Leerplandoelstellingen (GO!-onderwijs: 2008/062, 2008/063, 2008/065) DEEL 1 Burgerlijk recht. Inleiding tot het burgerlijk recht

Transcriptie

1 Leerplandoelstellingen (GO!-onderwijs: 2008/062, 2008/063, 2008/065) DEEL 1 Burgerlijk recht Inleiding tot het burgerlijk recht Je kan het begrip recht (in eigen woorden) omschrijven. ( 1.1) Je kan de noodzaak en het belang illustreren van de behoefte aan rechtsregels. ( 1.2) Je kan de Belgische gerechtelijke organisatie (rechtbanken en hoven) schematisch voorstellen en toelichten. ( 1.3) Je kan de belangrijkste actoren van de gerechtelijke organisatie (bijvoorbeeld openbaar ministerie, procureur, onderzoeksrechter, parket ) herkennen en op basis van concrete situaties beknopt hun rol omschrijven. ( 1.4) Je kan de verschillende bronnen van het recht opsommen en met concrete voorbeelden illustreren. ( 1.5) Je kan het begrip recht in je eigen woorden omschrijven. Je kan uitleggen waarom er regels moeten zijn in de maatschappij. Je kan de rechtstakken binnen het nationaal recht herkennen. Je kan de grondwettelijke principes in je eigen woorden omschrijven. Je kan de Belgische staatsstructuur uittekenen en bespreken. Je kan de Belgische rechtbanken uittekenen en bespreken. Je kan de partijen in een rechtszaak herkennen en bespreken. Je kan de bronnen van het recht opsommen. Je kan voorbeelden geven van de bronnen van het recht. De persoon in de maatschappij Je kan de begrippen natuurlijke personen en rechtspersonen omschrijven en natuurlijke en rechtspersonen van elkaar onderscheiden. ( 2.1) Je kan de te vervullen formaliteiten met betrekking tot het begin en het einde van een persoon opzoeken en toelichten. ( 2.2.1) Je kan de begrippen naam, woonplaats en nationaliteit omschrijven en de procedure voor het aanvragen van een wijziging (van Je kan natuurlijke personen en rechtspersonen herkennen. Je kan de geboorte en het overlijden aangeven bij de juiste instanties. Je kan de begrippen naam, woonplaats, nationaliteit en adoptie omschrijven. Je kan de procedure voor een naamswijziging opzoeken. Je kan je rechten in verband met privacy opzoeken.

2 bijvoorbeeld naam of woonplaats) opzoeken en toelichten. ( 2.2.2) Je kan de Wet op de privacy opzoeken en de essentie ervan toelichten. ( 2.2.3) Je kan de begrippen onbekwaamheid en bekwaamheid omschrijven en in verband brengen met minderjarigheid. ( 2.3.1) Je kan de rechten en plichten van de minderjarige in zijn relatie met de meerderjarige betreffende goederen, zijn persoon (hoede- en bewakingsrecht), de school en het strafrecht opzoeken en toelichten. ( 2.3.2) Je kan andere vormen van onbekwaamheid omschrijven. ( 2.3.3) Je kan aangeven wanneer je bekwaam bent om iets te doen. Je kan de rechten en plichten van een minderjarige opzoeken. van de bronnen van het recht. De persoon in de familie Je kan de begrippen huwelijk en contract van huwelijk omschrijven. ( 2.4.1) Je kan de vereisten en de beletsels voor het afsluiten van een huwelijk opzoeken en toelichten. ( 2.4.2) Je kan de formaliteiten voor het afsluiten van een huwelijk opzoeken en toelichten. ( 2.4.3) Je kan de hoofdverplichtingen van het huwelijk opzoeken en toelichten. ( 2.4.4) Je kan andere samenlevingsvormen buiten het huwelijk opsommen en bondig omschrijven. ( 2.5) Je kan enkele huwelijksvermogenstelsels opzoeken en toelichten op basis van de kenmerken. ( 2.6.1) Je kan de te vervullen formaliteiten bij een wijziging van het huwelijksvermogenstelsels opzoeken en toelichten. ( 2.6.2) Je kan het begrip huwelijk omschrijven. Je kan de voorwaarden en formaliteiten voor het afsluiten van een huwelijk opzoeken. Je kan de verplichtingen van een huwelijk opzoeken. Je kan de huwelijksvermogensstelsels analyseren. Je kan andere samenlevingsvormen beschrijven. Je kan de procedure van de echtscheiding opzoeken. Je kan de gevolgen van een echtscheiding bespreken. Je kan bloedverwantschap en aanverwantschap aanduiden. Je kan een stamboom uittekenen.

