Verslag netwerking lokale economie 23/09/2009

Transcriptie

1 Verslag netwerking lokale economie 23/09/2009 Inleiding (IRE) Overlopen van de agenda lokale economie in stedenbanden zeer heterogeen plaatje (i.t.t. milieu en jeugd) duidelijk maken waarom de voorbeelden voornamelijk uit Latijns-Amerika komen (Edegem Mechelen ~sterkte lopend proces / link gelegd met UCLG-Afrika en de prioriteiten die daar gesteld werden rond lokale economie van ) JOPAC netwerk toont duidelijke nood om jongeren naar werk /ondernemerschap toe te leiden vraag enkele gemeenten naar micro-kredieten. Wat is lokale economie? (Pieter Van Sande stafmedewerker team economie en werkgelegenheid VVSG ) Welke gemeenten hebben een dienst lokale economie? (hoe miniem ook) 3 tot 5 mensen slechts in de groep, is een trend die ook in Vlaanderen duidelijk is want slechts een derde van de lokale besturen heeft een dienst lokale economie. Essen start met een dienst lokale economie: alle diensten gehuisvest onder 1 dak en ondernemers kenden de weg...maar door meer regelgeving wordt die weg voor sommigen wat onduidelijk. Hiervoor ingetekend op subsidieproject en als 1 van de 20 gemeenten geselecteerd. Van degene die een dienst lokale economie hebben, wie van de Noord-Zuidambtenaren heeft er al mee samengewerkt? Koksijde: blijkbaar een dienst maar nog niet langs geweest. Mechelen: vooral in het kader van FairTrade omdat zij activiteiten opnemen. Mol: rond boeren en FairTrade ook samengewerkt tussen de twee diensten. Toegewezen wettelijke taken & instrumenten lokale economie gemeente Vestiging ondernemingen handelszaken Milieuvergunning afleveren ( klasse 2 & 3 ) Stedenbouwkundige vergunning Verlenen van een sociaal-economische vergunning ( >400 m2) gemeentelijk reglement voor verlenen vergunning nachtwinkels phoneshops Drankvergunning, kanspelvergunning, taxi s,... Gemeente rol toegekend in de IKEAwet (>400m²) : bedrijven kunnen zich niet eender waar vestigen. Niet alle opgelegde wettelijke taken zijn voor alle gemeenten van toepassing 1

2 Toegewezen wettelijke taken & instrumenten lokale economie gemeente Markten en kermissen Organisatie van de markt Opstellen van een marktreglement Procedure toewijzing van standplaatsen Openingsuren Bepalen afwijkingen op wekelijkse rustdag Bepalen openingsuren sluitingsuren nachtwinkels phoneshops Aanvraag tot toeristisch centrum Elke gemeente kan een afwijking maken van 15 dagen/jaar. Toeristisch centrum bvb Koksijde heeft andere mogelijkheden tot afwijking Toegewezen wettelijke taken & instrumenten lokale economie gemeente Openbare werken Afleveren gemeentelijke hinder attest voor aanvraag inkomenscompensatievergoeding wegenwerken Informatieplicht wegenwerken Beleid lokale economie Bedrijfsvriendelijk klimaat Versterking handelskernen Bedrijvigheid / werkgelegenheid Duurzaam ondernemen Leefbaarheid problematiek nachtwinkels / phoneshops buurtwinkels openbare werken => Wet De Decker waar heel wat discussie bestond bij de gemeenten (moet in de eerste plaats hinderattest afleveren en moet daarna verplicht informeren). Accenten in een beleid lokale economie beleidsvriendelijk: dienstverlening op een goede en efficiënte manier opzetten (bv in het afleveren van vergunningen en aanvragen) versterken handelskernen: afbakenen handelskernen en deze versterken (enkele gemeenten experimenteren daarmee) bedrijvigheid realiseren en de link leggen met werkgelegenheid, in functie van de eigen inwoners + werkgelegenheid creëren en zo inkomsten genereren voor het eigen bestuur duurzaam ondernemen: MVO, inspanningen om duurzaam te ondernemen leefbaarheid verhogen: kwaliteitsvol winkelaanbod, problematiek van de nachtwinkels, niet alleen werken rond handelskernen maar ook in de verschillende buurten de buurtwinkels proberen stimuleren. 2

3 Beleid is multidisciplinair horizontaal Veiligheid Tewerkstelling Afval Milieu Ruimtelijke ordening Economie Fiscaliteit Mobiliteit Openbare werken economie is een transversaal thema dat doorheen de hele organisatie loopt => breed en moeilijk veld, sterke netwerking noodzakelijk. Veiligheid? Winkels die gevoelig zijn voor ramkraken => samenwerking met mobiliteit en openbare werken om dit te voorkomen => meerdere partners nodig rond de tafel. Fiscaliteit? Pestbelasting. Afval? Ophaling essentieel onderdeel voor ondernemingen. Het gaat over meer dan een marktreglement en bepaalde vergunningen => ambtenaar economie zal vroeg of laat bij de Noord-Zuidambtenaar moeten langskomen! Verschillende rollen gemeente Actor Rollen van de gemeente (die ook geldig zijn voor andere beleidsdomeinen). Regisseur : bvb samenbrengen streekontwikkelingsorganisaties, Uizo, Facilitator : bvb door bedrijfsvriendelijk klimaat te realiseren. Regisseur Facilitator Voorbeeld beleid "De toeristische erkenning biedt enorme perspectieven voor de Tongerse middenstand", zegt Willems. "De erkenning vormt het sluitstuk van een middenstandsplan dat het schepencollege in april lanceerde. Het plan omvat bijkomende parkeergelegenheid, een grondige renovatie van de Grote Markt en gratis vervoer door De Lijn. Daarnaast kadert de zondagsopening in de plannen van het stadsbestuur om Tongeren toeristisch beter te profileren." aanvraag toeristisch centrum als sluitstuk van het middenstandsplan => meerdere partners betrokken in het verhaal vooraleer de aanvraag tot toeristisch centrum kan gebeuren (mag en kan dus niet alleen gebaseerd zijn op we willen gewoon open zijn op zondag ). 3

4 Voorbeeld Detailhandelsbeleid Afbakening van handelskerngebieden Verfraaiing en renovatie van de toegangswegen en wingelgebieden ruimtelijke ordening Leegstand tegengaan Acquisitiebeleid Mobiliteit ( toegang en parkeren ) Beleving vergroten cultuur evenementen Premies: Wonen boven winkels gevelrenovatie Beleid sociaal-economische vergunning... handelskern => RUP veranderen (dienst ruimtelijke ordening betrekken), verfraaiing toegangswegen (technische dienst en openbare werken), leegstand tegengaan (woonambtenaar betrekken), acquisitiebeleid (welke handelszaken willen we waar en hoe de gebieden afbakenen => partners samenbrengen om dit tot een goed einde te brengen bv Mediamarkt aangetrokken in een bepaalde straat om meer volk te krijgen naar de andere handelszaken), cultuur (organisatie van enkele evenementen zorgt er voor dat mensen graag naar de handelszaken afzakken), beleid sociaaleconomische vergunning (vertrekken vanuit wat willen we en dan vergunningen afleveren => toetsen aan het beleid). Voorbeeld: Nachtwinkels Verschillende instrumenten - Openingsuren - Fiscaliteit - Stedenbouw - Uitbatingsvergunning openingsuren zo oninteressant maken dat het voor een pak nachtwinkels niet meer mogelijk is,... verschillende instrumenten bij de lokale besturen die zich weliswaar bij verschillende diensten bevinden om te werken rond thema s van economisch beleid. 4

