(Dis)proportioneel?!
|
|
- Evelien van den Pol
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 (Dis)proportioneel?! Aanleiding Onlangs werd ik betrokken bij een Europese aanbesteding waarbij de aanbestedende dienst extreem hoge financiële selectie-eisen leek te willen gaan stellen. Bij een verwachte omzet van EUR 2 miljoen per jaar gedurende vier jaren werd als minimumeis een tienmaal hogere jaaromzet, een vijf maal hogere omzet van de desbetreffende bedrijfsactiviteit en een bedrijfsresultaat van tenminste 10% van de totale omzet verlangd. De vraag kwam hierbij op of de lat niet dermate hoog werd gelegd dat de meeste potentiële gegadigden niet in aanmerking zouden kunnen komen voor de opdracht. Met andere woorden: zijn deze minimumeisen nog wel proportioneel? Wettelijk kader Het Besluit aanbestedingsregels voor overheidsopdrachten (BAO) van 16 juli 2005 bepaalt in artikel 44, lid 3: Wanneer een aanbestedende dienst inlichtingen vraagt of minimumeisen stelt inzake draagkracht en bekwaamheden, bedoeld in de artikelen 48 en 49, houden deze verband met en staan ze in verhouding tot het voorwerp van de overheidsopdracht. Meer wordt er in het BAO niet over gezegd en ook de Nota van Toelichting geeft geen verder uitsluitsel over de bedoelingen van de wetgever. Overigens is het BAO natuurlijk een rechtstreekse omzetting in ons recht van Richtlijn 2004/18/EG. Wat dus niet is geregeld is de inhoud van de minimumeisen noch worden de grenzen van de bevoegdheid aangegeven van een aanbestedende dienst bij het bepalen van het niveau van de draagkracht en bekwaamheid. Wat wel is geregeld is hoe draagkracht en bekwaamheden kunnen worden aangetoond: financiële en economische draagkracht door o.a. passende bankverklaringen, balansen van de onderneming en omzetgegevens en de technische bekwaamheid door o.a. diploma s en referenties inzake de voornaamste leveringen of diensten. Dit is te vinden in de artikelen 48 en 49 van het BAO ( en eerder in artikel 23 van de Richtlijn Leveringen en artikel 32 van de Richtlijn Diensten). Ontwikkelingen in de jurisprudentie Volgens de oude Richtlijnen mocht een aanbestedende dienst bij het vragen van informatie ter beoordeling van de draagkracht niet verder gaan dan gezien de opdracht verantwoord is. Dit is een uitermate royale discretionaire bevoegdheid. Aanvankelijk werd in de rechtspraak dan ook slechts vrij marginaal getoetst op het voldoen aan dit (beperkte) proportionaliteitsvereiste. In de jaren negentig van de vorige eeuw vond evenwel een kentering plaats in de rechtspraak van de kortgedingrechters en in het kielzog daarvan in de uitspraken van de Raad van Arbitrage (RvA) en werden geschiktheideisen steeds meer getoetst aan het proportionaliteitsbeginsel. Maar uitspraken waarin strijdigheid met de vereisten van proportionaliteit werd uitgesproken, blijven echter schaars ( Aldus Pijnacker Hordijk en Van der Bend in de tweede druk van hun Handboek Aanbestedingsrecht uit 1999). Zo werd in twee RvA uitspraken ( 28/4/1994 en 10/3/1995) een omzeteis over de laatste drie jaren van tien cq. vijf maal de aanneemsom disproportioneel geacht. De RvA vond in beide gevallen het werk niet dermate complex dat daardoor een dergelijke eis aanvaardbaar zou zijn.
2 2. Ook een ervaringseis van vijf referentiewerken in de laatste drie jaren vond de RvA ( uitspraak 21/2/1997) disproportioneel omdat daarvoor geen redenen waren aangetoond. En op 19 maart 1997 oordeelde de RvA een ervaringseis als disproportioneel, omdat slechts twee aannemers eraan konden voldoen. Maar dat betekent niet dat iedere eis, waardoor ( overigens geschikte) inschrijvers worden uitgesloten, alleen reeds om die reden disproportioneel is. Aldus de RvA in een uitspraak van 10 oktober Maar een ervaringseis waaraan geen van de inschrijvers kon voldoen, achtte de Voorzieningenrechter Rechtbank Zwolle 22 januari 2004 niet in redelijke verhouding staan tot de aard en omvang van de aanbestede opdracht. Als er voldoende aannemers op de Europese markt zijn, die aan de gestelde ervaringseis kunnen voldoen, is deze eis proportioneel, aldus de Voorzieningenrechter Rechtbank Rotterdam 30 december Hierbij werd nog iets interessants overwogen, nl. dat alleen door een inschrijver zelf opgedane ervaring volledig kan worden ingebracht. Is de ervaring opgedaan in een combinatie, dan mag door de aanbestedende dienst een gedeelte van die ervaring in aanmerking worden genomen, mits de berekening van dat gedeelte op redelijke wijze is geschied. Inzake de waarde van gevraagde referentiewerken zijn meerdere malen uitspraken gedaan. Zo vond de Voorzieningenrechter Rechtbank Utrecht 18 november 2003 een gevraagd referentiewerk met een waarde van 135% van de aanneemsom disproportioneel, terwijl een referentiewerk met een waarde van 60% van de waarde van de aanbestede opdracht door de RvA op 23 december 2003 als proportioneel werd beoordeeld. Is een verklaring van een referent voldoende bewijs om als eis gesteld te kunnen worden, werd op 30 juni 2004 aan de RvA voorgelegd. Beschikken over een dergelijke verklaring is, aldus de RvA, een voor iedere inschrijver geldend objectief gegeven. Dat de belevenis van een referent in zekere zin altijd subjectief is, maakt het beschikken over een referentieverklaring nog niet tot een subjectief gegeven. Wordt een ervaringseis gesteld met betrekking tot bepaalde werkzaamheden, dan mag deze -zonder goede gronden- niet worden beperkt tot vergelijkbare werkzaamheden op een zelfde lokatie als de aanbestede opdracht. Het vragen van ervaring ziet in zijn algemeenheid alleen op de werkzaamheden als zodanig en niet op de lokatie waar die werkzaamheden zijn verricht, aldus de Voorzieningenrechter Rechtbank Den Bosch 26 april Inzake de financiële en economische draagkracht overwoog de Voorzieningenrechter Rechtbank Amsterdam 17 juli 2003 in zijn algemeenheid dat in aanmerking dient te worden genomen dat de aanbestedende dienst een ruime mate van beoordelingsvrijheid heeft bij het opstellen van minimumeisen terzake. Een minimumeis van 1 of meer van de verhouding vlottende middelen/ kort vreemd vermogen achtte de Voorzieningenrechter niet zo ongebruikelijk dat deze de grenzen van de discretionaire bevoegdheid van de aanbestedende dienst zou overschrijden. Maar op 5 juni 2007 oordeelde de Voorzieningenrechter Rechtbank Den Haag in een aanbesteding voor arbodiensten dat er wel degelijk sprake was van een disproportionele draagkrachteis. Weliswaar mogen draagkrachteisen worden gesteld om zich ervan te verzekeren dat het bedrijf, waarmee wordt gecontracteerd, voldoende continuïteit biedt, maar die eisen moeten wel in redelijke verhouding staan tot de opdracht. Een solvabiliteitsrisico van 0,5 achtte de Voorzieningenrechter voor arbobedrijven wel erg hoog, zeker gezien de niet zeer lange looptijd van de opdracht. Deze draagkrachteis werd dan ook als (veel) te streng en derhalve als disproportioneel aangemerkt. Een interessante uitspraak deed de Voorzieningenrechter Rechtbank Rotterdam op 12 december 2006 inzake de aanbesteding voor dienstverlening door advocatuur. Het ging hier om de relatie tussen het gunningscriterium economisch meest voordelige inschrijving (emvi) en het stellen en waarderen van veel en hoge eisen. (Er werd kennis van 49 rechtsgebieden gevraagd). De Voorzieningenrechter
3 3. overwoog dat het gunningscriterium emvi de aanbestedende dienst in beginsel een ruime beoordelingsvrijheid biedt, mits daarbij objectieve criteria worden gehanteerd. Het hoger waarderen van meer expertise wordt niet als disproportioneel aangemerkt, omdat het uiteindelijk bij dit gunningscriterium immers gaat om de beste prijs-kwaliteitverhouding. Ook in de uitspraak van het Gerechtshof Den Haag op 24 maart 2009 ging het over emvi, deze keer in relatie tot de eis van een maximumuurtarief voor hulpverlening in het kader van de WMO. Het Hof achtte bij gemeenten die een kostenbesparing willen bereiken het vaststellen van een maximumtarief niet disproportioneel. Het is niet aan de gemeenten een onderzoek te doen naar de kostendekkendheid van het gewenste maximumtarief. Dit tarief hoeft ook niet marktconform te zijn. De markt moet gewoon zijn werk doen en dat blijkt ook het geval te zijn, nu meerdere bedrijven hebben ingeschreven tegen het gevraagde maximumtarief. Bij emvi stellen van prijs- en kwaliteitseisen is niet disproportioneel, ook al worden er criteria gebruikt die het aantal gegadigden in sterke mate beperken. Als het maar criteria betreft die objectief gerechtvaardigd zijn. Hierbij staat het de gemeenten vrij een hoog (maatschappelijk) ambitieniveau na te streven. Aldus de Rechtbank Alkmaar in zijn uitspraak van 18 maart 2010 in het kader van een aanbesteding voor drankenautomaten. Concluderend kan worden gesteld dat de jurisprudentie zich in die zin heeft ontwikkeld, dat een eis niet snel meer disproportioneel wordt geacht. Aanbestedende diensten hebben bij het stellen van eisen een grote beleidsvrijheid, mits die eisen objectief zijn, in een redelijke verhouding staan tot de opdracht en niet zijn bedoeld om naar een bepaalde inschrijver toe te schrijven en daarmee de mededinging te beperken of zelfs uit te sluiten. Daarnaast zijn in de recentere jurisprudentie steeds meer verwijzingen naar de markt waarneembaar ( marktconform, relevante markt etc.). De nieuwe Aanbestedingswet In de nieuwe Aanbestedingswet, die momenteel ter behandeling in de Tweede Kamer ligt, vinden we de bovengeschetste ontwikkelingen in de jurisprudentie duidelijk terug. In artikel 1.7 wordt inzake proportionaliteit het volgende bepaald: 1. Een aanbestedende dienst als bedoeld in artikel 1.4 stelt bij de voorbereiding van en het tot stand brengen van een overheidsopdracht of een concessieovereenkomst voor openbare werken of voor diensten of het uitschrijven van een prijsvraag uitsluitend eisen, voorwaarden en criteria aan de inschrijvers en de inschrijvingen die in een redelijke verhouding staan tot het voorwerp van de opdracht. 2. Bij de toepassing van het eerste lid slaat de aanbestedende dienst in ieder geval acht op: a. de uitsluitingsgronden; b. de inhoud van de geschiktheidseisen; c. het aantal te stellen geschiktheidseisen; d. de te stellen termijnen; e. de gunningscriteria; f. een vergoeding voor hoge kosten van een inschrijving. Artikel 1.7 maakt deel uit van Afdeling van Hoofdstuk 1.2 Gelijkheid, Non-discriminatie, Transparantie en Proportionaliteit. Dit Hoofdstuk kent 3 Afdelingen: inzake Europese aanbestedingen inzake nationale aanbestedingen inzake de meervoudig onderhandse procedure.
4 4. De pendant van Artikel 1.7 is in Afdeling Artikel 1.11, dat luidt als volgt: 1. Een aanbestedende dienst of.als bedoeld in artikel 1.9 stelt bij de voorbereiding en het tot stand brengen van een overeenkomst uitsluitend eisen, voorwaarden en criteria aan de inschrijvers en de inschrijvingen die in een redelijke verhouding staan tot het voorwerp van de opdracht. 2. Bij de toepassing van het eerste lid slaat de aanbestedende dienst of, voor zover van toepassing, in ieder geval acht op: a. de te kiezen procedure; b. de uitsluitingsgronden; c. de inhoud van de geschiktheidseisen; d. het aantal te stellen geschiktheidseisen; e. de te stellen termijnen; f. de gunningscriteria; g. een vergoeding voor hoge kosten van een inschrijving. En in Afdeling is het onderwerp proportionaliteit geregeld in Artikel 1.15, dat luidt als volgt: 1. Een aanbestedende dienst als bedoeld in artikel 1.13 stelt bij de voorbereiding en het tot stand brengen van een overeenkomst uitsluitend eisen, voorwaarden en criteria aan de inschrijvers en de inschrijvingen die in een redelijke verhouding staan tot het voorwerp van de opdracht. 2. Bij de toepassing van het eerste lid slaat de aanbestedende dienst in ieder geval acht op: a. de te stellen termijnen; b. de met de inschrijving verbonden kosten. In deze drie artikelen komt steeds het begrip redelijke verhouding tot het voorwerp van de opdracht terug. In de Memorie van Toelichting bij Artikel 1.7 wordt dit als volgt uitgewerkt: Dit artikel bevat een algemeen proportionaliteitsbeginsel, dat aanbestedende Diensten bij de voorbereiding van en het tot stand brengen van een opdracht in acht moeten nemen. Naar dit beginsel wordt eveneens verwezen in de considerans van de richtlijnen. Kern van het beginsel is dat bij het voorbereiden en tot stand brengen van een overeenkomst in het kader van een overheidsopdracht, een concessieovereenkomst voor openbare werken of diensten of het uitschrijven van een aanbestedingprijsvraag uitsluitend eisen, voorwaarden en criteria worden gesteld aan inschrijvers en inschrijvingen die in redelijke verhouding staan tot het voorwerp van de opdracht. Dit is een objectief criterium, dat door de rechter getoetst kan worden. Indien een ondernemer van oordeel is dat dit criterium niet is nageleefd, kan hij in een civiele procedure aanvoeren dat en waarom daarvan naar zijn mening sprake is. De rechter zal dan in de regel de aanbestedende dienst vragen aan te tonen dat dit wel het geval is. Het tweede lid maakt duidelijk waar de aanbestedende dienst met het oog op de naleving van het eerste lid in ieder geval acht moet slaan. Maar ook ten aanzien van andere aspecten dan genoemd in het tweede lid kan een ondernemer, uiteraard gemotiveerd, aanvoeren dat een eis, voorwaarde of criterium niet in redelijke verhouding staat tot het voorwerp van de opdracht en zal de aanbestedende dienst.. het tegendeel moeten aantonen. Wel leidt de in het tweede lid opgenomen opsomming ertoe dat er geen discussie meer kan plaatsvinden over de vraag of het gaat om eisen, voorwaarden of criteria die verband houden met het voorwerp van de
5 5. opdracht. De bepaling is van toepassing op alle verschillende fasen van een aanbestedingsprocedure, maar is het meest van belang voor de eerste fase daarvan. Het beginsel van proportionaliteit heeft tot doel dat de aanbestedende Dienst zich reeds bij de voorbereiding van een aanbestedingsprocedure afvraagt of de voorgenomen eisen, voorwaarden en criteria die aan de inschrijving en inschrijver worden gesteld in redelijke verhouding staan tot het voorwerp van de opdracht. Daarbij is het van belang dat de dienst of het bedrijf duidelijke en eenvormige omschrijvingen geeft zodat potentiële inschrijvers een goed idee kunnen vormen van de opdracht. Wanneer de eisen en voorwaarden die de aanbestedende dienst in een aanbesteding aan de inschrijver en in de inschrijving stelt in een redelijke verhouding staan tot de opdracht, wordt voorkomen dat bepaalde ondernemers niet in aanmerking komen voor de opdracht vanwege te hoge eisen en voorwaarden. Daardoor kunnen meer ondernemers inschrijven en wordt concurrentie bevorderd. Hierbij moet worden opgemerkt dat bijvoorbeeld het enkele feit dat door een geschiktheidseis ondernemers worden uitgesloten die in staat zouden moeten worden geacht de opdracht uit te voeren, geen reden is om te concluderen dat de eis disproportioneel is. Proportionaliteit ziet slechts op de verhouding tussen de eis en het voorwerp de opdracht, deze moeten in een redelijke verhouding tot elkaar staan. In artikel 1.7 wordt een aantal aspecten genoemd waarop het proportionaliteitsbeginsel in ieder betrekking heeft. De genoemde aspecten zijn: uitsluitingsgronden, de inhoud van de geschiktheidseisen, het aantal geschiktheidseisen dat wordt gesteld, termijnen, de gunningscriteria en de vergoeding van hoge kosten tijdens de offertefase. Anders dan bij artikel 1.10 wordt in de in het tweede lid opgenomen opsomming de keuze van de procedure niet genoemd, omdat de richtlijnen reeds bepalen welke procedures in welke gevallen kunnen worden toegepast. Wat betreft de inhoud van geschiktheidseisen houdt het beginsel in dat een goede afweging gemaakt moet worden of de inhoud van de eisen aansluiten bij de relevante markt. Proportionaliteit van het aantal geschiktheidseisen houdt in dat de afweging gemaakt moet worden wat het doel van een eis is, of er niet meerdere eisen met hetzelfde doelgesteld worden, en of de te stellen eisen ook in een redelijke verhouding staan tot de betreffende opdracht. Proportionele termijnen zijn reële termijnen, ook deze zijn afhankelijk van de soort opdracht en de relevante markt. Wanneer een innovatieve opdracht wordt aanbesteed kan het nodig zijn gebruik te maken van langere termijnen, omdat er meer tijd nodig zal zijn voor partijen om een innovatieve offerte op te stellen. Het wetsvoorstel geeft een aantal verplichte uitsluitingsgronden, maar ook een aantal facultatieve. Bij toepassing van facultatieve uitsluitingsgronden door de aanbestedende dienst zal per opdracht bekeken moeten worden of de betreffende uitsluitingsgronden in redelijke verhouding staat tot het voorwerp van de opdracht. Het zal niet altijd noodzakelijk zijn om alle facultatieve uitsluitingsgronden te hanteren.
6 6. Bij opdrachten in bepaalde sectoren zijn relatief hoge kosten gemoeid met het opstellen van een offerte. Dit kan een onnodige drempel opwerpen voor geïnteresseerde partijen. Het kan immers een onevenredige en niet noodzakelijke last leggen op de inschrijvende partij wanneer de kosten voor de offerte volledig voor zijn rekening komen. Dat is bijvoorbeeld het geval wanneer voor de inschrijving op een opdracht voor architecten een ver uitgewerkt voorstel verlangd wordt, of bijvoorbeeld een maquette. In dergelijke gevallen is het gebruikelijk dat voor die arbeid een vergoeding wordt geboden. De gevolgen van het niet voldoen aan het proportionaliteitsbeginsel worden bepaald door het burgerlijke recht. In het arrest Uneto/De Vliert (Hoge Raad 22 januari1999, zaaknr , RvdW 1999, 18 C, NJ 2000, 305), heeft de Hoge Raad bepaald dat een in strijd met de aanbestedingsregelgeving gesloten overeenkomst in beginsel niet nietig is ingevolge artikel 40 van Boek 3 van het Burgerlijk Wetboek. Dit leidt alleen uitzondering wanneer sprake is van uitzonderlijke omstandigheden. Hieruit volgt dat de rechter een aanbestedingsprocedure waarin niet is voldaan aan de vereisten die volgen uit het proportionaliteitsbeginsel niet nietig kan verklaren. Maar er zijn ook verschillen: Artikel 1.11 wijkt slechts in beperkte mate af van Artikel 1.7 ( de toevoeging inzake de te kiezen procedure onder 2a), maar Artikel 1.15 kent een veel beknopter tweede lid. Dit wordt in de Memorie van Toelichting als volgt uitgelegd: T.a.v. Artikel 1.11: In dit artikel is het proportionaliteitsbeginsel opgenomen. De inhoud van dit beginsel is gelijk aan dat van artikel 1.7, met uitzondering van onderdeel a van het tweede lid. In gevallen waarop de aanbestedingsrichtlijnen niet van toepassing zijn is de keuze van een procedure vrij. In die gevallen dient ook de keuze van de procedure onder het proportionaliteitsbeginsel te vallen. Een openbare procedure is bijvoorbeeld veel duurder dan een meervoudig onderhandse procedure. Naast de lasten kan de keuze voor een procedure ook afhankelijk zijn van andere factoren. Het proportionaliteitsbeginsel noopt tot een gewogen afweging tussen verschillende procedures. T.a.v. Artikel 1.15: Dit artikel bepaalt dat ook bij de meervoudig onderhandse procedure proportioneel moet worden gehandeld. Net als bij alle andere genoemde procedures zal de aanbestedende dienst.. bij een meervoudig onderhandse procedure moeten nagaan of de eisen die het heeft gesteld in redelijke verhouding staan tot een goede uitvoering van de opdracht. Uit het toepassingsbereik van afdeling vloeit evenwel voort dat proportionaliteit hier een beperktere betekenis heeft dan in de afdelingen en Onderwerpen als uitsluitingsgronden en geschiktheidseisen spelen hierbij geen rol. Het gaat immers om een situatie waarin een aanbestedende dienst..reeds bepaalde ondernemers heeft uitgenodigd om een inschrijving te doen. Daarom is de opsomming in het tweede lid, die aangeeft waarop in ieder geval acht moet worden geslagen, ook beperkt van omvang. De aanbestedende dienst.. zal in ieder geval acht moeten slaan op de redelijkheid van de te stellen termijnen en de eventueel aan de aanbesteding verbonden kosten. Uit deze uitgebreide toelichtingen blijkt duidelijk welk belang de wetgever in het toekomstige aanbestedingsrecht aan het proportionaliteitsbeginsel hecht. Onder verwijzing naar het Uneto/De
7 7. Vliert -arrest maakt de wetgever ook duidelijk dat niet-naleving van het proportionaliteitsbeginsel zelfs gevolgen kan hebben voor reeds gesloten overeenkomsten. Maar ook dat: het niet-naleven van een of meer voorschriften van dit wetsvoorstel kan met zich meebrengen dat de burgerlijke rechter in een kort geding beveelt om de aanbesteding te stoppen, opnieuw aan te besteden, of de opdracht aan een bepaalde partij te gunnen. Indien door het niet naleven van de voorschriften door een of meer partijen schade wordt geleden, ontstaat mogelijk een grond voor schadevergoeding. ( MvT onder 8.1.3). En de wetgever wil het belang van het proportionaliteitsbeginsel nog meer benadrukken. In de Memorie van Toelichting wordt aangekondigd dat er een Handreiking proportionaliteit zal worden opgesteld waarin wordt aangegeven welke eisen bij specifieke opdrachten het beste in verhouding staan tot die opdrachten. Een handreiking kan minder professionele aanbestedende diensten ondersteuning en richting geven bij het formuleren van de meest gepaste eisen. Deze handreiking zal blijkens haar naam (slechts) een hulpmiddel zijn en dus niet verplichtend worden voorgeschreven. VNO-NCW en MKB Nederland hebben hierop reeds gereageerd met de mededeling het onbegrijpelijk te vinden dat de toepassing van de Handreiking proportionaliteit vrijwillig zal blijven. Het laatste woord is hierover dus zeker nog niet gesproken. Slot Bovenstaand heb ik uiteen gezet welke ontwikkeling het proportionaliteitsbeginsel in het aanbestedingsrecht de afgelopen decennia heeft doorgemaakt. Getuige het wetsvoorstel voor een nieuwe Aanbestedingswet en de maatschappelijke reacties daarop zal proportionaliteit nog voorwerp van menige discussie en menige procedure blijven uitmaken in de toekomst. Jos.F.J.H. Moonen, Senior Bedrijfsjurist APG
8
Aanbestedingswet en Gids Proportionaliteit
Aanbestedingswet en Gids Prof. Mr J.M. Hebly Waardenburg, 12 april 2013 1 VOORGESCHIEDENIS Eigen nationaal wettelijk kader ontbreekt Europees kader (2004) Nationaal kader (2005) Rapport Parlementaire Enquête
Nadere informatieEen half jaar Aanbestedingswet: eerste ervaringen of aanvaringen?
