EINDTERMENDOCUMENT Middenkaderfunctionaris Materiaaltechnologie

Transcriptie

1 STICHTING VAKOPLEIDING PROCESINDUSTRIE EINDTERMENDOCUMENT Middenkaderfunctionaris Materiaaltechnologie

2 Stichting Vakopleiding Procesindustrie Postbus A Leidschenda telefoon telefax internetsite e-ail info@vapro.nl EINDTERMENDOCUMENT Middenkaderfunctionaris Materiaaltechnologie De volledige kwalificatie wordt, naast de OL-leerweg, ook via de L-leerweg ogelijk geaakt. Dit betekent voor de L-leerweg een aangepaste SU-verdeling. Ingediend bij Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen op 30 ei 2002 Uitgave: ei 2002 Crebo-code kwalificatie: Datu inwerkingtreding: 1 augustus 2003

3 INTRODUCTIE EN TYPERING VAN DE KWALIICATIE RURIEK I: INTRODUCTIE EN TYPERING VAN DE KWALIICATIE 1. Introductie In dit eindterendocuent staan de eindteren en andere relevante gegevens over de iddenkaderopleiding Middenkaderfunctionaris Materiaaltechnologie. Het docuent geldt voor opleidingen die vanaf 1 augustus 2003 starten. Het eindterendocuent bevat de volgende rubrieken: I II III IV V VI Introductie en typering van de kwalificatie Opleidingsindicaties Advies ACOA Ipleentatie Ondertekening Eindteren ijlagen 2. Naa van de kwalificatie Middenkaderfunctionaris Materiaaltechnologie MIDDENKADERUNCTIONARIS MATERIAALTECHNOLOGIE / UITGAVE MEI

4 3. eroepstypering De kwalificatie Middenkaderfunctionaris Materiaaltechnologie aakt deel uit van het beroepenveld Laboratoriutechniek, dat weer onderdeel is van de sector PML (Procestechniek, Milieutechniek, Laboratoriutechniek en otonica). eroepenveld Laboratoriutechniek Werkneers in het beroepenveld laboratoriutechniek hebben eestal tot taak onsters van stoffen te neen, deze voor te bewerken en te controleren of te analyseren. Het werk vindt plaats op laboratoria, bijvoorbeeld in ziekenhuizen, in productiebedrijven, bij onderzoeksinstituten, bij ingenieursbureaus en bij Keuringsdiensten van Waren. Vaak wordt bij het werk gebruik geaakt van hoogwaardige, geautoatiseerde analyse-apparatuur, waarbij van de laboratoriuedewerker wordt verwacht dat hij/zij uiterst nauwkeurig, volgens strikt vastgelegde (kwaliteits)regels werkt. Afhankelijk van de coplexiteit van het werk, de ate waarin de edewerker zijn eigen werk oet indelen en/of eewerkt aan het ontwikkelen van nieuwe procedures en het afbreukrisico van de te analyseren stoffen is een kwalificatie op niveau II, III of IV vereist. eroepstypering De Middenkaderfunctionaris Materiaaltechnologie is veelal werkzaa in de cheie, rubber- en kunststofverwerkende industrie, aardewerkindustrie en etaal-, achine- en transportiddelenindustrie, Hij/zij werkt veelal binnen de afdelingen onderzoek & ontwikkeling, productie en kwaliteitsdienst onder leiding van een hoofd van de afdeling. De belangrijkste taken van de Middenkaderfunctionaris Materiaaltechnologie bestaan uit het vaststellen van eigenschappen van aterialen en het bewaken van de kwaliteit van de productieprocessen. Daarnaast wordt veel aandacht besteed aan het be- en verwerken van aterialen. eroepstaken De belangrijkste taken van de Middenkaderfunctionaris Materiaaltechnologie zijn: et behulp van diverse apparatuur en achines vaststellen en controleren van eigenschappen van vele soorten aterialen; eetgegevens adinistratief verwerken (registreren, bewerken, opslaan en rapporteren); be- en verwerken van aterialen in het kader van (product-)onderzoek en -ontwikkeling; bewaken van de kwaliteit van productieprocessen volgens voorschrift en eventueel aan de hand van eetgegevens het productieproces (doen) bijsturen; eenvoudige objecten kunnen ontwerpen volgens van te voren opgestelde eisen; 4. Niveau van de kwalificatie Niveau IV, iddenkaderopleiding UITGAVE MEI 2002 / MIDDENKADERUNCTIONARIS MATERIAALTECHNOLOGIE

5 INTRODUCTIE EN TYPERING VAN DE KWALIICATIE 5. Korte onderbouwing niveau-aanduiding De wijze waarop de kwalificatie Middenkaderfunctionaris Materiaaltechnologie is ingeschaald op de diensies verantwoordelijkheid, coplexiteit en transfer is te lezen in onderstaand schea. De waarde per diensie is gearceerd weergegeven. verantwoordelijkheid wat betreft werk van anderen verantwoordelijk voor eigen takenpakket verantwoordelijk niethiërarchisch verantwoordelijk hiërarchisch verantwoordelijkheid wat betreft afbreukrisico geringe verantwoordelijkheid redelijk grote verantwoordelijkheid grote verantwoordelijkheid coplexiteit geautoatiseerde routines toepassen standaardprocedures toepassen cobinatie van standaardprocedures ontwikkelen van nieuwe procedures transfer naar ander beroep functiegebonden kennis en vaardigheden beroepsgebonden kennis en vaardigheden beroepsonafhankelijke kennis en vaardigheden transfer naar nieuwe ontwikkelingen beperkt o te schakelen redelijk o te schakelen goed o te schakelen Wat betreft de diensies verantwoordelijkheid en transfer wordt nog het volgende opgeerkt. In de sector PML ovat het begrip verantwoordelijkheid ook de verantwoordelijkheid voor iddelen, het ilieu en de gezondheid van anderen. Dat wil zeggen dat ook de ate waarin er sprake is van afbreukrisico, is eegewogen bij het vaststellen van het niveau van de kwalificatie. In de sector PML wordt et transfer ook het verogen bedoeld o als beroepsbeoefenaar ee te groeien et een steeds veranderende beroepsinhoud. Met nae in de laboratoriutechniek is er sprake van continue veranderingen van analyseethoden die technologisch steeds geavanceerder worden. De ate waarin de kwalificatie voorbereidt op technologische ontwikkelingen, is eegewogen bij het vaststellen van het niveau van de kwalificatie. 6. Korte beschrijving plaats van de kwalificatie in de kwalificatiestructuur van het CO/LO De kwalificatie aakt deel uit van de kwalificatiestructuur PML (Procestechniek, Milieutechniek, Laboratoriutechniek, otonica). In de bijlagen staat het schea van de kwalificatiestructuur van het beroepenveld Laboratoriutechniek. MIDDENKADERUNCTIONARIS MATERIAALTECHNOLOGIE / UITGAVE MEI

