Domein A: Vaardigheden

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Domein A: Vaardigheden"

Transcriptie

1 Examenprogramma Wiskunde A havo Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Algebra en tellen Domein C Verbanden Domein D Verandering Domein E Statistiek Het centraal examen Het centraal examen heeft betrekking op domein C en de subdomeinen B1, B2, E1, E2, E3 en E4 in combinatie met de vaardigheden uit domein A. Het schoolexamen Het schoolexamen heeft tenminste betrekking op domein A en domein D en de subdomeinen B3 en E5; indien het bevoegd gezag daarvoor kiest: een of meer domeinen of subdomeinen waarop het centraal examen betrekking heeft; indien het bevoegd gezag daarvoor kiest: andere vakonderdelen, die per kandidaat kunnen verschillen. Domein A: Vaardigheden Subdomein A1: Algemene vaardigheden De kandidaat heeft kennis van de rol van wiskunde in de maatschappij, kan hierover gericht informatie verzamelen en de resultaten communiceren met anderen. Subdomein A2: Profielspecifieke vaardigheden De kandidaat kan een profielspecifieke probleemsituatie in wiskundige termen analyseren, oplossen en het resultaat naar de betrokken context terugvertalen. Subdomein A3: Wiskundige vaardigheden De kandidaat beheerst de bij het examenprogramma passende wiskundige vaardigheden - te weten modelleren en algebraïseren, ordenen en structureren, analytisch denken en probleemoplossen, formules manipuleren, abstraheren, en logisch redeneren - en kan daarbij ICT functioneel gebruiken. Domein B: Algebra en tellen Subdomein B1: Rekenen De kandidaat kan berekeningen uitvoeren met getallen en daarbij gebruik maken van de rekenkundige basisbewerkingen en van het werken met haakjes. Subdomein B2: Algebra De kandidaat kan berekeningen uitvoeren met variabelen en daarbij gebruik maken van de algebraïsche basisbewerkingen en van het werken met haakjes. Subdomein B3: Telproblemen De kandidaat kan telproblemen structureren en schematiseren en dat gebruiken bij berekeningen en redeneringen. Domein C: Verbanden Subdomein C1: Tabellen 1

2 De kandidaat kan een tabel opstellen op basis van gegevens uit een tekst, een grafiek, een formule of andere tabellen en tabellen aflezen, interpreteren en in verband brengen met andere tabellen, grafieken, formules of tekst. Subdomein C2: Grafieken, vergelijkingen en ongelijkheden De kandidaat kan een grafiek tekenen op basis van gegevens uit een tekst, een tabel, een formule of andere grafieken en gegevens en relevante informatie uit grafieken aflezen, grafieken interpreteren en in verband brengen met andere grafieken, formules of tekst. Subdomein C3: Formules met één of meer variabelen De kandidaat kan door substitutie in een formule met één of meer variabelen waarden berekenen en een formule opstellen of wijzigen op basis van gegeven informatie. Subdomein C4: Lineaire verbanden De kandidaat kan bij een lineair verband een formule opstellen en een grafiek tekenen, met lineaire verbanden berekeningen uitvoeren zoals interpolatie en extrapolatie, lineaire vergelijkingen en ongelijkheden oplossen en uitkomsten toepassen in profielspecifieke probleemsituaties. Subdomein C5: Exponentiële verbanden De kandidaat kan exponentiële verbanden herkennen, met formules beschrijven, in grafieken weergeven en er berekeningen aan uitvoeren. Domein D: Verandering Subdomein D1: Helling De kandidaat kan bij een grafiek uitspraken doen over stijgen, dalen, maximum en minimum en kan veranderingen beschrijven met behulp van differenties, hellingen en toenamediagrammen. Domein E: Statistiek Subdomein E1: Presentaties van data interpreteren en beoordelen De kandidaat kan data die op diverse manieren zijn gerepresenteerd en/of samengevat interpreteren en beoordelen op relevantie in relatie tot een onderzoeksvraag. Subdomein E2: Data verwerken De kandidaat kan data verwerken, organiseren, bewerken, weergeven in grafieken, tabellen en diagrammen, en karakteriseren met geschikte centrum- en spreidingsmaten. Subdomein E3: Data en verdelingen De kandidaat kan data analyseren en kenmerken van een verdeling beschrijven. Subdomein E4: Statistische uitspraken doen De kandidaat kan - op basis van steekproefgegevens een uitspraak doen over een populatieproportie of populatiegemiddelde en de betrouwbaarheid kwantificeren, - het verschil tussen groepen kwantificeren, - het verband tussen twee variabelen beschrijven, en het resultaat interpreteren in termen van de context. Subdomein E5: Statistiek met ICT 2

3 De kandidaat beheerst statistisch ICT-gebruik in relatie met de subdomeinen E1, E2, E3 en E4 om grote datasets te interpreteren en te analyseren tenminste in het kader van de empirische cyclus. 3

4 Examenprogramma Wiskunde B havo Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Functies, grafieken en vergelijkingen Domein C Meetkundige berekeningen Domein D Toegepaste analyse Het centraal examen Het centraal examen heeft betrekking op de domeinen B, C en D in combinatie met de vaardigheden uit domein A. Het schoolexamen Het schoolexamen heeft tenminste betrekking op domein A en domein D; indien het bevoegd gezag daarvoor kiest: een of meer domeinen of subdomeinen waarop het centraal examen betrekking heeft; indien het bevoegd gezag daarvoor kiest: andere vakonderdelen, die per kandidaat kunnen verschillen. Domein A: Vaardigheden Subdomein A1. Algemene vaardigheden De kandidaat heeft kennis van de rol van wiskunde in de maatschappij, kan hierover gericht informatie verzamelen en de resultaten communiceren met anderen. Subdomein A2: Profielspecifieke vaardigheden De kandidaat kan profielspecifieke probleemsituaties in wiskundige termen analyseren, oplossen en het resultaat naar de betrokken context terugvertalen. Subdomein A3: Wiskundige vaardigheden De kandidaat beheerst de bij het examenprogramma passende wiskundige denkactiviteiten! te weten modelleren en algebraïseren, ordenen en structureren, analytisch denken en probleemoplossen, formules manipuleren, abstraheren, en logisch redeneren en bewijzen! en kan daarbij ICT functioneel gebruiken. Domein B: Functies, grafieken en vergelijkingen Subdomein B1: Standaardfuncties De kandidaat kan standaardfuncties (machtsfuncties, exponentiële en logaritmische functies en goniometrische functies) hanteren, interpreteren binnen een context, de grafieken beschrijven en in een functievoorschrift vastleggen en werken met eenvoudige transformaties. Subdomein B2: Vergelijkingen en ongelijkheden De kandidaat kan vergelijkingen, ongelijkheden en stelsels van twee lineaire vergelijkingen oplossen, in voorkomende gevallen grafisch oplossen of de oplossingen numeriek benaderen en de oplossingen interpreteren in de context. Subdomein B3: Evenredigheidsverbanden De kandidaat kan verbanden tussen de twee grootheden a en b van de vorm d a= cb! herkennen, toepassen en bijbehorende grafieken tekenen, vanuit de beschrijving van een dergelijk verband een formule opstellen, de 4

5 evenredigheidsconstante bepalen en kan rekenen met en redeneren over verbanden van deze vorm en het effect van schaalvergroting. Subdomein B4: Periodieke functies De kandidaat kan periodieke verschijnselen beschrijven door middel van sinus- of cosinusfuncties, de bijbehorende sinusoïden tekenen en de karakteristieke eigenschappen ervan benoemen en alle oplossingen van een goniometrische vergelijking op een gegeven interval bepalen. Domein C: Meetkundige berekeningen Subdomein C1: Afstanden en hoeken in concrete situaties De kandidaat kan afstanden en hoeken berekenen met behulp van goniometrische verhoudingen, de stelling van Pythagoras en de sinus- en cosinusregel. Subdomein C2: Algebraïsche methoden De kandidaat kan analytisch-algebraïsche berekeningen uitvoeren aan de hand van contexten en figuren. Domein D: Toegepaste analyse Subdomein D1: Veranderingen De kandidaat kan het veranderingsgedrag van een functie, gegeven door grafiek, tabel of formule, beschrijven door middel van toenamediagrammen en differentiequotiënten en kan differentiequotiënten berekenen en interpreteren, ook vanuit een profielspecifieke probleemsituatie. Subdomein D2: Afgeleide functies De kandidaat kan de afgeleide functie begripsmatig interpreteren en kan lokale veranderingen van functiewaarden benaderen zowel met een differentiaalquotiënt als met een numeriek-grafische methode. Subdomein D3: Bepaling afgeleide functies De kandidaat kan de afgeleide functie van machtsfuncties met rationale exponenten bepalen en kan voor het bepalen van de afgeleide functie gebruik maken van de som-, verschil- en kettingregel. Subdomein D4: Toepassing afgeleide functies De kandidaat kan analytisch-algebraïsche berekeningen uitvoeren gericht op profielspecifieke contexten. 5