Een half jaar Aanbestedingswet: eerste ervaringen of aanvaringen? (vertrouwelijk) Martine Vidal advocaat Aanbestedingsrecht 28 oktober 2013 Wie heeft al gewerkt met de Aanbestedingswet? Welke ervaringen
Nadere informatie«JAAN» Commissie van Aanbestedingsexperts. Commissie van Aanbestedingsexperts
24 februari 2017, Advies 401 (mr. Janssen, mr. Jansen, mr. Chen) Noot mr. M.M. Fimerius en mr. M. Turk Proportionaliteit geschiktheidseisen. Proportionaliteit selectiecriteria. Referentie-eisen. Stapeling
Nadere informatieSuccesvol inschrijven op aanbestedingen. Bram Braat
Succesvol inschrijven op aanbestedingen Bram Braat Inleiding 1. Beginselen in het aanbestedingsrecht a) Gelijkheids- en transparantiebeginsel; b) Proportionaliteitsbeginsel (Gids Proportionaliteit). 2.
Nadere informatieAanbestedingswet 2012
Aanbestedingswet 2012 Het grote Aanbestedingswetcongres donderdag 14 maart 2013 Prof. mr. G.W.A. van de Meent Loyens & Loeff Amsterdam Programma Doel presentatie Aanstippen enkele in het oog springende
Nadere informatieGids Proportionaliteit
Gids Proportionaliteit Hub Keulen/Ton van Geijlswijk/Marcel Stuijts Lid schrijfgroep Gids Proportionaliteit namens NEVI h.keulen@fontys.nl/t.vangeijlswijk@nevi.nl/m.stuijts@bizob.nl 6 DECEMBER 2012 Agenda
Nadere informatieEventuele voettekst 1
Eventuele voettekst 1 gezien vanuit de aanbestedende dienst Charles Petit Christianne Prasing-Remmé NVvA 141120a CP+CP 141119e Charles.Petit@rws.nl Christianne.Prasing@rws.nl De menselijke maat... Reacties
Nadere informatie1.5 (Indien van toepassing) Overige deelnemer(s) in het samenwerkingsverband 2 :
Eigen verklaring onder de Europese aanbestedingsdrempels behorende bij aanbesteding: naam aanbestedende dienst: naam aanbesteding: met referentienummer: 1. Algemene gegevens 1.1 Naam onderneming: 1.2 Gegevens
Nadere informatieRegionale Bijeenkomst Selectie- en Gunningscriteria. De begrippen selectie- en gunningscriteria. Leusden, 13 november 2007
Regionale Bijeenkomst Selectie- en Gunningscriteria De begrippen selectie- en gunningscriteria Leusden, 13 november 2007 Anke Stellingwerff Beintema 1 Korte weergave juridisch kader Selectie- en gunningscriteria
Nadere informatieToelichting Eigen verklaring voor aanbestedingsprocedures van aanbestedende diensten Algemeen
Toelichting Eigen verklaring voor aanbestedingsprocedures van aanbestedende diensten Algemeen In de Aanbestedingswet 2012 (hierna: de wet) is bepaald dat aanbestedende diensten in eerste instantie aan
Nadere informatieHet nieuwe aanbesteden: Kansen voor verdere professionalisering
Het nieuwe aanbesteden: Kansen voor verdere professionalisering 8 november 2012 M.A.J. (Marcel) Stuijts MSc Introductie Marcel Stuijts MSc Directeur Bizob Ervaringen Lid schrijfgroep Gids Proportionaliteit
Nadere informatieCumela themabijeenkomst De aanbestedingswet
Cumela themabijeenkomst De aanbestedingswet www.severijnhulshof.nl 14 februari 2013 Mr. J. Haest Onderwerpen De nieuwe aanbestedingswet Proportionaliteitsgids ARW 2012 Do s en dont s bij inschrijving Actuele
Nadere informatieDe inkoop van Bijlage II B diensten onder de Aanbestedingswet 2012
De inkoop van Bijlage II B diensten onder de Aanbestedingswet 2012 mr. J.C. (Kees) van de Water, KW Legal, maart 2013 De praktijk van vóór 1 april 2013 laat zien, dat het in voorkomende gevallen voor een
Nadere informatieNieuwe Aanbestedingswet. Marktdag Zwolle, 10 maart 2016 Mr D.E. van Werven, Bouwend Nederland
Nieuwe Aanbestedingswet Marktdag Zwolle, 10 maart 2016 Mr D.E. van Werven, Bouwend Nederland 1 evaluatie en implementatie wijziging Aw 2012 als gevolg van: evaluatie Aw 2012 en implementatie Richtlijnen
Nadere informatieHuidige situatie Aanbestedingswet
Huidige situatie Aanbestedingswet Belangrijkste verschillen Zoetermeer 8 november 2012 Gert-Wim van de Meent Loyens & Loeff Amsterdam 1 Huidig juridisch kader EU-richtlijnen: - Richtlijn Overheden (Richtlijn
Nadere informatieDe nieuwe Aanbestedingswet is er!
Alumnidag Rechtsgeleerdheid, 25 januari 2013 De nieuwe Aanbestedingswet is er! Prof.mr. Chris Jansen Plan van behandeling aanbesteden begripsverkenning aanbestedingsrecht vragen, beginselen en andere bronnen
Nadere informatieVerduidelijking antwoord op vraag 4.8 uit de Nota van Inlichtingen ter zake het project Herhuisvesting brigades Koninklijke Marechaussee
Verduidelijking antwoord op vraag 4.8 uit de Nota van Inlichtingen ter zake het project Herhuisvesting brigades Koninklijke Marechaussee Naar aanleiding van de op 30 juli jl. gepubliceerde Nota van Inlichtingen
Nadere informatieOpinie inzake HvJ EG 21 februari 2008, zaak C-412/04 (Commissie-Italië)
Opinie inzake HvJ EG 21 februari 2008, zaak C-412/04 (Commissie-Italië) De artikelen 43 EG en 49 EG leggen overigens geen algemene verplichting tot gelijke behandeling op, maar een verbod van discriminatie
Nadere informatieAanbesteding en inkoop van zorg
Aanbesteding en inkoop van zorg Richard-Jan Roks 8 september 2015 Inhoudsopgave Wat is aanbestedingsrecht en bronnen Private aanbesteding versus overheidsaanbesteding Aanbesteding en zorgverzekeraars Gezamenlijke
Nadere informatieOntwikkelingen aanbestedingsrecht Garanties. 1e Nederlandse Rioolrenovatie Praktijkdag
EBP Ontwikkelingen aanbestedingsrecht Garanties 1e Nederlandse Rioolrenovatie Praktijkdag BOSCH ADVIES B.V mr. Petra Schellekens Bosch Advies BV BOSCH ADVIES B.V. Onderwerpen Ontwikkelingen Aanbestedingsrecht
Nadere informatieVragenlijsten enquête rechtsbescherming 1. Route expert
Vragenlijsten enquête rechtsbescherming 1. Route expert 1.1. Kenmerken expert 1. Kunt u aangeven wat uw functie en/of expertise is? (open antwoord) 1.2. Ervaring expert Toelichting Rechtsbescherming in
Nadere informatieInkoop- & Aanbestedingsbeleid. Stuurgroep Experimenten Volkshuisvesting
Inkoop- & Aanbestedingsbeleid Stuurgroep Experimenten Volkshuisvesting 1 INLEIDING De SEV stimuleert de ontwikkeling van praktische, innovatieve oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken op het gebied
Nadere informatieAdvies 28. 2.2 De door klager gewenste (en niet verkregen) aanpassingen betreffen:
Advies 28 1. Feiten 1.1 Beklaagde is een Europese niet-openbare aanbesteding gestart voor een opdracht met betrekking tot IT-dienstverlening en draadloze netwerkinfrastructuur bestaande (ondermeer) uit
Nadere informatieRedelijke geschiktheidseisen? Think and explain!
Redelijke geschiktheidseisen? Think and explain! door Gert van t Hoff 5 juni 2008 Think and explain! Getrapte beoordeling uitsluitingsgronden van toepassing? aanbieder geschikt? shortlisten? aanbieding
Nadere informatieDatum Uw kenmerk Ons kenmerk Bijlage(n)
Aan De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage Datum Uw kenmerk Ons kenmerk Bijlage(n) 24 januari 2008 EP/MW / 8005245 Onderwerp Nadere informatie over aanbesteden
Nadere informatieAanbestedingswet. Jeroen Zegveld Desirée van Laerhoven Eric Zwitserloot
Aanbestedingswet Jeroen Zegveld Desirée van Laerhoven Eric Zwitserloot Agenda Aanleiding Aanbestedingswet 2012 Gids Proportionaliteit ARW 2012 Richtsnoeren Leveringen en Diensten Klachtenregeling Vervolgacties
Nadere informatieAANBESTEDINGSWET 2012
VERANDERINGEN AANBESTEDINGSWET 2012 GEMEENTE NIJMEGEN MAART 2013 Bureau Inkoop Inleiding Met de inwerkingtreding van de Aanbestedingswet 2012 worden enkele veranderingen doorgevoerd in de diverse aanbestedingsprocedures.
Nadere informatieFORUMDISCUSSIE - NVBU. Publiek en Privaat Aanbesteden. Twee werelden? FORUMDISCUSSIE - NVBU 21 januari 2014
FORUMDISCUSSIE - NVBU Publiek en Privaat Aanbesteden Twee werelden? 1 FORUMDISCUSSIE - NVBU 21 januari 2014 FORUMDISCUSSIE - NVBU Publiek en Privaat aanbesteden Twee werelden? Contractsvrijheid Uitgangspunt
Nadere informatieAanbestedingswet 2012 (Essentie)
Aanbestedingswet 2012 (Essentie) Toelichting overige veel gehanteerde begrippen Lalot Koster-Cosijn Inhoud presentatie Aanbestedingswet Gids Proportionaliteit Klachtenregeling/Cie van experts Toelichting
Nadere informatieKeuzes van aanbesteders vóór of in het kader van een aanbesteding vergen juridische en economische inzichten. Public Procurement Research Centre
Keuzes van aanbesteders vóór of in het kader van een aanbesteding vergen juridische en economische inzichten Public Procurement Research Centre Een samenwerkingsverband van de Universiteit Utrecht en de
Nadere informatieAanbestedingswet Ministerie van Economische Zaken Aanbestedingswet en aanvullend beleid 5 december 2012
Aanbestedingswet Opzet presentatie 1. Aanleiding en doel van de wet 2. Hoofdlijnen Aanbestedingswet 3. Motiveringsplicht toegelicht 4. Klachtenregeling en Commissie van Aanbestedingsexperts 5. TenderNed
Nadere informatieBIJLAGE 17. Memorandum inkoopprocedures. Per email: h.uneken@regiogenv.nl Hans Uneken Regio Gooi & Vechtstreek
BIJLAGE 17 W.M. Ritsema van Eck advocaat Rapenburg 83 2311 GK Leiden T 088 040 2124 F 088 040 2186 M 06 53 294 185 E w.ritsemavaneck@legaltree.nl W www.legaltree.nl Memorandum inkoopprocedures Per email:
Nadere informatieInkoop-en aanbestedingsbeleid. Raadsinformatieavond
Inkoop-en aanbestedingsbeleid Raadsinformatieavond Agenda 1. Aanleiding 2. De Aanbestedingswet 2012 3. Doelstellingen beleid 4. Maatregelen 5. Vragen oktober 13 2 Aanleiding Per 1 april 2013 nieuwe Aanbestedingswet.
