Trendrapport PO en VO
|
|
- Sonja de Veen
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Trendrapport PO en VO Technologieën van de toekomst Trendrapport mbo 1
2 2 Trendrapport PO en VO 3D bril te gebruiken voor voorkant
3 Voorwoord Beam me up, Scotty De kracht van science fiction is dat het ons vergezichten toont van de mogelijkheden van techniek. Onze fantasieën worden voor even gerealiseerd. Voor even? Vaak blijken sf-films achteraf een voorspellende gave te bezitten. Al in 1969 toonde Kubrick in zijn verfilming van Arthur C. Clarke s 2001 a Space Odessey apparaten die verdacht veel op de hedendaagse tablet lijken. In Star Trek ( Beam me up, Scotty ) en Star Wars zagen we objecten en levende wezens materialiseren alsof ze ter plekke werden gemaakt. In 2011 verkoopt De Bijenkorf tijdens de Dwaze Dagen een 3d-printer voor nog geen 1250,-. Over twee jaar krijgen onze kinderen voor Sinterklaas een verkleinde versie hiervan. Dan kunnen ze hun eigen autootjes en sierraden ontwerpen en printen. U begrijpt dat de snelle ontwikkeling van techniek ook volop kansen biedt voor het onderwijs. Bij Kennisnet onderzoeken we deze mogelijkheden dagelijks. Niet met als doel om zoveel mogelijk technologie in het onderwijs te stoppen, maar om te ontdekken waar gebruik van ict het onderwijs beter kan maken. Hoe dit kan bijdragen aan thema s als opbrengstgericht werken en talentontwikkeling. Of waar dit oplossingen kan bieden in periodes van krimp en bezuiniging. We kijken vooral vooruit, naar de zaken die gaan komen. Zodat u gedegen en toekomstbestendige beslissingen kunt nemen over de inzet van technologie binnen uw onderwijs. En dat in een tijd waarin we onze kinderen meer willen bieden met minder geld! Vooruitkijken is daarmee belangrijker dan ooit. In deze publicatie bieden wij u een overzicht van de technologische ontwikkelingen die op korte termijn interessant gaan worden voor het onderwijs. We hopen dat dit trendrapport u een goed beeld geeft van wat er op ons afkomt en hoe we daar ons voordeel mee kunnen doen. Volop inspiratie dus. Frans Schouwenburg Sectormanager PO en VO Trendrapport PO en VO 3
4 Inhoudsopgave Inleiding 5 Maatschappelijke ontwikkelingen 6 Uitdagingen voor het funderend onderwijs 8 Belangrijkste technologieën Cloud computing Social media Verrijkte content Augmented reality Learning analytics Meer informatie 30 4 Trendrapport PO en VO
5 Inleiding Kinderen maken in de eerste achttien jaar van hun leven een enorme ontwikkeling door. Het funderend (primair en voortgezet) onderwijs begeleidt en ondersteunt ze hierbij, zodat de jongeren straks goed voorbereid de arbeidsmarkt betreden. Maar hoe die toekomst er voor deze nieuwe generatie precies uit gaat zien is nog onzeker. Wel staat vast dat ict hierin een belangrijke rol speelt. Ict blijft zich snel ontwikkelen, nieuwe toepassingen schieten als paddenstoelen uit de grond. Dat heeft een grote impact op het onderwijs. Welke technologie moet u als manager nu inzetten? Waar gaat u in investeren? Wat kan ict voor uw specifieke onderwijssituatie betekenen? Welke trends zijn blijvend? Om u bij het beantwoorden van deze cruciale vragen te helpen, zetten we de belangrijkste trends en ontwikkelingen op een rij. Wij maakten een overzicht van de belangrijkste technologieën die het funderend onderwijs de komende vijf jaar zullen beïnvloeden. Waar mogelijk komen we met praktische tips. De geselecteerde technologieën hebben invloed op de inhoud van het onderwijs (het wat) en op de wijze waarop het onderwijs verzorgd en georganiseerd kan worden (het hoe). Ze roepen een aantal nieuwe vraagstukken op waar onderwijsorganisaties, leidinggevenden, onderwijsgevenden en leerlingen een antwoord op kunnen en moeten formuleren. Daarom geven we bij elke technologie niet alleen aan wat deze inhoudt, maar ook wat deze kan betekenen voor het funderend onderwijs. Sommige technologieën spelen nu al een (grote) rol in de onderwijspraktijk, voor andere geldt dat dit wat langer zal duren. Dit overzicht is bedoeld als startpunt voor iedereen die met nieuwe technologieën aan de slag wil. Het geeft een beknopt overzicht. Bent u geïnspireerd en wilt u meer te lezen, gebruik dan onderstaande QR code om direct naar onze website te gaan. Hier vindt u ook actuele voorbeelden, een online versie van het rapport én ervaringen van gebruikers. Wij nodigen u van harte uit om hier ook uw ervaringen en toepassingen te delen. Zo inspireren en helpen we elkaar om de technologische mogelijkheden van nu en straks te verkennen en te implementeren. Deze publicatie bestaat uit drie delen: Maatschappelijke ontwikkelingen: welke grote verschuivingen zien we in de maatschappij? Uitdagingen: wat zijn de uitdagingen waar het funderend onderwijs nu voor staat? Belangrijkste technologieën: welke technologieën zijn in opkomst en hoe kunnen die een bijdrage leveren aan de uitdagingen? Trendrapport PO en VO 5
6 Maatschappelijke ontwikkelingen Op dit moment vindt een aantal grote ontwikkelingen plaats in onze samenleving, die de manier waarop we samen werken, leven en leren sterk beïnvloeden. De belangrijkste verschuivingen worden hier toegelicht. Netwerksamenleving Persoonlijk en op maat Door de opkomst van internet, cloud computing en social media staan we meer dan ooit in verbinding met elkaar en met de wereld. Dit verandert de sociale structuur van onze samenleving. De noodzaak om in vaste structuren te werken verdwijnt meer en meer. Om efficiënt (samen) te werken, is het niet langer nodig om met zijn allen op dezelfde plek te zitten of vanuit dezelfde organisatie te werken. Via draadloze en mobiele technologie en via internetapplicaties zijn mensen altijd en overal met elkaar verbonden. De komst van de nieuwe generatie tablets zoals de ipad van Apple en de Galaxy van Samsung geeft het gebruik van mobiele en draadloze technologie een nieuwe impuls. Steeds meer mensen hebben via een eigen device toegang tot netwerken: kennis en informatie waar en wanneer ze maar willen. De grenzen van tijd, ruimte en locatie zijn hiermee nagenoeg verdwenen. De netwerksamenleving heeft hiermee definitief haar intrede gedaan. We zien binnen de economie een verschuiving van een aanbodgerichte naar een vraaggestuurde markt. In een aanbodeconomie bepalen bedrijven wat klanten kunnen kopen. Zij bedenken en ontwikkelen nieuwe producten, die ze vervolgens bij verschillende doelgroepen proberen te verkopen. In een vraageconomie staat de vraag van de klant centraal. Met behulp van persoonlijke profielen of doordat de klant zelf via internet zijn eigen product samen kan stellen, weten we in toenemende mate wat de klant wil. Dit leidt tot andere manieren van inkopen, produceren en opslaan. Daar waar de klant vroeger alleen een zwarte T-Ford kon kopen, kan hij nu online zijn eigen auto samenstellen. En waarom nog een abonnement op een krant als u zelf uw eigen informatieaanbod kunt regelen en zo uw eigen krant kunt vormgeven? Ook diensten als verzekeringen worden meer en meer op maat geleverd. De klant kiest zelf de hoogte van het eigen risico en bepaalt bijvoorbeeld of hij verzekerd wil zijn voor kraamzorg. Kortom, steeds meer mensen willen hun producten en diensten persoonlijk en op maat hebben. Technologische ontwikkelingen maken dit mogelijk en betaalbaar. 6 Trendrapport PO en VO