5 Dienstverlening voor ondernemers Back office / Front office Eén aanspreekpunt voor ondernemers Accountmanagement van vergunningsaanvragen Horizontale afstemming Rol dienst lokale economie ambtenaar lokale economie? Spil in het gemeentelijk netwerk Aanspreekpunt voor ondernemer Beleidsvoorbereidend beleidsuitvoerend Ondernemers betrekken bij het beleid Ondernemers betrekken bij het gemeentebeleid Adviesraden Middenstandsraden, adviesraad lokale economie,... Voka Unizo ondernemersclubs -.. Goede dienst / ambtenaar lokale economie kent de ondernemers Sommige ondernemers moeilijk te betrekken bij het beleid => gemeenten doen vaak inspanningen door bv externe organisaties of koepels te betrekken. Start van een sterk beleid: inventarisatie van de ondernemingen en ondernemers in de eigen gemeente - weten wat de noden zijn (vergelijkbaar: Noord- Zuidambtenaar kent best ook zijn/haar vrijwilligers en verenigingen actief op het domein van ontwikkelingssamenwerking). 5

6 Linken lokale economie stedenband zuiden? Kennisuitwisseling tussen de gemeenten Aanpak van vergelijkbare projecten Bijvoorbeeld organisatie markten Bedrijventerreinen dienstverlening Over de verschillende rollen: Bv. regisseursrol Fair trade tastbaar maken van belang vergelijkbare projecten (wisselwerking, waarbij beide partners leren): markten, opzetten bedrijventerreinen, hoe dienstverlening organiseren, maar ook over de verschillende rollen en die duidelijk maken aan de partner kan van belang zijn. FairTrade moet aansluiting vinden bij de ondernemers om mee te nemen in het verhaal van Noord-Zuid. Linken lokale economie stedenband zuiden? - Ondernemers zijn specifieke doelgroep voor communicatie stedenband - Adviesraden economie, ondernemersclubs, belangenorganisatie - Uitwerking specifieke ondersteuningsprojecten in het zuiden ism ondernemers - Uitwisseling omtrent ondernemerschap tussen noord-zuid ondernemers -... aantal specifieke zaken van ondernemerschap => informatie rond bijvoorbeeld een zaak opstarten, goed managen,... Bevat interessante informatie om uit te wisselen met een partner in het Zuiden. 6

7 Edegem en San Jerónimo (Peru): ondersteuning bij het gemeentelijke marktbeheer (Marc Konings) Collega van Marc Konings, Mariette Verwimp, werkt niet alleen aan ontwikkelingssamenwerking maar is ook bezig met lokale economie. Nog niet de multidisciplinaire werking zoals in de vorige presentatie maar er worden (eerste) stappen gezet. Heel veel werkdomeinen in de samenwerking Edegem-San Jerónimo => maakt het makkelijk omdat het totaalaspect niet verloren gaat, maakt het moeilijk om meteen diepgang te vinden. In eerste instantie werd lokale economie niet weerhouden in de samenwerking, want Edegem is daar zelf niet zo sterk in. (zeker na het horen van het verhaal van Pieter VS: dit zit in Edegem sterk verdeeld over verschillende diensten). Werd echter ingegeven door de zustergemeente zelf vanwege Lokale economie in San Jeronimo De belangrijkste economische activiteiten in San Jeronimo zijn: Kleinhandel en werkplaatsen voor voertuigen, schilderwerken, elektriciteit, houtdraaierij, meubelbekleding, Landbouw (aardappelen, maïs, granen ) Steenkapperij in Huaccoto Steenbakkerijen voor productie van dakpannen en bakst enen Dagelijkse markt Vinocan chon 240 handelaars (gere gistreerde +?? Informele handel) activiteiten 2 bedrijven 100 tal bedrijfjes met een totaal van 45 0 werknemers 1400-tal kle inhandela ars en 300-tal groothandelaars Als randgemeente van Cusco werken er veel inwoners van San Jerónimo in de g rote stad in sectoren als toerisme, bouw, kleinhandel, bedrijven, het multidisciplinair karakter. Her en der handelszaken gevestigd (werkplaatsen voertuigen, houtzagerijen,... ook heel veel informele handel, ambulante handel en niet goed gestructureerde handel). Ongeveer 240 handelaars, kleine bedrijfjes, een beetje grote economie (petrochemie maar kan niet echt door het lokaal bestuur gestuurd worden). Landbouw: San Jerónimo landbouwgemeente en dat gaat er op achteruit (oorspronkelijk ook Edegem landbouwgemeente maar dat zou je nu niet meer zeggen). Steenkapperijen: twee bedrijven, vrij ambachtelijk, maar heel de gemeenschap leeft eigenlijk van de steenkapperijen (maïs kan op deze hoogte niet meer). Steenbakkerijen: gegroeid langs de rivier, leemklei => vrij arme toestand, grootgrondbezitters die een stukje geeft aan een familie... Dagelijkse markt: heel belangrijk, gelegen aan de rand van Cusco (en komen daar ook naartoe), tal handelaars, ofwel full-time werkend in marktgegeven ofwel op zondag landbouwers die hun producten komen verkopen. Lokale economie in het kader van de stedenband De dagelijkse markt in San Jeronimo is een zeer belangrijke economische activiteit voor de inwoners van San Jeronimo, Valle Sur en stad Cusco. De markt heeft de laatste jaren een grote expansie gekend. Onder begeleiding van de NGO Guaman Poma (van Cusco) is er heel wat geïnvesteerd in infrastructuur met ondermeer de installatie van vaste kramen. Er wordt al sinds 2004 gewerkt aan het kwaliteitszorgsysteem, die bevat heel wat hiaten. Het systeem houdt controle van marktkramen en de aangeboden handelsproducten op het vlak van hygiëne en kwaliteit in. Ook de schoonmaak en het afvalbeheer vormen hierbij een aandachtspunt. Alle facetten van lokale economie opnemen in de samenwerking zou veel te ver leiden en is niet mogelijk, daarom keuzes gemaakt. Kwaliteitszorg: bv vleeswaren die niet altijd hygiënisch vervoerd werden. Afval: organisch afval => kwaliteitszorg en milieuzorg. 7

