EINDTERMENDOCUMENT Proefdierverzorger

Transcriptie

1 STICHTING VAKOPLEIDING PROCESINDUSTRIE EINDTERMENDOCUMENT Proefdierverzorger

2 Stichting Vakopleiding Procesindustrie Postbus A Leidschendam telefoon telefax internetsite info@vapro.nl EINDTERMENDOCUMENT Proefdierverzorger De volledige kwalificatie wordt, naast de OL-leerweg, ook via de L-leerweg mogelijk gemaakt. Dit betekent voor de L-leerweg een aangepaste SU-verdeling. Vastgesteld door de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen op 30 mei 2002 Uitgave: mei 2002 Code: Datum inwerkingtreding: 1 augustus 2003

3 INTRODUCTIE EN TYPERING VAN DE KWALIFICATIE RURIEK I: INTRODUCTIE EN TYPERING VAN DE KWALIFICATIE 1. Introductie In dit eindtermendocument staan de eindtermen en andere relevante gegevens over de basisberoepsopleiding Proefdierverzorger. Het document geldt voor opleidingen die vanaf 1 augustus 2003 starten. Het eindtermendocument bevat de volgende rubrieken: I II III IV V VI Introductie en typering van de kwalificatie Opleidingsindicaties Advies ACOA Implementatie Ondertekening Eindtermen ijlagen 2. Naam van de kwalificatie Proefdierverzorger PROEFDIERVERZORGER / UITGAVE MEI

4 3. eroepstypering De kwalificatie Proefdierverzorger maakt deel uit van het beroepenveld Laboratoriumtechniek, dat weer onderdeel is van de sector PMLF (Procestechniek, Milieutechniek, Laboratoriumtechniek en Fotonica). eroepenveld Laboratoriumtechniek Werknemers in het beroepenveld laboratoriumtechniek hebben meestal tot taak monsters van stoffen te nemen, deze voor te bewerken en te controleren of te analyseren. Het werk vindt plaats op laboratoria, bijvoorbeeld in ziekenhuizen, in productiebedrijven, bij onderzoeksinstituten, bij ingenieursbureaus en bij Keuringsdiensten van Waren. Vaak wordt bij het werk gebruik gemaakt van hoogwaardige, geautomatiseerde analyse-apparatuur, waarbij van de laboratoriummedewerker wordt verwacht dat hij/zij uiterst nauwkeurig, volgens strikt vastgelegde (kwaliteits)regels werkt. Afhankelijk van de complexiteit van het werk, de mate waarin de medewerker zijn eigen werk moet indelen en/of meewerkt aan het ontwikkelen van nieuwe procedures en het afbreukrisico van de te analyseren stoffen is een kwalificatie op niveau II, III of IV vereist. eroepstypering De Proefdierverzorger levert een bijdrage aan de wetenschap en/of aan de gezondheid of voeding van mens of dier door de proefdieren op een verantwoorde wijze te verzorgen. Naast verzorgende handelingen doet de Proefdierverzorger ook kleine biotechnische ingrepen zoals het injecteren van stoffen, het via de mond toedienen van stoffen en het doden van dieren. De Proefdierverzorger heeft een belangrijke taak bij het signaleren van pijn, ziekte en veranderd gedrag van de proefdieren. eroepstaken De belangrijkste taken van de Proefdierverzorger zijn: het uitvoeren van (proef)dierverzorgend werk; het verrichten van kleine biotechnische ingrepen; het observeren van de dieren en het rapporteren van afwijkingen; het onderhouden en gebruiken van huisvestingssystemen van proefdieren; het registreren van basale gegevens aangaande de dierproef; het zorgen voor en bewaken van het welzijn van de proefdieren. 4. Niveau van de kwalificatie Niveau II PROEFDIERVERZORGER / CONCEPT UITGAVE MEI 2002