Nadere informatieCONSULTATIEDOCUMENT AANBESTEDINGSWET
CONSULTATIEDOCUMENT AANBESTEDINGSWET Inleiding Het Ministerie van Economische Zaken vraagt uw aandacht voor het concept wetsvoorstel Aanbestedingswet. Het Ministerie van Economische Zaken wil belanghebbenden
Nadere informatiePIANOo-congres mr dr H.D. van Romburgh Recente jurisprudentie aanbestedingsrecht
PIANOo-congres 2008 mr dr H.D. van Romburgh Recente jurisprudentie aanbestedingsrecht 2 Recente jurisprudentie Slechts een greep uit de actuele ontwikkelingen Vandaag bijzondere aandacht voor aanbestedingsplicht
Nadere informatieNotitie. Betreft: Resultaten Aanbestedingsregistratie 2008
Notitie Betreft: Resultaten Aanbestedingsregistratie 2008 In 2008 zijn ruim 2000 aanbestedingen geregistreerd. De analyse van de resultaten wijst uit dat er geen wezenlijke verschillen zijn in vergelijking
Nadere informatieWijziging van de Aanbestedingswet 2012 in verband met de implementatie van aanbestedingsrichtlijnen 2014/23/EU, 2014/24/EU en 2014/25/EU
Wijziging van de Aanbestedingswet 2012 in verband met de implementatie van aanbestedingsrichtlijnen 2014/23/EU, 2014/24/EU en 2014/25/EU NOTA VAN WIJZIGING Het voorstel van wet wordt gewijzigd als volgt:
Nadere informatieAanbesteden. Kamer van Koophandel. Kim Schofaerts 31 mei 2013. Bijeenkomst Ondernemen in de zorg
Aanbesteden Kamer van Koophandel Kim Schofaerts 31 mei 2013 Aanbesteden 2 Inkopen/aanbesteden is een complex proces VU informatiebijeenkomst Aanbestedingswet 3 Waarom aanbesteden? Het stimuleren van vrije
Nadere informatieToelichting Eigen verklaring voor aanbestedingsprocedures van speciale-sectorbedrijven Algemeen
Toelichting Eigen verklaring voor aanbestedingsprocedures van speciale-sectorbedrijven Algemeen In de Aanbestedingswet 2012 (hierna: de wet) is bepaald dat speciale-sectorbedrijven in eerste instantie
Nadere informatieDe belangrijkste verschillen
De belangrijkste verschillen Nieuwe aanbestedingsregels: achtergrond (parlementaire geschiedenis) 6 juli 2010: wetsvoorstel Aanbestedingswet naar Tweede Kamer 28 maart 2011: Nota naar aanleiding van het
Nadere informatieSeminar wijzigingen Aanbestedingswet 2012
1 Seminar wijzigingen Aanbestedingswet 2012 Anouk Metselaar & Jeannette Vaandrager Den Haag 24 maart 2 Wijzigingen Aanbestedingswet 2012 De aanbestedingsrichtlijnen zijn in 2014 herzien: 2014/EU/23: gunning
Nadere informatieMKB Infra streeft ten aanzien van overheidsaanbestedingen de volgende doelstellingen na:
Memorandum Aan: Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie Van: Loyens & Loeff en MKB INFRA Datum: 17 januari 2011 Betreft: Aanbestedingswet Uitgangspunten MKB Infra streeft ten aanzien van
Nadere informatieDe Aanbestedingswet. Babette Blaisse-Verkooyen 13 december 2012
De Aanbestedingswet Babette Blaisse-Verkooyen 13 december 2012 Inhoud 1. Inleiding totstandkomingsgeschiedenis Aanbestedingswet 2. Structuur Aanbestedingswet 3. Veranderingen als gevolg van inwerkingtreding
Nadere informatieAdvies 308. De te verstrekken gegevens worden getoetst aan de volgende criteria:
Advies 308 1. Feiten 1.1. Beklaagde heeft op 8 oktober 2015 een aankondiging geplaatst voor een nationale openbare aanbesteding voor de infrastructurele reconstructie van een weg. 1.2. In onderdeel 0 (
Nadere informatieDe Herziene Aanbestedingswet biedt inkopers en ondernemers kansen? Geke & Gert
De Herziene Aanbestedingswet biedt inkopers en ondernemers kansen? Geke & Gert Lectoraat Inkoopmanagement Inkoop Inkoop overheidsopdrachten worden opengesteld voor mededinging overheidsopdrachten hebben
Nadere informatieCIRCULAIRE STRUCTUURFONDSEN. Versie: 1. 9 september 2010 (vastgesteld in PMO) Coördinatiepunt Structuurfondsen Ministerie van Economische Zaken
CIRCULAIRE STRUCTUURFONDSEN Onderwerp: Aanbesteden Versie: 1 Datum: Afzender: Bereik: 9 september 2010 (vastgesteld in PMO) Coördinatiepunt Structuurfondsen Ministerie van Economische Zaken EFRO Aanleiding
Nadere informatieNieuwe Aanbestedingswet
Nieuwe Aanbestedingswet mr. Joost van de Wetering KienhuisHoving advocaat aanbestedingsrecht 20 juni 2013- s Hertogenbosch Agenda 1. Algemeen 2. Uitgangspunten 3. Welke aanbestedingsprocedure? 4. Wijzigingen
Nadere informatieVragenlijsten enquête rechtsbescherming 1. Route aanbestedende dienst
Vragenlijsten enquête rechtsbescherming 1. Route aanbestedende dienst 1.1. Kenmerken - aanbestedende dienst Dit blok is zichtbaar voor alle respondenten in deze route Dit blok is uniek voor deze route
Nadere informatieAdvies In de Selectieleidraad van 10 oktober 2014 is op pagina 14 en volgende bepaald:
Advies 184 1. Feiten 1.1. Beklaagde houdt een Europese niet-openbare aanbestedingsprocedure voor de selectie van de architect en constructeur voor een ten behoeve van de beklaagde te realiseren aanbouw
Nadere informatienieuwsbrief aanbestedingsrecht jaargang 2014, nr. 1
toepasselijkheid aanbestedingsbeginselen bij vrijwillige aanbesteding 1 inhoudsopgave 1 Toepasselijkheid aanbestedingsbeginselen bij vrijwillige aanbesteding 3 Verplichte toepassing EMVI en status advies
Nadere informatieAanbestedingen zo zit dat!
D A T U M 17-2-2009 P A G I N A 0 White paper Serie Acquisitie in Re-integratie deel 3 Aanbestedingen zo zit dat! Versie december 2008 D A T U M 17-2-2009 P A G I N A 1 Wat kunt u er wel en niet van verwachten?
Nadere informatie(Europese) aanbestedingsquiz. in samenwerking met
(Europese) aanbestedingsquiz in samenwerking met NEVI PIANOo congres Apeldoorn, 5 juni 2014 Vraag 1 Tot welk bedrag mag je in 2014 en 2015 een aanbesteding (meervoudig onderhands of nationaal) onder de
Nadere informatieWijziging van de Aanbestedingswet 2012 in verband met de implementatie van aanbestedingsrichtlijnen 2014/23/EU, 2014/24/EU en 2014/25/EU
Wijziging van de Aanbestedingswet 2012 in verband met de implementatie van aanbestedingsrichtlijnen 2014/23/EU, 2014/24/EU en 2014/25/EU TWEEDE NOTA VAN WIJZIGING Het voorstel van wet wordt gewijzigd als
Nadere informatieEuropese Aanbesteding. mr Marjolein J. Pesch
Europese Aanbesteding mr Marjolein J. Pesch Programma 1) Wat is aanbesteden 2) Regelgeving 3) Wie moeten aanbesteden 4) Wanneer moet aanbesteed worden 5) Voorwerp van aanbesteding 6) Hoe verloopt een Europese
Nadere informatieDe gehanteerde bedragen die in de navolgende hoofdstukken zijn genoemd zijn ramingen. De bedragen zijn exclusief eventueel verschuldigde BTW.
Richtlijn aanbestedingen Ameland 1. Inleiding Per 1 april 2013 is de Aanbestedingswet 2012 van toepassing op overheidsopdrachten en raamovereenkomsten voor werken, diensten en leveringen boven én onder
Nadere informatieAdvies In Bijlage 7 ( Standaardformulier referentie ) van het Aanbestedingsdocument is onder andere bepaald:
Advies 131 1. Feiten 1.1 Beklaagde heeft een Europese openbare aanbestedingsprocedure gehouden voor het sluiten van een raamovereenkomst met één ondernemer voor de levering van uitrukkleding ten behoeve
Nadere informatieAanbesteding(splicht) en (regisserend) opdrachtgeverschap
1 Aanbesteding(splicht) en (regisserend) opdrachtgeverschap 9 oktober 2018 VBTM Advocaten Marijn Huijbers 06 48 54 46 51 / m.huijbers@vbtm.nl Programma 2 Aanbestedingsplicht woningcorporaties: kader en
Nadere informatieAdvies 33. Uit de gunningssystematiek zoals die is neergelegd in hoofdstuk 5 van de gunningsleidraad
Advies 33 1. Feiten 1.1 Beklaagde heeft een Europese niet-openbare procedure uitgeschreven voor de herontwikkeling en realisatie van een nieuwe locatie en huisvesting van een gemeentehuis. De werkzaamheden
Nadere informatieInkoop en aanbesteden is maatwerk!
Checklist Dit document bevat een checklist die u helpt om op de juiste wijze invulling te geven aan de inrichting van uw aanbestedingstraject na inwerkingtreding van de Aanbestedingswet. Aan de hand van
Nadere informatieAANKONDIGING VAN EEN OPDRACHT Diensten.