7 Nieuwe organisatie- en verdienmodellen Technologisering van het leven Als gevolg van de hiervoor genoemde ontwikkelingen zien we dat veel organisaties zich herbezinnen op hun rol en toegevoegde waarde. Consumenten kopen geen fysieke cd meer, maar luisteren via Spotify of kopen muziek als een dienst. Wie een boek wil publiceren, zet een hoofdstuk online en bekijkt of het publiek bereid is om ervoor te betalen. En wie een hardloopschoen nodig heeft, gaat niet naar de winkel, maar bepaalt aan welke eisen de schoen moet voldoen en stelt aan de hand van eigen wensen de schoen online samen. Hierdoor verandert de rol van winkels, uitgevers en andere organisaties. En met de rol verandert ook de wijze waarop ze hun geld verdienen. De producten of diensten waaraan vroeger geld werd verdiend, zijn nu vaak gratis. Waar verdient een telecombedrijf zijn geld mee als iedereen via Skype belt? Waar verdient een uitgever geld mee als alle informatie gratis online te vinden is? Deze ontwikkelingen vragen om andere verdienmodellen en om nieuwe en meer persoonlijke manieren van organiseren. Technologie dringt meer en meer door in ons dagelijks leven, in werk en privé. Als we iets niet weten, dan googlen of bingen we het of we raadplegen ons sociale netwerk via Facebook of Hyves. Nieuws en achtergronden komen persoonlijk en op maat via onze favoriete device binnen. Auto s bevatten intussen meer software dan elektronica. Niet alleen voor het rijden, maar ook voor het ontvangen en zenden van relevante informatie. Zo kan de garage op afstand constateren of er gebreken zijn en kleine reparaties uitvoeren. Ook andere (gebruiks)voorwerpen worden in toenemende mate van chips met informatie voorzien. Deze chips kunnen onderling en met het internet communiceren. Een chip in medicijnen bijvoorbeeld registreert of het medicijn daadwerkelijk door de patiënt wordt ingenomen. Zo niet, dan krijgt de huisarts of mantelzorger een bericht; hij kan dan contact opnemen met de patiënt. Als de medicijnen bijna op zijn, gaat er automatisch een seintje naar de apotheek. Trendrapport PO en VO 7
8 Uitdagingen voor het funderend onderwijs Maatschappelijke ontwikkelingen hebben hun invloed op het onderwijs. De manier waarop we met elkaar werken en leven verandert. Daarmee veranderen ook de vaardigheden die leerlingen nodig hebben als ze straks zelfstandig functioneren in de samenleving. Hier ligt een belangrijke taak voor scholen. Het is aan het onderwijs de brug te slaan tussen de eisen van de samenleving en de specifieke behoeften van leerlingen. Voor de komende jaren zien wij voor het funderend onderwijs de volgende belangrijke uitdagingen: Het vergroten van de kwaliteit Scholen hebben de taak leerlingen op de toekomst voor te bereiden. Die taak wordt aangescherpt: de kwaliteit van het onderwijs moet omhoog. Er is veel aandacht voor het verhogen van het taal- en rekenniveau van leerlingen en toekomstige docenten. Maar ook voor bepaalde competenties die belangrijk zijn voor de netwerksamenleving waar leerlingen in opgroeien. Zij moeten bijvoorbeeld kritisch zijn, goed kunnen samenwerken, zelfstandig problemen op kunnen lossen, creatief en vooral ook mediawijs zijn. Een pittige klus voor scholen. Zeker ook omdat elke leerling uniek is en goed onderwijs persoonlijk is. De leerlingenpopulatie van het funderend onderwijs is groot en sterk heterogeen. Leerlingen verschillen in leeftijd, ervaring, leervoorkeur, talent, culturele achtergrond en sociaaleconomische klasse. Scholen staan voor de uitdaging maatwerk te bieden en daarbij de kwaliteit en professionaliteit van de school op te schroeven. Het verhogen van doelmatigheid Het is bezuinigen wat de klok slaat. Dat betekent dat scholen de onderwijskwaliteit moeten verhogen met minder middelen. Efficiënter en effectiever werken dus. Dat geldt ook voor het primair en het voortgezet onderwijs. Hoe kunnen scholen dat aanpakken? Door slim te organiseren, (onderwijs)processen te optimaliseren en meer te sturen op kwaliteit. Dat vereist een professionele organisatie die open staat en verbonden is met de omgeving. Een professionele organisatie Om de hoge ambities te kunnen realiseren, hebben de scholen een lerende organisatie nodig. Een organisatie die doelgericht werkt en resultaten zichtbaar maakt. Transparantie is noodzakelijk om de kwaliteit en doelmatigheid van het onderwijs te kunnen meten. Zo wordt duidelijk waar ingrepen nodig zijn. Ook kunnen scholen van elkaar leren door de prestaties met elkaar te vergelijken. Bovendien krijgen ouders, leerlingen, overheid en andere belanghebbenden hiermee inzicht in de onderwijsprocessen. Ict kan scholen ondersteunen om de kwaliteiten en resultaten transparant te maken. Het bundelen van krachten Scholen staan niet alleen voor deze zware taak. Ze krijgen op de eerste plaats steun van elkaar. Maar ook ouders en maatschappelijke organisaties voelen zich verantwoordelijk en kunnen bijdragen aan meer kwaliteit. En dan is er de intensieve samenwerking met kindvoorzieningen, zorg, cultuur en het bedrijfsleven. Technologische ontwikkelingen kunnen deze samenwerking verbeteren. Ict-toepassingen kunnen bijvoorbeeld de communicatie tussen scholen, kinderopvang en jeugdzorg effectiever en efficiënter faciliteren. De brede onderwijsschool kan hierbij een belangrijke spin in het web worden; een lokale ontmoetingsplaats waar het kind centraal staat. 8 Trendrapport PO en VO
9 Belangrijkste technologieën In het volgende deel beschrijven we de belangrijkste technologieën die nu of in de komende vijf jaar een rol kunnen spelen in het onderwijs. Ze bieden ondersteuning aan de onderwijsprofessionals en creëren nieuwe oplossingsmogelijkheden voor de beschreven uitdagingen. Verrijkte content Learning analytics Augmented reality Cloud computing Social media Trendrapport PO en VO 9
10 10 Trendrapport PO en VO Cloud computing Minder zorgen om techniek, meer profijt van ict
11 WAT Overal en altijd uw mail lezen, rekeningen betalen, werken aan een presentatie of een document delen. Het maakt niet meer uit via welke computer, laptop, tablet of smartphone u inlogt. U kunt direct bij uw eigen spullen, gewoon verder gaan met waar u mee bezig was. Deze manier van werken neemt hand over hand toe en is mogelijk dankzij cloud computing. Cloud computing is het gebruiken van ict-diensten via internet. Standaarddiensten die de gebruiker (tegen betaling) zelf kan inrichten. De programma s en documenten staan op internet in plaats van op de eigen computer of server. De gebruiker heeft zo geen zorgen om de techniek en het onderhoud. Bovendien zijn de diensten overal en altijd vanaf een eigen device beschikbaar. Cloud computing is overigens niet nieuw. Denk bijvoorbeeld aan of telebankieren. Nieuw is wel de groeiende waaier aan nieuwe toepassingen. Cloud computing betekent een fundamentele verandering in het denken over en het gebruik van ict. U hoeft niet meer na te denken over middelen en pakketten, maar over wat u wilt bereiken. Ict wordt hiermee een dienst, in plaats van een product. IMPACT Ook het onderwijs maakt volop gebruik van cloud computing. Er zijn bijvoorbeeld cloud oplossingen voor de elektronische leeromgeving, administraties, mail en tools die (digitaal) samenwerken ondersteunen. Een groot voordeel is dat de school zelf geen servers en software hoeft te kopen en te onderhouden. In plaats daarvan abonneert u zich op de functionaliteiten die de school nodig heeft. Omdat het om standaarddiensten gaat met veel gebruikers, blijven de kosten relatief gezien laag. Bovendien bewegen de kosten mee met het werkelijke gebruik. Is het gebruik laag, dan betaalt u minder. En omgekeerd: pieken kunt u goed opvangen. Door het gebruik van cloud diensten wordt de technische infrastructuur binnen de school eenvoudiger. Er is immers alleen toegang tot internet nodig. Daardoor hoeft er minder tijd (en dus geld) te worden besteed aan technisch beheer van de infrastructuur en verschuift de aandacht naar het functioneel beheer. De school moet regelen dat leerlingen, docenten en stafmedewerkers toegang krijgen tot de toepassingen. Anders gezegd: de school krijgt ruimte (tijd en geld) om aandacht te geven aan de toepassingsmogelijkheden van ict in het onderwijs- en leerproces en de organisatie. Trendrapport PO en VO 11