5 INTRODUCTIE EN TYPERING VAN DE KWALIFICATIE 5. Korte onderbouwing niveau-aanduiding De wijze waarop de kwalificatie Proefdierverzorger is ingeschaald op de dimensies verantwoordelijkheid, complexiteit en transfer is te lezen in onderstaand schema. De waarde per dimensie is gearceerd weergegeven. verantwoordelijkheid wat betreft werk van anderen verantwoordelijk voor eigen takenpakket verantwoordelijk niethiërarchisch verantwoordelijk hiërarchisch verantwoordelijkheid wat betreft afbreukrisico geringe verantwoordelijkheid redelijk grote verantwoordelijkheid grote verantwoordelijkheid complexiteit geautomatiseerde routines toepassen standaardprocedures toepassen combinatie van standaardprocedures ontwikkelen van nieuwe procedures transfer naar ander beroep functiegebonden kennis en vaardigheden beroepsgebonden kennis en vaardigheden beroepsonafhankelijke kennis en vaardigheden transfer naar nieuwe ontwikkelingen beperkt om te schakelen redelijk om te schakelen goed om te schakelen Wat betreft de dimensies verantwoordelijkheid en transfer wordt nog het volgende opgemerkt. In de sector PMLF omvat het begrip verantwoordelijkheid ook de verantwoordelijkheid voor middelen, het milieu en de gezondheid van anderen. Dat wil zeggen dat ook de mate waarin er sprake is van afbreukrisico, is meegewogen bij het vaststellen van het niveau van de kwalificatie. In de sector PMLF wordt met transfer ook het vermogen bedoeld om als beroepsbeoefenaar mee te groeien met een steeds veranderende beroepsinhoud. Met name in de laboratoriumtechniek is er sprake van continue veranderingen van analysemethoden die technologisch steeds geavanceerder worden. De mate waarin de kwalificatie voorbereidt op technologische ontwikkelingen, is meegewogen bij het vaststellen van het niveau van de kwalificatie. 6. Korte beschrijving plaats van de kwalificatie in de kwalificatiestructuur van het CO/LO De kwalificatie maakt deel uit van de kwalificatiestructuur PMLF (Procestechniek, Milieutechniek, Laboratoriumtechniek, Fotonica). In de bijlagen staat het Schema Deelkwalificaties Laboratoriumtechniek. PROEFDIERVERZORGER / UITGAVE MEI

6 7. Aanduiding van de gelegitimeerd(e) beroepsprofiel(en) of vergelijkbare informatiebronnen die als basis hebben gediend voor de eindtermen De kwalificatie is gebaseerd op formeel en informeel onderzoek in de bedrijfstak. Het formele deel wordt beschreven in de volgende documenten: Eimers, T., Frietman, J. (september 1996). Gemeenschappelijkheden in de kwalificaties van laboratoriumpersoneel. Stichting Industrieel Vakmanschap. Het informele onderzoek vindt continu plaats middels contacten met het bedrijven- en instellingsveld. 8. Mate waarin de eindtermen zijn gebaseerd op wettelijke beroepsvereisten, inclusief die zijn neergelegd in richtlijnen van de Raad van Europese Gemeenschappen Een Proefdierverzorger is op grond van Artikel 12 van de Wet op Dierproeven verplicht gekwalificeerd te zijn om met proefdieren te werken. De eindtermen zoals vermeld in dit document voldoen in principe aan deze verplichting. De eindtermen gericht op ARO en veiligheid sluiten aan bij de afspraken die tussen diverse branches en het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid zijn gemaakt. ovendien zijn de eindtermen voor Veiligheid afgestemd met het Nederlands Instituut voor Arbeidsvraagstukken / TNO.V. te Amsterdam. 9. enaming deelkwalificaties benodigd voor diplomering Een kandidaat heeft recht op een diploma Proefdierverzorger als hij de volgende deelkwalificaties heeft behaald: - Maatschappelijke Culturele Vorming III (302) - asiskennis en asisvaardigheden dierexperimentele laboratoriumtechniek II (290) - Zoötechniek II (292) - eroepspraktijkvorming Proefdierverzorging (295) PROEFDIERVERZORGER / CONCEPT UITGAVE MEI 2002

