Startmoment traject Jeugdwerk in de Stad, 27 september Didier Reynaert Lector sociaal werk, HoGent Gastlector kinderrechten, Odisee

Transcriptie

1 Startmoment traject Jeugdwerk in de Stad, 27 september 2016 Didier Reynaert Lector sociaal werk, HoGent Gastlector kinderrechten, Odisee

2 Goedkeuring Verdrag inzake de Rechten van het Kind (IVRK, 1989). Habitat II Conferentie (1996): Aandacht voor welbevinden van kinderen in de stad ihkv resolutie leefbare steden voor eenieder Welbevinden van kinderen = ultieme indicator voor een gezonde woonomgeving, een democratische gemeenschap en een goed bestuur Ontstaan Child Friendly Cities beweging Een wereldwijd initiatief In de schoot van Unicef, gerelateerd aan de implementatie van het IVRK Ontwikkeling (2011) van instrument voor de diagnose van kindvriendelijkheid in steden en gemeenten. Focus op alle kinderen en jongeren tot 18 jaar.

3 Een kindvriendelijke stad of gemeente is een stad/gemeente die ernaar streeft om alle rechten van het kind, zoals omschreven in het IVRK, te vertalen naar het lokale beleid. Een kindvriendelijke stad of gemeente is dus een gemeenschap die zicht ertoe verbindt de rechten van het kind te realiseren en te implementeren. Kinderen en jongeren moeten integraal deel uitmaken van de hele stad of gemeente. Het beleidsdoel is kinderen volwaardig te laten deelnemen aan de samenleving, in al hun levensdomeinen (onderwijs, mobiliteit, ruimtelijke planning, hulpverlening, gezondheid, milieu, ontspanning, sport, enz.). Kindvriendelijkheid is een kwaliteit van de gemeente in al haar aspecten.

4 1. Kinderen zijn medeburgers in onze samenleving: In een kindvriendelijke gemeente zijn kinderen volwaardige deelnemers aan de samenleving en wordt met hun belangen rekening gehouden in het volledige beleidsproces. 2. Kindvriendelijkheid gaat over alle beleidsdomeinen heen. Een kindvriendelijk beleid is met andere woorden een horizontaal beleid en werkt integraal. 3. De betekenis van de kinderrechten gaat uit van de interactie tussen kinderen en hun omgeving: rechten als begin van dialoog. Die omgeving heeft betrekking op de volledige leefwereld van kinderen en jongeren. 4. Kinderrechten zijn een na te streven norm, maar te bekijken binnen de reële context. Kindvriendelijkheid is dan een dynamisch, veranderlijk proces waarin steeds nieuwe aspecten en uitdagingen worden toegevoegd, en belangen afgewogen. Het is geen statisch, te bereiken doel.

5 1. IVRK = bindend voor overheden, ook de lokale overheid. 2. Naast een vergrijzing ook een vergroening: verantwoordelijkheid voor alle burgers. 3. Kindvriendelijk = 'mensvriendelijk = leefbaarheid: Een beleid afgestemd op kinderen en jongeren komt ten goede van iedereen. 4. Steden en gemeenten als motor voor innovatief beleid.

6 VVJ: ontwikkeling toolkit voor meten en ontwikkelen van beleid inzake kindvriendelijkheid Vertaling van toolkit van Child Friendly Cities naar de Vlaamse context Testfase in 2012 en 2013 Toolkit omvat: Instrument voor ontwikkelen van een omgevingsanalyse voor een lokaal bestuur om kindvriendelijkheid in kaart te brengen. Omgevingsanalyse is basis voor de keuze van een aantal prioritaire thema's die in een belevingsonderzoek bij kinderen en jongeren uitgediept worden. Het proces levert uitdagingen en oplossingen op die moeten leiden tot een lokale strategie kindvriendelijkheid.