12 TOEPASSINGEN Cloud computing verandert niet zozeer de toepassing zelf als wel de wijze waarop ict geleverd wordt. En daar ontstaan de voordelen. Naast de reeds genoemde efficiencyvoordelen biedt cloud computing ook mogelijkheden voor flexibel onderwijs. Een school die gebruik maakt van cloud diensten biedt medewerkers en leerlingen altijd en overal toegang tot hun werk en/of lesmateriaal. Ze kunnen thuis in dezelfde omgeving (door)werken. Geen gedoe met usb-sticks of gesleep met zware boeken. Niets meer wat ze thuis zijn vergeten; alles wat leerlingen doen, staat immers online. Daarmee is het een belangrijk middel of misschien zelfs wel een voorwaarde van onderwijs dat onafhankelijk is van plaats en tijd. Dit geldt ook voor de docent. Vanuit elke plek kan hij communiceren of samenwerken met collega s, leerlingen en ouders. Bijvoorbeeld via communicatieplatforms als Google of Office 365. Hiermee kan de docent leerlingen of groepen gebruikers op afstand volgen en begeleiden. Een school kan de functionaliteit per gebruiker inkopen. De ene toepassing voor die groep en een andere voor die. En het jaar daarop kan dat weer wisselen. AANDACHTSPUNTEN Cloud computing is gebaseerd op een aantal principes. Standaardisatie is er daar één van en dat terwijl u soms specifieke wensen heeft. Maatwerk betekent vaak zelfingerichte voorzieningen die een forse extra investering en onderhoud vragen. Denk hierbij aan de bekende 80/20-regel: vraag uzelf af wat de extra 20% maatwerk u waard is. Er ontstaan steeds meer mogelijkheden om maatwerk toe te passen binnen cloud diensten. Er bestaat overigens niet één cloud dienst die alle functionaliteiten biedt. In de regel zult u dus gebruikmaken van verschillende diensten, producten en leveranciers. Daarbij moet u er goed op letten dat er makkelijk uitwisseling van informatie kan plaatsvinden en dat de toegang voor gebruikers goed is geregeld. Een ander belangrijk principe is dat alle gegevens op het internet staan bij uw cloud aanbieder. Een betrouwbare internetverbinding is noodzakelijk. Daarnaast is het belangrijk om als school eigenaar te blijven van de gegevens, te weten wie er toegang toe hebben en hier verantwoordelijkheid voor kunnen nemen. Wat is hierbij de verantwoordelijkheid van de school naar minderjarige leerlingen en medewerkers? Welke invloed heeft de fysieke (internationale) locatie waar de gegevens staan op issues als toegang en privacy? Kunt u, als u van aanbieder wilt wisselen, uw gegevens meenemen? Allemaal zaken om goed uit te zoeken voordat u met een aanbieder in zee gaat. Ondanks alle zaken waar u op moet letten, zien wij de ontwikkeling naar cloud diensten als onomkeerbaar. Regelmatig wordt in dit verband de vergelijking met de elektriciteits- en watervoorziening gemaakt. Er is geen organisatie die zonder kan en toch laten de meeste organisaties deze voorziening met een gerust hart over aan verschillende nutsleveranciers. Met standaard ict gaat het snel dezelfde kant op. 12 Trendrapport PO en VO
13 VOORBEELDEN Een herkenbaar voorbeeld van cloud computing zijn de elektronische leeromgevingen die op steeds meer scholen gebruikt worden. Ook zijn bijna alle leerlingvolgsystemen inmiddels cloud diensten, zoals bijvoorbeeld Parnassys en Esis. Basisschool De Droomspiegel in Almere heeft dit uitgebreid met een portfolio in de cloud. Adjunct-directeur Kristian van den Berg: We vinden het belangrijk dat leerlingen zicht hebben op hun eigen leerproces en dat ze zowel naar hun ontwikkelpunten als talenten kijken. Een portfolio in de cloud heeft een groot aantal voordelen voor ons. Doordat het portfolio altijd en overal beschikbaar is, kunnen ouders, maar ook opa s en oma s meekijken. Deze transparantie verhoogt de ouderbetrokkenheid. Daarnaast kunnen leerlingen ook van buitenaf dingen toevoegen aan hun portfolio. Leren vindt immers ook buiten de school plaats. Mytylschool De Brug werkt mee aan het nieuwe concept De Cloudschool, om plaats- en tijdonafhankelijk werken in een virtuele school mogelijk te maken. Jan Kraaienbrink, directeur van de school: Een cloudschool is een soort school in de wolken waar je altijd en overal naar toe kunt. De reis er naartoe gaat via de digitale snelweg, het internet. De Brug maakt gebruik van de clouddienst Google Apps Education en wordt ondersteund door G-Company. Ook Microsoft biedt met Sharepoint en Live@ Edu soortgelijke mogelijkheden. Kraaienbrink: Iedereen kan eenvoudig agenda s, bestanden en ook webpagina s maken en delen. Al snel bleek dat ook leerlingen er prima mee uit de voeten kunnen. Doordat we het onderhoud uitbesteden aan Google kunnen we weer meer tijd besteden aan het onderwijs. Het voortgezet onderwijs op het Hondsrug College in Emmen heeft een speciale absentenregistratie-app ontwikkeld. Docenten krijgen via hun eigen tablet toegang tot de database die in de cloud staat. Dankzij de app is de leerling-registratie voor docenten een stuk gebruiksvriendelijker. Ze krijgen per klas de foto s van de leerlingen te zien en met een vingerklik melden ze of een leerling afwezig is. De cloud maakt het ook mogelijk dat meldingen die via de administratie binnenkomen direct worden verwerkt. De docent ziet dan meteen of een afwezigheid al dan niet geoorloofd is. Cloud computing Social media Verrijkte content Augmented reality Learning analytics Trendrapport PO en VO 13
14 14 Trendrapport PO en VO Social media In contact met de wereld om je heen, altijd en overal
15 WAT Altijd en overal in contact zijn met anderen, informatie uitwisselen, dialoog en debat opzoeken of gezamenlijk kennis creëren. En dat allemaal los van bestaande organisatie- of landsgrenzen, sociaaleconomische klassen of andere indelingen. Het is mogelijk met social media. Toegang tot kennis en kennissen wordt niet meer bepaald door onze directe leefomgeving. Daarmee vergroten social media onze fysieke wereld en maken ze het samenwerken (over grenzen heen) makkelijker. IMPACT Social media faciliteren het communiceren en samenwerken in groepen. In het onderwijs komen deze activiteiten veelvuldig voor. Nu zijn deze activiteiten nog tijd- en plaatsgebonden. Leerlingen en docenten ontmoeten elkaar fysiek om samen te werken. Social media vergroten de mogelijkheden om het samen leren anders te faciliteren. Niet alleen in tijd, maar ook in reikwijdte. Een expert van buiten kan bijvoorbeeld makkelijk via social media bevraagd worden of meewerken aan een project. Social media zijn online platforms waar gebruikers met elkaar in contact kunnen komen en zelf de inhoud bepalen en verzorgen. Met social media verbinden mensen zich met anderen om verhalen, ervaringen of informatie te delen. Deze verbindingen kunnen objecten (zoals foto s, video s en tekst) vertegenwoordigen of mensen met dezelfde interesses en/of kenmerken (zoals netwerken). Denkt u daarbij bijvoorbeeld aan het delen van uw foto s via Flickr, de kennis die wij gezamenlijk creëren op Wikipedia of het uitwisselen van informatie op het zakelijke netwerkplatform LinkedIn. Social media zijn cloud based, dat wil zeggen dat de netwerken altijd en overal toegankelijk zijn. Een tweede aspect dat aanspreekt, is dat social media het makkelijker maken om met een diversiteit aan groepen te communiceren. Contact met bijvoorbeeld ouders of organisaties kan soms veel tijd en moeite kosten. Met social media wordt dat makkelijker, ook omdat ouders en organisaties mee kunnen doen wanneer het schikt. Social media brengen scholen in contact met hun omgeving en hebben daarom de potentie om de relatie tussen onderwijs en maatschappij te versterken. Groepen die altijd moeilijk of niet bereikbaar waren, worden nu toegankelijk. Social media veranderen de manier waarop wij samen leven, leren en werken. Het is mogelijk om onafhankelijk van tijd, plaats en bestaande structuren informatie en kennis te delen en te construeren. Trendrapport PO en VO 15
