Olga Damman. Online gezondheidsinformatie: Het gebruikersperspectief. Quality of Care. Department of Public and Occupational Health

Transcriptie

1 Online gezondheidsinformatie: Het gebruikersperspectief Olga Damman Department of Public and Occupational Health Quality of Care EMGO Institute for Health and Care Research

2 Inhoud presentatie Online gezondheidsinformatie Informatie voor het nemen van gezondheidsbeslissingen Risicocommunicatie en geïnformeerde besluitvorming Online informatie Barrières vanuit gebruikersperspectief Discussie

3 Online gezondheidsinformatie Enkele feiten Internet belangrijke bron van informatie over gezondheid en de gezondheidszorg NL: 90% zoekt wel eens op internet naar deze informatie

4 Online gezondheidsinformatie Recente ontwikkelingen Betrouwbaarheid van de informatie niet echt een issue voor consumenten Hoeveelheid en complexiteit van de informatie wel een issue

5 Online gezondheidsinformatie Verschillende drives voor het zoeken van informatie Verschillende soorten informatie Kennis opdoen Sociale steun/contact Onzekerheid wegnemen Beslissingen nemen Vermaak Zelfvertrouwen Zoekers van info Consumenten Patiënten Chronisch zieken Naasten/familieleden Informatieve websites Sociale media / communities Keuze-informatie Decision aids Aanbieders van info Patiëntenorganisaties Collectebusfondsen Artsenverenigingen Overheid

6 Beslissingen in de gezondheidszorg Belangrijke beslissingen: 1. Over je leefstijl 2. Over screening en gezondheidstests 3. Over een medische behandeling 4. Over zorgverleners en zorginstellingen 5. Over een zorgverzekeraar

7 Leefstijl en gezondheidsrisico s

8 Screening en gezondheidstests

9 Medische behandeling

10 Zorgverleners en zorginstellingen

11 Zorgverzekaars

12 De focus van vandaag Verschillende drives voor het zoeken van informatie Verschillende soorten informatie Kennis opdoen Onzekerheid wegnemen Beslissingen nemen Informatieve websites Keuze-informatie Decision aids (Risico)communicatie Geinformeerde besluitvorming Beslissingen over: Leefstijl en gezondheidsrisico s Zorgverleners en zorginstellingen Aanbieders van info Patiëntenorganisaties Collectebusfondsen Artsenverenigingen Overheid

13 Het achterliggende idee. Leefstijl en Gezondheidsrisico s Zorgverleners en zorginstellingen Begrijpen van het risico Begrijpen van kwaliteit Geïnformeerde beslissing Geïnformeerde beslissing Gezond gedrag / Betere gezondheid Patiënttevredenheid / Kwaliteit van zorg

14 Leefstijl en gezondheidsrisico s

15

16

17

18

19 Leefstijl en gezondheidsrisico s Waaruit bestaat de informatie? Hoe wordt het risico gecommuniceerd? Leidt dit tot begrip van de informatie? Waarom wel/niet? Leidt dit tot een geïnformeerde beslissing? Waarom wel/niet?

20 Leefstijl en gezondheidsrisico s Het gebruikersperspectief: - De complexiteit van risico s - De ambiguïteit van bepaalde formats - Mentale modellen - Intuïtief en associatief redeneren - De rol van emoties

21 Leefstijl en gezondheidsrisico s De complexiteit van risico s Ik denk dat mijn kans 1 op de 400 is, ongeveer 25% 1 op de 900, dat vind ik erg groot. Ze noemden ook een percentage: 0.11% dacht ik. En dat is weer vrij klein, dacht ik.. Van den Berg, Timmermans, Kleinveld et al., in prep.

