ODIS, een schatkamer voor lokaal historisch en genealogisch onderzoek. Workshop ODIS Ontmoetingsdag Brussel, VUB/CAVA, 9 juni 2017

Transcriptie

1 ODIS, een schatkamer voor lokaal historisch en genealogisch onderzoek Workshop ODIS Ontmoetingsdag Brussel, VUB/CAVA, 9 juni 2017

2 1. Wat is ODIS? meer dan steekkaarten meer dan een encyclopedie wetenschappelijk onderzoek verbondenheid webdatabank bronnenmateriaal duurzaam erfgoed dynamische databank historisch middenveld faciliteren repertoria gegevensreeksen

3 1. Wat is ODIS? ODIS: Onderzoekssteunpunt en Databank Intermediaire Structuren 2000: ontstaan, Fonds Wetenschappelijk Onderzoek Vlaanderen (FWO) Max Wildiersfonds 2006: vzw, interuniversitair verankerd (KU Leuven, Universiteit Antwerpen, Universiteit Gent, Vrije Universiteit Brussel) : ODIS Herculesproject: o Interassociatieve samenwerking (KU Leuven Universiteit Antwerpen) o Ontwikkeling nieuwe ODIS databank

4 1. Wat is ODIS? Breed partnerschap: < 4 culturele archieven: Nauwe samenwerking met

5 1. Wat is ODIS? Breed partnerschap: Partners: Universiteitsarchief KU Leuven + Internationale projecten en samenwerkingsverbanden

6 1. Wat is ODIS? Centraal staat de ODIS databank ( Grootste historische databank van Vlaanderen Operationeel sinds , nieuwe databank sinds 2013 Brede inhoud: politiek, maatschappelijke organisaties, kunst en cultuur, kerk en religie, nationale bewegingen, lokale middenveld,... Ingeschakeld in talrijke erfgoed en onderzoeksprojecten Brugfunctie tussen erfgoed en onderzoek

7 1. Wat is ODIS? Partners gebruiken ODIS voor: (1) De veilige opslag en centralisatie van gegevens: o Manuele gegevensinvoer o Automa sche gegevensinvoer: inladen bestaande repertoria oude en vergeten datareeksen krijgen een nieuw leven (2) De validatie en publicatie van gegevens: o ODIS publiekscatalogus o Invoerders/invoerdersgroepen beslissen welke gegevens rijp zijn voor publicatie (3) De analyse van gegevens: o Vereist evenwichtige, min of meer volledige datareeksen o Digital humani es research tool prospografisch onderzoek, netwerkanalyse,

8 1. Wat is ODIS? ODIS is multifunctioneel: Encyclopedie: opslag en ontsluiting van basis en/of achtergrondinformatie over organisaties, personen, gebouwen, Heuristisch instrument: opslag en ontsluiting van gegevens over publicaties (vnl. periodieken) en archieven toegang tot bronnenmateriaal Authority databank : links tussen ODIS records en catalogi, digitale depots, van partners achtergrondinformatie aanbieden, gegevens contextualiseren Analytisch instrument

9 1. Wat is ODIS? ODIS is een collectieve databank: Gezamenlijk ontworpen, gebruikt, beheerd door de partners Gezamenlijke gegevensreeksen Centraal beheer biedt ondersteuning: helpdesk, dataconversies, vorming, Jaarlijkse Ontmoetingsdag maar is ook flexibel: Online beschikbaar, 7/7 en 24/24 Verschillende manieren om gegevens in te voeren en te publiceren Grote autonomie voor invoerdersgroepen (bv. wat betreft focus gegevensinvoer, validatie en publicatie van steekkaarten, ), controle over hun eigen records Interconnectiviteit

10 ODIS kerncijfers, Jaar Totaal volume 31/12 Publiekscatalogus (NL) volume 31/12 Nieuwe records Bezoeken Unieke bezoekers Paginaweergaves

11 ODIS = Oracle databank met: 7 onderling verbonden hoofdmodules 1 ondersteunende module

12 2. Krachtlijnen Krachtlijn 1 Het datamodel: Zoveel mogelijk gebaseerd op internationale standaarden Parallele opbouw van de hoofdmodules (cf. schema s) Invoerders kiezen hoe gedetailleerd ze steekkaarten uitwerken

13

14

15 2. Krachtlijnen Krachtlijn 2 Internationalisering: Meertaligheid: o Opslag en publicatie van gegevens in het Nederlands en in het Engels o Nederlandse en Engelse steekkaarten worden onafhankelijk van elkaar ontwikkeld Multicontextualiteit: o Vlaamse/Belgische gegevens in internationaal perspectief plaatsen + opslag en publicatie van gegevens uit andere Europese contexten o Geografische thesaurus: beschikbaar voor heel Europa, gebaseerd op de administratieve geografie o Multicontextuele keuzelijsten (bv. eretekens, politieke mandaten, ): beschikbaar voor verschillende Europese landen