7 OPLEIDINGSINDICATIES RURIEK II: OPLEIDINGSINDICATIES 1. Aanduiding van welke opleiding/kwalificatie de kwalificatie een voortzetting vormt De kwalificatie is een voortzetting van de basisberoepsopleiding Proefdierverzorger. 2. Leerweg(en) Zowel de beroepsopleidende als de beroepsbegeleidende leerweg worden als geschikt gezien. 3. Advies over het aantal studiebelastingsuren en aanduiding van de deelkwalificaties die bij examinering externe legitimering behoeven OL-Leerweg: De totale studiebelasting van de kwalificatie bedraagt 3200 SU's. De beroepspraktijkvorming bedraagt 59% (1900 SU's). De vrije ruimte bedraagt 10 % (320 SU's). De extern te legitimeren deelkwalificaties zijn met een * gemarkeerd. Alle deelkwalificaties zijn verplichte deelkwalificaties. school- beroepspraktijkcomponent component totaal Maatschappelijke Culturele Vorming III (302) * asiskennis en asisvaardigheden dierexperimentele laboratoriumtechniek II (290) * Zoötechniek II (292) * eroepspraktijkvorming Proefdierverzorging (295) Vrije ruimte Totaal PROEFDIERVERZORGER / UITGAVE MEI

8 L-Leerweg: De totale studiebelasting van de kwalificatie bedraagt 3200 SU's. De beroepspraktijkvorming bedraagt 61,4 % (1965 SU's). De vrije ruimte bedraagt 10 % (320 SU's). De extern te legitimeren deelkwalificaties zijn met een * gemarkeerd. Alle deelkwalificaties zijn verplichte deelkwalificaties. school- beroepspraktijkcomponent component totaal Maatschappelijke Culturele Vorming III (302) * asiskennis en asisvaardigheden dierexperimentele laboratoriumtechniek II (290) * Zoötechniek II (292) * eroepspraktijkvorming Proefdierverzorging (295) Vrije ruimte Totaal Overheidsbekostiging De opleiding tot Proefdierverzorger komt voor overheidsbekostiging in aanmerking. 5. Vooropleiding De opleiding Proefdierverzorger is drempelloos. 6. Doorstroommogelijkheden Het diploma Proefdierverzorger geeft in principe recht op toelating tot alle verwante niveau III-opleidingen van de sector PMLF PROEFDIERVERZORGER / CONCEPT UITGAVE MEI 2002

9 ADVIES ACOA 7. Maatschappelijk Culturele Kwalificering Maatschappelijk Culturele Kwalificering kan worden teruggevonden in de volgende deelkwalificaties: - Maatschappelijk Culturele Vorming III (302) - Zoötechniek II (292) - eroepspraktijkvorming Proefdierverzorging II (295) 8. Afstemming met andere instanties LOAS biedt op het eerste gezicht gelijksoortige opleidingen als de opleiding tot Proefdierverzorger aan. De opleidingen verschillen echter sterk in cultuur. De beroepsopleiding in de agrarische sector is meer bedrijfsgericht en legt de nadruk op landbouwhuisdieren. De opleiding tot Proefdierverzorger legt de nadruk op knaagdieren in een wetenschappelijke laboratoriumomgeving. Met LOAS is afgesproken dat bij de eerstvolgende actualiseringsronde van hun eindtermendocumenten (in het kader van KS-2000) intensief overleg met de VaPro zal plaatsvinden om hun kwalificaties en de kwalificiaties op het gebied van proefdierverzorging en biotechniek volledig op elkaar af te stemmen. Verder is het eindtermendocument voorgelegd aan en na amendering goedgekeurd door: - de beroepsvereniging - het verzamelde schoolwezen laboratoriumtechniek; - NNI; - NIA-TNO. PROEFDIERVERZORGER / UITGAVE MEI

10 RURIEK III: EINDTERMEN 1. De eindtermen Onderstaand zijn de eindtermen per deelkwalificatie weergegeven. In de kolom Taco staat een taxonomiecode conform Romiszowski. toelichting kolom Taco F Feitelijke kennis (feiten, procedures) egripsmatige kennis (begrippen, principes) /pm/i/r Reproductieve vaardigheden cognitief/psychomotorisch/interactief/reactief Pc/pm/i/r Productieve vaardigheden cognitief/psychomotorisch/interactief/reactief PROEFDIERVERZORGER / CONCEPT UITGAVE MEI 2002