6 Examenprogramma Wiskunde C havo Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Rekenen, tellen en kansen Domein C Verbanden Domein D Beschrijvende statistiek Domein E Vorm en ruimte Domein F Keuzeonderwerpen Het centraal examen Het centraal examen heeft betrekking op subdomein B1 en de domeinen C, D en E, in combinatie met de vaardigheden uit domein A. Het schoolexamen Het schoolexamen heeft tenminste betrekking op de domeinen A, B, F en D en indien het bevoegd gezag daarvoor kiest: een of meer domeinen of subdomeinen waarop het centraal examen betrekking heeft; indien het bevoegd gezag daarvoor kiest: andere vak onderdelen, die per kandidaat kunnen verschillen. Domein A: Vaardigheden Subdomein A1: Algemene vaardigheden De kandidaat heeft kennis van de rol van wiskunde in de maatschappij, kan hierover gericht informatie verzamelen en de resultaten communiceren met anderen. Subdomein A2: Profielspecifieke vaardigheden De kandidaat herkent de betekenis van wiskunde in de maatschappij en in cultuurhistorische contexten en kan deze in concrete situaties beschrijven. Subdomein A3: Wiskundige vaardigheden De kandidaat beheerst de bij het examenprogramma passende wiskundige vaardigheden - te weten modelleren en algebraïseren, ordenen en structureren, analytisch denken en probleemoplossen, formules manipuleren, abstraheren, en logisch redeneren - en kan daarbij ICT functioneel gebruiken. Domein B: Rekenen, tellen en kansen Subdomein B1: Rekenen De kandidaat kan berekeningen uitvoeren met getallen en kan daarbij gebruik maken van rekenkundige basisbewerkingen. Subdomein B2: Telproblemen De kandidaat kan telproblemen oplossen door structureren en schematiseren. Subdomein B3: Data en kansen De kandidaat kan bij een toevalsproces de waarschijnlijkheid (kans) van een bepaalde uitkomst of gebeurtenis berekenen of inschatten. Domein C: Verbanden Subdomein C1: Tabellen 6

7 De kandidaat kan een tabel opstellen, er waarden uit aflezen en interpreteren op basis van gegevens uit een tekst, een grafiek, een formule of andere tabellen. Subdomein C2: Grafieken De kandidaat kan een grafiek tekenen, aflezen en interpreteren op basis van gegevens uit een tekst, een tabel, een formule of andere grafieken. Subdomein C3: Lineaire verbanden De kandidaat kan een lineair verband herkennen en bij een lineair verband een formule opstellen en een grafiek tekenen, met lineaire verbanden berekeningen uitvoeren zoals lineaire vergelijkingen oplossen en uitkomsten toepassen in profielspecifieke probleemsituaties. Subdomein C4: Exponentiële verbanden De kandidaat kan exponentiële verbanden herkennen, met formules beschrijven, in grafieken weergeven en er berekeningen aan uitvoeren. Domein D: Beschrijvende statistiek Subdomein D1: Presentaties van data interpreteren en beoordelen De kandidaat kan data die op diverse manieren zijn gerepresenteerd en/of samengevat interpreteren en beoordelen op relevantie in relatie tot een onderzoeksvraag. Subdomein D2: Data verwerken De kandidaat kan data verwerken, organiseren, bewerken, weergeven in grafieken, tabellen en diagrammen, en karakteriseren met geschikte centrum- en spreidingsmaten. Subdomein D3: Data analyseren De kandidaat kan bij een probleemstelling die zich leent voor een statistische aanpak het soort probleem herkennen en data analyseren en interpreteren om het probleem op te lossen. Subdomein D4: Statistiek met ICT De kandidaat beheerst statistisch ICT-gebruik in relatie met de subdomeinen D1, D2 en D3 om grote datasets te interpreteren en te analyseren. Domein E: Vorm en ruimte De kandidaat kan in toepassingen aanzichten maken van een meetkundig object, er berekeningen aan uitvoeren en conclusies trekken over vorm en oppervlakte van het object. Domein F: Keuzeonderwerpen 7

8 Examenprogramma Wiskunde A vwo Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Algebra en tellen Domein C Verbanden Domein D Verandering Domein E Statistiek en kansrekening Domein F Keuzeonderwerpen Het centraal examen Het centraal examen heeft betrekking op domeinen B, C, D, F in combinatie met de vaardigheden uit domein A. Het schoolexamen Het schoolexamen heeft tenminste betrekking op domein A en domein E; indien het bevoegd gezag daarvoor kiest: een of meer domeinen of subdomeinen waarop het centraal examen betrekking heeft; indien het bevoegd gezag daarvoor kiest: andere vakonderdelen, die per kandidaat kunnen verschillen. Domein A: Vaardigheden Subdomein A1: Algemene vaardigheden De kandidaat heeft kennis van de rol van wiskunde in de maatschappij, kan hierover gericht informatie verzamelen en de resultaten communiceren met anderen. Subdomein A2: Profielspecifieke vaardigheden De kandidaat kan een profielspecifieke probleemsituatie in wiskundige termen analyseren, oplossen en het resultaat naar de betrokken context terugvertalen. Subdomein A3: Wiskundige vaardigheden De kandidaat beheerst de bij het examenprogramma passende wiskundige vaardigheden - te weten modelleren en algebraïseren, ordenen en structureren, analytisch denken en probleemoplossen, formules manipuleren, abstraheren, en logisch redeneren - en kan daarbij ICT functioneel gebruiken. 8

9 Domein B: Algebra en tellen Subdomein B1: Algebra De kandidaat kan berekeningen uitvoeren met getallen en variabelen, daarbij gebruik maken van rekenkundige en algebraïsche basisbewerkingen en van het werken met haakjes. Subdomein B2: Telproblemen De kandidaat kan telproblemen structureren en schematiseren en dat gebruiken bij berekeningen en redeneringen. Domein C: Verbanden Subdomein C1: Standaardfuncties De kandidaat kan van eerstegraadsfuncties, tweedegraadsfuncties, machtsfuncties, goniometrische functies, exponentiële functies en logaritmische functies de kenmerken in grafiek, tabel en formule herkennen en gebruiken. Subdomein C2: Functies, grafieken, vergelijkingen en ongelijkheden De kandidaat kan formules en functievoorschriften opstellen en bewerken, de bijbehorende grafieken tekenen, vergelijkingen en ongelijkheden oplossen met algebraïsche methoden zonder gebruik van ICT, en daar waar nodig met numerieke of grafische methoden met inzet van ICT, en de uitkomst interpreteren in termen van een context. Domein D: Verandering Subdomein D1: Rijen De kandidaat kan het gedrag van een rij herkennen en beschrijven en berekeningen aan een rij uitvoeren, tenminste in het geval van rekenkundige en meetkundige rijen. Subdomein D2: Helling De kandidaat kan het veranderingsgedrag van grafieken of functies relateren aan differentiequotiënten, toenamediagrammen en hellinggrafieken en daarbij een relatie leggen met de probleemsituatie. Subdomein D3: Afgeleide De kandidaat kan van eerstegraadsfuncties, tweedegraadsfuncties, machtsfuncties, exponentiële functies en logaritmische functies de afgeleide bepalen, de rekenregels voor het differentiëren gebruiken en aan de hand van de afgeleide het veranderingsgedrag van een functie beschrijven. Domein E: Statistiek en kansrekening Subdomein E1: Probleemstelling en onderzoeksontwerp De kandidaat kan bij een probleemstelling die zich leent voor een statistische aanpak een plan maken om antwoord op de probleemstelling te verkrijgen, waarbij geschikte variabelen worden gekozen. Subdomein E2: Visualisatie van data De kandidaat kan verkregen data verwerken in een geschikte tabel of grafiek en deze op waarde interpreteren. 9

