Koopstromenonderzoek Provincie Fryslân 2007

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Koopstromenonderzoek Provincie Fryslân 2007"

Transcriptie

1 Koopstromenonderzoek Provincie Fryslân 2007 Gemeente Leeuwarden

2 Koopstromenonderzoek Provincie Fryslân 2007 Gemeente Leeuwarden Opdrachtgever: Kamer van Koophandel Friesland Projectnummer: Datum: Broekhuis Rijs Advisering Wederik LX Zuidhorn tel. ( ) fax: ( ) info@broekhuisrijs.nl internet: Broekhuis Rijs Advisering 2

3 Inhoudsopgave 1. Inleiding 4 a. Aanleiding en doelstelling 4 b. Opbouw van het rapport 5 2. Landelijke trends 6 3. Gemeente Leeuwarden 8 a. Ligging 8 b. Demografische gegevens 9 c. Detailhandelsaanbod 9 4. Binnenstad 11 a. Aanbod 11 b. Koopkrachtcijfers 13 c. Economisch functioneren 16 d. Bezoekgedrag en motieven Schrans 21 a. Aanbod 21 b. Koopkrachtcijfers 22 c. Bezoekgedrag en motieven De Centrale 29 a. Aanbod 29 b. Koopkrachtcijfers 30 c. Bezoekgedrag en motieven Samenvatting Leeuwarden Conclusies Leeuwarden Resultaten Vraaghetdevries.nl 39 Bijlage: Verantwoording Verklarende woordenlijst Overzicht deelnemende gemeenten 47 Appendix: Aanvullende gegevens t.b.v. binnenstadsmonitor Leeuwarden 48 Broekhuis Rijs Advisering 3

4 1. Inleiding a. Aanleiding en doelstelling Het voorzieningenniveau in een gemeente wordt voor een belangrijk deel bepaald door het detailhandelsaanbod. Dit aanbod draagt bij aan de leefbaarheid van een kern en vormt een belangrijk deel van de locale economie. Bij een voldoende aantrekkelijk aanbod vervult een kern bovendien een functie voor de omliggende regio. De dynamiek in de detailhandel is groot. Vraag en aanbod zijn sterk in ontwikkeling. Binnen deze dynamiek verandert de rol van gemeente en provincie ook. De provincie en de gemeente krijgen meer eigen beleidsvrijheid ten aanzien van het formuleren van het beleid inzake detailhandel. Taken vanuit het Rijk zijn gedecentraliseerd naar de provincies en gemeenten. In de Nota Ruimte is deze rol voor provincie en gemeenten, als regisseur van ruimtelijk economische ontwikkelingen, helder onderstreept. Vanwege het economische belang van de sector detailhandel voor de Friese economie heeft de Kamer van Koophandel, in direct overleg met de provincie Fryslân, medio 2007 aan Broekhuis Rijs Advisering gevraagd om een volledig koopstromenonderzoek in de provincie uit te voeren. Een koopstromenonderzoek is het middel bij uitstek om een beter beeld te krijgen van de dynamiek in het koopgedrag en in het functioneren van de diverse winkelcentra. Een dergelijk onderzoek vormt vaak de basis voor distributieplanologisch onderzoek en voor detailhandelsbeleid. Het biedt, met name op gemeentelijk niveau, diverse bouwstenen voor op te stellen en uit te voeren beleid. De doelstelling van het onderzoek is om inzicht te verkrijgen in de Friese koopstromen. Van belang is om de koopstromen tussen de verschillende kernen/gebieden in kaart te brengen, en om daarmee ook de onderlinge verhouding tussen kernen aan te kunnen geven. Daarnaast is er aandacht voor diverse kwalitatieve aspecten, om het ruimtelijk gedrag beter te begrijpen. De Kamer van Koophandel heeft aangegeven een dergelijk onderzoek eens in de vijf à zes jaar te willen houden. Het thans voorliggende koopstromenonderzoek kan beschouwd worden als een 0-meting. Wanneer over een aantal jaren het onderzoek herhaald wordt, kan tevens de ontwikkeling van de detailhandel in Fryslân beschreven worden. Het onderzoek valt uiteen in een kwantitatief en een kwalitatief gedeelte. In het kwantitatieve deel gaat het vooral om het in beeld brengen van de koopkrachtbindingscijfers en de koopstromen. In het kwalitatieve deel vindt een analyse plaats van de beweegredenen achter de cijfers. Het waarom van het boodschappen doen of shoppen op een bepaalde plaats is een belangrijke vraagstelling. Broekhuis Rijs Advisering 4

5 Dit koopstromenonderzoek is in samenwerking met het Kenniscentrum van de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden in de maanden september, oktober en november 2007 uitgevoerd. In totaal zijn bijna vraaggesprekken gevoerd. Deze vraaggesprekken zijn zowel telefonisch in de gehele provincie, als ter plekke door middel van straatinterviews in tevoren geselecteerde winkelgebieden verricht. De methodische verantwoording is omschreven in bijlage 1. Naast de provincie Fryslân hebben 14 gemeenten geparticipeerd in het onderzoek (zie bijlage 3), waarbij in totaal 24 winkelgebieden of kernen betrokken waren. Eén van de deelnemende gemeenten is de gemeente Leeuwarden. Hier is onderzoek verricht in drie verschillende delen van de stad, te weten Binnenstad, Schrans en De Centrale. In totaal zijn in de gemeente Leeuwarden bijna vraaggesprekken gevoerd. Dit rapport geeft de resultaten weer van het onderzoek in deze specifieke winkelgebieden. b. Opbouw van het rapport In hoofdstuk 2 is een korte weergave gegeven van een aantal landelijke trends, die zich ook op regionaal en locaal niveau zullen laten voelen. In hoofdstuk 3 wordt de positie van de gemeente Leeuwarden in Fryslân geschetst. Enige belangrijke demografische kengetallen worden op een rij gezet. Het detailhandelsaanbod wordt weergegeven voor de totale gemeente, met onderscheid naar hoofdbranches, en naar de verschillende kernen in de gemeente. In de hoofdstukken 4,5 en 6 worden de deelnemende kernen te weten Binnenstad, Schrans en De Centrale in detail besproken. Het aanbod in de detailhandel wordt geschetst, met daarnaast alle uitkomsten van het koopstromenonderzoek. Naast het cijfermatige gedeelte over de koopkracht en de koopstromen worden hier ook de resultaten weergegeven met betrekking tot de kwalitatieve beoordeling van het winkelgebied door de consument. In hoofdstuk 7 wordt een samenvatting van de belangrijkste bevindingen voor de gehele gemeente gegeven. In hoofdstuk 8 worden een aantal conclusies getrokken naar aanleiding van de bevindingen van het koopstromenonderzoek. Tenslotte volgt in hoofdstuk 9 nog een weergave van de resultaten van het Vraaghetdevries.nl -onderzoek. Dit onderzoek is niet specifiek voor Leeuwarden gehouden, doch voor de hele provincie. Broekhuis Rijs Advisering 5

6 2. Landelijke trends Op landelijk niveau speelt een aantal trends, dat ook op regionaal of locaal niveau zichtbaar is. Diverse trends zullen vroeg of laat gevolgen geven voor het te voeren detailhandelsbeleid. De belangrijkste trends geven we hier weer. Trends op gebied van de detailhandel Schaalvergroting doet zich binnen vrijwel alle branches voor. Binnen de food sector betekent het onder andere dat supermarkten groter zijn geworden, maar ook speciaalzaken zijn groter en specifieker geworden. Het aantal speciaalzaken (slager, bakker, AGF) is wel afgenomen. Een andere opvallende branche waar de schaalvergroting zich vooral heeft voorgedaan is die van de bouwmarkten en tuincentra. Maar ook in de modische sector is te zien dat mede door de sterkere mate van filialisering de vraag naar grotere panden is toegenomen. Ook in Fryslân is hiervan sprake. De trend naar schaalvergroting heeft ook een duidelijke ruimtelijke component. In Fryslân is een aantal locaties te vinden met grootschalige winkelunits buiten de oorspronkelijke winkelgebieden. Duidelijke voorbeelden hiervan zijn te vinden in de meeste grote kernen, zoals in Leeuwarden met De Centrale, Drachten met de MLKsingel en Heerenveen met bedrijventerrein Nijehaske. Sterk samenhangend met de schaalvergroting is de trend van de branchevervaging. Een ieder kent de voorbeelden in zijn eigen omgeving; bouwmarkten verkopen ook planten, tuincentra verkopen ook huishoudelijke artikelen, supermarkten verkopen ook mediaproducten. Hier is sprake van een onomkeerbaar proces. Ook tussen sectoren treedt vervaging op, horecaconcepten met detailhandelsverkopen en omgekeerd komen steeds meer in beeld. Behalve van schaalvergroting is ook sprake van schaalverkleining. Mede doordat provincies en gemeenten zich actief inzetten voor een behoud van voorzieningen worden deze voorzieningen zoveel mogelijk geconcentreerd. Daardoor wordt het voor diverse (filiaal-)bedrijven aantrekkelijk om concepten te ontwikkelen, die ook in kernen van geringere omvang levensvatbaar zijn. Een voorbeeld hiervan is de ontwikkeling van kleinschalige HEMA vestigingen in de afgelopen jaren. De opkomst van de postorder- en internetbedrijven is de afgelopen jaren heel sterk geweest. Volgens het CBS lag het aantal bedrijven in deze sector dat zich in de detailhandel begeeft in 2006 op 3.300, terwijl in het jaar 2000 sprake was van 800 bedrijven. Het totale bedrag aan bestedingen is in deze periode gestegen van naar miljoen (bron: Thuiswinkel.org). Het aandeel van de onlineverkopen in de totale detailhandelsomzet bedraagt tot op heden slechts 2,8 %. Naar verwachting zal het percentage in 2012 zijn toegenomen tot 10%. Vooralsnog zullen de ruimtelijke Broekhuis Rijs Advisering 6

7 gevolgen van het internetwinkelen de komende jaren meevallen. Hoewel brancheafhankelijk worden de grootste gevolgen verwacht voor de winkeliers op het platteland en in binnensteden. Winkelgebieden voor de dagelijkse boodschappen merken nauwelijks iets (bron: RPB, Winkelen in internettijdperk, april 2007). Trends op gebied van de demografie Enkele belangrijke trends in Nederland op demografisch gebied zijn de vergrijzing en gezinsverdunning. De ontwikkeling van het ouder worden van de bevolking is al jaren aan de gang, en lijkt nog niet tot een einde te komen. Ook in Fryslân is hiervan, in iets sterkere mate, sprake. Landelijk is ook een tendens te zien naar gezinsverdunning. In Nederland komen steeds meer eenoudergezinnen, terwijl door de vergrijzing ook het aantal alleenstaanden toeneemt. Het percentage eenpersoonshuishoudens ligt in Fryslân op 13,7% van de totale bevolking, in Nederland totaal op 15,0%. Deze trends hebben verschillende effecten op het detailhandelsaanbod. Zo zullen mogelijk meer speciaalzaken voor bepaalde doelgroepen (zoals ouderen) ontstaan, en komen er ook meer specifieke producten op de markt. Een zeer belangrijke demografische trend is de verwachting dat het bevolkingsaantal in Noord-Nederland binnen afzienbare tijd stabiliseert en dat binnen enkele gebieden er sprake zal zijn van krimp van de bevolking. Volgens de Prognose Bevolking & Woningbehoefte van de provincie Fryslân zal het totale inwonertal van de provincie nog enigszins blijven groeien tot ongeveer 2030 (afhankelijk van de variant), waarna de daling zich zal inzetten. Regionaal zijn er wel verschillen; zo zullen de stadsregio s langer en sterker blijven groeien, terwijl in bijvoorbeeld Noordoost-Fryslân nu al nauwelijks sprake meer is van groei. Vanzelfsprekend zal dit effect hebben op het detailhandelsaanbod. Broekhuis Rijs Advisering 7

8 3. Gemeente Leeuwarden a. Ligging De gemeente Leeuwarden bestaat hoofdzakelijk uit de stad Leeuwarden. Dit is de hoofdstad van Fryslân, en is verreweg de grootste kern in de provincie. Leeuwarden kent goede verbindingen met de rest van de provincie en zeker met de belangrijkste andere kernen als Heerenveen, Drachten en Sneek. Er wordt momenteel fors geïnvesteerd in het verbeteren van de infrastructuur. In de richting de stad Groningen ligt een provinciale verbindingsweg. Een kwalitatief betere en daardoor snellere hoofdverbinding tussen beide provinciehoofdsteden wordt gevormd door de pas geopende dubbelbaans autoweg richting Drachten, die daar vervolgens aansluit op de A7 naar Groningen. Ook de verbinding met de noordelijke Randstad via de Afsluitdijk wordt momenteel verbeterd door de verdubbeling van het traject Harlingen-kop Afsluitdijk. Per spoor is Leeuwarden ook van meerdere kanten goed bereikbaar. Geografisch gezien ligt Leeuwarden iets ten noorden van het centrum van de provincie. Kaart 1 Ligging Leeuwarden Broekhuis Rijs Advisering 8