16 TOEPASSINGEN Social media worden zowel in het primaire als in het ondersteunende proces ingezet. Leerlingen kunnen online informatie beoordelen via social media, wat belangrijk is voor leerdoelen als informatieverwerving en -verwerking. In het secundaire proces zien we docenten die met elkaar samenwerken. Ze maken nieuw lesmateriaal in wiki s en delen ervaringen en nieuwe inzichten via communities. Zo werken ze aan hun professionalisering. Ook zijn er de mogelijkheden om de interactie tussen de school en omgeving te verbeteren. Bijvoorbeeld in de communicatie naar ouders of organisaties. AANDACHTSPUNTEN Gedrag in de online wereld is vaak een spiegel van gedrag in de fysieke wereld. Veel van de uitdagingen bij offline samenwerken gelden ook online. Zo zijn er zowel in de echte wereld als in de online wereld verschillende omgevingen. Bijvoorbeeld plekken waar vooral wordt rondgehangen en plekken die gericht zijn op de eigen peergroup. Ook zijn er omgevingen die specifiek zijn gericht op leren en samenwerken. Het doel van zo n omgeving bepaalt de mogelijkheden. Door hiervan op de hoogte te zijn, kunt u de mogelijkheden optimaal benutten en eventuele risico s inschatten. Een veilige omgeving is online net zo belangrijk als offline. Met wie wilt u werkstukken delen? Welke onderdelen van de discussie of het leren zijn openbaar en wanneer kiest u voor een besloten groep? U moet weten wat u met wie deelt en waar u dit het beste kunt doen. Privacy en veiligheid zijn belangrijke thema s. Ook voor profielen geldt dat u een keuze moet maken wat u met wie wilt delen. Is een Twitter- of Facebookaccount privé of gebruikt u het voor contact met leerlingen? En wat kunnen en mogen ze dan zien van uw profiel? De laatste tijd bieden social media meer mogelijkheden om verschillende aspecten van ons profiel aan verschillende groepen te tonen, zoals we dat ook in het echte leven doen. Social media zullen een belangrijke rol spelen in de huidige netwerksamenleving. Het functioneel en mediawijs gebruikmaken ervan wordt steeds meer een basisvaardigheid. 16 Trendrapport PO en VO
17 VOORBEELDEN Social media worden onder meer gebruikt voor professionalisering binnen scholen. Docenten komen in contact met collega s en wisselen expertise uit. Zo vindt u bijvoorbeeld op de zakelijke netwerksite LinkedIn verschillende groepen die interessant zijn voor mensen die in het funderend onderwijs werken, zoals Onderwijs 2.0 of Onderwijs met ICT. Ook andere scholen experimenteren met deze vorm van interactie in de klas. Ook David Pijpaert, docent Aardrijkskunde en procescoördinator Digitaliseringen op RSG Stad + Esch, schrijft hierover op zijn blog. Hij laat leerlingen samenvattingen van de les delen door middel van Twitter en een bijbehorende hashtag. De samenvattingen bespreekt hij vervolgens in de les. Op basisschool De Kleine Beer worden social media veel gebruikt. In de LinkedIn groep Onderwijs 2.0 geeft Tessa van Zadelhoff aan dat ongeveer de helft van haar collega s gebruikt maakt van Twitter. Ook vertelt ze over het gebruik in de klas: Er zijn ook klassen met een eigen Twitteraccount. Daarnaast gebruiken we Twitter binnen projecten om contact te leggen met experts of met andere klassen. Ook binnen de klas experimenteren we hiermee door leerlingen via Twitter een antwoord op een vraag te laten geven. Of door leerlingen te vragen iets in 140 tekens of minder te omschrijven. Een derde toepassing zien we meer en meer bij de communicatie van scholen naar buiten toe. Bijvoorbeeld met ouders, maar ook voor bij het geven van informatie over de school en opendagen. Zo houdt het Corderius College in Amersfoort leerlingen in het voortgezet onderwijs via social media op de hoogte van roosterwijzigingen. Cloud computing Social media Verrijkte content Augmented reality Learning analytics Trendrapport PO en VO 17
18 18 Trendrapport PO en VO Verrijkte content Leren als interactieve, multimediale ervaring
19 WAT Meer weten over de Grand Canyon? Naast het lezen uit een boek kunt u de kloof nu ook ervaren zoals hij 300 jaar geleden was. Daal af en zoom in op de flora en fauna van het gebied. Zie hoe de kloof ontstaan is. Leer over de betekenis van de Grand Canyon aan de hand van ervaringsverhalen van indianen. Uw kennis over de Grand Canyon kunt u toetsen aan de hand van interactieve vragen. Het lezen of leren over een onderwerp wordt op deze manier een interactieve en sociale belevenis. Verrijkte content is de toepassing van verschillende technologieën bestaande uit onder andere het semantisch web. Dit zijn technologieën die verbanden tussen woorden in teksten kunnen herkennen. Het geeft betekenis aan teksten, net zoals wij mensen dat doen. Zo kunt u op internet makkelijker vinden wat u zoekt. Daarnaast bevat het GPS. Deze techniek zorgt ervoor dat er ingespeeld kan worden op de locatie van de gebruiker, bijvoorbeeld de leerling. Hierdoor wordt het gebruikte leermateriaal verrijkt met relevant materiaal van de betreffende locatie. Social media zijn een onlosmakelijk onderdeel geworden van de content. U maakt kennis met de ervaringen van andere gebruikers, doordat zij hun aantekeningen en commentaren aan de content toe kunnen voegen. Er is constante feedback mogelijk, doordat er via klikgedrag en toetsing een optimale set aan informatie wordt klaargezet. Bovendien kunt u het materiaal aanpassen en zelf naar keuze arrangeren. IMPACT Verrijkte content onderscheidt zich van het huidige leermateriaal op een aantal onderdelen. Het is een geïntegreerde combinatie van tekst, beeld, geluid en film. Het is volledig interactief; u kiest zelf voor welke specifieke onderdelen u extra toelichting wilt en op welke manier. Leren kan zo een multimediale en verrijkte leerervaring worden. Met verrijkte content maakt u het leermateriaal op een eenvoudige manier betekenisvoller en actueler. Zo sluit u beter aan op de verschillende leerbehoeften en belevingswerelden van leerlingen. Het grijpt in op het soort onderwijsactiviteiten. Sterker nog, leerlingen kunnen ook zelf content aandragen en verzamelen. Hierdoor wordt het voor leerlingen eenvoudiger om actie en zelfstandig leermateriaal op maat tot zich te nemen. Ze kunnen hun eigen tempo en diepgang bepalen. Dit betekent dat de hele werkwijze kan veranderen en docenten anders en effectiever kunnen worden ingezet. Doordat kennis en basisvaardigheden via deze verrijkte content overgedragen kunnen worden, heeft de docent meer ruimte om leerlingen te begeleiden in hun individuele leerproces. Hij kan verdieping en reflectie bieden en meer persoonlijke en adaptieve hulp geven. Verrijkte content heeft de potentie de kwaliteit en de doelmatigheid in het onderwijs te verhogen. Met deze mogelijkheden krijgt de wereld van leermaterialen een nieuwe dimensie. Trendrapport PO en VO 19
20 TOEPASSINGEN Met het gebruik van verrijkte content sluit u gemakkelijker aan op de belevingswereld van de leerling. U kunt leermateriaal meer in een betekenisvolle context plaatsen, zodat leerlingen het nut van de leeractiviteiten beter inzien en daardoor meer gemotiveerd raken. Doordat nieuwe elementen makkelijker toegevoegd kunnen worden, sluit u aan op de actualiteit of op de specifieke regionale context. Bovendien helpt het u om leerlingen meer op maat te bedienen en ze op een effectieve wijze zelfstandig te laten werken. Sommigen lezen liever een tekst, anderen bekijken liever een filmpje en weer anderen kunnen beter uit de voeten met oefeningen voordat ze zich in de theorie verdiepen. Met verrijkte content kunnen docenten en leerlingen zelf kiezen met welke vormen ze werken. Daarnaast kunnen leerlingen ook zelf materiaal aandragen en hun ervaringen hiermee delen. AANDACHTSPUNTEN Inzet van verrijkte content kan de rol van de docent en de organisatie van het leren veranderen. Doordat het leermateriaal van boek naar software transformeert, wordt kennis van ict nog belangrijker. De docent staat voor een complexe opgave: technologische, didactische en vakinhoudelijke kennis op zo n manier integreren dat de content optimaal aansluit bij de leerbehoefte van zijn leerlingen én past binnen de mogelijkheden die de school biedt. De school moet hierbij zorgen voor goede middelen en (inhoudelijke en functionele) ondersteuning. Daarnaast wordt de rol van begeleiding, zowel qua leerproces als inhoudelijk, nog belangrijker. Door verrijkte content verandert de relatie met methodes en uitgeverijen. Steeds meer methodes en lesmaterialen maken gebruik van de beschreven technologieën. Veel uitgeverijen experimenteren met het laten praten van content in gesloten applicaties met het web. Docenten kunnen makkelijk andere content koppelen aan de methode of kunnen bepaalde onderdelen taggen. Waar we goed met elkaar op moeten letten zijn vragen als: van wie zijn de tags, relaties en toegevoegde content? Kan iedereen ze gebruiken of alleen mijn school? 20 Trendrapport PO en VO