10 Subdomein E3: Kwantificering De kandidaat kan de verkregen data samenvatten in voor de probleemstelling geschikte maten en hieraan interpretaties verbinden. Subdomein E4: Kansbegrip De kandidaat kan het kansbegrip gebruiken om bij een toevalsproces de kans op een bepaalde uitkomst of gebeurtenis te bepalen aan de hand van een diagram, combinatoriek, kansregels en simulatie. Subdomein E5: Kansverdelingen De kandidaat kan aangeven in welke situatie een toevalsvariabele een bepaalde kansverdeling bezit en van die verdeling de karakteristieken verwachtingswaarde en standaardafwijking hanteren. Subdomein E6: Verklarende statistiek De kandidaat kan in een probleemsituatie op basis van steekproefgegevens een uitspraak doen over een populatie, de betrouwbaarheid daarvan kwantificeren en het resultaat duiden in termen van de context. Subdomein E7: Statistiek met ICT De kandidaat beheerst statistisch ICT-gebruik in relatie met de subdomeinen E1, E2, E3, E4, E5 en E6 om grote datasets te interpreteren en te analyseren. Domein F: Keuzeonderwerpen 10

11 Examenprogramma Wiskunde B vwo Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Formules, functies en grafieken Domein C Differentiaal- en integraalrekening Domein D Goniometrische functies Domein E Meetkunde met coördinaten Domein F Keuzeonderwerpen Het centraal examen Het centraal examen heeft betrekking op de domeinen B, C, D en E in combinatie met de vaardigheden uit domein A. Het schoolexamen Het schoolexamen heeft tenminste betrekking op domein A en subdomein E1; domein F; indien het bevoegd gezag daarvoor kiest: een of meer domeinen of subdomeinen waarop het centraal examen betrekking heeft; indien het bevoegd gezag daarvoor kiest: andere vakonderdelen, die per kandidaat kunnen verschillen. Domein A: Vaardigheden Subdomein A1. Algemene vaardigheden De kandidaat heeft kennis van de rol van wiskunde in de maatschappij, kan hierover gericht informatie verzamelen en de resultaten communiceren met anderen. Subdomein A2: Profielspecifieke vaardigheden De kandidaat kan profielspecifieke probleemsituaties in wiskundige termen analyseren, oplossen en het resultaat naar het oorspronkelijke probleem terugvertalen. Subdomein A3: Wiskundige vaardigheden De kandidaat beheerst de bij het examenprogramma passende wiskundige denkactiviteiten! te weten modelleren en algebraïseren, ordenen en structureren, analytisch denken en probleemoplossen, formules manipuleren, abstraheren, en logisch redeneren en bewijzen! en kan daarbij ICT functioneel gebruiken. Domein B: Functies, grafieken en vergelijkingen Subdomein B1: Formules en functies De kandidaat kan formules interpreteren en bewerken, bij een verband tussen twee variabelen een grafiek tekenen in een assenstelsel en bepalen of een gegeven formule herschreven kan worden als functievoorschrift. Subdomein B2: Standaardfuncties De kandidaat kan grafieken tekenen en herkennen van de volgende standaardfuncties: machtsfuncties met rationale exponenten, exponentiële functies, logaritmische functies, goniometrische functies en de absolutewaardefunctie en kan van deze verschillende typen functies de karakteristieke eigenschappen benoemen en gebruiken Subdomein B3: Functies en grafieken 11

12 De kandidaat kan functievoorschriften opstellen, bewerken, combineren, de bijbehorende grafieken tekenen en aan de hand van een functievoorschrift zonder hulpmiddelen kwalitatieve uitspraken doen over de functie en haar grafiek. Subdomein B4: Inverse functies De kandidaat kan de inverse van een functie begripsmatig hanteren, opstellen en gebruiken. Subdomein B5: Vergelijkingen en ongelijkheden De kandidaat kan vergelijkingen ongelijkheden en stelsels van twee lineaire vergelijkingen oplossen en de oplossingen interpreteren. Subdomein B6: Asymptoten en limietgedrag van functies De kandidaat kan het asymptotisch gedrag van functies bepalen en dit met limietberekening aantonen. Domein C: Differentiaal- en integraalrekening Subdomein C1: Afgeleide functies De kandidaat kan de eerste en tweede afgeleide van een functie begripsmatig interpreteren en gebruiken om die functie te onderzoeken en de eerste en tweede afgeleide gebruiken in toepassingen. Subdomein C2: Technieken voor differentiëren De kandidaat kan de eerste en tweede afgeleide van functies bepalen met behulp van de regels voor het differentiëren en daarbij algebraïsche technieken gebruiken. Subdomein C3: Integraalrekening De kandidaat kan in geschikte toepassingen een bepaalde integraal opstellen en exact berekenen. Domein D: Goniometrische functies Subdomein D1: Goniometrische functies en vergelijkingen De kandidaat kan bij periodieke verschijnselen formules opstellen en bewerken, de bijbehorende grafieken tekenen, vergelijkingen oplossen en hierbij de periodiciteit met inzicht gebruiken. 12

13 Domein E: Meetkunde met coördinaten Subdomein E1: Meetkundige vaardigheden De kandidaat kan meetkundige eigenschappen van objecten onderzoeken en bewijzen en kan daarbij gebruik maken van meetkundige en algebraïsche technieken en van ICT. Subdomein E2: Algebraïsche methoden in de vlakke meetkunde De kandidaat kan eigenschappen en onderlinge ligging van punten, lijnen, cirkels en andere geschikte figuren onderzoeken met behulp van algebraïsche voorstellingen, kan in een gegeven of zelfgekozen coördinatenstelsel algebraïsche voorstellingen van figuren opstellen en kan algebraïsche voorstellingen gebruiken om meetkundige problemen op te lossen. Subdomein E3 : Vectoren en inproduct De kandidaat kan met behulp van vectoren en inproducten eigenschappen van figuren in het vlak afleiden en berekeningen uitvoeren. Subdomein E4: Toepassingen De kandidaat kan de aangegeven technieken toepassen in geschikte natuurwetenschappelijke en technische situaties. Domein F: Keuzeonderwerpen 13

14 Examenprogramma Wiskunde C vwo Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Algebra en tellen Domein C Verbanden Domein D Veranderingen Domein E Statistiek Domein F Logisch redeneren Domein G Vorm en ruimte Domein H Keuzeonderwerpen Het centraal examen Het centraal examen heeft betrekking op de domeinen B, C, D, F en G in combinatie met de vaardigheden uit domein A. Het schoolexamen Het schoolexamen heeft tenminste betrekking op domein A en domein E en H; indien het bevoegd gezag daarvoor kiest: een of meer domeinen of subdomeinen waarop het centraal examen betrekking heeft; indien het bevoegd gezag daarvoor kiest: andere vakonderdelen, die per kandidaat kunnen verschillen. Domein A: Vaardigheden Subdomein A1: Algemene vaardigheden De kandidaat heeft kennis van de rol van wiskunde in de maatschappij, kan hierover gericht informatie verzamelen en de resultaten communiceren met anderen. Subdomein A2: Profielspecifieke vaardigheden De kandidaat herkent de betekenis van wiskunde in de maatschappij en in cultuurhistorische contexten en kan deze in concrete situaties beschrijven. Subdomein A3: Wiskundige vaardigheden De kandidaat beheerst de bij het examenprogramma passende wiskundige vaardigheden - te weten modelleren en algebraïseren, ordenen en structureren, analytisch denken en probleemoplossen, formules manipuleren, abstraheren, en logisch redeneren - en kan daarbij ICT functioneel gebruiken. Domein B: Algebra en tellen Subdomein B1: Rekenen en algebra De kandidaat kan berekeningen uitvoeren met getallen en variabelen en kan daarbij gebruik maken van rekenkundige en algebraïsche basisbewerkingen. Subdomein B2: Telproblemen De kandidaat kan telproblemen structureren en schematiseren en dat gebruiken bij berekeningen en redeneringen. Domein C: Verbanden De kandidaat kan van eerstegraadsfuncties, tweedegraadsfuncties, machtsfuncties, exponentiële functies en logaritmische functies de verschillende 14

