DOEL VAN DIE KONSEP- OMVANGVERSLAE

Transcriptie

1 OMGEWINGSIMPAKBEPALINGS: VOORGESTELDE SOLAR CSP-INTEGRASIEPROJEK NOORD-KAAP INTEGRASIE VAN DIE SOLAR PARK MET FERRUM, ARIES EN NIEUWEHOOP JANUARIE 2012 KONSEP-OMVANGVERSLAE: NIETEGNIESE OPSOMMING DOEL VAN DIE KONSEP- OMVANGVERSLAE Die doel van die Omvangverslagfase is om potensiële positiewe en negatiewe omgewingsimpakte (sowel biofisies as maatskaplik) rakende die voorgestelde projek te identifiseer en te skets. Die Omvangverslae identifiseer alternatiewe en aspekte wat gedurende die Impakbepalingsfase deur spesialiste ondersoek en geëvalueer moet word. Bestudeer asb hierdie nietegniese Opsomming en verkieslik die volledige Konsep-Omvangverslae en lê u kommentaar op die voorgestelde projek voor teen 9 Maart Vul 'n kommentaarblad in, skryf 'n brief of skakel per telefoon of e-pos met die Kantoor vir Openbare Deelname. Alle OIB-dokumente sal ook beskikbaar wees op die webblaaie van Eskom ( en Zitholele ( Kantoor vir Openbare Deelname André Joubert of Florence Rambuda Zitholele Consulting (Edms) Bpk Posbus 6002, Halfway House,1685 Tel: / 2075 Faks: E-pos: andrej@zitholele.co.za florencer@zitholele.co.za Tegniese navrae oor die OIB Konrad Kruger Zitholele Consulting (Edms) Bpk Posbus 6002, Halfway House,1685 Tel: Faks: E-pos: konradk@zitholele.co.za Wat is 'n Omgewingsimpakbepaling? Eskom Holdings (Edms) Bpk (Eskom) ondersoek die potensiële omgewingsimpakte wat die konstruksie van verskeie 400 kvkraglyne tussen die nuut goedgekeurde Solar Park naby Upington en die Ferrum-, Aries- en Nieuwehoop-substasies in die Noord-Kaap kan hê. Ingevolge die Wet op Nasionale Omgewingsbestuur (No. 107 van 1998) (soos gewysig) moet Omgewingsimpakbepalings (OIB's) gedoen word sodat die Departement van Omgewingsake (DO) die voorgestelde projekte kan magtig. Zitholele Consulting (Edms) Bpk (Zitholele) doen die studies namens Eskom. 'n OIB is 'n proses wat in die vroegs moontlike stadium die omgewingseienskappe van 'n voorgestelde projek en die gevolge vir die omgewing en die mense wat daar woon, evalueer. Die doel is om die potensiële omgewingsimpakte te evalueer en om die omgewingsowerheid te help om te besluit of die projek gemagtig moet word of nie. Waar daar waarskynlik negatiewe impakte op die omgewing sal wees as gevolg van die projek, kan maatreëls aanbeveel word om hierdie impakte te versag of te verminder tot 'n vlak waar dit aanvaarbaar is. Die proses bied ook aan Belanghebbende en Geaffekteerde Partye (B&GP's) 'n geleentheid om op hoogte gehou te word van besluite wat hulle of die omgewing kan raak. Hierdie dokument is 'n nietegniese opsomming van die Omvangverslae vir die OIB. Die doel is om te verduidelik wat voorgestel word en hoekom dit nodig is. Die alternatiewe wat oorweeg sal word betreffende tipe torings/maste en waar om die voorgestelde kraglyne te plaas, word verduidelik. Die verwagte impakte word beskryf en die wyse hoe hierdie studie beoog om in die volgende stadium van die studie na die impakte te kyk, word geskets. Die opsomming kan nie die omvattende Omvangverslae vervang nie maar bied 'n oorsig van die inhoud van daardie dokumente. Hoekom is die kraglyne nodig? Eskom se gebruik van steenkoolkragstasies het daartoe gelei dat van die goedkoopste elektrisiteit ter wêreld opgewek word teen ~R10/W, maar dit veroorsaak ook dat Suid-Afrika die grootste produsent van kweekhuisgasse in Afrika en een van die top-20- kweekhuisgasproduserende lande ter wêreld is. 1