9 Gemeente Leeuwarden b. Demografische gegevens De gemeente Leeuwarden telt in totaal inwoners (per ), waarvan in de stad zelf wonen. De overige kernen zijn deels al opgenomen in het stedelijk gebied van Leeuwarden, zoals Goutum. De rest ligt op zeer geringe afstand van de stad. In vergelijking met het Fries gemiddelde is binnen de gehele gemeente de leeftijdsgroep van 20- tot 30-jarigen sterk oververtegenwoordigd. Leeuwarden is een stad met veel (hoge)scholen, en dus met veel studenten. Kinderen en de leeftijdsgroepen van 40 tot 65 jaar zijn minder vertegenwoordigd in Leeuwarden. Het inkomensniveau van de provincie Fryslân blijft achter bij het gemiddelde inkomen van geheel Nederland (per inwoner). Het inkomensniveau van Fryslân ligt ongeveer 9% onder het Nederlands gemiddelde. Het gemiddeld besteedbaar inkomen per inwoner van Leeuwarden ligt daarentegen 3% boven het Fries gemiddelde. In Leeuwarden wonen slechts 1,94 personen per huishouden. Het gemiddelde voor Fryslân ligt op 2,32 en voor Nederland op 2,27 personen per huishouden. De huishoudens in Leeuwarden zijn in deze gemeente relatief klein, wat gezien de leeftijdsopbouw niet verrassend is. Het aandeel eenpersoonshuishoudens ligt in Leeuwarden op 23.9%, terwijl dat in Fryslân op 13.7% ligt. c. Detailhandelsaanbod In Leeuwarden bedraagt de totale metrage aan detailhandel bijna , waarvan door de sector food m2 (14%) wordt ingenomen, wat een gemiddeld percentage is voor steden van deze omvang. Figuur 1 Detailhandelsaanbod in m² wvo Bron: Locatus Retailverkenner 2007, bewerkt door Broekhuis Rijs Advisering Broekhuis Rijs Advisering 9

10 Gemeente Leeuwarden In vergelijking met een eerder detailhandelsonderzoek van DrooghTrommelen Broekhuis (2000) is het winkelvloeroppervlak met ongeveer 12% toegenomen. Voor geheel Fryslân bedroeg de toename ongeveer 30%. Het aanbod in de binnenstad is in meters iets afgenomen, maar het aantal winkels is vrijwel gelijk gebleven. In figuur 1 is onderscheid gemaakt naar de drie onderzochte winkelgebieden. De Centrale is de perifere detailhandelslocatie van Leeuwarden, die de afgelopen jaren aan invulling en bekendheid heeft gewonnen. Hier bevindt zich dan ook een belangrijke concentratie van het aanbod in de doelgerichte non-food. Maar ook elders in Leeuwarden (o.a. Leeuwarden-West, Businesspark en De Hemrik) zitten concentraties van deze branches. Het modisch recreatieve aanbod concentreert zich vooral in de binnenstad, maar is ook op de Schrans aanwezig. De leegstand in totaal Leeuwarden is met 5% gering, en kan gezien worden als frictieleegstand. Enige leegstand zal namelijk altijd aanwezig zijn. Het totale winkelvloeroppervlak in de detailhandel is fors en is vergelijkbaar met steden van ongeveer inwoners. Per inwoners is m² aan detailhandel beschikbaar, hetgeen ook boven het gemiddelde van kernen van vergelijkbare omvang ligt. Vooral het aanbod doelgericht non-food zorgt voor deze bovengemiddelde getallen. In totaal zijn in de gemeente Leeuwarden circa 800 winkels aanwezig, waardoor de gemiddelde oppervlakte per winkel op 275 m² komt. Dit ligt iets boven het Nederlands gemiddelde, en is de afgelopen jaren ook iets toegenomen. Van alle winkels zijn er 450 in binnenstad te vinden (zie figuur 2); dat is meer dan de helft van alle winkels in Leeuwarden. Het aantal van 450 past ook bij steden met een iets hoger inwonertal; de verhouding van winkels in binnenstad en elders in de stad is vergelijkbaar met die van andere steden. Figuur 2 Aantal verkooppunten Bron: Locatus Retailverkenner 2007, bewerkt door Broekhuis Rijs Advisering Broekhuis Rijs Advisering 10

11 4. Binnenstad a. Aanbod De bewinkeling in de binnenstad speelt zich af in het historische centrum, binnen de singels en grachten. De belangrijkste straten zijn vooral de Nieuwestad, de Wirdumerdijk, Zaailand, de Voorstreek en de verschillende straten die hierop uitkomen. Hier bevinden zich de belangrijkste trekkers op het gebied van de modisch en overige recreatieve branches. Als belangrijke trekkers zijn te noemen V&D, C&A, HEMA, H&M, Esprit, Oilily, Intertoys en Mexx. Kaart 2 Binnenstad Binnenstad Bron: Digitale Stratenatlas Het dagelijkse aanbod in het centrum bestaat vooral uit speciaalzaken. De supermarkten bevinden zich aan de rand van het centrum; een grote Super de Boer aan het Hoekstereind, Poiesz aan de Oostersingel en een kleine AH aan de Pr. Hendrikstraat. Broekhuis Rijs Advisering 11

12 Binnenstad De totale metrage van de binnenstad bedraagt ongeveer In figuur 3 is de verdeling aangegeven. Figuur 3 Winkelvloeroppervlak per branche in m² wvo Bron: Locatus, bewerkt door Broekhuis Rijs Advisering De verhouding tussen het aanbod in het centrale winkelgebied en de rest van de stad is vergelijkbaar met dat van andere grote steden. Ook wanneer gekeken wordt naar de verdeling van de branches dan is hier niets afwijkends of opvallends te constateren. Ook het aantal winkels is vergelijkbaar met dat in andere binnensteden van grote steden. Het parkeren in het centrum kan op meerdere plekken. Vooral de parkeergarages, met name Zaailand en de nieuwe onder het Oldehoofsterkerkhof, worden veelvuldig gebruikt en fungeren als bronpunt voor het centrum (zie ook de appendix). Broekhuis Rijs Advisering 12

13 Binnenstad b. Koopkrachtcijfers Wanneer in deze paragraaf gesproken wordt over koopkracht, dan gaat het over de bestedingen van mensen. In figuur 4 geven we eerst de koopkrachtbinding van de totale gemeente weer. Wanneer hier opvallende zaken in aanwezig zijn, dan heeft dit immers ook zijn weerslag op de gegevens van de binnenstad. De koopkrachtbinding in de dagelijkse en niet-dagelijkse sector is evenwel zoals verwacht mag worden in een stad van deze omvang. In de dagelijkse sector bedraagt de binding 95%; in de niet-dagelijkse sector wordt 85% van de koopkracht gebonden. Dit is een percentage dat past bij steden als Leeuwarden. Het percentage voor nietdagelijks is een gewogen gemiddelde van alle niet-dagelijkse categorieen. Figuur 4 Koopkrachtbinding gemeente Leeuwarden (in %) Binnen de niet-dagelijkse sector lijkt het bindingspercentage in de woninginrichting wellicht aan de lage kant, maar dit is niet afwijkend van hetgeen andere grote steden laten zien. Voor aankopen in deze branche is de consument het meest geneigd om ook op andere locaties te gaan shoppen. Broekhuis Rijs Advisering 13

14 Binnenstad Figuur 5 Koopkrachtbinding onderzoeksgebieden (in %) In figuur 5 is de koopkrachtbinding van de drie onderzoeksgebieden afzonderlijk te zien. Hier zijn een aantal opvallende zaken waar te nemen. Voor de niet-dagelijkse sector is de binnenstad uiterst belangrijk voor de totale koopkrachtbinding in Leeuwarden. Van de totale binding van 83% neemt de binnenstad 42% voor haar rekening. Uiteraard is in de binnenstad vooral de binding in de branches kleding/schoenen en huishoudelijke artikelen hoog. In vergelijkbare steden neemt het hoofdwinkelcentrum gemiddeld iets meer koopkrachtbinding voor haar rekening, namelijk ruim 50% (bron Bolt). Verder is duidelijk te zien, dat de Centrale vooral veel binding weet te realiseren in de branches electro, DHZ-artikelen, en woninginrichting. Dit levert een totale binding in de niet-dagelijkse sector sector op van 13%. Tenslotte is te zien, dat de Schrans 6% van de koopkracht in Leeuwarden aan zich weet te binden, in de dagelijkse en niet-dagelijkse sector. De dagelijkse koopkrachtafvloeiing uit Leeuwarden is met 5% nagenoeg te verwaarlozen. De niet-dagelijkse koopkrachtafvloeiing vanuit Leeuwarden bedraagt 17%. Dit percentage past bij een stad met de omvang van Leeuwarden. Deze bestedingen komen heel gespreid over de provincie en het land terecht, overal in geringe percentages. De enige plaats, die veelvuldig genoemd wordt is Groningen. Binnen de niet-dagelijkse sector zit hier nog wel enig onderscheid in. Dit is het duidelijkst het geval in de branche woninginrichting, waar de afvloeiing ook het grootst is. Maar ook hier is Groningen de vaakst bezochte plaats (IKEA). Voor kleding/ schoenen is de consument uit Leeuwarden ook bereid om elders te gaan shoppen, zoals Groningen of elders in het land. Broekhuis Rijs Advisering 14

15 Binnenstad In figuur 6 gaat het om de herkomst van de bestedingen in de binnenstad, en dus om de toevloeiing naar de binnenstad toe. Figuur 6 Herkomst bestedingen binnenstad (in %) Van alle bestedingen in de dagelijkse sector in de binnenstad wordt 82% door de eigen inwoners verricht(zie figuur 8). Dit betekent dat 18% van buiten Leeuwarden, waarvan het merendeel (16%) uit de rest van de provincie. Hierbij gaat het vooral om de direct aan Leeuwarden grenzende gemeenten. In de niet-dagelijkse sector is de omzet van buiten Leeuwarden bijna even groot als de omzet uit Leeuwarden zelf. Van alle bestedingen in de niet-dagelijkse sector komt 47% van buiten Leeuwarden. Hiervan is 42% afkomstig uit de provincie, waarbij mensen uit de hele provincie naar Leeuwarden komen. Alleen vanuit het zuidoosten en het zuiden van de provincie komen relatief minder mensen naar Leeuwarden. Van de 42% uit Fryslân is ongeveer de helft afkomstig uit de gemeenten die direct aan Leeuwarden grenzen. Gemiddeld ligt het percentage vreemde koopkracht in kernen van de omvang van Leeuwarden op ongeveer 49%. Uit het eerder uitgevoerde onderzoek van DTB (in 2000) kwam uit de indicatieve klantenherkomstmeting (dus niet bestedingen) het volgende naar voren. Van de klanten in het centrum van de binnenstad was toen 49% afkomstig uit Leeuwarden zelf, 33% uit de rest van de provincie, en de resterende 19% van buiten de provincie. Tijdens het huidige onderzoek was 62% afkomstig uit Leeuwarden zelf, 27% uit de rest van de provincie en 11% van buiten de provincie. Veelal besteden bezoekers uit de eigen kern meer dan bezoekers van buiten de kern. Broekhuis Rijs Advisering 15

16 Binnenstad c. Economisch functioneren De vloerproductiviteit in het noorden van het land ligt over het algemeen iets lager dan in het midden of westen van het land. Dit heeft vaak te maken met het feit dat de meters goedkoper te verkrijgen zijn, waardoor supermarkten en ook non-food winkels vaak groter van omvang zijn. Met dit gegeven wordt in de berekening voor het economisch functioneren rekening gehouden. Daarentegen blijkt uit landelijke cijfers (bron:bolt) dat grotere steden hogere vloerproduktiviteiten laten zien dan kleinere plaatsen. In de berekeningen voor de bestedingen is ook een correctie toegepast voor het inkomensniveau van de gemeente. Omdat de vloerproductiviteit van de non-foodzaken een gemiddelde is voor meerdere sterk uiteenlopende branches, dient dit cijfer als een indicatie van het economisch functioneren beschouwd te worden. In de dagelijkse sector ligt de vloerproductiviteit in Leeuwarden dichtbij het Nederlands gemiddelde van ongeveer omzet per m²; daarmee functioneert deze sector naar behoren. Tabel 1 Vloerproductiviteit (omzet per m², in ) Leeuwarden Nederland dagelijks niet-dagelijks In de niet-dagelijkse sector ligt de vloerproductiviteit iets onder het Nederlands gemiddelde, terwijl verwacht mocht worden dat de vloerproductiviteit iets boven het gemiddelde zou liggen. Een deel van de verklaring hiervoor kan gevonden worden in het relatieve grote aanbod aan detailhandel in de stad. Dit geeft een neerwaartse druk op de vloerproductiviteit. d. Bezoekgedrag en motieven Een belangrijk onderdeel van het koopstromenonderzoek is de beoordeling door de bezoeker van dat winkelgebied. Op basis van een aantal kwalitatieve vragen is de waardering gepeild. Aan de klant is gevraagd om voor een aantal onderwerpen een rapportcijfer op de schaal van 1 tot 10 te geven. De onderwerpen waarover naar een mening gevraagd is luiden als volgt: Het aantal winkels in het winkelgebied De kwaliteit van de winkels De bereikbaarheid van het winkelgebied per auto Broekhuis Rijs Advisering 16

17 Binnenstad De parkeermogelijkheden met de auto De stallingsmogelijkheden voor de fiets De gezelligheid en sfeer in het winkelgebied De inrichting en aankleding van het winkelgebied Waar het onderscheid tussen de regiobezoekers en de inwoners van Leeuwarden een significant verschil oplevert, wordt dit vermeld. De bezoekers waarderen het winkelgebied over het algemeen voldoende (zie figuur 7). Vooral het aantal winkels en de kwaliteit van de winkels worden goed beoordeeld. Daarentegen ligt de score van de bereikbaarheid per auto aan de lage kant. De score is absoluut gezien niet zorgelijk laag, maar is herkenbaar voor binnensteden van grote plaatsen. Wat wel om aandacht vraagt is vooral het element inrichting/aankleding van het winkelgebied. Hoewel de bezoeker van buiten Leeuwarden hier een iets hogere score geeft dan de inwoner zelf (6.8 ten opzichte van 6.6), is dit voor een centrum met een bovenregionale functie een belangrijk onderdeel. Ook in het aanvullende onderzoek zijn hier diverse suggesties voor gedaan (zie appendix). Figuur 7 Waardering winkelgebied Zowel voor aankopen in de dagelijkse als de niet-dagelijkse sector blijkt de factor afstand (dichtbij woning) een hele belangrijke te zijn voor keus voor een winkelgebied (zie figuur 8). Maar opvallend in vergelijking met andere winkelgebieden in de provincie is de factor handige combinatie van winkels in vooral de niet-dagelijkse sector in de binnenstad. Verder wordt relatief vaak aangegeven, dat het dicht bij het werk ligt, en Broekhuis Rijs Advisering 17