11 MAATSCHAPPELIJK CULTURELE VORMING III 302 Maatschappelijke Culturele Vorming III (302) nummer eindterm Taco NEDERLANDS De kandidaat kan zich met juiste toepassing van spelling, woordkeus en stijl, mondeling en schriftelijk in het Nederlands uitdrukken De kandidaat kan verschillende lees- en luisterstrategieën toepassen De kandidaat kan Nederlandstalige handleidingen en schriftelijke opdrachten interpreteren De kandidaat kan uit schriftelijk of elektronisch opgeslagen gegevens relevante informatie verzamelen De kandidaat kan in een beluisterde tekst hoofd- en bijzaken onderscheiden De kandidaat kan de inhoud van artikelen van algemene en technische aard samenvatten De kandidaat kan meetrapporten, labjournaals en eenvoudige zakelijke brieven in correct Nederlands opstellen. Pc De kandidaat kan een informatieve voordracht houden. Pc/i De kandidaat kan een sollicitatiebrief schrijven De kandidaat kan een sollicitatiegesprek voorbereiden en uitvoeren. Pc De kandidaat kan een zakelijk telefoongesprek voeren. Pc/i De kandidaat kan overleg met collega's en leidinggevenden voorbereiden en voeren De kandidaat kan een werkoverleg voorbereiden, actief bijwonen en een besluitenlijst maken. /i Pc PROEFDIERVERZORGER / UITGAVE MEI

12 nummer eindterm Taco ENGELS De kandidaat kan de binnen het laboratorium gangbare elementen, benamingen, begrippen en vaktermen uit het Engels vertalen De kandidaat kan enkele veelvoorkomende begrippen naar het Engels vertalen De kandidaat kan eenvoudige Engelse laboratoriumvoorschriften, handleidingen, gebruiksaanwijzingen en documentatie interpreteren De kandidaat kan een eenvoudig (telefoon)gesprek in het Engels voeren. Pc/i nummer eindterm Taco INFORMATICA De kandidaat kan de invloed van de computer op het dagelijks leven beschrijven De kandidaat kan de functie en werking van de basisonderdelen van een computersysteem beschrijven De kandidaat kan de functie en werking van (de meest gangbare) randapparatuur van een computersysteem beschrijven De kandidaat kan de begrippen 'hardware' en 'software' beschrijven De kandidaat kan de meest gebruikte functies van een operating-system toepassen De kandidaat kan de belangrijkste functies van een tekstverwerkingsprogramma toepassen De kandidaat kan het begrip 'spreadsheet' beschrijven De kandidaat kan met een spreadsheetprogramma eenvoudige handelingen verrichten De kandidaat kan het begrip 'database' beschrijven De kandidaat kan met een database-programma eenvoudige handelingen verrichten De kandidaat kan randapparatuur en netwerksystemen toepassen. /p m De kandidaat kan bij het verwerven van informatie van geautomatiseerde gegevensbestanden en nieuwe media toepassen De kandidaat kan bestaande computerprogramma's voor berekeningen en administratie toepassen. nummer eindterm Taco PROEFDIERVERZORGER / UITGAVE MEI 2002

