Emeritaatsviering Prof. Dr. Ir. Jan Feyen

Transcriptie

1 Emeritaatsviering Prof. Dr. Ir. Jan Feyen Ingenieur, wetenschapper en visionair Prof. Harry Vereecken, Agrosphere, Forschungszentrum Jülich

2 De hoofdonderzoeksgebieden van Jan Feyen Irrigatie en drainage De digitalisatie en interpretatie van de bodemkaart, pedotransferfuncties Bodemwater, stoftransport, gewasgroeien nutriëntenmodellering Basis: ISI

3 Waarom irrigatie en drainage? Enorme betekenis voor de mensheid Typische ingenieursdiscipline Integratief onderzoeksdomein

4 Water op aarde Total water: 1400 Million km 3 Fresh water: 43 Million km 3 (3 %) Lakes and rivers 0,3 % Soil moisture, swamps, permafrost 0,9 % UN: The water resources of the Earth will decline by 25% in the next 10 years. clean groundwater 30 % Gletscher and permanent ice 69 % Water demand will increase by 40% in 2025: 30 % will exhibit water stress (< 1700 m 3 /year), 7% water scarcity (< 1000 m 3 /year)

5 Voeding van de wereldbevolking tegen 2030 vereist een stijging van de agrarische productie met 1.5 to 2% Maar productie is beperkt tot de huidige oppervlakte en men verwacht eerder een daling diversificatie in het landgebruik (e.g. energieproductie) ecologische aspecten worden belangrijker intensificatie van de produktie (water, voedingsstoffen, pesticides) irrigatielandbouw verzorgt 40% van de wereldvoedselproductie

6 Groundwater abstraction as percentage of average annual recharge

7

8 0.07 ha produceert voldoende voedsel voor 1 persoon (maar hoofdzakelijk vegetarisch!) Jan Feyen heeft vroeg erkend dat water in de landbouw één van de belangrijkste uitdagingen van de 21ste eeuw is. (zie ook Paul Kennedy: Preparing for the twenty-first century, Yale University, 1994)

9 Irrigatie en drainage: uitdaging The biggest challenge in irrigation management is to improve the efficiency and productivity of water use in existing systems (World bank, 2009) - Inefficient operations and maintenance - inadequate service delivery - low water productivity - poor cost recovery - degradation of soil and water Oplossing: modernisering, uitbouw van profitabele klein- to mediumschalige irrigatiesystemen, opleiding en skilled Staf

10 Waarom Jan Feyen en irrigatie en drainage?

11 Jan Feyen studeerde Landbouw met specialisatie Landtechniek

12 Hij was vooral ingenieur Dat kon beter! Excellent

13 Hij had interesse in de warme landen Algemene Landbouw van de warme landen

14 Waterhuishouding stond op het voorplan Thesis: algemene studie aangaande de waterhuishouding van het stroomgebied van de kleine???

15 Jan Feyen s doktoraat: integratief onderzoek Winterrogge, veldbeemd- en rood zwenkgras, appel

16 Irrigatie en drainage vereist een goede kennis van planten

17 van bodems

18 van de micrometeorlogie

19 .. direkt een Engelse samenvatting

20 Belangrijke bijdragen van Jan Feyen in irrigatie en drainage

21 Transfer van kennis Irrigation Engineering: Interuniversity Programme in Water Resources Engineering (IUPWARE): in samenwerking met Interuniversity Programme in Hydrology van de VUB > 750 studenten over de ganse wereld

22 De Doctoraten: > 50 waarvan ongeveer de helft in irrigatie en drainage =23

23 De expertmissies: > > 5

24 Handleidingen voor studenten en onderzoekers

25 Wetenschappelijke output: meer dan 70 ISI publicaties Zoekcriterium: irrigation OR drainage

26

27 De hoofdonderzoeksgebieden van Jan Feyen Irrigatie en drainage De digitalisatie en interpretatie van de Bodemkaart, pedotransferfuncties (Top tien ISI papers) Bodemwater, stoftransport, gewasgroeien nutrietenmodellering