18 Binnenstad dat specifieke producten of winkels bezocht worden. Diverse winkels zijn alleen in Leeuwarden te vinden; daar komen bezoekers ook voor. Figuur 8 Bezoekreden winkelgebied Het winkelgebied in de binnenstad wordt regelmatig bezocht (figuur 9); de totale verdeling is heel gelijkmatig. Van alle centrumbezoekers komt 36% enkele malen per maand of minder vaak. De bezoekfrequentie van de inwoners van Leeuwarden ligt uiteraard veel hoger dan die van de bezoekers van buiten Leeuwarden. Dit geeft duidelijk het karakter van een bovenregionaal verzorgend winkelgebied weer, waar het recreatief shoppen belangrijk is. Figuur 9 Bezoekfrequentie Broekhuis Rijs Advisering 18

19 Binnenstad De inwoners van de gemeente Leeuwarden komen veelal op de fiets naar het centrum van Leeuwarden, zowel voor de dagelijkse als de niet-dagelijkse aankopen (zie figuur 10). Voor de bezoekers van buiten Leeuwarden is vooral de niet-dagelijkse sector relevant. Het overgrote deel (79%) komt hier met de auto. Tevens komt 15% met het openbaar vervoer; dit is een hoog percentage. In de appendix is meer te lezen over de gekozen invalsroutes met de auto naar de binnenstad, en waar de bezoekers hun auto parkeren. Ten tijde van het indicatieve DTB-onderzoek (uit 2000) kwam 41% van alle bezoekers met de auto naar het centrum. Figuur 10 Vervoerswijze (in %) Naast deze algemene vragen is in de kernen van Leeuwarden nog een aantal specifieke vragen gesteld tijdens de mondelinge enquêtes over wat bezoekers in het centrum van plan zijn te gaan doen, en hoeveel geld ze hebben uitgegeven of denken uit te gaan geven. Bij de vraag naar het bezoekdoel (figuur 11) konden de bezoekers meerdere antwoorden geven, zodat het totaal op meer dan 100% uitkomt. Deze bezoekers van de binnenstad komen met name voor het shoppen. Daarnaast is het gericht een aantal niet-dagelijkse winkels bezoeken ook een belangrijk bezoekdoel. Door 13% wordt aangegeven, dat ze (ook) een bezoek brengen aan andere voorzieningen. Hierbij valt te denken aan de markt, de horeca, of een museum. Ook hierover is meer in de appendix te lezen. Broekhuis Rijs Advisering 19

20 Binnenstad Figuur 11 Bezoekdoel (in %) Tot slot is de bezoeker nog gevraagd naar het te besteden bedrag (figuur 12). De uitkomst hiervan is zeer gevarieerd. Hieruit kan worden afgeleid, dat de binnenstad inderdaad voor meerdere doelen bezocht worden. Het aandeel bestedingen boven de 200,-- ligt hoger dan in andere plaatsen van Fryslân. Figuur 12 Besteed bedrag in (in %) Broekhuis Rijs Advisering 20

21 5. Schrans a. Aanbod De Schrans en de Verlengde Schrans vormen samen één van de belangrijkste routes vanuit het zuiden van Leeuwarden naar het centrum. De Schrans ligt centraal in de wijk Huizum. In feite is hier sprake van een wijkcentrum in een aanloopstraat naar het centrum met een divers aanbod. Aan de noordzijde vormt de spoorlijn de grens met het centrumgebied. Kaart 2 Schrans Bron: Digitale Stratenatlas De belangrijkste trekkers in dit winkelgebied zijn de supermarkten van AH en Aldi, en daarnaast diverse aanbieders in de niet-dagelijkse sector, zoals Blokker, Expert, Scapino, Kruidvat, Top1Toys, Jilly&Mitch en Action. Het parkeren geschiedt vooral in de middenberm, waar P-plaatsen zijn aangelegd, en op het parkeerterrein aan de Sixmastraat. Broekhuis Rijs Advisering 21

22 Schrans Het totale winkelvloeroppervlak detailhandel van Schrans bedraagt ongeveer Leegstand komt hier vrijwel niet voor (1% van het aanwezige winkelbestand). Figuur 13 Winkelvloeroppervlak per branche in m² Bron: Locatus, bewerkt door Broekhuis Rijs Advisering Behalve het foodaanbod en diverse aanbieders op het gebied van de mode is in figuur 13 te zien, dat op de Schrans ook een aanzienlijk aanbod in de doelgerichte non-food is te vinden. Hieronder vallen o.a. Jan de Jong Wonen en Jan Terpstra Tweewielerzaak. b. Koopkrachtcijfers Wanneer in deze paragraaf gesproken wordt over koopkracht, dan gaat het over de bestedingen van mensen. Het winkelgebied de Schrans weet in de zowel de dagelijkse sector 6% koopkrachtbinding te realiseren binnen Leeuwarden en in de niet-dagelijkse sector 5% (zie figuur 14). Het percentage voor niet-dagelijks is een gewogen gemiddelde van alle niet-dagelijkse categorieën. De bindingspercentages binnen de niet-dagelijkse sector verschillen Broekhuis Rijs Advisering 22

23 Schrans nogal, maar zijn te verklaren uit het aanbod aan de Schrans. Naast de aanwezigheid van de supermarkten zijn de vestigingen van Blokker en Expert (met aanbod in de huishoudelijke en electrobranche) herkenbaar in deze uitkomsten. Ondankt de geringe afstand tot de binnenstad weet de Schrans toch in alle branches de nodige koopkracht aan zich te binden. Figuur 14 Koopkrachtbinding Schrans (in %) In de volgende figuur (figuur 15) kijken we naar de toevloeiing van koopkracht. Het aandeel koopkracht van buiten Leeuwarden ligt op de Schrans op 15% in de nietdagelijkse sector. De Schrans is goed bekend binnen Leeuwarden; voor bezoekers van buiten is een winkelgebied als de Schrans veel minder interessant. Het winkelgebied is evenwel goed bereikbaar. De bezoekers van buiten Leeuwarden komen vooral uit Menaldumadeel en Littenseradiel. Broekhuis Rijs Advisering 23

24 Schrans Figuur 15 Herkomst bestedingen op de Schrans (in %) c. Bezoekgedrag en motieven Een belangrijk onderdeel van het koopstromenonderzoek is de beoordeling door de bezoeker van dat winkelgebied. Op basis van een aantal kwalitatieve vragen is de waardering gepeild. Aan de klant is gevraagd om voor een aantal onderwerpen een rapportcijfer op de schaal van 1 tot 10 te geven. De onderwerpen waarover naar een mening gevraagd is luiden als volgt: Het aantal winkels in het winkelgebied De kwaliteit van de winkels De bereikbaarheid van het winkelgebied per auto De parkeermogelijkheden met de auto De stallingsmogelijkheden voor de fiets De gezelligheid en sfeer in het winkelgebied De inrichting en aankleding van het winkelgebied Waar het onderscheid tussen de regiobezoekers en de inwoners van Schrans een significant verschil oplevert, wordt dit vermeld. Broekhuis Rijs Advisering 24

25 Schrans Figuur 16 Waardering winkelgebied De bezoekers waarderen het winkelgebied over het algemeen goed; de cijfers zijn allemaal voldoende (figuur 16). Opvallend is de lage score voor de stallingsmogelijkheden van de fiets. Dit onderwerp wordt door de bezoeker van buiten Leeuwarden significant beter beoordeeld dan door de inwoners zelf (7.1 ten opzichte van 6.6). De inwoners van Leeuwarden maken veel meer gebruik van de fiets voor een bezoek (zie figuur 19), en kunnen dit mogelijk beter beoordelen. De gezelligheid en sfeer wordt door de eigen inwoners significant beter beoordeeld dan door de bezoekers van buiten Leeuwarden (7.4 respectievelijk 7.1). Figuur 17 Bezoekreden winkelgebied Broekhuis Rijs Advisering 25

26 Schrans Voor de dagelijkse bestedingen blijkt de factor afstand (dichtbij woning) verreweg de meest bepalende voor de keus voor een winkelgebied (figuur 17). Ook bij de nietdagelijkse aankopen is dit het geval, maar hier speelt een handige combinatie van winkels op de Schrans ook een belangrijke rol. Daarnaast valt bij de dagelijkse sector vooral de factor prijs op. De relatie met de Aldi discount supermarkt valt hier te leggen. Tenslotte speelt de sfeer op de Schrans in de niet-dagelijkse sector ook een rol van betekenis. Figuur 18 Bezoekfrequentie Het winkelgebied in Schrans wordt zeer regelmatig bezocht (figuur 18). Maar liefst 53% geeft aan meerdere keren per week hier te winkelen. Dat komt overeen met de eigenschappen van een echt boodschappencentrum met enkele aanvullende branches. Uiteraard is ook hier duidelijk te zien, dat de bezoekfrequentie onder de inwoners van Leeuwarden veel hoger ligt dan bij de bezoekers van buiten Leeuwarden. Broekhuis Rijs Advisering 26

27 Schrans Figuur 19 Vervoerswijze (in %) Bijna de helft van de consumenten komt met de auto naar Schrans; dit geldt zowel voor de dagelijkse als niet-dagelijkse aankopen (figuur 19). De bereikbaarheid en de parkeergelegenheid worden goed gewaardeerd. Het veelal voor de deur kunnen parkeren van de auto geeft de Schrans iets extra s ten opzichte van een aantal andere winkelgebieden. De inwoners van Leeuwarden zelf maken wel iets vaker gebruik van de fiets (61% in de dagelijkse sector). De groep overig vervoer is met name het openbaar vervoer. Naast deze algemene vragen is in de kernen van Leeuwarden nog een aantal specifieke vragen gesteld tijdens de mondelinge enquêtes over wat bezoekers in het winkelgebied van plan zijn te gaan doen, en hoeveel geld ze hebben uitgegeven of denken uit te gaan geven. Bij de vraag naar het bezoekdoel (figuur 20) konden de bezoekers meerdere antwoorden geven, zodat het totaal op meer dan 100% uitkomt. De bezoekers van Schrans komen veelal gericht één of twee winkels voor de dagelijkse dan wel de nietdagelijkse artikelen bezoeken. Ook de combinatie van dagelijks met niet-dagelijks wordt regelmatig genoemd (13%). Opvallend is daarnaast toch ook, dat een fors deel van de bezoekers van de Schrans ook komen om recreatief te winkelen (24%). Broekhuis Rijs Advisering 27

28 Schrans Figuur 20 Bezoekdoel (in %) Tot slot is de bezoeker nog gevraagd naar het te besteden bedrag (figuur 21). Het merendeel van de bezoekers van de Schrans denkt minder dan 15,-- of een bedrag tussen de 15,-- en 50,-- uit te geven. Maar ook hogere bedragen worden besteed op de Schrans, hetgeen niet verwonderlijk is bij het aanbod op de Schrans. Het gaat niet alleen om uitgaven in de dagelijkse sector. Figuur 21 Besteed bedrag in (in %) Broekhuis Rijs Advisering 28

29 De Centrale 6. De Centrale a. Aanbod De Centrale is een winkelgebied aan de binnenring van Leeuwarden, oostelijk van het centrum. Dit winkelgebied is specifiek ontwikkeld voor de grootschalige detailhandel. Als grote trekkers zitten hier de Mediamarkt, ToysRUs e BCC. Als subtrekkers kunnen Kwantum, Praxis, Leen Bakker, beddenzaken en Brugman Keukens genoemd worden. Tussen de verschillende winkels is parkeergelegenheid. Kaart 2 De Centrale Bron: Digitale Stratenatlas Het totale winkelvloeroppervlak van De Centrale bedraagt bijna m². Dit aanbod zit vrijwel geheel in de branche doelgerichte non-food (zie figuur 22). Broekhuis Rijs Advisering 29

30 De Centrale Figuur 22 Winkelvloeroppervlak per branche in m² Bron: Locatus, bewerkt door Broekhuis Rijs Advisering b. Koopkrachtcijfers Wanneer in deze paragraaf gesproken wordt over koopkracht, dan gaat het over de bestedingen van mensen. Bij de koopkrachtbinding op De Centrale draait het vooral om de binding in de niet-dagelijkse sector (figuur 23). De Centrale weet 16% van alle bestedingen door inwoners uit Leeuwarden in de niet-dagelijkse sector aan zich te binden. De koopkrachtbinding wordt met name behaald in de branches woninginrichting, electro en DHZ. Het aanbod op de Centrale bestaat ook voor het merendeel uit deze branches. Bijna de helft van alle bestedingen van de inwoners van Leeuwarden, in de electrobranche, komt terecht op de Centrale. Broekhuis Rijs Advisering 30

31 De Centrale Figuur 23 Koopkrachtbinding De Centrale (in %) In de volgende figuur kijken we naar de toevloeiing van koopkracht naar De Centrale (figuur 24). Ruim de helft is afkomstig uit Leeuwarden zelf. Maar veel bezoekers van de Centrale komen van elders uit de provincie. De inwoners uit de gemeenten, grenzend aan Leeuwarden (Menaldumadeel, Tytsjerksteradeel, Leeuwarderadeel en Boarnsterhim) zijn samen goed voor 21% van de bestedingen op de Centrale. De inwoners uit de rest van de provincie nemen ongeveer evenveel voor hun rekening bij de bestedingen. Dit geeft aan, dat de reikwijdte van de Centrale provinciaal is. Figuur 24 Herkomst niet-dagelijkse bestedingen op De Centrale (in %) Broekhuis Rijs Advisering 31