15 representaties doelgericht gebruiken, kan bijbehorende vergelijkingen oplossen, waar nodig met behulp van ICT, en kan periodieke verschijnselen beschrijven. Domein D: Veranderingen De kandidaat kan het veranderingsgedrag van eerstegraadsfuncties, tweedegraadsfuncties, machtsfuncties, exponentiële functies en logaritmische functies en de regelmaat in rijen doelgericht beschrijven en gebruiken. Domein E: Statistiek en kansrekening Subdomein E1: Probleemstelling en onderzoeksontwerp De kandidaat kan bij een probleemstelling die zich leent voor een statistische aanpak een plan maken om antwoord op de probleemstelling te verkrijgen, waarbij geschikte variabelen worden gekozen. Subdomein E2: Visualisatie van data De kandidaat kan verkregen data verwerken in een geschikte tabel of grafiek en deze op waarde interpreteren. Subdomein E3: Kwantificering De kandidaat kan de verkregen data samenvatten in voor de probleemstelling geschikte maten en hieraan interpretaties verbinden. Subdomein E4: Kansbegrip De kandidaat kan het kansbegrip gebruiken om bij een toevalsproces de kans op een bepaalde uitkomst of gebeurtenis te bepalen aan de hand van een diagram, combinatoriek, kansregels en simulatie. Subdomein E5: Kansverdelingen De kandidaat kan aangeven in welke situatie een toevalsvariabele een bepaalde kansverdeling bezit en van die verdeling de karakteristieken verwachtingswaarde en standaardafwijking hanteren. Subdomein E6: Statistiek met ICT De kandidaat beheerst statistisch ICT-gebruik in relatie met de subdomeinen E1, E2, E3, E4 en E5 om grote datasets te interpreteren en te analyseren. Domein F: Logisch redeneren De kandidaat kan logische redeneringen analyseren op correct gebruik. Domein G: Vorm en ruimte De kandidaat kan van een ruimtelijk object aanzichten en perspectieftekeningen maken, er berekeningen aan uitvoeren en op basis daarvan conclusies trekken over dit object. Domein H: Keuzeonderwerpen 15

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 7228 14 maart 2014 Regeling van de Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 22 februari 2014, nr. VO/599178,

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 30735 6 november 2013 Regeling van de Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 28 oktober 2013, nr. VO/541608,

Nadere informatie

Examenprogramma wiskunde A vwo

Examenprogramma wiskunde A vwo Examenprogramma wiskunde A vwo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein Bg Functies

Nadere informatie

WISKUNDE A VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2018 V

WISKUNDE A VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2018 V WISKUNDE A VWO VAKINFORMATIE STAATSEAMEN 2018 V17.03.2 De vakinformatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk voor de afname van de

Nadere informatie

VERSCHILDOCUMENT betreffende de experimentele examenprogramma s wiskunde voor 2014

VERSCHILDOCUMENT betreffende de experimentele examenprogramma s wiskunde voor 2014 VERSCHILDOCUMENT betreffende de experimentele examenprogramma s wiskunde voor 2014 mei 2009 Inleiding Dit document vergelijkt de experimentele examenprogramma's wiskunde met de huidige examenprogramma

Nadere informatie

WISKUNDE C VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2018 V

WISKUNDE C VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2018 V WISKUNDE C VWO VAKINFORMATIE STAATSEAMEN 2018 V17.03.2 De vakinformatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk voor de afname van de

Nadere informatie

ctwo Experimenteel examenprogramma 2014 havo wiskunde D definitieve versie

ctwo Experimenteel examenprogramma 2014 havo wiskunde D definitieve versie ctwo Experimenteel examenprogramma 2014 havo wiskunde D definitieve versie 20 februari 2009 1 ctwo CONCEPTEXAMENPROGRAMMA 2014 havo wiskunde D Wiskunde D voor havo is een profielkeuzevak binnen het profiel

Nadere informatie

ctwo Experimenteel examenprogramma 2014 vwo wiskunde A definitieve versie

ctwo Experimenteel examenprogramma 2014 vwo wiskunde A definitieve versie ctwo Experimenteel examenprogramma 2014 vwo wiskunde A definitieve versie 20 februari 2009 1 ctwo CONCEPTEXAMENPROGRAMMA 2014 vwo wiskunde A Het examenprogramma voor vwo wiskunde A is gericht op de leerlingen

Nadere informatie

Examenprogramma wiskunde D havo

Examenprogramma wiskunde D havo Examenprogramma wiskunde D havo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Kansrekening en statistiek

Nadere informatie

WISKUNDE D HAVO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2016 V15.7.0

WISKUNDE D HAVO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2016 V15.7.0 WISKUNDE D HAVO VAKINFORMATIE STAATSEAMEN 2016 V15.7.0 De vakinformatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk voor de afname van de

Nadere informatie

WISKUNDE B VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2018 V

WISKUNDE B VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2018 V WISKUNDE B VWO VAKINFORMATIE STAATSEAMEN 2018 V17.03.2 De vakinformatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk voor de afname van de

Nadere informatie

Economie en Maatschappij(A/B)

Economie en Maatschappij(A/B) Natuur en Techniek(B) Natuur en gezondheid(a/b) Economie en Maatschappij(A/B) Site over profielkeuze qompas Economie Gezondheidszorg Gedrag en maatschappij Landbouw Onderwijs Techniek http://www.connectcollege.nl/download/decanaat/havo%20doorstroomeisen%20hbo.pdf

Nadere informatie

De 2015 programma s wiskunde B van havo en vwo. 9 november 2013 Ruud Stolwijk Cito, Arnhem Alma Taal

De 2015 programma s wiskunde B van havo en vwo. 9 november 2013 Ruud Stolwijk Cito, Arnhem Alma Taal De 2015 programma s wiskunde B van havo en vwo 9 november 2013 Ruud Stolwijk Cito, Arnhem Alma Taal 1 Inhoud - programma Even voorstellen Aanleiding vernieuwing wiskundeprogramma s Inhoud nieuwe programma

Nadere informatie

WISKUNDE A VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2019

WISKUNDE A VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2019 Toevoeging: blz. 10 Hulpmiddelen, toegestane grafische rekenmachines Toevoeging: blz. 9 Posterpresentatie in het vso WISKUNDE A VWO VAKINFORMATIE STAATSEAMEN 2019 V18.12.1 De vakinformatie in dit document

Nadere informatie

Eindtermendocument Algemeen Voortgezet Onderwijs Aruba

Eindtermendocument Algemeen Voortgezet Onderwijs Aruba Eindtermendocument Algemeen Voortgezet Onderwijs Aruba Vak: Wiskunde A Leerweg: Havo - Vwo Aruba Augustus 2015 Document nr: 7A Colofon Dit eindtermendocument is een uitgave van Departamento di Enseñansa

Nadere informatie

Leerstof voortentamen wiskunde B. 1. Het voortentamen wiskunde B

Leerstof voortentamen wiskunde B. 1. Het voortentamen wiskunde B Leerstof voortentamen wiskunde B In dit document wordt de leerstof beschreven van het programma van het voortentamen wiskunde B op havo niveau te beginnen met het voortentamen van december 2017. Deze specificatie

Nadere informatie

Examenprogramma wiskunde D vwo

Examenprogramma wiskunde D vwo Examenprogramma wiskunde D vwo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Kansrekening en statistiek

Nadere informatie

LANDSEXAMEN HAVO Het examenprogramma Het examenprogramma voor het commissie-examen Wiskunde D bestaat uit de volgende (sub)domeinen:

LANDSEXAMEN HAVO Het examenprogramma Het examenprogramma voor het commissie-examen Wiskunde D bestaat uit de volgende (sub)domeinen: Eamenprogramma WISKUNDE D H.A.V.O. LANDSEXAMEN HAVO 2018-2019 1 Het eindeamen Wiskunde D kent slechts het commissie-eamen. Er is voor wiskunde D dus geen centraal eamen. Het commissie-eamen wordt schriftelijk

Nadere informatie

ctwo CONCEPTEXAMENPROGRAMMA 2014 havo wiskunde A

ctwo CONCEPTEXAMENPROGRAMMA 2014 havo wiskunde A 20 februari 2009 ctwo CONCEPTEXAMENPROGRAMMA 2014 havo wiskunde A Het examenprogramma voor havo wiskunde A is gericht op de leerlingen in de profielen Economie en Maatschappij en Natuur en Gezondheid en

Nadere informatie

WISKUNDE A HAVO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2020

WISKUNDE A HAVO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2020 WISKUNDE A HAVO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2020 Versie: 2 april 2019 De vakinformatie is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk voor de afname van de

Nadere informatie

LANDSEXAMEN VWO Het examenprogramma Het examenprogramma voor het commissie-examen Wiskunde D bestaat uit de volgende (sub)domeinen:

LANDSEXAMEN VWO Het examenprogramma Het examenprogramma voor het commissie-examen Wiskunde D bestaat uit de volgende (sub)domeinen: LANDSEXAMEN VWO 2017-2018 Examenprogramma WISKUNDE D (V.W.O. ) (nieuw programma) 1 Het eindexamen Wiskunde D kent slechts het commissie-examen. Er is voor wiskunde D dus geen centraal schriftelijk examen.