2 Suid-Afrika het hom daartoe verbind om koolstofdioksiedemissies te verminder, is 'n ondertekenaar van die VN se Raamwerkkonvensie oor Klimaatverandering (UNFCCC) en die Kiotoprotokol en is besig met die implementering van strategieë om die land se koolstofdioksiedemissies te verminder. Eskom is voorts daartoe verbind om die regering se inisiatiewe vir hernubare energie te steun en beoog om teen 2013 sowat GWh hernubare energie te lewer vir die Departement van Energie (DE) se teiken vir hernubare energie. Eskom het onderneem om steenkool se huidige ~90%- aandeel in sy primêre energieverskaffing teen 2012 deur verskeie projekte tot 78% te verminder en teen 2035 tot 70%. Demonstrasieprojekte en navorsing deur Eskom toon dat sowel son- as windenergie groot potensiaal in Suid-Afrika het. Gevolglik (en om sy koolstofvoetspoor te verklein) beoog Eskom om die hernubareenergiekomponent van sy voorsieningspakket teen 2025 tot ten minste MW te vergroot. Die kragvoorsieningskrisis plaas ook groter druk op Eskom om sy energiepakket te diversifiseer en versnel sy beweging na alternatiewe energiebronne soos kernkrag en aardgas asook verskeie vorms van hernubare energie. Sonkrag is een van die hernubareenergietegnologieë wat tot dusver die minste benut is. Sonkrag lewer minder as 1% van die wêreld se energie, volgens die internasionale finansiëledienstegroep UBS. Dit blyk egter dat die potensiaal van sonenergie groei, en UBS bereken 50% groei in die sektor op 'n jaargrondslag. En syfers wat in 2011 deur die Earth Policy Institute uitgereik is, toon dat die opwekking van elektrisiteit deur sonenergie nou die elektrisiteitbron is wat die vinnigste groei. Die vernaamste struikelblok vir die gebruik van sonkrag tot dusver is die koste daarvan, wat op ongeveer R22,00/Watt geraam word. 2 Die Upington-gebied is geïdentifiseer as een van die plekke met die hoogste sonbestraling ter wêreld en die beste geleenthede om die son te gebruik om elektrisiteit op te wek. In 'n poging om hernubare energiebronne te benut ten einde in die groeiende vraag na elektrisiteit te voorsien, gaan die Suid-Afrikaanse regering 'n Solar Park van R150 miljard oprig op Olyvenhoutsdrift, ~15 km wes van Upington in die Noord-Kaap. Solar Park sal die son se energie gebruik om uiteindelik MW elektrisiteit op te wek. Figuur 1: Model van sonstralingspatrone Eskom begin die ontwikkeling van Solar Park met die bou van 'n 100 MW Concentrating Solar Power (CSP)-aanleg by Solar Park, wat 'n aantal spieëls gebruik wat deur naspoorstelsels beheer word om 'n groot oppervlakte sonlig in 'n smal straal te fokus. Die hitte wat so ontstaan, word gebruik om elektrisiteit op te wek. CSP word ook deur die Wêreldbank gesteun, wat dit beskou as die enigste emissievrye tegnologie wat potensieel steenkoolkrag kan ewenaar. Eskom het in Augustus 2007 'n positiewe Rekord van Besluit (RvB) gekry met goedkeuring vir 'n 100 MW-CSP-fasiliteit vir hierdie projek en is tans besig met 'n wysigingsaansoek as gevolg van veranderinge in tegnologieë en voetspoor. Die uitbreiding van die CSP-aanleg se voetspoor sal 'n Omgewingsmagtiging vereis, waarvoor 'n afsonderlike studie gedoen word. Hierdie wysigingsaansoek word ook deur Zitholele Consulting hanteer. Skakel asb met ons as u meer spesifieke inligting oor die voorgestelde uitbreiding van die CSP wil hê.