Leer Opdrachten ontwerpen voor Blended Learning
Leer Opdrachten ontwerpen voor Blended Learning Helder &Wijzer Mijn opdrachten In een kort, blended programma In het kort Voor wie docenten/trainers die blended opdrachten willen leren ontwerpen en ontwikkelen
Nadere informatieVier in balans-monitor 2017: de hoofdlijn. 28 juni 2017
Vier in balans-monitor 2017: de hoofdlijn 28 juni 2017 Inleiding Vier in balans-monitor 2017 Hoe is het gesteld met de inzet van ict in het onderwijs? Kennisnet vraagt scholen hiernaar en bundelt de resultaten
Nadere informatieAvans visie Onderwijs & ICT
Avans visie Onderwijs & ICT Samen het maximale uit jezelf halen met ICT Algemeen De visie op Onderwijs en ICT is afgeleid van de Avans Onderwijsvisie en opgesteld vanuit de overtuiging dat we onze ambitie
Nadere informatieElektronische leeromgeving en didactiek. Wilfred Rubens http://www.slideshare.net/wrubens
Elektronische leeromgeving en didactiek Wilfred Rubens http://www.slideshare.net/wrubens Programma Wat is een ELO? Voorbeelden Didactiek en ELO Voorbeelden leeractiviteiten in een ELO Functionaliteiten
Nadere informatievia één app beschikbaar
alle lesboeken via één app beschikbaar informatie over de nieuwe ipad app van Noordhoff Uitgevers lees verder alles over de nieuwe ipad app van Noordhoff Uitgevers inhoud 1 2 3 4 5 6 7 Innovatief De visie
Nadere informatieVan Consumers naar Prosumers. O.W. Vonder
1 Van Consumers naar Prosumers O.W. Vonder Over Learning Valley Vertaalt onderwijskundige vraagstukken naar Microsoft oplossingen Spin-out van Wageningen Universiteit Ruime onderwijskundige kennis en expertise
Nadere informatieDe kracht van sociale media in het onderwijs
De kracht van sociale media in het onderwijs Maak onderwijs effectiever met sociale media Tweedaagse leergang en eendaagse workshop Uw studenten maken volop gebruik van sociale media. Ze ontmoeten er hun
Nadere informatie1. Een ELO of dagplan gebruiken om de planning met de leerlingen te delen. 2. Een ELO, e-mail of chat gebruiken om met de leerlingen te communiceren.
Stellingen doelen 1. Een ELO of dagplan gebruiken om de planning met de leerlingen te delen. 2. Een ELO, e-mail of chat gebruiken om met de leerlingen te communiceren. 3. Instructielessen maken voor het
Nadere informatieE-learning 2020: Trends en ontwikkelingen. Wilfred Rubens http://www.wilfredrubens.com
E-learning 2020: Trends en ontwikkelingen Wilfred Rubens http://www.wilfredrubens.com Inhoud Introductie Maatschappelijke trends Veranderende opvattingen over leren Technologische trends Trend vs hype
Nadere informatieSchool en computers. Paulusse BedrijfsOpleidingen
School en computers School en computers Computers zijn niet meer weg te denken uit ons leven. Kinderen van nu spelen vaak al computerspelletjes voor ze naar groep 1 gaan. Op school nemen computers een
Nadere informatieInnovaties in e-learning. Jos Herkelman
Innovaties in e-learning What s new? Jos Herkelman Wat is er al bereikt? N@Tschool! v11 Overzicht ; eenvoud ; open ; sneller werken Betere informatievoorziening i i i rondom inloggen Portaalfunctionaliteit:
Nadere informatieAlles over. Rekentuin. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen
Alles over Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen Wij vinden het belangrijk dat u goed geïnformeerd wordt om vervolgens de juiste keuze te kunnen maken. In samenwerking met de educatieve
Nadere informatieSamen Inspireren Ontdekken. Informatiegids. IKC de Plattenburg.
Samen Inspireren Ontdekken Ontwikkelen Informatiegids IKC de Plattenburg www.deplattenburg.nl Kiezen Het kiezen van een basisschool voor uw kind: een belangrijke stap. Bij de Plattenburg gaat er voor uw
Nadere informatieQsuite in een mobiele applicatie. Geschikt voor telefoon en tablet
Qsuite in een mobiele applicatie Geschikt voor telefoon en tablet Er is geen stoppen meer aan Het internetgebruik in de wereld neemt iedere dag toe. IT is overal,. Internet is steeds meer, vaker en sneller
Nadere informatieSamen werken aan de mooiste database
Samen werken aan de mooiste database Inleiding Het is erg vervelend wanneer in een zakelijke brief uw naam verkeerd gespeld wordt, of als u op de werkvloer steeds post ontvangt op naam van uw voorganger.
Nadere informatieHandout PrOfijt. - Versie 1.1 - Versie: 1.1 Datum: 09-04-2014 Mike Nikkels / Olav van Doorn
Handout PrOfijt - Versie 1.1 - Versie: 1.1 Datum: 09-04-2014 Auteur(s): Mike Nikkels / Olav van Doorn 1 Inhoudsopgave 1 Inhoudsopgave... 2 2 Inleiding... 3 3 Algemeen... 3 4 Visie op PrOfijt... 4 5 Techniek...
Nadere informatieScenario s voor Leren op Afstand in het MBO
Scenario s voor Leren op Afstand in het MBO 1 / 14 Scenario s voor Leren op Afstand in het MBO 2010 Kennisnet.nl Scenario s voor Leren op Afstand in het MBO 2 / 14 Samenvatting Scenario s voor Leren op
Nadere informatie01/05. Websites Nederland over. Mobile marketing. Whitepaper #03/2013. Mabelie Samuels internet marketeer
01/05 Websites Nederland over Mobile marketing Mabelie Samuels internet marketeer 02/05 Mobile marketing Kunt u zich uw eerste mobiele telefoon nog herinneren? Die van mij was een Motorola, versie onbekend,
Nadere informatieOffice 365, SOMtoday & Ouderportaal. Wat kunt u verwachten op het Griftland College
Office 365 Office 365, SOMtoday & Ouderportaal Wat kunt u verwachten op het Griftland College Wie zijn wij? José Jansen Financiële administratie j.jansen@griftland.nl Irene Rog Functioneel beheerder SOMtoday
Nadere informatieVan Wikipedia naar Onderwijs, de kracht van het open domein. sambo-ict conferentie 27 januari 2017
Van Wikipedia naar Onderwijs, de kracht van het open domein sambo-ict conferentie 27 januari 2017 Even Voorstellen Jan-Bart de Vreede Domeinmanager Leermiddelen & Metadata, Stichting Kennisnet 9 jaar lang
Nadere informatieTraining Gebruik Learning Portal Basis
Training Gebruik Learning Portal Basis Nederland Onze Trainingen en Diensten Het team van KED-SENS heeft haar aanbod van trainingen en diensten overzichtelijk in kaart gebracht. Alle mensen zijn uniek
Nadere informatieOpleidingsprogramma DoenDenken
15-10-2015 Opleidingsprogramma DoenDenken Inleiding Het opleidingsprogramma DoenDenken is gericht op medewerkers die leren en innoveren in hun organisatie belangrijk vinden en zich daar zelf actief voor
Nadere informatieLab to Learn leren met morgen VOORBEELDRAPPORTAGE EDUCHECK VO. EJ"Chec Ra pp. orfa e. Ij IT-workz. liorl
liorl Lab to Learn leren met morgen VOORBEELDRAPPORTAGE EDUCHECK VO EJ"Chec Ra pp orfa e Ij IT-workz LET OP! Dit is een voorbeeldrapportage van de vo versie van de EduCheck waarin slechts enkele pagina
Nadere informatieOnderwijs & ICT veelgestelde vragen over laptops (locaties Burgum, Raai en Waskemeer)
Onderwijs & ICT veelgestelde vragen over laptops (locaties Burgum, Raai en Waskemeer) Hieronder vindt u een overzicht van veelgestelde vragen en antwoorden over kosten, visie, gebruik en aanschaf van de
Nadere informatieJongeren & Social Media !"#$"#%$!"& Social Media stress JONGEREN & SOCIAL MEDIA KANSEN & RISICO S PROGRAMMA
Social Media stress JONGEREN & SOCIAL MEDIA KANSEN & RISICO S MICHIEL STADHOUDERS 12 MAART 2013 Social Media stress Nieuwe rage? PROGRAMMA JONGEREN & SOCIAL MEDIA SOCIAL MEDIA: WAT & HOE? RISICO S & KANSEN
Nadere informatieImplementeren van onderwijstechnologie: hoe toekomstbestendig is uw aanpak?