Nadere informatie

ctwo Experimenteel examenprogramma 2014 havo wiskunde A definitieve versie

ctwo Experimenteel examenprogramma 2014 havo wiskunde A definitieve versie ctwo Experimenteel examenprogramma 2014 havo wiskunde A definitieve versie 20 februari 2009 1 20 februari 2009 ctwo CONCEPTEXAMENPROGRAMMA 2014 havo wiskunde A Het examenprogramma voor havo wiskunde A

Nadere informatie

ctwo CONCEPTEXAMENPROGRAMMA 2011 havo wiskunde A

ctwo CONCEPTEXAMENPROGRAMMA 2011 havo wiskunde A 3 september 2007 Dit conceptexamenprogramma bestaat uit 1. Inleiding 2. Examenprogramma 3. Toelichting op eindtermen 1. Inleiding Voor u ligt het examenprogramma voor. Dit programma is gericht op de leerlingen

Nadere informatie

VERSCHILDOCUMENT betreffende de conceptexamenprogramma s wiskunde

VERSCHILDOCUMENT betreffende de conceptexamenprogramma s wiskunde VERSCHILDOCUMENT betreffende de conceptexamenprogramma s wiskunde Inleiding Dit document vergelijkt het conceptexamenprogramma met de huidige examenprogramma s. Per programma worden eerst de meest opvallende

Nadere informatie

ctwo Experimenteel examenprogramma 2014 havo wiskunde B definitieve versie

ctwo Experimenteel examenprogramma 2014 havo wiskunde B definitieve versie ctwo Experimenteel examenprogramma 2014 havo wiskunde B definitieve versie 20 februari 2009 0 ctwo CONCEPTEXAMENPROGRAMMA 2014 havo wiskunde B Het examenprogramma voor havo wiskunde B is gericht op de

Nadere informatie

ctwo Experimenteel examenprogramma 2014 vwo wiskunde C definitieve versie

ctwo Experimenteel examenprogramma 2014 vwo wiskunde C definitieve versie ctwo Experimenteel examenprogramma 2014 vwo wiskunde C definitieve versie 20 februari 2009 0 ctwo CONCEPTEAMENPROGRAMMA 2014 vwo wiskunde C Het examenprogramma voor vwo wiskunde C is gericht op de leerlingen

Nadere informatie

ctwo Experimentele examenprogramma s 2014 definitieve versie

ctwo Experimentele examenprogramma s 2014 definitieve versie ctwo Experimentele examenprogramma s 2014 definitieve versie 20 februari 2009 0 20 februari 2009 ctwo CONCEPTEXAMENPROGRAMMA 2014 havo wiskunde A Het examenprogramma voor havo wiskunde A is gericht op

Nadere informatie

Eindtermendocument Algemeen Voortgezet Onderwijs Aruba

Eindtermendocument Algemeen Voortgezet Onderwijs Aruba Eindtermendocument Algemeen Voortgezet Onderwijs Aruba Vak: Wiskunde B Leerweg: Havo - Vwo Aruba Augustus 2015 Document nr: 7B Colofon Dit eindtermendocument is een uitgave van Departamento di Enseñansa

Nadere informatie

ctwo CONCEPTEXAMENPROGRAMMA 2011 vwo wiskunde A

ctwo CONCEPTEXAMENPROGRAMMA 2011 vwo wiskunde A 3 september 2007 Dit conceptexamenprogramma bestaat uit 1. Inleiding 2. Examenprogramma 3. Toelichting op eindtermen 1. Inleiding Voor u ligt het examenprogramma voor wiskunde A vwo. Dit programma is gericht

Nadere informatie

Leerstof voortentamen wiskunde B. 1. Het voortentamen wiskunde B

Leerstof voortentamen wiskunde B. 1. Het voortentamen wiskunde B Leerstof voortentamen wiskunde B In dit document wordt de leerstof beschreven van het programma van het voortentamen wiskunde B op havo niveau te beginnen met het voortentamen van juli 2016. Deze specificatie

Nadere informatie

Leerstof voortentamen wiskunde A. 1. Het voortentamen wiskunde A

Leerstof voortentamen wiskunde A. 1. Het voortentamen wiskunde A Leerstof voortentamen wiskunde A In dit document wordt de leerstof beschreven van het programma van het voortentamen wiskunde A op havo niveau te beginnen met het voortentamen van december 2017. Deze specificatie

Nadere informatie

Economie en maatschappij(a/b)

Economie en maatschappij(a/b) Natuur en gezondheid(a/b) Economie en maatschappij(a/b) Cultuur en maatschappij(a/c) http://profielkeuze.qompas.nl/ Economische studies Talen Recht Gedrag en maatschappij http://www.connectcollege.nl/download/decanaat/vwo%20doorstroomeisen%20universiteit.pdf

Nadere informatie

Het examenprogramma wiskunde A havo

Het examenprogramma wiskunde A havo Het examenprogramma wiskunde A havo Conferentie Hallo HBO, hier HAVO, 28 september 2016 Eindrapport van de vernieuwingscommissie ctwo: Wiskunde A op havo bereidt voor op hbo-opleidingen in met name de

Nadere informatie

In havo 4&5 kun je kiezen uit wiskunde A, B of D. Wiskunde C wordt alleen op het VWO aangeboden.

In havo 4&5 kun je kiezen uit wiskunde A, B of D. Wiskunde C wordt alleen op het VWO aangeboden. In havo 4&5 kun je kiezen uit wiskunde A, B of D. Wiskunde C wordt alleen op het VWO aangeboden. Wiskunde is een verplicht vak bij de profielen EM, NG en NT. Als je CM kiest hoef je wiskunde niet verplicht

Nadere informatie

Leerstof voortentamen wiskunde A. 1. Het voortentamen wiskunde A

Leerstof voortentamen wiskunde A. 1. Het voortentamen wiskunde A Leerstof voortentamen wiskunde A In dit document wordt de leerstof beschreven van het programma van het voortentamen wiskunde A op havo niveau te beginnen met het voortentamen van juli 2016. Deze specificatie

Nadere informatie

begin van document Eindtermen havo wiskunde A (CE) gekoppeld aan delen en hoofdstukken uit Moderne wiskunde 9e editie

begin van document Eindtermen havo wiskunde A (CE) gekoppeld aan delen en hoofdstukken uit Moderne wiskunde 9e editie begin van document Eindtermen havo wiskunde A (CE) gekoppeld aan delen en hoofdstukken uit Moderne wiskunde 9e editie Domein Subdomein in CE moet in SE A A1: Informatievaardigheden X X Vaardigheden A2:

Nadere informatie

ctwo Experimenteel examenprogramma 2014 vwo wiskunde B definitieve versie

ctwo Experimenteel examenprogramma 2014 vwo wiskunde B definitieve versie ctwo Experimenteel examenprogramma 2014 vwo wiskunde B definitieve versie 20 februari 2009 1 ctwo CONCEPTEXAMENPROGRAMMA 2014 vwo wiskunde B Het examenprogramma voor vwo wiskunde B is gericht op leerlingen

Nadere informatie

begin van document Eindtermen vwo wiskunde B (CE) gekoppeld aan delen en hoofdstukken uit Moderne wiskunde 9e editie

begin van document Eindtermen vwo wiskunde B (CE) gekoppeld aan delen en hoofdstukken uit Moderne wiskunde 9e editie begin van document Eindtermen vwo wiskunde (CE) gekoppeld aan delen en hoofdstukken uit Moderne wiskunde 9e editie Domein Subdomein in CE moet in SE Vaardigheden 1: Informatievaardigheden X X : Onderzoeksvaardigheden

Nadere informatie

begin van document Eindtermen vwo wiskunde A (CE) gekoppeld aan delen en hoofdstukken uit Moderne wiskunde 9e editie

begin van document Eindtermen vwo wiskunde A (CE) gekoppeld aan delen en hoofdstukken uit Moderne wiskunde 9e editie begin van document Eindtermen vwo wiskunde A (CE) gekoppeld aan delen en hoofdstukken uit Moderne wiskunde 9e editie Domein Subdomein in CE moet in SE mag in SE A Vaardigheden A1: Informatievaardigheden

Nadere informatie

Subdomeinen Inhouden vwo c exameneenheden. Adequaat schriftelijk, mondeling en digitaal communiceren over onderwerpen uit de wiskunde.