28 De digitalisatie en interpretatie van de bodemkaart, pedotransferfuncties Bodemwater en gewasgroeimodellen Swatrer (Belmans et al., 1983) Swatnit (Vereecken et al., 1988) Wave (Vanclooster et al., 1994) Input? Water- en stofhuishouding + Profielbeschrijving en bodemeigenschappen: Textuur, bodemdichtheid, koolstof Basis: 1 boring/ha

29 De digitalisatie en interpretatie van de Bodemkaart, pedotransferfuncties Bodemwaterbeweging: Richardsvergelijking (1930) C w ( h) h t = z h K( h) z + 1 h: drukhoogte, z: coordinaat in de verticale richting Cw(h): dh/dθ θ: watergehalt Waterretentiefunktion: θ θ θ = + θ ( h) s r n ( 1+ ( α h ) ) Van Genuchten et al., 1980 m r Hydraulische Geleidbaarheidsfunktie: K( h) = Ksat /(1 + Gardner, 1958 ng ( α h ) ) van Genuchten model (m=1) en Gardner model zijn de beste functies om de pf-kurve en de waterdoorlatendheid voor Belgische bodems te beschrijven

30 Pedotransferfunkties voor de Belgische bodems: waterretentie en doorlatenheid Waterretentiecurve (Vereecken, Maes, Darius en Feyen, Soil Science, 1990) θ s = *ρ b *klei θ r = *klei *OC ln(α) = *zand 0.351*OC 2.617*ρ b 0.023*klei ln(n) = *zand 0.013*klei *zand² (m = 1, zand, klei, OC: in %, ρ b : [g cm 3 ], α: [cm 1 ]) Doorlatendheid (Vereecken, Maes and Feyen, Soil Science, 1990) Log(b)= *log(klei) *log(leem) Log(n)= *zand *klei *log(Ksat) (leem: in gewichtspercent, Ksat: gemeten waarde)

31 Pedotransferfunkties voor de Belgische bodems: waterretentie en doorlatenheid Vereecken, Maes, Darius and Feyen, Soil Science, 1989 Vereecken, Maes and Feyen, Soil Science, 1990

32 Het bodeminformatiesysteem Aardewerk Integratie van gegevens Over belgische bodemhorizonten Van Orshoven, Maes, Vereecken, Feyen, Dudal: a structured database of Belgian soil profile data= Une banque de données structurée des profils pédologiques belges, 1988, Pedologie Van Orshoven, Feyen, Maes, Vereecken, A procedure for the statistical characterization of the units of the Belgian soil map, 1991, Pedologie Belangrijk voor het onderzoek naar klimaatsverandering en bodemkoolstof (Zie citaties in Scopus)

33 De digitalisatie en interpretatie van de bodemkaart, pedotransferfuncties Primeur in Belgie, eerste conferentie Op gelijke voet met Wageningen Top 5% in de wereld

34 De hoofdonderzoeksgebieden van Jan Feyen Irrigatie en drainage De digitalisatie en interpretatie van de Bodemkaart, pedotransferfuncties Bodemwater, stoftransport, gewasgroeien nutriëntenmodellering (Top tien ISIpapers van Jan Feyen)

35 Stoftransport in bodems j s (t;z = 0) Dirac pulse: M 0 δ(t) Belangrijk processen: advectie, dispersie en preferential transport t = 0 t

36 TDR Instrument From: Robinson et al Mallants et al., R tot = Z c 1+ ρ 1 ρ σ dc = K R p tot σ dc electrische geleidbaarheid R tot : impedantie K p : geometrische constante