7 Het label erkent steden en gemeenten die streven naar de realisatie van alle rechten van het kind zoals omschreven in het Kinderrechtenverdrag. Beoordeling aan de hand van een portfolio waarin een stad of gemeente aangeeft dat ze aan deze voorwaarde voldoet. Een jury die bestaat een aantal deskundigen op vlak van (lokaal) jeugd- en kinderrechtenbeleid, beoordeelt het porfolio. Het label is voor zes jaar geldig. De eerste labels werden uitgereikt in In 2016 kandideren een nieuwe lichting steden en gemeenten voor het label.

8 4 stappen naar het label: 1. Creëer een breed engagement en draagvlak bij bestuur en diensten: a) Politiek b) Ambtelijk c) Kinderen en jongeren d) Maatschappelijk middenveld Rol jeugdwerk: Stem van kinderen en jongeren vertegenwoordigen Mobiliseren bij andere partners om draagvlak te ondersteunen 2. Maak een grondige, participatieve analyse om je toekomstig beleid op te baseren Rol jeugdwerk: Perspectief van kinderen en jongeren binnen brengen in discussie Visieontwikkeling op kindvriendelijkheid vanuit expertise jeugdwerk Verbinden van jeugdwerk met andere beleidsdomeinen Niet enkel cijfers maar ook ervaringen

9 3. Veranker je keuzes in een strategie kindvriendelijkheid (die deel uitmaakt van het meerjarenplan) Rol jeugdwerk: Wegen op prioriteiten Stem van kinderen en jongeren vertegenwoordigen bij vastleggen van prioriteiten Actieve deelname aan platform dat strategie aanstuurt 4. Stel een portfolio samen waarmee je aantoont dat je aan de criteria van een kindvriendelijke stad of gemeente voldoet

10 Kindvriendelijkheid staat voor een integraal beleid: Niet enkel aandacht voor vrijetijdsbesteding Niet enkel aandacht voor kinddomeinen (kinderopvang, onderwijs, jeugdwerk, etc.) Aandacht voor alle beleidsdomeinen, inclusief harde domeinen als ruimtelijke ordening, woonbeleid, lokale economie, mobiliteit, algemeen welzijn, etc. 1. Hoe kan het jeugdwerk haar eigen beleidsdomein (de vrijetijdsbesteding) overstijgen en ook aandacht hebben voor al deze beleidsdomeinen?

11 Kindvriendelijkheid moet worden gerealiseerd in een als maar complexer worden lokale realiteit. Belang van integrale aanpak Nood aan draagvlak van verschillende lokale actoren Vele beleidsdomeinen m.b.t. kinderen en jongeren worden niet lokaal aangestuurd maar hebben groot lokaal belang (welzijn, veiligheid, onderwijs, etc.) 2. Welke rol voor het jeugdwerk in deze als maar complexer wordende lokale realiteit? Jeugdwerk als motor of jeugdwerk als mede-actor in lokaal netwerk?

12 Kindvriendelijkheid staat voor de erkenning van kinderen en jongeren als medeburgers. Participatie van kinderen en jongeren bij lokale strategie kindvriendelijkheid Ontwikkelen van beleid met het belang van kinderen en jongeren als richtinggevend principe Hoe kan het jeugdwerk de stem van kinderen en jongeren vertolken in de ontwikkeling van de lokale strategie kindvriendelijkheid en in de implementatie van deze strategie? Hoe kan het jeugdwerk een rol spelen in het vertegenwoordigen van àlle kinderen en jongeren, ook kinderen en jongeren in maatschappelijk kwetsbare situaties?

13 Dr. Didier Reynaert Vakgroep Sociaal Werk & E-QUAL (Expertisecentrum Quality of Life) Faculteit Mens en Welzijn Hogeschool Gent Valentin Vaerwyckweg Gent T: 09/ E: didier.reynaert@hogent.be W: E-QUAL: fmw.hogent.be/e-qual Dr. Didier Reynaert Gastdocent Kinderrechten Odisee - Hoger Instituut voor Gezinswetenschappen Huart Hamoirlaan Brussel T: 02/ E: didier.reynaer@odisee.be W: