CATALOGUS. voor het secundair en hoger onderwijs

Transcriptie

1 CATALOGUS voor het secundair en hoger onrwijs

2 U vindt ze catalogus en elektronische bestelbon ook op onze website: webshop.bivv.be/nl Bestellen kan met bestelbon bij ze catalogus, die gefotokopieerd mag worn, of via het elektronisch bestelformulier op website. Deze catalogus is ook beschikbaar in het Frans. Duidt leeftijdscategorie aan Verwijst naar bestelbon betalend materiaal Duidt erop dat dit document ook gratis downloadbaar is op 2 WWW Duidt erop dat dit document enkel en alleen downloadbaar is op Educatie/sensibilisatie 3 voor leerkrachten 3 speciaal voor wetenschapsleerkrachten 7 voor jongeren 8 groepen - jeugdbewegingen 10 Informatie 11 algemeen 11 wegco 13 Rijopleiding 14 Accessoires 15

3 voor leerkrachten Fiets veilig! Veilig of gevaarlijk? Ref. N978(1) N965(2) Ref. N837 Ref. N807 Brochure(1) en controlekaart(2) Poster Verkeersoefeningen De handleiding van controleur legt uit hoe je fietsen kan controleren en geeft advies voor organisatie en het verloop van fietscontroles. Voorstelling van wettelijk verplichte uitrusting per type fiets (gewone fiets, terreinfiets, racefiets, fiets met kleine wieldiameter) en meer uitleg over elementen die belangrijk zijn voor veiligheid. Twee kleurentekeningen in formaat A4 geven een wijk weer waar jongeren zich verplaatsen. Bedoeling is dat leerlingen lessen trekken uit het gedrag van weggebruikers op tekening. De controlekaart bestaat uit twee luiken: een voor controleur, het anr voor eigenaar van fiets. Op elk luik staat checklist met te controleren elementen. Per pakket krijgt u één brochure. Als het nodig is, kunt u meer dan één brochure bestellen. Oefening 9: uitsluitend fietsers, 25 exemplaren van ze oefening + een begelein folr voor leerkracht Oefening 10: alle weggebruikers, 25 exemplaren van ze oefening + een begelein folr voor leerkracht. 3 EDUCATIE / SENSIBILISATIE Fietscontroles: gebruiksaanwijzing

4 4EDUCATIE / SENSIBILISATIEvoor leerkrachten het verkeer dat zijn WIJ! NIEUW Optimove Beschikbaar vanaf november 2013 Verkeersmanieren Ref. N434 Ref. 969 Ref. N423 DVD Deze film in eigentijdse stijl is bedoeld om samen met jongeren verkeersen mobiliteitsproblematiek te verkennen. Dankzij een open vraagstelling laat film ruimte voor discussie in klas. In samenwerking met Vlaamse Stichting Verkeerskun. Duur: 32 minuten. Spel Met het coöperatief gezelschapsspel Optimove worn jongeren gesensibiliseerd rond mobiliteit, verkeersveiligheid en leefmilieu. De spelers worn uitgenodigd om, met behulp van een groot speelbord dat het stadsweefsel voorstelt en in functie van een gegeven situatie, het meest aangewezen vervoermidl te kiezen. Dankzij een leesmap over drie voornoem thema s kan spelanimator uitgebreir antwoorn op vragen van spelers. Optimove werd speciaal ontworpen voor jongeren vanaf 12 jaar, voor 4 tot 21 spelers (45 min). DVD en brochure Mensen ontwikkelen een eigen manier van omgaan met verkeer: verkeersmanieren. Deze DVD gaat over sociaal en agressief verkeersgedrag. De brochure geeft telkens suggesties voor aansluiten educatieve activiteiten. In samenwerking met Vlaamse Stichting Verkeerskun. Duur: 22 minuten.

5 VERKEERSSLEUTELS OPLEIDINGSSESSIES OVER VERKEERSVEILIGHEID VOOR HET SECUNDAIR ONDERWIJS W NIEU Verkrijgbaar vanaf november 2013 VERKEERSSLEUTELS OPLEIDINGSSESSIES OVER VERKEERSVEILIGHEID VOOR HET SECUNDAIR ONDERWIJS JAAR JAAR Je brommer, je leven! Verkeerssleutels Verkeerssleutels15-18 Ref. N435 Ref. N810 Ref. N811 DVD Handboek Handboek Deze film bestaat uit drie modules: voor je vertrekt (algemene informatie), praktische rijtips en een kennistest van 10 meerkeuzevragen over belangrijkste verkeersregels voor bromfietsers. Dit handboek is een praktisch werkinstrument om klassikaal aan slag te gaan met jongeren van 12 tot 15 jaar rond verkeersveiligheid. Dit handboek is een praktisch werkinstrument om klassikaal aan slag te gaan met jongeren van 15 tot 18 jaar rond verkeersveiligheid. Deze DVD werd herwerkt in juli In samenwerking met Vlaamse Stichting Verkeerskun. Duur: 45 min. voor leerkrachten Verkrijgbaar vanaf november EDUCATIE / SENSIBILISATIE W NIEU

6 EDUCATIE / SENSIBILISATIE voor leerkrachten Verkeers- en mobiliteitseducatie ook in uw 6 Beheers je verkeer klas? Brochure 8 lespakketten verkeers- en mobiliteitseducatie voor het secundair onrwijs. In samenwerking met Vlaamse Stichting Verkeerskun (VSV). Te bestellen via VSV: Beheers jeverkeer Pedagogisch dossier VOOR LEERKRACHTEN VAN DE DERDE EN VIERDE GRAAD SECUNDAIR ONDERWIJS Ref. N938 DVD en pedagogisch dossier Het pakket Beheers je verkeer is bedoeld voor leerkrachten van 3 en 4 graad secundair onrwijs. In DVD komen drie ongevallen aan bod die vaak voorkomen bij jarigen: een fiets-, bromfiets- en auto-ongeval. Met behulp van realistische ongevalscènes, getuigenissen en bijdragen van experts kunnen jongeren verschillen verkeersongevallen analyseren.

7 Vraagstuk : Stel dat er een passagier voorin in een wagen zit die 50 km/u rijdt. Plots moet chauffeur uitwijken en rijdt wagen frontaal tegen een Deze fiche helpt u het thema van onaangepaste snelheid en verkeersveiligheid op te nemen in wetenschapslessen en in het bijzonr in lessen fysica. Vergelijkbaar met fiche nr.1 over veiligheidsgorl, worn nu clichés over snelheid vergeleken met wetenschappelijke realiteit. = 2 beko men 0 we Deze affiche van het BIVV toont aan dat overgedreven snelheid een negatieve invloed heeft op het gezichtsveld. In wereld van verkeersveiligheid staat snelheid algemeen bekend als een belangrijke oorzaak van ongevallen (sommige studies bestempelen snelheid als een bepalen factor in 30% van dolijke ongevallen). Want hoe hoger snelheid, hoe nauwer het gezichtsveld van bestuurr. Een hoge snelheid verlengt eveneens remafstand. En zelfs indien snelheid niet oorzaak is van het ongeval, verergert ze gevolgen ervan. Toch hebben snelheidsovertredingen nog een groot aanel in statistieken van verkeersovertredingen. De onrstaan grafiek toont V85-snelhen in België van 2003 tot Deze indicator wordt vaak vermeld op het gebied van verkeersveiligheid. De V85-snelheid is maximum geren snelheid door 85% van bestuurrs (of die overeenstemt met percentiel 85.) Hoewel V85-snelheid sinds 2003 gedaald is, stellen we vast dat ze voor alle snelheidsbeperkingen nog steeds hoger ligt dan toegelaten snelheid. 110 % % 90 % van een 96,1% 30 % 89,1% 40 % 86,4% 50 % 20 % g van af van meer S, ESP 2 het er uito, efent voertuig, grip van significatiefenz.) doe op het of afnemenn rempedm.a.w. van bann. aal. druk en van die uurd voetb alveld. DR = v0. tr Handleiding voor leerkracht wetenschappen van 2 en 3 graad secundair onrwijs De remafstand DF is afgeleg afstand tussen het moment dat bestuurr op rem drukt en het moment dat zijn voertuig ver tot stilstand komt. De remafstand hangt natuurlijk af van versnellingskracht geduren het remmen (het gaat hier dus om een 2.2. negatieve waar), die op haar beurt afhangt van baanvastheid Overd rev het van het voertuig. gez en sne Hoe hoge Basiswetten van fysica toegepast op verkeersveiligheid ichtsv lheid beï eld nvl van r auto Omdat snelheid in een eenparig vertraag beweging een moblineaire bes oedt ilist snelheid mind tuur er zich ofeen, hoe nauw functie van tijd is, en omdat afgeleg snelheid hiervan hem t op brom r afspeelt. obstakel fiets er het gezi eerste afgelei is, komt het berekenen van afgeleg afstand s lang er. De chts bestuurd veld van s Een oppervlakte overeen met het bepalen van trapeziumvormige weg voetgang een er en op zicht onr rechte snelheid-tijd: wat er heeft dus neem er heef (1)) (s)= 60 % auto van van we een heve bekijken n doo twee rijdt. (eige positieve De reactieafstand D is afgeleg r het afstand tussen het nlijk vorige min het gaat sprekenvolgenr afsta vragen. nd beko teke ogenblik waarop bestuurr het gevaar opmerkt enn het ogenblik Wat een voer om een we hier typische Be men. van een stel je gem een aandachtige nega indrukt. bete Bij dat hij het rempedaal bestuurr Het sluit : tuig dat zich tieve vers r van idl vers a -8 kwadraa a =ze m/s reactietijd nelling) vertragin Dezenelli reactietijd varieert stop bedraagt 2 op een in goedtre 1 secon. t van gswaard ngswaard a = -5 m/s 2 technisc tij ns bestuurr: droo natuurlijk naargelang van isenhij moe?van afstann. snel op eenvan g, toestand he staa een rem en, verm a = -2 m/s 2 stopafstastopafsta En heid spee nat weggoed geas op eenpassagiers)? = -1 t alcohol Is hij afgeleid Heeft gedronken? Deze bevindt:bew eging its remafsta lt een faltehij m/s 2(gsm, nd bij nd. Als kletsnat k van erd nd hang bepa een noo snel ijzel anre elementen en bijvele beïnvloen weg k concentratie van Met Dit schem of snee weg t op len k (hev dstop heid dub a vergel uw bijna bel zo zijn beurrol in goed morne bestuurr. afgeleg afstand geduren reactietijd tr hangt ige ijktde drie e rijku stopaf regenval hoo rijassiste t keer stanbeginsnelheid v : hoe hoger ) snelheid, De hoerem nsten eveneens af van groter g ligt, is af n aan ntiesyst 0 hand vert afstand remafsta. eme van hang groter afgeleg afstand tijns secon reactietijd. ragin nd niet n (AB 1 lengte best t 80 % 70 % Vrag en: 1. Een verkeers rijdt omstand 50 km/u best ighen. Wat 2. Zelfduurr 1 als je is zijn 3. Verg e vraag secon stopafsta bedr weet voor elijk dat rema een auto aagt? vast? reacnd bij norm die 100 fstan tietijd ale n km/u, over een ren als: aar dat0 wordt opge We 120 % Anrs dan je zou verwachten, heeft gorl het meeste effect wanneer je met lage snelheid botst. Zelfs bij lage snelhen onrgaat je lichaam zeer grote krachten. Wat veel weggebruikers niet weten, is dat er zonr gorl reeds vanaf 20 km/u gevaar bestaat om te overlijn. Wie gorl draagt, kan ongevallen tot 100 km/uur overleven. - v2 Het min teke vert 90,5% Besluit: we (2) 2.1. Langere stopafstann door overdreven invoegen (3) (s) snelheid in (1), v2 *a form Een bestuurr om ule: Als van een wagen heeft twee mogelijkhen vertragin een hinrnisis te ontwijken: ofwel rijdt hij erlangs met het risico eindsnel gsbe met van controleverlies stuur, heidhetweg ing vooofwel stopt hij. Om vóór remover afsta v van form hinrnis ted kunnen stoppen rtdu bestuurr over voldoen urt totd nd D moet at hetde stopafstand F die we F = (s) -v 2 noemen (3) afstand beschikken. weook ulestopafstand. = Dit 0 kunn nul en komvoertuig stils en noteen *a reactieafstand DA is som van 2 zogenaam t remafstand. taat (s) 102,3% Bij hoge snelheid is gorl minr effectief. Je organen zijn immers ook onrhevig aan wet van traagheid en die kan je niet met een gorl vastgespen. Zij zullen nog even langer blijven voortbewegen en tegen je borstkas en buikwand aangeslingerd worn. Wanneer je met zeer hoge snelheid botst, kan dit zeer schalijke gevolgen hebben. Zo kunnen len van je hersenen verpletterd worn tegen je schel, met mogelijk finitieve verlamming tot gevolg. 2 Een goe bestuurr kan hinrnissen ontwijken, zelfs als hij 2 (zeer) snel rijdt SNEL HEID Als n vóó ragin DA = DR + D rv F g, vand 101,6% op korte tijd (0,002s) tot nul gebracht. a) Hoe groot is kracht die op zijn of haar hoofd (met een massa van 3,5 kg) uitgeoefend wordt? b) Hoe groot is het equivalente gewicht van zijn of haar hoofd? c) Hoe groot is plaatselijke druk op zijn of haar schel als je weet dat het contactoppervlak tussen het hoofd en voorruit doorgaans maar 0,0006 m² bedraagt? 89,4% Botsen met een persoon van 50 kg die met 50 km/u tegen jou aanvliegt, is qua kracht dus vergelijkbaar met geplet worn onr een personenwagen van 1,3 ton! De leerlingen op basis van concrete wetenschappelijke elementen inzicht geven in risico s van overdreven snelheid - Natuurwetenschappen en fysica: waarnemingen in klassituaties met situaties uit leefwereld verbinn. Fysische groothen, eenhen en formules. Kracht en beweging. Kinetische energie. - Vakoverschrijn eindtermen: milieueducatie 2e graad: veilig gebruik van eigen en openbaar vervoer. 1 Inleiding 108,7% Vraagstuk : Stel dat aar een even grote aantrekkingskracht op je lichaam zou uitoefenen als kracht die je in vorige oefening berekend hebt, hoeveel zou je dan wegen? Twee en r graad van het midlbaar onrwijs Auto 60,6% Om je je hier iets bij voor te kunnen stellen, kan je ze kracht vergelijken met aantrekkingskracht van aar. Dit noemen we het equivalente gewicht. Deze fiche is bestemd voor leerkrachten wetenschap in r graad van het secundair onrwijs. Doelstelling Eindtermen WET betonnen muur. De bestuurr heeft nog net kunnen afremmen zodat EN zescophahet moment van impact 30 km/u rijdt.tijns botsing vliegt PS passagierfic met HE een snelheid van 30 km/u verr tot zijn of haar hoofd GO RDTijns tegen voorruit knalt. ze impact wordt zijn originele snelheid EL agst uk 3: Stel dat 50 km/ iem and a) Hoe u doo 50 kg b) En groo r beb weegt t c) Op als hij is zijn ouw en niet welke achterin kinetisch kom rijdt vastgek groo likt zit e ene. tst zijn plaats zit? rgie in een als hij als zal wag 2.2 klap voorin wag en die Botsi en doo tege zit? met ng r een n het 3 I Als me bots interieu jij k t ee ing plot r gesling tijns n zw buitedraag s tot van vliegen erd wo een bot aarge stilstand wagen sing rdt, rijd n go vastgek en wich kan als pas hen kom het ik to bebo rl je likt bek t? t ijken.. Op ernstig tegen sagier De en ch ach Hoe ww ver maa uw kel wa bestuustatistie hard w.klikv wonbestuurterin Vra r m kom rrs ken van agst 120 nnee kom n, ast. wag r uk : of Een t zo n be kan ook axim ga bij 30km/u rijd zich vas 2008 r al zitt pas en naar niet wagen bots klap um. An ik botsingkm/u t, terw tklikt tonen aan? je film en zij sagier voovoor t in eenvastgek! wan 50 pjes wel likt. met rin met Maar zijnijl 82% nee aan dat km rs van veilig bots botsing Ze vlieg50 km/ r zich lage /u. ing? Vra crashte vastklihij of zij ongeve snelhei kra die 54 t tege u. De agst uk : Stel sts kt bij met er 85% millisec n passagier d wel chten Om 50 km een sne van zo onsdie je Plots dat er onn bestuur weegt vergelije je hier een r moe lhei 50 chu lichaam /u en duu beto jken ldig? rt. Hoe en kom kg en het nnen t cha passagier ond slechts d van met iets bij eq ze ergaat muu uffe groo t daar zit ach 67% uiva voo terin t is tot lent aan voor te pasop het r. De ur uitw rin in bij een e gew trek Vra mom bestuur ijken krac stilstand, kun een sag agst king tege ent ht van icht ier en wag r uk : Stel skrachnen stel n. heeft rijdt en zit op kort voo met een van dat t van len, uitoefen imp aard die nog wag act a) Hoe e tijd rruit kna snelhei aardkan je 50 km/ hoevee en als e een (0,0 lt. Tijd d van 30 km/ net kun en frontaal z groo e. u 02s e nen u even l zou Dit 30 ens van rijdt t rijdt noe kracht. b) Hoe 3,5 kg) is ) tot nul ze km/u verd.tijd afremm tegen je dan kracht grote men Bot ens imp aan die en een weg sen er we c) Hoe groo uitgeoe kracht gebrach act je in trekking en? aanvlie me wordt tot zijn botsing zodat groo t is het fend wor die op t. vori skra of zijn vlieg het gt, is t een equ t een zijn haa is dt? con orig ge oefecht op person qua persoo of haa inele r hoofd t 0,00 tactopp plaa ivalente ning je lichaam r hoo 06 m² snelhei enw kracht n van ervl tselijke gew bere agen fd (me dus bedraag ak tuss druk icht van d Bij kend zou vergeli50 kg van t een en het op zijn zijn hog die t? 1,3 hebt, e sne imm mas ton! jkbaar met hoofd of haa of haar sa 50 met niet ers ook lheid en r sche hoofd? gep km/u voorrui l als voo met een onrh is gor let wo tege rtb t doo je wee rn n jou wor ewegen gorl evig aan l min t rgaa ond vastges wet r ns maadat scha n. Wa en er pen r van effectie verplet lijke nneer tegen je bor. Zij zull traa f. Je verlam terd gevolge je met en stka ghe organe id min wor n heb zeer hog s en nog g tot ben eve en die n zijn n gevolg. tegen. Zo e sne buikwan n lang kan d aan er blijv je je sch kunnen lheid Beslu bot ges en e l, melen st, kan lingerd And it: t mo van je dit zee effe ers dan gelijk her r ct snelhed wan je zou fi senen nee nitieve weg en ond r je verwac geb hte ergaat met 20 km ruik lage n, hee ers kan /u gev niet je lich snelheift ong aar wet evallen bestaat en, aam zee d botgorl is dat het r st. tot me Zel er grote 100 om te km/uu overlijdzonr kracht fs bij este gor en. Wa lage r ove en. rlev Wie l ree t vee en. gorl ds van l draagt,af Vraagstuk : Een wagen botst met 50 km/u. De passagier weegt 50 kg en zit achterin, niet vastgeklikt. Ze vliegt tegen bestuurr en komt daar tot stilstand in een botsing die 54 milliseconn duurt. Hoe groot is kracht van botsing? SNELHEID Doelgroep Vervoermidlen 60,6% Als jij tijns een botsing als passagier achterin wagen naar voor geslingerd wordt, kan je tegen bestuurr of passagier voorin vliegen en hen ernstig verwonn, ook al zitten zij wel veilig vastgeklikt. Op kan je filmpjes van crashtests 1 bekijken. Hoe hard komt zo n klap aan? Vra De statistieken van 2008 tonen aan dat ongeveer 85% van bestuurrs zich vastklikt wanneer hij of zij met een snelheid van 120 km/u rijdt, terwijl 82% zich vastklikt bij 50 km/u en slechts 67% bij 30 km/u! Maar zijn krachten die je lichaam onrgaat bij een botsing met lage snelheid wel zo onschuldig? 2 61,5% 2.2 Botsing met een zwaargewicht 3 Ik draag gorl enkel wanneer ik buiten bebouw kom ga. Anrs rijd ik toch maar maximum 50 km/u. speciaal voor wetenschapsleerkrachten WETENSCHAPSFICHE GORDEL 64,6% 1 Vraagstuk3 : Stel dat iemand 50 kg weegt en niet vastgeklikt zit in een wagen die met 50 km/u door bebouw kom rijdt. a) Hoe groot is zijn kinetische energie als hij voorin zit? b) En als hij achterin zit? c) Op welke plaats zal klap tegen het interieur van wagen het grootst zijn als wagen door een botsing plots tot stilstand komt? v + v0 * (t) 2 voor t ta t een zich naas al gezichts perifeer wat bew ils op, terw t veld van ijl bestuurd zicht in eegt. Naa rmate het peri 180. Het tunnelzic er stra aan doe feer centraal ltreffend snelheid zicht k voo ht. hoe r nau Kort samzich uit kijkeheid en hoger ligt,gevoelig is wer Dit sche boe eng bren n. het rpte Net als in een eenparig vertraag beweging, rechversnelling perifeeevat: Dit fenomee zijn zijn gt en gaatt het hoe passagie tstre n ekseen (voete en snelheid eveneens met elkaar in verband via rs gevaar r zicht. sneller noemt men tganbrengen gers, en ook men met zich fietsers, vergelijking van eerste graad: voor rijdt, mee (2) (t)= v - v0 a an re wag omringe voor best n ens weggebruurr, ). uikers 10 % 0% Beslu Weg van 50 km/u u it: De kine voo tische r passagi voo energie gesmak ers achrste en en het t wo terin achters geweld rn bij een te van en zo ong plaatsen sch ernstig eval. Bov ok e lets tegen endien zijn in els ver inzi tiek kun oor ttenn nen zaken. voo rin Weg van 70 km/ W km/u u Weg van 90 km/ W km/u u Bron : BIVV Voor botsi eenv oud wage ng gaan volle Bove dig n we ndien is omge stilst steed aat zet gaan tegen s uit in warm we het van een er steed te, obsta s van vervo kel volko uit dat rming (eind men niet-e snelh versn van het lastis eid elling che koets ve = en (of botsi werk 0) vertr (bv. alle kinetng, d.w.z aging kreuk ische. dat en) eenp elzon energ je na arig e), geluid ie van zijn., enz. ABS Het of antib lokkee Electr rsyste onic em Stabili is een ty Progr systee m dat am (ESP) belet is een dat systee wielen m dat tijn stabili s het remm teit van en blokke het voertu ren. ABS ig verbe is in tert eerste wanne plaats er het bedoe dreigt ld om af te het voertu wijken van ig op koers koers die te hou bestuu n, niet rr wil volgen om remaf stand. te vermi nre WWW WWW WWW n.. Besluit: 3 Voor eenvoud gaan we steeds uit van een volkomen niet-elastische botsing, d.w.z. dat je na botsing volledig stilstaat tegen het obstakel (eindsnelheid ve = 0) alle kinetische energie van wagen is omgezet in warmte, vervorming van het koetswerk (bv. kreukelzone), geluid, enz. Bovendien gaan we er steeds van uit dat versnellingen (of vertragingen) eenparig zijn. Wetenschapsfiche 1: Veiligheidsgorl Wetenschapsfiche 2: Snelheid Basiswetten van fysica toegepast op verkeersveiligheid Fiche Fiche Brochure Deze fiche is bestemd voor leerkrachten fysica of wetenschappen van 2 en 3 graad secundair onrwijs. Deze fiche over het thema snelheid is bestemd voor leerkrachten fysica of wetenschappen van 2 en 3 graad secundair onrwijs. Deze handleiding is bestemd voor leerkrachten fysica of wetenschappen van 2 en 3 graad secundair onrwijs. Dit document geeft op basis van concrete wetenschappelijke informatie inzicht in risico s van overdreven en onaangepaste snelheid in het verkeer. Wat is impact van snelheid op stopafstand van een voertuig? Welke krachten spelen mee bij het nemen van een bocht? Deze brochure van 24 pagina s beschrijft en verklaart principes uit fysica die van toepassing zijn op verkeersveiligheid van passagiers in wagen. Hoe pas je bijvoorbeeld wetten van Newton toe op een botsing tussen twee wagens? Vervolgens analyseert ze brochure wetenschappelijke achtergrond van enkele veelgehoor slogans uit verkeersveiligheidscampagnes, bv. Bij een botsing ben je 15 keer zwaarr. In dit document vindt u wetenschappelijke argumenten voor het dragen van veiligheidsgorl in wagen. Hoe werkt gorl? Welke krachten spelen een rol tijns een ongeval? Wat is impact van kinetische energie van passagiers wanneer wagen bruusk tot stilstand komt? De fiche bevat eveneens concrete oefeningen die u in klas kunt gebruiken. Via oefenvraagstukken wordt theorie aan praktijk getoetst. 7 EDUCATIE / SENSIBILISATIE De kinetische energie en het geweld van schok zijn intiek voor voorste en achterste plaatsen. Bovendien kunnen passagiers achterin bij een ongeval tegen inzittenn voorin gesmakt worn en zo ernstige letsels veroorzaken.