Implementeren van onderwijstechnologie: hoe toekomstbestendig is uw aanpak? Vragen staat vrij Bart van Luik Tim Remmers Summer Schools 2010 Onderwijskundige expertise Organisatorisch inzicht Technologische
Nadere informatieSociale media en didactiek (en pedagogiek)
Sociale media en didactiek (en pedagogiek) Twitter: #smhuis Wilfred Rubens http://www.wilfredrubens.com Wie van u? Wie van u? Laptop/tablet/smartphone bij u? Wie van u? Laptop/tablet/smartphone bij u?
Nadere informatiePresentatie Digitalisering & Chromebooks. mei-juni 2019 (bijgewerkte versie)
Presentatie Digitalisering & Chromebooks mei-juni 2019 (bijgewerkte versie) Wat er aan bod komt Waarom digitalisering Voortraject Waarom Chromebooks Google G-Suite Cloudwise Meekijk mogelijkheden docent
Nadere informatieUw online leerplatform. Slimmer leren
Uw online leerplatform Slimmer leren Leer slimmer Blijf vitaal bent een succesvolle organisatie. U past U zich aan nieuwe omstandigheden aan. U wilt dat uw medewerkers inspelen op die veranderingen. Daarom
Nadere informatieBeleidsnotitie ICT Onderwijsteam: Datum vaststelling: Versie:
Beleidsnotitie ICT 2018-2022 Onderwijsteam: Datum vaststelling: Versie: 1. Vier in Balans 2. Visie 3. Inhouden en toepassingen 4. Infrastructuur 5. Vaardigheden en deskundigheid 6. Bovenschools beleid
Nadere informatieTeach32 Ontdek de toepassingen van Teach32 Sluit aan bij de digitale generatie Haviken en Muizen Samen Groeien Monitoring
Teach32 Teach32 is dè interactieve oplossing voor in de klas. Jouw klas werkt gelijktijdig óf in groepjes samen op het digitale schoolbord. Elke leerling heeft een eigen tablet en daarmee een directe interactie
Nadere informatie21st Century Skills Training
Ontwikkeling van competenties voor de 21 e eeuw - Vernieuwend - Voor werknemers van nu - Met inzet van moderne en digitale technieken - - Integratie van social media - Toekomstgericht - Inleiding De manier
Nadere informatieSamen werken aan de mooiste database
Samen werken aan de mooiste database Inleiding Het is erg vervelend wanneer uw naam verkeerd gespeld wordt in een brief of wanneer u post ontvangt voor uw voorganger die al geruime tijd weg is. Dit soort
Nadere informatie9-12-2011. Expertise. Passend digitaal onderwijs: Rekentuin.nl ICT. Individuele verschillen. Toekomst van de educatieve ICT
Expertise Talent is overrated Passend digitaal onderwijs: Rekentuin.nl Marthe Straatemeier Universiteit van Amsterdam & Oefenweb.nl Deliberate practice: intensieve langdurige op het kind afgestemde training
Nadere informatieUw school in de toekomst: Google Apps for Education
Uw school in de toekomst: Google Apps for Education Vooruit kijken Vooruit kijken Door een andere bril Markten veranderen Mensen veranderen Werken veranderd Bart Ensink Kenniscentrum voor cloud computing
Nadere informatieVoordelen voor u: Functie Basis Plus Online Werken Leren QL-ICT Online of QL-ICT Online Plus Online Online
QL-ICT Online QL-ICT Online maakt leren flexibel toegankelijk en leuker tegelijk Ruben Biemans, De Triangel, Nijverdal Het onderwijs staat aan het begin van een nieuw tijdperk. QL-ICT speelt hierop in
Nadere informatieDe alles-in-1 Zorgapp
De alles-in-1 Zorgapp Tevreden cliënten en medewerkers Impact van zorgapps op de zorgverlening Meerwaarde van zorgapps in het zorgproces De rol van de zorgverlener verandert in rap tempo door nieuwe technologie
Nadere informatieMediawijsheid protocol Basisschool Op t Hof
Mediawijsheid protocol Basisschool Op t Hof Helga Bongers & Kim van Dooijeweert Tricht, 2013 'Mediawijsheid is niet gewoon belangrijk. Het is absoluut cruciaal. Mediawijsheid bepaalt of kinderen een instrument
Nadere informatieDe belangrijkste voordelen van de nieuwe technologie op een rijtje :
1 2 Er wordt in het onderwijs stevig nagedacht over de betekenis van ICT voor het leren. In het primair proces is leren de kernactiviteit. Het kindbelang dient bij het organiseren van het onderwijs voorop
Nadere informatieSamen. stevige. ambities. werken aan. www.schoolaanzet.nl
Samen werken aan stevige ambities www.schoolaanzet.nl School aan Zet biedt ons kennis en inspiratie > bestuurder primair onderwijs Maak kennis met School aan Zet School aan Zet is de verbinding tussen
Nadere informatieVan. naar online. minpunten van:\ QR-codes. Layar
Van offline naar online De plusen minpunten van:\ QR-codes NFC 2 Van offline naar online getting social De offline-wereld zoals we deze gewend waren, is niet meer. Ongeveer twintig jaar geleden kreeg iedereen
Nadere informatieict-infrastructuur Eisen aan een toekomstvaste Formuleer functionele ict-wensen van bestuur en scholen met deze checklist!
Eisen aan een toekomstvaste ict-infrastructuur Formuleer functionele ict-wensen van bestuur en scholen met deze checklist! Heb je tips, aanvullingen of ervaringen binnen jouw bestuur? Laat het weten op
Nadere informatieMasterclass SharePoint Online. in het onderwijs. APS IT-diensten, Utrecht Pagina 1
Masterclass Office 365 - SharePoint Online in het onderwijs APS IT-diensten, Utrecht Pagina 1 Office 365 in het onderwijs Microsoft Office 365 biedt besturen en scholen de unieke mogelijkheid om samenhang
Nadere informatieEen project van Jeelo gaat zo
Handleiding groep 3-8 Een project van Jeelo gaat zo Wijzers Jeelo heeft gele wijzers om samen met leerlingen te verkennen hoe een project van Jeelo in elkaar zit. Voor groep 3-4 wijzer 2007 Zo gaat een
Nadere informatieWerken aan kwaliteit oog voor onderwijs in de 21e eeuw
inspireren motiveren realiseren Werken aan kwaliteit oog voor onderwijs in de 21e eeuw primair onderwijs Klassewijzer BV Lageweg 14c 9698 BN Wedde T 0597-464483 www.klassewijzer.nl info@klassewijzer.nl
Nadere informatietoepassing van ict in uw pilot. De deelnemers aan deze sessie die al ervaring hebben hier iets van te laten zien of kort te introduceren.
