JAARVERSLAG ING GROEP 2001 NAAR EEN WERELDWIJD ING-MERK

Transcriptie

1 JAARVERSLAG ING GROEP 2001 NAAR EEN WERELDWIJD ING-MERK

2 INHOUD HOOFDPUNTEN TIEN JAAR KERNCIJFERS...4 BERICHT VAN DE VOORZITTER...6 PROFIEL...8 NAAR EEN WERELDWIJD ING-MERK...9 ORGANISATIESTRUCTUUR EN BESTUURSSAMENSTELLING...13 BESTUURLIJKE CENTRA...14 PRODUCTEN EN DIENSTEN...15 AANDEELHOUDERSINFORMATIE...16 ING IN DE SAMENLEVING...18 BERICHT VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN...20 VERSLAG VAN DE RAAD VAN BESTUUR...22 FINANCIËLE HOOFDPUNTEN...22 STRATEGIE...24 VOORUITZICHTEN...26 ING EUROPA...27 ING AMERICAS...32 ING AZIË/PACIFIC...36 ING ASSET MANAGEMENT...39 PERSONEELSBELEID...43 RISICOBEHEER...45 FINANCIËLE INFORMATIE...48 ACCOUNTANTSVERKLARING...49 SAMENVATTING JAARCIJFERS...50 AANVULLENDE INFORMATIE RAROC EMBEDDED VALUE RATIO S CREDIT RATINGS...65 CORPORATE GOVERNANCE...66 GOVERNANCE BIJ ING...66 INFORMATIE OVER LEDEN RAAD VAN COMMISSARISSEN...68 INFORMATIE OVER LEDEN RAAD VAN BESTUUR...69 BEZOLDIGING RAAD VAN BESTUUR...69 BEZOLDIGING RAAD VAN COMMISSARISSEN...72 NAAR EEN WERELDWIJD ING-MERK PERSONEELSOPTIEPLAN...72 RAPPORTEN VAN DE STICHTINGEN...74 ONDERNEMINGSRADEN EN ADVIESRAAD...75 PAGINA JAARVERSLAG 2001 ING GROEP

3 HOOFDPUNTEN 2001 HOOFDPUNTEN 2001 WINST BLIJFT GROEIEN RESULTATEN INVLOED GEBEURTENISSEN 11 SEPTEMBER...22 ING DIRECT: WEER EEN JAAR VAN RECORDGROEI...28 INTEGRATIE ACTIVITEITEN IN ZAKELIJKE MARKT...28 JOINT VENTURE IN DUITSE PENSIOENMARKT...30 STRATEGISCHE SAMENWERKING MET PIRAEUS BANK...30 INTEGRATIE IN VERENIGDE STATEN VERSNELD...32 ING VERWERFT 100% IN SEGUROS COMERCIAL AMÉ RICA...34 ING EN ANZ BANK VORMEN JOINT VENTURE...38 INSTITUTIONEEL VERMOGENSBEHEER IN VS GEBUNDELD...40 RESULTATEN De operationele nettowinst steeg met 6,1% tot EUR miljoen. Per aandeel is dat een stijging van 5,3% tot EUR 2,20. Het dividend steeg 3,2% tot EUR 0,97 per aandeel, wat een uitkeringspercentage betekent van 44,1%. Het totale beheerde vermogen nam met 2% toe tot EUR 513 miljard. OPERATIONELE NETTOWINST PER AANDEEL in euro's 2,5 2,0 1,5 1,0 0, INVLOED GEBEURTENISSEN 11 SEPTEMBER...22 ING werd geconfronteerd met (her-)verzekeringsclaims als gevolg van de aanslagen op het World Trade Center. Na de externe catastrofedekking van EUR 100 miljoen en interne boekingen ten laste van catastrofevoorzieningen, was de netto-invloed op het resultaat over 2001 EUR 100 miljoen. INTEGRATIE ACTIVITEITEN IN ZAKELIJKE MARKT...28 In 2001 zijn alle activiteiten in de zakelijke markt, inclusief corporate and investment banking en collectieve verzekeringen, samengebracht onder het bestuurlijk centrum ING Europa. Verdere herstructurering vindt plaats om het kostenniveau aan te passen aan de gewijzigde marktomstandigheden. INTEGRATIE IN VERENIGDE STATEN VERSNELD...32 De integratie van ReliaStar, Aetna Financial Services en het Amerikaanse ING-bedrijf verliep volgens plan. In december 2001 werd de volgende stap in dit integratieproces aangekondigd, samen met een kostenreductieprogramma vanwege de verslechterde marktomstandigheden. ING DIRECT: WEER EEN JAAR VAN RECORDGROEI...28 ING Direct brak opnieuw records met een verdubbeling van het aantal klanten en toevertrouwde middelen. Eind 2001 had ING Direct 2,6 miljoen klanten en EUR 24 miljard aan toevertrouwde middelen. Deze cijfers zijn inclusief DiBa in Duitsland, waarin ING in februari 2002 haar 49%-belang uitbreidde tot 70%. JOINT VENTURE IN DUITSE PENSIOENMARKT...30 ING-dochter BHF-Bank richtte met BHW en BGAG in Duitsland BHW Invest FT op. Deze joint venture richt zich op de nieuwe pensioenmarkt die door de recente Riester wetgeving is ontstaan. BHW Invest FT heeft inmiddels de eerste contracten met pensioenfondsen gesloten. STRATEGISCHE SAMENWERKING MET PIRAEUS BANK...30 In december 2001 besloten ING en Piraeus Bank tot een strategische alliantie op de Griekse markt. Beide partners hebben een gezamenlijk marktaandeel van 14% in levensverzekeringen, 10% in bankieren en 8% in vermogensbeheer. De producten worden verkocht via agenten en 300 bankkantoren. ING VERWERFT 100% IN SEGUROS COMERCIAL AMÉ RICA...34 ING heeft haar belang in Seguros Comercial América (SCA) van 42% tot 100% uitgebreid. SCA is de grootste particuliere verzekeraar in Mexico. ING AUSTRALIË EN ANZ BANK VORMEN JOINT VENTURE...38 ING Australië en ANZ Bank hebben besloten een joint venture op te richten op het gebied van beleggingsfondsen en levensverzekeringen. In de beoogde joint venture, die ING Australia Limited zal heten, zal ING 51% verkrijgen en ANZ 49%. INSTITUTIONEEL VERMOGENS- BEHEER IN VS GEBUNDELD...40 In juni 2001 werd ING Aeltus gevormd, dat het institutioneel vermogensbeheer van Aeltus Investment Management en ING Furman Selz Asset Management combineert. Het beheerd vermogen van ING Aeltus bedroeg ultimo 2001 EUR 69 miljard. GOEDE VOORTGANG BIJ OPBOUW ING-MERK...9 In vele markten waarin ING actief is, zoals de Verenigde Staten, Mexico, Chili, Polen, Tsjechië, Taiwan en Maleisië, is met succes overgestapt naar het ING-merk. ING-bedrijfsonderdelen in Nederland zullen, als eerste stap naar het ING-merk, onder hun bestaande logo s vermelden dat zij deel uitmaken van ING. JAARVERSLAG 2001 ING GROEP 3

