maakt bijzondere revalidatie toegankelijk Patiëntenfolder Behandeling van spasticiteit aan huis

Transcriptie

1 >>>> maakt bijzondere revalidatie toegankelijk Patiëntenfolder Behandeling van spasticiteit aan huis 1

2 2 >>>>

3 Wat is spasticiteit? In deze brochure kunt u lezen wat spasticiteit is en hoe de symptomen daarvan vaak effectief behandeld kunnen worden met het toedienen van botuline toxine. Ook vertellen we u meer over de rol van KINOS daarin, met speciale aandacht voor de mogelijkheid deze behandeling bij u in het verzorgingshuis of verpleeghuis uit te voeren. Dit alles in nauw overleg met uw eigen arts of behandelend fysiotherapeut. Onze spieren werken door de signalen die ze van onze hersenen ontvangen. Als de hersenen teveel signalen uitzenden, kunnen spieren overspannen raken. Dit uit zich in strak gespannen, stijve spieren en onwillekeurige samentrekkingen (spasmen). Dit wordt spasticiteit genoemd. Spasticiteit staat niet op zichzelf, maar is het gevolg van een neurologische aandoening. Voorbeelden hiervan zijn: Dwarslaesie Multiple Sclerose (MS) Cerebrale Parese (CP) Amyotrofische Lateraal Sclerose (ALS) Hersenbloeding (CVA) Sommige mensen ondervinden weinig last van spasticiteit, voor anderen is het een hinderlijke beperking. >>>> 3

4 Spasticiteit kan pijn veroorzaken of problemen geven bij alledaagse activiteiten, zoals aan- en uitkleden, nagels knippen, handen wassen of lopen. Hoe kan spasticiteit worden behandeld? Spasticiteit kan niet worden genezen, maar de symptomen kunnen wel (tijdelijk) worden verlicht. Veelal gebeurt dit door een combinatie van verschillende behandelingen, waarbij fysiotherapie bijna altijd aan de basis staat. Andere behandelmethoden zijn orale medicatie en (eventueel in laatste instantie) een chirurgische ingreep. Botuline toxine kan een waardevolle aanvulling zijn (op met name fysiotherapie) als de spasticiteit lokaal te behandelen is. Dit betekent dat het lichamelijk ongemak zich in specifieke ledematen moet manifesteren en goed te lokaliseren is. Wel of niet behandelen? Spasticiteit hoeft niet altijd behandeld te worden. Dit hangt af van de mate waarin de patiënt wordt gehinderd in zijn of haar dagelijks functioneren. In ieder geval één van de volgende resultaten moet kunnen worden behaald: Verbetering van functie Vermindering van pijn of spanningsklachten Verbetering van hygiëne en verzorgingsmogelijkheden Verminderen van gedragsproblematiek Verhogen van kwaliteit van leven Het besluit om wel of niet te behandelen wordt altijd gemaakt in overleg met de patiënt, de familie en de arts of behandelend fysiotherapeut. 4

5 Wat is botuline toxine en hoe werkt het? Botuline toxine is een natuurlijk eiwit dat wordt geproduceerd door bacteriën. Een onderdeel daarvan, het zogenaamde botuline toxine-a, blokkeert de zenuwsignalen naar een (overactieve) spier, waardoor deze zwakker wordt of niet meer kan samentrekken. De spier ontspant in feite en is nu beweeglijker. Dit maakt de stof geschikt voor het behandelen van aandoeningen met verhoogde spierspanning en onwillekeurige spieractiviteit, zoals spasticiteit. Behandeling aan huis Omdat het toedienen van botuline toxine normaal gesproken in een ziekenhuis of revalidatiecentrum plaatsvindt, blijft de behandeling van bewoners van verpleegen verzorgingshuizen vaak beperkt tot fysiotherapeutische maatregelen. Ouderen en hulpbehoevenden zijn immers niet altijd in staat om buitenshuis behandeld te worden. KINOS brengt hier verandering in door onderzoek en behandeling met botuline toxine aan huis uit te voeren, dus in de zorginstelling waar u verblijft. Hierbij werken wij intensief samen met uw eigen arts of fysiotherapeut. Wat kunt u verwachten? We beginnen met een gesprek (de anamnese) en een lichamelijk onderzoek. Dit duurt ongeveer 45 minuten. In samenspraak met uw eigen arts of fysiotherapeut stellen we een behandeladvies op. De behandeling met botuline toxine kan (indien geïndiceerd) meestal dezelfde dag plaatsvinden. De wachttijd is echter zelden langer dan 1 week. 5

6 Bij de behandeling worden één of meer injecties toegediend in uw spastische spier(en). We gebruiken hierbij een echo-apparaatje, waardoor we zeer secuur kunnen prikken in de juiste spier. Het is onze ervaring dat de behandeling zeer goed verdragen wordt door patiënten. Het effect van botuline toxine treedt na 2 tot 10 dagen op en houdt 3 tot 6 maanden aan. Na 6 weken komen we om het resultaat van de behandeling vast te stellen. Indien de behandeling een gunstig effect heeft en de uitkomst voldoet aan de behandeldoelen die vooraf gesteld zijn, kan de behandeling na deze 3 tot 6 maanden herhaald worden. Complicaties en bijwerkingen Omdat de behandeling lokaal van aard is, zijn de risico s beperkt. Complicaties en bijwerkingen kunnen nooit worden uitgesloten, maar worden weinig gemeld. Mogelijk kunt u tijdelijk last hebben van: Lokale spierzwakte Algemene spierzwakte Vermoeidheid Pijn ter hoogte van de injectieplaats Wanneer is een botuline toxine-injectie niet mogelijk? Het is niet verantwoord een botuline toxine injectie te geven bij enkele spierziekten, na een griepvaccinatie of een tetanusvaccinatie die korter dan drie maanden geleden ontvangen is of bij antibioticagebruik van het type aminoglycosiden. Extra voorzichtigheid is geboden als u slikstoor nissen heeft. 6

7 KINOS biedt specialistische revalidatiezorg aan, gericht op het houdings- en bewegingsapparaat. Maar wij doen dat anders dan anderen. Wij willen de zorg beter en goedkoper maken door deze slimmer te organiseren en nieuwe wegen in te slaan. Zo biedt KINOS botuline toxine behandelingen aan in verpleeg- en verzorgingshuizen, op locatie dus. Op die manier kunnen ook mensen die minder mobiel zijn, effectief worden geholpen. Wij noemen dat zelf: het toegankelijk maken van bijzondere revalidatie. KINOS is opgericht door dr. Harmen van der Linde (revalidatiearts) en Mark Smeenge MSc (Physician Assistant), beiden werkzaam in het UMC St. Radboud in Nijmegen. 7

8 >>>> maakt bijzondere revalidatie toegankelijk Heeft u nog vragen? Heeft u nog vragen naar aanleiding van deze folder, stel die dan gerust aan uw behandelend arts, of aan één van onze medewerkers. Contact Stichting KINOS Griftdijk AE Nijmegen Tel info@kinos.nl Stichting KINOS September