6 7. Aanduiding van de gelegitieerd(e) beroepsprofiel(en) of vergelijkbare inforatiebronnen die als basis hebben gediend voor de eindteren De kwalificatie is gebaseerd op foreel en inforeel onderzoek in de bedrijfstak. Het forele deel wordt beschreven in de volgende docuenten: Eiers, T., rietan, J. (septeber 1996). Geeenschappelijkheden in de kwalificaties van laboratoriupersoneel. Stichting Industrieel Vakanschap. Thoas, E., rietan J. (1998). Positionering nieuwe TOA-opleiding, verkennende studie. Stichting Industrieel Vakanschap. eek,. Van. (1999). Taken en functies van TOA s, onderzoeksrapport. Sielink, V.I. (2000). Arbeidsarkt en beroepsprofielen laboratoriutechniek secundair beroepsonderwijs. Dijk 12 eleidsonderzoek. Het inforele onderzoek vindt continu plaats iddels contacten et het bedrijven- en instellingsveld. 8. Mate waarin de eindteren zijn gebaseerd op wettelijke beroepsvereisten, inclusief die zijn neergelegd in richtlijnen van de Raad van Europese Geeenschappen De eindteren gericht op ARO en veiligheid sluiten aan bij de afspraken die tussen diverse branches en het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid zijn geaakt. ovendien zijn de eindteren voor Veiligheid afgested et het Nederlands Instituut voor Arbeidsvraagstukken / TNO.V. te Asterda UITGAVE MEI 2002 / MIDDENKADERUNCTIONARIS MATERIAALTECHNOLOGIE

7 INTRODUCTIE EN TYPERING VAN DE KWALIICATIE 9. enaing deelkwalificaties benodigd voor diploering Een cursist heeft recht op een diploa Middenkaderfunctionaris Materiaaltechnologie als hij de volgende deelkwalificaties heeft behaald: - Maatschappelijke Culturele Voring III (302) - asiskennis en asisvaardigheden III (304) - eroepspraktijkvoring III (385) - Maatschappelijke Culturele Voring IV (402) - asiskennis en asisvaardigheden IV (404) - Materiaaltechnologie Algeeen (457) - Karakterisering en Vorgeving van Materialen (458) - eroepspraktijkvoring IV (485) De volgende vrije keuze deelkwalificaties kan de cursist binnen deze kwalificatie behalen: - Kunststoftechnologie (490) - Polyeertechnologie (492) - Coposiettechnologie (491) - Internationale beroepsoriëntatie 3 (303) - Technische Onderwijsassistentie (464) - Toegepaste Wiskunde en Natuurkunde (425) MIDDENKADERUNCTIONARIS MATERIAALTECHNOLOGIE / UITGAVE MEI

8 RURIEK II: OPLEIDINGSINDICATIES 1. Aanduiding van welke opleiding/kwalificatie de kwalificatie een voortzetting vort De kwalificatie is een voortzetting van de iddenkaderopleiding Middenkaderfunctionaris Laboratoriutechniek, differentiatie Materiaaltechnologie. 2. Leerweg(en) Zowel de beroepsopleidende als de beroepsbegeleidende leerweg worden als geschikt gezien UITGAVE MEI 2002 / MIDDENKADERUNCTIONARIS MATERIAALTECHNOLOGIE

9 OPLEIDINGSINDICATIES 3. Advies over het aantal studiebelastingsuren en aanduiding van de deelkwalificaties die bij exainering externe legitiering behoeven OL-Leerweg: De totale studiebelasting van de kwalificatie bedraagt 6400 SU's. De beroepspraktijkvoring bedraagt 25 % (1600 SU's). De vrije ruite bedraagt 10 % (640 SU's). De extern te legitieren deelkwalificaties zijn et een * gearkeerd. school- beroepspraktijkcoponent coponent totaal Maatschappelijke Culturele Voring III (302) * asiskennis en asisvaardigheden III (304) * eroepspraktijkvoring III (385) Maatschappelijke Culturele Voring IV (402) * asiskennis en asisvaardigheden IV (404) * Materiaaltechnologie Algeeen (457) Karakterisering en Vorgeving Mat. (458) * eroepspraktijkvoring IV (485) Vrije ruite Totaal vrije keuze deelkwalificaties: * Kunststoftechnologie (490) * Polyeertechnologie (492) * Coposiettechnologie (491) Internationale beroepsoriëntatie 3 (303) * Technische Onderwijsassistentie (464) Toegepaste Wiskunde en Natuurkunde (425) L-Leerweg: De totale studiebelasting van de kwalificatie bedraagt 6400 SU's. De beroepspraktijkvoring bedraagt 70 % (4480 SU's). De vrije ruite bedraagt 10 % (640 SU's). De extern te legitieren deelkwalificaties zijn et een * gearkeerd. MIDDENKADERUNCTIONARIS MATERIAALTECHNOLOGIE / UITGAVE MEI

10 school- beroepspraktijkcoponent coponent totaal Maatschappelijke Culturele Voring III (302) * asiskennis en asisvaardigheden III (304) * eroepspraktijkvoring III (385) Maatschappelijke Culturele Voring IV (402) * asiskennis en asisvaardigheden IV (404) * Materiaaltechnologie Algeeen (457) Karakterisering en Vorgeving Mat. (458) * eroepspraktijkvoring IV (485) Vrije ruite Totaal vrije keuze deelkwalificaties: * Kunststoftechnologie (490) * Polyeertechnologie (492) * Coposiettechnologie (491) Internationale beroepsoriëntatie 3 (303) * Technische Onderwijsassistentie (464) Toegepaste Wiskunde en Natuurkunde (425) Overheidsbekostiging De opleiding tot Middenkaderfunctionaris Materiaaltechnologie kot voor overheidsbekostiging in aanerking UITGAVE MEI 2002 / MIDDENKADERUNCTIONARIS MATERIAALTECHNOLOGIE

11 IMPLEMENTATIE EN ONDERTEKENING 5. Vereiste vooropleiding Voor de opleiding Middenkaderfunctionaris Materiaaltechnologie is een VMO diploa theoretische, geengde of kaderberoepsgerichte leerweg vereist. Voor diploa s uit de sectoren Zorg & Welzijn en Econoie is bovendien het sectorvak wiskunde of natuur-scheikunde verplicht. Ook een VO- of MAVO-diploa et wis- en natuurkunde op iniaal C-niveau sluit naadloos aan bij de opleiding voor de kwalificatie Middenkaderfunctionaris Materiaaltechnologie. 6. Doorstrooogelijkheden Het diploa Middenkaderfunctionaris Materiaaltechnologie geeft in principe recht op toelating tot alle verwante HO-opleidingen. 7. Maatschappelijk Culturele Kwalificering Maatschappelijk Culturele Kwalificering kan worden teruggevonden in de volgende deelkwalificaties: - Maatschappelijk Culturele Voring III (302) - eroepspraktijkvoring III (385) - Maatschappelijk Culturele Voring IV (402) - Karakterisering en Vorgeving van Materialen (458) - eroepspraktijkvoring IV (485) 8. Afsteing et andere instanties Afsteing et andere CO's/LO's is niet relevant. Het eindterendocuent is voorgelegd en na aendering goedgekeurd door: - de beroepsvereniging; - het verzaelde schoolwezen Laboratoriutechniek; - NNI; - NIA-TNO. MIDDENKADERUNCTIONARIS MATERIAALTECHNOLOGIE / UITGAVE MEI

