Why do we treat the elderly cancer patient and how do we assess him? Cindy Kenis, Geriatrisch Oncologisch Verpleegkundige, UZ Leuven

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Why do we treat the elderly cancer patient and how do we assess him? Cindy Kenis, Geriatrisch Oncologisch Verpleegkundige, UZ Leuven"

Transcriptie

1 Why do we treat the elderly cancer patient and how do we assess him? Cindy Kenis, Geriatrisch Oncologisch Verpleegkundige, UZ Leuven

2 1. Introductie (1)

3

4 1. Introductie (2) Comprehensive Geriatric Assessment (CGA) = een multidimensioneel assessment van de algemene gezondheidstoestand maar ook van de functionele, cognitieve, sociale en psychologische parameters bij oudere personen Aapro, M., Extermann, M., & Repetto, L. (2000). Evaluation of the elderly with cancer. Annals of Oncology, 11,

5 2. Werkwijze Benadering in 2 stappen* Screening geriatrisch risicoprofiel normaal abnormaal STOP CGA *aanbevolen in de richtlijnen van NCCN, SIOG en EORTC

6 3. Screening (1) ITEM INSTRUMENT Screening - Geriatrisch Risicoprofiel Instrument (GRP) - G8 - Groninger Frailty Index (GFI) - Vulnerable Elders Survey-13 (VES-13) - Senior Adult Oncology Program-2 (SAOP-2) - Abbreviated CGA (acga) -

7 3. Screening (2) GRP* G8** *Deschodt M, Wellens NIH, Braes T, De Vuyst A, Boonen S, Flamaing J, et al. Prediction of functional decline in older hospitalized patients: a comparative multicenter study of three screening tools. Aging Clinical and Experimental Research 2011 Oct;23(5-6): ** Soubeyran P, Bellera CA, Gregoire F, et al. Validation of a screening test for elderly patients in oncology. J Clin Oncol 2008,26.

8 4. CGA (1) Hoofddomeinen Andere relevante domeinen Comorbiditeiten en polypharmacie

9 4. CGA (2) ITEM INSTRUMENT Sociaal - Woonsituatie / burgerlijke status / professionele thuiszorg ( mantelzorg) / opleidingsniveau Functionaliteit - Activiteiten van het Dagelijks Leven (ADL) - Instrumentele Activiteiten van het Dagelijks Leven (IADL) - Valproblematiek Cognitie - Mini Mental State Examination (MMSE) Depressie - Geriatric Depression Scale (GDS) Voeding - Mini Nutritional Assessment (MNA) - Mini Nutritional Assessment Short Form (MNA-SF)

10 4. CGA: ADL (3) ADL Katz S, Ford AB, Moskowitz RW, Jackson BA & Jaffe MW. Studies of illness in the aged. The index of ADL: a standardized measure of biological and psychosocial function. JAMA 1963; 185:

11 Lawton MP & Brody EM. Assessment of older people: self-maintaining and instrumental activities of daily living. Gerontologist 1969; 9: CGA: IADL (4) IADL

12 4. CGA: Vallen (5)

13 4. CGA: MMSE (6) MMSE Folstein MF, Folstein SE & Mchugh PR. Mini-Mental State - Practical Method for Grading Cognitive State of Patients for Clinician. Journal of Psychiatric Research 1975; 12:

14 4. CGA: GDS-15 (7) GDS-15 Yesavage JA, Brink TL, Rose TL, Lum O, Huang V, Adey M & Leirer VO. Development and Validation of A Geriatric Depression Screening Scale - A Preliminary-Report. Journal of Psychiatric Research 1983; 17:37-49.

15 4. CGA: Voeding (8) MNA MNA-SF

16 5. Organisatorische voorwaarden Individueel niveau Ziekenhuis niveau Educatie en opleiding Vereisten Aanwezigheid van derden Taalbarrière Benodigde materiaal Organisatie gebonden informatiesessies

17 En wat nu te doen?

18 6. Werkwijze: vervolg Benadering in 3 stappen Screening geriatrisch risicoprofiel normaal abnormaal STOP CGA geriatrische interventies

19 7. Geriatrische interventies Inschakeling andere professionele zorgverleners: Huisarts Sociaal assistent Ergotherapeut Kinesitherapeut Geronto-psychiater Diëtist Psycholoog Doorverwijzingen: Geriatrische consultatie Geriatrisch dagziekenhuis Geheugenkliniek Valkliniek Consultatie depressie bij ouderen

20 En nu de praktijk

21 8. Casus (1)

22 8. Casus (2) Resultaten screening

23 8. Casus (3) Resultaten CGA

24 8. Casus (4)

25 8. Casus (5)

26 8. Casus (6)

27 8. Casus (7)

28 8. Casus (8)

29 8. Casus (9)

30 9. Conclusie (1) volledige inventarisatie van het medisch, functioneel en psychosociaal domein, identificatie van geriatrisch gerelateerde problemen, uitvoering van geriatrische interventies, individualisatie van het therapieplan, beter geïnformeerde zorgverleners, sensibilisatie en educatie, doorgedreven communicatie tussen zorgverleners, clusteren van de oncologische en geriatrische expertise.

31 9. Conclusie (2) It is better to do some kind of imperfect geriatric assessment than doing no assessment at all

32 CONTACT: Foto: Marc Dierick

Geriatrische screening / CGA binnen de zorg voor oudere kankerpatiënten: stand van zaken. Cindy Kenis. Geriatrisch Oncologisch Verpleegkundige

Geriatrische screening / CGA binnen de zorg voor oudere kankerpatiënten: stand van zaken. Cindy Kenis. Geriatrisch Oncologisch Verpleegkundige Cindy Kenis Geriatrisch Oncologisch Verpleegkundige UZ Leuven, België Geriatrische screening / CGA binnen de zorg voor oudere kankerpatiënten: stand van zaken Introductie (1) Definitie Comprehensive Geriatric

Nadere informatie

WELKOM. op het SYMPOSIUM GERIATRISCHE ONCOLOGIE

WELKOM. op het SYMPOSIUM GERIATRISCHE ONCOLOGIE WELKOM op het SYMPOSIUM GERIATRISCHE ONCOLOGIE WELKOM en INLEIDING dr. Vanessa Helsen, Geriater A.Z. St.-Dimpna PROGRAMMA 9.00 u. 9.10 u. 9.40 u. 10.00 u. Welkom en inleiding Dr. V. Helsen Behandeling

Nadere informatie

De oudere patiënt met kanker. Diny van Harten, Beleidsmedewerker Geriatrie Maart 2017

De oudere patiënt met kanker. Diny van Harten, Beleidsmedewerker Geriatrie Maart 2017 De oudere patiënt met kanker Diny van Harten, Beleidsmedewerker Geriatrie Maart 2017 De oudere patiënt met kanker Hoe groot is het percentage patiënten 65 jaar waarbij de diagnose kanker wordt gesteld?