32 De Centrale c. Bezoekgedrag en motieven Een belangrijk onderdeel van het koopstromenonderzoek is de beoordeling door de bezoeker van dat winkelgebied. Op basis van een aantal kwalitatieve vragen is een waardering ontstaan. Aan de klant is gevraagd om voor een aantal onderwerpen een rapportcijfer op de schaal van 1 tot 10 te geven. De onderwerpen waarover naar een mening gevraagd is luiden als volgt: Het aantal winkels in het winkelgebied De kwaliteit van de winkels De bereikbaarheid van het winkelgebied per auto De parkeermogelijkheden met de auto De stallingsmogelijkheden voor de fiets De gezelligheid en sfeer in het winkelgebied De inrichting en aankleding van het winkelgebied Waar het onderscheid tussen een regiobezoeker en de inwoner van De Centrale een significant verschil oplevert, wordt dit vermeld. Figuur 25 Waardering winkelgebied De bezoekers waarderen het winkelgebied over het algemeen goed (figuur 25); vooral de eerste vier onderdelen krijgen hoge waarderingen. Op de laatste drie onderdelen ligt de score aanmerkelijk lager. Gezien de vervoerswijze (zie figuur 28) levert een lagere score voor de fietsstallingen niet direct tot lastige situaties. De gezelligheid/sfeer en de inrichting/aankleding dragen bij aan het algemene winkelklimaat. Dit zijn niet de belangrijkste redenen om naar een winkelgebied als de Centrale te gaan (in tegenstelling tot de binnenstad). Overigens geven de bezoekers van buiten Leeuwarden voor de inrichting en aankleding een hogere score (6.5) dan de inwoners Broekhuis Rijs Advisering 32

33 De Centrale van Leeuwarden (6.2). Wel erg belangrijk voor de Centrale zijn de waarderingen op de onderdelen parkeren en bereikbaarheid. Deze aspecten vormen belangrijke aantrekkingspunten van een grootschalig winkelgebied. Hierop worden hoge scores gegeven. Figuur 26 Bezoekreden winkelgebied, niet dagelijkse sector (in %) Veruit de belangrijkste reden om de Centrale te bezoeken is de handige combinatie van winkels bij elkaar (figuur 26). Deze factor wordt door meer dan de helft van de bezoekers genoemd. Daarnaast speelt ook hier de factor afstand (dichtbij woning) een rol van betekenis. Verder worden ook vaak genoemd, dat hier bepaalde winkels of producten te koop zijn waarvoor men graag de Centrale bezoekt. Bij de antwoordcategorie anders is tot slot nog in 3% van de gevallen de openingstijden/koopzondag genoemd. De bezoekfrequentie laat een zeer opvallend, maar ook kenmerkend beeld zien (figuur 27). Een relatief lage bezoekfrequentie past bij een grootschalig winkelgebied met branches zoals op de Centrale. De Centrale wordt onregelmatig bezocht Broekhuis Rijs Advisering 33

34 De Centrale Figuur 27 Bezoekfrequentie Evenmin verrassend is de wijze waarop de Centrale bezocht wordt. De meeste bezoekers komen met de auto naar de Centrale, waarbij de bezoekers van buiten Leeuwarden dit nog vaker doen dan de inwoners zelf (figuur 28). Figuur 28 Vervoerswijze (in %) Broekhuis Rijs Advisering 34

35 De Centrale Naast deze algemene vragen is in de winkelgebieden van Leeuwarden nog een aantal specifieke vragen gesteld tijdens de mondelinge enquêtes over wat ze in dat winkelgebied van plan zijn te gaan doen, en hoeveel geld ze hebben uitgegeven of denken uit te gaan geven. Bij de vraag naar het bezoekdoel (figuur 29) konden de bezoekers meerdere antwoorden geven, zodat het totaal op meer dan 100% kan uitkomen. In De Centrale is daar nauwelijks sprake van. De mensen die winkelen in De Centrale komen veelal gericht een aantal winkels in de niet-dagelijkse sector bezoeken. Daarnaast geeft nog 19% aan, dat ze komen shoppen of zich oriënteren op producten. Figuur 29 Bezoekdoel (in %) Als laatste is de bezoeker nog gevraagd naar hun te besteden bedrag (figuur 30). Ruim 1 op de 5 bezoekers geeft meer dan 100,-- uit op de Centrale, terwijl nog bijna een kwart tussen de 50,-- en 100,-- uitgeeft. Deze percentages liggen duidelijk hoger dan in vele andere winkelgebieden. Toch geeft 28% van de bezoekers aan slechts een gering bedrag (< 15,--) te besteden. Ook voor kleinere aankopen gaat de bezoeker gericht naar de Centrale, waarbij de goede bereikbaarheid en het parkeren ongetwijfeld een rol spelen. Broekhuis Rijs Advisering 35

36 De Centrale Figuur 30 Besteed bedrag in (in %) Broekhuis Rijs Advisering 36

37 7. Samenvatting Leeuwarden Leeuwarden is met meer dan inwoners verreweg de grootste plaats in de provincie Fryslân. Zowel het aantal meters aan detailhandel als het aantal vestigingen is in Leeuwarden royaal. Het aanbod isvergelijkbaar met steden van iets grotere omvang, van ongeveer inwoners. Leeuwarden is echter een provinciale hoofdstad in een landelijk gebied waardoor een royaler aanbod verklaarbaar is. De koopkrachtbinding in Leeuwarden is zowel in de dagelijkse (met 95%) als in de niet-dagelijkse sector (met 85%) op een niveau dat past bij een stad van deze omvang. Alleen voor de woninginrichting gaan inwoners van Leeuwarden nog wel eens naar elders, zoals naar Groningen. De winkels functioneren economisch gezien naar behoren, met name in de dagelijkse sector. De binnenstad van Leeuwarden kent een gevarieerd aanbod aan detailhandel. Van alle bestedingen komt bijna de helft van bezoekers van buiten Leeuwarden, en wel uit de hele provincie, en zelfs van daarbuiten. De overall waardering voor het winkelgebied van de binnenstad is redelijk. De bereikbaarheid met de auto en de inrichting/aankleding laten de laagste scores zien. Vooral het aantal winkels en de kwaliteit hiervan worden goed gewaardeerd. In de binnenstad is het recreatief shoppen uiteraard erg belangrijk. Daarbij vindt men het handig, dat diverse winkels op geringe afstand van elkaar te vinden zijn. Ook komt de bezoeker naar het centrum voor specifieke winkels of producten. Het winkelgebied aan de Schrans kenmerkt zich door een gevarieerd aanbod, met zowel op dagelijks als niet-dagelijks gebied een aantal belangrijke trekkers. Het winkelgebied wordt vooral bezocht om gericht naar een aantal winkels te gaan. Ook hier worden de kwaliteit en het aantal winkels goed gewaardeerd. Maar ook de andere onderdelen, zoals het parkeren, laten een goede score voor de Schrans zien. Velen komen dan ook regelmatig met de auto hier naar toe. Het winkelgebied is vooral voor de eigen inwoners van Leeuwarden van belang. De Centrale is in alles een ander winkelgebied dan andere winkelgebieden. Het grootschalige aanbod bestaat hoofdzakelijk uit de non-food branches. Vooral in de electrobranche neemt de Centrale een sterke positie in. Met het huidige aanbod weet de Centrale veel omzet van buiten Leeuwarden aan te trekken, uit de hele provincie. De bezoeker is zeer te spreken over de bereikbaarheid en het parkeren, elementen die erg belangrijk zijn voor de Centrale. De sfeer/gezelligheid en de aankleding scoren beduidend minder, maar niet onvoldoende. Bezoekers komen veelal 1x per maand of nog minder om gericht een aantal winkels te bezoeken. De handige combinatie van winkels wordt gezien als een pluspunt. Uiteindelijk liggen de bestedingen op de Centrale redelijk hoog. Broekhuis Rijs Advisering 37

38 8. Conclusies Leeuwarden De verzorgingsfunctie van (de binnenstad van) Leeuwarden is duidelijk provinciaal. De binnenstad haalt veel omzet uit zowel de aangrenzende gemeenten als ook uit verder weg gelegen kernen. Leeuwarden steekt duidelijk boven de andere plaatsen in de provincie uit. In de binnenstad is sprake van een sterk winkelgebied, dat goed gewaardeerd wordt. Maar de inrichting en aankleding van de binnenstad vraagt wel om aandacht. Het aanbod voldoet aan de verwachtingen van de consument. Het recreatieve aspect speelt een grote rol bij het winkelen in de binnenstad. De Schrans kan beschouwd worden als een functioneel boodschappencentrum met een aantal extra elementen. De meeste bezoekers van de Schrans komen uit Leeuwarden zelf, en komen veelal gericht een aantal boodschappen halen. Maar daarnaast kan het gezien worden als een goed bereikbaar en ook sfeervol/gezellig winkelgebied. De Schrans heeft een combinatie van winkels, die blijkbaar goed voldoet aan de wensen van de bezoeker. Men gaat hier regelmatig naar toe, zoals in de meeste boodschappencentra. De Centrale is een perifeer winkelgebied in Leeuwarden, dat evenals de binnenstad in staat is om klanten (en dus bestedingen) uit de hele provincie naar zich toe te trekken. Zowel binnen Leeuwarden als erbuiten is de positie van de Centrale vooral in de branche electro sterk. Elementen waarvan een winkelgebied als de Centrale veelal afhankelijk is, zoals de bereikbaarheid en het parkeren, worden goed gewaardeerd. Het winkelgebied op de Centrale is een welkome aanvulling op het overige aanbod in Leeuwarden, en met name op dat in de binnenstad. Van alle bezoekers op de Centrale is een aanzienlijk deel (18%) ook van plan de binnenstad te bezoeken of heeft dat al gedaan. Ook tussen de Schrans en de binnenstad is sprake van veel combinatiebezoek (32%). Broekhuis Rijs Advisering 38

39 9. Resultaten Vraaghetdevries.nl In het kader van het koopstromenonderzoek is voor aanvullende consumenten informatie gebruik gemaakt van het consumentenpanel Vraaghetdevries.nl van het Kenniscentrum van de Noordelijke Hogeschool te Leeuwarden. Dit onderzoek is niet specifiek voor Leeuwarden gehouden, doch voor de hele provincie. De uitkomsten hebben geen directe relatie met het voorgaande. Naast informatie over het koopgedrag van de panelleden geven de uitkomsten zicht op een tweetal specifieke onderwerpen in de hele provincie. Deze onderwerpen betreffen de beleving van veiligheid en het online shoppen. a. Veiligheid Het consumentenpanel is gevraagd naar het gevoel van veiligheid in winkelgebieden, zowel overdag als s avonds. Dit is door de consument met een rapportcijfer van 1 tot 10 beoordeeld. De uitkomsten hiervan staan in figuur 31. Figuur 31 Gevoel van veiligheid Over het algemeen wordt de veiligheid met een 7 of 8 beoordeeld. Er zijn echter grote verschillen waarneembaar tussen de cijfers over de veiligheid overdag, en die over de veiligheid s avonds. Ongeveer 1 op de 3 panelleden geeft voor s avonds een 6 of lager als cijfer. Dit geeft aan, dat het veiligheidsgevoel vooral s avonds veel aandacht vraagt. Factoren als leeftijd, geslacht en inkomensniveau laten bij deze beoordeling vrijwel geen significante verschillen zien. Broekhuis Rijs Advisering 39

40 Wanneer gericht gevraagd wordt of de veiligheid een rol speelt bij het maken van een keuze van het winkelgebied, dan blijkt dit wel het geval te zijn bij 1 op de 3 van de panelleden (zie figuur 32). Ondanks dat mannen en vrouwen de winkelgebieden dezelfde rapportcijfers geven voor de veiligheid overdag en s avonds, speelt voor vrouwen de veiligheid significant vaker een rol bij het selecteren van een winkelgebied. Figuur 32 Rol veiligheid bij keuze winkelgebied Tevens is gevraagd naar de oorzaak van de gevoelens van onveiligheid, bij hen die de veiligheid met een 6 of lager beoordeelden. Hieruit komt vooral naar voren, dat men beducht is voor het rondhangen van personen, die daar niet aan het winkelen zijn. Agressief gedrag en het lastig gevallen worden zijn ook veel genoemde oorzaken. In combinatie met deze antwoorden wordt ook de beperkte aanwezigheid van de politie veelvuldig genoemd. Tabel 2 Oorzaken onveiligheidsgevoel Rondhangen van jongeren/zwervers/dronken mensen 80% Vernieling aan fietsen/bushokjes 13% Gebrek aan straatverlichting 13% Graffiti, rommel op straat 7% Weinig politiesurveillance 21% Agressief gedrag, lastig gevallen worden door onbekenden 24% Eigen slechte ervaringen 3% Anders 10% Broekhuis Rijs Advisering 40

41 Om het gevoel van onveiligheid te verminderen is door de panelleden aangegeven dat er vooral veel behoefte is aan meer toezicht door de politie, bewaking en/of camera s is. Daarnaast zou men meer verlichting in het winkelgebied op prijs stellen. Op dit onderdeel is geen verschil te zien naar leeftijd, geslacht of inkomen. Tabel 3 Suggesties ter verbetering Meer toezicht door personen en/of camera's 81% Geen dode hoeken 6% Meer verlichting 28% Minder bosjes en struiken die het zicht belemmeren 3% Anders 11% b. Online shopping Tegenwoordig worden steeds vaker aankopen gedaan via het internet. Aan het consumentenpanel is de vraag voorgelegd in hoeverre gebruik gemaakt wordt van aankopen via het internet. Uit de antwoorden blijkt dat maar liefst 55% wel eens aankopen via het internet doet. Een minderheid (45%) doet het dus nog niet. Van de Friezen tot 40 jaar doet ruim driekwart wel eens aankopen via het internet. Bovendien maken mannen iets vaker gebruik van het internet voor aankopen. Friezen met een hoger inkomen doen dit ook vaker. Figuur 33 Online shopping Wel of niet online shoppen Zo nee, waarom niet Broekhuis Rijs Advisering 41