4 10 JAAR KERNCIJFERS OPERATIONELE RESULTATEN in miljoenen euro's BALANS (in miljarden euro s) Eigen vermogen Balanstotaal BEHEERD VERMOGEN (in miljarden euro s) MARKTWAARDE (in miljarden euro s) RESULTATEN (in miljoenen euro s) Baten verzekeringsactiviteiten (1) Baten bancaire activiteiten Nettowinst Resultaat voor belastingen Operationeel resultaat voor belastingen Verzekeringsactiviteiten Bancaire activiteiten Dividend op eigen aandelen Resultaat voor belastingen Operationele nettowinst Nettowinst BALANSTOTAAL in miljarden euro's CIJFERS PER GEWOON AANDEEL (nominaal EUR 0,24) Operationele nettowinst 0,69 0,73 0,79 0,87 1, Nettowinst 0,69 0,73 0,79 0,87 1,04 Uitkeerbare nettowinst 0,69 0,73 0,79 0,87 1,04 Dividend 0,29 0,32 0,34 0,38 0,46 Eigen vermogen 5,70 7,46 7,23 7,56 10, RATIO S (in %) ING GROEP Rendement op eigen vermogen (ROE) 8,7 8,6 10,6 12,1 11,5 Groei operationele nettowinst Uitkeringspercentage 41,9 43,4 43,0 43,2 43,9 VERZEKERINGSACTIVITEITEN Verschil premiegroei/kostenstijging Premie-inkomen leven als % van totaal premie-inkomen Combined ratio schadebedrijf BANCAIRE ACTIVITEITEN BIS-ratio ING Bank 10,25 10,90 11,12 11,07 10,89 Tier-1-ratio ING Bank 5,98 6,18 6,59 6,79 7,57 Efficiencyratio 71,9 70,2 68,9 70,9 72,1 MEDEWERKERS (gemiddeld aantal dagtaken) ) aangepast voor herrubricering 2) exclusief ING Direct 4 JAARVERSLAG 2001 ING GROEP

5 10 JAAR KERNCIJFERS MARKTWAARDE BALANS (in miljarden euro s) in miljarden euro's Eigen vermogen Balanstotaal BEHEERD VERMOGEN 60 (in miljarden euro s) MARKTWAARDE 40 (in miljarden euro s) 30 RESULTATEN (in miljoenen euro s) Baten verzekeringsactiviteiten (1) Baten bancaire activiteiten Operationeel resultaat voor belastingen Verzekeringsactiviteiten ,40 1,12 1,68 2,09 2,20 1,42 1,42 2,56 6,27 2,37 1,42 1,42 1,84 2,56 2,20 0,52 0,63 0,82 1,13 0,97 13,30 15,21 17,90 13,04 11,03 12,0 8,3 10,3 12,2 18, ,9 43,9 44,4 43,9 44, ,77 10,86 10,38 10,75 10,57 7,13 7,14 7,02 7,22 7,03 72,8 79,7 73,6 (2) 72,1 (2) 71,7 (2) Bancaire activiteiten Dividend op eigen aandelen Resultaat voor belastingen Operationele nettowinst Nettowinst CIJFERS PER GEWOON AANDEEL (nominaal EUR 0,24) Operationele nettowinst Nettowinst Uitkeerbare nettowinst Dividend Eigen vermogen RATIO S (in %) ING GROEP Rendement op eigen vermogen (ROE) Groei operationele nettowinst Uitkeringspercentage VERZEKERINGSACTIVITEITEN Verschil premiegroei/kostenstijging Premie-inkomen leven als % van totaal premie-inkomen Combined ratio schadebedrijf BANCAIRE ACTIVITEITEN BIS-ratio ING Bank Tier-1-ratio ING Bank Efficiencyratio MEDEWERKERS gemiddeld aantal dagtaken Internationaal Nederland MEDEWERKERS (gemiddeld aantal dagtaken) JAARVERSLAG 2001 ING GROEP 5

6 BERICHT VAN DE VOORZITTER Onder moeilijke economische omstandigheden is ING in staat gebleken voor het elfde achtereenvolgende jaar winstgroei te realiseren. ING sloot 2001 af met een stijging van de operationele nettowinst met 6,1% en van de winst per aandeel met 5,3%. Deze winststijging is te danken aan onze brede mix aan activiteiten, het vertrouwen van onze klanten en zakenpartners en de grote inzet van onze medewerkers was in meer dan één opzicht een moeilijk jaar. De achteruitgang in de economische groei werd nog eens versterkt door de aanslagen in de VS op 11 september. Die wierpen een schaduw over het hele jaar; niet alleen de economie maar ook de politiek en de samenleving werden geraakt. Ons nieuwe Amerikaanse dochterbedrijf ReliaStar werd geconfronteerd met onverwacht hoge herverzekeringsclaims van in totaal ongeveer EUR 600 miljoen, die betrekking hadden op collectieve ongevallenverzekeringen van bedrijven in het World Trade Center. De afhandeling van dergelijke claims is onderdeel van onze functie als financiële dienstverlener en het doet goed te weten dat deze vergoedingen worden gebruikt om gezinnen die door de ramp zijn getroffen, te ondersteunen. In een veranderende wereld zijn bedrijven meer dan ooit op zoek naar een nieuwe rol in de hedendaagse samenleving. ING en haar willen zijn. En ten slotte willen wij een goed corporate citizen zijn: een onderneming die een nuttige rol in de samenleving vervult. Het is mijn persoonlijke overtuiging dat we door een evenwichtige afweging van de verschillende belangen uiteindelijk toegevoegde waarde bieden aan alle belanghebbenden. Ons bestaansrecht is gestoeld op essentiële zaken als betrouwbaarheid, openheid en kwaliteit voor een redelijke prijs. Iedereen bij ING is zich terdege bewust dat wij dit bestaansrecht elke dag weer moeten verdienen. Onze doelstellingen zijn ambitieus. Wij willen tot de top-10 van financiële dienstverleners in de wereld behoren en tot de top-5 in Europa en de VS. Wij zijn al de grootste internationale levensverzekeraar in Latijns Amerika en de een na grootste in Azië. Ook willen wij tot de tien grootste vermogensbeheerders in de wereld behoren. ING WIL TOEGEVOEGDE WAARDE LEVEREN VOOR ALLE BELANGHEBBENDEN voorgangers zijn zich al meer dan 150 jaar zeer bewust geweest van hun maatschappelijke verantwoordelijkheid. In 2001 publiceerden wij een nieuw jaarverslag, ING in de samenleving, waarin ons beleid op het gebied van verantwoord ondernemerschap, duurzaamheid en business principles wordt weergegeven. Het feit dat ING is verkozen tot meest toonaangevende financiële dienstverlener in de Dow Jones Sustainable Indices 2001, is een erkenning voor onze inspanningen. In de zomer van dit jaar verschijnt de nieuwe uitgave van ING in de samenleving. Ons streven naar een optimale balans tussen de belangen van al onze belanghebbenden vormt de hoeksteen van ons maatschappelijk en economisch beleid. Onze vijftig miljoen klanten verwachten waar voor hun geld en uitstekende service. Onze aandeelhouders in vele landen verwachten een goed financieel resultaat. Onze meer dan medewerkers in 65 landen vormen een zeer divers en toegewijd personeelsbestand, voor wie wij een goede werkgever Een wereldwijd ING-merk zal ons helpen een reputatie op te bouwen als innovatief bedrijf dat andere oplossingen biedt voor de financiële behoeften van particulieren, gezinnen, bedrijven en instellingen. Van een veelvoud aan lokale merken ontwikkelen wij ons naar één krachtig ING-merk, op basis van één ING-cultuur. Op dit gebied hebben wij in 2001 flinke stappen voorwaarts gezet. In een aantal belangrijke markten hebben wij onze positie verder versterkt. De omzet van ons levensverzekeringsbedrijf groeide opnieuw met dubbele cijfers, mede door een aanzienlijke bijdrage van de goedlopende bedrijven in opkomende markten. Door de zwakke aandelenmarkten was er meer vraag naar spaarproducten, wat resulteerde in een spectaculaire ontwikkeling bij ING Direct, dat net als in 2000 het aantal klanten zag verdubbelen tot 1,75 miljoen en de toevertrouwde middelen tot EUR 18 miljard. In overeenstemming met de toegenomen vraag naar producten en diensten op het gebied van vermogensvorming, wisten onze employee benefits- en pensioen- 6 JAARVERSLAG 2001 ING GROEP