8 IBSR-08-passa-NL.indd 1 22/12/08 12:35:27 NIEUW 8EDUCATIE / SENSIBILISATIEvoor jongeren Onrweg naar meer ervaring! WWW De rollergids Het woord aan passagiers Het woord aan passagiers! Ref. N921 Brochure Onrweg naar meer ervaring is een brochure voor beginnen bestuurrs en hun ours. Ze bevat nuttige tips die helpen om eerste kilometers op een veilige manier af te leggen. In totaal worn negen adviezen voorgesteld aan beginnen bestuurrs. De meeste rijaspecten komen aan bod: van hoe ervaring opdoen over het risico van alcohol achter het stuur tot hoe verzekeringskosten beperken. De brochure bevat ook een uitneembaar boekje met daarin raadgevingen voor ours om hun kind beter te begelein bij eerste ervaringen op weg. Ref. N943 Brochure Deze handleiding bevat belangrijkste verkeersregels met betrekking tot rollers en steps (zonr motor), en beschrijft bovendien ook basistechnieken om veilig te leren rollerskaten. Daarnaast bevat brochure regels in verband met voortbewegingstoestellen. Ref. N956 Brochure Bestemd voor jongeren vanaf 15 jaar. Deze brochure helpt jonge passagiers om goed met bestuurr te communiceren. Een op vijf jongeren die sterven of zwaargewond raken in het verkeer, is passagier in wagen. Deze brochure kan in klas behanld worn.