Onderwijstijdverlening Congrestekst: Kennisuitwisseling OTV en ict Digitale leeromgeving, software voor het oefenen van begrijpend lezen of digitaal portfolio? Er zijn volop mogelijkheden om ict in te
Nadere informatieHet Ontwikkelteam Digitale geletterdheid geeft de volgende omschrijving aan het begrip digitale technologie:
BIJGESTELDE VISIE OP HET LEERGEBIED DIGITALE GELETTERDHEID Digitale geletterdheid is van belang voor leerlingen om toegang te krijgen tot informatie en om actief te kunnen deelnemen aan de hedendaagse
Nadere informatieWaarom Wetenschap en Techniek W&T2015
Waarom Wetenschap en Techniek W&T2015 In het leven van alle dag speelt Wetenschap en Techniek (W&T) een grote rol. We staan er vaak maar weinig bij stil, maar zonder de vele uitvindingen in de wereld van
Nadere informatieWat is de cloud? Cloud computing Cloud
The Cloud Agenda Wat is de cloud? Ontwikkelingen en trends in de markt Bedrijfsstrategie Voordelen en vraagtekens Werken in de cloud: Hoe? Veiligheid & privacy Toepasbaarheid in breder verband Demo Borrel
Nadere informatieDidactische meerwaarde van de ELO in het Primair Onderwijs
Didactische meerwaarde van de ELO in het Primair Onderwijs Verkenning rondom mogelijkheden, meerwaarde en aandachtspunten 27 januari 2011 NOT Academie Presentatie: Arnout Vree a.vree@avetica.nl www.avetica.nl
Nadere informatieTravelNext LOBKE ELBERS @LOBKEELBERS
TravelNext LOBKE ELBERS @LOBKEELBERS Intro Lobke Elbers @lobkeelbers lobke@travelnext.nl Community manager Content schrijver Online marketing Blogger Kansenzoeker Samenwerker Gastdocent NHTV Nijmegen www.travelnext.nl
Nadere informatieOm Facebook, Twitter, Instagram en LinkedIn zakelijk goed te kunnen inzetten, organiseren wij de onderstaande 3 workshops.
Social media zijn niet meer weg te denken in de huidige wereld. De ontwikkelingen gaan razend snel en de mogelijkheden zijn onbegrensd. We hebben allemaal wel een Facebook, Twitter of Linkedin account.
Nadere informatieMicrosoft Office 365 voor bedrijven. Remcoh legt uit
Microsoft Office 365 voor bedrijven Remcoh legt uit Beter samenwerken, ook onderweg Starten met Office 365 is starten met het nieuwe werken. Met Office 365 heeft u namelijk de mogelijkheid om altijd en
Nadere informatieSURFACE BESCHRIJVING. Wat is het? Voor wie is het? Hoe werkt het? De Surface in het onderwijs
BESCHRIJVING SURFACE Wat is het? De Surface is een liggend 30 inch beeldscherm op een tafel waaraan meerdere kinderen tegelijk kunnen werken. Zij bedienen de Surface met hun handen. Het apparaat kan 52
Nadere informatieLow Risk Low Risk High Risk Deliquency Risk 3,455 1, ,455 2, ,244 e Risk Low Risk Failur
65 APR MAY 014 JUN JUL Intelligente, waardevolle data OCT NOV Deliquency Risk CURRENT Duurzame, Undetermined strategische groei Moderate High Low 3,455 1,678 70 Moderate 2,957 200 45 25-250 8,766 1,965
Nadere informatieAanvulllende info Workshop Social Media Humanitas district Noord
Aanvulllende info Workshop Social Media Humanitas district Noord Defintie SocialMedia is een verzamelbegrip voor online platformen waar de gebruikers, zonder of met minimale tussenkomst van een professionele
Nadere informatie47% van de Nederlandse marketeers vindt zijn marketingkennis van online mogelijkheden te beperkt
47% van de Nederlandse marketeers vindt zijn marketingkennis van online mogelijkheden te beperkt 49% vindt dat mediabureaus tekort schieten in hun advies over online marketing Wat is de werkelijkheid van
Nadere informatieMediawijsheid in de Bibliotheek op school vo verkenning
Mediawijsheid in de Bibliotheek op school vo verkenning Achtergrond In de huidige informatiesamenleving groeien jongeren op met media. Om te werken en te leren in de (digitale) wereld moeten jongeren leren
Nadere informatieThree Ships Learning Solutions
Three Ships Learning Solutions Wiel van de Berg Algemeen Directeur Jos Herkelman Teamleider trainer/consultants Agenda Kennismaken Samen aan jezelf werken Praktisch aan de gang in PO en VO/(M)BO Kaders
Nadere informatieHOI, WIJ ZIJN KITE. Wij bedenken, experimenteren en maken samen.
HOI, WIJ ZIJN KITE Digitale media is overal om ons heen zichtbaar. Continue worden we beïnvloed door nieuwe technologie, we laten niets meer aan het toeval over. Je controleert het weer voordat je de deur
Nadere informatieOnline Storytelling met uw interactief jaarverslag
REACH TOUCH MOVE Interactief Jaarverslag Online Storytelling met uw interactief jaarverslag Maximale Reach, Touch en Move in de financiële verantwoording van een jaar Waarom uw jaarverslag interactief?
Nadere informatieProbeer nu GRATIS. Start met het uitzenden van uw Narrowcasting boodschap
Probeer nu GRATIS Start met het uitzenden van uw Narrowcasting boodschap Opensignage eenvoudig uw doelgroep informeren Zoekt u een eenvoudige manier om uw doelgroep te informeren via een beeldschermennetwerk?
Nadere informatieMobiliteit van de manager vraagt om nieuwe toepassingen Procesgegevens nu ook inzichtelijk en overzichtelijk op je ipad
Mobiliteit van de manager vraagt om nieuwe toepassingen Procesgegevens nu ook inzichtelijk en overzichtelijk op je ipad Insurance Government Automotive Finance Energy Healthcare Logistics Mobiliteit van
Nadere informatieHOE VERSTERK JE HET ONDERWIJS MET DIGITALE MEDIA Emil Diephuis (DT) Ria Jacobi (O2)
HOE VERSTERK JE HET ONDERWIJS MET DIGITALE MEDIA Emil Diephuis (DT) Ria Jacobi (O2) 1 ENKELE TRENDS (LEARNING TOMORROW) 1. De gestage groei van e-learning. Met name blended learning wordt de default manier
Nadere informatieROC ID College vergroot kracht van virtuele desktops
ROC ID College vergroot kracht van virtuele desktops IT met impact Referentie Met deze oplossing kunnen we een beter serviceniveau aan ons hun productiviteit te verbeteren Voor beter onderwijs en meer
Nadere informatieVerantwoording en implementatieplan "Activerende didactiek m.b.v. ipads" Scholengemeenschap Sint Ursula locatie Horn
Verantwoording en implementatieplan "Activerende didactiek m.b.v. ipads" Scholengemeenschap Sint Ursula locatie Horn Achtergrond Ambitie voor schooljaar 2015 2016 De pilot voorbij... Pilot op 4 havo Plaatsing
Nadere informatieICT als aanjager van de onderwijstransformatie
ICT als aanjager van de onderwijstransformatie ICT als aanjager van de onderwijstransformatie Technologische innovatie biedt het onderwijs talloze mogelijkheden. Maar als we die mogelijkheden echt willen
Nadere informatieOndernemend werken in welzijnsorganisaties
Training & Advies Ondernemend werken in welzijnsorganisaties Betere resultaten met nieuwe competenties Ondernemend werken in welzijnsorganisaties De welzijnssector is sterk in beweging, dat weet u als
Nadere informatieSlimme elektronica retailer speelt in op veranderende vraag
De digitale revolutie vindt nu ook zijn weg in huis Slimme elektronica retailer speelt in op veranderende vraag De laatste paar jaar volgen de technologische ontwikkelingen zich in een snel tempo op. Wat
Nadere informatieWaarom Webfysio? www.webfysio.nl - team@webfysio.nl
Uw cliënt verdient toch maatwerk zorg? Waarom Webfysio? Uw eigen online en blended maatwerk zorgpakketten aanbieden Uw cliënten ondersteunen met online agenda, notificaties en herinneringen Direct online
Nadere informatieKureghemNet is een project van MAKS vzw. Computerles Programmaboekje sep dec 2014
@ KureghemNet is een project van MAKS vzw Computerles Programmaboekje sep dec 2014 2 Iedereen mee met de PC Heb je nog nooit een computer gebruikt en wil je de basis leren? Zoek je werk of wil je beter
Nadere informatieDashboards in Google Analytics. Inhoud 1. KPI s voor dashboards... 2
Dashboards in Google Analytics Inhoud 1. KPI s voor dashboards... 2 2. Hoe stel je dashboards in?... 6 3. Praktische voorbeelden van dashboards... 12 4. Afsluitende tips... 26 Inleiding In Google Analytics
Nadere informatieEr wordt een presentatie verzorgd de huidige stand van zaken van Ict in Onderwijs. Hierbij worden ook enkele vragen gesteld.