7 BERICHT VAN DE VOORZITTER bedrijven in Europa en de VS hun portefeuilles aanzienlijk uit te breiden. Ondanks de moeilijke markt steeg ons beheerd vermogen naar meer dan EUR 510 miljard. Overheden van verschillende landen hebben wij geadviseerd bij de hervorming van hun pensioenstelsels. VERBETERING VAN ONZE RESULTATEN, ZOWEL DOOR VERDERE OMZETGROEI ALS DOOR STRAKKE KOSTENBEHEERSING, HEEFT DE HOOGSTE PRIORITEIT IN 2002 Hoewel onze aandacht zich primair richtte op de integratie van de eerdere grote acquisities en de herstructurering van onze zakelijke activiteiten, lukte het ook onze positie in een aantal kernmarkten te verstevigen. In Polen verwierven wij 88% van Bank Slaski. In Duitsland hebben wij ons belang in DiBa, de grootste Duitse directbank, vergroot tot 70% en in Mexico werden wij 100%-eigenaar van Seguros Comercial América, de grootste verzekeraar aldaar. Een joint venture met een goedlopend, lokaal bedrijf is een effectieve manier om een markt te betreden. Aldus hebben wij toegang gekregen tot de levensverzekeringsmarkten in India en China. In Griekenland hebben wij onze positie versterkt door een samenwerkingsverband met Piraeus Bank en in Australië deden wij hetzelfde met ANZ Bank. In Canada zijn wij door samenwerking met Zurich de grootste schadeverzekeraar geworden. In Duitsland gingen wij een joint venture aan op het gebied van pensioenen. Het is waardevol om met bedrijven samen te werken die onze visie delen over de combinatie van verzekeren, bankieren en vermogensbeheer. Wij hebben inmiddels 11 jaar ervaring opgedaan met geïntegreerde financiële dienstverlening. Elke dag worden nieuwe synergiemogelijkheden gezocht en samenwerking is een natuurlijk onderdeel van onze bedrijfscultuur geworden. Onze expertise geeft ons een voorsprong op het toenemend aantal concurrenten dat heeft besloten dezelfde weg in te slaan. Het is nog te vroeg voor een winstverwachting voor De Raad van Bestuur is positief gestemd over de economische vooruitzichten voor 2002, maar neemt daarbij de nodige voorzichtigheid in acht. Gezien de onzekerheid over verbetering van de economische omstandigheden in de markten waarin ING actief is, achten wij het verstandig om nog geen winstverwachting voor 2002 uit te spreken. Financiële dienstverlening is op de eerste plaats mensenwerk. Ons personeelsbeleid is erop gericht talentvolle medewerkers aan te trekken. In dezelfde geest blijven wij de tussenpersonen met wie wij samenwerken ondersteunen. Professioneel advies blijft van grote toegevoegde waarde om onze klanten te helpen bij het kiezen van die producten die het beste aansluiten bij hun behoeften. Mede namens mijn collega s in de Raad van Bestuur wil ik onze klanten, aandeelhouders, medewerkers en zakenpartners bedanken voor hun vertrouwen in ING. Wij zullen ons uiterste best doen van 2002 een succesvol jaar te maken. Met vriendelijke groet, EWALD KIST Voorzitter van de Raad van Bestuur Onze doelstellingen voor 2002 zijn duidelijk. Verbetering van onze resultaten, zowel door verdere omzetgroei als door strakke kostenbeheersing, heeft de hoogste prioriteit. Voltooiing van de integratie van onze Amerikaanse bedrijven en van onze activiteiten op de zakelijke markt zijn ook belangrijke doelstellingen. Synergie en operational excellence (topkwaliteit in administratie en informatietechnologie) zijn eveneens nadrukkelijk onderdeel van de strategie. Bestuursvoorzitter Kist voor het nieuwe hoofdkantoor van ING in Amsterdam, dat medio 2002 klaar zal zijn. JAARVERSLAG 2001 ING GROEP 7

8 PROFIEL MISSIE, PROFIEL, STRATEGIE MISSIE STRATEGIE ING wil een vooraanstaande, wereldwijd opererende, klantgerichte, innovatieve en kostenefficiënte financiële dienstverlener zijn, die haar klanten diensten aanbiedt via het distributiekanaal van hun keuze, in markten waar ING waarde kan creëren. PROFIEL ING Groep is een wereldwijd opererende financiële instelling van Nederlandse oorsprong, die haar meer dan 50 miljoen particuliere, zakelijke en institutionele klanten in 65 landen producten en diensten biedt op het gebied van bankieren, verzekeren en vermogensbeheer. Met meer dan medewerkers, in al hun diversiteit, omvat ING een grote verscheidenheid aan toonaangevende bedrijven, die er steeds vaker voor kiezen hun klanten onder de merknaam ING te bedienen. ING stelt zich ten doel tot de wereldwijde top-tien van financiële instellingen te behoren. Met een verscheidenheid aan bedrijven onder leiding van de bestuurlijke centra ING Europa, ING Americas, ING Azië/Pacific en ING Asset Management wil ING op het gebied van bankieren, verzekeren en vermogensbeheer toegevoegde waarde bieden aan haar klanten. ING wil operational excellence bereiken, synergieën realiseren en kostenefficiënt werken binnen één ING-cultuur. De financiële doelstellingen voor de lange termijn zijn een gemiddelde jaarlijkse groei van de operationele nettowinst per aandeel van ten minste 12%, een gemiddeld jaarlijks operationeel nettorendement op het eigen vermogen van ten minste 18% en verbetering van de efficiency-ratio s. Kenmerkend voor ING is haar click call face -distributiestrategie. Dit is een flexibele combinatie van internet, call-centers, tussenpersonen en kantoren, die ING in staat stelt tegemoet te komen aan de huidige wensen van de klant: onbeperkte toegang, optimaal gebruikersgemak, onmiddellijke en nauwkeurige uitvoering, persoonlijk advies, maatwerk en concurrerende tarieven. De strategie van ING richt zich op stabiele groei met behoud van een goede winstgevendheid. De financiële kracht, het omvangrijke assortiment producten en diensten en de brede spreiding van winstbronnen en risico s vormen de basis voor de continuïteit en de groeimogelijkheden van ING. Meer dan 70% van de ING-aandelen is in handen van beleggers buiten Nederland. ING maakt een zorgvuldige afweging van de belangen van haar klanten, aandeelhouders, medewerkers en de maatschappij. Zij verwacht van al haar medewerkers dat zij handelen in overeenstemming met de ING Business Principles. Deze gedragsregels zijn gebaseerd op de kernwaarden van de Groep: klantgerichtheid, ondernemerschap, professionaliteit, teamwork en integriteit. 8 JAARVERSLAG 2001 ING GROEP