Subdomeinen Inhouden vwo c exameneenheden. Adequaat schriftelijk, mondeling en digitaal communiceren over onderwerpen uit de wiskunde. Einddoelen Wiskunde C ( vwo c ) Wiskunde C havo/vwo bovenbouw = SE = CE en SE Inzicht en handelen Wiskundige communicatie Communiceren over Adequaat schriftelijk, mondeling en digitaal communiceren over

Nadere informatie

WISKUNDE A HAVO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2016 V15.7.0

WISKUNDE A HAVO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2016 V15.7.0 WISKUNDE A HAVO VAKINFORMATIE STAATSEAMEN 2016 V15.7.0 De vakinformatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk voor de afname van de

Nadere informatie

Eindtermendocument Algemeen Voortgezet Onderwijs Aruba

Eindtermendocument Algemeen Voortgezet Onderwijs Aruba Eindtermendocument Algemeen Voortgezet Onderwijs Aruba Vak: Wiskunde C Leerweg: Vwo Aruba Augustus 2015 Document nr: 7C Colofon Dit eindtermendocument is een uitgave van Departamento di Enseñansa Aruba

Nadere informatie

Veranderd wiskundeonderwijs

Veranderd wiskundeonderwijs Veranderd wiskundeonderwijs Gevolgen van de invoering nieuwe examenprogramma s augustus 2015 SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Veranderd wiskundeonderwijs Gevolgen van de invoering nieuwe

Nadere informatie

ctwo Experimenteel examenprogramma 2014 vwo wiskunde D definitieve versie

ctwo Experimenteel examenprogramma 2014 vwo wiskunde D definitieve versie ctwo Experimenteel examenprogramma 2014 vwo wiskunde D definitieve versie 20 februari 2009 1 ctwo CONCEPTEXAMENPROGRAMMA 2014 vwo wiskunde D Het examenprogramma voor vwo wiskunde D is gericht op de leerlingen

Nadere informatie

6.1 Examenprogramma Wiskunde A vwo

6.1 Examenprogramma Wiskunde A vwo 6 Wiskunde A vwo Dit hoofdstuk beschrijft het voorgestelde examenprogramma voor Wiskunde A vwo. Dit programma is gebaseerd op het pilotprogramma (ctwo 2009) met bijstellingen op grond van de ervaringen

Nadere informatie

WISKUNDE D VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2016 V15.7.0

WISKUNDE D VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2016 V15.7.0 WISKUNDE D VWO VAKINFORMATIE STAATSEAMEN 2016 V15.7.0 De vakinformatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk voor de afname van de

Nadere informatie

Conceptexamenprogramma. wiskunde C havo 2015. nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling

Conceptexamenprogramma. wiskunde C havo 2015. nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Conceptexamenprogramma wiskunde C havo 2015 nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Conceptexamenprogramma wiskunde C havo 2015 juli 2012 Verantwoording 2012 SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling),

Nadere informatie

begin van document Eindtermen vwo wiskunde C (CE) gekoppeld aan delen en hoofdstukken uit Moderne wiskunde 9e editie

begin van document Eindtermen vwo wiskunde C (CE) gekoppeld aan delen en hoofdstukken uit Moderne wiskunde 9e editie begin van document Eindtermen vwo wiskunde C (CE) gekoppeld aan delen en hoofdstukken uit Moderne wiskunde 9e editie Domein subdomein in CE moet in SE A Vaardigheden A1: Informatievaardigheden A2: Onderzoeksvaardigheden

Nadere informatie

Vak Wiskunde Niveau Mavo. Jaar Toetsnaam Type Omschrijving Afnamemoment Weegfactor Herkansbaar Examendomein

Vak Wiskunde Niveau Mavo. Jaar Toetsnaam Type Omschrijving Afnamemoment Weegfactor Herkansbaar Examendomein 2018-2019 Vak Wiskunde Niveau Mavo Klas 9 en Jaar Toetsnaam Type Omschrijving Afnamemoment 9 Toets 1 Toets Verbanden I trim1/tw 1 5% ja K4 9 Toets 2 Toets Meetkunde I trim2 / TW 2 5% ja K5, K6 9 Toets

Nadere informatie

begin van document Eindtermen vwo wiskunde B gekoppeld aan delen en hoofdstukken uit Moderne wiskunde 9e editie

begin van document Eindtermen vwo wiskunde B gekoppeld aan delen en hoofdstukken uit Moderne wiskunde 9e editie begin van document Eindtermen vwo wiskunde B gekoppeld aan delen en hoofdstukken uit Moderne wiskunde 9e editie domein subdomein in CE moet in SE mag in SE A Vaardigheden A1: Informatievaardigheden A2:

Nadere informatie

PTA wiskunde A VWO Belgisch Park cohort

PTA wiskunde A VWO Belgisch Park cohort Inleiding: Tijdens het afleggen van het examen (schoolexamen en centraal examen) is het aan de kandidaat toegestaan de volgende hulpmiddelen te gebruiken: een liniaal met millimeterverdeling een geodriehoek

Nadere informatie

PTA wiskunde A VWO Belgisch Park cohort

PTA wiskunde A VWO Belgisch Park cohort Inleiding: Tijdens het afleggen van het examen (schoolexamen en centraal examen) is het aan de kandidaat toegestaan de volgende hulpmiddelen te gebruiken: een liniaal met millimeterverdeling een geodriehoek

Nadere informatie

PTA VWO wiskunde B 1518

PTA VWO wiskunde B 1518 PTA VWO wiskunde B 1518 Inleiding Bij het vak wiskunde B leren leerlingen parate kennis en vaardigheden aan om daarmee wiskundige denkactiviteiten te ontplooien en te ontwikkelen. Met dit wiskundig denkvermogen

Nadere informatie

PTA wiskunde C VWO Belgisch Park cohort

PTA wiskunde C VWO Belgisch Park cohort Inleiding Tijdens het afleggen van het examen (schoolexamen en centraal examen) is het aan de kandidaat toegestaan de volgende hulpmiddelen te gebruiken: een liniaal met millimeterverdeling een geodriehoek

Nadere informatie

Wiskunde A ( havo a vwo a )

Wiskunde A ( havo a vwo a ) Einddoelen Wiskunde A Wiskunde A ( havo a vwo a ) havo/vwo bovenbouw = SE = CE en SE Inzicht en handelen Subdomeinen Inhouden havo a vwo a exameneenheden Wiskundige communicatie Communiceren over wiskunde

Nadere informatie

Tussendoelen in MathPlus

Tussendoelen in MathPlus MALMBERG UITGEVERIJ B.V. Tussendoelen in MathPlus Versie 1 Inhoud Tussendoelen onderbouw in MathPlus... 2 Tabel tussendoelen... 2 1HVG... 7 Domein Rekenen... 7 Domein Meten en tekenen... 9 Domein Grafieken

Nadere informatie

Voorstel examenprogramma Wiskunde C havo 2015

Voorstel examenprogramma Wiskunde C havo 2015 Voorstel examenprogramma Wiskunde C havo 2015 ctwo 13 november 2012 Inleiding Dit voorstel bestaat uit: Toelichting op het examenprogramma In de toelichting op het programma worden verbanden tussen vakinhouden,

Nadere informatie

4. een in de context beschreven samenhang vertalen in een functievoorschrift.

4. een in de context beschreven samenhang vertalen in een functievoorschrift. 1 Centrale Commissie Voortentamen Wiskunde Leerstoflijst Wiskunde B1 De leerstof van voortentamen wiskunde B1 van de Centrale Commissie Voortentamen Wiskunde omvat de domeinen Bg, Cg, D, Eg, Bb, Db en

Nadere informatie

LANDSEXAMEN VWO Het examenprogramma Het examenprogramma voor het commissie-examen Wiskunde D bestaat uit de volgende (sub)domeinen:

LANDSEXAMEN VWO Het examenprogramma Het examenprogramma voor het commissie-examen Wiskunde D bestaat uit de volgende (sub)domeinen: LANDSEXAMEN VWO 2017-2018 Examenprogramma WISKUNDE D (V.W.O. ) ( oud examenprogramma) 1 Het eindexamen Wiskunde D kent slechts het commissie-examen. Er is voor wiskunde D dus geen centraal schriftelijk

Nadere informatie

Wiskunde havo/vwo Leerlijnen landelijke kaders

Wiskunde havo/vwo Leerlijnen landelijke kaders Wiskunde havo/vwo Leerlijnen landelijke kaders SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Verantwoording 2009 Stichting leerplanontwikkeling (SLO), Enschede Alle rechten voorbehouden. Mits de

Nadere informatie

ctwo CONCEPTEXAMENPROGRAMMA 2011 vwo wiskunde D

ctwo CONCEPTEXAMENPROGRAMMA 2011 vwo wiskunde D 3 september 2007 Dit conceptexamenprogramma bestaat uit 1. Inleiding 2. Examenprogramma 1. Inleiding Voor u ligt het examenprogramma voor wiskunde D vwo. Wiskunde D is een profielkeuzevak in het profiel

Nadere informatie

11 e editie. Inhoudsopgaven VWO 5

11 e editie. Inhoudsopgaven VWO 5 11 e editie Inhoudsopgaven VWO 5 Inhoudsopgave 5 vwo A 1 Formules herleiden 1-1 Lineaire formules 1-2 Gebroken formules 1-3 Wortelformules 1-4 Machtsformules 1-5 Gemengde opdrachten 2 Statistiek (op computer)

