Begrijpend lezen Strategie 6 en 7. Extra oefenen Niveau C

Transcriptie

1 Begrijpend lezen Strategie 6 en 7 Extra oefenen Niveau C

2 Remediëringsbladen - strategie 6 en 7 Niveau C 2 Je gaat leren om je leesdoel bij een tekst te bepalen en je leert om te controleren of je je leesdoel na het lezen van de tekst bereikt hebt. Leesdoel Je leest niet alle teksten met hetzelfde doel. Onderstaand schema kan je helpen om je leesdoel bij een tekst te bepalen. Voor het lezen Stap 1 I Ik vraag me af waarom ik deze tekst wil lezen. Wil ik. - weten welk NIEUWS er is gebeurd? - IETS OPZOEKEN (bijvoorbeeld een woord of een plaats)? - meer over een ONDERWERP weten? - weten HOE IK IETS MOET DOEN of HOE IETS WERKT? - lezen voor mijn PLEZIER? - WETEN wat iemand van iets vindt? Stap 2 I Ik bedenk over welk onderwerp ik wil lezen. Stap 3 I Ik zoek de juiste tekst en lees de tekst. Na het lezen Stap 4 I Ik controleer: - of ik mijn LEESDOEL HEB BEREIKT. - of de tekst over het ONDERWERP ging. - of mijn VRAGEN ZIJN BEANTWOORD.

3 Remediëringsbladen - strategie 6 en 7 Niveau C 3 Bekijk de tekst hieronder, maar lees de tekst nog niet. 1 Waarom zou je deze tekst willen lezen? A B C D Ik wil iets opzoeken. Ik wil weten hoe ik iets moet doen of weten hoe iets werkt. Ik wil weten wat iemand van iets vindt. Ik wil weten welk nieuws er is gebeurd.

4 Remediëringsbladen - strategie 6 en 7 Niveau C 4 Bekijk de tekst hieronder. 2 Waarom zou je deze tekst willen lezen? A B C D Ik wil iets opzoeken. Ik wil weten hoe ik iets moet doen of weten hoe iets werkt. Ik wil weten wat iemand van iets vindt. Ik wil weten welk nieuws er is gebeurd.

5 Remediëringsbladen - strategie 6 en 7 Niveau C 5 Bekijk de tekst hieronder, maar lees de tekst nog niet. 3 Waarom zou je deze tekst willen lezen? A B C D Ik wil iets opzoeken. Ik wil weten hoe ik iets moet doen of weten hoe iets werkt. Ik wil weten wat iemand van iets vindt. Ik wil weten welk nieuws er is gebeurd.

6 Remediëringsbladen - strategie 6 en 7 Niveau C 6 Je gaat leren om het doel van de schrijver bij een tekst te bepalen. Dit helpt je om een tekst beter te begrijpen. Doel schrijver Een schrijver heeft altijd een doel als hij of zij een tekst schrijft. Hieronder zie je in een schema welke doelen een schrijver kan hebben. Soort tekst Doel schrijver Nieuwsartikel (krant, internet) De schrijver wil nieuws brengen aan de lezer. De schrijver wil de lezer vertellen wat er in de wereld gebeurt. Weet-tekst: informatieve tekst (informatief boek, internet) De schrijver wil de lezer over een onderwerp informeren. Mening-tekst: recensie, column (tijdschrift, krant, internet) De schrijver wil zijn mening geven. De schrijver wil de lezer laten weten wat hij van iets vindt. Uitleg-tekst (handleiding, instructie, gebruiksaanwijzing) De schrijver wil de lezer uitleggen hoe je iets moet doen of hoe iets werkt. Verhaal (leesboek, tijdschrift, internet) De schrijver wil de lezer vermaken. Reclame (folder, advertentie, internet) De schrijver wil de lezer iets verkopen.