9 NAAR EEN WERELDWIJD ING-MERK In het verleden bestond ING uit een groep bedrijven die elk veelal onder hun eigen naam en met een eigen logo een grote mate van autonomie bezaten. Sommige van deze bedrijven waren landelijk bekend, terwijl andere een meer regionale reputatie genoten. Naarmate ING door de jaren heen uitgroeide tot een wereldwijde speler en een meer gecentraliseerde managementstijl kreeg met de nadruk op het delen van expertise en synergie, groeide de behoefte aan een sterk, gemeenschappelijk merk. JAARVERSLAG 2001 ING GROEP 9

10 NAAR EEN WERELDWIJD ING-MERK VERENIGDE STATEN ING in de Verenigde Staten bestond uit een aantal bedrijven die werkten onder hun eigen merknaam. Zij hebben het ING-logo aan hun naam toegevoegd om te kunnen profiteren van de kracht van het wereldwijde INGmerk. De campagne It s not an ending, it s a beginning werd ontwikkeld om meer naamsbekendheid te creëren op de Amerikaanse markt, ter ondersteuning van de verkoop- en distributienetwerken. De belangrijkste boodschap was om de aanwezigheid van ING in de Amerikaanse markt duidelijk te maken. De campagne werd goed ontvangen door de tussenpersonen en klanten van ING. De campagne werd bovendien bekroond met een derde plaats in de verkiezing van advertenties in de Amerikaanse financiële dienstverleningssector in In de eerste drie maanden steeg de geholpen naamsbekendheid met bijna 30%. AUSTRALIË Mercantile Mutual heeft haar naam in ING veranderd om haar nieuwe positionering als geïntegreerde financiële dienstverlener te onderstrepen. In de reclamecampagne speelt de bekende Schotse komiek Billy Connolly de rol van kritische consument. Het doel was een 70% geholpen naamsbekendheid te bereiken na vier weken. De scores liepen evenwel op tot 90%, dat het succes van de campagne bewijst. POLEN Bank Slaski en Nationale-Nederlanden waren de belangrijkste merknamen van ING in Polen. Met een intensieve PR- en reclamecampagne werd het ING-merk geïntroduceerd op de Poolse markt. Voorafgaand aan de campagne lag de naamsbekendheid lager dan 10%. Het resultaat van de campagne overtrof de verwachtingen: meer dan 50% geholpen naamsbekendheid terwijl het doel 30% was. Met deze campagne is een sterke basis gelegd voor de verdere ontwikkeling van het ING-merk. De leeuw wordt in Polen nu al duidelijk herkend als het symbool van ING. 10 JAARVERSLAG 2001 ING GROEP

11 NAAR EEN WERELDWIJD ING-MERK BOUWEN AAN EEN STERK WERELDWIJD ING-MERK ING is actief in 65 landen en behoort tot de 15 grootste financiële dienstverleners ter wereld gemeten naar beurswaarde. Op wereldwijd niveau weerspiegelt de naamsbekend- Advertentiecampagnes in zeer uiteenlopende markten, maar steeds gebruik makend van de kracht van de ING-leeuw: de VS, India en Mexico. heid van het ING-merk deze positie echter niet. De financiële sector wordt gekenmerkt door consolidatie en permanente veranderingen in de eisen van consumenten, technologie, distributie en wetgeving. In een dergelijke omgeving zoeken klanten naar stabiliteit, betrouwbaarheid en bekendheid. Een sterk, universeel merk kan hiertoe bijdragen, aangezien een merk een belofte aan klanten inhoudt ten aanzien van de kwaliteit van producten en diensten, waar voor je geld, stijl en bedrijfscultuur ING-DEAL Nothing feels better when you re old and gray than nice, warm equity. Take comfort. Think long term. ING Focus Fund. ING Emerging Markets Equity Fund. ING Internet Fund. ING European Equity Fund. ING Small Cap Growth Fund. ING International Equity Fund. ING Mid Cap Growth Fund. ING Tax Efficient Equity Fund. ING Large Cap Growth Fund. ING Global Brand Names Fund. ING Growth & Income Fund. ING Global Communications Fund. ING Global Information Technology Fund. Een sterk merk kan ook bijdragen aan het aantrekken van heel goede nieuwe medewerkers, de synergie bevorderen en één bedrijfscultuur binnen de gehele Groep helpen ontwikkelen. Bovendien biedt één merk aanzienlijke kostenbesparingen op de lange termijn, aangezien het onderhouden van en het reclame maken voor één merk veel goedkoper is dan voor 70 individuele merken. Tot de 100 bekendste merken ter wereld behoren slechts vier financiële dienstverleners. Hoewel er frequent contact is met de klanten persoonlijk, via de telefoon, per post, via internet slagen financiële dienstverleners er kennelijk niet in een hechte relatie op te bouwen. Dit biedt ING kansen bij het opbouwen van een wereldmerk. C all Rebranding de overstap van het lokale merk naar de ING-naam en de oranje leeuw is een deel van de missie. Het andere deel is het ING-merk zo te laden dat het waar ook ter wereld dezelfde associaties bij klanten en andere betrokkenen oproept. Deze herpositionering is erop gericht te bereiken dat ING wordt gezien als bedrijf dat andere oplossingen biedt voor financiële vraagstukken dan haar concurrenten. Als pionier in het combineren van verzekeren, bankieren en vermogensbeheer en in het benutten van verschillende distributiekanalen, heeft ING een reputatie als vernieuwer in de financiële sector opgebouwd. JAARVERSLAG 2001 ING GROEP 11