22 Ambiguïteit van verbale labels extremely rare very low percentage very small percentage low chance rather unlikely a modest chance sometimes cannot be excluded quite possible possibly not always reasonably large chance often large chance quite possible quite likely rather large chance very likely Timmermans, 1994

23 Leefstijl en gezondheidsrisico s Mismatch met eigen mentale modellen Ik denk dat ik niet zoveel risico loop. Over het algemeen zit ik lekker in mijn vel en ik ben ook niet gestrest door mijn werk of zo. Ik heb nog nooit gehoord van een relatie tussen de aandoeningen. Je staat er eigenlijk helemaal niet bij stil. Ik heb die dingen meegemaakt en ik heb ze naast me neergelegd en ik ga gewoon weer verder. En ik denk daar helemaal niet over na.

24 Zorgverleners en zorginstellingen

25

26

27

28 Zorgverleners en zorginstellingen Waaruit bestaat de informatie? Hoe wordt kwaliteit gecommuniceerd? Leidt dit tot begrip van de informatie? Waarom wel/niet? Leidt dit tot een geïnformeerde beslissing? Waarom wel/niet?

29 Zorgverleners en zorginstellingen Het gebruikersperspectief: - Grote hoeveelheid informatie - Irrelevante informatie - De complexiteit van getallen en symbolen - Taalgebruik/jargon - Simpel en snel willen kiezen - Keuzestress/keuzemoeheid

30 Zorgverleners en zorginstellingen Taalgebruik/jargon: Kwaliteitsindicatoren geven weer in hoeverre ze aandacht besteden aan de patiënt. Dus dat geeft aan of ze patiënten belangrijk vinden.

31 Zorgverleners en zorginstellingen Niet rationeel beslissen: Ik wil niet naar ziekenhuis B vanwege een bestaand idee over dat ziekenhuis. Omdat er meerdere incidenten zijn geweest in dat ziekenhuis bij mijn vrienden. En daarom ben ik niet geneigd om naar dat ziekenhuis te gaan. Hoe goed het nu ook is. Ik vind het heel moeilijk op basis van deze gegevens. Misschien zou ik dan afgaan op God zegen de greep- het algemene oordeel van een 8,2

32 Experts versus leken

33 Hoe moet het wel? Beperkte hoeveelheid informatie Lekentaal Exacte informatie; maar: Ook visuele info die aansluit bij de eigen belevingswereld en ideeën Evaluatieve en consistente presentatiewijzen

34 En verder Verwachtingen bijstellen?

35 Literatuur Adams SA (2006). Under Construction: Reviewing and producing information reliability on the web (thesis). Erasmus University Rotterdam, Rotterdam. Boot CRL, Meijman FJ. (2010). The public and the Internet: multifaceted drives fro seeking health information. Health Informatics Journal; 16: 145. Damman OC, Hendriks M, Rademakers J, et al (2009). How do healthcare consumers process and evaluate comparative healthcare information? A qualitative study using cognitive interviews. BMC Public Health 9: 423. Damman OC, Timmermans DRM (submitted). Understanding lay mental models of cardio-metabolic health risk: implications for risk communication Hibbard, Greene & Daniel (2010). What is quality anyway? Performance reports that clearly communicate to consumers the meaning of quality of care Ilic D, Bessell TL, Silagy CA, et al.(2003). Specialized medical search-engines are not better than general searchengines in sourcing consumer information about androgen deficiency Peters E, Dieckmann NF, Västfjäll D, et al. (2009). Bringing meaning to numbers: the impact of evaluative categories on decisions. J Exp Psychol Appl; 15(3): Peters E, Dieckmann N, Dixon A, et al. (2007). Less is more in presenting quality information to consumers. Med Care Res Rev; ;64(2): Timmermans DRM (1994). The role of experience and domain of expertise in using numerical and verbal probability terms in medical decisions. Med Decis Making 1994; 14, Timmermans DRM, Oudhoff J (2010). Different formats for communicating risks: verbal, numerical and graphical formats. Wiley Encyclopedia of Operations Research and Management Science TNS NIPO (2010): Kiezen in de zorg door de ogen van de consument. TNS NIPO, Amsterdam. ( Van den Berg M (2006). Decision making on prenatal screening (thesis). Free University Amsterdam, Amsterdam.