VERSLAG REGIONALE CONSULTATIE OVER ICT EN ONDERWIJS MAROWIJNE DATUM: WOENSDAG 23 OKTOBER 2013 LOCATIE: RECREATIECENTRUM MARIJKEDORP Op woensdag 23 oktober werd in de recreatiezaal van Marijkedorp de regionale
Nadere informatiePASSIE VOOR ONLINE LEREN. www.profijt.nu
PASSIE VOOR ONLINE LEREN www.profijt.nu WAT IS PROFIJT? Het Praktijkonderwijs heeft behoefte aan een systeem waarin alle dagelijkse processen op een logische wijze en in één platform worden vastgelegd.
Nadere informatieEvent menu Minigids event app
Event menu Minigids event app Hoe en waarom een mobiele evenementen app? Introductie De evenementenbranche verandert. Een evenement is niet langer een ad hoc activiteit. Het is een belangrijk onderdeel
Nadere informatie4 aspecten Mediawijsheid heeft vier aspecten:
jij De tijden veranderen: nieuwe en sociale media zijn overal. Als educator wil je met je tijd meegaan, je publiek blijven boeien. Daarbij wil je gebruik maken van de mogelijkheden die nieuwe mediatechnologieën
Nadere informatieVier in balans monitor Kennisnet 2012 docenten. ICT-monitor Kennisnet 2012
Vier in balans monitor Kennisnet 2012 docenten Contents 1 Inleiding 3 2 ict-gebruik 8 3 Opbrengsten ict 42 4 Samenwerking en leiderschap 53 5 Digitaal leermateriaal 58 6 Ambitie en deskundigheid 66 7 Mediawijsheid
Nadere informatieVergroening Kennisnet Cloud
Vergroening Kennisnet Cloud Have your cake and eat it too Dirk Linden 30 januari 2014 Inleiding / Aanleiding Aanbesteding Kennisnet Housing en Hosting 2013 Nieuwbouw aangegrepen door Vancis en Kennisnet
Nadere informatie1 Dienstbeschrijving Lancom Workspace 365
1 Dienstbeschrijving Lancom Workspace 365 2 Inleiding Lancom biedt haar klanten reeds sinds 2007 de mogelijkheid om te gaan werken van uit een Cloud model waarbij de servers in een datacenter van Lancom
Nadere informatieOp naar 2025. Vivian Clement
Op naar 2025 Vivian Clement Veel is nog onzeker, een ding staat vast, de studenten van 2025 zijn nu al met leren begonnen Vandaag aandacht voor Ontwikkelingen Impact op het onderwijs Werkvormen ONTWIKKELINGEN
Nadere informatieVragenlijst Beroepsprofiel ICT-OA
Naam: Eric Vink Plaats: Maarssen Presentaties (via ICT) organiseren en hanteren Docenten informeren over de beschikbare infrastructuur en de weg wijzen naar de juiste informatiebronnen Op eigen niveau
Nadere informatieONTZORG DE ZORGPROFESSIONAL DOOR VIRTUALISATIE
IT MANAGEMENT & OPTIMIZATION ONTZORG DE ZORGPROFESSIONAL DOOR VIRTUALISATIE E-BOOK DE STAP NAAR EEN TOEKOMST- BESTENDIGE EN DUURZAME BASIS Virtualiseren is in veel disciplines een populaire term. Het is
Nadere informatieAmeland binnen handbereik
Ameland binnen handbereik Gauke Pieter Sietzema Hoofd ontwikkeling, SEO specialist & Sterc partner Hendrik Jan Hofstede Strateeg & internetmarketeer & Sterc partner VVV Ameland mobile - Ameland binnen
Nadere informatieHedendaagse. Onderwijs. Hoofdbrekens. 13 uitdagingen voor het onderwijs van nu...
Hedendaagse Onderwijs Hoofdbrekens 13 uitdagingen voor het onderwijs van nu... Omgaan met verschillen In één klas zitten leerlingen met uiteenlopende kennisniveaus, interesses en ervaringen. Docenten willen
Nadere informatieEindrapportage Tuinvlindertelling 2013: Social networking
Eindrapportage Tuinvlindertelling 2013: Social networking Eindrapportage Tuinvlindertelling 2013 Rapportnummer 2013-022 Datum 20-11-2013 Samensteller Ineke Radstaat-Koopmans Offerte ingediend bij Prins
Nadere informatieDocenten effectiever professionaliseren dankzij ICT. Wilfred Rubens
Docenten effectiever professionaliseren dankzij ICT Wilfred Rubens Programma Introductie Huidige situatie docentprofessionalisering digitale didactiek Perspectieven op een alternatief Voorbeelden en leervragen
Nadere informatieNME en Digitale Media
NME en Digitale Media Een goeie combinatie! Workshop voor de Wisselwerkdag van het NME op 22 juni 2010 in Zeist Kennismaken Christel Otto en Anneke Groen Geen digitale media experts, wel enthousiast over
Nadere informatieBert Plaat i-coach MBO 3-4. PowerPoint & Lessen maken
Bert Plaat i-coach MBO 3-4 PowerPoint & Lessen maken Eerste opzet Invoegen media zoals video, camera, screencast Inspreken en opslaan als video De rol van Movie Maker Opdrachten studenten Probleem: Ontsluiting
Nadere informatieProduct en prijzen 2014
Product en prijzen 2014 1 Augustus 2014 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 Maak kennis met Social Media Rijbewijs... 3 Opbouw en inhoud lessenreeks... 4 Digitale leeromgeving... 5 Docentenomgeving... 6 Prijzen
Nadere informatieFrans de Hoyer GW Management. E-Mail Marketing (mysterye-mail) E-Mailnieuwsbrief Social media voor de Automotive. De wereld is veranderd
Frans de Hoyer GW Management E-Mail Marketing (mysterye-mail) E-Mailnieuwsbrief Social media voor de Automotive De wereld is veranderd 1 We kopen online We plaatsen alles online 2 Dit onderdeel valt ineens
Nadere informatieCloud services: aantrekkelijk, maar implementeer zorgvuldig
Cloud services: aantrekkelijk, maar implementeer zorgvuldig Auteur: Miranda van Elswijk en Jan-Willem van Elk Dit artikel is verschenen in COS, mei 2011 Cloud services worden steeds meer gebruikelijk.
Nadere informatieGreen Shipping. Hoe kan het Nieuwe Leren hier een bijdrage aan leveren?
Green Shipping Hoe kan het Nieuwe Leren hier een bijdrage aan leveren? & Welkom! Introductie De automobielsector als benchmark Tools, functionaliteiten en voordelen: Virtual Classroom Training - VCT Video-based
Nadere informatiePiter Jelles Strategisch Perspectief
Piter Jelles Strategisch Perspectief Strategisch Perspectief Inhoudsopgave Vooraf 05 Piter Jelles Onze missie 07 Onze ambities 07 Kernthema s Verbinden 09 Verbeteren 15 Vernieuwen 19 Ten slotte 23 02 03
Nadere informatieOnderwijs met een hart. Strategische agenda
Onderwijs met een hart Strategische agenda 2014-2018 1 Strategische agenda 2014-2018 Inhoud Onze missie 4 Onze kernwaarden 5 Onze identiteit 5 Maatschappelijke ontwikkelingen 6 Professionalisering 6 Passend
Nadere informatieInnovatieve oplossingen in de zorg
Innovatieve oplossingen in de zorg Zoekt u E-Health oplossingen die op korte termijn inzetbaar zijn binnen het primaire zorgproces? Of die uw medewerkers ontlasten in de dagelijks registratieverplichtingen?
Nadere informatieOuder & kind Samen Sociaal Sterk
Ouder & kind Samen Sociaal Sterk Social Media Bewustwording We constateren een duidelijke behoefte aan voorlichting over het gebruik van social media en internettoepassingen door jonge kinderen. Wij streven
Nadere informatieICT: Zelf doen of uitbesteden?
WHITEPAPER ICT: Zelf doen of uitbesteden? De groeiende rol van ICT in het onderwijs geeft schooldirecteuren de nodige kopzorgen. Digitaal lesmateriaal, laptops of ipads voor elke leerling, goede wifi in
Nadere informatie