8 De markt Vinocanchon Iedere sectie heeeft zijn plaats op de markt spanningsveld: groothandel die ook aan kleinhandel gingen doen => afspraken moeten maken. Foto s: heel drukke markt, veel vrouwen tewerkgesteld ( kinderarbeid...kinderen die meehelpen), micro-samenleving van de omgeving, ambulante handel => geeft ook een deel authenticiteit en heeft een sterk sociaal karakter (maar afspraken zijn dan wel noodzakelijk buiten de markt zit ook ambulante handel die buiten die afspraken vallen en dat kan problemen geven). Multidisciplinaire aanpak nodig! Situatie voor federaal programma Werking: Meer dan 1000 handelaars onvoldoende organisatie, middelen, personeel en kennis bij de gemeente. Kwaliteitscontrole centrum nog in handen van NGO door onvoldoende beheercapaciteit (en wil) binnen het gemeentebestuur. Geen stabiele gemeentelijke organisatiestructuur geen duurzaam marktbeheer. Tekort aan capaciteit om het als lokaal bestuur op te nemen (San Jerónimo steunde op NGO) heel veel kopiëren van het Noorden zonder te zien of men het zelf kan dragen (bv wilden een kwaliteitscentrum dat de kwaliteitsnormen van Europa wou overnemen). Geen stabiele organisatie en Zuid- Noordcoördinator had heel wat thema s te behandelen waardoor niet altijd voldoende aandacht kon gegeven worden aan het beleid van lokale economie. Twee resultaten verwacht: 1. Beheersorgaan: Het gemeentelijke beheersorgaan voor de markt vormt een effectief beleidsinstrument om de markt op een adequate en participatieve wijze te beheren. 2. Beheersplan: Het duurzaam beheersplan voor de markt wordt door het gemeentebestuur van San Jeronimo uitgevoerd op een participatieve wijze. Voornamelijk werken rond het proces (beheersorgaan en beheersplan) planmatig werken is een noodzaak om te komen tot een lokaal gedragen beleid rond de markt. 8

9 Knelpunten: 1. Draagkracht keuze van organisatiestructuur voor het marktbeheer: privé gemeentelijke vzw gemeentelijke dienst lokale eco nomie. 2. Draagvlak interne onrusten en reserves van de handelaars tegenover het beheer van de gemeente. X Knelpunten wissel van personeel in SJ is groot (6 maanden daar werken is al een lange periode) per sectie in de markt een president en conflict met groothandel => maffiapraktijken, niet willen betalen staangelden en het inpalmen van het beheer van de markt. 2008: Eerste maatregelen Maart april April- Mei Mei Juni Intern e overleg en discussie over de meest geschikte struct uur binnen het gemeentelijke kader. Oprichten van een gemeentelijk beheersorgaan voor de markt. Vaststellen e n in vullen van organogram met o ndermeer aanstellen van marktcoördinator. Inform atie en sensibilisatieacties ge volgd door vormin gssessies voor handelaars en het m arktpersoneel. De interesse voor deze opleiding en informatiesessies lag zeer hoog. Juli Operationaliseren van het beheersorgaan en het marktcomit é, aanstellen van 3 technici: kwaliteit- en veilighe idsbewa king (marketing acties) boekhouder (administratie en financieel beheer) voedselveiligheid (werkzaam in het kwaliteitscontrole centrum) Er is een marktbe heersplan op gemaakt met doelstellingen en vooropgestelde resultaten. Marktbeheer uit het Vlaams programma gehaald om dieper te kunnen werken (met meer budget) met het federaal programma in eerste instantie een marktcoördinator aangesteld vorming rond het marktbeheer en kwaliteitszorg, veel interesse voor de vormingssessies aanwerving 3 technici: administratie (boekhouder en financieel beheer), voedselveiligheid (kwaliteitscentrum op een haalbare wijze implementeren), kwaliteit- en veiligheidsbewaking (marketing) => functieprofielen zijn wel opgemaakt maar die functies lopen toch heel sterk door elkaar. Edegem was bij het aanwervingsroces betrokken (cf check profielen) 2008: Eerste maatregelen Augustusseptember Oktober Novembe r december I nterne instabiliteit. Onvoldoende overtuigin g van sommige groepen van handelaars. Geme entebestuur neemt het pro bleem niet volledig in handen, interne conflicten tussen de technici en de marktcoördinator. Aanpassingen binnen het marktpersoneel: nieuwe boekhouder. Nieuw marktcomité waarin alle secties vertegenwoordigd zijn. De erkenning van het marktcomité heeft een positieve invloed op de werking van de markt. Het marktbe heersorg aan organiseert sessies over verschillende onderwerpen (voedselveiligheid, kwaliteitszorg, werking van de markt, ) voor zowel handelaars als marktpersoneel. Vorming en: 5 verschillende secties van de markt kregen de workshop rond afvalverwerking. De eerste gepla nde maatregelen (aanpak van de ambulante handel, veiligheid in en rond de markt, voedselveiligheid, ) zijn in uitvoe ring. Planning activiteiten Problemen met iemand die bepaalde mensen opzette tegen het comité, burgemeester SJ wou iedereen afdanken en van nul beginnen, Edegem gepleit om de oorzaak te vinden, nieuwe boekhouder aangeworven (knelpunt) workshops rond afval en compostering (marktafval wordt naar composterings installatie gebracht) hete hangijzers rond ambulante handel opgelost (afspraken gemaakt, veiligheid voorzien). 9

10 Foto s: meerderheid vrouwen aanwezig vorming organiseren wedstrijden mooiste kraam nieuwe cafetaria (infrastructuurwerken zijn niet via Edegem gelopen, wel besproken, funding via NGO). TR 1.1 Beheersorgaan Evaluatie Het gemeentelijke beheersorgaan voor de markt heeft een positieve invloed op het marktgebeuren. De structuur waarin gewerkt wordt is duidelijker voor handelaars en marktpersoneel. Hierdoor zijn er minder conflicten en meer participatie. Er moet nog verder gewerkt worden op alle domeinen. Stapsgewijze verbetering duidelijk in evaluatie beheersplan zit in pril begin TR 1.2 Beheersplan Er werd een beheersplan op participatieve wijze opgemaakt. Dit beheersplan staat nog in de kinderschoenen. Toch zijn er al enkele resultaten: -Veiligheidscomité en samenwerkingsstructuur met plaatselijke politie - richtlijnen rond ambulante handel - herstructurering van marktindeling (verplaatsing van kramen omwille van functionaliteit.) -Jaarplanning en systematische uitvoering Toekomst 2010: Nieuwe structuur moet bewijzen dat ze zelfstandig kunnen verder doen Verkiezingen instabiliteit in het personeelsbeleid voor begin 2011??? Uitdaging: het beheersorgaan kan zich valideren voor de ogen van de bevolking en de handelaars. Daardoor wordt het een stabiele structuur binnen het gemeentebestuur (dromen kost niets) Tijdige uitvoering van de jaarplannen!!! Instabiliteit blijft toekomstwens is dat de structuur kan blijven bestaan en verankerd is in het lokaal bestuur. Enkele tips Niet lopen voor je kunt stappen Bijstellen van het programma (dynamisch) Respect voor de keuzen van de zustergemeente Continu contact houden Stabiliteit van personeel in het zuiden Beide partners moeten inzien dat men niet moet lopen voor men kan stappen, respect hebben voor de keuzes van de partnergemeente. duurzaamheidsprisma (lokale agenda 21). Duurzame ontwikkeling: Duurzaamheidprisma Economisch Ecologisch Institutioneel Participatie Integrati e 10 Sociaal