Nadere informatie

Geriatrisch assessment: altijd en bij iedereen?

Geriatrisch assessment: altijd en bij iedereen? Geriatrisch assessment: altijd en bij iedereen? Bianca Buurman, RN, PhD Afdeling ouderengeneeskunde AMC Amsterdam Levensverwachting en beperkingen in functioneren Van huidige generatie: 50 % nog in leven

Nadere informatie

De oudere patiënt met kanker. Diny van Harten, Beleidsmedewerker Geriatrie Maart 2018

De oudere patiënt met kanker. Diny van Harten, Beleidsmedewerker Geriatrie Maart 2018 De oudere patiënt met kanker Diny van Harten, Beleidsmedewerker Geriatrie Maart 2018 De oudere patiënt met kanker Hoe groot is het percentage patiënten 65 jaar waarbij de diagnose kanker wordt gesteld?

Nadere informatie

Managing the unique needs of older adults with cancer. Suzan Ras van Spijk Verpleegkundig specialist Franciscus Gasthuis & Vlietland

Managing the unique needs of older adults with cancer. Suzan Ras van Spijk Verpleegkundig specialist Franciscus Gasthuis & Vlietland Managing the unique needs of older adults with cancer Suzan Ras van Spijk Verpleegkundig specialist Franciscus Gasthuis & Vlietland Disclosure belangen Potentiele belangenverstrengeling Voor bijeenkomst

Nadere informatie

Verschillende soorten van dementie. Door: Wim Dorst Geriatrisch verpleegkundige i.o

Verschillende soorten van dementie. Door: Wim Dorst Geriatrisch verpleegkundige i.o Verschillende soorten van dementie Door: Wim Dorst Geriatrisch verpleegkundige i.o 2013 Als je het niet meer weet. Wanneer is er sprake van dementie? Als er sprake is van meer dan één stoornis in de cognitieve

Nadere informatie

9/03/16. VAL-net: de ergotherapeut binnen transmurale samenwerking bij ouderen met verhoogd valrisico. Valnet-project. Initatiefnemers en partners

9/03/16. VAL-net: de ergotherapeut binnen transmurale samenwerking bij ouderen met verhoogd valrisico. Valnet-project. Initatiefnemers en partners VAL-net: de ergotherapeut binnen transmurale samenwerking bij ouderen met verhoogd valrisico Julie Creyf & Evelyn Van Cleynenbreugel Valnet-project Initatiefnemers en partners Dept. Maatschappelijke Gezondheidszorg

Nadere informatie

Besluitvorming bij ouderen met kanker

Besluitvorming bij ouderen met kanker Besluitvorming bij ouderen met kanker Floor van Nuenen f.m.van.nuenen@umcg.nl Hanneke van der Wal- Huisman h.van.der.wal-huisman@umcg.nl 1 Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling

Nadere informatie

Studies bij ouderen. Overwegingen, eindpunten en een praktijkvoorbeeld uit de regio

Studies bij ouderen. Overwegingen, eindpunten en een praktijkvoorbeeld uit de regio Studies bij ouderen Overwegingen, eindpunten en een praktijkvoorbeeld uit de regio Disclosures Geen Veroudering maakt een mens uniek Agenda Achtergronden Overwegingen studie bij ouderen Geriatrisch Assessment

Nadere informatie

Van harte welkom! Dit is een interactieve workshop Wij willen u vragen alvast de Socrative student app te downloaden op u telefoon

Van harte welkom! Dit is een interactieve workshop Wij willen u vragen alvast de Socrative student app te downloaden op u telefoon Van harte welkom! Dit is een interactieve workshop Wij willen u vragen alvast de Socrative student app te downloaden op u telefoon App Store/Play store: Socrative Of anders via: www.socrative.com To walk

Nadere informatie

De bruikbaarheid van geriatrisch assessments

De bruikbaarheid van geriatrisch assessments De bruikbaarheid van geriatrisch assessments Marije Hamaker klinisch geriater Diakonessenhuis Utrecht/Zeist Veroudering maakt een mens uniek Truus Groen 100x100 Inschatting vitaliteit is moeilijk Performance

Nadere informatie

Zorgverband systeem. Overzicht

Zorgverband systeem. Overzicht Zorgverband systeem In dit document wordt het Zorgverband systeem op functioneel niveau beschreven. Het beschrijft de mogelijkheden van het systeem; het is geen handleiding. Begrippen CIZ: Het CIZ (Centrum

Nadere informatie

Triage Risk Screening Tool (TRST)

Triage Risk Screening Tool (TRST) Triage Risk Screening Tool (TRST) Meldon (2003) Meetinstrument Triage Risk Screening Tool Afkorting TRST Auteur Meldon Onderwerp Functionele, mentale, psychosociale beoordeling Doelstellingen Meten van

Nadere informatie

De oudere patiënt met kanker. Drs. Diny van Harten, Beleidsmedewerker Geriatrie Maart 2016

De oudere patiënt met kanker. Drs. Diny van Harten, Beleidsmedewerker Geriatrie Maart 2016 De oudere patiënt met kanker Drs. Diny van Harten, Beleidsmedewerker Geriatrie Maart 2016 Kanker en ouderen (1) Stijging van het aantal 80 plussers van 4% (2009) naar 10% (2050). Bijna 60% van de maligniteiten

Nadere informatie

Instrumental Activities of daily living (IADL)

Instrumental Activities of daily living (IADL) Instrumental Activities of daily living (IADL) LAWTON & BRODY (1969) "Assessment of Older People: Self-Maintaining and Instrumental Activities of Daily Living." Meetinstrument The Lawton Instrumental Activities