42 In figuur 33 staat aangegeven waarom de panelleden (nog) geen gebruik maken van het internet voor het doen van aankopen. Voor 40% geldt dat ze geen computer hebben of er geen verstand van hebben. Vooral 60+-ers geven aan nog geen computer te hebben. Ook bij de inkomens beneden modaal speelt dit nadrukkelijk een rol. Van het totaal geeft 36% aan het betreffende product liever eerste te willen zien of voelen alvorens het aan te schaffen. Degene die wel via internet aankopen verrichten is gevraagd wat zij dan zoal kopen op deze manier (zie tabel 4, met meerdere antwoordcategorieën). Dit blijkt zeer divers te zijn; van alles wordt via internet aangeschaft. Wel scoort een aantal categorieën hoog; dat zijn o.a. mode, uitstapjes/reizen en boeken, cd s en dvd s. Opgemerkt dient te worden dat de online bestellingen bij postorderbedrijven als Wehkamp, Neckermann en Otto in deze getallen zijn meegenomen, evenals aankopen via sites als marktplaats.nl. Tabel 4 Aanschaf soort producten Levensmiddelen / drogisterijartikelen 3% Kleding en/of schoenen 37% Reizen / weekendjes weg / uitstapjes 37% PC Hardware / software / games 23% Telecom / telefoons 10% Boeken/cd's/dvd's 32% Woninginrichting 4% Witgoed / elektronische producten 7% Overig 21% Uit het onderzoek is verder naar voren gekomen, dat vrouwen vaker kleding en schoenen via internet aanschaffen, terwijl mannen vaker computerspullen kopen via internet. Friezen met een hoger inkomen kopen vaker reizen en weekendjes weg. De leeftijd laat geen wezenlijke verschillen zien in de soort producten, die men koopt. De meeste mensen kopen enkele keren per jaar iets via internet, maar een aanzienlijk aantal (33%) toch al op zeer regelmatige basis, vaker dan 6 keer per jaar (zie figuur 34). Met name de groep jarige internetshoppers is actief in het regelmatig aankopen doen. Het aantal keren aankopen doen verschilt niet naar geslacht of inkomen. Broekhuis Rijs Advisering 42

43 Figuur 34 Aankoopfrequentie internet Uit figuur 35 blijkt, dat het niet alleen om geringe bedragen gaat; 27% geeft aan dat ze de laatste keer meer dan 100,- hebben uitgegeven per aankoop op het internet. Het besteed bedrag van de laatste aankoop verschilt niet naar geslacht, leeftijd of inkomensniveau. Figuur 35 Aankoopbedrag Broekhuis Rijs Advisering 43

44 Uit vergelijkbare onderzoeken in Nederland (o.a. HBD, 2005) blijkt dat internet duidelijk aan populariteit wint. Het onderzoek van de HBD geeft aan dat het landelijk gemiddelde op 113,- per online bestelling ligt, hetgeen redelijk overeenkomt met de uitkomsten van dit onderzoek. Broekhuis Rijs Advisering 44

45 Bijlage: 1. Verantwoording In de gehele provincie Fryslân zijn voor het koopstromenonderzoek telefonische enquêtes gehouden. Dat wil zeggen, dat ook in de gemeentes die niet aan het onderzoek deelnemen, vraaggesprekken zijn gevoerd. Hiermee is het mogelijk om met voldoende betrouwbaarheid (95%) uitspraken te doen over de koopstromen binnen Fryslân. De betrouwbaarheid van de uitkomsten is een harde randvoorwaarde geweest in het onderzoek. In alle deelnemende gemeenten zijn minimaal 385 telefonische vraaggesprekken gevoerd. Daarnaast zijn in alle deelnemende gemeenten minimaal 100 straatinterviews gehouden, om de toevloeiing naar de gemeente en/of het winkelgebied goed te kunnen berekenen. Om over een aantal kwalitatieve aspecten meer duidelijkheid te krijgen, is door diverse gemeenten de keus gemaakt om de straatinterviews op te hogen naar 300, zodat ook hierover met voldoende zekerheid uitspraken gedaan kunnen worden. Hierdoor is de representativiteit gewaarborgd. In totaliteit zijn bijna vraaggesprekken gevoerd. Door de combinatie van telefonisch en mondeling enquêteren is het mogelijk om te komen tot een goed gevulde en representatieve steekproef van de bevolking per herkomstgebied. Per gemeente heeft naar leeftijdsopbouw een weging plaats gevonden. Telefonisch worden over het algemeen meer ouderen ondervraagd, terwijl dit op straat vaker jongeren zijn. Uiteraard is ook een weging toegepast op het inwonertal van de verschillende gemeenten en kernen. Bovendien is ook in een aantal aan Fryslân grenzende gemeenten in Groningen, Overijssel en Flevoland telefonisch onderzoek verricht. Vraaghetdevries.nl Vraaghetdevries.nl is een bestaand consumentenpanel van het Kenniscentrum van de Noordelijke Hogeschool te Leeuwarden, in samenwerking waarmee dit onderzoek is uitgevoerd. Dit middel is ingezet om enerzijds een aantal vragen over het koopgedrag ook hierbij te stellen, anderzijds om eenvoudig een aantal aanvullende vragen te kunnen stellen. Het panel bestaat uit respondenten, van wie alle achtergrondeigenschappen bekend zijn. De extra vragen zijn niet specifiek per gemeente, doch voor de gehele provincie een waardevolle aanvulling. De onderzochte onderwerpen betreffen de veiligheid in winkelgebieden en het online shoppen. Broekhuis Rijs Advisering 45

46 2. Verklarende woordenlijst Dagelijkse artikelen Niet-dagelijkse artikelen Food Frequent benodigd non-food Modisch recreatief Overig recreatief Doelgericht non-food Overige detailhandel Koopkrachtbinding Koopkrachtafvloeiing Koopkrachttoevloeiing Wvo=winkelvloeroppervlak Koopstromen Vloerproductiviteit Levensmiddelen (food) en artikelen voor de persoonlijke verzorging. Alle artikelen die niet onder dagelijks vallen( o.a. kleding, elektronica, huishoudelijke artikelen, DHZartikelen, bruin- en witgoed, wonen, vrije tijdsartikelen) Voedings- en genotmiddelen Huishoudelijke artikelen, drogist, parfumerie Kleding, schoenen, lederwaren Warenhuis, juwelier, optiek, hobby, media, sport, antiek Doe-het-zelf, wonen, bruin- en witgoed, plant & dier, auto & fiets 2 e hands artikelen, audicien, erotiek De mate waarin inwoners uit een bepaald gebied (kern of gemeente) hun bestedingen in dat betreffende gebied doen. De mate waarin inwoners uit een bepaald gebied hun bestedingen buiten dat gebied doen. Het aandeel van de bestedingen in het betreffende gebied afkomstig van inwoners van buiten dat gebied. Winkelvloeroppervlak dat voor de consument toegankelijk is (dus exclusief kantoren, magazijn ed.) Koopkrachtbewegingen tussen kernen, gemeenten of winkelgebieden door binding, afvloeiing en toevloeiing van koopkracht. Gemiddelde detailhandelsomzet per vierkante meter winkelvloeroppervlak Broekhuis Rijs Advisering 46

47 3. Overzicht deelnemende gemeenten Gemeenten Boarnsterhim Boarnsterhim Bolsward Harlingen Harlingen Heerenveen Het Bildt Kollumerland c.a. Kollumerland c.a. Leeuwarden Leeuwarden Leeuwarden Lemsterland Littenseradiel Littenseradiel Littenseradiel Nijefurd Skarsterlân Smallingerland Smallingerland Sneek Tytsjerksteradiel Tytsjerksteradiel Tytsjerksteradiel Kernen/winkelgebieden Grou Akkrum Bolsward binnenstad Kimswerda centrum St. Annaparochie Kollum Kollumerzwaag binnenstad De Centrale Schrans Lemmer Wommels Mantgum Winsum Workum Joure Drachten centrum Drachten-MLK singel Sneek Burgum Hurdegaryp Gytsjerk NB. Opsterland heeft niet deelgenomen aan het onderzoek, maar uitkomsten van een eerder in opdracht van de gemeente uitgevoerd onderzoek zijn in het provincierapport opgenomen. Broekhuis Rijs Advisering 47

48 Appendix: Aanvullende gegevens t.b.v. binnenstadsmonitor Leeuwarden Gelijktijdig met het koopstromenonderzoek Fryslân is voor de gemeente Leeuwarden tijdens de mondelinge enquêtes een aantal extra vragen gesteld aan het winkelend publiek. Het gaat hierbij om drie specifieke locaties, te weten de binnenstad, de Centrale en de Schrans. Voor alle overige uitkomsten uit het koopstromenonderzoek, waaraan de gemeente Leeuwarden ook heeft deelgenomen, verwijzen we naar de algemene gemeentelijke rapportage. In totaal zijn in de binnenstad ruim 600 vraaggesprekken gehouden. Zowel op de Centrale als in de Schrans zijn ruim 300 vraaggesprekken gevoerd. In deze appendix volgt een weergave van de uitkomsten. In figuur 1 is te lezen, dat van de centrumbezoekers 8% van plan is om diezelfde dag nog naar de Centrale te gaan, of daar al geweest is. Van de centrumbezoekers gaat 10% nog naar de Schrans, en 6% gaat nog ergens anders naar toe. Figuur 1 Combinatiebezoek van centrumbezoekers (in %) Van de ondervraagden op de Centrale is 18% van plan om nog naar het centrum van Leeuwarden te gaan, of is daar al geweest. Naar de Schrans gaat slechts 2% van de Centrale bezoekers. Acht procent gaat nog naar een ander aankoopgebied. Broekhuis Rijs Advisering 48

49 Figuur 2 Combinatiebezoek van Centrale bezoekers (in %) Van de bezoekers op de Schrans is 32% ook in het Centrum geweest, of gaat daar nog naar toe. Naar de Centrale gaat nog 5%, en hetzelfde percentage gaat nog naar elders. Figuur 3 Combinatiebezoek van Schrans bezoekers (in %) Broekhuis Rijs Advisering 49

50 Uit de voorgaande 3 figuren kan worden geconcludeerd, dat sprake is van combinatiebezoek tussen de verschillende winkelgebieden. Het duidelijkst is dat het geval tussen de Schrans en het centrum. Daarnaast gaat bijna 1 op de 5 (18%) van de Centralebezoekers ook nog naar de binnenstad van Leeuwarden. Figuur 4 Niet dagelijkse bestedingen op jaarbasis (in %) Aan de respondenten op de drie verschillende locaties is gevraagd welk gedeelte van hun bestedingen in de niet-dagelijkse sector zij gemiddeld over een jaar in elk van de onderscheiden winkelgebieden doen. Figuur 4 laat zien, dat van de centrumbezoekers ruim de helft van al hun niet-dagelijkse uitgaven in het centrumgebied doen. Van de centrumbezoekers komt 8% terecht op de Centrale en 7% op de Schrans. Specifiek voor de bezoekers van het centrum zijn een aantal aanvullende vragen gesteld. In figuur 5 staat grafisch weergegeven via welke invalsroute de centrumbezoekers, die met de auto zijn, in de binnenstad komen. Bijna een kwart komt via de Vrouwenpoortsbrug naar het centrum. Verder is vooral de Hoeksterpoortbrug belangrijk als invalsroute. Broekhuis Rijs Advisering 50

51 Figuur 5 Invalsroute van centrumbezoekers naar centrum (in %) Verder is onderzocht waar de centrumbezoekers hun auto geparkeerd hebben, voor zover ze met de auto zijn gekomen. Vooral de parkeergarage Zaailand wordt veelvuldig genoemd. Over het algemeen worden de parkeergarages veel gebruikt, waaronder de nieuwe Oldehoofsterkerkhof p-garage. Figuur 6 Gebruikte parkeerlocatie centrumbezoekers (in %) In de binnenstad is tevens gevraagd of de bezoekers iets besteed hebben op de markt of in een horecagelegenheid, en of ze van plan waren dat te gaan doen. Van alle ondervraagde centrumbezoekers heeft 30% ook bestedingen in de horeca gedaan. Broekhuis Rijs Advisering 51

Factsheets. Profielen gemeentes van Utrecht

Factsheets. Profielen gemeentes van Utrecht Factsheets Profielen gemeentes van Utrecht Leeswijzer Profielen gemeentes van Utrecht Per gemeente van de provincie Utrecht is een profiel gemaakt. Dit profiel is weergegeven op basis van vier pagina s.

Nadere informatie

97% 24% 27% 0% 25% 50% 75% 100%

97% 24% 27% 0% 25% 50% 75% 100% 11 WINKELEN EN WINKELCENTRA In dit hoofdstuk wordt gekeken naar het koopgedrag van de Leidenaar, zowel voor dagelijkse als voor niet-dagelijkse boodschappen. Daarbij wordt tevens aandacht besteed aan het

Nadere informatie

Randstad Koopstromenonderzoek. BELEIDSONDERZOEK I I

Randstad Koopstromenonderzoek. BELEIDSONDERZOEK I I Randstad 2016 Koopstromenonderzoek BELEIDSONDERZOEK 071-516 5123 I info@leidenincijfers.nl I www.leidenincijfers.nl 1. Inleiding Om de feitelijke ontwikkelingen in de detailhandel te kunnen volgen, hebben

Nadere informatie

Gemeente Haren Actualisatie Distributie planologisch onderzoek

Gemeente Haren Actualisatie Distributie planologisch onderzoek Gemeente Haren Actualisatie Distributie planologisch onderzoek Broekhuis Rijs Advisering 1 Gemeente Haren Actualisatie Distributie planologisch onderzoek Opdrachtgever: Gemeente Haren Projectnummer: 1116.335

Nadere informatie

Begeleidingscommissie

Begeleidingscommissie Bijlage 1 Begeleidingscommissie Bijlage 2 Begrippenlijst mevrouw D. Bogers mevrouw E. Lambooy mevrouw S.N. MinkemaWedzinga de heer J.S. Nota de heer A. van Wanroij Gemeente Soest KvK Gooi en Eemland Gemeente

Nadere informatie

Internetwinkelen: bijna iedereen doet het Resultaten uit het Koopstromenonderzoek Randstad 2011 (KSO2011)

Internetwinkelen: bijna iedereen doet het Resultaten uit het Koopstromenonderzoek Randstad 2011 (KSO2011) Internetwinkelen: bijna iedereen doet het Resultaten uit het Koopstromenonderzoek Randstad 2011 (KSO2011) De detailhandel heeft het moeilijk. Daar waar voor veel sectoren geldt dat vooral de economische