11 Mechelen en Sucre, Bolivië: Eerlijke handel als gelijklopend proces Mieke Van Cauwenberghe ambtenaar ontwikkelingssamenwerking Mechelen burgemeesters van Sucre en Mechelen maak FairTrade menselijk, kleef daar een gezicht op. Mechelen en Sucre zijn verkocht Convenant : strategische planning voor 3 jaar Campagne Ik Ben Verkocht Eerlijke handel wordt de rode draad voor de samenwerking met Sucre. Ik Ben Verkocht wordt niet alleen een campagne over het Zuiden, maar ook met het Zuiden. Campagne is een kans om initiatieven in het Noorden te toetsen aan de realiteit van het Zuiden. Intensieve samenwerking afgebouwd 2005 begonnen ( Ik ben verkocht ) twee zaken eind 2004: vraag om gedurende drie jaar in te zetten voor FTG in strategisch plan voor drie jaar (convenant) => campagne over het Zuiden willen we samen met het Zuiden doen, dus samen met Sucre. Maar leefde dit thema in Zuiden? Werkbezoek 2004 een goed moment om dat uit te zoeken. Campagne ook mooi moment om doelstellingen in het Noorden te toetsen aan de praktijk in het Zuiden, dus meteen een thema om bij de partner ingang te vinden. Aanpak: meer themagerichte samenwerking dan domein bepalen binnen de stedenband => voor gesloten periode werken rond 1 issue, vandaar een intensieve samenwerking die wordt afgebouwd, blijft natuurlijk wel een onderwerp ook als het afgesloten is maar niet meer zo intensief (Sucre neemt dat zelf op). 11

12 Gelijklopend proces? Belangrijke elementen in Sucre: Eerlijke handel in Sucre past in Nationaal beleid. Om de lokale economie te versterken en terug competetiviteit te geven (er wordt nu massaal ingevoerd) moeten alle spelers binnen de keten van producent tot consument worden bespeeld Werk maken van een eerlijke handel begint bij werk maken van kwaliteit, hygiëne, sociale wetgeving, werkgelegenheid Nieuwe sociale beweging Atreveté. Verschillende realiteit in het Zuiden => eerlijke handel in Sucre geen onbekend gegeven (op nationaal vlak alleszins, met Evo Morales als president), in Sucre specifiek moeilijker omdat het niet echt een landbouwgemeente is (Sucre is stad), Sucre speelt wel een rol in de verwerking van de producten en hoe die op de markt terechtkomen => wel helemaal anders dan focus op de productie en de boeren. Kern van het verhaal: lokale economie versterken, dialoog voeren met de verschillende actoren. Werk maken van eerlijke handel begint bij hygiëne, kwaliteit, sociale wetgeving en werkgelegenheid => op straat zitten met producten (ambulante handel) => geen aantrekkelijk product, geen hygiëne,... => ruimer dan eerlijke handel, maar het gaat niet over labelling. Nieuwe sociale beweging: Atreveté, waag het er op stappenplan opzetten, uiteindelijk een FLO-label halen is de bedoeling, op weg naar... Belangrijke elementen in Mechelen: Sensibiliseren rond eerlijke handel en duurzaam consumeren en produceren. Nieuwe partners betrekken (zoals horeca en media) Andere invalshoek? boeiende uitwisseling tussen Mechelen en Sucre betrekken nieuwe partners grote uitdaging => stedenband werkt inspirerend voor de horeca, event georganiseerd in Sucre (door stagiair uitgestuurd door Mechelen) met verschillende koks die tapas klaarmaakten met eerlijke handel. Fierheid rond regionale producten speelt een belangrijke rol. Binnen twee weken: concept gekopieerd, Mechels streekgerecht klaarmaken (5/10, in de week van de FairTrade) om dat in de horeca in Mechelen te krijgen. In Sucre kwam eerlijke handel niet echt ter sprake binnen het bestuur tot de partner Mechelen daar mee af kwam => bij start netwerk op nationaal niveau (en ook op niveau van Latijns-Amerika) was 1 lokaal bestuur aanwezig => ook een zekere meerwaarde voor Sucre! Concrete acties Werkbezoeken 2005 en : kennismaking met de campagne, beginnen van : producenten en lokaal bestuur op bezoek in Mechelen: van bioboer tot Max Havelaar. 2006: Mechelen opent de eerste eerlijke handelsbeurs in Sucre beginnen van 0 bij werkbezoek in 2005 => partner er van overtuigd dat de melk uit Sucre bij Mechelen zou terechtkomen => moeilijk om elkaar te begrijpen en op verschillende niveaus aan het praten => herleiden naar het niveau van de lokale besturen. 12

13 2006: praktijkvoorbeelden bezocht in Mechelen, kennismaking tussen actoren (in dit geval producenten, bv bioboeren en Max Havelaar (toonden heel sterk de labelling aan wat duidelijk maakte voor de delegatie dat dit niet mogelijk was voor Sucre)). 2006: bezoek aan Sucre en eerste eerlijke handelsbeurs => universiteit bij betrokken die kwaliteitsonderzoek (labowerk) wil doen, NGO s bij betrokken voor financiering,...heleboel van actoren die elkaar vinden in dit thema. Ferias: Beurs voor lokale melkproducten Jaarlijkse Eerlijke handelsbeurs (alle actoren) Chocoladefestival Netwerk: Sucre zetelt in netwerk Comercio Justo van Z- Amerika Overleg met FLO Opmaak van een eigen label Sensibiliseren en Marketing Student Marketing loopt Stage in Sucre Mediacampagne Atreveté Verkooppunt voor eerlijke producten melkproductenbeurs => waarom melk niet afnemen van lokale melkproducten? Kwamen heel pak elementen naar boven waarom lokaal de melk niet aangekocht werd door de scholen (bv niet hygiënisch). Chocolade en pralines: in samenwerking met Brugge (die chocoladefestival), contact is blijven bestaan tussen de partners. Niet alle chocolatiers even betrokken. Belangrijk om ook de klik te maken in kader van chocolade dat grondstoffen lokaal zijn en/of eerlijk. Voor export een label? Overleg met FLO temperde de ambitie, in ruil een eigen label ontwikkeld. Lokale producenten, stadsbestuur en lokale NGO s zitten samen bij deze gemeenschappelijke beslissingen. Studenten die stage gaan doen in Sucre worden zoveel mogelijk ingezet in dat FairTrade-verhaal. Lokaal verkooppunt voor eerlijke producten, de lokale wereldwinkel => een zekere afname, moeten ook niet op de straat gaan zitten met hun producten, product krijgt eerlijke prijs => afgeleverd aan de winkel betekent ook een zekere norm van hygiëne. Verkooppunt eerlijke handel in Sucre uitleg over de herkomst van het product, de voedingswaarde en het gebruik ervan. traditionele producten zoals de amarant die nu aangeboden wordt in een hedendaags pakket van ontbijtgranen. thema EH in Sucre krijgt een gezicht en een aanspreekpunt Producenten moeten niet zelf tot in de stad komen uit vrees geen eerlijke prijs te krijgen voor hun product Producten worden altijd voorzien van de nodige informatie. Combinatie van bepaalde producten (amarant en gedroogd fruit bv samen als ontbijtpakket) geeft een meerwaarde, waar twee producenten voorheen elk apart zaten werken die nu samen (met natuurlijk wel met een sterk economisch gegeven). Eerlijke handel krijgt door de winkel een gezicht.. 13