12 NAAR EEN WERELDWIJD ING-MERK HET MERK INTRODUCEREN EN UITDRAGEN De ontwikkeling naar een wereldwijd merk wordt door het gehele topmanagement van ING gedragen. Als ING-brand-manager stimuleert en leidt de voorzitter van de Raad van Bestuur, Ewald Kist, de overgang. Het Global Branding Committee, bestaande uit merkspecialisten en directeuren vanuit heel ING, coördineert samen met de afdeling Branding de initiatieven op het terrein van rebranding en herpositionering. ING heeft niet voor een big-bang-scenario gekozen, maar voor een geleidelijke overgang door middel van pilot-projecten, die waardevolle informatie opleveren voor volgende procesfasen. De bedrijven in Noord- en Zuid-Amerika, in Zuid-, Centraal- en Oost-Europa, evenals in Azië en Australië zijn inmiddels overgestapt op de naam ING en het INGlogo. Dat geldt ook voor de wereldwijde zakelijke en vermogensbeheeractiviteiten. De Belgische bedrijven hebben voor een twee-stappenplan gekozen op weg naar het ING-merk. De Nederlandse bedrijven melden in hun externe uitingen dat ze deel uitmaken van ING, een eerste stap op weg naar rebranding. De duur en de aanpak van het rebranding-project verschilt per land, bedrijf en aard van de activiteiten. Een herpositioneringstraject wordt voor ieder bedrijfsonderdeel zorgvuldig uitgestippeld om het beoogde merkimago te creëren. Panels bestaande uit interne en externe deelnemers afkomstig uit alle delen van de wereld hebben, ondersteund door een reeks onderzoeken, de positionering ING Life Taiwan startte een campagne gericht op naamsbekendheid. ING Bank Nederland greep de introductie van de euro aan om zich te profileren in een markt met sterke concurrentie. bepaald die ING in staat stelt zich als merk van haar concurrenten te onderscheiden. Een dergelijk herpositioneringsproces is onlosmakelijk verbonden met de bedrijfscultuur. Het is van het allergrootste belang dat alle medewerkers weten waar het INGmerk voor staat. Zij zullen het merk moeten uitdragen. Communicatie- en trainingsprogramma s worden ontwikkeld om er voor te zorgen dat de medewerkers vertrouwd raken met de merkwaarden. Zo worden cursussen op de ING Business School gegeven en zullen een intranetsite, een brand-book en videomateriaal in de loop van 2002 beschikbaar komen om het ING-merk verder te introduceren. De rebranding en herpositionering is een proces van jaren. Geleidelijk zal steeds duidelijker worden dat ING zich onderscheidt in de wereld van financiële dienstverlening. 12 JAARVERSLAG 2001 ING GROEP

13 ORGANISATIESTRUCTUUR EN BESTUURSSAMENSTELLING ORGANISATIESTRUCTUUR RAAD VAN COMMISSARISSEN RAAD VAN BESTUUR ING EUROPA ING AMERICAS ING AZIË /PACIFIC ING ASSET MANAGEMENT BESTUURSSAMENSTELLING per 31 december 2001 RAAD VAN COMMISSARISSEN drs. C.A.J. Herkströter RA 1 (64) voorzitter ir. M. Ververs 2 (68) vice-voorzitter mw. prof. dr. L.A.A. van den Berghe 2 (50) drs. J.W. Berghuis 2, 3 (67) mw. L. Gross Goldberg (64) prof. mr. P.F. van der Heijden 1 (52) drs. A.G. Jacobs 2 (65) J. Kamminga 3 (54) G.J.A. van der Lugt (61) prof. dr. ir. P.J.A. baron de Meester 4 (66) J. Stekelenburg (60) prof. dr. H. Tietmeyer (70) J.D. Timmer 1 (68) EXECUTIVE COMMITTEES ING EUROPA M. Tilmant (49) voorzitter ir. J.H.M. Lindenbergh (58) voorzitter D. Brands (59) E. Dralans (53) dr. R.H. Fiedler (47) dr. P. Gloystein (56) jhr. drs. D. Laman Trip (55) drs. J.A. Nijssen (48) L. Vandewalle (57) drs. H.K. Verkoren (54) ING Direct Th.C. de Vries (54) ING AMERICAS 1 Lid van de Honorerings- en Benoemingscommissie 2 Lid van het Audit Committee 3 Tot 17 april 2002 F.S. Hubbell (50) voorzitter R.G. Hilliard (58) T.J. McInerney (45) 4 Lid van het Audit Committee per 17 april 2002 ING AZIË /PACIFIC RAAD VAN BESTUUR mr. E. Kist (57) voorzitter M. Tilmant (49) vice-voorzitter F.S. Hubbell (50) ir. J.H.M. Lindenbergh (58) drs. ing. C. Maas (54) chief financial officer dr. A.H.G. Rinnooy Kan (52) F.S. Hubbell (50) voorzitter P. Poon (54) P.R. Shirriff (56) ING ASSET MANAGEMENT dr. A.H.G. Rinnooy Kan (52) voorzitter drs. A.H. van Tooren (54) Voor meer informatie over de leden van de Raad van Commissarissen en Raad van Bestuur, zie bladzijde 68 en 69. E-business J.P.M. Kemp MBA (52) JAARVERSLAG 2001 ING GROEP 13

14 BESTUURLIJKE CENTRA ING EUROPA ING AMERICAS ING AZIË /PACIFIC ING ASSET MANAGEMENT ING is een van de vooraan- Noord-Amerika is altijd een ING was het eerste Europese Vermogensbeheer is de derde staande financiële instellingen van de belangrijkste internatio- bedrijf dat levensverzekerings- kernactiviteit van ING, naast in Europa en biedt particuliere, nale markten van ING geweest. maatschappijen opzette in Japan, verzekeren en bankieren. De zakelijke en institutionele klan- ING Americas richt zich op Taiwan en Zuid-Korea. Inmid- wereldwijd georganiseerde acti- ten via haar multi-distributie- het verkopen van levensverzeke- dels hebben de ING-bedrijven viteit van ING Asset Manage- strategie diensten aan op het rings-, pensioen- en beleggings- in deze landen een goede markt- ment omvat vermogensbeheer gebied van bankieren, verzekeren producten. positie opgebouwd, die verder is voor het verzekeringsbedrijf en vermogensbeheer. verstevigd door de acquisitie van van ING, het beheer van de Na de acquisities van Equitable Aetna International in ING-beleggingsfondsen, ver- De kernlanden in West-Europa of Iowa in 1997 en ReliaStar mogens- en relatiebeheer voor zijn Nederland, België, Luxem- alsmede Aetna Financial Australië was een van de eerste institutionele beleggers, vast- burg, Duitsland, Frankrijk, Services in 2000, behoort ING internationale markten waar goed, participaties en risico- Zwitserland en het Verenigd tot de top-5 van levensverze- ING haar model van geïnte- kapitaal. Koninkrijk. In Zuid-Europa zijn keraars in de VS. In Canada is greerde financiële dienstverle- dat Italië, Spanje en Grieken- ING de grootste schadeverzeke- ning introduceerde. ING beschikt ING Asset Management bestaat land en in Centraal-Europa raar. De privatisering van de in Australië over een sterke uit ING Investment Manage- Polen, Tsjechië en Hongarije. pensioenstelsels in verschillende positie in levensverzekeringen, ment, Baring Asset Management, Latijns-Amerikaanse landen schadeverzekeringen en beleg- ING Vastgoed, Parcom Ventu- ING Europa is ook verantwoor- creëert nieuwe mogelijkheden gingsfondsen. In de afgelopen res, Baring Private Equity Part- delijk voor het concept van ING voor ING. jaren zijn bancaire producten ners, ING Aeltus en ING Trust. Direct, dat op dit moment zeven voor particulieren en het vestigingen heeft op verschillende De kernlanden zijn de Vere- midden- en kleinbedrijf aan het continenten. Hetzelfde geldt nigde Staten, Canada, Mexico, assortiment toegevoegd. voor de wereldwijde zakelijke Argentinië, Brazilië en Chili. bancaire activiteiten, inclusief De kernlanden zijn Australië, het voormalige ING Barings. China, Japan, Korea, Maleisië en Taiwan. 14 JAARVERSLAG 2001 ING GROEP