12 RURIEK III: EINDTERMEN 1. De eindteren Onderstaand zijn de eindteren per deelkwalificatie weergegeven. In de kolo Taco staat een taxonoiecode confor Roiszowski. toelichting kolo Taco eitelijke kennis (feiten, procedures) egripsatige kennis (begrippen, principes) /p/i/r Reproductieve vaardigheden cognitief/psychootorisch/interactief/reactief /p/i/r Productieve vaardigheden cognitief/psychootorisch/interactief/reactief UITGAVE MEI 2002 / MIDDENKADERUNCTIONARIS MATERIAALTECHNOLOGIE

13 MAATSCHAPPELIJKE CULTURELE VORMING III 302 Maatschappelijke Culturele Voring III (302) NEDERLANDS De kandidaat kan zich et juiste toepassing van spelling, woordkeus en stijl, ondeling en schriftelijk in het Nederlands uitdrukken De kandidaat kan verschillende lees- en luisterstrategieën toepassen De kandidaat kan Nederlandstalige handleidingen en schriftelijke opdrachten interpreteren De kandidaat kan uit schriftelijk of elektronisch opgeslagen gegevens relevante inforatie verzaelen De kandidaat kan in een beluisterde tekst hoofd- en bijzaken onderscheiden De kandidaat kan de inhoud van artikelen van algeene en technische aard saenvatten De kandidaat kan eetrapporten, labjournaals en eenvoudige zakelijke brieven in correct Nederlands opstellen De kandidaat kan een inforatieve voordracht houden. /i De kandidaat kan een sollicitatiebrief schrijven De kandidaat kan een sollicitatiegesprek voorbereiden en uitvoeren De kandidaat kan een zakelijk telefoongesprek voeren. /i De kandidaat kan overleg et collega's en leidinggevenden voorbereiden en voeren De kandidaat kan een werkoverleg voorbereiden, actief bijwonen en een besluitenlijst aken. /i MIDDENKADERUNCTIONARIS MATERIAALTECHNOLOGIE / UITGAVE MEI

14 ENGELS De kandidaat kan de binnen het laboratoriu gangbare eleenten, benaingen, begrippen en vakteren uit het Engels vertalen De kandidaat kan enkele veelvoorkoende begrippen naar het Engels vertalen De kandidaat kan eenvoudige Engelse laboratoriuvoorschriften, handleidingen, gebruiksaanwijzingen en docuentatie interpreteren De kandidaat kan een eenvoudig (telefoon)gesprek in het Engels voeren. /i INORMATICA De kandidaat kan de invloed van de coputer op het dagelijks leven De kandidaat kan de functie en werking van de basisonderdelen van een coputersystee De kandidaat kan de functie en werking van (de eest gangbare) randapparatuur van een coputersystee De kandidaat kan de begrippen 'hardware' en 'software' De kandidaat kan de eest gebruikte functies van een operating-syste toepassen De kandidaat kan de belangrijkste functies van een tekstverwerkingsprograa toepassen De kandidaat kan het begrip 'spreadsheet' De kandidaat kan et een spreadsheetprograa eenvoudige handelingen verrichten De kandidaat kan het begrip 'database' De kandidaat kan et een database-prograa eenvoudige handelingen verrichten De kandidaat kan randapparatuur en netwerksysteen toepassen. /p De kandidaat kan bij het verwerven van inforatie van geautoatiseerde gegevensbestanden en nieuwe edia toepassen De kandidaat kan bestaande coputerprograa's voor berekeningen UITGAVE MEI 2002 / MIDDENKADERUNCTIONARIS MATERIAALTECHNOLOGIE

15 MAATSCHAPPELIJKE CULTURELE VORMING III 302 en adinistratie toepassen. MAATSCHAPPIJLEER De kandidaat kan over aatschappelijke ontwikkelingen die van invloed zijn op werk en individu zijn ening geven De kandidaat kan op basis van respect et ensen et een andere aatschappelijke en culturele achtergrond ogaan De kandidaat kan de werking van de parleentaire deocratie /r/i Rr/i De kandidaat kan het Nederlandse sociale stelsel De kandidaat kan zijn waarden, noren en opvattingen over de betekenis van arbeid voor individu en saenleving weergeven De kandidaat kan de betekenis van veranderingen op het gebied van arbeidsarkt, veiligheid, gezondheid, welzijn, werkgelegenheid en sociale zekerheid De kandidaat kan stappen die kunnen leiden tot het vinden en aanvaarden van betaald werk onderneen De kandidaat kan de rechten, plichten en verantwoordelijkheden voortvloeiend uit een arbeidscontract De kandidaat kan inforatie otrent rechten, plichten en verantwoordelijkheden in geval van werkloosheid, ziekte of arbeidsongeschiktheid in een gegeven situatie inwinnen De kandidaat kan de verschillende typen bedrijven en instellingen waarin laboratoriuedewerkers hun beroep uitoefenen, De kandidaat kan de redenen waaro een laboratoriuedewerker zich dient te houden aan de regels van de beroepsethiek /i /i Rr/c/i LICHAMELIJKE OPVOEDING De kandidaat kan de relatie tussen bewegen en gezondheid De kandidaat kan de wijze waarop de lichaelijke conditie verbeterd kan worden en hoe blessures voorkoen kunnen worden, De kandidaat kan de verantwoordelijkheid ten aanzien van de MIDDENKADERUNCTIONARIS MATERIAALTECHNOLOGIE / UITGAVE MEI

16 gezondheid De kandidaat kan het bewegen als een zinvolle en plezierige vor van vrijetijdsbesteding De kandidaat kan enkele bewegingstechnische en -tactische vaardigheden toepassen De kandidaat kan de voor de binnen-bewegingssituaties vereiste sociale vaardigheden toepassen De kandidaat kan de bewegingscultuur en de plaats en functie daarvan in de saenleving De kandidaat kan de bijzondere aspecten van lichaelijkheid en bewegen voor de toekostige beroepssituatie /p /i UITGAVE MEI 2002 / MIDDENKADERUNCTIONARIS MATERIAALTECHNOLOGIE