AANKONDIGING VAN EEN OPDRACHT Diensten. AFDELING I: AANBESTEDENDE DIENST I.1) I.2) NAAM, ADRESSEN EN CONTACTPUNT(EN) Gemeente Den Haag Dienst Onderwijs Cultuur en Welzijn/Vastgoed, Postbus 12652, 2500
Nadere informatieNieuwsbrief Zorg. 10 december 2015. De verhouding tussen de zorgverzekeraar en de zorgaanbieders bij inkoopprocedures
Nieuwsbrief Zorg 10 december 2015 De verhouding tussen de zorgverzekeraar en de zorgaanbieders bij inkoopprocedures Inleiding Het Gerechtshof van Den Bosch heeft in het arrest van 12 mei 2015 bij wijze
Nadere informatieNieuwsflash Aanbesteding september 2011
Nieuwsflash Aanbesteding 46 23 september 2011 Nieuwe standaardformulieren voor aankondigingen Europese aanbestedingen moeten worden bekend gemaakt in het Publicatieblad van de Europese Unie. Aanbestedende
Nadere informatieRolnummer 4045. Arrest nr. 200/2006 van 13 december 2006 A R R E S T
Rolnummer 4045 Arrest nr. 200/2006 van 13 december 2006 A R R E S T In zake : het beroep tot gedeeltelijke vernietiging van artikel 468, 3, van het Gerechtelijk Wetboek, zoals gewijzigd bij artikel 21
Nadere informatieVragenlijsten enquête rechtsbescherming 1. Route brancheorganisatie
Vragenlijsten enquête rechtsbescherming 1. Route brancheorganisatie 1.1. Kenmerken brancheorganisatie 1. Voor welke sector is uw brancheorganisatie met name actief (op basis van CBS opdeling van sectoren)?
Nadere informatie> Retouradres Postbus EA Den Haag. Commissie Bedrijfsjuridisch Advies
> Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Commissie Bedrijfsjuridisch Advies Betreft Nadere Adviesaanvraag CBA 64-b om advies CBA-64 inzake juridische mogelijkheid om overeenkomsten te beëindigen of
Nadere informatieInformatie en bekendmaking van beleid. Artikel 2 Coördinatiebesluit organisatie bedrijfsvoering rijksdienst 2011
Secretarissen-generaal Directeur-generaal Organisatie Bedrijfsvoering Rijk Directie Faciliteiten, Huisvestings- en Inkoopbeleid Rijk Turfmarkt 147 Den Haag Postbus 20011 2500 EA Den Haag Contactpersoon
Nadere informatieAdvies In par lid 7 van het bestek, gewijzigd in de Nota van Inlichtingen van 21 november 2013, is bepaald:
Advies 63 1. Feiten 1.1 Beklaagde heeft een meervoudig onderhandse aanbesteding gehouden ten behoeve van een opdracht voor het reinigen van wegen, straten en pleinen. In par. 0.04 lid 9 van het bestek
Nadere informatie12. Alle communicatie met de Aanbestedende dienst geschiedt in de Nederlandse taal.
B I J L A G E 4 V O O R W A A R D E N A A N O N D E R N E M E R E N I N S C H R I J V I N G E N A L G E M E N E V O O R W A A R D E N B I J H E T I N V U L L E N V A N H E T U E A ( U N I F O R M E U R
Nadere informatieInkoop en aanbestedingsbesluit gemeente Overbetuwe 2013
Onderwerp: Inkoop en aanbestedingsbesluit gemeente Overbetuwe 2013 Ons kenmerk: 13BWB00062 Burgemeester en wethouders van de gemeente Overbetuwe; gelet op artikel(en) 13a van de Financiële verordening
Nadere informatieDe laatste ontwikkelingen in het aanbestedingsrecht 17 november 2015 Landelijke bijeenkomst collectief vervoer CROW-KpVV
De laatste ontwikkelingen in het aanbestedingsrecht 17 november 2015 Landelijke bijeenkomst collectief vervoer CROW-KpVV Joost van de Wetering Inhoud 1. Voorstellen 2. Clusteren, geïntegreerd doelgroepenvervoer
Nadere informatieDecentralisatie en Aanbesteden na 18 april 2016
Decentralisatie en Aanbesteden na 18 april 2016 Voorlichtingsbijeenkomst decentralisaties in de zorg Den Bosch, 1 oktober 2015 Anke Stellingwerff Beintema Zorgtaken Gemeente WMO Hulpmiddelen Huishoudelijke
Nadere informatieInkoop- en Aanbestedingsbeleid Samenwerkingsverband Oost-Achterhoek
1 Inkoop- en Aanbestedingsbeleid Samenwerkingsverband Oost-Achterhoek Hoofdstuk 1 Inleiding Bij het inkopen en aanbesteden door de overheid worden publieke gelden aangewend. Hierop rust de verantwoordelijkheid
Nadere informatieBLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING
BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING Officiële uitgave van gemeenschappelijke regeling Hefpunt. Nr. 315 1 oktober 2015 Inkoop- en aanbestedingsbeleid Hefpunt 2015 Artikel 1 Inkoop- en aanbestedingsbeleid Hefpunt
Nadere informatieHoe kom je bij ons op de lijst?
Hoe kom je bij ons op de lijst? Marius van der Woude Geke Werkman-Bouwkamp Opbouw Algemene procedures Samenstellen longlist (groslijst) Samenstellen shortlist Als IPG: algemene zaken/keuzes Gezamenlijke
Nadere informatieALGEMENE VRAGEN TEN AANZIEN VAN BELEIDSWIJZIGINGEN. Is het beleid vastgesteld door de Raad of het College?
Dit document bevat een checklist die u helpt om op de juiste wijze invulling te geven aan de nieuwe aanbestedingswet. Aan de hand van verschillende vragen krijgt u een beeld van de belangrijkste wijzigingen
Nadere informatieAanbesteden door de lokale overheid (gemeente).
Aanbesteden door de lokale overheid (gemeente). presentatie 30 mei 2016 regionale marktdag Stedendriehoek Jan Teunis Hartgers inkoopadviseur, team inkoop gemeente Apeldoorn Inkoopplatform Stedendriehoek
Nadere informatieDatum 25 april 2014 betreffende juridische mogelijkheden om overeenkomsten te beëindigen of niet aan te gaan in geval van uitsluiting.
> Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Commissie Bedrijfsjuridisch Advies 25 april 2014 Betreft betreffende juridische mogelijkheden om overeenkomsten te beëindigen of niet aan te gaan in geval van
Nadere informatieCursus Aanbesteding - Actualiteiten
Cursus Aanbesteding - Actualiteiten Aanbesteden in de praktijk Samenstelling Jan Boer & Arjan Grootkarzijn Datum 13 april 2016 Introductie Jan Boer Arjan Grootkarzijn Inhoud Blok 1: Basisprincipes aanbesteden
Nadere informatieDe uitgeschreven Openbare procedure onder de nieuwe aanbestedingsregelgeving (versie 18 april 2008)
De uitgeschreven Openbare procedure onder de nieuwe aanbestedingsregelgeving (versie 18 april 2008) mr. J.C. (Kees) van de Water, KW Legal juni 2008 Recent is - als achtergrondinformatie bij de behandeling
Nadere informatieAANKONDIGING VAN EEN OPDRACHT. Diensten.