14 Op weg naar eerlijke handel: label De sleutel in heel dit proces van eerlijke handel moet een label worden. Dit label is noodzakelijk om de eigen producten op de binnenlandse markt te differentiëren en een terechte plaats te gunnen. Criteria van het label: een product uit de regio: 70% van de grondstoffen zijn regionaal; natuurlijke producten (geen chemische processen); iedereen die bijdraagt tot de realisatie ontvangt minimum het Boliviaanse minimumloon; kwaliteitsgarantie van het product door externe controle. Criteria voor het eigen label. Externe controle: gebeurt door de universiteit van Sucre. Niet alle producten beantwoorden daar nu aan maar het is de bedoeling van daar naar toe te gaan Vraag en antwoord Vraag Waregem: bio-label? Moeilijk te vergelijken met de labels die we hier in Europa kennen. Vraag Evergem: rol van Sucre en het lokaal bestuur? Sucre trekt de zaak, laat partners samen rond de tafel zitten, zoekt partners (bv universiteit voor kwaliteitscontrole), stelt criteria op => SB: verantwoordelijkheid van het lokaal bestuur aanspreken om daar mee bezig te zijn, bv ontbijt aanbieden aan de scholen betekent ook dat daar aandacht gaat naar FT. Vanuit lokaal bestuur ook een sterk sensibiliserend karakter (om het ook op de politieke agenda te plaatsen). Vraag Essen: bedoeling om op grotere schaal export te voorzien? Kan prettig gevolg zijn maar niet de hoofdbedoeling. Organisaties die werken rond streekproducten, interessant om die te linken met de producenten in het Zuiden? Zou een interessante uitwisseling kunnen zijn... Overkoepelen door VVSG? Met meerdere gemeenten samen. Vraag Edegem: labelling loopt ook in SJ, maar wie controleert wie? Blijven informeren over het product (en daar is het lokaal bestuur streng op) en blijven uitleg geven over het label, mag geen leeg label worden. Het label op zich, daar draait het zo niet om (de reden waarom het label niet opgenomen staat in de presentatie) => nieuw product? dan zal raad van bestuur/coöperatief in een vergadering beslissen of dit product klaar is om opgenomen te worden in de winkel. Eens het label binnen kan natuurlijk de doelstelling van FLO te halen een volgend doel worden (en dan gaat het niet meer exclusief over streekproducten en vervalt de vraag controle van de controle ). SJ: mensen hebben een drijfveer om dat label toch te kunnen halen. Vraag Essen/Edegem: worden producten duurder door het label? En systeem complexer? Zijn gevolgen van systeem hier in Europa... Uiteraard daar ook een discussie, maar loopt gelijk met België: niet iedereen koopt FairTrade en bio... Label is meer een stimulans van je gaat in de goede richting. Maar: niet zoveel duurder (gratis controle van de universiteit bv) op dit moment. Vraag Edegem: afbouw in stedenband (minder betrokken) => maar wel evolutie naar eerlijk toerisme en daar mee in opgenomen (dus opgenomen in nieuw beleidsdomein). Vraag Gent: FT-label => bij partner toegekomen met het label. Toen Wouter FT ging presenteren bij partner viel Zuid-Afrikaanse partner van de stoel van verbazing. Oplossing: heel veel praten, werkbezoek volledig in het teken van FairTrade plaatsen, verschillende actoren aan het woord laten (en vervolgens teleurstelling helpen verwerken) => eigen realiteit laten rond maken en niet het FLO- 14

15 label ambiëren. Meer in de richting van bio-label dan FairTrade (want enkele kernelementen niet in opgenomen). Interactieve ronde Gent: LED 1 van de drie thema s bij start van de samenwerking vastgoedbeurs in Cannes en eenmalig delegatie Zuid-Afrika (niets uit gehaald dus eenmalig) Accenta jaarbeurs (Mangaung centrale gast twee jaar geleden) => 5 dagen tijd volledige voorraad uitverkocht, achteraf 2 contracten uit gekomen (investering waard?) => was wel een goed moment om stedenband bekend te maken, voor producenten goed moment om producten te verkopen, of Noord-Zuiddienst zoiets moet organiseren is de vraag => Resultaat: dienst economie even uitgeblust en NZ wil dit niet zelf op pakken. Toekomst: in samenwerking met Oxfam een product uit Mangaung in de winkel in Gent krijgen (moeilijkheid: geen echte producten in stad Mangaung) economische activering jongeren. Sociale economie helemaal niet aanwezig in Zuid-Afrika. Evergem: zoekend in het thema rond eerlijke handel Eerlijke Vlaai op 10 mei met lokale producten en eerlijke producten. In Guaranda al twee coöperatieven die leveren aan Italië, mogelijkheden moeten nu bekeken worden (confituur). Oostende: verkennen en oriënteren, niet echt bezig met lokale economie, wel bezig met ecotoeristisch initiatief (met stakeholders rond de tafel, eind 2011 moeten er mogelijkheden zijn). Koksijde: stedenband met een buitenbeentje: in het Nederlands en link met ganse provincie (onder lokale, politieke druk amper inwoners dus kunnen dat nog managen indianendorp 1 put met water zelfredzaamheid vrouwen en toeristisch centrum) Merelbeke: geen stedenband maar hier uit interesse Bierbeek: lokale economie geen sterk thema binnen de samenwerking, maar wel een belangrijk punt voor Oña (bv toerisme maar is in Bierbeek zelf niet echt een sterk beleidsdomein (net als lokale economie overigens)). Herent: werken niet rechtstreeks samen met het gemeentebestuur, maar met het regionaal bestuur. Lokale economie en milieu als beleidsdomeinen. Geïsoleerde regio dus beginnen van 0. Intern binnen de regio meer producten commercialiseren en verkopen => uitbouwen regionale markt (kleinere schaal waarschijnlijk ). Mol: veeteeltprogramma in Nicaragua is enige economische activiteit samenwerking verschillende partners (landbouwingenieurs ter ondersteuning) Waregem: komende drie jaar waterbeleid en beheer => vorming watercomités maar willen dit stuk koppelen aan tewerkstelling (waterstructuren onderhouden door jongeren). Vilvoorde: lokale en sociale economie in Vilvoorde op zoek naar inspiratie en mogelijkheden. Zoersel: nog geen stedenband zoeken inspiratie Genk:... ondernemerschap bij jongeren? Op zoek om dat te stimuleren, lokale economie als transversaal thema (milieu, wijkontwikkeling (prijs voor beste initiatief),...). Essen: veel seizoensarbeid bij de partner kindercrèche als deel van lokale economie Kortrijk: sociale economie doen toch ook al wat inspanningen, FairTrade in het Noordverhaal, afval in de SB (geld verdienen uit afval: compost verkopen, recycleren en dingen van maken om dan te verkopen) Regio s West-Vlaanderen: sociale economie en FTG Harelbeke: rond het marktgebeuren (niet een marktplaats bouwen maar meer structuur voorzien artisanaat voorzien bij het monument, idee pikken van daar lokale producten te voorzien) 15