3 Je kan procedures voor een echtscheiding opzoeken en toelichten. ( 2.7.1) Je kan gevolgen van een echtscheiding t.a.v. goederen, kinderen en de personen zelf, opzoeken en toelichten. ( 2.7.2) Je kan de begrippen bloedverwantschap, aanverwantschap omschrijven en met voorbeelden illustreren. ( 2.8.1) Erfrecht Je kan de basisprincipes van de erfregeling opzoeken en illustreren met voorbeelden. ( 2.8.2) Je kan de successierechten berekenen voor een aantal erfenissen. ( 2.8.3) Je kan de schenking onderscheiden van het testament. ( 2.8.4) Je kan wijzen van verkrijging (zoals testament, erfopvolging, schenking, overdracht, bezit) opsommen en met voorbeelden illustreren. ( 3.3.2) Je kan de begrippen vruchtgebruik en naakte eigendom omschrijven en het onderscheid illustreren. ( 3.3.5) Je kan de erfopties omschrijven. Je kan de ordes van het erfrecht herkennen. Je kan de begrippen vruchtgebruik en naakte eigendom omschrijven. Je kan de inhoud van een erfenis bepalen. Je kan de successierechten berekenen. Je kan de schenkingsrechten berekenen. Je kan het testament vergelijken met de schenking. Goederenrecht Je kan het juridisch begrip goed omschrijven. ( 3.1) Je kan de indelingen tussen goederen concretiseren en het belang van dit onderscheid illustreren. ( 3.2) Je kan het begrip eigendomsrecht illustreren. ( 3.3.1) Je kan het begrip goed omschrijven. Je kan de verschillende indelingen van goederen herkennen en illustreren met voorbeelden. Je kan het eigendomsrecht illustreren met voorbeelden.

4 Je kan wijzen van verkrijging opsommen en met voorbeelden illustreren. ( 3.3.2) Je kan de beperkingen op het eigendomsrecht omschrijven en met voorbeelden illustreren. ( 3.3.3) Je kan het begrip splitsing omschrijven en met voorbeelden illustreren. ( 3.3.4) Je kan de beperkingen van het eigendomsrecht met voorbeelden illustreren. Verbintenissenrecht Je kan het begrip verbintenis omschrijven en met concrete voorbeelden illustreren. ( 4.1) Je kan bronnen van verbintenissen opsommen, bondig omschrijven en met voorbeelden illustreren. ( 4.2) Je kan de modaliteiten hoofdelijkheid en deelbaarheid illustreren aan de hand van een voorbeeld. ( 4.3.1) Je kan de voornaamste gevolgen van verbintenissen uit contracten beknopt bespreken. ( 4.3.2) Je kan de voornaamste gevolgen van verbintenissen uit onrechtmatige daden beknopt bespreken. ( 4.3.2) Je kan de schriftelijke bewijsmiddelen en de niet-schriftelijke bewijsmiddelen in het burgerlijk recht opsommen en de waarde van deze bewijsmiddelen omschrijven. ( 4.4) Je kan oorzaken van het tenietgaan van verbintenissen summier omschrijven aan de hand van voorbeelden. ( 4.5) Je kan het begrip verbintenis omschrijven. Je kan het ontstaan van verbintenissen toelichten en met voorbeelden onderbouwen. Je kan uitleggen wat hoofdelijkheid en deelbaarheid is aan de hand van een voorbeeld. Je kan de gevolgen uit verbintenissen toelichten. Je kan de mogelijke bewijsmiddelen van verbintenissen opsommen. Je kan de belangrijkheid van bewijsmiddelen aangeven. Je kan het einde van een verbintenis met voorbeelden illustreren. Zekerheden