9 voor jongeren MOET FEESTEN VE, FUN BLIJ N ROM LAAT JE DAA iphoneove app R stijlrisico S KEN NIETS WIJSMA R! IN HET VERKEE ZZZ IK B HET EN EE TOEG ME N GO EL ATVERO EDE EN. ORLO BESTU VEN U ( oh, T : Hoe OM RDER, snel EN moe liep SN ler ELLE pitstop D ilijke daar alcohol je rij r on ee R TEAAROM twijk n vo dt, ho K RIJ etga e sl en! DEN AN IK nger echt er? ) DA N en je je om km FOU gsm snelheid dus ALS OM IK R JON HIND IJD, V G, EN ERN OLSTA HEB ISSEN AT H TE ET IK JUIS drugs hoffelijkheid plus 28/06/11 17:01 O DU D alge T EN S G NTW AT IK FOU OED IJK zijn meen go T: vo E R EN. BME CO snel or ie e H EFLE OV N heid re reflex et is XEN END CENTR waa en sver en IEN r da! he schi gelijk t jo BENEER. Ki bben llen A kunn jk maa Maa nge be IK 70 en he r ee st r B bben ns w wet uurr 80 elke s te. C gevo n van over he 90 lgen t Snelh zelfs fysica van eid bij 43 m een klei hinhet op Du rf ne me rnis 46 rken na ar jij je ke nn 53 m Snelh w 66 Je eid op he zu lt w w.go is ov er fo t movan m is ment voer sc hi rz er o. au to rij be n en dat tuige 64 m op ki /nl/q A st n B ilsta & C ui z en ui jk en at va n en be tg aa n Stop te afsta re su an tw oo st en nd? Su lta te rd on ze rf da n qu izv n sn el ra ge n! - Haa chts este enw eg Bru ssel - D/2 011 /07 79/ 42 2BIV0109_Flyer_150x105_DEF.indd 1 gorl ge kun ving w je hi aarn nr eem niss t en vzw km/ - BIVV u Hou tte u M. Van _Flye r_1 50x1 05_D EF.in dd 2 28/06 /11 17:01 Wel jong, niet gek! Themakaarten Brommen zonr brokken Ref. N922 Ref. N906(1), N907(2), N908(3), N909(4) Ref. N997 Brochure Themakaarten Brochure Defensief rijn, een goed onrhoun voertuig, aangepaste snelheid, zich goed vast-klikken, nuchter rijn, dit alles is absoluut noodzakelijk om veilig te rijn. Deze 4 kaarten (in postkaart-formaat) richten zich in het bijzonr naar jonge bestuurrs. Ze behanlen belangrijkste risico s achter het stuur: Snelheid (1) Alcohol (2) Drugs (3) Vermoeidheid en het niet dragen van gorl (4) Deze brochure gaat over het gezamenlijke gebruik van rijbaan en methos om gevaren op weg te omzeilen. Deze verschillen aspecten van weekendongevallenproblematiek komen aan bod in ze brochure die vooral bedoeld is voor jonge bestuurrs. De kaarten wern opgesteld in juist-fout -vorm en ontkrachten heersen opvattingen over ze onrwerpen. Ze behanlt uitrusting en verduilijkt hoe men bij ongevallen scha zoveel mogelijk kan beperken. De brochure geeft ook toelichting bij wettelijke aspecten. 9 EDUCATIE / SENSIBILISATIE 0109 u u u km/ VU: 2BIV km/ km/ km/