3 Die Departement van Energie onderhandel tans met verskeie Onafhanklike Figuur 2: CSP in Sevilla, Andalusië, Spanje 'n voorbeeld van 'n sonkragaanleg. Kragprodusente (OKP's) om sonkragaanlegte by Solar Park op te rig in 'n poging om genoeg elektrisiteit te kry om die MW vol te maak wat vir die aanleg beoog word. Hierdie sonkragaanlegte sal 'n verskeidenheid tegnologieë gebruik, insluitende CSP-oplossings en gekonsentreerde fotovoltaïese tegnologieë (GFVT). Die elektrisiteit wat op Upington deur Solar Park opgewek word (deur OKP s en Eskom), sal in die Nasionale Netwerk geïntegreer moet word. Die doel van hierdie Solar Parkintegrasieprojek is om voorsiening te maak vir die groot infrastruktuurinvestering wat Eskom sal moet maak ten einde die Upington Solar Park by die Nasionale Netwerk in te skakel. Die voorgestelde Solar Park-integrasieprojek behels die bou van 'n substasie by die Upington Solar Park en 400 kv-transmissielyne oos en suid van Upington om die elektrisiteit na Eskom se Nasionale Netwerk te vervoer, asook die bou van 'n aantal 132 kv-kraglyne om die OKPsonkragaanlegte met die Eskom-netwerk te koppel en die krag na Upington te vervoer. Hoe werk die elektrisiteitnetwerk? Elektrisiteit begin altyd by die punt waar krag opgewek word. Die meeste elektrisiteit in Suid-Afrika kom van steenkoolkragstasies. Steenkoolkragstasies wek driefasige WSelektrisiteit op. Die driefasige WS verlaat die 3 generator en gaan na 'n transmissiesubstasie naby die kragstasie. Hierdie substasie gebruik groot transformators om die generator se spanning (wat duisende volt behels) om te skakel in uiters hoë spanning vir langafstandtransmissie op die transmissienetwerk. Tipiese spannings vir langafstandtransmissie in Suid-Afrika wissel van 132 kv tot 765 kv en behels gewoonlik hoë torings of maste van staal. Al sulke maste het drie stelle drade vir die drie fases. Baie maste het ekstra drade aan die bopunt van die maste. Dit is die gronddrade en is hoofsaaklik vir weerligbeskerming bedoel. Om krag in 'n huis of onderneming te kan gebruik, moet die spanning van die transmissienetwerk na die distribusienetwerk verlaag word. Dit kan in verskeie fases geskied. Die omskakeling van "transmissie" na "distribusie" geskied in 'n substasie. Wat word voorgestel? Eskom beoog om een 400 kv-kraglyn van ongeveer 200 km lank (afhangende van die alternatief) te bou van Solar Park na die Ferrum-substasie (Kathu). 'n Tweede lyn van 70 km sal van Solar Park na die Nieuwehoop-substasie noordoos van Kenhardt loop, en twee 100 km-lyne sal van Solar Park na die Aries-substasie suidwes van Kenhardt loop. 'n 400 kv-kraglyn vereis 'n 55 meter breë serwituut. Die maste/torings vir 400 kvkraglyne is gemiddeld 33 meter hoog, afhangende van die draai of hoek wat die lyn maak en die topografie. Om die nuwe voorgestelde 400 kv-kraglyne met die bestaande netwerk te verbind, is sekere opgraderings of ondersteuningsinfrastruktuur nodig by die eindpunte (Aries, Ferrum- en Nieuwehoopsubstasies). Hierdie infrastruktuurvereistes is by die OIB's ingesluit.