Nadere informatie

Avondsymposium Ouderen & Targeted Therapy

Avondsymposium Ouderen & Targeted Therapy Avondsymposium Ouderen & Targeted Therapy Sta op voor ouderen! Geriatrisch assessment bij targeted therapy in de praktijk Peggy den Hartog Verpleegkundig specialist hematologie / oncologie Oncologisch

Nadere informatie

Katz index of Independance in Activities of daily living

Katz index of Independance in Activities of daily living Katz index of Independance in Activities of daily living Katz S & al. (1963) Studies of illness in the aged. The Index of the ADL: a standardized measure of biological and psychosocial function. Meetinstrument

Nadere informatie

Frailty Screening Tools for Elderly Patients Incident to Dialysis

Frailty Screening Tools for Elderly Patients Incident to Dialysis Frailty Screening Tools for Elderly Patients Incident to Dialysis Clin J Am Soc Nephrol sept 2017 09-02-2018 Drs. Ismay van Loon, aios Interne, Drs. Namiko Goto, aios geriatrie UMCU/Dianet Dr. M. Hamaker,

Nadere informatie

Oud, geriatrisch en ook nog kanker. Mariska Boer Geriatrisch Oncologisch Verpleegkundige Groene Hart Ziekenhuis Gouda

Oud, geriatrisch en ook nog kanker. Mariska Boer Geriatrisch Oncologisch Verpleegkundige Groene Hart Ziekenhuis Gouda Oud, geriatrisch en ook nog kanker Mariska Boer Geriatrisch Oncologisch Verpleegkundige Groene Hart Ziekenhuis Gouda Kanker treft vooral oudere personen aantal nieuwe diagnosen van kanker Nederland in

Nadere informatie

REIN risico score, QxCalc,

REIN risico score, QxCalc, Praktische handvatten voor richtlijn Nierfunctievervangende behandeling, wel of niet? Alle patiënten voorlichting geven over alle mogelijkheden Bepaal comorbiditeitsscore, Is er comorbiditeit? bijvoorbeeld

Nadere informatie

Tijdige detectie van dementie - Interventies bij diagnose dementie. Sophie Vermeersch Klinisch neuropsycholoog (MsC)

Tijdige detectie van dementie - Interventies bij diagnose dementie. Sophie Vermeersch Klinisch neuropsycholoog (MsC) Tijdige detectie van dementie - Interventies bij diagnose dementie Sophie Vermeersch Klinisch neuropsycholoog (MsC) overzicht Detectie van dementie - cognitieve screening in de eerste lijn - ADL evaluatie

Nadere informatie

Begeleiding van psychische klachten bij revalidatie. dr. Bianca Buijck Coördinator Rotterdam Stroke Service 17 maart 2015

Begeleiding van psychische klachten bij revalidatie. dr. Bianca Buijck Coördinator Rotterdam Stroke Service 17 maart 2015 Begeleiding van psychische klachten bij revalidatie dr. Bianca Buijck Coördinator Rotterdam Stroke Service 17 maart 2015 Even voorstellen Psychische klachten: neuropsychiatrische symptomen (NPS) De laatste

Nadere informatie

LENTESYMPOSIUM ONCOLOGIE

LENTESYMPOSIUM ONCOLOGIE LENTESYMPOSIUM ONCOLOGIE Brussel, 15.03.2014 Mevr. Renée Jacobs +32 2 891 09 35 rjacobs@klstjan.be Staging the Aging Symposium, 15.03.2014 Mvr. Renée Jacobs Aantal nieuwe kankerregistraties in België in

Nadere informatie

REVALIDATIE IN ACUTE ZIEKENHUIZEN

REVALIDATIE IN ACUTE ZIEKENHUIZEN REVALIDATIE IN ACUTE ZIEKENHUIZEN HET PERSPECTIEF VAN DE GERIATER Prof. dr. Johan Flamaing Diensthoofd Geriatrie, UZ Leuven Afdeling Geriatrie en Gerontologie, Dept. Klinische en Experimentele Geneeskunde,

Nadere informatie

Workshop TraZAG. Rene v.d.heuvel Verpleegkundig Specialist Ron Warnier Verpleegkundig Specialist Liesbeth Machielsen, casemanager

Workshop TraZAG. Rene v.d.heuvel Verpleegkundig Specialist Ron Warnier Verpleegkundig Specialist Liesbeth Machielsen, casemanager Workshop TraZAG Rene v.d.heuvel Verpleegkundig Specialist Ron Warnier Verpleegkundig Specialist Liesbeth Machielsen, casemanager Opbouw Screenen van ouderen Zorgplan/proces TraZAG instrument Opbouw TraZAG

Nadere informatie

AGED: Amsterdam Groningen Elderly Depression Study

AGED: Amsterdam Groningen Elderly Depression Study AGED: Amsterdam Groningen Elderly Depression Study Angst en depressie bij verpleeghuisbewoners; prevalentie en risico indicatoren Lineke Jongenelis Martin Smalbrugge EMGO, onderzoeksprogramma common mental

Nadere informatie

Valkliniek: hoe complexe valproblemen multidisciplinair behandelen? Evelyn Van Cleynenbreugel

Valkliniek: hoe complexe valproblemen multidisciplinair behandelen? Evelyn Van Cleynenbreugel Valkliniek: hoe complexe valproblemen multidisciplinair behandelen? Evelyn Van Cleynenbreugel Voor wie? 65- plusser: die zich aanbiedt na een acuut valincident OF die gang- en/of evenwichtsproblemen heeft

Nadere informatie

Tabel 1 Overzicht van de aantallen mensen waar we gegevens van hadden

Tabel 1 Overzicht van de aantallen mensen waar we gegevens van hadden DEMENTIE DIAGNOSE DOCUMENTATIE Hannie Comijs Tessa van den Kommer Febr 2017 In LASA beschikken we over gegevens m.b.t. meerdere cognitieve tests, maar een klinische dementie diagnose op basis van formele

Nadere informatie

Zijn distress en ziektestatus gerelateerd aan lichamelijke en emotionele problemen bij vrouwen met ovariumkanker?*

Zijn distress en ziektestatus gerelateerd aan lichamelijke en emotionele problemen bij vrouwen met ovariumkanker?* Zijn distress en ziektestatus gerelateerd aan lichamelijke en emotionele problemen bij vrouwen met ovariumkanker?* Floor Ploos van Amstel, RN, MSc, verpleegkundig expert, afd. Medische Oncologie Maaike