17 INTERNATIONALE EROEPSORIËNTATIE Internationale eroepsoriëntatie 3 (303) nuer eindter Tac o De kandidaat kan de topografie van het betreffende land in grote lijnen weergeven De kandidaat kan de relatie tussen de geologische/kliatologische gesteldheid en de bestaansiddelen van het betreffende land De kandidaat kan het bevolkingsaantal en de bevolkingssaenstelling van het betreffende land weergeven De kandidaat kan de historische ontwikkeling van het betreffende land in grote lijnen De kandidaat kan de kenerken van het politiek bestel, de belangrijkste politieke stroingen en de belangrijkste actuele politieke kwesties van het betreffende land De kandidaat kan de belangrijkste culturele kenerken van het betreffende land De kandidaat kan de plaats van de eigen opleiding in de onderwijsstructuur van het betreffende land De kandidaat kan de huidige econoische situatie van het betreffende land in grote lijnen De kandidaat kan de positie van het betreffende land in de Europese Unie of de relatie van het betreffende land et de Europese Unie De kandidaat kan een klantenbriefing vertalen naar een creatieve briefing en op basis hiervan een script, scenario, treatent en storyboard ontwikkelen voor productie- en prestatiedoeleinden. ORGANISATIE VAN DE AREID De kandidaat kan de belangrijkste werkgevers- en werkneersorganisaties noeen De kandidaat kan een vergelijking aken tussen de rechten, plichten en verantwoordelijkheden die voortvloeien uit een arbeidsovereenkost in MIDDENKADERUNCTIONARIS MATERIAALTECHNOLOGIE / UITGAVE MEI

18 nuer eindter Tac o een vergelijkbare werksituatie/functie in het betreffende land en in Nederland De kandidaat kan een vergelijking aken tussen de rechten, plichten en verantwoordelijkheden die gelden voor een werkneer in geval van werkloosheid, ziekte, zwangerschap en arbeidsongeschiktheid in het betreffende land en in Nederland De kandidaat kan.b.t. het betreffende land de invloed van de overheid op de arbeidsarkt INTERNATIONALE SAMENWERKING De kandidaat kan beschrijven waaro internationale saenwerking belangrijk is en wat de doelen van internationale saenwerking zijn De kandidaat kan de hoofddoelstellingen van de Europese Unie De kandidaat kan de huidige lidstaten van de Europese Unie en de belangrijkste eisen voor toetreding noeen De kandidaat kan de belangrijkste organen van de Europese Unie De kandidaat kan aangeven of en zo ja welke econoische saenwerkingsrelaties bestaan tussen het betreffende land en Nederland De kandidaat kan aangeven of en zo ja welke afspraken bestaan tussen het betreffende land en Nederland otrent verkeer van werkneers, dienstenverkeer en vestiging. EDRIJSORIËNTATIE De kandidaat dient voor realisering van onderstaande eindteren de in het stagebiedende land en/of de stagebiedende arbeidsorganisatie gesproken MVT in redelijke ate te beheersen De kandidaat kan de doelstellingen, producten en/of diensten van de betreffende buitenlandse arbeidsorganisatie oschrijven De kandidaat kan de organisatievor van de betreffende buitenlandse arbeidsorganisatie De kandidaat kan de organisatie- en verantwoordelijkheidsstructuur van de betreffende buitenlandse arbeidsorganisatie (of bij grote bedrijven van de afdeling) scheatisch weergeven De kandidaat kan veiligheids-, gezondheids- en ilieu-aspecten beschrijven waaree de betreffende buitenlandse arbeidsorganisatie te aken heeft UITGAVE MEI 2002 / MIDDENKADERUNCTIONARIS MATERIAALTECHNOLOGIE

19 INTERNATIONALE EROEPSORIËNTATIE nuer eindter Tac o De kandidaat kan de taken beschrijven waaruit het beroep waarvoor hij/zij wordt opgeleid in de betreffende buitenlandse arbeidsorganisatie is opgebouwd De kandidaat kan de hulpiddelen en procedures oschrijven waaree de beroepstaken in de betreffende buitenlandse arbeidsorganisatie worden uitgevoerd De kandidaat kan de arbeidsostandigheden beschrijven waaronder het beroep in de betreffende buitenlandse arbeidsorganisatie wordt uitgevoerd De kandidaat kan de in het betreffende land algeeen geldende kwalificatie-eisen ten aanzien van het betreffende beroep noeen De kandidaat kan een vergelijking aken tussen de wijze van uitvoering van het betreffende beroep en de arbeidsostandigheden in het betreffende land en in Nederland De kandidaat kan kerntaken/-activiteiten die behoren tot het beroep waarvoor hij/zij wordt opgeleid in de betreffende buitenlandse arbeidsorganisatie uitvoeren De kandidaat kan een verslag aken.b.t. de in de betreffende arbeidsorganisatie verrichte beroepstaken/-activiteiten De kandidaat kan een vergelijking aken tussen de ogelijkheden die werkneers hebben o invloed uit te oefenen binnen een arbeidsorganisatie in het betreffende land en in Nederland. MIDDENKADERUNCTIONARIS MATERIAALTECHNOLOGIE / UITGAVE MEI

20 asiskennis en asisvaardigheden III (304) SCHEIKUNDE De kandidaat kan de belangrijkste scheikundige en natuurkundige verschijnselen onderscheiden De kandidaat kan de begrippen engsel, zuivere stof, verbinding, eleent, olecuul en atoo De kandidaat kan de belangrijkste scheidingsethodes van engsels De kandidaat kan het periodiek systee en cheische notaties interpreteren De kandidaat kan de opbouw van atoen et behulp van de atootheorie van ohr (t/ het eleent calciu) De kandidaat kan de principes van verschillende cheische reacties De kandidaat kan voor een cheische reactie een reactieschea opstellen De kandidaat kan eenvoudige reactievergelijkingen kloppend aken en daaraan berekeningen uitvoeren De kandidaat kan de belangrijkste eigenschappen en toepassingen van oxiden, zuren, basen en zouten noeen De kandidaat kan de systeatische naa voor zouten en voor eenvoudige covalent gebonden stoffen afleiden De kandidaat kan de oplosbaarheid van zouten in oplosbaarheidstabellen opzoeken De kandidaat kan het ontstaan van een neerslag bij het saenvoegen van elektrolytoplossingen voorspellen De kandidaat kan de covalente en de ionbinding De kandidaat kan et de volgende grootheden: volue, concentratie, olaire assa, stofhoeveelheid in ol en dichtheid eenvoudige UITGAVE MEI 2002 / MIDDENKADERUNCTIONARIS MATERIAALTECHNOLOGIE

