Mechelen Sucre. Eerlijke Sucre in Mechelen

Transcriptie

1 Mechelen Sucre Eerlijke Sucre in Mechelen

2 Sucre is de wettelijke hoofdstad van Bolivia. Hoewel het grondwettelijk de hoofdstad is, is de regering niet daar maar in La Paz gevestigd. De enige overheidsinstantie van belang in Sucre is het hooggerechtshof. De stad telt inwoners en ligt op 2800 m boven zeeniveau. De samenwerking tussen de twee steden gaat terug tot De eerste vijf jaar worden de fundamenten gelegd voor een verdere samenwerking op vlak van toerisme en cultuur. Mechelen en Sucre nemen al van bij de start deel aan het pilootproject gemeentelijke convenants ontwikkelingssamenwerking van de Vlaamse Regering. Ook als na drie jaar proefperiode het Vlaamse beleid decretaal wordt verankerd, stappen ze in 2005 samen in. 0 km GEOATLAS Graphi-Ogre 6000

3 Ik ben tegen fair trade omdat ik de keuze heb tussen fairtradeproducten en gewone producten, zegt de Mechelse Noord- Zuidambtenaar Mieke van Cauwenberghe. Begrijp me niet verkeerd, gaat ze verder. Ik wil die keuze eigenlijk niet maken. Alle producten zouden per definitie aan fairtradevoorwaarden moeten voldoen. Eerlijke handel vormt de rode draad voor de samenwerking tussen Mechelen en het Boliviaanse Sucre. Eerlijke Sucre in Mechelen In 2005 gaat de nationale campagne Ik ben verkocht 1 van start. Voor Mechelen een perfect instrument om duurzame ontwikkeling en eerlijke handel te koppelen aan haar stedenband met Sucre. Zo kunnen de doelstellingen in het Noorden getoetst worden aan de realiteit in het Zuiden. Maar leefde dit thema wel in het Zuiden? Toegegeven, in Sucre kwam eerlijke handel niet echt ter sprake binnen het bestuur tot de partner Mechelen dit naar voren schoof. Hoewel eerlijke handel geen onbekend gegeven meer was op nationaal niveau (met Evo Morales als president), was het geen evidentie voor de stad Sucre om 1 Een nationale campagne georganiseerd door Oxfam-Wereldwinkels, Vredeseilanden en Max Havelaar. Het is de bedoeling om aandacht te vragen voor een rechtvaardig inkomen voor alle boeren in Zuid en Noord. hiermee aan de slag te gaan. Het is immers geen landbouwgemeente. Wel speelt ze een belangrijke rol in de verwerking van de producten en hoe die op de markt terechtkomen dus vertaalde ze het begrip fair trade voornamelijk naar streven naar waardig werk en aandacht voor ecologische productie. Dankzij de nauwe samenwerking met Mechelen heeft Sucre zich ondertussen op niveau van de provincie geprofileerd als fairtradestad. Het is trouwens het enige lokale bestuur dat in de Latijns-Amerikaanse netwerking rond fair trade (Comercio Justo) participeert. Dat de stad die dankzij de stedenband hierin expertise heeft opgebouwd, dit kan delen met andere besturen biedt uiteraard een meerwaarde. Konden Mechelen en Sucre er een gelijklopende agenda in vinden? Beide partners vertrekken immers vanuit een andere mechelen s u c r e 3

4 Op werkbezoek in Sucre (2004) hadden we een ontmoeting met een vereniging die de belangen van de kleine melkproducenten in de regio verdedigt. Zij krijgen met hun producten geen toegang tot de lokale markt, legt Noord-Zuidambtenaar Mieke Van Cauwenberghe uit. Dankzij onze stedenband konden we dat probleem aankaarten bij de stedelijke overheid van Sucre, die hier oren naar had. We kozen ervoor om dit niet als een beleidsdomein van samenwerking te behandelen maar eerder als een specifiek thema waarrond we drie jaar intensief zouden samenwerken, waarna we elk op eigen tempo verder gaan. Daar waar eerlijke handel in Mechelen vooral om sensibilisatie naar de bevolking gaat en het bereiken van steeds meer actoren, komt het er in Sucre op neer dat de lokale markt toegankelijk wordt voor de kleine producenten. invalshoek. In Sucre zijn er veel micro-ondernemingen bezig met de verwerking van basisgrondstoffen, een cruciale schakel in de productieketen. Het verhaal van fair trade in Sucre gaat ruimer dan enkel en alleen eerlijke handel en de labelling van producten. De kern van het verhaal is het versterken van de lokale economie in dialoog met de verschillende actoren. Werk maken van eerlijke handel begint bij werk maken van hygiëne, kwaliteit, sociale wetgeving en werkgelegenheid. Met advies en ondersteuning vanuit Mechelen is er in Sucre intussen een winkel geopend voor eerlijke handelsproducten. Deze zijn lokaal geproduceerd, op een biologische manier, door werknemers voor wie correcte sociale zekerheid wordt betaald. Via de stedenband volgt Mechelen de ontwikkelingen op de voet. De producten worden altijd voorzien van de nodige informatie (rond herkomst product, kwaliteit,verwerkingsproces, ). Mechelen faciliteerde bovendien contacten met de lokale hogeschool, waardoor een student marketing de stad en de producenten kon ondersteunen bij het uitdokteren van een marketingstrategie en mediacampagne. Het is dan ook fijn te merken dat er hierdoor meer samenwerking is ontstaan tussen de verschillende producenten onderling. Zo werkt een producent van quinoa bijvoorbeeld samen met één die het 4 m e c h e l e n s u c r e