10 EDUCATIE / SENSIBILISATIE groepen - jeugdbewegingen 10 Veilig op stap Ref. N950 Folr Deze leidraad bevat voornaamste verkeersregels voor voetgangers en fietsers, alleen of in groep, al dan niet vergezeld van een leir of wegkapitein. Wanlen in groep Gebruiksaanwijzing... voor jeugdleirs Is eigendom van: De tips zijn te herkennen aan dit symbool: Bescherm je groeplinks of rechts Eerst en vooral, zorg dat er genoeg leirs zijn om groep te begelein. Als jeugdleir word je door wet als een gids beschouwd. Voor groepen voetgangers die door een gids begeleid worn, voorziet wegco 2 moge- lijkhen. Het is dus aan jou om formule te kiezen die jouw groep het meeste veiligheid biedt. Bij optie 1 houd je zo veel mogelijk afstand van het verkeer. (Zie pagina s in het geel hieronr.) Als groep uit minr dan 6 personen bestaat, pas dan ze regel in elk geval toe. Bij optie 2 beslis je om op rijbaan ( weg) te lopen, omdat het niet anrs kan gezien omvang van groep. (Zie pagina s in het blauw.) Dit is mogelijk voor groepen begeleid door jeugdleirs, zelfs als er goed begaanbare voetpan en bermen voorhann zijn. In dat geval is het als gids je taak om groep zich zo te laten voortbewegen dat ze zo goed mogelijk zichtbaar is voor naren bestuurrs. Als je groep uit minr dan 6 personen bestaat en in alle anre gevallen indien mogelijk: Laat groep zo ver mogelijk van het verkeer vandaan lopen. Je laat je groep op voetpan of op plaatsen lopen die door volgen verkeersborn aangeduid zijn: Als er geen voetpan of blauwe verkeersborn zijn, laat je je groep op bermen* lopen als ze begaanbaar zijn. * Berm: ruimte die geen voetpad of fietspad is en zich tussen rijbaan en een helling, een sloot of grenzen van eigendommen bevindt. Geldig voor België Er is geen voetpad, geen blauw verkeersbord en geen berm? In dat geval mag je je groep op het fietspad laten lopen, op voorwaar dat je Hoe oversteken? fietsers en bromfietsers voorlaat. Wanlen in groep en zo dicht mogelijk bij rand van rijbaan lopen. gebruiksaanwijzing En als het donker is? Sta stil voor je oversteekt met je groep. Als er een voertuig nart, probeer dan om oogcontact te maken met bestuurr om na te gaan of hij/zij zal stoppen en jullie zal doorlaten. In geval van twijfel wacht je. Zelfs aan een oversteekplaats voor voetgangers heeft tram altijd voorrang! Je moet wachten tot er geen auto s meer aankomen. Eens je groep begonnen is met oversteken, moeten bestuurrs wachten tot heel groep overgestoken is. Om over te steken kies je een plaats waar je goed twee kanten van weg kunt overzien en waar naren bestuurrs je groep goed kunnen zien. Laat je groep dus niet in een bocht of bovenaan een helling oversteken, en indien mogelijk ook niet tussen geparkeer voertuigen. op rijbaan? Indien er geen enkele van ze voorzieningen aanwezig is, loop je op rijbaan ( weg). In dat geval moet je volgens algemene regel links achter elkaar Toch kan het in bepaal omstandighen (bijvoorbeeld in een bocht) beter zijn om aan rechterkant van rijbaan te lopen om zichtbaarheid van groep te verhogen. Het is belangrijk dat je voertuigen ziet naren maar ook dat je zelf al van ver zichtbaar bent. Samengevat: loop links van weg met je groep. Maar als zichtbaarheid niet goed is, steek dan over en ga aan rechterkant van rijbaan lopen. Ook een kwestie van zichtbaarheid Als je groep op rijbaan loopt, kies dan kant van rijbaan waar je groep het best zichtbaar is door naren bestuurrs. Als omvang van groep hierom vraagt, loop dan op rijbaan. Folr Overweeg enkel om op rijbaan te lopen als je groep minstens 5 len plus jezelf telt. Als je nkt dat het nodig is dat je groep op rijbaan loopt, zelfs als er een voetpad of een berm enz. is, zorg dan dat groep: Heel wat jeugdbewegingen en klasgroepen gaan links loopt: achter elkaar aan geregeld te of: voet op stap en verplaatsen zich daarbij op rechts loopt: - achter elkaar openbare aan weg. Om leirs - of naast elkaar maar dan zonr helft van rechteren leerkrachten te helpen onrweg juiste rijstrook te overschrijn. keuzes te maken voor hun groep, maakte het BIVV een folr met belangrijkste richtlijnen. DŽpliant-animateur-NL.indd 1 21/06/11 11:36 Het wordt ten zeerste aanbevolen om fluo-reflecteren kledij te dragen. Fluokleuren zorgen ervoor dat je overdag beter zichtbaar bent. Reflecteren elementen zijn dan weer zeer efficiënt in het donker doordat ze het licht van autokoplampen terugkaatsen zodat je al van ver zichtbaar zult zijn. Oversteken aan een verkeerslicht Je moet wachten tot het licht (voor voetgangers) op groen springt om je groep te laten oversteken. Als het licht op rood springt terwijl je oversteekt, mogen groepslen die reeds begonnen waren om over te steken, hiermee doorgaan. Diegenen die zich op dat ogenblik op het voetpad bevinn, mogen niet oversteken, zelfs al maken ze el uit van groep. Zij moeten wachten tot het licht voor voetgangers opnieuw op groen springt. Verel leirs goed over groep, zodat er geen groepslen alleen blijven staan aan anre kant van straat. Oversteken op een oversteekplaats voor voetgangers (zonr verkeerslicht of politieagent) Je bent verplicht je groep te laten oversteken op oversteekplaats voor voetgangers als die zich op minr dan 30 meter bevindt van plaats waar je wil oversteken. Wacht tot heel groep er is voor je begint over te steken. Opgelet: een auto die komt aangeren, kan niet plots stoppen. Als er geen oversteekplaats voor voetgangers is op minr dan 30 meter In het donker of als zichtbaarheid slecht is (minr dan 200m) moeten begelei groepen verlichting (bij)hebben. De verlichting (dit mag een zaklamp of een fietslicht zijn,...) wordt gericht volgens looprichting van groep. Ref. N951 Als groep links op Als groep rechts op rijbaan loopt (tegen rijbaan loopt (in rijrichting van het verkeer rijrichting van het verkeer): in): een rood licht vooraan een wit of een geel licht rechts en een wit of een vooraan links en een rood geel licht achteraan rechts. licht achteraan links. Nog vragen? Neem contact op met het BIVV: stuur een mailtje naar info@bivv.be (cel jongeren), of bel naar 02/ Verantwoorlijke uitgever: M. Van Houtte, Haachtsesteenweg Brussel Lay-out: Illustraties: T. Ramaekers-Evens DŽpliant-animateur-NL.indd 2 21/06/11 11:36 Zo willen we jeugdleirs en leerkrachten informeren over do s en don ts op openbare weg. In het folrtje wordt onrmeer uitgelegd wanneer je best links en wanneer je best rechts op rijbaan loopt. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan hoe je met een groep dient over te steken en wat te doen als het donker is. Ook met grootte van groep wordt rekening gehoun. WWW