15 PRODUCTEN EN DIENSTEN PARTICULIERE KLANTEN VERZEKERINGEN De levensverzekerings- en pensioenproducten van ING variëren van beleggingsafhankelijke producten tot producten met een gegarandeerde uitkering. ING biedt ook verzekeringsdekking aan voor risico s zoals brand, schade aan onroerend goed en motorrijtuigen, ziektekosten, ongevallen en arbeidsongeschiktheid. SPAREN ING biedt een volledig pakket spaarproducten aan, variërend van spaardeposito s tot de door ING Direct geboden hoogrentende internetspaarrekeningen en meer complexe producten die sparen en beleggen combineren. BELEGGEN BELEGGINGSFONDSEN, EFFECTENBEMIDDELING ING biedt een breed scala beleggingsproducten aan, waaronder beleggingsfondsen, alsmede verschillende vormen van effectenbemiddeling. PERSOONLIJKE LENINGEN EN HYPOTHEKEN Of het nu een kredietlimiet op een rekening-courant betreft of een aan een beleggingsportefeuille gekoppelde hypotheek, ING levert in alle landen waar zij particuliere klanten een volledig pakket bancaire diensten aanbiedt, voor bijna alle situaties de best passende financieringsvorm. PRIVATE BANKING De producten en diensten op het gebied van private banking betreffen beleggingen, portefeuillebeheer, pensioenplanning, kredietverlening, bedrijfsoverdracht en trust-diensten. ZAKELIJKE KLANTEN ZAKELIJKE LENINGEN ING biedt zakelijke klanten alle kredietvormen, variërend van een voorschot in rekening-courant tot een overbruggingskrediet voor een overnametransactie. ING-specialisaties zijn handels- en goederenfinanciering en gestructureerde financieringen. BETALINGEN CASH MANAGEMENT Door het optimaliseren van kasstromen kan geld dat vaststaat op vele lokale bankrekeningen, vrijgemaakt worden om het effectiever aan te wenden. FINANCIË LE MARKTEN Zakelijke en institutionele klanten kunnen bij ING terecht voor de verkoop van, handel in en distributie van aandelen en schuldpapier, alsmede research, treasury, vreemde valuta, geldmarktproducten en derivaten. Ook effectenbewaring, het administratief beheer van effectenportefeuilles en effectenbemiddeling behoren tot het dienstenpakket. INSTITUTIONELE KLANTEN INSTITUTIONEEL VERMOGENSBEHEER Institutionele beleggers kunnen profiteren van de ervaring van ING op het terrein van vermogensbeheer, in de vorm van discretionair portefeuillebeheer of door deelname in beleggingsfondsen. FONDSENADMINISTRATIE ING biedt een uitgebreid pakket diensten aan op het terrein van fondsenadministratie en effectenbewaarneming, alsmede trust-, bancaire en administratieve diensten. VASTGOED Het ontwikkelen, financieren en beheren van en beleggen in vastgoed vereist speciale vaardigheden. Als één na grootste vastgoedbelegger ter wereld beschikt ING over deze vaardigheden. ING biedt institutionele beleggers een aantal vastgoedfondsen die gericht zijn op winkelcentra, kantoren en woningen. PARTICIPATIES ING heeft verschillende gespecialiseerde onderdelen die directe of indirecte beleggingen in niet-beursgenoteerde fondsen aanbieden. ALTERNATIEVE BELEGGINGEN Hedgefondsen en producten als gesecuritiseerde schuldverplichtingen kunnen voor de klant een aantrekkelijk rendement opleveren. ING biedt de mogelijkheid in deze beleggingen te investeren en daarbij de risico s goed te beheersen. EMPLOYEE BENEFITS PENSIOENEN Steeds meer bedrijven bieden hun werknemers employee benefits aan, zoals pensioenen, ziektekostenverzekeringen, ziekte- en invaliditeitsuitkeringen. ING heeft een unieke en flexibele aanpak ontwikkeld om op dit vlak op maat gesneden diensten aan te bieden. ING combineert deze diensten met administratieve ondersteuning, financiële voorlichting en advisering. INVESTMENT BANKING ING biedt een uitgebreid en geïntegreerd pakket investment-bankingproducten, toegesneden op de behoeften van zakelijke klanten in Europa, Azië en Noord- en Zuid-Amerika. biedt toegang tot alle ING-websites. JAARVERSLAG 2001 ING GROEP 15

16 AANDEELHOUDERSINFORMATIE AANDELENSPLITSING 2 : 1 ALLEEN CONTANT DIVIDEND ING-AANDEEL KOERS-WINSTVERHOUDING Op 2 juli 2001 werd de door de Aandeelhou- Met ingang van het slotdividend over 2000 dersvergadering van 17 april 2001 goedgekeurde heeft ING de mogelijkheid tot uitbetaling van 25,0 aandelensplitsing in de verhouding 2 : 1 van dividend in aandelen afgeschaft. Het huidige 22,5 kracht. De nominale waarde van de (certificaten beleid om dividend in contanten te betalen, 20,0 van) gewone aandelen ING Groep werd gehal- voorkomt verwatering van de winst per aandeel. 17,5 veerd van EUR 0,48 tot EUR 0,24. De nominale Als gevolg van de nieuwe Wet inkomsten- 15,0 waarde van de preferente aandelen A (EUR 1,20) belasting, die op 1 januari 2001 van kracht werd, 12,5 werd niet gewijzigd. was het bovendien voor particuliere aandeel- 10,0 De omwisselingsverhouding van de op 5 januari houders niet langer fiscaal voordeliger om 7, uitgegeven warrants B werd als volgt aan- dividend in aandelen uitbetaald te krijgen. 5,0 gepast: met een bijbetaling van de (ongewijzigde) 2,5 0, uitoefenprijs van EUR 49,92 heeft de houder van een warrant B tot 5 januari 2008 recht op twee (certificaten van) gewone aandelen ING Groep. AFLOOP WARRANTS Tot 15 maart 2001 konden 14 warrants met bijbetaling van EUR 61,71 omgewisseld worden voor vijf (certificaten van) gewone aandelen ING DIVIDENDHISTORIE Groep van EUR 0,48 nominaal. Nu de looptijd in euro s van deze warrants is verstreken, zijn alleen nog warrants B in omloop Interimdividend 0,22 0,30 0,32 0,41 0,47 Slotdividend 0,30 0,33 0,50 0,72* 0,50 Totaal 0,52 0,63 0,82 1,13 0,97 * Inclusief een extra dividend van EUR 0,19. KOERSVERLOOP ING-AANDEEL Index: 1 januari 2000 = 100 UITGIFTE VAN CF-CERTIFICATEN BEË INDIGD Met ingang van 2 juli 2001 zijn certificaten aan toonder van gewone en preferente aandelen A niet langer beschikbaar in CF-vorm, maar uitsluitend nog in girale vorm. Deze certificaten aan toonder worden belichaamd in twee verzamelbewijzen ( global depositary receipts ) die het Necigef te Amsterdam in bewaring heeft /00 04/00 07/00 10/00 01/01 04/01 07/01 10/01 01/02 ING Amsterdam AEX-index New York Dow Jones-index NOTERINGEN Certificaten van gewone aandelen ING Groep zijn genoteerd aan de effectenbeurzen van Amsterdam, Brussel, Frankfurt, Parijs, de Zwitserse beurs en de New York Stock Exchange. Certificaten van preferente aandelen zijn genoteerd aan de Euronext Amsterdam. Warrants B zijn genoteerd aan de effectenbeurzen van Amsterdam en Brussel. Kortlopende en langlopende opties op certificaten van gewone aandelen ING Groep worden verhandeld aan de Euronext Amsterdam (derivatenmarkten) en de Chicago Board Options Exchange. 16 JAARVERSLAG 2001 ING GROEP