16 Turnhout: partner in China dus sociale economie niet zo evident (Hebben op dit moment wel al minimumloon boeren ingevoerd. ). Partner onder indruk van tewerkstellingsinitiatieven in Turnhout en wil hierrond iets doen. Zemst: niet werkzaam rond lokale economie maar wel interesse vanuit perspectief jongeren en vrouwengroepen stimuleren. VOKA: PLATO-Peterschapsproject in eerste instantie Europees (Oost-Europa) Zuid-Afrika eerste land buiten Europa (ondertussen ook in Egypte) partnerschappen afgesloten met LED-coordinators van de local municipalities naar hier gekomen om op te leiden tot PLATO-coördinatoren in Zuid- Afrika (definities juist plaatsen) petersbedrijven geselecteerd selectie van partners, van peterbedrijven, van mensen die deelnemen aan vorming,... van kapitaal belang belang van netwerken (business2business) onderstrepen. Hoe jongeren naar werk toeleiden of hen kansen bieden als zelfstandig ondernemer? Socioprofessionele balans Door Ann Jughmans, stafmedewerker VVSG team lokale economie en werkgelegenheid Eigenlijk het domein van collega Peter Cousaert. Af te wachten in hoeverre socioprofessionele balans inspiratie kan bieden voor internationale samenwerking. INHOUDSTAFEL Historiek; Doelstellingen: Algemene doelstellingen; Specifieke doelstellingen; Twee verbonden realiteiten; Inschakelingsparcours; Inschakelingsdienst; Model parcours; Drie stappen; Maatwerk; Conclusie; Instrumentarium. 13 instrumenten die gebruikt kunnen worden om mensen naar een job toe te leiden. Verschil met VDAB: VDAB vertrekt uit jobdoelwit, daar weten de mensen al welke richting ze uit willen. Hier de bedoeling dat de hele levenssituatie in kaart wordt gebracht om zo te komen tot jobdoelwit. Jongeren? Hebben vaak nog geen jobdoelwit wegens geen werkervaring en weinig of geen schoolse ervaring. Daarom SPB veel gebruikt binnen OCMW voor jongeren. Opm: dit is geen exacte wetenschap! Wel een screeningsinstrument. Persoon die er mee werkt moet in staat zijn om vertrouwensband op te bouwen met persoon die voor hem zit (belangrijkste gegeven in SPB). 2 16

17 DOELSTELLING Algemene doelstelling Optimaal rekening houden met situatie cliënt bij de SPI; Specifieke doelstellingen Situatie cliënt in kaart; capaciteiten, verwachtingen, bekwaamheden en noden aan oppervlakte brengen; verduidelijken verwachtingen; cliënt betrekken in inschakelingstraject; remmingen en obstakels opsporen; definiëren socioprofessioneel project; evalueren project (tijdens en na uitvoering). 5 Verwachtingen moeten duidelijk gesteld worden, betrokkenheid cliënt heel belangrijk, aan hand van methodiek komen soms meerdere problemen aan de oppervlakte die zonder dit instrument misschien niet duidelijk werden, cliënt en begeleider moeten samen een project uitwerken en met voldoende ruimte voor evaluatie => bijsturing mogelijk! Remmingen en obstakels : belangrijke levensgebeurtenis mogelijk effect op studies/ werk DOELSTELLING (2) Twee verbonden realiteiten Model inschakelingsparcours ; Instrumentarium; Maar: niet gelijk aan elkaar! Eerste is Inschakelingsparcours of een manier van kijken, tweede is instrumentarium => twee worden samen gebruikt maar is niet noodzakelijk zo! Men kan vertrekken vanuit denkwijze zonder de instrumenten te gebruiken en omgekeerd. 6 INSCHAKELINGSDIENST: GEEN EILAND Schema van leefgebieden die mogelijk zijn bij een persoon 7 17

18 SPB onder inschakeling. Alles rond de MODEL INSCHAKELINGSPARCOURS cirkel is het normaal economisch circuit, bij onthaal een eerste algemeen gesprek (wie zit hier voor mij? Wie is die persoon?) => tweede fase: uitwerking en definitie van het project (capaciteiten persoon? Achtergrond? Hobby s? met de bedoeling dit in een bepaald traject te gieten). Verschillende mogelijkheden (cirkel buitenkant) maar zijn geen fases => vooropleiding kan gecombineerd 8 worden met voorbereiding op werk. Vooropleiding: alles dat niet gerelateerd is aan de arbeidsmarkt (taalcursussen bv of sociale vaardigheden), vorming en opleiding: arbeidsmarktgerelateerd (alles dat door VDAB erkend is), voorbereiding op werk: sollicitatietraining bv, werkervaring: artikel 60. Bij plaatsen in bv werkervaring mogelijkheid om ander stuk van de cirkel opnieuw te betrekken (bv vooropleiding). SLEUTELBEGRIPPEN Inschakelingsmedewerker Is ruimer dan trajectbegeleider; Maakt gebruik van SPB voor SPI van de cliënt. Cliënt Iedereen die beroep doet op inschakelingsdienst; Ook anderen dan wettelijke doelgroep; Randvoorwaarden (zo gunstig mogelijk vertrekpunt). SPB kan door eenieder gebruikt worden (dus niet alleen de trajectbegeleider bij het OCMW). SPI: socio-professionele inschakeling. Niet alleen om jongeren in te schakelen, kan ook breder gebruikt worden. 10 Sleutelbegrippen (2) Socioprofessionele balans Competentiebalans uit HRM + sociale context= SPB Terugplooien naar leefwereld cliënt: enige aanknooppunt voor dynamisch project van maatschappelijke integratie via opleiding of werk. Vertrekt niet vanuit jobdoelwit, maar werkt ernaartoe. geen nieuwe uitvinding die SPB => instrument nodig dat ruimer gaat dan wat in HRM bestaat => bestaande elementen gebruikt en sociale context aan vastgeknoopt

19 CONCLUSIE Intensieve intake zorgt voor betere socioprofessionele inschakeling; Geïntegreerde trajecten; Cliënt: stilstaan bij en afstand nemen van persoonlijke situatie en blik op de toekomst; Tijdsinvestering: goede screening = uitgebreid CV; Professionalisering: kwaliteit dienstverlening; Ruimte voor maatwerk: vertrekt niet vanuit jobdoelwit; zeer intensieve manier van werken (gaat veel tijd in) => wel beter resultaat mogelijk. Geïntegreerde trajecten: fasen kunnen door elkaar gebruikt worden. 12 INSTRUMENTEN niet alle 13 instrumenten, maar wel drie van dichtbij bekijken. Inlichtingenfiche; De oriëntatietabel; De tijdlijn; Brainstorming; Ik hou van ik hou niet van; Evaluatie van de werkervaringen; Te kiezen beroep; De balans van de beroepservaring; Het zelfbeeld; Rooster van de verwachtingen; Evaluatie- en overzichtsrooster; De opvolgingsfiche; Synthese van de SPB. 13 INSTRUMENTEN (2) Bepaalde instrumenten: zelfde doel; Sommige instrumenten onbruikbaar voor bepaalde doelgroepen; sommige instrumenten onbruikbaar voor bepaalde doelgroepen: heeft te maken met bv een taalbarrière. Aantal methodieken niet taalgerelateerd...dus wel bruikbaar dan. Methodiek alle instrumenten doorlopen; Syllabus en instrumenten: N/F