Nadere informatie

Fun of functie: koopstromen. Kennis en Economisch Onderzoek

Fun of functie: koopstromen. Kennis en Economisch Onderzoek Fun of functie: koopstromen Kennis en Economisch Onderzoek Rogier Aalders 3 juni 2014 Fun of functie Dalende detailhandelsomzet 115 index index 115 110 110 105 105 100 100 95 95 90 90 85 2005 2006 2007

Nadere informatie

Zuidlaren. Toelichting op distributieve berekeningen. Broekhuis Rijs Advisering. Juli Broekhuis Rijs Advisering

Zuidlaren. Toelichting op distributieve berekeningen. Broekhuis Rijs Advisering. Juli Broekhuis Rijs Advisering Zuidlaren Toelichting op distributieve berekeningen Juli 2013 Hieronder geven we in chronologische volgorde een overzicht van hoe de verschillende uitkomsten tot stand komen en zijn gekomen, en welke aannames

Nadere informatie

Gemeente Hof van Twente. Koopstromenonderzoek 2005 Deelrapport kernen Hof van Twente

Gemeente Hof van Twente. Koopstromenonderzoek 2005 Deelrapport kernen Hof van Twente Gemeente Hof van Twente Koopstromenonderzoek 2005 Deelrapport kernen Hof van Twente Gemeente Hof van Twente Koopstromenonderzoek 2005 Deelrapport kernen Hof van Twente Datum 26 januari 2006 KRZ001/Gfr/0162

Nadere informatie

Samenvatting Eindhoven Regionaal koopstromenonderzoek SRE. Samenwerkingsverband Regio Eindhoven

Samenvatting Eindhoven Regionaal koopstromenonderzoek SRE. Samenwerkingsverband Regio Eindhoven Samenvatting Eindhoven Regionaal koopstromenonderzoek SRE Samenwerkingsverband Regio Eindhoven Samenvatting Eindhoven Regionaal koopstromenonderzoek SRE Samenwerkingsverband Regio Eindhoven Rapportnummer:

Nadere informatie

Winkelen in het Internettijdperk

Winkelen in het Internettijdperk Winkelen in het Internettijdperk De (ruimtelijke) gevolgen van internet winkelen dr. Jesse Weltevreden, Hoofd Onderzoek BOVAG 1 Inhoud Winkelgebieden in Nederland Internet winkelen in Nederland E-shoppers:

Nadere informatie

Koopstromenonderzoek Provincie Fryslân. Leeuwarden centrum, Leeuwarden Schrans, Leeuwarden Winkelpark de Centrale, kern Grou Gemeente Leeuwarden

Koopstromenonderzoek Provincie Fryslân. Leeuwarden centrum, Leeuwarden Schrans, Leeuwarden Winkelpark de Centrale, kern Grou Gemeente Leeuwarden Koopstromenonderzoek Provincie Fryslân Leeuwarden centrum, Leeuwarden Schrans, Leeuwarden Winkelpark de Centrale, kern Grou Gemeente Leeuwarden Koopstromenonderzoek Provincie Fryslân Leeuwarden centrum,

Nadere informatie

Bewoners regio kopen minder in eigen gemeente

Bewoners regio kopen minder in eigen gemeente 1 Bewoners regio kopen minder in eigen gemeente Fact sheet augustus 15 Net als Amsterdammers kopen bewoners in de Amsterdamse regio steeds meer niet-dagelijkse producten (kleding, muziek, interieurartikelen)

Nadere informatie

Koopstromen geven een onthutsend beeld van de toekomst Winkels verdwijnen uit kleine en middelgrote kernen

Koopstromen geven een onthutsend beeld van de toekomst Winkels verdwijnen uit kleine en middelgrote kernen Koopstromen geven een onthutsend beeld van de toekomst Winkels verdwijnen uit kleine en middelgrote kernen Op 24 september werden de koopstromen 2015 van Oost- Nederland gepresenteerd door het onderzoeksbureau

Nadere informatie

KOOPSTROMENONDERZOEK.

KOOPSTROMENONDERZOEK. KOOPSTROMENONDERZOEK www.ioresearch.nl HET ONDERZOEK KOOPSTROMENONDERZOEK Wie koopt wat, waar en waarom daar? Waar besteden regio-inwoners ruim 4 miljard aan dagelijks en niet-dagelijks? Inzicht in ruimtelijke

Nadere informatie

Alles blijft Anders. Het winkellandschap 2003-2011-2020. Gerard Zandbergen CEO Locatus

Alles blijft Anders. Het winkellandschap 2003-2011-2020. Gerard Zandbergen CEO Locatus Alles blijft Anders Het winkellandschap 2003-2011-2020 Gerard Zandbergen CEO Locatus Enkele begrippen Dagelijks aankopen Winkels / Detailhandel Mode & Luxe Wel oppervlak: Vrije Tijd WVO = In en om het

Nadere informatie

Gemeente Groningen. Detailhandelsmonitor 2009 gemeente Groningen

Gemeente Groningen. Detailhandelsmonitor 2009 gemeente Groningen Gemeente Groningen Detailhandelsmonitor 2009 gemeente Groningen Detailhandelsmonitor 2009 gemeente Groningen Datum 18 januari 2010 GNG057/Gfr/0478 Kenmerk Eerste versie Documentatiepagina Opdrachtgever(s)

Nadere informatie

Binnenstad van Breda en woonboulevard: synergie of concurrentie?

Binnenstad van Breda en woonboulevard: synergie of concurrentie? Binnenstad van Breda en woonboulevard: synergie of concurrentie? Rabobank Breda Academie voor Marketing en Business Management Breda, juli 2005 Drs. Dick A. Francken 1 Voorwoord: De Bredase Economische

Nadere informatie

Provincie Groningen 2018

Provincie Groningen 2018 Provincie Groningen 2018 Koopstromen PDV/GDV-gebieden Broekhuis Rijs Advisering Provincie Groningen Koopstromen PDV/GDV-gebieden 2018 Opdrachtgever: Provincie Groningen Projectnummer: 0517.359 Datum: Februari

Nadere informatie

Factsheets Leeswijzer

Factsheets Leeswijzer Factsheets Leeswijzer Voor het Koopstromenonderzoek Randstad 2011 zijn naast een hoofdrapport en een internetapplicatie factsheets ontwikkeld om de onderzoeksresultaten overzichtelijk en helder te presenteren.

Nadere informatie

Bijlage C: Adviesmemo DPO Beekstraatkwartier Weert

Bijlage C: Adviesmemo DPO Beekstraatkwartier Weert Bijlage C: Adviesmemo DPO Beekstraatkwartier Weert 13.321 // DPO Beekstraatkwartier Weert Hub Ploem 22 januari 2014 Bijlage C: Adviesmemo DPO Beekstraatkwartier Weert Bijlage C: Adviesmemo DPO Beekstraatkwartier

Nadere informatie

Koopstromenonderzoek Provincie Fryslân. Wolvega centrum en Home Center Gemeente Weststellingwerf

Koopstromenonderzoek Provincie Fryslân. Wolvega centrum en Home Center Gemeente Weststellingwerf Koopstromenonderzoek Provincie Fryslân Wolvega centrum en Home Center Gemeente Weststellingwerf Koopstromenonderzoek Provincie Fryslân Wolvega centrum en Home Center Gemeente Weststellingwerf Opdrachtgever:

Nadere informatie

Nieuwegein is geen eiland, ontwikkelingen in de regio

Nieuwegein is geen eiland, ontwikkelingen in de regio Nieuwegein is geen eiland, ontwikkelingen in de regio Bevolking Besteding Bereik Bewinkeling Bevolking Index huishoudens (2014-2030) 140 135 130 Ontwikkeling bevolking 2014-2030 Bunnik Vianen Woudenberg

Nadere informatie

Koopstromenonderzoek Provincie Groningen 2016

Koopstromenonderzoek Provincie Groningen 2016 Koopstromenonderzoek Provincie Groningen 2016 Gemeente Stadskanaal Koopstromenonderzoek Provincie Stadskanaal 2016 Gemeente Stadskanaal Opdrachtgever: Provincie Groningen Projectnummer: 1215.298 Datum:

Nadere informatie

Provincie Groningen Koopstromen PDV-gebieden Leek Grootwinkelplein

Provincie Groningen Koopstromen PDV-gebieden Leek Grootwinkelplein Provincie Groningen Koopstromen PDV-gebieden 2018 Leek Grootwinkelplein 1 Provincie Groningen Koopstromen PDV-gebieden 2018 Leek Grootwinkelplein Opdrachtgever: Provincie Groningen Projectnummer: 0517.359

Nadere informatie

Koopstromenonderzoek Provincie Fryslân. Kernen Joure, Lemmer en Balk Gemeente De Fryske Marren

Koopstromenonderzoek Provincie Fryslân. Kernen Joure, Lemmer en Balk Gemeente De Fryske Marren Koopstromenonderzoek Provincie Fryslân Kernen Joure, Lemmer en Balk Gemeente De Fryske Marren Koopstromenonderzoek Provincie Fryslân Kernen Joure, Lemmer en Balk Gemeente De Fryske Marren Opdrachtgever:

Nadere informatie

Samenvatting WijkWijzer 2017

Samenvatting WijkWijzer 2017 Samenvatting WijkWijzer 2017 Bevolking & wonen Inwoners Op 1 januari 2017 telt Utrecht 343.134 inwoners. Met 47.801 inwoners is Vleuten-De Meern de grootste wijk van Utrecht, gevolgd door de wijk Noordwest.

Nadere informatie

ZWOLLE perifere detailhandel hoek Blaloweg/Katwolderweg

ZWOLLE perifere detailhandel hoek Blaloweg/Katwolderweg ZWOLLE perifere detailhandel hoek Blaloweg/Katwolderweg ruimtelijk-economisch onderzoek Zwolle perifere detailhandel hoek Blaloweg/Katwolderweg ruimtelijk-economisch onderzoek identificatie planstatus

Nadere informatie

Centrummonitor Hengelo 2014. Oktober 2014

Centrummonitor Hengelo 2014. Oktober 2014 Centrummonitor Hengelo 214 Oktober 214 1 Inhoudsopgave Pagina Introductie 3 Samenvatting 4 Bezoekersenquête 5 Passantentellingen 16 Leegstand 18 Werkgelegenheid 2 Bijlagen 21 2 Introductie De Centrummonitor

Nadere informatie

Perspectief Kerkelanden. 1 Inleiding. 2 Actuele situatie. 2.1 Actueel winkelaanbod Hilversum. Blauwhoed Vastgoed. Actueel DPO.

Perspectief Kerkelanden. 1 Inleiding. 2 Actuele situatie. 2.1 Actueel winkelaanbod Hilversum. Blauwhoed Vastgoed. Actueel DPO. Blauwhoed Vastgoed Perspectief Kerkelanden Actueel DPO Datum 28 juni 2006 BLH006/Sdg/0004 Kenmerk 1 Inleiding Voor Kerkelanden worden plannen ontwikkeld die voorzien in een renovatie en upgrading van dit

Nadere informatie

WINKELOPENINGSTIJDEN OP ZONDAG IN PURMEREND

WINKELOPENINGSTIJDEN OP ZONDAG IN PURMEREND WINKELOPENINGSTIJDEN OP ZONDAG IN PURMEREND 2013 Winkelopeningstijden op zondag in Purmerend 2013 Onderzoek onder het internetpanel In opdracht van Team Economie Jeroen van der Weerd Uitgevoerd door Team

Nadere informatie

Provincie Groningen Koopstromen PDV-gebieden Appingedam Farmsumerweg

Provincie Groningen Koopstromen PDV-gebieden Appingedam Farmsumerweg Provincie Groningen Koopstromen PDV-gebieden 2018 Appingedam Farmsumerweg 1 Provincie Groningen Koopstromen PDV-gebieden 2018 Appingedam - Farmsumerweg Opdrachtgever: Provincie Groningen Projectnummer:

Nadere informatie

Staat van de detailhandel, Stadsdeel Noord

Staat van de detailhandel, Stadsdeel Noord 1 Staat van de detailhandel, Stadsdeel Fact sheet juni 215 In zijn 316 winkels met een totale vloeroppervlakte van ruim 1. m 2. Het grootste deel betreft winkels voor niet-dagelijkse boodschappen. De winkels

Nadere informatie

4.3 Veiligheidsbeleving

4.3 Veiligheidsbeleving 4.3 Veiligheidsbeleving Samenvatting: Het gevoel van veiligheid in het algemeen is sinds 2002 vrij constant. Iets meer dan één op de drie bewoners voelt zich vaak of soms onveilig. Het gevoel van onveiligheid

Nadere informatie

5 MAART 2015 ACTUALISATIE DPO NIET- DAGELIJKSE SECTOR HEERENVEEN BROEKHUIS RIJS ADVISERING

5 MAART 2015 ACTUALISATIE DPO NIET- DAGELIJKSE SECTOR HEERENVEEN BROEKHUIS RIJS ADVISERING B i j l a g e 3 : A c t u a l i s a t i e D P O, m a a r t 2 0 1 5 5 MAART 2015 ACTUALISATIE DPO NIET- DAGELIJKSE SECTOR HEERENVEEN BROEKHUIS RIJS ADVISERING 1. Inleiding De gemeente Heerenveen is de afgelopen

Nadere informatie

Provincie Groningen Koopstromen PDV-gebieden Winsum Het Aanleg

Provincie Groningen Koopstromen PDV-gebieden Winsum Het Aanleg Provincie Groningen Koopstromen PDV-gebieden 2018 Winsum Het Aanleg 1 Provincie Groningen Koopstromen PDV-gebieden 2018 Winsum Het Aanleg Opdrachtgever: Provincie Groningen Projectnummer: 0517.359 Datum:

Nadere informatie

VOOR WIE? WAAROM? WAT? DOOR WIE?