5 Je kan zekerheden begripsmatig omschrijven. ( 8.1) Je kan het onderscheid tussen persoonlijke en zakelijke zekerheden omschrijven. ( 8.2) Je kan het begrip borgstelling omschrijven en aan de hand van voorbeelden illustreren. ( 8.3.1) Je kan de gevolgen van de borgstelling tussen schuldeiser en borg enerzijds en tussen schuldenaar en borg anderzijds verduidelijken. ( 8.3.2) Je kan andere zekerheden (zoals pandgeving en voorrecht) omschrijven en illustreren met voorbeelden. ( 8.5) Je kan het begrip zekerheden omschrijven. Je kan het verschil aantonen tussen persoonlijke en zakelijke zekerheden. Je kan andere zekerheden (borgstelling, pandgeving, ) omschrijven en met voorbeelden illustreren. Contracten Je kan de begrippen koopcontract en huurcontract omschrijven. ( ) Je kan de geldigheidsvereisten opzoeken en herkennen. ( ) Je kan de rechten en plichten van de koper, verkoper, huurder en verhuurder opzoeken en toelichten. ( ) Je kan de bewijsmiddelen van een koop omschrijven. ( 5.4) Je kan mogelijke oorzaken van tenietgaan van een koopcontract opzoeken en illustreren aan de hand van concrete voorbeelden. ( 5.5) Je kan de duur van het huurcontract opzoeken en mogelijkheden om het huurcontract te beëindigen, opzoeken en toelichten. ( 7.4) Je kan het belang van het opmaken van een plaatsbeschrijving illustreren. ( 7.5) Je kan de begrippen koopcontract, huurcontract, verzekeringscontract, arbeidscontract en hypotheek in je eigen woorden noteren. Je kan de verschillende partijen in een contract aanduiden. Je kan de geldigheidsvereisten van een contract opsommen en aanduiden. Je kan de rechten en plichten van de verschillende partijen in een contracten opzoeken. Je kan de mogelijkheden van beëindigen van een contract opzoeken en bespreken. Je kan de bewijsmiddelen van een koop in eigen woorden noteren. Je kan verschillende soorten verzekeringen herkennen. Je kan een handelshuur vergelijken met een huishuur. Je kan het belang van een plaatsbeschrijving in eigen woorden verklaren.

6 Je kan de regelgeving in verband met de borgstelling opzoeken en toelichten. ( 7.6) Je kan in een handelshuurcontract typische verschillen met een contract voor huishuur herkennen en toelichten. ( 7.7) Je kan het begrip verzekeringscontract omschrijven en de verschillende partijen herkennen en toelichten. ( 6.1) Je kan verschillende verzekeringen onderscheiden en toelichten. ( 6.2) Je kan in een verzekeringscontract de rechten en plichten van de verschillende partijen opzoeken en toelichten. ( 6.3) Je kan het begrip hypotheek omschrijven. ( 8.4.1) Je kan de rechten van de schuldeiser (hypotheekverkrijger) opzoeken en toelichten. ( 8.4.2) Je kan de belangrijkheid van de openbaarheid (door inschrijving) van de hypotheek illustreren. ( 8.4.3) Je kan de gevolgen van een hypotheekcontract voor de partijen en voor derden bespreken. ( 8.4.4) Je kan uitleggen wat een borgstelling is. Je kan uitleggen waarom de openbaarmaking van een hypotheek belangrijk is. Je kan de gevolgen van een hypotheek voor derden verklaren. DEEL 2 Fiscaal recht De overheid en de belastingen Je kan de noodzaak van het heffen van belastingen omschrijven en de meest voorkomende belastingen opsommen en omschrijven. ( 12.1) Je kan uitleggen waarom belastingen geheven worden. Je kan enkele belastingen opsommen en omschrijven. De personenbelasting