Nadere informatie

Kwetsbaarheid bij ouderen: een uitdaging Risicofactoren, meetinstrumenten en samenhangende zorg

Kwetsbaarheid bij ouderen: een uitdaging Risicofactoren, meetinstrumenten en samenhangende zorg Kwetsbaarheid bij ouderen: een uitdaging Risicofactoren, meetinstrumenten en samenhangende zorg In vergrijzende samenlevingen is de zorg voor het toenemende aantal kwetsbare ouderen een grote uitdaging

Nadere informatie

Voorspellende waarde van geriatrisch assessment bij patiënten ouder dan 70 jaar, behandeld met chemotherapie

Voorspellende waarde van geriatrisch assessment bij patiënten ouder dan 70 jaar, behandeld met chemotherapie Voorspellende waarde van geriatrisch assessment bij patiënten ouder dan 70 jaar, behandeld met chemotherapie 4 de nationale symposium Kanker bij Ouderen 11-11-2009 De Reehorst Ede drs. A.A. Aaldriks, psychiater

Nadere informatie

Geriatrische oncologische zorg: nieuwe ontwikkelingen voor oudere patiënten. Beter beslissen? Beter behandelen?

Geriatrische oncologische zorg: nieuwe ontwikkelingen voor oudere patiënten. Beter beslissen? Beter behandelen? Geriatrische oncologische zorg: nieuwe ontwikkelingen voor oudere patiënten Beter beslissen? Beter behandelen? Prof. Dr. Kees Punt Medische Oncologie Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam

Nadere informatie

DE ENE OUDERE IS DE ANDERE NIET DE ROL VAN KWETSBAARHEID BIJ BEHANDELING EN BESLUITVORMING. Ingeborg Kuper. Klinisch Geriater. AVL/MC Slotervaart

DE ENE OUDERE IS DE ANDERE NIET DE ROL VAN KWETSBAARHEID BIJ BEHANDELING EN BESLUITVORMING. Ingeborg Kuper. Klinisch Geriater. AVL/MC Slotervaart DE ENE OUDERE IS DE ANDERE NIET DE ROL VAN KWETSBAARHEID BIJ BEHANDELING EN BESLUITVORMING Ingeborg Kuper Klinisch Geriater AVL/MC Slotervaart PERSONALIZED MEDICINE Tumorspecifieke kenmerken Patient kenmerken

Nadere informatie

DE KLIMOPSTUDIE OUDEREN EN KANKER AGENDA

DE KLIMOPSTUDIE OUDEREN EN KANKER AGENDA DE KLIMOPSTUDIE OUDEREN EN KANKER 16 november 2013 AGENDA 09u15 Voorstelling van de Klimop- studie 09u30 De waarde van geriatrische parameters voor het voorspellen van achteruitgang in func@oneren en kwaliteit

Nadere informatie

The Geriatric depression Scale

The Geriatric depression Scale The Geriatric Depression Scale (GDS-15) Yesavage, J. A., Brink, T. L., Rose, T. L., Lum, O., Huang, V., Adey, M., and Leirer, V. O. (1982). "Development and Validation of a Geriatric Depression Screening

Nadere informatie

Geriatrische supportteams naar Vlaams voorbeeld. Katleen Fagard, MD Mieke Deschodt, RN, MSc

Geriatrische supportteams naar Vlaams voorbeeld. Katleen Fagard, MD Mieke Deschodt, RN, MSc Geriatrische supportteams naar Vlaams voorbeeld Katleen Fagard, MD Mieke Deschodt, RN, MSc Interne Liaison Geriatrie DEEL 1 - Inleiding - Wettelijke bepalingen in België - De Belgische realiteit DEEL 2

Nadere informatie

Praktijkverpleegkundige en huisarts, een goed duo!

Praktijkverpleegkundige en huisarts, een goed duo! Praktijkverpleegkundige en huisarts, een goed duo! 8 juni 2017, Gezond met dementie Leny Geertsen, praktijkverpleegkundige Medisch Centrum Sint Anna Els van der Put, huisarts Medisch Centrum Sint Anna,

Nadere informatie

The Mini-Cog : a cognitive vital signs measure for dementia screening in multilingual

The Mini-Cog : a cognitive vital signs measure for dementia screening in multilingual Mini-COG Borson S, Scanlan J, Brush M, et al. (2000) The Mini-Cog : a cognitive vital signs measure for dementia screening in multilingual elderly. Meetinstrument Afkorting Auteur Onderwerp Doelstelling

Nadere informatie

De kwetsbare oudere aan dialyse

De kwetsbare oudere aan dialyse De kwetsbare oudere aan dialyse Nele Van Den Noortgate Diensthoofd Geriatrie Universitair Ziekenhuis Gent 8 Vlaamse Nefrologiedag 15 maart 2014 Inhoud Wat is frailty? Waarom frailty opsporen? Hoe frailty

Nadere informatie

Validatie van de Depressie lijst (DL) en de Geriatric Depression Scale (GDS-30) bij Verpleeghuisbewoners

Validatie van de Depressie lijst (DL) en de Geriatric Depression Scale (GDS-30) bij Verpleeghuisbewoners Validatie van de Depressie lijst (DL) en de Geriatric Depression Scale (GDS-30) bij Verpleeghuisbewoners van Somatische en Psychogeriatrische Afdelingen Validation of the Depression List (DL) and the Geriatric

Nadere informatie

Vergrijzing van de bevolking in België

Vergrijzing van de bevolking in België Frailty / kwetsbaarheid bij ouderen Nele Van Den Noortgate Diensthoofd Geriatrie Universitair Ziekenhuis Gent Oostende, 27 maart 2015 Vergrijzing van de bevolking in België www.statbel.fgov.be/studies/paper10_nl.pdf

Nadere informatie

Staken antihypertensiva bij ouderen. Groot Haags Geriatrie Referaat oktober 2016 Marielle Hofman, aios geriatrie

Staken antihypertensiva bij ouderen. Groot Haags Geriatrie Referaat oktober 2016 Marielle Hofman, aios geriatrie Staken antihypertensiva bij ouderen Groot Haags Geriatrie Referaat oktober 2016 Marielle Hofman, aios geriatrie 2 Vragen Zou u antihypertensiva staken bij een geriatrische patiënt met hypertensie en een

Nadere informatie

Ondervoeding herkennen

Ondervoeding herkennen 18 TOEPASSING IN DE PRAKTIJK Ondervoeding herkennen in het Centrum voor Ouderengeneeskunde Amsterdam Vergelijking van instrumenten Janneke Schilp promovendus, afdeling Gezondheidswetenschappen, Vrije Universiteit

Nadere informatie

Wat, waar, voor wie en waarom?