21 ASISKENNIS EN ASISVAARDIGHEDEN III 304 berekeningen uitvoeren De kandidaat kan de ph van oplossingen van sterke zuren en basen berekenen De kandidaat kan benodigde fysische constanten in hand- of tabellenboeken opzoeken De kandidaat kan de belangrijkste functionele groepen van organische stoffen herkennen en benoeen De kandidaat kan eenvoudige laboratoriubenodigdheden hanteren. Rp/ c De kandidaat kan op basis van gegeven nauwkeurigheidsaanduidingen aatglaswerk, balansen en eetapparatuur selecteren De kandidaat kan eleentaire cheische experienten uitvoeren. Rp/ c De kandidaat kan een eenvoudige opstelling bouwen. Rp/ c De kandidaat kan eetgegevens van eenvoudige experienten adinistreren en rapporteren De kandidaat kan bij onzorgvuldig handelen tijdens laboratoriuwerkzaaheden de gevaren voor ens en ilieu De kandidaat kan accuraat, betrouwbaar en volgens analysevoorschrift werken. /p IOLOGIE De kandidaat kan de plaats en ontwikkelingen van de biologie in de natuurwetenschappen noeen De kandidaat kan het belang van de systeatiek voor de naageving van organisen noeen De kandidaat kan de beginselen van het werken et de lichticroscoop toepassen De kandidaat kan de bouw en functies van de cel en cel-onderdelen op lichticroscopisch en elektronen-icroscopisch niveau noeen De kandidaat kan de verschillende fasen van de celcyclus, inclusief itose en eiose, Rp/ c MIDDENKADERUNCTIONARIS MATERIAALTECHNOLOGIE / UITGAVE MEI

22 De kandidaat kan de beginselen van de klassieke genetica De kandidaat kan de functies van de belangrijkste biooleculen noeen De kandidaat kan de processen die betrokken zijn bij de eiwitsynthese in de cel noeen De kandidaat kan de relevante eigenschappen, functies en toepassingen van enzyen noeen De kandidaat kan de eleentaire stofwisselingsprocessen in organisen De kandidaat kan de factoren die van invloed zijn op de verenigvuldiging van icro-organisen noeen De kandidaat kan het nut en de schadelijke invloed van icroorganisen op het dagelijks leven De kandidaat kan voren van transport van oleculen in en uit cellen noeen De kandidaat kan de bouw en de werking van de bloedsoloop bij de ens De kandidaat kan de belangrijkste bestanddelen van het bloed en de functies ervan noeen De kandidaat kan eenvoudige laboratoriubepalingen et ziekten van het bloed of bloedsoloop in verband brengen De kandidaat kan de belangrijkste afweerechanisen van het lichaa noeen De kandidaat kan de eleentaire kenerken van ecosysteen noeen De kandidaat kan eenvoudige biologische laboratoriubenodigdheden hanteren De kandidaat kan eetgegevens nauwkeurig verwerken in een labjournaal en dit in de vor van een eetrapport rapporteren De kandidaat kan biologische handelingen op een systeatische en logische wijze confor veilige biologische technieken, waaronder de GMT- en VMT-regels, uitvoeren. Rp/ c /p UITGAVE MEI 2002 / MIDDENKADERUNCTIONARIS MATERIAALTECHNOLOGIE

23 ASISKENNIS EN ASISVAARDIGHEDEN III 304 NATUURKUNDE De kandidaat kan op correcte wijze natuurkundige grootheden, eenheden en afgeleide eenheden hanteren De kandidaat kan volgens een nauwkeurig oschreven opdracht diverse fysische grootheden et de goede nauwkeurigheid bepalen De kandidaat kan de resultaten van fysische experienten rapporteren De kandidaat kan et betrekking tot bewegingen, kracht, assa en dichtheid eenvoudige berekeningen uitvoeren De kandidaat kan et betrekking tot druk, vloeistoffen, gassen, dapen, fase-overgangen en vochtigheid eenvoudige berekeningen uitvoeren De kandidaat kan et betrekking tot arbeid, verogen, energie, warte en uitzetting eenvoudige berekeningen uitvoeren De kandidaat kan de volgende begrippen: opwaartse kracht, wet van Archiedes, wet van Hook, brekingsindex en dispersie De kandidaat kan et betrekking tot spiegels, lenzen en prisa s eenvoudige berekeningen en constructies uitvoeren De kandidaat kan de eigenschappen van geleiders, isolatoren en weerstanden De kandidaat kan et betrekking tot stroo, spanning en elektrisch verogen eenvoudige berekeningen uitvoeren De kandidaat kan het principe van enkele veel voorkoende elektrische schakelingen De kandidaat kan de wet van Coulob en de betekenis van veldlijnen /p /p De kandidaat kan het principe van een transforator De kandidaat kan spannings- en strooeters op de juiste wijze in een elektrisch circuit opneen en aflezen De kandidaat kan et elektrische schakelingen en apparatuur veilig werken De kandidaat kan de eest voorkoende grootheden en begrippen et betrekking tot trillingen en golven De kandidaat kan de globale indeling van het elektroagnetisch spectru en de eigenschappen van UV-, IR en zichtbaar licht noeen. /p /p MIDDENKADERUNCTIONARIS MATERIAALTECHNOLOGIE / UITGAVE MEI

24 WISKUNDE De kandidaat kan et gebruikaking van de wetenschappelijke notaties van getallen berekeningen uitvoeren De kandidaat kan et breuken, achten en wortels rekenen De kandidaat kan et erkwaardige producten berekeningen uitvoeren De kandidaat kan et recht evenredige grootheden berekeningen uitvoeren De kandidaat kan algebraïsche bewerkingen uitvoeren De kandidaat kan et assa/volue percentages berekeningen uitvoeren De kandidaat kan de relevante functies op de rekenachine gebruiken De kandidaat kan eerste- en tweedegraads vergelijkingen oplossen De kandidaat kan grafieken van eerstegraads functies tekenen De kandidaat kan een stelsel van twee lineaire vergelijkingen et twee onbekenden oplossen De kandidaat kan grafieken van tweedegraads, gebroken, eenvoudige gonioetrische en eenvoudige logaritische functies interpreteren De kandidaat kan (eet) resultaten grafisch weergeven De kandidaat kan et lijnstukken en hoeken berekeningen uitvoeren De kandidaat kan et regelatige vlakke figuren berekeningen uitvoeren De kandidaat kan otrek en inhoud van regelatige ruitelijke objecten berekenen De kandidaat kan eenvoudige statistische begrippen De kandidaat kan statistische diagraen tekenen UITGAVE MEI 2002 / MIDDENKADERUNCTIONARIS MATERIAALTECHNOLOGIE