Nadere informatie

10e editie Inhoudsopgave leerjaar 6

10e editie Inhoudsopgave leerjaar 6 10e editie Inhoudsopgave leerjaar 6 Inhoudsopgave Deel 6 vwo A Hoofdstuk 1: Samengestelde functies Voorkennis: Differentiëren 1-1 Machtsfuncties 1-2 Machtsfuncties differentiëren 1-3 Wortelfuncties en

Nadere informatie

Referentieniveaus uitgelegd. 1S - rekenen Vaardigheden referentieniveau 1S rekenen. 1F - rekenen Vaardigheden referentieniveau 1F rekenen

Referentieniveaus uitgelegd. 1S - rekenen Vaardigheden referentieniveau 1S rekenen. 1F - rekenen Vaardigheden referentieniveau 1F rekenen Referentieniveaus uitgelegd De beschrijvingen zijn gebaseerd op het Referentiekader taal en rekenen'. In 'Referentieniveaus uitgelegd' zijn de niveaus voor de verschillende sectoren goed zichtbaar. Door

Nadere informatie

ctwo CONCEPTEXAMENPROGRAMMA 2011 havo wiskunde B

ctwo CONCEPTEXAMENPROGRAMMA 2011 havo wiskunde B 3 september 2007 Dit conceptexamenprogramma bestaat uit 1. Inleiding 2. Examenprogramma 3. Toelichting op eindtermen 1. Inleiding Voor u ligt het examenprogramma voor wiskunde B havo. De doelgroep van

Nadere informatie

WISKUNDE B HAVO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2018 V

WISKUNDE B HAVO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2018 V WISKUNDE B HAVO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2018 V17.03.2 De vakinformatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk voor de afname van

Nadere informatie

Examentrainingen dpt Wiskunde

Examentrainingen dpt Wiskunde Examentrainingen dpt Wiskunde Examentraining Wiskunde leer je door herhaling. Bij dpt Wiskunde zijn we er dan ook van overtuigd dat het beter is om examen- of andere wiskundetrainingen te verdelen over

Nadere informatie

Vaardigheden Algebra en tellen Verbanden Verandering Statistiek en kansrekening Keuzeonderwerpen

Vaardigheden Algebra en tellen Verbanden Verandering Statistiek en kansrekening Keuzeonderwerpen Léon Tolboom Vaardigheden Algebra en tellen Verbanden Verandering Statistiek en kansrekening Keuzeonderwerpen Hier gaat het voornamelijk over het kunnen vertalen van een probleem naar de wiskunde, het

Nadere informatie

wiskunde D havo nieuw vakinformatie staatsexamen 2017 WISKUNDE D HAVO NIEUW EXAMENPROGRAMMA VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2017 V16.8.

wiskunde D havo nieuw vakinformatie staatsexamen 2017 WISKUNDE D HAVO NIEUW EXAMENPROGRAMMA VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2017 V16.8. WISKUNDE D HAVO NIEUW EAMENPROGRAMMA VAKINFORMATIE STAATSEAMEN 2017 V16.8.1 pagina 1 van 12 De vakinformatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is

Nadere informatie

WISKUNDE A VWO SYLLABUS CENTRAAL EXAMEN Versie 2, april 2017

WISKUNDE A VWO SYLLABUS CENTRAAL EXAMEN Versie 2, april 2017 WISKUNDE A VWO SYLLABUS CENTRAAL EXAMEN 2019 Beschikbaar gesteld door Stichting Studiebegeleiding Leiden (SSL). Voor alle eindeamens, zie www.alleeamens.nl. Voor de perfecte voorbereiding op je eindeamen,

Nadere informatie

Profielkeuze M. van den Bremer, decaan bovenbouw havo/vwo

Profielkeuze M. van den Bremer, decaan bovenbouw havo/vwo Profielkeuze 2016-2017 M. van den Bremer, decaan bovenbouw havo/vwo 4 havo 4 vwo 5 havo 5 vwo 6 vwo algemeen deel profieldeel vrij deel Nederland Engels Maatschappijleer (alleen 4 havo en 4 vwo) CKV (culturele

Nadere informatie

Profielkeuze M. van den Bremer, decaan bovenbouw havo/vwo

Profielkeuze M. van den Bremer, decaan bovenbouw havo/vwo Profielkeuze 2018-2019 M. van den Bremer, decaan bovenbouw havo/vwo 4 havo 4 vwo 5 havo 5 vwo 6 vwo algemeen deel profieldeel vrij deel Nederland Engels Maatschappijleer (alleen 4 havo en 4 vwo) CKV (culturele

Nadere informatie

WISKUNDE B HAVO CONCEPTSYLLABUS CENTRAAL EXAMEN 2017 (BIJ HET NIEUWE EXAMENPROGRAMMA)

WISKUNDE B HAVO CONCEPTSYLLABUS CENTRAAL EXAMEN 2017 (BIJ HET NIEUWE EXAMENPROGRAMMA) WISKUNDE B HAVO CONCEPTSYLLABUS CENTRAAL EXAMEN 017 (BIJ HET NIEUWE EXAMENPROGRAMMA) Versie: concept t.b.v. veldraadpleging, februari 013 WISKUNDE B HAVO CONCEPTSyllabus centraal eamen 017 Versie concept

Nadere informatie

De vernieuwde wiskundeprogramma s havo-vwo in beeld

De vernieuwde wiskundeprogramma s havo-vwo in beeld De vernieuwde wiskundeprogramma s havo-vwo in beeld Inhoudsopgave 1.Globale veranderingen 2 2.Havo wiskunde A 3 3.Havo wiskunde B 10 4.Havo wiskunde D 15 5.Vwo wiskunde A 17 6.Vwo wiskunde B 26 7.Vwo wiskunde

Nadere informatie

WISKUNDE B HAVO. Syllabus centraal examen 2015

WISKUNDE B HAVO. Syllabus centraal examen 2015 WISKUNDE B HAVO Syllabus centraal examen 015 April 013 Verantwoording: 013 College voor Examens vwo, havo, vmbo, Utrecht. Alle rechten voorbehouden. Alles uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen

Nadere informatie

WISKUNDE A HAVO NIEUW EXAMENPROGRAMMA VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2017 V15.12.0

WISKUNDE A HAVO NIEUW EXAMENPROGRAMMA VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2017 V15.12.0 WISKUNDE A HAVO NIEUW EXAMENPROGRAMMA VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2017 V15.12.0 De vakinformatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk

Nadere informatie

Examentraining dpt Wiskunde

Examentraining dpt Wiskunde Examentraining dpt Wiskunde Examentraining De beste manier van wiskunde studeren komt neer op veel oefenen, herhalen en het laten bezinken van nieuwe theorie. Bij dpt Wiskunde zijn we er dan ook van overtuigd

Nadere informatie

Profielkeuze M. van den Bremer, decaan bovenbouw havo/vwo

Profielkeuze M. van den Bremer, decaan bovenbouw havo/vwo Profielkeuze 2017-2018 M. van den Bremer, decaan bovenbouw havo/vwo 4 havo 4 vwo 5 havo 5 vwo 6 vwo algemeen deel profieldeel vrij deel Nederland Engels Maatschappijleer (alleen 4 havo en 4 vwo) CKV (culturele

Nadere informatie

Eindtermendocument Algemeen Voortgezet Onderwijs Aruba

Eindtermendocument Algemeen Voortgezet Onderwijs Aruba Eindtermendocument Algemeen Voortgezet Onderwijs Aruba Vak: Wiskunde D Leerweg: Havo - Vwo Aruba Augustus 2015 Document nr: 7D Colofon Dit eindtermendocument is een uitgave van Departamento di Enseñansa

Nadere informatie

WISKUNDE A HAVO. SYLLABUS CENTRAAL EXAMEN 2017 (BIJ HET NIEUWE EXAMENPROGRAMMA) Nader vastgesteld

WISKUNDE A HAVO. SYLLABUS CENTRAAL EXAMEN 2017 (BIJ HET NIEUWE EXAMENPROGRAMMA) Nader vastgesteld WISKUNDE A HAVO SYLLABUS CENTRAAL EXAMEN 2017 (BIJ HET NIEUWE EXAMENPROGRAMMA) WISKUNDE A HAVO Syllabus centraal eamen 2017 (bij het nieuwe eamenprogramma) Samenstelling syllabuscommissie: Bert Zwaneveld