Wat, waar, voor wie en waarom? COGNITIEVE DIAGNOSTIEK voor ERGOTHERAPEUTEN Assessmentinstrumenten voor cognitieve problemen Prof. dr. Patricia De Vriendt Wat, waar, voor wie en waarom? 1 Woonzorgcentrum Zorgprogramma voor de geriatrische

Nadere informatie

Medication management ability assessment: results from a performance based measure in older outpatients with schizophrenia.

Medication management ability assessment: results from a performance based measure in older outpatients with schizophrenia. Medication Management Ability Assessment (MMAA) Patterson TL, Lacro J, McKibbin CL, Moscona S, Hughs T, Jeste DV. (2002) Medication management ability assessment: results from a performance based measure

Nadere informatie

Rol van de CRA bij palliatieve zorg in een Woonzorgcentrum. Jan De Lepeleire Crataegus ACHG KU Leuven

Rol van de CRA bij palliatieve zorg in een Woonzorgcentrum. Jan De Lepeleire Crataegus ACHG KU Leuven Rol van de CRA bij palliatieve zorg in een Woonzorgcentrum Jan De Lepeleire Crataegus ACHG KU Leuven (Wettelijk) kader Coördinerend Raadgevend Arts Ondersteuningsfunctie en Interrai Vroegtijdige zorgplanning

Nadere informatie

Draaiboek Geriatrisch dagziekenhuis

Draaiboek Geriatrisch dagziekenhuis Draaiboek Geriatrisch dagziekenhuis 1. Definitie geriatrie Klinische geriatrie is het medisch specialisme voor de kwetsbare oudere patiënt in het ziekenhuis. De naam geriatrie komt van het Griekse geron,

Nadere informatie

Bedsideteaching geriatrie 19 december 2017

Bedsideteaching geriatrie 19 december 2017 Bedsideteaching geriatrie 19 december 2017 Anne Jacobs Klinisch Geriater Leonie Klompe Klinisch geriater Geriatrie in beweging Toename (kwetsbare) ouderen 4 5 6 Resterende levensverwachting CBS 7 Vitaal

Nadere informatie

! Thema binnen ouderzorg Betere voorspeller voor adverse outcome dan chronologische leeftijd Geen consensus / gouden standaard

! Thema binnen ouderzorg Betere voorspeller voor adverse outcome dan chronologische leeftijd Geen consensus / gouden standaard An De Meulenaere ! Thema binnen ouderzorg Betere voorspeller voor adverse outcome dan chronologische leeftijd Geen consensus / gouden standaard Verschillende definities Operationeel Conceptueel Situering

Nadere informatie

Bijlage: Bepalingenclusters ouderenzorg, versie 10

Bijlage: Bepalingenclusters ouderenzorg, versie 10 Bijlage: Bepalingenclusters ouderenzorg, versie 10 Voor de meest actuele versie: raadpleeg de online viewer diagnostische bepalingen, vul bij ICPC A49 Andere preventieve verrichting in en zoek het gewenste

Nadere informatie

Cognitieve achteruitgang: ook verlies van het persoonlijk netwerk?

Cognitieve achteruitgang: ook verlies van het persoonlijk netwerk? Cognitieve achteruitgang: ook verlies van het persoonlijk netwerk? M. J. Aartsen, TG. van Tilburg, C. H. M. Smits Inleiding Veel mensen worden in hun dagelijks leven omringd door anderen waarmee ze een

Nadere informatie

3 Soort / vorm van het meetinstrument. 4 Verkrijgbaarheid. 5 Methodologische kwaliteit

3 Soort / vorm van het meetinstrument. 4 Verkrijgbaarheid. 5 Methodologische kwaliteit Uitgebreide toelichting van het meetinstrument Katz ADL schaal April 2011 Review: Magda van Gastel Invoer : Eveline van Engelen 1 Algemene gegevens Het meetinstrument heeft betrekking op de volgende categorieën

Nadere informatie

Nut van geriatrisch assessment in shared decision making bij ouderen met nierfalen. Ouderen met Nierfalen Patiënten in dialyse

Nut van geriatrisch assessment in shared decision making bij ouderen met nierfalen. Ouderen met Nierfalen Patiënten in dialyse >85 s World Championship Ping Pong Some of the participants are over 100! Korte filmpje http://www.pbs.org/pov/pingpong/video-pingpong-trailer/ Adry Diepenbroek Noeleen Berkhout Verpleegkundig specialist

Nadere informatie

Deze test werd ontwikkeld en aangewend om het medicatiemanagement en de verschillende aspecten hiervan te evalueren in de ambulante zorg.

Deze test werd ontwikkeld en aangewend om het medicatiemanagement en de verschillende aspecten hiervan te evalueren in de ambulante zorg. Drug Regimen Unassisted Grading Scale (DRUGS) Edelberg HK, Shallenberger E, Wei JY (1999) Medication management capacity in highly functioning community living older adults: detection of early deficits.

Nadere informatie

Diagnosestelling en de vernieuwde IADL-vragenlijst

Diagnosestelling en de vernieuwde IADL-vragenlijst Diagnosestelling en de vernieuwde IADL-vragenlijst Congres Moderne Dementiezorg Sessie Vroegsignalering en diagnosestelling 28 november 2011 Prof. dr. Philip Scheltens Dr. Sietske Sikkes VU Medisch Centrum

Nadere informatie

CGA als doel of middel? LOAG 20 maart Dr. Nathalie van der Velde Internist-Geriater

CGA als doel of middel? LOAG 20 maart Dr. Nathalie van der Velde Internist-Geriater CGA als doel of middel? LOAG 20 maart Dr. Nathalie van der Velde Internist-Geriater Opdracht 1: negatieve punten CGA Kost veel tijd: moeten we het wel bij iedereen doen? Wat is de juiste doelgroep? Is

Nadere informatie

Frank Buntinx KLIMOP 19/12/2011. Interreg: Activiteiten. Interreg: Doelstellingen. Cohortstudie. Doelstellingen en opzet