7 Remediëringsbladen - strategie 6 en 7 Niveau C 7 Bekijk onderstaande tekst. 4 Wat is het doel van de schrijver van deze tekst? A B C D De schrijver wil je iets uitleggen. De schrijver wil je iets verkopen. De schrijver wil je informeren. De schrijver wil zijn mening geven. 5 Waaraan kun je zien wat het doel van de schrijver van deze tekst is? A B C D Aan de afbeeldingen in de tekst. Aan de feiten, kop en intro. Aan de prijsopgave en de meningen in de tekst. Dat weet je, omdat het artikel in de krant staat.

8 Remediëringsbladen - strategie 6 en 7 Niveau C 8 Lees de tekst hieronder. 1 Koeiencoach 2 Er is een nieuw beroep. Weidecoach. Dat zijn mensen die koeien trainen. Dat is nodig, want de koeien van 3 tegenwoordig zijn te verwend geworden. Ze willen niet meer uit hun schone, warme stal komen om rond 4 te banjeren in een weiland vol poep. En zelfs gras plukken en uit een sloot slobberen vinden ze maar 5 armoedig gedoe. Daarom moeten ze dat weer leren en onze regering heeft hiervoor één miljoen euro 6 subsidie gegeven. Dat is toch grappig? Ik dacht altijd dat koeien zo dom waren als een koe. Maar dat is 7 helemaal niet zo. Je kunt koeien trainen en coachen! En nu kreeg ik een idee. We zouden met gemak 8 Olympische Spelen voor koeien kunnen organiseren. Gewoon, koeien uit alle landen tegen elkaar. Niet 9 polsstokhoogspringen natuurlijk, maar ringzwaaien moet kunnen. Lenige koeien kunnen best op een 10 evenwichtsbalk leren lopen en hordenlopen kunnen ze allemaal. En ik wil zelf worstelcoach worden. Mijn 11 twee sterkste zwart-witte koeien halen uiteraard de finale. Berta 4 tegen Klara 7. Voor een tribune vol 12 uitzinnige koeien met oranje petjes die bij de prijsuitreiking keihard Boe! roepen voor de gouden 13 medaillewinnares. Dat zou toch superleuk zijn? Of draaf ik nu, net als onze regering, een beetje door? 6 Wat is het doel van de schrijver? A B C D De schrijver wil je iets uitleggen. De schrijver wil je informeren. De schrijver wil je vermaken. De schrijver wil je zijn mening geven. 7 Hoe denk jij dat de schrijver denkt over het nieuwe beroep weidecoach? Leg je antwoord uit.

9 Remediëringsbladen - strategie 6 en 7 Niveau C 9 Je gaat leren om een tekst uit te tekenen. Dit helpt je om een tekst beter te begrijpen. Tekst uittekenen Stap 1 I Ik lees de tekst en onderstreep de sleutelwoorden (de belangrijkste woorden) in de tekst. Stap 2 I Ik bedenk welke tekening het best bij de tekst past. Ik kies uit : tekening woordveld schema mindmap Stap 3 I Ik schrijf de sleutelwoorden in een tekening, woordveld, schema of mindmap. Ik doe dit stap voor stap: stukje lezen sleutelwoorden kiezen in het schema zetten volgend stukje lezen enz. Stap 4 I Ik controleer mijn tekening, woordveld, schema of mindmap. Ben ik tevreden? Ik voeg eventueel nog extra woorden toe.