17 AANDEELHOUDERSINFORMATIE CERTIFICAATHOUDERS MET MINIMAAL 5%-BELANG Op grond van de Wet melding zeggenschap waren ultimo 2001 drie certificaathouders bekend met een potentieel belang in ING Groep tussen 5 en 10%. Het betreft ABN AMRO, Aegon en Fortis Utrecht. BELANGRIJKE DATA IN 2002* Algemene Vergadering van Aandeelhouders (RAI Congrescentrum, Amsterdam) - woensdag 17 april 2002, uur Notering ING-aandeel ex-slotdividend vrijdag 19 april 2002 Betaalbaarstelling slotdividend vrijdag 26 april 2002 Publicatie cijfers eerste kwartaal donderdag 23 mei 2002 Publicatie cijfers tweede kwartaal donderdag 22 augustus 2002 Notering ING-aandeel ex-interimdividend maandag 26 augustus 2002 Publicatie cijfers derde kwartaal donderdag 21 november 2002 * alle data onder voorbehoud INVESTOR RELATIONS Naast financiële persberichten geeft ING het Aandeelhoudersnieuws en Aandeelhoudersbulletin uit. Voor meer informatie kan men zich wenden tot: ING Groep Afdeling Investor Relations (AA 13.09) Postbus AV Amsterdam telefoon (020) fax (020) GEOGRAFISCHE SPREIDING ING-AANDELEN in % Nederland Verenigd Koninkrijk VS en Canada Zwitserland België Luxemburg Duitsland Overig KOERSEN CERTIFICATEN VAN GEWONE AANDELEN Euronext Amsterdam, in euro s Hoogste beurskoers 23,92 34,83 30,59 42,76 43,97 Laagste beurskoers 13,80 15,70 22,18 24,26 22,80 Koers ultimo 19,38 25,98 29,97 42,54 28,64 MAATSCHAPPELIJK EN GEPLAATST KAPITAAL in miljoenen euro s Koers-winstverhouding 1 13,9 23,3 17,9 20,4 13,0 1 Gebaseerd op de beurskoers ultimo december en de operationele nettowinst per gewoon aandeel over het boekjaar. ULTIMO ULTIMO AANTALLEN UITSTAANDE AANDELEN EN WARRANTS in miljoenen Gewone aandelen - maatschappelijk 720,0 720,0 ULTIMO 2000 ULTIMO geplaatst 472,9 478,2 Preferente aandelen - maatschappelijk 360,0 360,0 - geplaatst 104,5 104,5 Cumulatief preferente aandelen - maatschappelijk 1.080, ,0 - geplaatst (Certificaten van) gewone aandelen van nominaal EUR 0, , ,7 (Certificaten van) preferente aandelen van nominaal EUR 1,20 87,1 87,1 Warrants A 29,9 Warrants B 17,1 17,2 (Certificaten van) gewone aandelen in eigen bezit 54,8 69,1 JAARVERSLAG 2001 ING GROEP 17

18 ING IN DE SAMENLEVING MAATSCHAPPELIJKE VERANTWOORDELIJKHEID Duurzame ontwikkeling en maatschappelijke verantwoordelijkheid waren in 2001 veelbesproken onderwerpen voor veel internationaal opererende ondernemingen. Na 10 jaar van economische groei hebben de daaropvolgende economische teruggang en de dramatische gebeurtenissen van 11 september grote gevolgen gehad voor de wereldeconomie. Veel bedrijven werden gedwongen hun strategie te herzien. Ook rees de vraag of deze ontwikkelingen gevolgen zouden hebben voor de voortgang in het proces naar een meer duurzame wijze van zakendoen. Deze gebeurtenissen zullen het ING-beleid op het gebied van duurzaamheid slechts versterken. Als wereldwijde financiële dienstverlener heeft ING een belangrijke economische functie in de samenleving. Veel van onze producten en diensten, zoals hypotheken en pensioenen, resulteren in langdurige financiële relaties. Aangezien wij met meer dan 50 miljoen klanten over de hele wereld zaken doen, is het van groot belang dat wij het vertrouwen van onze klanten in al die landen en culturen behouden. Dit is een van de redenen waarom ING een duurzame manier van zakendoen heeft ontwikkeld, alsmede normen, waarden en gedragsregels die van toepassing zijn op al onze bedrijfsactiviteiten. TRANSPARANTIE Met de publicatie van het eerste verslag ING in de samenleving 2000 heeft ING een volgende stap gezet in openheid over haar maatschappelijke positionering en prestaties op milieugebied. Met ING in de samenleving wil ING alle bij haar betrokkenen (de stakeholders ) op een internationale en geïntegreerde manier informeren over niet-financiële aspecten, zoals maatschappelijk verantwoord ondernemen en duurzaamheid. Blijkens onder andere een enquête werd het verslag goed ontvangen, ook door de Centrale Ondernemingsraad. Het verslag is een uitgangspunt voor een verdere dialoog met onze stakeholders. ING in de samenleving laat zien hoe ING zich opstelt jegens de verschillende groepen stakeholders en hoe zij streeft naar een zorgvuldige afweging van hun belangen. Naast haar klanten, aandeelhouders en medewerkers beschouwt ING de samenleving als haar vierde belangrijke stakeholder. ING vindt het belangrijk om een internationaal bedrijf te zijn dat op verantwoorde wijze aandacht besteedt aan de maatschappelijke gevolgen en de invloed op het milieu van haar activiteiten. Het opbouwen van goede en langdurige relaties met lokale gemeenschappen is een van de prioriteiten voor de komende jaren. NORMEN, WAARDEN EN BUSINESS PRINCIPLES De medewerkers van ING worden geacht zich te gedragen in overeenstemming met de ING Business Principles, die in 2000 werden geïntroduceerd. In 2001 zijn deze business principles verder in de organisatie ingebed. Het management van de Nederlandse bedrijfsonderdelen heeft de uitvoering in de praktijk van de business principles besproken. De business principles en het bijbehorende trainingsprogramma zijn in de gehele onderneming bij het personeel en het management bekend gemaakt. Ook hebben veel managers het informatieprogramma bij de ING Business School bijgewoond. Door deze uitgebreide aanpak zijn de ING Business Principles in toenemende mate onderdeel van de dagelijkse bedrijfsvoering bij ING. DE ONTWIKKELING VAN EEN KRACHTIGE MERKNAAM EN CULTUUR In de komende jaren zal het ING-merk wereldwijd meer zichtbaar worden. In veel landen wordt het ING-logo toegevoegd aan de lokale merken, die vaak al langdurige relaties hebben opgebouwd in de markten waarin zij actief zijn. Bij deze ontwikkeling naar één 18 JAARVERSLAG 2001 ING GROEP