37 Stoftransport-TDR Ontwikkeling van de TDR-methode om opgeloste stoffentransport in bodems te karakterisieren op lokale schaal Vanclooster, Mallants, Diels, Feyen, Journal of Hydrology, 1993 Mallants, Vanclooster, Meddahi, Feyen, Journal of Contaminant Hydrology, 1994 Mallants, Vanclooster, Toride, Vanderborght, van Genuchten, Feyen, 1996, Soil Science Society of America TDR metingen kunnen gebruikt worden om transportprocessen te onderscheiden Meten van opgeloste stoftransport in een meerlagige zandige lysimeter met TDR Vanclooster, Mallants, Vanderborght, Diels, Van Orshoven, Feyen, Soil Science Society of America, 1995 Eerste toepassing of veldschaal in Bekkevoort en Krauthausen Analysis of steady state solute transport through two heterogeneous fields. Water Resources Research, Jacques et al. (1998)

38 Ruimtelijke variabiliteit van hydraulische eigenschappen Karakterisatie van de ruimtelijke variabiliteit in een meerlagige bodem (Mallants, Mohanty, Jacques en Feyen, Soil Science,1996) Ruimtelijk variabiliteit van Ksat in bodems met macroporen (Mallants, Mohanty, Vervoort en Feyen, Soil technology, 1997) Time after application Log 10 (f); f for hydraulic conductivity Heterogeneous K-field Kasteel et al., 2007

39 Belangrijkste resultaten Doormenging (mixing) van opgeloste Stoffen in de belangrijkste Belgische bodems is afhankelijk van morfologische eigenschappen (vertikale tongen, gelaagdheid, macroporen en waterafstotende lagen) De dispersiecoefficient neemt meer als lineair toe met de diepte en aldus is het geen bodenmaterialconstante De verandering van de dispersie met de drainagesnelheid (Leaching rate) was afhankelijk van de hydraulische geleidbaarheid Vanderborght, Vanclooster, Timmerman, Seuntjens, Mallants, Kim, Jacques, Hubrechts, Gonzalez, Feyen, Diels, Deckers, 2001, Water Resources Research

40 Internationale workshop in Leuven, 1998

41 en vele professoren (> 11) Prof. Dr. Diels Prof. Dr. Kim (Korea) Prof. Dr. Raes Prof. Dr. Ragab (Egypt) Prof. Dr. Vanclooster (UCL, Belgie) Prof. Dr. Vandendriessche Prof. Dr. Vanderborght Prof. Dr. Van Orshoven Prof. Dr. Vereecken (Duitsland) Prof. Dr. Wang Zhi (USA) Prof. Dr. Wyseure

42 Jan Feyen als leermeester en onderzoeker

43 Nauwgezet en accuraat Ik stel voor omwille van de uniformiteit dat in de tekst. Table (6.21) en Fig. (5.1) of Figs. (5.1) to (5.10) zou worden gebruikt. Begint echter de zin met Fig. (5.1) dan wordt dit Figure (5.1). De toelichting bij de tabellen (bovenaan) en bij de figuren (onderaan) wordt steeds getypt met interlinie 1. Begin steeds Als volgt:

44 Nauwgezet en accuraat

45 Team player Mark Verbrugge, Jan Diels, Harry Vereecken, Matthias Vandenbulcke, Jef Maes, Baheri Ahmad, Mahmoud Moussavi, Danny Vandenbroucke, Francois Serneels, Jos Van Orshoven en Jan Feyen

46 vooruitstrevend en aanpakker

47 Altijd in dienst, bereid, ondersteunend en behulpzaam

48 Kwantitatief: reeds tijdens het doctoraat

49 Maar ook in de cursussen

50 Jan Feyen en papers: >200, > 2400 cites, Met alle Groten dezer aarde: Beven, Van Genuchten, Jury, Hillel, Nielsen

51 Jan Feyen en papers: >200, > 2400 cites, Met alle Groten dezer aarde: Beven, Van Genuchten, Jury, Hillel, Nielsen

52 Analyse van Jan Feyen s werk Was spät beginnt, hält auch lange!

53 Histogram van Nobelprijswinnaars ( ) versus h index Jan Feyen

54 2.0 Normalisiering van de H-index op basismet van het vakgebied fysica mathematics Computer Sciences Engineering Social Sciences Economics and Business Materialwissenschaften Agricultural Sciences Plant and Animal Sciences Physics

55 Vlakke wegen= Vlaanderen? Hobbelige wegen=andes?