11 Pietons_Nl D :Voetgangers_Nl D/2005/0779/31 24/06/10 23:31 Page1 BOB - BOBBEN Ref. N964 Folr Wat is bobben? Hoe doe je dat? Hoe geraak je weer veilig thuis als je graag feest? Ontk het in ze folr. Fietsen in tegenrichting in eenrichtingsstraten (BEV) Ref. N923 TIPS VOOR VOETGANGERS Op plaatsen waar het verkeer noch door een be - voegd persoon, noch door verkeerslichten geregeld wordt, mogen voetgangers zich slechts voorzichtig op rijbaan begeven en met inachtneming van naren voertuigen. Als voetganger heb je uiteraard rechten maar ook verplichtingen. Doordat je geen beschermend koetswerk hebt, ben je bijzonr kwetsbaar: pas je gedrag dus aan. ZEBRAPAD = DE GOEDE OPLOSSING Hoewel er zich soms ongevallen voordoen, blijft het zebrapad voor voetgangers veiligste plaats om over te steken. Als er zich op minr dan 30 meter een zebrapad bevindt, ben je verplicht om het te gebruiken. Zoniet moet je volgens het verkeersreglement rijbaan haaks op haar aslijn oversteken en mag je er niet onnodig slenteren of blijven staan. Dit geldt ook op doorlopen trottoirs: je mag er het verkeer niet noloos hinren. STEEK NIET BLINDELINGS OVER Voorrang betekent natuurlijk niet dat je blinlings mag oversteken. Wees voorzichtig als je je op het zebrapad begeeft en hou rekening met naren wagens. Kan ze auto op tijd stoppen? Heeft bestuurr me gezien? Wordt hij ingehaald door een anre bestuurr die het verkeersreglement overtreedt? Steek niet over als het narend voertuig hierdoor gedwongen wordt om hard te remmen. Folr Deze folr beschrijft wat BEV is, legt uit hoe men BEV kan herkennen en bevat nieuwighen in reglementering. Duilijke schema s illustreren situaties waarmee fietsers, autobestuurrs en voetgangers geconfronteerd worn in straten met BEV. Uitgegeven in samenwerking met Fietsersbond. WWW TIPS VOOR VOETGANGERS (vervolg) ZOEK OOGCONTACT Door oogcontact worn problemen vermen. Als je oogcontact hebt met bestuurr, weet hij dat je hem gezien hebt en weet jij dat je zonr gevaar kunt oversteken. Bedank hem gerust met een handgebaar of een hoofdknik: hoffelijkheid werkt aanstekelijk. BLIJF UITKIJKEN Blijf tijns het oversteken naar links EN naar rechts kijken. Het is immers mogelijk dat voertuigen die uit ene richting komen stoppen, maar dat voertuigen uit anre richting gewoon doorrijn. Vergeet niet dat fietsers en bromfietsers in bepaal eenrichtingsstraten van twee kanten kunnen komen. TRAMS HEBBEN VOORRANG Als er een tram nart, mag je een zebrapad dat over tramrails of -bedding loopt niet oversteken, behalve als dit toegestaan is door verkeerslichten. Iere weggebruiker moet immers voorrang verlenen aan spoorvoertuigen en zich daartoe zo snel mogelijk van sporen verwijren. MAAK JE NIET ONZICHTBAAR Voor je veiligheid is het belangrijk om zoveel mogelijk op te vallen! Bij slecht weer of in het duister is een donker gekle voetganger zo goed als onzichtbaar, zelfs voor opletten automobilist. Helre kledij of kledij met reflecteren stroken kan wonren verrichten. Verantwoorlijke uitgever: M. Van Houtte, Haachtsesteenweg 1405, 1130 Brussel - D/2010/0779/63 Geef voetgangers voorrang! Ref. N955 Geef voetgangers voorrang! TIPS VOOR BESTUURDERS EN VOETGANGERS Folr In ze folr wordt aan hand van praktische voorbeeln uitgelegd hoe voetgangers zich moeten gedragen op oversteekplaatsen (zonr lichten of agent) en hoe automobilisten ze oversteekplaatsen moeten naren. De voorrang van trams en doorlopen voetpan zijn thema s die eveneens aan bod komen. Bellen of rijn, aan jou keuze Ref. N963 Folr In ze folr wordt uitgelegd waarom het gebruik van een gsm tijns het rijn gevaarlijk is. Tevens worn enkele tips gegeven voor wie toch belt tijns het rijn. Men vindt er ook enkele preciseringen over reglementering en een overzicht van mogelijke sancties. INFORMATIE algemeen 11

