Doetinchem. Veemarkt. Inrichtingsplan openbare ruimte. januari ROB indd :23:16

Transcriptie

1 Doetinchem Veemarkt Inrichtingsplan openbare ruimte januari ROB indd :23:16

2 stedebouwkundigen + architekten + landschapsarchitekten Prins Hendrikkade 14 postbus AA Rotterdam t f e vhp@vhp.nl i Projectbureau Bezoekadres: Gruitpoort Hofstraat CD Doetinchem Postadres: postbus HA Doetinchem t f i Rotterdam, januari ROB ROB indd :23:16

3 Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 Kennismaking met de plek 3 Stedenbouwkundig plan 4 Ontwerp 5 Planuitleg en detaillering ROB indd :23:16

4 ROB indd :23:18

5 1 Inleiding Een inrichtingsplan voor de Veemarkt Voor u ligt het inrichtingsplan voor de Veemarkt in Doetinchem. Zoals de naam al verraadt is het terrein in de stad bekend als de plaats waar vroeger de veemarkt van Doetinchem werd gehouden. Koeien en paarden worden er niet meer verhandeld. De oude hal biedt nu en dan plaats aan evenementen. De gemeente Doetinchem werkt aan het Masterplan Schil. In de Schil heeft Doetinchem een bijzondere kans de stad een nieuwe impuls te geven en waar nodig te repareren. Het Veemarktterrein is één van de gebieden, waar het Masterplan Schil ruimte ziet voor vernieuwing van de stad. Het verdwijnen van de hal en de omliggende parkeerterreinen is uitgangspunt voor het plan. Het stedenbouwkundig plan schetst vervolgens de toekomst van het Veemarktterrein. De kern van het plan is het uitbouwen van de geliefde en karakteristieke woonwijk de Pas. De Veemarkt zelf verandert in een karaktervol plein met ruimte voor parkeren. Daarvoor is nu het inrichtingsplan gereed. Het stedenbouwkundig plan voor het Veemarktterrein is het kader voor een nieuw bestemmingsplan voor het gebied, voor de uitgifte van kavels aan particulieren en voor de herinrichting van het openbaar gebied. De start van de uitvoering is voorzien in Opbouw van het boek Het tweede hoofdstuk beschrijft het plangebied. We schetsen de geschiedenis en de huidige situatie van het Veemarktterrein. In hoofdstuk drie staan we stil bij het stedenbouwkundig plan. In hoofdstuk vier staan we stil bij het ontwerp voor de Veemarkt. De planuitleg en detaillering van het ontwerp van de openbare ruimte van de Veemarkt wordt getoond in hoofdstuk vijf ROB indd :23:19

6 2 Kennismaking met het plangebied ROB indd :23:26

7 50294ROB indd :23:34 7

8 Positie in de stad Het Veemarkterrein maakt deel uit van de schil van 19de eeuwse wijken van Doetinchem en ligt ten oosten van het ei. Het is een historische en bekende plek in de stad. Hier vond honderd jaar lang de veemarkt van Doetinchem plaats. Aan de noordkant wordt het gebied begrensd door de Dr Huber Noodtstraat. Aan de zuidkant is de Houtkampstraat de grens van het gebied. Aan de west- en oostkant vormt de bebouwing langs de Veemarkt de begrenzing. Geschiedenis van de plek In 1908 werd door de Doetinchemse gemeenteraad besloten om iedere veertien dagen een veemarkt te houden op een terrein aan de Dr. Huber Noodtstraat. Vanaf dan komen uit de hele regio boeren en handelaren op de markt samen voor het verhandelen van runderen, schapen, geiten, paarden en biggen. Het vee stond naast elkaar in lange rijen haaks op de straat en was vastgebonden aan hekken. Daartussen waren de gangpaden voor handelaren en bezoekers van de markt. De handel vond plaats onder de beschutting van een dak van lindes. Op het terrein waren een paar voorzieningen voor de markt; een stierenhuisje, een toiletgebouw en een huisje voor de veearts. De eerste twee hebben nog steeds een plaats op de markt. De drukte van de veemarkt, die al snel wekelijks werd gehouden, trok ook andere voorzieningen aan. Zo bevinden zich aan de Veemarkt een aantal in Doetinchem bekende cafe s, waar de geslaagde handel van de ochtend werd gevierd. Om de groei van de handel een plaats te bieden krijgt in 1956 een markthal voor kleinvee een plek aan de Houtkampstraat. Ook wordt in die tijd rondom een groot parkeerterrein aangelegd. Ten zuiden van het terrein groeide ondertussen de wijk de Pas uit tot een geliefde woonplek in de stad, vooral om het vele groen, zijn ruime kavels en sfeervolle architectuur. De laatste decennia verloor de veemarkt langzaam haar economische betekenis. De mond- en klauwzeer epidemie luidde het einde in van de markt. Op dertig oktober 2001 sloot de markt. De hal bleef in gebruik voor evenementen. Aan de Veemarkt is de geschiedenis van de plek nog steeds af te lezen. Het plein herinnert aan de agrarische traditie van Doetinchem. Daarom heeft de veemarkt ook zonder vee nog een bijzondere cultuurhistorische waarde voor de stad ROB indd :23:35