VOOR WIE? WAAROM? WAT? DOOR WIE? WAAROM? Keuzes op basis van kennis vraagt kennis. Koopstromen kunnen helpen bij inzicht in hoe de gemeente zich tot elkaar verhouden en welke gebieden en sectoren krachtig of juist zwak zijn. Om gebieden

Nadere informatie

LEESWIJZER FACTSHEETS

LEESWIJZER FACTSHEETS LEESWIJZER FACTSHEETS 1 LEESWIJZER FACTSHEETS KSO2018 Algemeen Voor het Randstad Koopstromenonderzoek 2018 zijn (naast een hoofdrapport en een internetapplicatie) factsheets ontwikkeld om de onderzoeksresultaten

Nadere informatie

Koopstromenonderzoek Provincie Groningen 2016

Koopstromenonderzoek Provincie Groningen 2016 Koopstromenonderzoek Provincie Groningen 2016 Gemeente Groningen Koopstromenonderzoek Provincie Groningen 2016 Gemeente Groningen Opdrachtgever: Provincie Groningen Projectnummer: 1215.298 Datum: April

Nadere informatie

Provincie Groningen Koopstromen PDV-gebieden Veendam Lloydsweg/Transportweg

Provincie Groningen Koopstromen PDV-gebieden Veendam Lloydsweg/Transportweg Provincie Groningen Koopstromen PDV-gebieden 2018 Veendam Lloydsweg/Transportweg 1 Provincie Groningen Koopstromen PDV-gebieden 2018 Veendam Lloydsweg/ Transportweg Opdrachtgever: Provincie Groningen Projectnummer:

Nadere informatie

LEESWIJZER FACTSHEETS

LEESWIJZER FACTSHEETS LEESWIJZER FACTSHEETS 1 LEESWIJZER FACTSHEETS KSO2016 Algemeen Voor het Randstad Koopstromenonderzoek 2016 zijn naast een hoofdrapport en een internetapplicatie factsheets ontwikkeld om de onderzoeksresultaten

Nadere informatie

Nijverdal Detailhandelsmonitor 2017

Nijverdal Detailhandelsmonitor 2017 Nijverdal Detailhandelsmonitor 2017 Broekhuis Rijs Advisering 1 Nijverdal Detailhandelsmonitor 2017 Opdrachtgever: Gemeente Nijverdal Projectnummer: 0416.314 Datum: 19-12-2017 Broekhuis Rijs Advisering

Nadere informatie

College van Burgemeester en Wethouders

College van Burgemeester en Wethouders Memo aan onderwerp van dienst afdeling telefoon datum Gemeenteraad Gouda Randstad Koopstromenonderzoek 2016 College van Burgemeester en Wethouders 8 maart 2017 1. Inleiding Op 8 februari jl. is het Randstad

Nadere informatie

fluchskrift

fluchskrift Wonen in Fryslân Afgelopen jaren minder toename woningen In 2011 bedraagt de totale woningvoorraad in Fryslân 282.689 woningen. In 2000 bestond de totale woningvoorraad nog uit 261.849 woningen. Tussen

Nadere informatie

Scheveningen DPO niet-dagelijkse sector

Scheveningen DPO niet-dagelijkse sector Scheveningen DPO niet-dagelijkse sector 7 augustus 2013 definitief Status: definitief Datum: 7 augustus 2013 Een product van: Bureau Stedelijke Planning bv Silodam 1E 1013 AL Amsterdam 020-625 42 67 www.stedplan.nl

Nadere informatie

Tevredenheid over winkels in buurt neemt af

Tevredenheid over winkels in buurt neemt af Tevredenheid over winkels in buurt neemt af - Factsheet juni 2018 Het aandeel bewoners dat is over winkels voor dagelijkse boodschappen in de eigen buurt is gedaald tussen 2014 en 2016 van 70% naar 63%.

Nadere informatie

Provincie Groningen Koopstromen PDV-gebieden Stadskanaal Navolaan

Provincie Groningen Koopstromen PDV-gebieden Stadskanaal Navolaan Provincie Groningen Koopstromen PDV-gebieden 2018 Stadskanaal Navolaan 1 Provincie Groningen Koopstromen PDV-gebieden 2018 Stadskanaal Navolaan Opdrachtgever: Provincie Groningen Projectnummer: 0517.359

Nadere informatie

Koopstromen Katwijk. Herkomst bestedingen vrijetijdssector en detailhandel. Samengesteld in opdracht van

Koopstromen Katwijk. Herkomst bestedingen vrijetijdssector en detailhandel. Samengesteld in opdracht van Koopstromen Katwijk Herkomst bestedingen vrijetijdssector en detailhandel Samengesteld in opdracht van Gemeente Katwijk Februari 2013 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 Inleiding... 3 Vraagstelling... 3

Nadere informatie

Burgerpanel Zeewolde. Inleiding. Centrum Zeewolde. Resultaten peiling 1: Detailhandel / winkelcentrum Zeewolde. Januari 2012

Burgerpanel Zeewolde. Inleiding. Centrum Zeewolde. Resultaten peiling 1: Detailhandel / winkelcentrum Zeewolde. Januari 2012 Burgerpanel Zeewolde Resultaten peiling 1: Detailhandel / winkelcentrum Zeewolde Januari 2012 Inleiding Deze nieuwsbrief beschrijft de resultaten van de 1 e peiling met het nieuwe burgerpanel van Zeewolde.

Nadere informatie

MARKTRUIMTE EN EFFECTEN UITBREIDING DEKAMARKT ORDENPLEIN Stec Groep aan Dreef Beheer. Stec Groep B.V. Guido Scheerder Januari 2011

MARKTRUIMTE EN EFFECTEN UITBREIDING DEKAMARKT ORDENPLEIN Stec Groep aan Dreef Beheer. Stec Groep B.V. Guido Scheerder Januari 2011 MARKTRUIMTE EN EFFECTEN UITBREIDING DEKAMARKT ORDENPLEIN Stec Groep B.V. Guido Scheerder Januari 2011 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING 1 1.1 Uw situatie en vragen 1 1.2 Onze aanpak 1 1.3 Leeswijzer 1 2. ADVIES

Nadere informatie

Resultaten peiling 17: detailhandel

Resultaten peiling 17: detailhandel Hofpanel Resultaten peiling 17: detailhandel Maart 2013 1. Inleiding Van 10 tot en met 17 maart 2013 is er onder het Hofpanel een peiling gehouden over detailhandel. De gemeente Hof van Twente werkt aan

Nadere informatie

Onderwerp: Regionaal en lokaal Koopstromenonderzoek 2016 in het kader van het proces Regionaal Programma Werklocaties (RPW)

Onderwerp: Regionaal en lokaal Koopstromenonderzoek 2016 in het kader van het proces Regionaal Programma Werklocaties (RPW) gemeente Overbetuwe 0 INFORMATIEMEMO RAAD Kenmerk: 16INF00162 Datum advies: 21 november 2016 Onderwerp: Regionaal en lokaal Koopstromenonderzoek 2016 in het kader van het proces Regionaal Programma Werklocaties

Nadere informatie

Verhuisplannen en woonvoorkeuren

Verhuisplannen en woonvoorkeuren Verhuisplannen en woonvoorkeuren Burgerpeiling Woon- en Leefbaarheidsmonitor Eemsdelta 2015 Bevolkingsdaling ontstaat niet alleen door demografische ontwikkelingen, zoals ontgroening en vergrijzing of

Nadere informatie

Drenthe, Friesland en Groningen. Landelijke marktontwikkelingen

Drenthe, Friesland en Groningen. Landelijke marktontwikkelingen Landelijke marktontwikkelingen Veel consumenten nemen een afwachtende houding aan. De economische vooruitzichten zijn immers niet goed en de dalende koopkracht zorgt ervoor dat klanten alleen maar langer

Nadere informatie

BEHOEFTE AAN BEOOGDE SUPERMARKT

BEHOEFTE AAN BEOOGDE SUPERMARKT BEHOEFTE AAN BEOOGDE SUPERMARKT Aldi is enige discounter in het Bildt De Aldi speelt een specifieke rol vervult binnen het koopgedrag van consumenten. Bij discounters doen consumenten vooral aanvullende

Nadere informatie

DPO Achtergracht/Groeneweg. Gemeente Weesp Definitief

DPO Achtergracht/Groeneweg. Gemeente Weesp Definitief DPO Achtergracht/Groeneweg Gemeente Weesp Definitief DPO Achtergracht/Groeneweg Gemeente Weesp Definitief Rapportnummer: 211X06322.080337_1 Datum: 19 mei 2014 Contactpersoon opdrachtgever: De heer J.

Nadere informatie

Aanleiding. beeld te brengen

Aanleiding. beeld te brengen Opbouw presentatie Aanleiding Het veranderende winkellandschap Winkelstructuur en beleidskader Neerijnen Marktruimtebepaling 2017 Marktruimtebepaling 2027 Kwantitatieve argumenten voor vestiging supermarkt

Nadere informatie

Acht opvallende weetjes over koopstromen in de Randstad :58

Acht opvallende weetjes over koopstromen in de Randstad :58 Acht opvallende weetjes over koopstromen in de Randstad 10-02-2017 10:58 Door Nick MÃ ller Redactie RetailWatching De afgelopen jaren is er veel veranderd in het winkellandschap, dat is niemand ontgaan.

Nadere informatie

Gemeente Haaksbergen kern Haaksbergen

Gemeente Haaksbergen kern Haaksbergen Gemeente Haaksbergen kern Haaksbergen I&O Research, 2010 Datum: september 2010 Kenmerk: Ekoop10/348 Status: Definitief Colofon Opdrachtgever Gemeente Haaksbergen Titel rapport Koopstromenonderzoek 2010

Nadere informatie

Distributieve analyse uitbreiding supermarkt Beethovenstraat Heemskerk

Distributieve analyse uitbreiding supermarkt Beethovenstraat Heemskerk Memo Distributieve analyse uitbreiding supermarkt Beethovenstraat Heemskerk Green Development 25 januari 2011 BOR035/Hft/0105 1 Inleiding Green Development is in samenwerking met de gemeente Heemskerk

Nadere informatie

1.1 Bevolkingsontwikkeling 9. 1.2 Bevolkingsopbouw 10. 1.2.1 Vergrijzing 11. 1.3 Migratie 11. 1.4 Samenvatting 12

1.1 Bevolkingsontwikkeling 9. 1.2 Bevolkingsopbouw 10. 1.2.1 Vergrijzing 11. 1.3 Migratie 11. 1.4 Samenvatting 12 inhoudsopgave Samenvatting 3 1. Bevolking 9 1.1 Bevolkingsontwikkeling 9 1.2 Bevolkingsopbouw 10 1.2.1 Vergrijzing 11 1.3 Migratie 11 1.4 Samenvatting 12 2. Ontwikkelingen van de werkloosheid 13 2.1 Ontwikkeling

Nadere informatie

Binnenstad in beweging. Rob van de Peppel I&O Research

Binnenstad in beweging. Rob van de Peppel I&O Research Binnenstad in beweging Rob van de Peppel I&O Research Ontwikkelingen landelijk Bepalende factoren Case: Binnenstad Enschede Lokale en landelijke drivers Winkelaanbod en leegstand 5.000 minder winkels (-5%

Nadere informatie

Feiten en cijfers Brabantse detailhandel 2017 Toelichting, 23 mei super

Feiten en cijfers Brabantse detailhandel 2017 Toelichting, 23 mei super Feiten en cijfers Brabantse detailhandel 2017 Toelichting, 23 mei 2017 super 2/24 Feiten en cijfers Brabantse detailhandel 2017 23 mei 2017 Inhoud Samenvatting 5 Positieve ontwikkelingen in de Brabantse

Nadere informatie

Leegstand detailhandel: oorzaken en wat doen we ermee? Peter ter Hark Lectoraat Fontys Hogescholen Vastgoed en Makelaardij 22 april 2015

Leegstand detailhandel: oorzaken en wat doen we ermee? Peter ter Hark Lectoraat Fontys Hogescholen Vastgoed en Makelaardij 22 april 2015 Leegstand detailhandel: oorzaken en wat doen we ermee? Peter ter Hark Lectoraat Fontys Hogescholen Vastgoed en Makelaardij 22 april 2015 Onderwerpen: Wat is er gebeurd de afgelopen jaren? Wat gaat er gebeuren

Nadere informatie

voeren. Vraagstelling duurzame in het m² wvo een

voeren. Vraagstelling duurzame in het m² wvo een datum: : 30-3-2015 projectnummer: 1554.0215 Verkenning haalbaarheid en effecten bouwmarkt Voorschotenn Aanleiding Onlangs hebben marktpartijen hun interesse kenbaar gemaakt voor realisatie van een moderne

Nadere informatie

Provincie Groningen Koopstromen PDV-gebieden Hoogezand Winkelpark

Provincie Groningen Koopstromen PDV-gebieden Hoogezand Winkelpark Provincie Groningen Koopstromen PDV-gebieden 2018 Hoogezand Winkelpark 1 Provincie Groningen Koopstromen PDV-gebieden 2018 Hoogezand Winkelpark Opdrachtgever: Provincie Groningen Projectnummer: 0517.359

Nadere informatie

Gemeente Barneveld kern Barneveld

Gemeente Barneveld kern Barneveld Gemeente Barneveld kern Barneveld I&O Research, 2010 Datum: September 2010 Kenmerk: Ekoop10/348 Status: Definitief Colofon Opdrachtgever Gemeente Barneveld Titel rapport Koopstromenonderzoek 2010 Deelrapportage

Nadere informatie

Bijlage 2: Koopstromenonderzoek. Binnenstad Breda Voorjaar 2013. Opdrachtnummer: 30-2243 Dataverzameling: maart 2013 Oplevering: maart 2013

Bijlage 2: Koopstromenonderzoek. Binnenstad Breda Voorjaar 2013. Opdrachtnummer: 30-2243 Dataverzameling: maart 2013 Oplevering: maart 2013 Binnenstad Breda Voorjaar 2013 Opdrachtnummer: 30-2243 Dataverzameling: maart 2013 Oplevering: maart 2013 Projectbegeleiding: drs. M. Caspers Strabo bv Marktonderzoek en Vastgoedinformatie Postbus 15710