12 algemeen 12 De gorl, juiste reflex Te snel te laat! Via Secura INFORMATIE Ref. N962 Folr Een folr met aandacht voor wetgeving over gorldracht, juiste houding achter het stuur, verschillen mogelijkhen om kinren veilig te vervoeren. Ref. N954 Folr In ze folr worn gevaren van snelheid uitgelegd. Naast een grafiek met voornaamste stopafstann en een tabel met gevallen waarin het rijbewijs kan ingetrokken worn, vindt men ook het bedrag van mogelijke gellijke sancties in geval van snelheidsovertreding. Ref. N967 Tijdschrift Via Secura is het driemaanlijkse magazine van het BIVV. Het bevat korte berichten en artikels over alles wat van ver of nabij met verkeersveiligheid te maken heeft: communicatie, verkeerseducatie, nieuwe reglementeringen, verkeersgedrag, handhavingsbeleid, weggebruikers, statistieken, Abonneren kan via: of 02/

13 Fietsers en wegco Ref. N886 Brochure Waar rijn als er fietsvoorzieningen zijn of wanneer die er niet zijn, hoe moet je fietsen, wat is uitrusting van fiets en fietser? Dat zijn verschillen thema s die in ze brochure aan bod komen. Boetekaart Ref. N932 Kaart Deze kaart stelt belangrijkste overtredingen voor per graad, met vermelding van het tarief. Ze vermeldt ook het bedrag van gellijke sancties waaraan men zich blootstelt bij overdreven snelheid of bij rijn onr invloed van alcohol of drugs. De verkeersborn raakt u er wijs uit? Ref. N851 Brochure Brochure van 28 pagina s met telkens afbeelding en verklaring van verkeersborn die in België van kracht zijn. De verkeersborn Ref. N836 Poster Poster met afbeelding en verklaring van verkeersborn die in België van kracht zijn. INFORMATIE wegco 13

14 14 Autorijn van A tot Z Autorijn van A tot Z: oefenboek De bromfiets en motorfiets van A tot Z: theorieboek De bromfiets en motorfiets van A tot Z: oefenboek Ref. N305 Ref. N306 Ref. N307 Ref. N308 RIJOPLEIDING Boek Handboek rijopleiding boorvol commentaar en geïllustreerd met tal van kleurenfoto s. Het is duilijk, volledig en maakt wetteksten toegankelijk en begrijpelijk voor iereen. Bovendien wordt er bijzonre aandacht besteed aan fensief rijn. Boek De 500 vragen in dit handboek beantwoorn, is iale manier om je kennis te testen voor het theorieexamen. Boek Handboek rijopleiding bromfiets en motorfiets met boorvol commentaar en tal van illustraties. Boek Dit oefenboek is iale manier om je kennis te testen voor het theorie-examen voor bromfiets en motorfiets.

15 Rugzakhoes Rugzak 15 Ref. 514 Fluo rugzakhoes in waterdicht en retroreflecterend materiaal. Eén maat. Ref. 515 Gele rugzak met reflecteren strook aan zichtbare zij. ACCESSOIRES

16 Onrweg naar meer ervaring is een brochure voor beginnen bestuurrs en hun ours. Ze bevat nuttige tips die helpen om eerste kilometers op een veilige manier af te leggen. In totaal worn negen adviezen voorgesteld aan beginnen bestuurrs. De meeste rijaspecten komen aan bod: van hoe ervaring opdoen over het risico van alcohol achter het stuur tot hoe verzekeringskosten beperken. De brochure bevat ook een uitneembaar boekje met daarin tips voor ours om hun kind beter te begelein bij eerste ervaringen op weg.

17 Een cel Jongeren in het BIVV! Waarom? Je kunt niet vroeg genoeg beginnen met verkeerssensibilisatie. GO FOR ZERO ook op school! Doelstelling: nul verkeersslachtoffers. Wij hebben elkaar nodig om verkeersveiligheid en hoffelijkheid op onze wegen te verbeteren. Het GO FOR ZERO-charter is een concrete verbintenis die burgers, organisaties, onrnemingen en media ertoe aanzet actie te onrnemen om het aantal verkeersdon op onze wegen te doen dalen. Ook u kunt het charter onrtekenen op De cel Jongeren ontwikkelt projecten, ontwerpt pedagogische instrumenten en geeft publicaties uit om kinren en jongeren vorming aan te bien op het vlak van verkeer en mobiliteit. Concreet is het onze bedoeling om u als leerkracht of our met allerhan materialen bij te staan bij het sensibiliseren van uw kinren op het vlak van verkeersveiligheid. Daarnaast werken len van cel Jongeren campagnes uit en werken ze mee aan verschillen projecten van organisaties die actief zijn op het vlak van jongerenpreventie. Hoe kunt u hen contacteren? Haachtsesteenweg Brussel Telefoon: 02/ Fax: 02/ info@bivv.be Liesje Pauwels, liesje.pauwels@bivv.be, 02/ Bram Verlin, bram.verlin@bivv.be, 02/ Jan Vandaele, jan.vandaele@bivv.be, 02/

18 Beschikbaar vanaf november 2013 Onrweg naar meer ervaring Optimove

19 VERKEERSSLEUTELS OPLEIDINGSSESSIES OVER VERKEERSVEILIGHEID VOOR HET SECUNDAIR ONDERWIJS Verkeerssleutels JAAR VERKEERSSLEUTELS OPLEIDINGSSESSIES OVER VERKEERSVEILIGHEID VOOR HET SECUNDAIR ONDERWIJS Verkeerssleutels JAAR

20 Het materiaal kan ook besteld worn via een elektronische bestelbon op onze site: webshop.bivv.be/nl Belgisch Instituut voor Verkeersveiligheid, vzw Haachtsesteenweg 1405, 1130 BRUSSEL T : 02/ F : 02/ info@bivv.be - Verantwoorlijke uitgever: K. Genoe - D/2013/0779/42