AANKONDIGING VAN EEN OPDRACHT Diensten. AFDELING I: AANBESTEDENDE DIENST I.1) NAAM, ADRESSEN EN CONTACTPUNT(EN) Gemeente Woudrichem, 6, 4285 ZGWoudrichem(NL). Contactpunt(en): Inkoopbureau West-Brabant,
Nadere informatieHet toenemend belang van het aanbestedingsrecht voor de ondernemingsrechtpraktijk
Dit artikel uit is gepubliceerd door Boom juridisch en is bestemd voor anonieme bezoeker Het toenemend belang van het aanbestedingsrecht voor de ondernemingsrechtpraktijk Inleiding Het aanbestedingsrecht
Nadere informatieInkoop en aanbesteding bij de gemeente Texel. 16 september 2014. Adviseur inkoop Wilco van Schagen
Inkoop en aanbesteding bij de gemeente Texel 16 september 2014 Adviseur inkoop Wilco van Schagen 1 Inkoop en aanbesteding Uitleg in twee delen: Aanbestedingswet 2012 Inkoop en aanbestedingsbeleid 2 Aanbestedingswet
Nadere informatie\ Raadsvoorstel Zaak 13971
\ Raadsvoorstel Zaak 13971 Onderwerp: Nota Inkoopbeleid gemeente Voerendaal 2015 heid: Portefeuillehouder: Wethouder Leunissen Datum Raad: 18-12-14 Nummer: 2014/13/ \ Samenvatting In mei 2012 is de Nota
Nadere informatieImplicaties Aanbestedingswet
Implicaties 1 APRIL 2013 OPZET PRESENTATIE ARW 2012 Gids Proportionaliteit Samenvoegen&Percelen Aanbesteden onder de drempel Gevolgen voor organisatie 2 2 AANBESTEDINGSWET Aanleiding > Bouwenquête > Slechte
Nadere informatieReflexwerking in de aanbestedingsfase
WEZENLIJKE WIJZIGING Reflexwerking in de aanbestedingsfase 21 november 2018 Daan Versteeg versteeg@rozemond.nl nl.linkedin.com/in/daan-versteeg-9381b43 Ontwikkeling in jurisprudentie Lang uiteenlopende
Nadere informatieBij het bespreken van de wijzigingen hebben wij de belangrijkste aandachtspunten belicht.
nieuwe aanbestedingswet per 1 april 2013 in werking geachte lezer, Deze nieuwsbrief betreft uitsluitend de nieuwe aanbestedingswet die 1 april 2013 in werking is getreden. Hierna wordt ingegaan op de doelstellingen
Nadere informatieBroodje Politiek Lokaal en Sociaal aanbesteden wat kan - wat mag. Gaby Hoof Senior adviseur TenderCoach
Broodje Politiek Lokaal en Sociaal aanbesteden wat kan - wat mag Gaby Hoof Senior adviseur TenderCoach Introductie TenderCoach Adviseren, coachen en trainen ondernemers: Begeleiding van ondernemers bij
Nadere informatieRouting Paraaf Besluitvormingstraject Besluit. 26 maart 2013. 8 mei 2013. 15 mei 2013
Onderwerp Geharmoniseerd Inkoop- en Aanbestedingsbeleid HHNK 2013 Registratienummer Voorstel: Infocentrum Aan het CHI voor te stellen: Ja Het nieuwe, geharmoniseerde Inkoop- en Aanbestedingsbeleid HHNK
Nadere informatieAANKONDIGING VAN EEN OPDRACHT Diensten.
AANKONDIGING VAN EEN OPDRACHT Diensten. AFDELING I: AANBESTEDENDE DIENST I.1) I.2) NAAM, ADRESSEN EN CONTACTPUNT(EN) Stadsregio Arnhem Nijmegen, Postbus 6578, 6503 GB Nijmegen (NL). Contactpunt(en): inno-v,
Nadere informatieKENNISBIJEENKOMST SROI Lieke Knoups. 9 oktober 2014
KENNISBIJEENKOMST SROI Lieke Knoups 9 oktober 2014 Severijn Hulshof Niche kantoor Civiel bouwrecht & aanbestedingsrecht Per 1 januari 2014 -> 1 vestiging Den Haag www.severijnhulshof.nl 2 Specialismen
Nadere informatieMemorandum Wijziging contracten wegens nieuwe cao voor huishoudelijke hulp 1. Inleiding
Bijlage III bij nieuwsbericht AMvB reële kostprijs Memorandum Wijziging contracten wegens nieuwe cao voor huishoudelijke hulp 1. Inleiding Gemeenten kopen regelmatig huishoudelijke hulp in ten behoeve
Nadere informatieUAV-GC 2005 en Aanbestedingswet Daan Versteeg
UAV-GC 2005 en Aanbestedingswet 2016 Daan Versteeg 1 Huidige praktijk Niet openbare aanbestedingsprocedure (H3 ARW) Hofleverancier aanbesteding UAV-GC 2 Huidige praktijk Invloed contractvoorwaarden beperkt
Nadere informatieBijgaand het 2e kwartaalbericht over 2012 met een selectie van mogelijk voor u interessante actuele informatie over bouw- en aanbestedingsrecht:
Geachte dame, heer, Bijgaand het 2e kwartaalbericht over 2012 met een selectie van mogelijk voor u interessante actuele informatie over bouw- en aanbestedingsrecht: Aanbestedingsrecht: materiaal voor defensie
Nadere informatieAANKONDIGING VAN EEN OPDRACHT Diensten.
AANKONDIGING VAN EEN OPDRACHT Diensten. AFDELING I: AANBESTEDENDE DIENST I.1) NAAM, ADRESSEN EN CONTACTPUNT(EN) Gemeente Amstelveen, Postbus 4, 1180 BA Amstelveen (NL). Contactpunt(en): Bedrijfsbureau,
Nadere informatieWebinar Wijzigingen op de Aanbestedingswet. Door: Anke Stellingwerff Beintema Datum: 8 maart 2016
Webinar Wijzigingen op de Aanbestedingswet Door: Anke Stellingwerff Beintema Datum: 8 maart 2016 1 Drempelwaarden m.i.v. 1 januari 2016 Drempels vanaf 1 januari 2016 Centrale overheid/ Decentrale overheid
Nadere informatieEconomisch Meest Voordelige Inschrijving altijd de goedkoopste?
Economisch Meest Voordelige Inschrijving altijd de goedkoopste? VViN congres 27 september 2013 Gaby Hoof-Sattler Sr. Adviseur - TenderCoach Agenda 1. Inleiding 2. Aanbesteden in vogelvlucht 3. Toetsen
Nadere informatieVoorstel (nieuwe) Aanbestedingswet (deel II)
Nieuwsflash Aanbesteding 44 22 april 2011 Voorstel (nieuwe) Aanbestedingswet (deel II) In Nieuwsflash Aanbesteding 40 bespraken wij het wetsvoorstel voor de nieuwe Aanbestedingswet. In Nieuwsflash Aanbesteding
Nadere informatieInhoudsopgave studiemateriaal
pag.: 1 van 6 Opleiding: NEVI 2 tactisch Onderdeel: Module K22, Europees aanbesteden - gevorderd Versie: 2 Algemene inleiding Inhoudsopgave Index Deel 1 Aanbestedingsplan Sub 1.1 Ontwikkelingen Overzicht
Nadere informatieAdviescentrum Aanbestedingen GWG Philip van Nieuwenhuizen MKB Infra Joost Haest Severijn Hulshof advocaten Mark Hofstede CROW
Adviescentrum Aanbestedingen GWG Philip van Nieuwenhuizen MKB Infra Joost Haest Severijn Hulshof advocaten Mark Hofstede CROW donderdag 17 januari 2019 12:00 13:00 uur Aanbestedingswet Gids Proportionaliteit
Nadere informatieBIBOB VRAGENFORMULIER BIJ AANBESTEDING
BIBOB VRAGENFORMULIER BIJ AANBESTEDING Inhoudsopgave blz. Toelichting op het BIBOB vragenformulier bij aanbesteding 3 Deel I van het vragenformulier 7 Deel II van het vragenformulier 8 Deel III van het
Nadere informatie