9 50294ROB indd :23:42 9

10 Een korte beschrijving van het Veemarktterrein in woord en beeld Wie het Veemarkterrein bezoekt valt als eerste de grote, geasfalteerde parkeerterreinen rondom de oude markthal op. De parkeerplaatsen worden vooral gebruikt door bezoekers van evenementen en door bezoekers van de binnenstad. Vol of leeg, in beide gevallen domineren de parkeerterreinen de sfeer en het gebruik van het gebied. Een intieme en karaktervolle plek is de Veemarkt. Natuurlijk in de eerste plaats door het monumentale dak van lindes. En in de bestrating en de hekken is nog de oude functie van het plein te vermoeden. Ook de kleinschalige bebouwing herinnert aan het roemrijke verleden en herbergt nog steeds een aantal winkels en cafés. Terrassen zorgen er voor wat straatleven. De Dr. Huber Noodtstraat ten noorden van de veemarkt heeft het typische karakter van een aanrijroute van het centrum. De historische lintbebouwing heeft vaak plaats gemaakt voor nieuwe grootschaliger gebouwen met centrum randfuncties als kantoren, winkels, scholen of een supermarkt. Aan de zuid- en de oostkant ligt direct aan de parkeervelden de wijk de Pas. Het contrast kan niet groter zijn. Smaakvolle vrijstaande woningen, weelderige tuinen, volwassen bomen, bochtige straatjes ROB indd :23:45

11 50294ROB indd :24:00 11

12 3 Stedenbouwkundig plan Stedenbouwkundig plan De Veemarkt maakt deel uit van het stedenbouwkundig plan voor het Veemarktterrein. Onder het motto PAST! schetst het stedenbouwkundig plan een groen en ontspannen woongebied dat naadloos overgaat in de wijk de Pas. In het plan is plaats voor éénenveertig woningen op particuliere kavels. We onderscheiden twee woonmilieus. Monumentaal wonen en werken langs de Houtkampstraat en ontspannen wonen en werken in aansluiting op de Pas. Twee nieuwe straten in het verlengde van de Passtraat en de Meesterstraat en de al aanwezige straten in het gebied organiseren de verkaveling. Voor de kavels is er een set regels ontworpen, de zogenaamde kavelpaspoorten. Op de plankaart is een proefverkaveling te zien, die voldoet aan de regelgeving uit het plan. De oude Veemarkt wordt heringericht als een plein. Op het plein is plaats voor zesennegentig auto s ROB indd :24:10

13 ROB indd :24:14

14 4 Ontwerp van de Veemarkt De Veemarkt, de plek waar nog niet zo lang geleden koeien, paarden en varkens werden verkocht, krijgt een nieuwe functie. De herinnering, het gebruik en de inrichting van de oude veemarkt zijn gebruikt om de nieuwe Veemarkt vorm te geven. De Veemarkt wordt in de toekomst als een groene parkeerplaats en als plein gebruikt. De bestaande lindebomen worden gehandhaafd en op enkele plekken planten we nieuwe bomen bij. Hierdoor blijft het hoofdkarakter van de plek gehandhaafd en zelfs versterkt. Op de oorspronkelijke veemarkt was de verharding van het allergrootste belang. Vaak zien wij duurzame materialen als gebakken klinkers en natuursteen. De reden hiervoor is terug voeren op het intensieve gebruik. Daarnaast was de afwatering van een veemarkt van belang: mooie, brede goten die het reinigen van de plek goed mogelijk maken. De kenmerken van deze oude veemarkten willen we graag toepassen. Als eerste wordt het plein als geheel gemarkeerd. We passen een dikformaat gebakken klinker toe. Deze wordt in een keperverband neergelegd. Er is geen verschil in bestratingsmateriaal tussen de weg en het parkeervak op het plein. De rand van het plein wordt vorm gegeven door een markante brede betonband met natuursteendeklaag die a niveau gestraat wordt. Ter herkenning van de oude stalplekken van het vee en de nieuwe parkeerplaatsen leggen we een bies van natuursteenkeien (formaat 10x10, donkergrijs graniet) neer. Deze bies doet ook dienst als afwatering voor het plein. Rond de lindes wordt een ruim plantvak aangelegd omlijnd door een cortenstalen rand van 15 cm hoogte. Dit plantvak wordt ingestrooid met basaltsplit. De bestaande hekken, waar vroeger het vee aan vastgebonden werd op de markt krijgt een gelijkaardige bestemming op het plein. De hekken worden gerestaureerd waar nodig, opnieuw gecoat en gebruikt als markering van de parkeerplaats en voetgangerszone. De bestaande paaltoparmaturen worden vervangen door verlichtingsarmaturen met wit licht die hangen aan een staaldraad. Hierdoor is het mogelijk om de verlichting daar te brengen waar we het nodig hebben en houden we rekening met de bestaande populatie vleermuizen. Er wordt een aangenaam en goed verlichtingsniveau gehaald. De bestaande bebouwing op het plein wordt gehandhaafd, opgewaardeerd en we gaan op zoek naar een herbestemming van deze gebouwen, zoals bijvoorbeeld een bescheiden uitgiftepunt of een kiosk. De verlaagde plek op de markt voor het aanvoeren van vee wordt op de nieuwe Veemarkt behouden en kan ruimte geven aan een nieuw terras. Aan de oostkant van de markt is plek gemaakt voor een skatepark. Op het plein kan door middel van kunst de herinnering aan de plek in leven gehouden. Als schot voor de boeg plaatsen we een trog met water ROB indd :24:15