25 ASISKENNIS EN ASISVAARDIGHEDEN III 304 KWALITEIT, ARO, VEILIGHEID EN MILIEU De kandidaat kan de belangrijkste voorschriften en achtergronden op het gebied van veiligheid en arbeidsostandigheden confor de ARO-wet en andere richtlijnen Hieronder wordt verstaan dat de kandidaat: - relevante onderwerpen uit de veiligheids- en gezondheidswetgeving kan noeen; - de begrippen risico, preventie en beheersaatregelen kan beschrijven; - de oorzaken van een ongeval en ethoden van ongevalpreventie kan beschrijven; - de belangrijkste aspecten van het gebruik van werkvergunningen kan noeen De kandidaat kan veiligheidssybolen, cheiebladen, p-waarden en MAC-waarden toepassen De kandidaat kan preventieve aatregelen et betrekking tot brandbare, giftige, bijtende en oxiderende stoffen Hieronder wordt verstaan dat de kandidaat: - de risico's en beheersaatregelen voor het ogaan et gevaarlijke stoffen kan De kandidaat kan de werking en toepassing van blusstoffen en brandbestrijdingsiddelen verklaren. Hieronder wordt verstaan dat de kandidaat: - de risico's en beheersaatregelen voor brand en explosies kan De kandidaat kan de verschillende persoonlijke bescheringsiddelen en hun toepassing Hieronder wordt verstaan dat de kandidaat: - het juiste gebruik en de toepassingsgebieden van persoonlijke bescheringsiddelen kan De kandidaat kan et elektrische apparatuur veilig werken. /p De kandidaat kan de effecten en preventieve aatregelen van straling De kandidaat kan de belangrijkste eet- en controlegereedschappen ten behoeve van etingen van brandbaarheid, explosiegrenzen en vergiftigingsgevaar gebruiken. /p MIDDENKADERUNCTIONARIS MATERIAALTECHNOLOGIE / UITGAVE MEI

26 De kandidaat kan veiligheidsaatregelen toepassen op zijn werkplek. /p De kandidaat kan bij calaiteiten de voorschriften van het rapenplan uitvoeren De kandidaat kan actie onderneen wanneer de arbeidsostandigheden niet in overeensteing zijn et de AROwet of andere geldende regelingen. /p /i De kandidaat kan een aantal veiligheidsiddelen deonstreren. /p De kandidaat kan kwaliteitszorg in het laboratoriu toepassen De kandidaat kan ethoden en procedures ter voorkoing en bestrijding van ilieuverontreiniging in het laboratoriu toepassen De kandidaat kan de noodzaak van het zorgvuldig toepassen van ilieuvoorschriften bearguenteren De kandidaat kan het effect van beroepswerkzaaheden op het ilieu De kandidaat kan aatregelen die ilieubelastende gevolgen bij beroepswerkzaaheden beperken, noeen De kandidaat kan voor aterialen die door de beroepsgroep worden gebruikt alternatieven die het ilieu inder belasten, noeen De kandidaat kan de ilieuaanduidingen op verpakkingen herkennen UITGAVE MEI 2002 / MIDDENKADERUNCTIONARIS MATERIAALTECHNOLOGIE

27 EROEPSPRAKTIJKVORMING III 385 eroepspraktijkvoring III (385) De kandidaat kan gangbare laboratoriuapparatuur na instructie volgens een vastgesteld protocol instellen en bedienen De kandidaat kan gangbare laboratoriutechnieken na instructie routineatig uitvoeren De kandidaat kan afwijkingen van het norale patroon signaleren en elden De kandidaat kan ilieu-eisen en voorschriften voor het laboratoriu noeen De kandidaat kan zijn werkzaaheden overeenkostig de gestelde kwaliteits-, ARO-, veiligheids- en ilieunoren uitvoeren De kandidaat kan situaties en werkzaaheden op de werkplek op ilieurisico's inschatten De kandidaat kan afval van op de werkplek toegepaste aterialen op basis van aanduidingen op verpakkingsateriaal en op basis van ilieukenerken van de producten zelf scheiden De kandidaat kan routineatig en onder realistische arbeidsdruk werken. Rp Rp /r /r /r Rp De kandidaat kan de adinistratie van het eigen werk verzorgen De kandidaat kan schriftelijke en ondeling over zijn werkzaaheden rapporteren De kandidaat kan zowel individueel als in groepsverband werken. Ri/c De kandidaat kan o binnen de praktijksituatie een goede werksfeer te handhaven en te bevorderen, sociale en counicatieve vaardigheden toepassen. /i De kandidaat kan, indien nodig, et vertrouwelijke gegevens ogaan. Pr De kandidaat kan de organisatie van het laboratoriu MIDDENKADERUNCTIONARIS MATERIAALTECHNOLOGIE / UITGAVE MEI

28 Maatschappelijke Culturele Voring IV (402) NEDERLANDS De kandidaat kan een vergadering voorbereiden, actief bijwonen en notuleren De kandidaat kan aangeboden inforatie kritisch beoordelen en zijn standpunt daarover bearguenteren. /i /i ENGELS De kandidaat kan Engelse benaingen en begrippen van het vakgebied en van het bedrijf/de branche De kandidaat kan in een geschreven of beluisterde Engels tekst hoofden bijzaken onderscheiden De kandidaat kan in het Engels een gesprek et vakgenoten voeren. /i De kandidaat kan een eenvoudige zakelijke brief in het Engels opstellen De kandidaat kan forulieren in het Engels invullen De kandidaat kan eenvoudige eetrapporten en werkverslagen in het Engels opstellen. INORMATICA De kandidaat kan het principe van de eest voorkoende standaardinterfaces De kandidaat kan software en randapparatuur et behulp van UITGAVE MEI 2002 / MIDDENKADERUNCTIONARIS MATERIAALTECHNOLOGIE

29 MAATSCHAPPELIJKE CULTURELE VORMING IV 402 standaard-software installeren De kandidaat kan de belangrijkste functies van een spreadsheetprograa toepassen De kandidaat kan de belangrijkste functies van een databaseprograa toepassen De kandidaat kan handboeken van applicatie-prograa's raadplegen De kandidaat kan de gevolgen van de technologisering voor de aard en organisatie van het werk De kandidaat kan algeene en vakspecifieke coputerprograa's toepassen De kandidaat kan elektronische inforatie-systeen raadplegen. MAATSCHAPPIJLEER De kandidaat kan de uitgangspunten, de groeperingen en de instituties van de belangrijkste levensbeschouwelijke en politiek-ideologische stroingen in Nederland De kandidaat kan verschijningsvoren en oorzaken van eancipatie, individualisering en vergrijzing De kandidaat kan factoren die van invloed zijn op de aatschappelijke positie van allochtone groepen in de saenleving De kandidaat kan de begrippen noren, waarden, oraal en ethiek De kandidaat kan de begrippen bedrijfscultuur, beroepscode en bedrijfsethiek De kandidaat kan verschillende visies ten aanzien van ilieu saenvatten De kandidaat kan wat de standpunten zijn van de belangrijkste instellingen in Nederland ten aanzien van ilieubeleid MIDDENKADERUNCTIONARIS MATERIAALTECHNOLOGIE / UITGAVE MEI