20 De Tijdlijn 1. De schoolloopbaan; 2. Werkervaring; 3. Niet-arbeidsgerelateerde activiteiten ; 4. Belangrijke life-events. cliënt zelf moet het werk grotendeels zelf doen (dat is de bedoeling). Methodieken die heel erg visueel zijn, zoals de tijdslijn. Cliënt moet op een tijdslijn aangeven welke fases hij wel en niet heeft doorlopen => werken met kleur (het visueel karakter). Vertrouwensrelatie heel belangrijk: op voorhand wordt steeds gemeld dat dingen die ze niet willen meegeven dat het ook niet echt moet. 15 Het zelfbeeld Selecteer de kenmerken die het meest op u van toepassing zijn Actief Soepel Zen uwachtig Angstig Geduldig Zelfzeker Autoritair Kalm Spontaan Nieuwsgierig Agressief Ontsp annen Dromer Vastberaden Sociaal Artistiek Nauwkeurig Voorzichtig Discreet Optimistisch Doelgericht Harde werker Initiatiefnemer Vrijgevig Eerlijk Zelfstandig Jaloers Gedienstig Beïnvloedbaar Intellectueel Goed gezin d Logisch Sp raakvaardig Realistisch Plantrekker Begripvol Lijst met woorden (taalbarrière mogelijk) => opnieuw aanknopingspunt om gesprek aan te gaan: waarom geef je zelf aan dat je heel nauwkeurig bent? 16 De voorstellingen 17 eigenlijk wordt vertrokken vanuit een leeg blad => zeg eens een aantal zaken die te maken hebben met werk => negatieve werkervaring betekent heel veel negatieve elementen => vooral beeld dat jongere heeft van een werksituatie proberen wijzigen op deze manier (op basis van gesprek de negatieve elementen bv omdraaien naar positieve elementen). Dertien instrumenten => gebruikt om iemand beter te kunnen doorgronden en toe te leiden naar een job die meer voor hem/haar geschikt is. 20

21 Reactie M Vogelaers: als landbouwingenieur bezig met Latijns-Amerika. TRIAS richt zich tot beweging van ondernemers (boeren) => jongeren in de werking? Relatief marginaal (reden: jongeren die gaan werken zijn geen jongeren meer maar worden als volwassenen benaderd). Ervaring met jongeren? Honduras: werken rond lokale economie, lokale gemeente en 12 comité s voor burgerparticipatie (gebaseerd op 12 sectoren die belangrijk zijn voor de bevolking => oa ook jongeren), om de twee-drie jaar volksraadpleging om comité s te verkiezen => jongerentewerkstelling: 1/ motivatie van jongeren om te gaan werken (ambities? Wat verwacht je? => droom van eigen onderneming of niet?), traject van drie maanden 2/ VDAB-service die de gemeente regelt: hoe sollicitatiebrieven opstellen en databank,... (vorig jaar 750 personen in de databank) => lokaal bestuur heeft hier de intermediaire rol gespeeld 3/ incubator voor jongeren: diegene die een droom hebben en niet weten hoe te realiseren => begeleiden in het maken van een businessplan (realistische droom? Valt hier iets mee te doen?) => gelijke ondernemer kan dan peterschap opnemen, traject van drie jaar, in dit proces wordt samengewerkt met micro-financiering (budgetten nodig). Een praktijkvoorbeeld uit het Zuiden: NGO TRIAS : Ondernemen zonder grenzen sterkte van gelijke partners Door Stefaan Bonte, head of North department Trias Waarom partnerschappen? Visie op OS: Vertrekpunt: visie op ontwikkelingssamenwerking Vernieuwde partnerschappen tussen bewegingen in Noord en Zuid Trias steunt ondernemende mensen in het Zuiden. overdracht van middelen is onvoldoende, het is veel meer dan dat. Willen aandacht vestigen op het feit dat er een gebrek is aan macht bij personen om hun eigen ontwikkeling te beheren => dromen waar maken en daar zelf over beslissen. Belangrijk instrument zijn verenigingen van lokale ondernemers (starters, boeren of familiale bedrijven, vakhandelaars, ), Die bewegingen (met democratische structuur, ieder lid kan voorzitter worden) doen vooral aan belangenbehartiging (verdedigen belangen tov overheid). Drie dimensies: versterken van de partners in het Zuiden (beweging versterken), lokaal linken met andere niveaus (provinciaal, regionaal,...), versterken van solidariteit en relaties bewegingen tussen Noord-Zuid (partnerschap met ondernemers in het Zuiden). 21

22 Trias: brug tussen Noord en Zuid Partners in de Filippijnen in El Salvador in -dienstverlenende organisaties -ledenbewegingen ZUI D TRIAS UNIZO -UNIZO Nationaal -UNIZO regio s -UNIZO sectoren NOORD Trias steunt ondernemende mensen in het Zuiden. TRIAS de brug tussen Unizo en de partners in het Zuiden ook in het Zuiden tewerkgesteld (grotendeels lokale mensen die betaald worden door TRIAS). In Zuiden niet alleen werken met ledenbewegingen maar ook met dienstverlenende organisaties en kredietorganisaties. Vb: het zich groeperen van mensen (zelfs ondernemers) is in El Salvador (als gevolg van burgeroorlog) niet evident omdat groepen gezien worden als terroristisch. diensten aanbieden /verlenen aan kleinschalige ondernemers + Niet-financiële dienstverlening: business development services (technische trainingen, vormingen in boekhouding) Financiële dienstverlening: microkredieten (individuele en groepsleningen) Trias steunt ondernemende mensen in het Zuiden. REDGA Red de grupos associativos \ sectoriële groepen Doelstellingen: onderlinge uitwisseling van informatie en kennis op het gebied van bedrijfsontwikkeling verhogen visibiliteit uitbouw commercieel netwerk belangenbehartiging en beleidsbeïnvloeding REDGA: ondernemersbeweging. netwerk van sectoriële groepen. Visibiliteit verhogen: kleinschalige ondernemers gewoon op de kaart zetten (7 families hadden voorheen alles van ondernemerschap in handen in El Salvador). Trias steunt ondernemende mensen in het Zuiden. 22

23 Uitwisseling tussen schrijnwerkers in Noord en Zuid aspect van milieu wordt ook ingebracht bij de samenwerking tussen schrijnwerkers. Ook telkens de reflectie met de vraag wat doet de gemeente hier dan aan? Wat doen jullie hier aan?. Samenwerking (zending) met Ex-change (uitzendplatform). Schrijnwerkers lid van Redga. Trias steunt ondernemende mensen in het Zuiden. Relatie met de lokale overheid Trias steunt ondernemende mensen in het Zuiden. REDGA organiseerde markt omdat er een delegatie kwam uit België en dus ook het ministerie van economie uitgenodigd (is strategisch goede zet om de ontvangst van de buitenlandse delegatie te benutten, want was anders waarschijnlijk niet gelukt om Ministerie tot bij hen te halen). REDGA in de Nationale Commissie voor Economische en Sociale Zaken nieuwe president El Salvador (linkerzijde) => dynamiek om dingen te organiseren en te groeperen, waaronder ook socio-economische raad (REDGA voor het eerst op uitgenodigd, wat een grote erkenning betekent). Partnerschap sinds 2006 => op paar jaar tijd toch een sterke capaciteit opgebouwd. Trias steunt ondernemende mensen in het Zuiden. 23