16 Verhouding tussen de taalvarianten van een ODIS record

17 + INT Afgewerkt en getest In voorbereiding In ODIS beschikbare contexten

18 2. Krachtlijnen Krachtlijn 3 Interconnectiviteit: ODIS = een informatieknooppunt in een breed netwerk van gegevensverzamelingen Koppelingen naar ODIS vanuit andere databanken, catalogi: o Persistente URL s gemakkelijk om links te leggen o Links vanuit diverse externe databanken, catalogi, : Databanken en catalogi van de ODIS partners (bv. Limo/Alma, Lias/scopeArchiv, ) Erfgoedplus.be Koninklijke Bibliotheek van België Wikipedia

19 2. Krachtlijnen Krachtlijn 3 Interconnectiviteit: Koppelingen vanuit ODIS naar andere databanken, catalogi, : o Deeplinks naar beschrijvingen van publicaties in externe bibliotheekcatalogi o Online bijlagen : tal van links naar externe informatie, al dan niet systematisch (bv. koppelingen naar Agrippa databank van Letterenhuis) Periodieke synchronisatie van bepaalde gegevens tussen ODIS en apparaten van de partners (bv. Archiefbank Vlaanderen, Amsab ISG archiefcatalogus, Lias/scopeArchiv, )

20 2. Krachtlijnen Krachtlijn 4: flexibele uitvoermogelijkheden: ODIS publiekscatalogus Specifieke catalogi van partners en projecten, bv.: o ADVN/Amsab ISG/KADOC/Liberaal Archief: databank Historisch Project Politiek Personeel Provincie Antwerpen o Amsab ISG/KADOC: databank migrantenerfgoed o CAG/ICAG: repertorium van de Belgische landbouwpers o CRKC: databank parochiekerken o CVAa: databank architectuurarchieven o KADOC: databank Vlaanderen en het Vaticaan Gegevensexport via helpdesk (bv. naar Excel, )

21 3. Aan de slag met ODIS! De ODIS publiekscatalogus (OPAC): Ca. 43% van de ODIS inhoud is online raadpleegbaar, d.w.z. meer dan steekkaarten HTML uitvoerformaten: o Persistente URL s o Mogelijkheid om pdf s te genereren o Standaardreferenties Diverse zoekmogelijkheden en mogelijkheden om resultaatslijsten te ordenen/filteren

22 3. Aan de slag met ODIS! Eenvoudig zoeken: = Zoeken op namen en titels U kan gebruikmaken van: o Booleaanse operatoren: AND (standaard toegepast), OR, NOT o Jokertekens: _ (1 karakter), % (0, 1 of meerdere karakters) o Enkelvoudige accenten voor een exacte combinatie van termen Voorbeelden: Op zoek gaan naar lokale organisaties, publicaties of archieven Op zoek gaan naar personen met een bepaalde familienaam

23 3. Aan de slag met ODIS! Volledig zoeken: = Volledige inhoud van steekkaarten doorzoeken Werkt op dezelfde manier als het eenvoudig zoeken Voorbeelden: Op zoek gaan naar alle steekkaarten waarin een bepaalde plaats vermeld wordt Eenvoudige onderzoeksvragen stellen

24 3. Aan de slag met ODIS! Geavanceerd zoeken: = Zoeken op basis van gegevens die gesystematiseerd werden ingevoerd Voor complexere zoekacties en analyses Mogelijkheid om gegevens geografisch te representeren (GIS tool) Voorbeelden: Op zoek gaan naar personen geboren in uw provincie die ooit een bepaalde functie vervulden Op zoek gaan naar organisaties met een specifieke juridische vorm in uw regio

25 Geboorteplaatsen van leden van de Kamer van Volksvertegenwoordigers (per gemeente)

26 3. Aan de slag met ODIS! Informatieclusters: Links tussen ODIS steekkaarten Links vanuit ODIS naar andere databanken, catalogi, Voorbeelden: Informatieclusters rond parochies en religieuze instituten Informatieclusters rond grote middenveldorganisaties

27 Bedankt voor uw aandacht! Welke rol zou ODIS voor u kunnen spelen? Welke functionaliteiten zijn voor u interessant? Sterktes, zwaktes, kansen, bedreigingen? Vragen, opmerkingen, suggesties,? Op zoek naar specifieke informatie? info@odis.be