30 asiskennis en asisvaardigheden IV (404) SCHEIKUNDE De kandidaat kan het scheiden van engsels in verschillende zuivere stoffen De kandidaat kan de opbouw van atoen et behulp van de atootheorie van ohr De kandidaat kan de atoobouw et de elektronenverdeling over de subschillen De kandidaat kan et behulp van kennis over atoobouw de cheische eigenschappen van een eleent karakteriseren en de indeling van het periodiek systee in groepen beredeneren De kandidaat kan uit de systeatische naa voor eenvoudige zouten en covalent gebonden stoffen de forule afleiden De kandidaat kan het verband tussen de bouw van oleculen en deeltjes en hun cheische eigenschappen De kandidaat kan de ionbinding, de covalente binding, de polaircovalente binding en de etaalbinding De kandidaat kan et behulp van elektronegativiteitswaarden en ruitelijke vor van oleculen het al of niet hebben van een dipool beredeneren De kandidaat kan voor een cheische reactie een reactievergelijking opstellen De kandidaat kan redoxvergelijkingen et gegeven halfvergelijkingen opstellen De kandidaat kan eenvoudige redox-halfvergelijkingen opstellen De kandidaat kan aan engsels gehalteberekeningen uitvoeren De kandidaat kan et de volgende grootheden: volue, concentratie, olaire assa, stofhoeveelheid in ol, dichtheid en olair volue van gassen berekeningen uitvoeren UITGAVE MEI 2002 / MIDDENKADERUNCTIONARIS MATERIAALTECHNOLOGIE

31 ASISKENNIS EN ASISVAARDIGHEDEN IV De kandidaat kan de factoren die de reactiesnelheid beïnvloeden, De kandidaat kan een energiediagra van een reactie interpreteren De kandidaat kan de regel van Le Chatelier en Van 't Hoff bij evenwichten toepassen De kandidaat kan et behulp van de evenwichtsconstante K berekeningen uitvoeren De kandidaat kan het verschil tussen sterke en zwakke elektrolyten De kandidaat kan et ph, K z en K b berekeningen uitvoeren De kandidaat kan de ph van buffers berekenen De kandidaat kan een buffer et de gewenste ph aken. /p De kandidaat kan de structuurforules en de systeatische naen voor organische stoffen bepalen De kandidaat kan het begrip isoerie De kandidaat kan de stereoisoerie van eenvoudige organische verbindingen De kandidaat kan het verband tussen de bouw van organische stoffen en hun fysische eigenschappen De kandidaat kan reacties aan organische verbindingen in reactievergelijkingen weergeven De kandidaat kan titraties et visuele eindpuntsbepaling uitvoeren. Rp/ c De kandidaat kan een foutendiscussie over verkregen eetresultaten opstellen De kandidaat kan chroatografische technieken uitvoeren. /p De kandidaat kan van een UV/Vis spectrofotoeter de onderdelen en opbouw De kandidaat kan de Wet van Labert-eer toepassen De kandidaat kan een spectrofotoeter voor een kwantitatieve analyse toepassen De kandidaat kan et behulp van standaarden en hun geeten extincties een kalibratielijn opstellen en eree de concentratie van een onbekende bepalen. Rp/ c /p MIDDENKADERUNCTIONARIS MATERIAALTECHNOLOGIE / UITGAVE MEI

32 IOLOGIE De kandidaat kan de relaties tussen de biologie en de andere natuurwetenschappen De kandidaat kan bij eenvoudige deterinaties de belangrijkste taxonoische wetten toepassen De kandidaat kan functionele verbanden tussen cellen en celonderdelen De kandidaat kan van de belangrijkste biooleculen de bouw en de functies De kandidaat kan de belangrijkste aspecten van de basale stofwisselingsprocessen De kandidaat kan het proces van de eiwitsynthese in de cel De kandidaat kan de belangrijkste eigenschappen, functies en toepassingen van enzyen De kandidaat kan voren van passief en actief transport van oleculen in en uit cellen De kandidaat kan de invloed van icro-organisen op het ontstaan van ziekten De kandidaat kan toepassingsogelijkheden van icro-organisen in de industrie De kandidaat kan de verenigvuldiging van icro-organisen en de factoren die hierop van invloed zijn, De kandidaat kan de bouw en de cyclus van virussen De kandidaat kan ethoden van isolatie, tellen, screenen en ophopen van icro-organisen toepassen De kandidaat kan van een aantal bacteriesoorten een eenvoudige acroscopische, icroscopische en biocheische deterinatie uitvoeren De kandidaat kan de relatie tussen de belangrijkste coponenten van het bloed en de daarbij behorende functies De kandidaat kan eenvoudige biologische, klinisch cheische en heatologische bepalingen in lichaasvloeistoffen et ziekten van het bloed of bloedsoloop in verband brengen De kandidaat kan de werking van de belangrijkste afweerechanisen van het lichaa De kandidaat kan de eleentaire kenerken van ecosysteen /p /p UITGAVE MEI 2002 / MIDDENKADERUNCTIONARIS MATERIAALTECHNOLOGIE

33 ASISKENNIS EN ASISVAARDIGHEDEN IV 404 NATUURKUNDE De kandidaat kan volgens oschreven opdracht et de goede nauwkeurigheid diverse fysische grootheden bepalen De kandidaat kan et betrekking tot bewegingen, kracht, assa, dichtheid, oent en evenwicht berekeningen uitvoeren De kandidaat kan et betrekking tot druk, vloeistoffen, gassen, dapen, fase-overgangen en vochtigheid berekeningen uitvoeren De kandidaat kan et betrekking tot arbeid, verogen, energie, warte en uitzetting berekeningen uitvoeren De kandidaat kan de principes van balansen, theroeters, druketers, densieters en hygroeters De kandidaat kan et betrekking tot spiegels, lenzen, prisa's en optische instruenten berekeningen en constructies uitvoeren De kandidaat kan de eest voorkoende afbeeldingsfouten van lenzen verklaren De kandidaat kan et betrekking tot (soortelijke) weerstand, geleidingsverogen, inwendige weerstand, bron- en klespanning en de wetten van araday en Nernst berekeningen uitvoeren De kandidaat kan de principes van de belangrijkste elektrische coponenten en schakelingen De kandidaat kan et betrekking tot elektrische en agnetische velden berekeningen uitvoeren De kandidaat kan de specificaties van elektronische (eet)-apparatuur interpreteren De kandidaat kan eetresultaten van fysische experienten et de eest gangbare coputerprograa's verwerken en volgens voorschrift rapporteren De kandidaat kan et betrekking tot trillingen en golven berekeningen uitvoeren De kandidaat kan het elektroagnetisch spectru et voorbeelden, toepassingen, en verklaringen De kandidaat kan het principe van een traliespectroscoop, polarieter en (spectro)fotoeter /p /p MIDDENKADERUNCTIONARIS MATERIAALTECHNOLOGIE / UITGAVE MEI