4 Die korridors wat vir die voorgestelde 400 kv-kraglyne oorweeg word, is 2 km breed. Die rede hoekom 'n korridor van 2 km breed vir 'n serwituut van 55 meter oorweeg word, is om te verseker dat die kraglyn verskuif kan word verby enige potensiële maatskaplike en omgewingsensitiwiteite wat in die Impakbepalingsfase van die OIB's deur die spesialiste geïdentifiseer word. Voorbeelde van sensitiwiteite sluit in geboue, grafte, Rooidata-spesies, sensitiewe grondgebruike, watermassas, kritieke habitatte, ens. Gedurende onderhandelinge met geaffekteerde grondeienaars sal Eskom die lyn binne die goedgekeurde korridor kan verskuif indien die grondeienaars sekere vereistes het betreffende hulle bestaande of beplande infrastruktuur. Waar sal die kraglyne geplaas word? Verskeie kriteria is oorweeg by die identifisering van die alternatiewe korridors. Dit sluit in ekonomiese, tegniese, omgewings- en maatskaplike doenlikheid. Ekonomies: Lengte van kraglyn; Tegnies: Topografie en kleinste aantal draaipunte; Omgewing: Watermassas; sensitiewe fauna en flora; bewaringsgebiede, versteurde gebiede. Maatskaplik: Erfenis, geboue, visueel (esteties) Met behulp van bogenoemde kriteria is verskeie alternatiewe korridorsegmente geïdentifiseer (kyk kaart). Wat is die alternatiewe op projekvlak? Die volgende alternatiewe word voorgestel vir oorweging in die Impakbepalingsfase van die projek: Korridoralternatiewe (ligging) Ontwerp van maste/torings Geen projek 4 Drie tipes strukture sal op hierdie projek gebruik word, waarvan twee hier getoon word afhangende van die tipe terrein. Die derde tipe is 'n spanmas, wat tipies op moeilike terrein en by roeteveranderinge gebruik word. Dwarskabeldraagmas Dit is belangrik om daarop te let dat die topografie grotendeels sal bepaal watter tipe toring gebruik word. Vanuit hierdie perspektief moet daarop gelet word dat vrystaande maste gebruik sal moet word op moeilike terrein en waar die roete teen 'n sekere hoek van rigting verander. Geankerde V-tipe draagmas Watter impakte word verwag? 400 kv-kraglyne kan 'n uitwerking hê op 'n verskeidenheid biofisiese en sosioekonomiese aspekte van die omgewing. Impakte kan tydens die konstruksiefase asook tydens die bedryfsfase ontstaan. Hoewel impakte gedurende die konstruksiefase gewoonlik van korte duur is, kan party daarvan langduriger gevolge hê, soos versteuring van plantegroei. 'n Omgewingsbestuursprogram (OBProg) sal opgestel word vir toepassing gedurende

5 die konstruksiefase om hierdie aspekte te bestuur. Impakte gedurende die bedryfsfase word gewoonlik as die langtermynimpakte van die projek beskou en sal gedurende die Impakbepalingsfase deur 'n aantal spesialiste oorweeg word, byvoorbeeld 'n visuele impak. Die spesialiste sal ook kyk na maniere om hierdie potensiële impakte te bestuur, en hierdie versagtingsmaatreëls sal in 'n OBProg vir die bedryfsfase opgeneem word. Die Omgewingsimpakverslae sal 'n raamwerk-obprog bevat wat breedweg kyk na hoe die potensiële impakte van die konstruksie- en die bedryfsfase bestuur kan word. Die OBProg sal vir u kommentaar beskikbaar gestel word saam met die Konsep-Omgewingsimpakverslae (KOIV's). Omdat die kraglyne uiteenlopende impakte op die omgewing kan hê, het 'n aantal spesialiste opdrag gekry om sekere aspekte te ondersoek wat meer gedetailleerde ondersoek verg. Spesialiste sal aangestel word om onder meer die volgende impakte te ondersoek: Visueel, Maatskaplik, Terrestriële Ekologie, Grond en Grondkapasiteit, Oppervlakwater, Erfenis, Geraas, Elektromagnetiese Golwe, en Voëls. 