Frank Buntinx KLIMOP 19/12/2011. Interreg: Activiteiten. Interreg: Doelstellingen. Cohortstudie. Doelstellingen en opzet KLIMOP Naar een verbetering van de expertise en een optimalisering van de zorg voor oudere Frank Buntinx Doelstellingen en opzet Begeleidingscommissie Hasselt 22.11.2011 Interreg: Doelstellingen Interreg:

Nadere informatie

Ouderen en kanker. Carla Agasi-Idenburg, Fysiotherapeut, Klinisch gezondheidswetenschapper

Ouderen en kanker. Carla Agasi-Idenburg, Fysiotherapeut, Klinisch gezondheidswetenschapper Ouderen en kanker Carla Agasi-Idenburg, Fysiotherapeut, Klinisch gezondheidswetenschapper Wat ga ik bespreken? Relatie kanker en ouderdom Kwetsbaarheid/frailty Comprehensive Geriatric Assessment Intermezzo

Nadere informatie

Ouderen en kanker stand van zaken op dit moment en hoe verder in de toekomst

Ouderen en kanker stand van zaken op dit moment en hoe verder in de toekomst Ouderen en kanker stand van zaken op dit moment en hoe verder in de toekomst 7 February 2007 Post ONS meeting Bernadine van de Walle van de Geijn Verpleegkundig Specialist Oncologie Jeroen Bosch Ziekenhuis,

Nadere informatie

Kwetsbaarheid en slapen

Kwetsbaarheid en slapen Kwetsbaarheid en slapen Nico De Witte Inhoud Kwetsbaarheid Slapen: operationalisering Resultaten Beschrijving dataset Prevalentie slaapproblemen in relatie tot leeftijd, geslacht, inkomen, rondkomen met

Nadere informatie

Towards a hospitalbroad approach of frail older patients / Senior Friendly Hospital

Towards a hospitalbroad approach of frail older patients / Senior Friendly Hospital Towards a hospitalbroad approach of frail older patients / Senior Friendly Hospital 06.12.2011 Herbert Habets Geriatric Clinical Nurse Specialist / Nurse Scientist Orbis Medisch Centrum, Sittard Geleen

Nadere informatie

Scholing - screening 2

Scholing - screening 2 Scholing - screening 2 Wat is het initiatief Langgezond.nl in? Hoe worden de ouderen ingedeeld in drie verschillende groepen dmv de eerste screening? Doorloop van de tweede screening. Tweede screening

Nadere informatie

Workshop Kwetsbare Oudere

Workshop Kwetsbare Oudere Workshop Kwetsbare Oudere Carin Westphal, huisarts Leonie Snijders, praktijkverpleegkundige Huisartsenpraktijk Someren Nicole Hellings wijkverpleegkundige en teamleider Zorgboog Aandacht voor Ouderenzorg

Nadere informatie

Identification of senior at risk (ISAR)

Identification of senior at risk (ISAR) Identification of senior at risk (ISAR) McCusker, J., Bellavance, F., Cardin, S., Trepanier, S., Verdon, J., and Ardman, O. (1999) "Detection of Older People at Increased Risk of Adverse Health Outcomes

Nadere informatie

De complexiteit van kanker bij ouderen. Hans Wildiers Algemene medische oncologie, Borstcentrum, UZLeuven

De complexiteit van kanker bij ouderen. Hans Wildiers Algemene medische oncologie, Borstcentrum, UZLeuven De complexiteit van kanker bij ouderen Hans Wildiers Algemene medische oncologie, Borstcentrum, UZLeuven Overzicht Kanker bij ouderen: algemene principes Borstkanker bij ouderen Case reports Kanker bij

Nadere informatie

Comprehensive Geriatric Assessment

Comprehensive Geriatric Assessment Comprehensive Geriatric Assessment Joris Vlaemynck, geriatrisch verpleegkundige Comprehensive Geriatric Assessment (CGA) Definitie multidisciplinair onderzoek waarbij de multipele problemen van een oudere

Nadere informatie

Intervention Fidelity Matters

Intervention Fidelity Matters Zorgprogramma Preventie en Herstel (ZPH) Intervention Fidelity Matters Annemarie JBM de Vos Ton JEM Bakker Paul L de Vreede Jeroen DH van Wijngaarden Ewout W Steyerberg Johan P Mackenbach Anna P Nieboer

Nadere informatie

Mental Alternation Test (MAT)

Mental Alternation Test (MAT) Mental Alternation Test (MAT) Jones, B. N., Teng, E. L., Folstein, M. F., and Harrison, K. S. (1993). "A New Bedside Test of Cognition for Patients With HIV Infection." Meetinstrument Mental Alternation

Nadere informatie

Screening, geriatric assessment and intervention strategies to prevent functional decline in hospitalized older patients Buurman, B.M.

Screening, geriatric assessment and intervention strategies to prevent functional decline in hospitalized older patients Buurman, B.M. UvA-DARE (Digital Academic Repository) Screening, geriatric assessment and intervention strategies to prevent functional decline in hospitalized older patients Buurman, B.M. Link to publication Citation

Nadere informatie

Selectie van oudere patiënten opgenomen in het ziekenhuis met risico op functieverlies

Selectie van oudere patiënten opgenomen in het ziekenhuis met risico op functieverlies Selectie van oudere patiënten opgenomen in het ziekenhuis met risico op functieverlies Dr. Jita Hoogerduijn Kenniscentrum Innovatie van Zorgverlening Hogeschool Utrecht Jita.hoogerduijn@hu.nl Mw Anna Smit

Nadere informatie

ROM in de ouderenpsychiatrie

ROM in de ouderenpsychiatrie Improving Mental Health by Sharing Knowledge ROM in de ouderenpsychiatrie Marjolein Veerbeek Richard Oude Voshaar, Anne Margriet Pot Financier: Ministerie van VWS 2 Routine Outcome Monitoring Definitie

Nadere informatie

Screening, geriatric assessment and intervention strategies to prevent functional decline in hospitalized older patients Buurman, B.M.