Nadere informatie

Inhoudsopgave. 2. Regiofunctie Amersfoort Centrum. 3. Functioneren van de binnenstad. 4. Vergelijking van Amersfoort met andere binnensteden

Inhoudsopgave. 2. Regiofunctie Amersfoort Centrum. 3. Functioneren van de binnenstad. 4. Vergelijking van Amersfoort met andere binnensteden Afdeling: Economische Zaken Auteur: A. Arendsen Datum: Mei 2005 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Regiofunctie Centrum Koopstromenonderzoek 2004 3. Functioneren van de binnenstad 4. Vergelijking van met andere

Nadere informatie

Samenvatting Inleiding Werkgelegenheid Brabantse detailhandel Winkelaanbod in Noord-Brabant... 8

Samenvatting Inleiding Werkgelegenheid Brabantse detailhandel Winkelaanbod in Noord-Brabant... 8 Inhoud Samenvatting... 2 1. Inleiding... 5 2. Werkgelegenheid Brabantse detailhandel... 6 3. Winkelaanbod in Noord-Brabant... 8 3.1 Winkels per type winkelgebied... 9 3.2 Winkels in 4 grootste steden,

Nadere informatie

Geldermalsen. Visievorming op het winkellandschap. Gerard Zandbergen Locatus

Geldermalsen. Visievorming op het winkellandschap. Gerard Zandbergen Locatus Geldermalsen Visievorming op het winkellandschap Gerard Zandbergen Locatus Locatus Congres 2011 6 BIG RETAIL TRENDS Schaalvergroting en Ketenvorming Clustering Internet Vergrijzing Crisis Leegstand? Winkels

Nadere informatie

Zondagopenstelling Drechterland Peiling onder inwoners. Gemeente Drechterland Augustus 2013

Zondagopenstelling Drechterland Peiling onder inwoners. Gemeente Drechterland Augustus 2013 Zondagopenstelling Drechterland Peiling onder inwoners Gemeente Drechterland Augustus 2013 Colofon Uitgave : I&O Research BV Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn Tel. (0229) 282555 www.ioresearch.nl Rapportnummer

Nadere informatie

Rosmalen zuid. Wijk- en buurtmonitor 2016

Rosmalen zuid. Wijk- en buurtmonitor 2016 Wijk- en buurtmonitor 2016 Rosmalen zuid Het stadsdeel Rosmalen ligt ten oosten van de rijksweg A2 en bestaat uit Rosmalen zuid en Rosmalen noord. Het oorspronkelijke zanddorp Rosmalen is vanaf eind jaren

Nadere informatie

KIJKEN, KIJKEN NAAR KOPEN RAPPORT STEENWIJK. Koopstromenonderzoek Oost-Nederland 2015 Augustus 2015. www.ioresearch.nl

KIJKEN, KIJKEN NAAR KOPEN RAPPORT STEENWIJK. Koopstromenonderzoek Oost-Nederland 2015 Augustus 2015. www.ioresearch.nl KIJKEN, KIJKEN NAAR KOPEN RAPPORT STEENWIJK Koopstromenonderzoek Oost-Nederland 2015 Augustus 2015 www.ioresearch.nl COLOFON Uitgave I&O Research Zuiderval 70 Postbus 563 7500 AN Enschede Rapportnummer

Nadere informatie

Koopstromenonderzoek Provincie Groningen 2016

Koopstromenonderzoek Provincie Groningen 2016 Koopstromenonderzoek Provincie Groningen 2016 Gemeente Bedum Koopstromenonderzoek Provincie Groningen 2016 Gemeente Bedum Opdrachtgever: Provincie Groningen Projectnummer: 1215.298 Datum: april 2017 Broekhuis

Nadere informatie

Fysieke leefomgeving I.B EELDKWALITEIT VAN DE STAD

Fysieke leefomgeving I.B EELDKWALITEIT VAN DE STAD Nijmegen is volgens veel Nijmegenaren een mooie en groene stad. Tweederde vindt Nijmegen bovendien een schone stad. Ook van buitenaf is er een gunstige indruk. Al enkele jaren oordelen bezoekers positief

Nadere informatie

Dagelijkse Boodschappen en Winkelen in de Gemeente Soest

Dagelijkse Boodschappen en Winkelen in de Gemeente Soest Dagelijkse Boodschappen en Winkelen in de Gemeente Soest ONDERZOEK INWONERPANEL SOEST GFK, MEI 2016 1 Inhoudsopgave 1 4 Samenvatting 2 Onderzoeksresultaten Dagelijkse boodschappen en Winkelen 5 3 Onderzoeksverantwoording

Nadere informatie

Distributieplanologisch onderzoek supermarkten Reuver

Distributieplanologisch onderzoek supermarkten Reuver Distributieplanologisch onderzoek supermarkten Reuver Opdrachtgever: Contactpersoon: Gemeente Beesel De heer T. van Loon Projectteam DTNP: De heer W. Frielink Projectnummer: 1145.0212 Datum: 21 juni 2012

Nadere informatie

Amersfoort. Euterpeplein. ruimtelijk-economisch onderzoek 04-07-2013 081530.17896.00

Amersfoort. Euterpeplein. ruimtelijk-economisch onderzoek 04-07-2013 081530.17896.00 Amersfoort Euterpeplein ruimtelijk-economisch onderzoek identificatie planstatus projectnummer: datum: 081530.17896.00 04-07-2013 projectleider: opdrachtgever: drs. G. Welten Hoorne Vastgoed R.008/04 gecertificeerd

Nadere informatie

Waar winkelen de inwoners van de gemeente Ede? Een onderzoek op basis van 304 winkelmomenten

Waar winkelen de inwoners van de gemeente Ede? Een onderzoek op basis van 304 winkelmomenten Waar winkelen de inwoners van de gemeente? Een onderzoek op basis van 304 winkelmomenten In opdracht van de SGP Door Studentenpool Bestuurlijke Bedrijfskunde Academie Mens & Organisatie Christelijke Hogeschool

Nadere informatie

KoopstromenMonitor Gemeente Hilversum

KoopstromenMonitor Gemeente Hilversum KoopstromenMonitor Gemeente Hilversum Detailhandel in zwaar weer De marktomstandigheden voor de gevestigde detailhandel zijn er de afgelopen jaren niet beter op geworden. Tussen 2008 en 2012 is de totale

Nadere informatie

Aanleiding voor het onderzoek

Aanleiding voor het onderzoek Aanleiding voor het onderzoek Gemeente Heerlen, juni 2013, alle zondagen koopzondag; wekelijkse koopzondag Centrum gestart m.i.v. september 2013 Heroverweging wekelijkse koopzondag in 2015 Breed gedragen

Nadere informatie

Winkelen in het Internettijdperk

Winkelen in het Internettijdperk Winkelen in het Internettijdperk De ruimtelijke gevolgen van internet winkelen dr. Jesse Weltevreden, Hoofd Onderzoek BOVAG 1 Inhoud Internet winkelen in Nederland Leidt internet winkelen tot meer of minder

Nadere informatie

Gemeente Hof van Twente kern Diepenheim

Gemeente Hof van Twente kern Diepenheim Gemeente Hof van Twente kern Diepenheim I&O Research, 2010 Datum: September 2010 Kenmerk: Ekoop10/348 Status: Definitief Colofon Opdrachtgever Gemeente Hof van Twente Titel rapport Koopstromenonderzoek

Nadere informatie

Feiten en cijfers Brabantse detailhandel 2018 Toelichting, 24 april super

Feiten en cijfers Brabantse detailhandel 2018 Toelichting, 24 april super Feiten en cijfers Brabantse detailhandel 2018 Toelichting, 24 april 2018 super 2/28 Feiten en cijfers Brabantse detailhandel 2018 24 april 2018 Inhoud Samenvatting 4 Positieve ontwikkelingen in de Brabantse

Nadere informatie

Feiten en cijfers Brabantse detailhandel 2018 Toelichting, 24 april super

Feiten en cijfers Brabantse detailhandel 2018 Toelichting, 24 april super Feiten en cijfers Brabantse detailhandel 2018 Toelichting, 24 april 2018 super 2/28 Feiten en cijfers Brabantse detailhandel 2018 24 april 2018 Inhoud Samenvatting 4 Positieve ontwikkelingen in de Brabantse

Nadere informatie

Onderzoek wijkwinkelcentra

Onderzoek wijkwinkelcentra Onderzoek wijkwinkelcentra Gemeente Amersfoort, Onderzoek & Statistiek Ben van de Burgwal februari 2017 Niet elke Amersfoorter doet zijn dagelijkse boodschappen in het wijkwinkelcentrum dat het dichtste

Nadere informatie

RESULTATEN HENGELOPANEL BINNENSTADSPEILING 2018

RESULTATEN HENGELOPANEL BINNENSTADSPEILING 2018 RESULTATEN HENGELOPANEL BINNENSTADSPEILING 2018 1. Inleiding Van 11 tot en met 23 december 2018 is een peiling gehouden onder de leden van het HengeloPanel. Het onderwerp van de peiling was de binnenstad

Nadere informatie

Vrijwilligerswerk, mantelzorg en sociale contacten

Vrijwilligerswerk, mantelzorg en sociale contacten Vrijwilligerswerk, mantelzorg en sociale contacten Gemeente s-hertogenbosch, afdeling Onderzoek & Statistiek, februari 2019 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Vrijwilligerswerk... 4 3. Mantelzorg... 8

Nadere informatie

MEMO CENTRUMPLAN REUSEL ADVIES RUIMTELIJK- FUNCTIONELE CONSTELLATIE SUPERMARKTEN

MEMO CENTRUMPLAN REUSEL ADVIES RUIMTELIJK- FUNCTIONELE CONSTELLATIE SUPERMARKTEN MEMO CENTRUMPLAN REUSEL ADVIES RUIMTELIJK- FUNCTIONELE CONSTELLATIE SUPERMARKTEN 13 OKTOBER 2017 Status: Definitief Datum: 13 oktober 2017 Een product van: Bureau Stedelijke Planning bv Silodam 1E 1013

Nadere informatie

KIJKEN, KIJKEN NAAR KOPEN RAPPORT GOOR. Koopstromenonderzoek Oost-Nederland 2015 Oktober 2015. www.ioresearch.nl

KIJKEN, KIJKEN NAAR KOPEN RAPPORT GOOR. Koopstromenonderzoek Oost-Nederland 2015 Oktober 2015. www.ioresearch.nl KIJKEN, KIJKEN NAAR KOPEN RAPPORT GOOR Koopstromenonderzoek Oost-Nederland 2015 Oktober 2015 www.ioresearch.nl COLOFON Uitgave I&O Research Zuiderval 70 Postbus 563 7500 AN Enschede Rapportnummer 2015/087

Nadere informatie

Koopstromenmonitor. Druten

Koopstromenmonitor. Druten Koopstromenmonitor Druten Detailhandel in beweging De Nederlandse detailhandel is sterk in beweging. Na een periode waarin het winkelbestand, de werkgelegenheid en de omzet veel sterker toenamen dan de

Nadere informatie

Evaluatie hinder bij wegwerkzaamheden

Evaluatie hinder bij wegwerkzaamheden Evaluatie hinder bij wegwerkzaamheden Projectnummer: 10203 In opdracht van: Dienst Infrastructuur, Verkeer en Vervoer drs. Merijn Heijnen dr. Willem Bosveld Oudezijds Voorburgwal 300 Postbus 658 1012 GL

Nadere informatie

Midden-Brabant. Koopstromenonderzoek 2007

Midden-Brabant. Koopstromenonderzoek 2007 Midden-Brabant Koopstromenonderzoek 2007 Het regionaal economisch ontwikkelingsprogramma De ideale connectie is een gezamenlijk initiatief van de samenwerkende gemeenten, de onderwijs- en kennisinstellingen

Nadere informatie

Centrummonitor Hengelo 2015

Centrummonitor Hengelo 2015 Centrummonitor Hengelo 215 September 215 Inhoudsopgave Pagina Inleiding.. 3 Samenvatting.. 4 Bezoekersaantallen. 6 Leegstand.. 8 Werkgelegenheid. 1 Centrumpeiling HengeloPanel 11 Centrumbezoek 12 Winkelen

Nadere informatie

Alleen-Pinnen-Monitor

Alleen-Pinnen-Monitor 1 Alleen-Pinnen-Monitor Perceptie van alleen-pinnen kassa s 2 e meting Erwin Boom & Markus Leineweber, 11 september 2012 Uitgevoerd in opdracht van de Betaalvereniging Nederland en Stichting BEB Vertrouwelijk

Nadere informatie

Staat van de detailhandel, Stadsdeel Zuidoost

Staat van de detailhandel, Stadsdeel Zuidoost 1 Staat van de detailhandel, Stadsdeel Fact sheet juni 2015 In stadsdeel zijn 287 winkelvestigingen met een totale vloeroppervlakte van bijna 165.000 m 2. Net als in Noord en Nieuw-West zijn winkels sterk

Nadere informatie

December 2014 Betalen aan de kassa 2013

December 2014 Betalen aan de kassa 2013 December 2014 Betalen aan de kassa 2013 Betalen aan de kassa 2013 Betalen aan de kassa 2013 Uitkomsten DNB/Betaalvereniging Nederland onderzoek naar het gebruik van contant geld en de pinpas in Nederland

Nadere informatie

Koopstromenonderzoek Provincie Groningen 2016

Koopstromenonderzoek Provincie Groningen 2016 Koopstromenonderzoek Provincie Groningen 2016 Gemeente Oldambt Koopstromenonderzoek Provincie Groningen 2016 Gemeente Oldambt Opdrachtgever: Provincie Groningen Projectnummer: 1215.298 Datum: april 2017

Nadere informatie

Onderzoek Inwonerspanel: Winkelcentra

Onderzoek Inwonerspanel: Winkelcentra 1 (21) Onderzoek Inwonerspanel: Auteur Tineke Brouwers Inleiding De afgelopen jaren is er veel veranderd in het Nederlands winkellandschap. Nieuwe ontwikkelingen volgen elkaar snel op. Er zijn veranderingen

Nadere informatie