19 ING IN DE SAMENLEVING ING-merk is het van groot belang dat het vertrouwen van de klanten gehandhaafd blijft door de toegevoegde waarde van ING voor de reeds bekende bedrijfsnamen te tonen. De bedrijven die het INGmerk gaan voeren, zullen moeten voldoen aan de hoge eisen die ING stelt aan duurzaamheid, normen, waarden en business principles. zakenleven. ING heeft deelgenomen aan discussies onder leiding van internationale organisaties, zoals de Internationale Kamers van Koophandel en het World Economic Forum, op het gebied van duurzame ontwikkeling en maatschappelijke verantwoordelijkheid. VOORUITZICHTEN HET METEN VAN DUURZAME PERFORMANCE ING wil aan haar stakeholders verantwoording afleggen over de wijze waarop zij zaken doet. In Nederland is al een aantal jaren een uitgebreid milieubeheersysteem operationeel. In de komende jaren Er is erkenning voor de inspanningen van ING op het gebied van maatschappelijke verantwoordelijkheid. Zo is ING in 2001 gekozen tot de meest toonaangevende financiële dienstverlener in the Dow Jones Sustainability World Indices en werd ING opgenomen in de ING WIL AAN HAAR STAKEHOLDERS VERANTWOORDING AFLEGGEN OVER DE WIJZE WAAROP ZIJ ZAKEN DOET wil ING de verslaggevingsstructuur internationaal verder uitbreiden met de introductie van rapportage-eisen op het gebied van milieu, veiligheid en sociale aspecten voor alle bedrijfsonderdelen. Wanneer meer gegevens zijn verzameld, zal ING haar verslaglegging geleidelijk kunnen verbreden en verdiepen. In 2001 is een nieuw wereldwijd registratiesysteem voor compliance-incidenten ontwikkeld om toezicht te houden op compliance-risico s en deze te registreren. De afdeling International Credit Risk Management werkt aan een risicobeheersysteem ten aanzien van milieu-, maatschappelijke en reputatierisico s. In samenwerking met de Universiteit van Amsterdam is een onderzoeksproject gestart, gericht op de ontwikkeling van instrumenten die een waarde kunnen toekennen aan de maatschappelijke verantwoordelijkheid van een bedrijf. In 2001 heeft ING ook haar steun gegeven aan de instelling van een Leerstoel Bedrijfsethiek en Reputatiemanagement aan de Vlerick Leuven Gent Management School in België. FTSE4Good index. Het ING-aandeel is als beleggingsoptie toegevoegd aan verschillende duurzame beleggingsfondsen. In de komende jaren wil ING haar positie als koploper in de financiële sector handhaven door de harmonisatie en ontwikkeling van wereldwijde rapportage- en informatiesystemen, de ontwikkeling van een groepsbreed duurzaamheidsbeleid en het initiëren van dialogen met haar stakeholders. HET VERSLAG ING IN DE SAMENLEVING 2001 VERSCHIJNT IN JUNI INTERNATIONALE VERTEGENWOORDIGING In samenhang met de uitbreiding van haar internationale activiteiten wil ING een bijdrage leveren aan het internationale debat over duurzame ontwikkeling. Daartoe is ING in 2001 lid geworden van de World Business Council for Sustainable Development. Deze organisatie is van toenemende betekenis bij de ontwikkeling van duurzaam beleid voor het internationale JAARVERSLAG 2001 ING GROEP 19

20 BERICHT VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN Na een reeks van jaren waarin de resultaten zich voorspoedig ontwikkelden, stond 2001 grotendeels in het teken van een matig economisch klimaat, dat niet aan ING voorbijging. Afgezien van de aandacht voor de resultatenontwikkeling, was 2001 ook een jaar van integratie, synergie en acquisities om de bestaande activiteiten te versterken en te optimaliseren. Al deze onderwerpen werden besproken in vijf vergaderingen van de Raad van Commissarissen en in drie vergaderingen van het Audit Committee. De Honorerings- en Benoemingscommissie kwam één keer bijeen. VERGADERINGEN RAAD VAN COMMISSARISSEN De jaarlijkse retraite van de Raad van Commissarissen en de Raad van Bestuur in januari was vooral aan het Meerjarenplan gewijd. In de overige vier vergaderingen stond de resultatenontwikkeling centraal. In het derde kwartaal werd de teruggang in de economie steeds voelbaarder in de resultaten van ING, wat in combinatie met de gevolgen van de gebeurtenissen van 11 september tot een neerwaartse bijstelling van de winstverwachting leidde. Andere onderwerpen van overleg waren onder andere management development, de aandelensplitsing, de aanpassing van het profiel van de Raad van Commissarissen, de joint venture van ING Australië en ANZ Bank en de uitbreiding van de belangen in Bank Slaski, Seguros Comercial América en DiBa. De Raad van Commissarissen besprak verder de integratie van ING Barings in ING Europa, de integratie van de Amerikaanse bedrijfsonderdelen binnen ING Americas en de ontwikkeling naar een wereldwijd ING-merk. Verschillende directeuren gaven presentaties over hun bedrijfsonderdeel, waardoor de Raad van Commissarissen ook inzicht kreeg in het managementpotentieel onder het niveau van de Raad van Bestuur. De grootste Nederlandse bedrijfsonderdelen, de activiteiten in Centraal- Europa en de ontwikkelingen op het gebied van Operations/IT kwamen aan de orde. In augustus vergaderde de Raad van Commissarissen buiten aanwezigheid van de Raad van Bestuur over het eigen functioneren en dat van de Raad van Bestuur. Daarbij werd ook het toekomstige profiel van de Raad van Commissarissen besproken. COMMISSIES UIT DE RAAD VAN COMMISSARISSEN De beide commissies uit de Raad van Commissarissen, het Audit Committee en de Honorerings- en Benoemingscommissie, hebben ten doel specifieke zaken diepgaander te bespreken en daarover te adviseren aan de voltallige Raad van Commissarissen. Het Audit Committee besprak de jaarcijfers en de halfjaarcijfers, de rapporten en de management letters van de externe accountants, het voorzieningenbeleid en het risicobeheer. In oktober vond een extra vergadering plaats om de gevolgen te bespreken van de gebeurtenissen op 11 september en de verdere verslechtering van de economie. Een neerwaartse bijstelling van de winstverwachting voor 2001 bleek onontkoombaar. De Honorerings- en Benoemingscommissie besprak onder andere het managementpotentieel onder het niveau van de Raad van Bestuur, de arbeidsvoorwaarden van de leden van de Raad 20 JAARVERSLAG 2001 ING GROEP