13 MAATSCHAPPELIJK CULTURELE VORMING III 302 nummer eindterm Taco MAATSCHAPPIJLEER De kandidaat kan over maatschappelijke ontwikkelingen die van invloed zijn op werk en individu zijn mening geven De kandidaat kan op basis van respect met mensen met een andere maatschappelijke en culturele achtergrond omgaan De kandidaat kan de werking van de parlementaire democratie beschrijven. /r/i Rr/i De kandidaat kan het Nederlandse sociale stelsel beschrijven De kandidaat kan zijn waarden, normen en opvattingen over de betekenis van arbeid voor individu en samenleving weergeven De kandidaat kan de betekenis van veranderingen op het gebied van arbeidsmarkt, veiligheid, gezondheid, welzijn, werkgelegenheid en sociale zekerheid beschrijven De kandidaat kan stappen die kunnen leiden tot het vinden en aanvaarden van betaald werk ondernemen De kandidaat kan de rechten, plichten en verantwoordelijkheden voortvloeiend uit een arbeidscontract beschrijven De kandidaat kan informatie omtrent rechten, plichten en verantwoordelijkheden in geval van werkloosheid, ziekte of arbeidsongeschiktheid in een gegeven situatie inwinnen De kandidaat kan de verschillende typen bedrijven en instellingen waarin laboratoriummedewerkers hun beroep uitoefenen, beschrijven De kandidaat kan de redenen waarom een laboratoriummedewerker zich dient te houden aan de regels van de beroepsethiek beschrijven. Pc/i /i Rr/c/i nummer eindterm Taco LICHAMELIJKE OPVOEDING De kandidaat kan de relatie tussen bewegen en gezondheid beschrijven De kandidaat kan de wijze waarop de lichamelijke conditie verbeterd kan worden en hoe blessures voorkomen kunnen worden, beschrijven De kandidaat kan de verantwoordelijkheid ten aanzien van de gezondheid beschrijven De kandidaat kan het bewegen als een zinvolle en plezierige vorm van vrijetijdsbesteding beschrijven De kandidaat kan enkele bewegingstechnische en -tactische /pm PROEFDIERVERZORGER / UITGAVE MEI

14 nummer eindterm Taco vaardigheden toepassen De kandidaat kan de voor de binnen-bewegingssituaties vereiste sociale vaardigheden toepassen De kandidaat kan de bewegingscultuur en de plaats en functie daarvan in de samenleving beschrijven De kandidaat kan de bijzondere aspecten van lichamelijkheid en bewegen voor de toekomstige beroepssituatie beschrijven. /i PROEFDIERVERZORGER / UITGAVE MEI 2002

15 MAATSCHAPPELIJK CULTURELE VORMING III 302 asiskennis en asisvaardigheden Dierexperimentele Laboratoriumtechniek II (290) nummer eindterm Taco WISKUNDE De kandidaat kan, ook met behulp van een rekenmachine, eenvoudige rekenkundige berekeningen uitvoeren De kandidaat kan met breuken, machten en wortels rekenen. PLANNING EN ADMINISTRATIE De kandidaat kan een protocol van een proef volgens GLP-richtlijnen bijhouden De kandidaat kan een fokadministratie bijhouden De kandidaat kan kooi- en fokkaarten bijhouden De kandidaat kan bij het verzorgen van proefdieren administratieve handelingen verrichten. KWALITEIT, VEILIGHEID EN MILIEU De kandidaat kan eenvoudige kwaliteitszorg in het laboratorium toepassen De kandidaat kan veiligheidssymbolen, chemiekaarten, p-bladen en MACwaarden gebruiken en toepassen De kandidaat kan veiligheidsmaatregelen en procedures met betrekking tot milieubelastende stoffen toepassen De kandidaat kan de functie van persoonlijke en algemene beschermingsen veiligheidsmiddelen beschrijven De kandidaat kan een aantal veiligheidsmiddelen demonstreren. /pm De kandidaat kan methoden en procedures ter bestrijding van brand in het laboratorium beschrijven. HYGIËNE PROEFDIERVERZORGER / UITGAVE MEI

16 nummer eindterm Taco De kandidaat kan verschillende maatregelen om besmetting te voorkomen, beschrijven De kandidaat kan verschillende methodes voor ontsmetting en sterilisatie beschrijven De kandidaat kan verschillende besmettelijke ziektes bij proefdieren beschrijven De kandidaat kan verschillende soorten van micro-organismen beschrijven De kandidaat kan microbiologische risico's die het werken in een proefdierverblijf met zich meebrengt, beschrijven De kandidaat kan de microbiologische barrières beschrijven De kandidaat kan de verschillende manieren om kadavers af te voeren beschrijven. ETHIEK De kandidaat kan de wettelijke regelingen ten aanzien van proefdieren beschrijven De kandidaat kan de elementaire principes van dierethiek beschrijven De kandidaat kan de alternatieven voor dierproeven (vervanging, verfijning en vermindering) beschrijven. DIERKUNDE De kandidaat kan de elementaire principes van de anatomie van gewervelde dieren beschrijven De kandidaat kan de elementaire principes van de fysiologie van gewervelde dieren beschrijven De kandidaat kan de beginselen van de voedingsleer beschrijven De kandidaat kan de beginselen van de klassieke genetica beschrijven PROEFDIERVERZORGER / UITGAVE MEI 2002