5 traditionele amarant verwerkt om samen een pakket ontbijtgranen aan te bieden. Inmiddels rijpten er nog meer ideeën voor combinatieproducten. Door de winkel krijgt eerlijke handel een gezicht en een tweede verkooppunt is in voorbereiding! Tegelijk is er van onderuit een nieuwe sociale beweging ontstaan, Atreveté (Waag het er op), die een gezamenlijke boodschap uitdraagt rond eerlijke handel om zo het sociaal draagvlak te vergroten en politieke druk uit te oefenen. Samen met het stadsbestuur van Sucre schreven de lokale producenten en NGO s een stappenplan uit met een aantal sociale criteria 2 op weg naar eerlijke handel. De sleutel in heel dit proces is komen tot een label dat noodzakelijk is om de eigen producten te differentiëren op de binnenlandse markt. Elkaar inspireren De grootste uitdaging voor beide steden blijft het betrekken van nieuwe partners, maar ook hierin inspireren de partners elkaar. De Katholieke Hogeschool Mechelen werkte in Sucre samen met lokale chef koks uit restaurants tapas uit met fairtradeproducten als basis. Mechelen zal nu iets gelijkaardigs organiseren waardoor ze niet alleen voor een afzetmarkt zorgen van fairtradeproducten bij de lokale horeca maar ook een andere doelgroep sensibiliseren rond fair trade en regionale producten. Sucre is enorm trots op haar regionale producten zoals cacao. Waar anders dan in België konden ze iets leren van meesterchocolatiers? Sucre wou een chocoladefestival organiseren en ging hiervoor te rade bij de Mechelaars, die echter geen festival van die orde hebben. Daarom bracht Mechelen hen tijdens een volgend werkbezoek in contact met Brugse chocolatiers, waaruit een nauwe samenwerking ontstond die nog steeds onderhouden wordt. Van haar kant drukte Mechelen haar zusterstad op het hart ook in het kader van chocolade en andere afgeleide producten aandacht te besteden aan lokale en duurzame grondstoffen. 2 Vier criteria van het label: Een product moet vervaardigd zijn met ten minste 70% regionale grondstoffen. Het zijn natuurlijke producten zonder een tussenkomst van chemische processen. Daarnaast moet iedereen die bijdraagt tot de realisatie een Boliviaans minimumloon ontvangen. Tenslotte moet er een kwaliteitsgarantie plaatsvinden van het product door externe controle. mechelen s u c r e 5

6 Lessons learned Wederkerige werkbezoeken zijn belangrijk Bij het eerste werkbezoek in 2005 van Sucre aan Mechelen was het van nul af aan beginnen. De partner was er van overtuigd dat Mechelen een afzetmarkt kon zijn voor melk uit Sucre, wat absoluut niet de insteek was van Mechelen. Beide besturen waren dus naast elkaar aan het praten. Via dialoog en bezoeken aan Mechelen, waar de delegaties (in 2006) kennis konden maken met verschillende actoren (bioboeren, producenten, Max Havelaar) en hun respectievelijke werking en aanpak kregen de Bolivianen meer zicht op wat Mechelen bedoelde. Een omgekeerd werkbezoek, van Mechelen aan haar partnerstad, was dan weer nodig om ook de Boliviaanse realiteit te kennen en te bekijken wat voor Sucre een haalbare ambitie kon zijn. Het is belangrijk om met een kritische blik te blijven kijken. Stilstaan bij de noden van de bevolking Een campagne klakkeloos overnemen heeft geen zin. Het moet vertaald worden naar de plaatselijke realiteit en de noden van de bevolking. Mechelen koppelde de Ik ben verkocht campagne aan mensen in Vlaanderen én in het Zuiden waardoor het verhaal, de campagne, de visie een duidelijk gezicht kregen voor de bevolking. Bovendien trokken ze het verhaal open naar thema s als lokale economie, waardig werk, Sensibiliseren op politiek niveau Eerlijke handel en waardig werk moeten een item zijn op politiek niveau. Als politici het goede voorbeeld geven, geven ze hiermee een signaal naar de bevolking om ook voor eerlijke handel te kiezen en zo ontstaat en vergroot het draagvlak. In Sucre is er bovendien ook een sociale beweging ontstaan die een gezamenlijke boodschap uitdraagt om zo politieke druk te kunnen zetten op het lokale en eventueel het nationale bestuur. Op tijd de partnerstad loslaten Een partnergemeente moet het belang van een thema, in dit geval eerlijke handel, zelf (willen) inzien om dan zelfstandig verder te gaan. Mechelen heeft Sucre mee op weg geholpen naar een beleid rond eerlijke handel, maar Sucre bepaalt of ze hier in verder gaat en hoe ver ze hierin wil gaan. Als de aandacht van het politieke bestuur voor fair trade wegebt, kan de sociale beweging van onderuit ondersteuning vragen aan Mechelen om dit bestuurlijk weer aan te kaarten. 6 m e c h e l e n s u c r e

7 Meer info: mechelen s u c r e 7

8 productie en redactie Betty De Wachter, Bert Janssens, Ilse Renard, Tine Van Laer, Team Internationaal f o t o g r a f i e Stad Mechelen Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten vzw Paviljoenstraat Brussel T F internationaal@vvsg.be