Screening, geriatric assessment and intervention strategies to prevent functional decline in hospitalized older patients Buurman, B.M. UvA-DARE (Digital Academic Repository) Screening, geriatric assessment and intervention strategies to prevent functional decline in hospitalized older patients Buurman, B.M. Link to publication Citation

Nadere informatie

Sterfte en functieverlies na ziekenhuisverblijf

Sterfte en functieverlies na ziekenhuisverblijf Onderzoek Sterfte en functieverlies na ziekenhuisverblijf Risicostratificatie van acuut opgenomen oudere patiënten Bianca M. Buurman, Jita Hoogerduijn, Elisabeth A. van Gemert, Rob J. de Haan, Marieke

Nadere informatie

Mini Mental State Exam Mini Mental Status

Mini Mental State Exam Mini Mental Status Mini Mental State Exam Mini Mental Status Folstein MM, Folstein SE, Mc Hugh PR (1975) Mini-Mental State : a practical method for grading the cognitive state of patients for the clinical. Meetinstrument

Nadere informatie

Vragenlijst Geheugenpoli

Vragenlijst Geheugenpoli Vragenlijst Geheugenpoli - DEEL A Patiëntgegevens Geachte heer, mevrouw, Als voorbereiding op uw bezoek aan de geheugenpolikliniek verzoeken wij u om deze vragenlijst in te vullen en mee te nemen naar

Nadere informatie

Ouderen in beeld, wat te doen? Welkom Wie zijn wij? Wie zitten hier in de zaal? Waar gaat het in deze workshop over?

Ouderen in beeld, wat te doen? Welkom Wie zijn wij? Wie zitten hier in de zaal? Waar gaat het in deze workshop over? Ouderen in beeld, wat te doen? Welkom Wie zijn wij? Wie zitten hier in de zaal? Waar gaat het in deze workshop over? Hoe zijn we hier gekomen Visieontwikkeling van de werkgroep ouderen van de HKA Onderzoek

Nadere informatie

De geheugenpolikliniek Snel duidelijkheid als het geheugen niet meer zo helder is

De geheugenpolikliniek Snel duidelijkheid als het geheugen niet meer zo helder is De geheugenpolikliniek Snel duidelijkheid als het geheugen niet meer zo helder is Wilma Knol, klinisch geriater en klinisch farmacoloog 5 juni 2013 De geheugenpoli in Tergooiziekenhuizen 1. Wie komt in

Nadere informatie

Meten is weten. ook. bij collum care

Meten is weten. ook. bij collum care Meten is weten ook bij collum care Presentatie door Leny Blonk nurse practitioner orthopedie Alysis zorggroep 1 Meten een dagelijkse bezigheid Leveren van maatwerk 2 Meten een dagelijkse bezigheid Om ons

Nadere informatie

MASTERCLASS 10&11 APRIL

MASTERCLASS 10&11 APRIL OUDEREN MET GEMETASTASEERDE ZIEKTE MASTERCLASS 10&11 APRIL INGEBORG KUPER KLINISCH GERIATER MC SLOTERVAART/AVL TEKST Subsidie onderzoeks- en beleidsprojecten Guidelines Journal of Geriatric Oncology Jaarlijks

Nadere informatie

Een praktijkgericht onderzoek bij verpleegkundigen naar het objectiveren van cognitieve functies

Een praktijkgericht onderzoek bij verpleegkundigen naar het objectiveren van cognitieve functies Een praktijkgericht onderzoek bij verpleegkundigen naar het objectiveren van cognitieve functies Marloes Peeters Verpleegkundig Specialist GGZ mpjpeeters@vvgi.nl 12-12-2014 Agenda Probleem Vraagstelling

Nadere informatie

Valkliniek. informatie voor patiënten

Valkliniek. informatie voor patiënten Valkliniek informatie voor patiënten INLEIDING 3 WAT GEBEURT ER IN DE VALKLINIEK? 3 HOE VERLOOPT EEN DAG IN DE VALKLINIEK? 4 CONTACTGEGEVENS 7 2 U bent onlangs gevallen of u loopt gevaar om te vallen.

Nadere informatie

DEMENTIE DIAGNOSE DOCUMENTATIE Tessa van den Kommer Hannie Comijs 16 juni 2006 / 02 maart 2007 / 3 oktober 2008 / 29 augustus 2011 / 15 maart 2013

DEMENTIE DIAGNOSE DOCUMENTATIE Tessa van den Kommer Hannie Comijs 16 juni 2006 / 02 maart 2007 / 3 oktober 2008 / 29 augustus 2011 / 15 maart 2013 DEMENTIE DIAGNOSE DOCUMENTATIE Tessa van den Kommer Hannie Comijs 16 juni 2006 / 02 maart 2007 / 3 oktober 2008 / 29 augustus 2011 / 15 maart 2013 In LASA beschikken we over gegevens m.b.t. meerdere cognitieve

Nadere informatie

De Geriatric Depression Scale

De Geriatric Depression Scale De Geriatric Depression Scale door R.M. Kok, ThJ. Heeren en A.M. van Hemert Samenvatting De Geriatric Depression Scale (GDS) is een zelfbeoordelingslijst voor depressie specifiek ontwikkeld voor ouderen.

Nadere informatie

Function Focused Care in het ziekenhuis Ontwikkeling en eerste ervaringen pilot

Function Focused Care in het ziekenhuis Ontwikkeling en eerste ervaringen pilot Function Focused Care in het ziekenhuis Ontwikkeling en eerste ervaringen pilot Carolien Verstraten RN MSc Janneke M. de Man-van Ginkel RN PhD, Silke Metzelthin PhD, Marieke Schuurmans RN PhD & Basic Care

Nadere informatie

Veroudering maakt een mens uniek. Truus Groen 100x100

Veroudering maakt een mens uniek. Truus Groen 100x100 Veroudering maakt een mens uniek Truus Groen 100x100 Veroudering maakt een mens uniek Truus Groen 100x100 Kanker: geriatrisch ziektebeeld Overleving: het wordt beter.. Overleving mammacarcinoom Mammacarcinoom:

Nadere informatie

Huidige praktijk bij oud en kwetsbaar (in de oncologie) Past dit model in Ned. zorgsysteem? Shared care en frailty, een mistig concept?