17 MAATSCHAPPELIJK CULTURELE VORMING III 302 ZOÖTECHNIEK II 292 Zoötechniek II (292) nummer eindterm Taco De kandidaat kan zijn werkzaamheden volgens een werkplan uitvoeren. /pm De kandidaat kan in een adequaat tempo werken. /pm De kandidaat kan in het kader van zijn werkzaamheden in groepsverband samenwerken. /i ZIEKTEKUNDE De kandidaat kan de dagelijkse en uitgebreide controle beschrijven De kandidaat kan de dagelijkse en uitgebreide controle uitvoeren. Pc De kandidaat kan een eenvoudige differentiaal diagnose opstellen. Pc De kandidaat kan de handelingsvolgorde van 'Eerste hulp bij ongelukken' bij dieren beschrijven De kandidaat kan in het kader van 'Eerste hulp' symptomen herkennen De kandidaat kan de noodzakelijke eerste hulp bij dieren verrichten. /pm VERZORGING De kandidaat kan de verzorging van proefdieren uitvoeren. /pm De kandidaat kan de proefdieren op juiste en verantwoorde wijze fixeren en hanteren. /pm De kandidaat kan verschillende fokmethoden en foksystemen beschrijven De kandidaat kan de meest gebruikte proefdiersoorten volgens bepaalde fokmethoden fokken De kandidaat kan de methoden van opslaan en verstrekken van voeding beschrijven De kandidaat kan de voorwaarden voor een goede huisvesting van dieren beschrijven. Pc De kandidaat kan voor een goede huisvesting van proefdieren zorgdragen. Pc PROEFDIERVERZORGER / UITGAVE MEI

18 nummer eindterm Taco IOTECHNISCHE HANDELINGEN De kandidaat kan bij kleine proefdieren bloed afnemen. /pm De kandidaat kan subcutane en intramusculaire injecties bij kleine proefdieren toedienen. /pm De kandidaat kan bij proefdieren stoffen oraal toedienen. /pm De kandidaat kan op verantwoorde wijze kleine proefdieren doden. /pm De kandidaat kan door dieren operatie-gereed te maken, operaties voorbereiden. /pm De kandidaat kan tijdens een ingreep assisteren. /pm PROEFDIERVERZORGER / UITGAVE MEI 2002

19 MAATSCHAPPELIJK CULTURELE VORMING III 302 EROEPSPRAKTIJKVORMING PROEFDIERVERZORGING 295 eroepspraktijkvorming Proefdierverzorging (295) nummer eindterm Taco De kandidaat kan eenvoudige apparatuur in een dierenlaboratorium na instructie volgens een protocol instellen en bedienen. /pm De kandidaat kan de proefdieren op juiste en verantwoorde wijze hanteren. /pm De kandidaat kan op de juiste wijze schoonmaken en desinfecteren. /pm De kandidaat kan afwijkingen van het normale patroon signaleren en melden De kandidaat kan zijn werkzaamheden overeenkomstig de gestelde kwaliteits-, ARO-, veiligheids-, milieu- en hygiënenormen uitvoeren. /r /r De kandidaat kan routinematig en onder realistische arbeidsdruk werken. Rpm De kandidaat kan een eenvoudige werkplanning maken en volgen De kandidaat kan de administratie van het eigen werk verzorgen De kandidaat kan zowel individueel als in groepsverband werken. Ri/c De kandidaat kan sociale en communicatieve vaardigheden toepassen om binnen de praktijksituatie een goede werksfeer te handhaven en te bevorderen. /i De kandidaat kan, indien nodig, omgaan met vertrouwelijke gegevens. Rr/i De kandidaat kan zijn eigen plaats binnen de organisatie van het laboratorium noemen. F PROEFDIERVERZORGER / UITGAVE MEI