'n Kort opsomming van die potensiële impak op elk van die omgewingselemente verskyn hieronder: Luggehalte Kraglyne het nie die potensiaal om luggehalte deur emissies te benadeel nie, maar gedurende die konstruksiefase en instandhouding kan stof ontstaan deur die verwydering van plantegroei en die beweging van swaar voertuie. Geraas Kraglyne van 400 kv word geassosieer met 'n sagte zoemgeluid. Dit moet verder ondersoek word om te bepaal hoe beduidend die geluid is en hoe dit nabygeleë grondgebruikers potensieel kan raak. Die ontwerp sal aan al die vereistes 5 van die Wet op Beroepsgesondheid en Veiligheid voldoen. Visueel Die teenwoordigheid van 'n 400 kv-kraglyn verander die voorkoms van die landskap. Die grootte van die maste/torings is visueel oorheersend. Die omvang van die visuele impak hang af van die ligging van die torings met betrekking tot die topografie. Terrestriële ekologie Die oprigting van 'n kraglyn en gepaardgaande infrastruktuur kan habitatte vernietig wat belangrik kan wees vir biodiversiteit- en ekosisteemprosesse. Dit sluit die bou van toegangspaaie in. Akwatiese ekologie Geen mas/toring sal in enige watermassa geplaas word nie. Ofskoon geen konstruksie in watermassas sal plaasvind nie, kan sedimentasie in watermassas plaasvind as gevolg van die verwydering van plantegroei tydens konstruksie. Grondwater Tydens die lê van fondamente vir die maste/torings se voetstukke kan beton en koolwaterstowwe van swaar voertuie tot besoedeling van grondwater lei. Besoedeling van grondwater kan gebruikers daarvan in die gebied benadeel en kan 'n impak hê op terrestriële en oppervlak akwatiese ekosisteme. Erfenishulpbronne Die uitgrawings vir die maste/torings se voetstukke kan lei tot die vernietiging of beskadiging van argeologiese of kulturele (erfenis-) materiaal langs die korridor. Ander geskiedkundige vondste kan deur konstruksiewerkers gevandaliseer word. Sosio-ekonomies Die kraglyn het potensieel 'n positiewe impak op plaaslike gemeenskappe en ekonomiese ontwikkeling in die gebied waar elektrisiteit verskaf word. Daar kan egter negatiewe impakte op gebiede wees waar grond verlore gaan omdat die

6 voorgestelde ontwikkeling eiendomme verdeel. Dit is veral problematies in hoëdigtheidlandbougebiede soos wingerde. Verder kan daar veranderinge (positief of negatief) in eiendomswaardes wees as gevolg van die ontwikkeling. Maatskaplik Die serwitute op plase in die goedgekeurde korridor sal deur Eskom gekoop moet word. Die verlies van grond vir boere kan 'n impak hê op die sekerheid van baie boere se lewensbestaan. Die verlies van die serwituut kan ook die plaaswerkersgemeenskap benadeel. Grondgebruikbeplanning Die voorgestelde kraglyn vereis 'n 55 meter breë serwituut. Die voorgestelde kraglyn sal waarskynlik afwyk van die voorgestelde grondgebruikpatrone wat in die plaaslike beplanning geïdentifiseer is. Verkeer Gedurende konstruksie sal daar 'n toename in voertuigverkeer op die bestaande paaie in die streek wees. Dit kan die toestand van die paaie beïnvloed. Landbou en Grond Die konstruksie van die maste asook die latere