10 Remediëringsbladen - strategie 6 en 7 Niveau C 10 Vraag 8 Stap 1 I Lees de tekst hieronder en onderstreep de sleutelwoorden in de tekst. 1 Diepste watergrot verkend 2 Door Cora van der Weij - Dat-ie diep was, dat was bekend. Maar de Kloof van Hranice blijkt vele malen 3 dieper dan gedacht. De Tsjechische watergrot is nu officieel de aller-állerdiepste ter wereld. Een 4 duikteam verkende vorige week een deel van het stelsel waar geen mens nog is geweest en 5 waarschijnlijk ook nooit zal komen. Hoe deden ze dat? 6 De Kloof van Hranice is een gigantisch grottenstelsel in het oosten van Tsjechië. De tunnels, uitgesleten in 7 het zachte zandsteen, zijn compleet gevuld met water. De grot oefent een enorme aantrekkingskracht uit 8 op avontuurlijke duikers. Al tientallen jaren komen zij naar Hranice om de grot te verkennen. Van hen is 9 Krzystof Starnawski misschien wel de fanatiekste. De Pool is speleoloog (grotdeskundige) en deep 10 divingexpert. Hij heeft een recordduik in Egypte van 283 meter op zijn naam staan. En nu dus ook nog 11 een recordgrot. 12 Bestuurbaar 13 Vorig jaar kwam Starnawski bij een duik in de Kloof van Hranice al tot een indrukwekkende 265 meter. 14 Sindsdien was de deepdiver vastbesloten de plek nog verder te verkennen. Maar hoe? Het menselijk 15 lichaam kan de enorme druk zo diep onder water niet aan. Bovendien is het water in de grot zo zuur dat 16 het je huid aantast. Tijd voor een robot, dacht Starnawski. Na wat speuren vond hij de GRALmarine, een 17 afstandbestuurbare duikrobot met licht en een camera bedacht door een Poolse techneut. 18 Columbus 19 Na een paar proefduiken was het vorige week zover. Het team van Starnawski liet de robot aan een lange 20 kabel afzakken in de grot. Het eerste stuk zwom Starnawski nog mee. Tot ze bij een nauwe opening 21 kwamen waar alleen de robot doorheen kon. Die ging dieper. En dieper. En dieper. Boven de grond keken 22 de experts verbaasd mee met de beelden en duikgegevens die de robot live doorgaf. Opeens stopte hij. 23 Op 404 meter. Een record, wist Starnawski s team meteen. Want de tot dan toe bekende diepste 24 onderwatergrot, de Italiaanse Pozzo del Merro, was 392 meter. Dit is fantastisch!, zei Starnawski tegen 25 National Geographic, We hebben nu iets gezien wat niemand ooit heeft gezien. Ik voel me een 21ste 26 eeuwse Columbus. En het allermooiste is: de bodem was nog nergens te bekennen. De robot kon niet 27 verder omdat zijn kabel gewoon niet langer was. Deze ondergrondse ontdekkingsreis is dus nog niet 28 afgelopen Stap 2 I Bedenk welke tekening het best bij je tekst past. Welke tekening vindt jij het best bij de tekst passen? En welke tekening helpt jou het best om een tekst te begrijpen? Kies uit: een tekening, woordveld, schema of mindmap. Vul in: Ik ga een maken, omdat

11 Remediëringsbladen - strategie 6 en 7 Niveau C 11 Stap 3 I Schrijf de sleutelwoorden in een tekening, woordveld, schema of mindmap hieronder. Stap 4 I Controleer je tekening, woordveld, schema of mindmap. Ben je tevreden? Voeg waar nodig nog extra woorden toe.

12 Remediëringsbladen - strategie 6 en 7 Niveau C 12 Je gaat leren om een tekst samen te vatten. Dit helpt je om een tekst beter te begrijpen. Tekst samenvatten Stap 1 I Ik lees de tekst en onderstreep de sleutelwoorden (de belangrijkste woorden) in de tekst. Stap 2 I Ik bedenk wat ik heb gelezen: - Wat is het onderwerp van de tekst? Het onderwerp vertelt je in een paar woorden waar de tekst over gaat. - Wat is de hoofdgedachte van de tekst? De hoofdgedachte vertelt je in één zin waar de tekst over gaat. Stap 3 I Ik teken een tabel (zie voorbeeld hieronder). Ik begin met de eerste alinea: Ik schrijf de sleutelwoorden van deze alinea in de tabel. Ik bedenk met behulp van deze sleutelwoorden de hoofdgedachte van deze alinea. Ik doe dit ook voor de andere alinea s. Als ik de sleutelwoorden en hoofdgedachtes van alle alinea s in mijn tabel heb gezet, zet ik alle hoofdgedachtes onder elkaar. Dit wordt mijn samenvatting. Stap 4 I Ik controleer mijn samenvatting.