7 Je kan de belangrijkste fiscale rechten en plichten van een zelfstandige opzoeken, toelichten en vergelijken met de loontrekkende. ( 12.2) Je kan de verschillende vormen van inkomsten onderscheiden, de basisprincipes van de personenbelasting omschrijven en illustreren en een eenvoudige belastingaangifte invullen. ( 12.3) Je kan het principe van de voorheffingen omschrijven en de grootte van de voorheffingen opzoeken (bedrijfsvoorheffing en roerende voorheffing) of via software bepalen (onroerende voorheffing). ( 12.4) Je kan het principe van de aftrekbaarheid van kosten (voor loontrekkende en zelfstandige) omschrijven, enkele voorbeelden van beroepskosten opzoeken en toelichten en werkelijke beroepskosten vergelijken met de forfaitaire kosten. ( 12.5) Je kan enkele vormen van belastingvermindering opzoeken en toelichten. ( 12.6) Je kan m.b.v. software simulaties maken en deze simulaties evalueren. ( 12.7) Je kan uit een aanslagbiljet relevante informatie afleiden. ( 12.8) Je kan opzoeken welke diensten een fiscaal raadgever kan vervullen. ( 12.9) Je kan het begrip personenbelasting in al zijn aspecten uitleggen. Je kan een onderscheid maken tussen de verschillende soorten inkomsten. Je kan het principe van de voorheffingen omschrijven. Je kan de voorheffingen bepalen in een specifieke situatie. Je kan het principe van de aftrekbaarheid van kosten omschrijven. Je kan enkele voorbeelden van beroepskosten opzoeken en toelichten. Je kan werkelijke beroepskosten vergelijken met de forfaitaire kosten. Je kan enkele vormen van belastingvermindering opzoeken en toelichten. Je kan de fiscale rechten en plichten van een zelfstandige opzoeken en toelichten. Je kan opzoeken welke diensten een fiscaal raadgever kan vervullen. Je kan de verschuldigde belastingen berekenen. Je kan een eenvoudige belastingaangifte invullen. Je kan m.b.v. software simulaties maken en deze simulaties evalueren. Je kan uit een aanslagbiljet relevante informatie afleiden.

8 De vennootschapsbelasting Je kan de werking van de vennootschapsbelastingen omschrijven en het principe van de voorafbetaling toelichten. ( 13.1) Je kan de tarievenstructuur in de vennootschapsbelasting opzoeken en toepassen. ( 13.2) Je kan een berekening van de vennootschapsbelasting uitvoeren en analyseren. ( 13.3) Je kan de werking van vennootschapsbelasting omschrijven. Je kan de tarieven van de vennootschapsbelasting opzoeken. Je kan een berekening van de vennootschapsbelasting uitvoeren. Je kan een berekening van vennootschapsbelasting bespreken. Je kan het principe van de voorafbetaling toelichten. BTW Je kan het BTW-mechanisme omschrijven en illustreren. ( 14.1) Je kan het BTW-mechanisme omschrijven. Je kan het systeem van de BTW met een voorbeeld verklaren. DEEL 3 Handelsrecht De handelaar en zijn verplichtingen Je kan het begrip kooplieden omschrijven en daden van koophandel opzoeken en verduidelijken. ( 9.1) Je kan de wet op de handelspraktijken en op de voorlichting en de bescherming van de consument opzoeken, toelichten en voor concrete situaties toetsen aan de wet ( 9.2) Je kan het verschil in bewijsvoering bij een handelaar en een niethandelaar weergeven ( 9.3) Je kan het begrip kooplieden omschrijven. Je kan het begrip daden van koophandel omschrijven. Je kan daden van koophandel herkennen en benoemen. Je kan de wet marktpraktijken en consumentenbescherming gebruiken om concrete situaties te beoordelen. Je kan de bewijsvoering bij een handelaar vergelijken met een niethandelaar.