34 WISKUNDE De kandidaat kan grafieken van eerstegraads, tweedegraads, gebroken, wortel, odulus, eenvoudige gonioetrische, logaritische en exponentiële functies tekenen De kandidaat kan eerstegraads, tweedegraads, gebroken, wortel, odulus, eenvoudige gonioetrische, logaritische en exponentiële vergelijkingen oplossen De kandidaat kan statistische berekeningen uitvoeren De kandidaat kan tussen logaritische en exponentiële functies en hun grafieken verbanden leggen De kandidaat kan et graden en radialen berekeningen uitvoeren De kandidaat kan het begrip kans hanteren. KWALITEIT, VEILIGHEID EN MILIEU De kandidaat kan de betekenis, principes en belangrijkste begrippen van de kwaliteitszorg in het laboratoriu De kandidaat kan het proces hoe via noralisatieprocessen noren tot stand koen, De kandidaat kan enkele oorzaken en gevolgen van water-, bode- en luchtverontreiniging en geluid(soverlast) De kandidaat kan et betrekking tot nauwkeurigheid en betrouwbaarheid berekeningen uitvoeren UITGAVE MEI 2002 / MIDDENKADERUNCTIONARIS MATERIAALTECHNOLOGIE

35 TOEGEPASTE WISKUNDE EN NATUURKUNDE 425 Toegepaste Wiskunde en Natuurkunde (425) NATUURKUNDE De kandidaat kan et betrekking tot veldsterkte en potentiaal in een elektrisch veld berekeningen uitvoeren De kandidaat kan het ontladingsgedrag van een condensator De kandidaat kan et behulp van de wet van Stokes het begrip viscositeit van een stof De kandidaat kan de fysische achtergronden van elektroforese De kandidaat kan de kracht tussen evenwijdige elektrische stroen, de invloed van het ediu en de oorzaak van wervelstroen verklaren De kandidaat kan het principe van technische en analytische toepassingen gebaseerd op elektroagnetise De kandidaat kan et betrekking tot de energie van een foton berekeningen uitvoeren De kandidaat kan het principe van de atooodellen van Rutherford en ohr De kandidaat kan een (eenvoudig) energieschea lezen De kandidaat kan het principe van luinescentie, fluorescentie en fosforescentie De kandidaat kan de bij de scheikunde gehanteerde fysische begrippen uit de atoofysica toepassen De kandidaat kan de fysische achtergronden van de atoaire eissieen absorptiespectroetrie De kandidaat kan het ontstaan van het röntgenspectru in een röntgenbuis De kandidaat kan de belangrijkste toepassingen van röntgenstraling MIDDENKADERUNCTIONARIS MATERIAALTECHNOLOGIE / UITGAVE MEI

36 De kandidaat kan et betrekking tot de bouw van een kern, radioactieve straling en dosietrie berekeningen uitvoeren De kandidaat kan de belangrijkste ethoden o radioactieve straling te detecteren, De kandidaat kan de belangrijkste bronnen en toepassingen van radioactieve straling De kandidaat kan de veiligheidsaatregelen bij het hanteren van stralingsbronnen WISKUNDE De kandidaat kan (gonioetrische) liieten berekenen De kandidaat kan statistische berekeningen en bewerkingen uitvoeren De kandidaat kan bij berekeningen en redeneringen grafische rekenachines toepassen De kandidaat kan de begrippen aplitude, evenwichtsstand, faseverschil, frequentie in een wiskundige en fysische context toepassen De kandidaat kan van de vor y = a sin (bx + c) + d of y = a cos (bx + c) + d bij een gegeven sinusoïde of periodiek verschijnsel, sinusoïden tekenen en een forule opstellen De kandidaat kan de forules voor sin 2x en cos 2x en de forules sin 2 x + cos 2 x = 1 en sin x / cos x = tan x toepassen De kandidaat kan de begrippen hellingscoëfficiënt en raaklijn toepassen De kandidaat kan bij het verifiëren de extree waarden van een functie et behulp van de afgeleide functie bepalen De kandidaat kan et behulp van differentiëren realistische optialiseringsprobleen oplossen, waarbij uit een context de te optialiseren functie oet worden opgesteld De kandidaat kan functies op asyptotisch gedrag analyseren De kandidaat kan het begrip differentiequotiënt als aat voor de geiddelde verandering van een functie op een interval hanteren De kandidaat kan in het geval de functie is gegeven door een tabel, grafiek of forule het differentie-quotiënt berekenen De kandidaat kan het begrip differentiaalquotiënt als aat voor de infinitesiale verandering van een functie hanteren De kandidaat kan in het geval de functie gegeven is door een forule het UITGAVE MEI 2002 / MIDDENKADERUNCTIONARIS MATERIAALTECHNOLOGIE

37 TOEGEPASTE WISKUNDE EN NATUURKUNDE 425 differentiaalquotiënt benaderen De kandidaat kan als karakteristiek voor de verandering van het veranderingsgedrag van een functie de tweede afgeleide hanteren De kandidaat kan de notaties f ' (x), dy/dx, d/dx f(x) en f '' (x) hanteren De kandidaat kan de eerste en tweede afgeleide in diverse situaties interpreteren De kandidaat kan de eleentaire regels van differentiëren toepassen MIDDENKADERUNCTIONARIS MATERIAALTECHNOLOGIE / UITGAVE MEI

38 Materiaaltechnologie Algeeen (457) De kandidaat kan basishandelingen ter voorbereiding en uitvoering van verspanende en niet-verspanende werktuigbouwkundige bewerkingen uitvoeren De kandidaat kan basishandelingen van technisch en werktuigbouwkundig tekenen uitvoeren De kandidaat kan basiskennis betreffende echanische kenerken, eigenschappen en typeringen van stoffen en aterialen bij de gangbare verspanende en niet-verspanende werktuigbouwkundige bewerkingen toepassen Van de gereedschappen en achines die nodig zijn bij verspanende en niet-verspanende werktuigbouwkundige bewerkingen, kan de kandidaat: a. een typering van de basisprincipes en de toepassingsethoden geven; b. een globale technische oschrijving geven; c. vaardig gebruik aken Van de apparatuur voor eet- en regeltechniek, kan de kandidaat: a. een typering van de basisprincipes en de toepassingsethoden geven; b. een globale technische oschrijving geven; c. vaardig gebruik aken Van het instruentariu voor de belangrijkste ateriaalonderzoeken, kan de kandidaat: a. een typering van de basisprincipes en de toepassingsethoden geven; b. een globale technische oschrijving geven; c. vaardig gebruik aken Van de belangrijkste vorgevingsapparatuur kan de kandidaat: a. een typering van de basisprincipes en de toepassingsethoden geven; b. een globale technische oschrijving geven; c. vaardig gebruik aken. /p /p /p /p UITGAVE MEI 2002 / MIDDENKADERUNCTIONARIS MATERIAALTECHNOLOGIE