24 Vraag Oostende: geven jullie advies over bepaalde cases? TRIAS staat open voor samenwerking, zeker over bepaalde methodieken. Vraag Genk: positie UNIZO? Partnerschap hier gaat uit van Noord-West-Vlaanderen. Veel parallellen met stedenbanden : - ook samenwerking met lokale besturen maar vertrekkend vanuit de invalshoek van ondernemers - Ownerschip bevorderen - Investeringen mogelijk maar niet kern van de samenwerking - Capaciteitsopbouw van bewegingen - Belangenbehartiging en beleidsbeïnvloeding - Heel lokaal werken maar met oog voor globale plaatje (provinciaal nationaal) als je rond lokale ontwikkelingsprocessen werkt Micro-kredieten Mark Vogelaers- TRIAS CRESOL coöperatieve in ruraal gebied (Zuiden Brazilië). Onderscheid maken tussen coöperaties en Gangreenbank bv. Verschillende soorten micro-financiering: binnen lokale economie werken aan randvoorwaarden om te komen tot lokale economie => bewegingsondernemerschap stimuleren (niet het individuele ondernemerschap): toegang tot krediet (micro-financiering), MICRO-CREDIT AND RURAL toegang tot markt en bedrijfscapaciteit DEVELOPMENT (management). Relatie van 12 jaar => September 2009 verschillende fases doorlopen, dit voorbeeld omdat hier heel pak fases kunnen doorlopen worden. CRESOL heeft geen geld nodig en is zelfbedruipend, TRIAS vraagt hun expertise en kennis om te gebruiken bij andere coöperatieven in andere landen. In regio van syndicaal werk (historisch bepaald) => zo uitbouw netwerk gemakkelijker. Actief sinds 1982, maar met CRESOL dus 12 jaar. 5 coöperaties (1996) => toegankelijk zijn voor de grote massa (<=> FairTrade: groepje van boeren ondersteunen => willen de grote massa bereiken). Familiaal bedrijf. Nu 154 coöperaties. In 12 jaar tijd x30. Van leden naar leden (enkel boeren) => om aan te tonen wie men bereikt, heel belangrijk om de impact te kennen. Equity (eigen kapitaal van de organisatie) van naar , ook per familie (niet per persoon voornamelijk mannen, itt tot voornamelijk vrouwen in Filipijnen bv) een stijging van 191 naar Landbouwkrediet PRONAF. Kredietlijnen: social inclusion, agricultural production, consumption credit, agricultural investments. 24

25 Ranking RANKING DE DESEMBOLSO EM 2008 Ranking 2008 Ranking 2007 Banco do Brasil Bradesco Financiële Instelling Aantal operaties Aantal contracten Ranking 2006 Ranking op niveau Braziliaanse banken (van plaats 55 in 2006 naar plaats 29 in 2008) => puntensysteem uitgebreid, niet alleen omzet maar ook hoe gaan we om met gender bv. Unibanco BRDE Bansicredi Central Cresol Baser Cresol Central Bancoob Valores em R$ mil Cooperatieve Takken hoe nieuwe mensen betrekken in het verhaal? ons). Context LED CRESOL Improve Socio-economic situation family farmers in rural area Access to financial services of Farmers; Cooperative system: Solidarity; Exclusive for family farmers; Defend interests of members (lobby organization) Search scale advantages Bottom-up build up; Levels: local (municipality)-regional-national Need for linking up!!!! LED processes Decentralised autonomy of local CRESOL cooperatives Credit cooperatives as pioneers in organization; bestaanszekerheid in rurale gebieden verbeteren => via coöperatief systeem (omdat daar een mechanisme is dat mensen kunnen participeren). Kijken uit naar hoe de hele gemeenschap te betrekken. Municipality: CRESOL opgebouwd vanuit lokale, economie start aan de gemeente maar bij verbreding moet je kijken naar regionaal en nationaal. Decentrale autonomie van CRESOL, boeren bepalen wie krediet krijgt en wie niet (rurale gemeenschappen, ons kent 25

26 Context LED CRESOL Municipal level: Participation CRESOL in Municipal Development Platform with representation civil society, government, private sector Local networking & interaction (complementary support) with other cooperatives in municipality (production, commercialisation, technical assistance,...) = UNICAFESnetwork Regional level: Regional Service Centres (for 5 tot 10 cooperatives) Regional networking/ chain sector (milk, fish, grains...) Search added value (industrial: implantation dairy factory) overlegplatform gemeente, CRESOL zegt je moet daar in zetel in kader van belangenverdediging => andere coöperatieve takken betrekken als je wil kijken naar politieke impact. Regional services centres: samenwerking tussen verschillende lokale besturen. Networks National Level nationaal netwerk voor rurale kredietverlening => volgend stadium: federatie maken om politiek gewicht te hebben (vertegenwoordiging boeren) => ANCOSOL. CONFESOL History UNICAFES Constitution in 2005 of UNICAFES as umbrella organization of all different cooperatives (Family Farmers) in 14 states 2009: members, > 680 cooperatives Cooperatives Saving & credits: > 200 cooperatives PR Cooperatives commercialisation & production; coffee, grains, fruit, fish, vegetables, milk, sugar, crafts... Cooperatives Technical Assistance (ecological); Cooperatives Housing, Electrificatión, Energy Cooperative School (INFOCOS) UNICAFES: alles wat coöperatieve landbouw is moet zich verenigen leden (verschillende takken). Voor alles is er een coöperatief... Slide 9: verschil met gemeenten: de tijdelijkheid van besturen in het Zuiden (en het Noorden) => nieuwe mensen en dan moet je opnieuw beginnen. Geloven wel in het versterken van de gemeente. Gemeenten zijn impulsing. 26

27 politieke sensibilisering. Successes of UNICAFES in LED context Election of movement members to defend interests of farmers towards political bodies Modificatión and introducton of laws for Family Farmers Acceso a recursos para los movimientos Creation of system for cooperative articulation: UNICAFES lobbies for common inteterests of target group Scale advantage = big number members= political influence Representativity Articulator of economic, political and social organiation Advances of cooperartivism Better organization of farmers; Better quality and volume production (conditions); Qualification farmers (competitive in global market) Access to qualified and adapted technical assistance; Major commercial autonomy and strengthend social inclusion; Better access to exisiting public entities and services; More political conscience and presence of poor farmers Influence on changes of public policies (cooperative law). Major visibility and recognition of farmers in society.. Articulation of other actors: ONGs, local government, regional and national. facilitator optreden in SB??? coöperatisme niet het enige model, wel het model dat werkt in het Zuiden van Brazilië. Zuid-Zuiduitwisseling (Zuiderlijke coöperatieven op bezoek in het Zuiden van Brazilië om te leren van elkaar). Core-business van gemeenten moeten behouden blijven: blijf bij good governance en de beleidsdomeinen, hier geven lokale besturen ook geen kredieten aan ondernemers (ze hebben andere instrumenten om het lokaal economisch beleid te sturen)=> als Vragen en bedenkingen Vraag Genk: richten jullie zelf coöperatieven op? Wij zijn bang van baby s te maken => als er geen basis is dan echt niet aan beginnen. Coöperatieven die opgericht zijn door externen of overheden liepen vaak fout als die niet bottom-up kwamen => geeft nu vaak problemen als de vraag er toch zou zijn (je krijgt niemand meer aan boord). Algemene bedenking Gent: rol van een lokaal bestuur bestaat er in partners te tonen dat ondernemen niet het wondermiddel bij uitstek is om armoede te bestrijden. Niet iedereen is gemaakt om ondernemer te worden (spreekt vanuit ervaring Zuid-Afrika). => TRIAS: overlevingsondernemers : verschil in ondernemers, dat zit ook in je bloed of niet in je bloed en dat valt ondernemers op bezoek in het Zuiden op. Mol: gebruik micro-kredieten op zeer beperkte schaal, normaal binnen vier jaar zelfbedruipend zijn (om sociale projecten in kader van de stedenband te onderhouden). 27