9 Faillissement en gerechtelijk akkoord Je kan het begrip faillissement omschrijven; het belang van het gerechtelijk akkoord als een maatregel om het faillissement te voorkomen, opzoeken en toelichten; de voorziene procedure bij een faillissement opzoeken en toelichten; aantonen dat de oorzaken van een faillissement van diverse aard kunnen zijn (tegenslag, wanbeheer, onbekwaamheid...); enkele gevolgen van het faillissement omschrijven. ( 9.4) Je kan het begrip faillissement omschrijven. Je kan de procedure van een faillissement opzoeken en toelichten. Je kan enkele oorzaken van een faillissement benoemen. Je kan enkele gevolgen van een faillissement benoemen. Je kan enkele oplossingen voor een faillissement bespreken. DEEL 4 Sociaal recht Arbeidsovereenkomsten Je kan het begrip arbeidsovereenkomst omschrijven en verschillende vormen van arbeidsovereenkomsten onderscheiden. ( 10.1) Je kan noodzakelijke elementen in een arbeidsovereenkomst herkennen en toelichten. ( 10.2) Je kan in meerdere arbeidsovereenkomsten enkele belangrijke bepalingen opzoeken en toelichten. ( 10.3) Je kan in een arbeidsreglement enkele belangrijke elementen opzoeken en toelichten. ( 10.4) Je kan het begrip arbeidsovereenkomst omschrijven. Je kan verschillende vormen van een arbeidsovereenkomst benoemen. Je kan in een arbeidsovereenkomst enkele belangrijke gegevens aanduiden. Je kan in een arbeidsreglement enkele belangrijke elementen aanduiden. Je kan de rechten en plichten van een werknemer opzoeken en toelichten. Je kan verschillende vormen van schorsing illustreren met een voorbeeld.

10 Je kan minimaal 3 reglementeringen i.v.m. de rechten van de werknemer opzoeken, toelichten en in concrete situaties toepassen. ( 10.5) Je kan voorbeelden van een schorsing van een arbeidsovereenkomst opzoeken, toepassen in concrete situaties en toelichten. ( 10.6) Je kan enkele mogelijkheden om de arbeidsovereenkomst te beëindigen, opzoeken en toelichten. ( 10.7) Je kan enkele mogelijkheden tot beëindiging van een arbeidsovereenkomst opzoeken en toelichten. Sociale zekerheid Je kan de bestaansreden van de RSZ omschrijven, de algemene organisatie van de RSZ schematisch weergeven, verduidelijken hoe de RSZ gefinancierd wordt en de uitbetalingen verlopen. ( 11.1) Je kan voorbeelden van een tussenkomst van de RSZ omschrijven en de reglementering van minimum 1 tussenkomst opzoeken en in concrete situaties toepassen. ( 11.2) Je kan de belangrijkste rechten en plichten van de zelfstandige opzoeken, toelichten en vergelijken met de belangrijkste rechten en plichten van de loontrekkende. ( 11.3) Je kan de rol van het sociaal secretariaat omschrijven. ( 11.4) Je kan steunmaatregelen bij aanwerving van personeel opzoeken en de instellingen opzoeken die hiervoor bevoegd zijn. ( 11.5) Je kan een alternatieve tussenkomst van de overheid (via OCMWleefloon) opzoeken en toelichten. ( 11.6) Je kan omschrijven waarom de RSZ bestaat. Je kan de organisatie van de RSZ schematisch weergeven. Je kan de organisatie van de RSZ bespreken. Je kan de tussenkomst van de RSZ met voorbeelden illustreren. Je kan een alternatieve tussenkomst van de overheid opzoeken. Je kan de zelfstandige en de werknemer op vlak van sociale zekerheid vergelijken. Je kan de rol van een sociaal secretariaat omschrijven. Je kan steunmaatregelen bij het aanwerven van personeel opzoeken. Je kan een alternatieve tussenkomst van de overheid opzoeken.