Nadere informatie

ctwo CONCEPTEXAMENPROGRAMMA 2011 vwo wiskunde B

ctwo CONCEPTEXAMENPROGRAMMA 2011 vwo wiskunde B 3 september 2007 Dit conceptexamenprogramma bestaat uit 1. Inleiding 2. Examenprogramma 3. Toelichting op eindtermen 1. Inleiding Voor u ligt het examenprogramma voor wiskunde B vwo. De doelgroep van dit

Nadere informatie

Het Wiskunde A1,2 examen

Het Wiskunde A1,2 examen 166 NAW 5/3 nr. 2 juni 2002 Het Wiskunde A1,2 examen Bert Zwaneveld Bert Zwaneveld afdeling Natuur- en Technische Wetenschappen Open Universiteit Nederland Postbus 2960, 6401 DL Heerlen bert.zwaneveld@ou.nl

Nadere informatie

WISKUNDE D HAVO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2019

WISKUNDE D HAVO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2019 Toevoeging: blz. 10 Hulpmiddelen, toegestane grafische rekenmachines Toevoeging: blz. 9 Posterpresentatie in het vso WISKUNDE D HAVO VAKINFORMATIE STAATSEAMEN 2019 V18.12.1 De vakinformatie in dit document

Nadere informatie

20 De leerling leert alleen en in samenwerking met anderen in praktische situaties wiskunde te herkennen en te gebruiken om problemen op te lossen

20 De leerling leert alleen en in samenwerking met anderen in praktische situaties wiskunde te herkennen en te gebruiken om problemen op te lossen Onderwerp Lineaire verbanden H1 20 De leerling leert alleen en in samenwerking met anderen in praktische situaties wiskunde te herkennen en te gebruiken om problemen op te lossen 26 De leerling leert te

Nadere informatie

WISKUNDE B HAVO NIEUW EXAMENPROGRAMMA VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2017 V15.12.0

WISKUNDE B HAVO NIEUW EXAMENPROGRAMMA VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2017 V15.12.0 WISKUNDE B HAVO NIEUW EXAMENPROGRAMMA VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2017 V15.12.0 De vakinformatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk

Nadere informatie

ctwo CONCEPTEXAMENPROGRAMMA 2011 vwo wiskunde C

ctwo CONCEPTEXAMENPROGRAMMA 2011 vwo wiskunde C 3 september 2007 Dit conceptexamenprogramma bestaat uit 1. Inleiding 2. Examenprogramma 3. Toelichting op eindtermen 1. Inleiding Wiskunde C is in eerste instantie gericht op de leerling in het profiel

Nadere informatie

vwo A deel 4 13 Mathematische statistiek 14 Algebraïsche vaardigheden 15 Toetsen van hypothesen 16 Toepassingen van de differentiaalrekening

vwo A deel 4 13 Mathematische statistiek 14 Algebraïsche vaardigheden 15 Toetsen van hypothesen 16 Toepassingen van de differentiaalrekening vwo A deel 4 13 Mathematische statistiek 13.1 Kansberekeningen 13.2 Kansmodellen 13.3 De normale verdeling 13.4 De n -wet 13.5 Discrete en continue verdelingen 13.6 Diagnostische toets 14 Algebraïsche

Nadere informatie

10e editie Inhoudsopgave leerjaar 5

10e editie Inhoudsopgave leerjaar 5 10e editie Inhoudsopgave leerjaar 5 2 Inhoud 5 havo A Blok 1 Analyse Hoofdstuk 1 Allerlei formules 10 Voorkennis 12 1-1 Recht evenredig en omgekeerd evenredig 14 1-2 Formules met breuken 16 1-3 Formules

Nadere informatie

PTA wiskunde A HAVO Belgisch Park cohort

PTA wiskunde A HAVO Belgisch Park cohort Inleiding Tijdens het afleggen van het examen (schoolexamen en centraal examen) is het aan de kandidaat toegestaan de volgende hulpmiddelen te gebruiken: een liniaal met millimeterverdeling een geodriehoek

Nadere informatie

WISKUNDE A HAVO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2018 V

WISKUNDE A HAVO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2018 V WISKUNDE A HAVO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2018 V17.03.2 De vakinformatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk voor de afname van

Nadere informatie

Wiskunde in de profielen

Wiskunde in de profielen Wiskunde in de profielen Wiskunde in de profielen Wiskunde staat los van de rekentoets Alle leerlingen doen de rekentoets deze telt voor VWO mee in zak-slaag-regeling C&M Wiskunde C (of A) E&M Wiskunde

Nadere informatie

WISKUNDE B HAVO NIEUW EXAMENPROGRAMMA VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2017 V16.8.1

WISKUNDE B HAVO NIEUW EXAMENPROGRAMMA VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2017 V16.8.1 WISKUNDE B HAVO NIEUW EXAMENPROGRAMMA VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2017 V16.8.1 De vakinformatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk

Nadere informatie

REËLE FUNCTIES BESPREKEN

REËLE FUNCTIES BESPREKEN INLEIDING FUNCTIES 1. DEFINITIE...3 2. ARGUMENT EN BEELD...4 3. HET FUNCTIEVOORSCHRIFT...5 4. DE FUNCTIEWAARDETABEL...7 5. DE GRAFIEK...9 6. FUNCTIES HERKENNEN...12 7. OEFENINGEN...14 8. OPLOSSINGEN...18

Nadere informatie

WISKUNDE B HAVO. Syllabus centraal examen 2013

WISKUNDE B HAVO. Syllabus centraal examen 2013 WISKUNDE B HAVO Syllabus centraal examen 013 Juni 011 syllabus wiskunde B havo 013 Verantwoording: 011 College voor Examens vwo, havo, vmbo, Utrecht. Alle rechten voorbehouden. Alles uit deze uitgave mag

Nadere informatie

LANDSEXAMEN HAVO

LANDSEXAMEN HAVO Eamenprogramma WISKUNDE A H.A.V.O. LANDSEXAMEN HAVO 2017-2018 1 Het eindeamen Het eindeamen bestaat uit het centraal eamen en het commissie-eamen. Het centraal eamen wordt afgenomen in één zitting van

Nadere informatie

Programma voortentamen Wiskunde A

Programma voortentamen Wiskunde A CENTRALE COMMISSIE VOORTENTAMEN WISKUNDE Programma voortentamen Wiskunde A Ingaande december 2018 Het voortentamen wiskunde A wordt afgenomen als een schriftelijk tentamen met open vragen. De tentamentijd

Nadere informatie

Toevoeging pagina 13: bij subdomein E5 over gebruik van Excel WISKUNDE A HAVO NIEUW EXAMENPROGRAMMA VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2017 V16.8.

Toevoeging pagina 13: bij subdomein E5 over gebruik van Excel WISKUNDE A HAVO NIEUW EXAMENPROGRAMMA VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2017 V16.8. Toevoeging pagina 13: bij subdomein E5 over gebruik van Excel WISKUNDE A HAVO NIEUW EAMENPROGRAMMA VAKINFORMATIE STAATSEAMEN 2017 V16.8.1 De vakinformatie in dit document is vastgesteld door het College

Nadere informatie

Toevoeging: blz. 14 Hulpmiddelen, toegestane grafische rekenmachines WISKUNDE A HAVO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2019 V

Toevoeging: blz. 14 Hulpmiddelen, toegestane grafische rekenmachines WISKUNDE A HAVO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2019 V Toevoeging: blz. 14 Hulpmiddelen, toegestane grafische rekenmachines WISKUNDE A HAVO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2019 V18.10.1 De vakinformatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen

Nadere informatie

WISKUNDE B HAVO SYLLABUS CENTRAAL EXAMEN 2017 (BIJ HET NIEUWE EXAMENPROGRAMMA) (voor pilotscholen ook examen 2016) Nader vastgesteld

WISKUNDE B HAVO SYLLABUS CENTRAAL EXAMEN 2017 (BIJ HET NIEUWE EXAMENPROGRAMMA) (voor pilotscholen ook examen 2016) Nader vastgesteld WISKUNDE B HAVO SYLLABUS CENTRAAL EXAMEN 017 (BIJ HET NIEUWE EXAMENPROGRAMMA) (voor pilotscholen ook eamen 016) Nader vastgesteld WISKUNDE B HAVO Syllabus centraal eamen 017 (bij het nieuwe eamenprogramma)

Nadere informatie

Examentraining dpt Wiskunde

Examentraining dpt Wiskunde Examentraining dpt Wiskunde Examentraining Wiskunde leer je door herhaling. Bij dpt Wiskunde zijn we er dan ook van overtuigd dat het beter is om een examen- of andere wiskundetrainingen te verdelen over

Nadere informatie