13 Remediëringsbladen - strategie 6 en 7 Niveau C 13 Vraag 9 Stap 1 I Lees de tekst en onderstreep de sleutelwoorden (de belangrijkste woorden) per alinea in de tekst. 1 Meer arme kinderen in Nederland 2 Door Sytse Wilman - Op vakantie gaan? Een middagje zwemmen? Of naar de bioscoop? Duizenden 3 kinderen in Nederland hebben daar geen geld voor. Afgelopen jaar zijn er zelfs meer arme gezinnen bij 4 gekomen, zo bleek deze week. Hoe zit dat? 5 Ik sprak vorige week een jongen die vertelde dat zijn fiets stuk was, vertelt Margrite Kalverboer. Zij is 6 Kinderombudsman en komt op voor de rechten van kinderen. Maar dat durfde hij niet tegen zijn vader te 7 zeggen want hij wist dat er geen geld is om het te repareren. Hij heeft weken rondgereden op een fiets 8 met maar één trapper. Dat soort dingen komen vaak voor bij kinderen uit gezinnen die leven van een 9 bijstandsuitkering, ze krijgen maar een beetje geld. En dat gaat meestal op aan dingen die ze echt niet 10 kunnen missen, zoals eten. Voor leuke dingen blijft dan niks over. Kalverboer: Kinderen kunnen er niks 11 aan doen maar ze schamen zich er toch vaak voor. Dan zeggen ze maar dat ze niet meegaan met hun 12 vriendjes omdat ze niet van zwemmen houden. Maar de echte reden is het geld. 13 Op tour 14 Op dit moment zijn er meer dan tweehonderdduizend kinderen die met dat soort dingen te maken 15 hebben. Dat er meer bij zijn gekomen, komt vooral doordat er veel vluchtelingen naar Nederland zijn 16 gekomen. Logisch dat zij niet meteen een baan hebben, zegt de Kinderombudsman. Maar als hun 17 ouders de taal leren, kunnen ze straks misschien wel werk vinden. En veel van de kinderen vinden school 18 belangrijk, dus hopelijk komt het met hen allemaal wel goed. Maar wat kunnen we nu doen voor arme 19 kinderen? Kalverboer: We moeten ervoor zorgen dat kinderen mee kunnen doen met de rest. Veel 20 gemeenten en scholen hebben daar wel wat extra geld voor. Ook wil ik graag van kinderen zelf horen wat 21 ze nodig hebben en hoe ik ze kan helpen. Daarom ga ik binnenkort op tour om me ze te praten!

14 Remediëringsbladen - strategie 6 en 7 Niveau C 14 Stap 2 I Bedenk wat je hebt gelezen. o Wat is het onderwerp van de tekst? o Wat is de hoofdgedachte van de tekst? Stap 3 I Teken een tabel (zie voorbeeld op de volgende pagina). Schrijf de sleutelwoorden per alinea in kolom 1. Deze sleutelwoorden kun je gebruiken om de hoofdgedachte van een alinea te schrijven. Schrijf de hoofdgedachtes per alinea in kolom 2. De hoofdgedachtes kun je gebruiken om een samenvatting te schrijven. Schrijf de samenvatting in kolom 3.

15 Remediëringsbladen - strategie 6 en 7 Niveau C 15 sleutelwoorden per alinea hoofdgedachte per alinea samenvatting alinea 1 alinea 1 alinea 2 alinea 2 alinea 3 alinea 3 Stap 4 I Controleer je samenvatting. Wil je nog woorden en zinnen toevoegen?

16 Remediëringsbladen - strategie 6 en 7 Niveau C 16 Dit is het einde van de les. Wat weet je nu meer dan eerst? Waar helpt dit je bij?