Huidige praktijk bij oud en kwetsbaar (in de oncologie) Past dit model in Ned. zorgsysteem? Shared care en frailty, een mistig concept? Shared care Shared care Frailty en borstkanker behandeling Huisarts en ziekenhuis-specialisten voeren planmatig en in samenhang zorgactiviteiten uit; hierbij is veelal sprake van een intensivering van

Nadere informatie

Levenseindezorg op maat : Medische indicaties voor vroegtijdige zorgplanning

Levenseindezorg op maat : Medische indicaties voor vroegtijdige zorgplanning symposium Vroegtijdige Zorgplanning 9 juni 2016 Levenseindezorg op maat : Medische indicaties voor vroegtijdige zorgplanning dr. Anne Beyen Geriater RZ Heilig Hart Tienen Cure model : gevolgen voor (oudere)

Nadere informatie

14 april 2016 Dr. M. Burin

14 april 2016 Dr. M. Burin 14 april 2016 Dr. M. Burin https://www.youtube.com/watch?v=9pfdtcl jezo https://www.youtube.com/watch?v=xakocii LlwY Ondergediagnosticeerd Onderbehandeld Zelden gebruik van aangepaste pijnschaal Discrepantie

Nadere informatie

Geriatrisch dagziekenhuis

Geriatrisch dagziekenhuis Geriatrisch dagziekenhuis informatie voor patiënten INLEIDING 3 WAARVOOR KUNT U TERECHT IN HET GERIATRISCH DAGZIEKENHUIS? 4 DOORVERWIJZING 7 HOE VERLOOPT EEN DAG IN HET GERIATRISCH DAGZIEKENHUIS? 8 CONTACTGEGEVENS

Nadere informatie

Dysphagia Risk Assessment for the Community-dwelling Elderly

Dysphagia Risk Assessment for the Community-dwelling Elderly DYSPHAGIA RISK ASSESSMENT FOR THE COMMUNITY-DWELLING ELDERLY (DRACE) Miura, H., Kariyasu, M., Yamasaki, K., & Arai, Y. (2007). Evaluation of chewing and swallowing disorders among frail community-dwelling

Nadere informatie

Ondervoeding bij ouderen

Ondervoeding bij ouderen Ondervoeding bij ouderen Caroline Boomkamp Klinisch geriater Bernhoven Inhoud Definities Screening en assessment Prevalentie Oorzaken Gevolgen Behandeling van ondervoeding Definitie geriatrische patiënt

Nadere informatie

EVIDENCE BASED BEHANDELEN ZONDER EVIDENCE. Esther van de Glind, geriater i.o. Margot van Dongen, geriater i.o. Henk Kruithof, geriater

EVIDENCE BASED BEHANDELEN ZONDER EVIDENCE. Esther van de Glind, geriater i.o. Margot van Dongen, geriater i.o. Henk Kruithof, geriater EVIDENCE BASED BEHANDELEN ZONDER EVIDENCE Esther van de Glind, geriater i.o. Margot van Dongen, geriater i.o. Henk Kruithof, geriater Wat gaan we doen? Quiz Inleiding EBM Toelichting poseybed Opzetten

Nadere informatie

Ouderen met kanker. population-based studies van co-morbiditeit uit de oncologische praktijk Jan Willem Coebergh Kankersurveillance, Erasmus MC

Ouderen met kanker. population-based studies van co-morbiditeit uit de oncologische praktijk Jan Willem Coebergh Kankersurveillance, Erasmus MC Ouderen met kanker population-based studies van co-morbiditeit uit de oncologische praktijk Jan Willem Coebergh Kankersurveillance, Erasmus MC Inhoud + werkwijze Achtergrondinformatie /literatuur Onderzoeksbevindingen

Nadere informatie

Het Geriatrisch Dagziekenhuis - Campus Sint-Jan - Informatiebrochure

Het Geriatrisch Dagziekenhuis - Campus Sint-Jan - Informatiebrochure Het Geriatrisch Dagziekenhuis - Campus Sint-Jan - Informatiebrochure 1 inhoud Wat is het Geriatrisch dagziekenhuis? 03 Wat zijn de doelstellingen? 03 Wat is het aanbod? diagnostiek behandeling - revalidatie

Nadere informatie

10 jaar CARVASZ: Wat brengt de toekomst? Dr Jita Hoogerduijn Lectoraat Verpleegkundige en Paramedische Zorg voor Mensen met Chronische Aandoeningen

10 jaar CARVASZ: Wat brengt de toekomst? Dr Jita Hoogerduijn Lectoraat Verpleegkundige en Paramedische Zorg voor Mensen met Chronische Aandoeningen 10 jaar CARVASZ: Wat brengt de toekomst? Dr Jita Hoogerduijn Lectoraat Verpleegkundige en Paramedische Zorg voor Mensen met Chronische Aandoeningen Trends (VWS, 2011) Demografische verandering: steeds

Nadere informatie

INFORMATIEBOEKJE. Werken met het digitaal zorgplan voor zorgverleners

INFORMATIEBOEKJE. Werken met het digitaal zorgplan voor zorgverleners INFORMATIEBOEKJE Werken met het digitaal zorgplan voor zorgverleners INHOUD INHOUD... 2 WAAROM EEN DIGITAAL ZORGPLAN?... 3 ROLLEN EN VERANTWOORDELIJKHEDEN... 4 WERKPROCES... 6 AANDACHT VOOR DE DIALOOG

Nadere informatie

Transmurale zorgbrug

Transmurale zorgbrug Transmurale zorgbrug 13 februari 2014 Geriatriedagen 2014 Renate Agterhof, verpleegkundig specialist Spaarne Ziekenhuis Marina Tol, onderzoekscoördinator AMC Programma Aanleiding, ontwikkeling en stand

Nadere informatie

Het meten van angst: verpleegkundigen aan het woord!

Het meten van angst: verpleegkundigen aan het woord! Het meten van angst: verpleegkundigen aan het woord! H. Veldhuisen RN, MSc; D. Zweers RN, MSc; Prof. S. Teunissen RN PhD Diakonessenhuis Utrecht hveldhuisen@diakhuis.nl Angst Waarom meten? Zonder meten

Nadere informatie

KWETSBARE OUDEREN IN HET ZIEKENHUIS HOE VOORKOMEN WE COMPLICATIES?

KWETSBARE OUDEREN IN HET ZIEKENHUIS HOE VOORKOMEN WE COMPLICATIES? KWETSBARE OUDEREN IN HET ZIEKENHUIS HOE VOORKOMEN WE COMPLICATIES? E. Meulen, klinisch geriater Inhoud van dit praatje Casus Wat maakt de oudere patiënt kwetsbaar? Het inschatten van kwetsbaarheid Terug

Nadere informatie