Pretoria-Noord Hoёrskool Geografie GRAAD 9 Junie eksamen

Transcriptie

1 Eksaminator: Me. Y. Kruger Moderator: Me. L. Kok Pretoria-Noord Hoёrskool Geografie GRAAD 9 Junie eksamen TYD = 1½ UUR TOTAAL = AFDELING A Ontwikkelingsvraagstukke Beantwoord alle vrae op foliopapier Vraag 1: Pas Kolom A by Kolom B [10] Kolom A Kolom B 1. Ongeletterde 1.1 a. Mense wat gedwing is om hul land te verlaat ten einde oorlog of vervolging te vermy. 2. BBP 1.2 b. Hulpbronne wat hergebruik en herwin kan word. 3. Vlugtelinge 1.3 c. Iets beskadig of die gehalte benadeel. 4. Degradeer 1.4 d. Natuurlike hulpbronne soos water, lug en plante 5. Kapitaal 1.5 e. Iemand wat nie kan lees of skryf nie. 6. Sanitasie 1.6 f. Verskil in waarde tussen die totale uitvoer en die totale invoer van n land oor n spesifieke tydperk. 7. Hernubare hulpbronne 1.7 g. Menslike vaardighede, kennis en ervaring 8. Omgewingshulpbronne 1.8 h. Behels die verwerking van grondstowwe en die vervaardiging en dienste binne een jaar deur n land gelewer. 9. Nywerheid 1.9 i. Omstandighede wat verband hou met openbare gesondheid soos drinkwater en riolering. 10. Handelswanbalans 1.10 j. Die totale waarde van goedere vervaardig en dienste binne een jaar deur n land gelewer 1

2 Vraag 2: [10] 2.1 Teken die onderstaande tabel oor en plaas die volgende woorde in die regte kolom. (10) Stadige bevolkingsgroei, kerse, ongeletterdheid, jaarlikse vakansies, lopende water, tenkwater, politieke onstabiliteit, 5+ kinders, elektrisiteit vir almal, hoë vlak van verstedeliking. Ontwikkelde Lande Ontwikkelende lande Vraag 3: [13] 3.1 Gee een woord vir die volgende definisies (kies uit die volgende lys woorde). Ekonomiese ontwikkeling; Volhoubare ontwikkeling, Maatskaplike ontwikkeling, Ekologiese voetspoor,geboortekoers a) Die aanvaarding van nuwe tegnologie en n verandering van ekonomie, sowel as n algemene verbetering in die lewenspeil. b) Die getal babas per 1000 mense wat per jaar gebore word. c) Die ontwikkeling fokus op die welstand van die mens. d) Die grootte van ons vraag na grond en water wat ons benodig om te lewe in teenstelling met wat die planeet kan voorsien. e) Gesamentlike poging van beleidmakers en die gemeenskap om die standaard van lewe en gesondheid te verbeter. (5) 3.2. Wat is n bevolkingspiramide? (2) 2

3 3.3. Identifiseer of die volgende piramides n voorstelling is van n ontwikkelde land of van n ontwikkelende land. (3) Bereken die bevolkingsgroei-persentasie deur gebruik te maak van die inligting wat gegee word sowel as die formule. (3) Formule: 100 Huidige bevolking: mense Vorige bevolking: mense Vraag 4 [17] 4.1. Noem 3 geografiese eksterne redes vir ontwikkeling. (3) 4.2. Noem 3 interne faktore vir ontwikkeling. (3) 4.3. Bespreek hoe kolonialisme ontwikkeling beïnvloed het. (3) 4.4. Verduidelik die rol wat opleiding speel in die ontwikkeling van n land. (5) 4.5. Bespreek korrupsie se invloed op ontwikkeling. (3) 3

4 AFDELING B KAARTWERK Vraag 5: [50] 5.1 Gee die korrekte konsep vir die volgende en skryf dit op foliopapier Kies uit die volgende lys: kontoerlyn / skaal / topografiese kaart / infrastruktuur / ortofoto / kontoerinterval / konsentries / gradiënt Strukture soos paaie, treinspore, geboue en kragverskaffingsgeriewe n Lyn wat plekke met dieselfde hoogte bo seevlak met mekaar verbind Sirkels en sfere van verskillende groottes met dieselfde middelpunt Die geleidelikheid of steilheid van die grond Die verskil in hoogte tussen twee kontoerlyne (5) 5.2 Maak `n skets(handrooster) om die posisie van die kaartvelnommer 3325CD aan te dui. (4) 5.3 Omskryf die volgende woordskaal na `n verhoudingskaal. (2) 1 cm op die kaart stel cm in die werklikheid voor Teken die volgende kaartsimbole soos wat dit op die topografiese kaart verskyn. (6) a.ry bome b.standhoudende rivier c.mynhoop d.begrafplaas e.bewerkte landerye f. Klipbanke Wat beteken die volgende simbole? d a b e c f (6) 4

5 5.5. Deur gebruik te maak van Addendum A, bereken die afstand in km tussen die volgende plekke op die Topografiese kaart Driehoeksbaken 121 in D4 na Driehoeksbaken 113 in D5. (3) Punthoogte 507 in B3 tot by Punthoogte 86 in C5. (3) Vanaf die kerk in C1 tot by die Polisie stastie in D3. (3) Punthoogte 215 in A5 tot by Driehoeksbaken 207 in B2. (3) 5.6. Deur gebruik te maak van Addendum B, bereken die afstand in km tussen die volgende plekke op die Ortofotokaart Vanaf A in B2 tot by D in C1. (3) Vanaf B in C3 tot by D in C1. (3) Vanaf C in A5 tot by A in B2. (3) Vanaf B in C3 tot by A in B2. (3) 5.7. Gee die koordinate van Castle Rock in D5 op die Topografiese kaart (slegs tot die minuut). (3) TOTAAL 100 5

6 ADDENDUM A 6

7 ADDENDUM B 7