voertuigverkeer kan erosie 6 veroorsaak in gebiede waar die grond blootgestel word. Die verlies van landbougrond kan waarskynlik beduidend wees vir individuele grondeienaars as gevolg van die potensiële impak wat die projek kan hê rakende sekerheid van lewensbestaan. Openbare deelname is 'n baie belangrike deel van die OIB-proses omdat dit B&GP's in staat stel om inligting te kry oor wat voorgestel word sodat hulle insette kan lewer en kwellings kan opper in bepaalde stadiums dwarsdeur die projek. Die Konsep-Omvangverslae vir die voorgestelde 400 kv-kraglyne sal van 30 Januarie 2012 tot 9 Maart 2012 op ondergenoemde openbare plekke ter insae beskikbaar wees. Die Konsep-Omvangverslae sal van 6 tot 9 Februarie 2012 op ondergenoemde plekke op openbare vergaderings voorgehou word. Wat is die Proses van Openbare Deelname? Die Konsep-Omvangverslae kan op die volgende plekke besigtig word KONTAK LIGGING KONTAK Gedrukte eksemplare Me Theodora Tsalao Kathu Openbare Biblioteek, Burgersentrum, h/v Frikkie (053) Meyer- en Hendrik Van Eckstraat, Kathu Me Ellen Visser Olifantshoek Openbare Biblioteek, Lanhamstraat 1, (053) Olifantshoek Me Inga Engelbrecht Upington Openbare Biblioteek, Mutualstraat, Upington (053) Me Geene Einam Kenhardt Openbare Biblioteek, Parkstraat, Kenhardt (053) Me Manda Yough Kakamas Openbare Biblioteek, Voortrekkerstraat 28, (054) Kakamas Me Yvonne Booysen Keimoes Openbare Biblioteek, Hoofstraat, Keimoes (054) Elektroniese eksemplare Mnr Mfundo Maphanga /Solar Park Integration Mnr Andre Joubert Mnr Andre Joubert Op versoek per e-pos op CD verkrygbaar van Zitholele Consulting Tel , of e-pos andrej@zitholele.co.za

7 Datums en plekke vir openbare vergaderings DATUM TYDE PLEK Maandag, 6 Februarie :30 Namakwari Estate, Hoofstraat Kathu Maandag, 6 Februarie :00 Ditloung Openbare Saal, Lanhamstraat 1, Olifantshoek Dinsdag, 7 Februarie :30 Protea Hotel, Schroderstraat 24, Upington Dinsdag, 7 Februarie :00 Protea Hotel, Schroderstraat 24, Upington Dinsdag, 7 Februarie :30 Protea Hotel, Schroderstraat 24, Upington Woensdag, 8 Februarie :30 Keimoessaal, Hoofweg, Keimoes Woensdag, 8 Februarie :00 Kakamas Biblioteeksaal, Voortrekkerstraat 28, Kakamas Donderdag, 9 Februarie :00 Kenhardt Openbare Saal, Parkstraat, Kenhardt U kan tot 9 Maart 2012 kommentaar en kwellings voorlê, waarna die verslae bygewerk sal word, waar nodig, om sulke kommentaar en kwellings te weerspieël. Wat is die pad vorentoe? Die Kosep-Omvangverslae sal afgehandel word om die kommentaar en kwellings wat ontvang is, te weerspieël en sal dan aan die DO voorgelê word. Die DO sal óf die aansoek verwerp óf die aansoeker gelas om met die Impakbepalingsfase voort te gaan soos voorgestel in die Studieplan vir die OIB of vereis dat wysigings aan die Omvangverslae en/of die Studieplan vir die OIB aangebring word. This document is also available in English Kennisgewings oor die OIB word per e-pos en gewone pos gestuur aan diegene wat as belanghebbende en geaffekteerde partye geregistreer het. Stuur asb u kommentaarblad aan ons sodat ons u kan registreer. Benewens die terreinkennisgewings wat langs die verskillende alternatiewe korridors aangebring is, is advertensies in die volgende koerante geplaas: Gemsbok, Noordkaap, Kathu Gazette, Kalahari Bulletin, Stellalander, Volksblad en Sondag. 7

8