Erfgoededucatie. De Oude Molen in Wijchen v. Chr. Wat gebeurde er vroeger in mijn dorp? Waarom staan er geen beelden in deze kerk?
|
|
- Gerda de Wilde
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Wat gebeurde er vroeger in mijn 742 dorp? 69 Zijn er nog sporen van de Romeinen? 1475 Waarom staat het kasteel juist op deze plek? Wat doet die dijk daar? 1519 Waarom staan er geen beelden in deze kerk? Erfgoededucatie Wat gebeurde er vroeger in mijn dorp? 2700 v. Chr. Woonden hier al mensen in de steentijd? De Oude Molen in Wijchen Waarom ziet het landschap er zo uit? Welk verhaal gaat schuil achter deze plek? Een Stationsstraat zonder station. Hoe kan dat?
2 De Oude Molen in Wijchen Handleiding
3 Inhoudsopgave Inleiding 3 Les 1 Introductieles 4 Les 2 Bezoek aan de Oude Molen in Wijchen 11 Les 3 Verwerkingsles 12 Bijlage recept 14 3
4 Inleiding Deze lesbrief is ontwikkeld in het kader van een bezoek aan de Oude Molen in Wijchen. Tijdens het project maken de leerlingen kennis met de molen en met het proces van brood maken. De plaats van de molen in dit proces staat centraal: wat doet een molenaar? Hoe werkt een molen? En waar wordt de molen voor gebruikt? Dat zijn vragen die beantwoord worden gedurende dit project. Inhoud Deze lesbrief dient als uitgangspunt voor een introductieles voorafgaand aan het bezoek aan de molen in Wijchen. De leerlingen beginnen bij het startpunt van het proces, namelijk bij het graan van de boer. Daarna volgt er een introductie op het malen van het graan in een molen. De molenaar vertelt de leerlingen over zijn werk en geeft een rondleiding. De kennis uit de introductieles komt van pas tijdens de opdrachten die de leerlingen uitvoeren op de molen. De lesbrief biedt enkele suggesties voor de afsluitende verwerkingsles. Doel Het doel van het project is het bezoek aan de molen te verdiepen. Leerlingen krijgen inzicht in het proces van het brood maken. Leerlingen leren de rol van de molen in dat proces kennen. Daarnaast is ervaring en verbeelding een belangrijke element in het project. Door te voelen en zelf te malen wordt het leerproces geoptimaliseerd. Doelgroep Leerlingen van groep vier en combinatieklassen van groep drie en vier. Kerndoelen Kunstzinnige Oriëntatie Kerndoel 56 De leerlingen verwerven enige kennis over en krijgen waardering voor aspecten van cultureel erfgoed. 4
5 Les 1 De introductieles Doel De leerlingen maken kennis met het proces van brood maken. Ze leren hoe het begin van het proces er uit ziet en wie daar bij betrokken zijn. Werkwijze klassikaal Duur een half uur tot een uur Nodig» deze handleiding» de powerpoint- presentatie met de afbeeldingen uit deze handleiding (voor een van de opdrachten op de molen is het van belang dat de leerlingen alle afbeeldingen hebben gezien)» digibord of beamer voor het projecteren van de presentatie» een brood Inhoud Inleiding Begin de les met het tonen van een brood aan de leerlingen. Vraag aan de leerlingen of ze weten hoe een brood wordt gemaakt en waarvan het wordt gemaakt. Geef geen sluitend antwoord, dat gaan de leerlingen allemaal nog ontdekken. Kern Laat dia 1 zien: Dit is graan, een grassoort. Vraag aan de leerlingen: Kunnen jullie nog meer grassoorten opnoemen? Antwoord: Bijvoorbeeld het gras waar op wordt gevoetbald, maar ook haver, rogge, maïs en gerst. Vraag aan de leerlingen: Wat wordt er van graan gemaakt? Antwoorden: Brood, pasta, koekjes en beschuit, maar ook bier. Veel brood wordt van tarwe of rogge gemaakt. Klik door voor alle afbeeldingen. 5
6 Laat dia 2 zien Vraag aan de leerlingen: wat is het beroep van de bestuurder van deze tractor? Antwoord: in de tractor zit een boer. De boer is verantwoordelijk voor de groei van het graan. Hij zaait het op de akker. En na een tijdje heeft hij een akker vol met graan. Hij zorgt ervoor dat als het niet genoeg regent, de regeninstallatie voor water zorgt zodat het graan goed groeit. Na de zomer wordt het graan geoogst. De graankorrels worden met grote machines gescheiden van aren. 1 korrel in de grond stoppen levert met een goed jaar 15 nieuwe korrels op. Als het een slecht jaar is, maar 10. Als het heel erg tegen zit houdt de boer er zelfs nog minder aan over! Twee korrels van een aren houdt de boer voor zichzelf. Die zaait hij om het jaar erop weer een hele akker met graan te krijgen. De andere dertien korrels van een aren verkoopt hij. Bijvoorbeeld aan een molenaar. Opdracht U kunt dit in de praktijk laten zien met behulp van knikkers of andere voorwerpen in uw klas. Neem 15 knikkers en hou er 2 achter die voor een nieuwe oogst zijn. Dat levert 30 nieuwe knikkers op. Laat zien aan de leerlingen hoeveel dat is. Het fijnmalen van de graankorreltjes gebeurt tussen twee stenen. Een molen werkt niet uit zichzelf. Het heeft iets nodig om te bewegen. Het malen van graan begon al heel lang geleden. Laat dia 3 zien: Wat heb je hier voor nodig? Antwoord: Dit is een handmolen, de allereerste vorm van malen. Door de stenen tegen elkaar te wrijven, wordt het graan ertussen fijn gemalen. Doe de beweging die hiervoor nodig voor is. 6
7 Laat dia 4 zien: Waardoor zou deze molen in beweging worden gezet? Antwoord: Dit is een rosmolen, een ros is een ander woord voor paard. Klik verder voor de afbeelding met het paard. Het paard draait rondjes om de molen heen. Er was nog een kleinere variant van deze molen, daarvoor werd een hond gebruikt. De balk draait mee en laat binnenin de molen stenen over elkaar heen draaien. Deze molen is veel groter dan een handmolen, dus er kan ook meer gemalen worden. Het probleem is dat je nog wel een boer en een paard nodig hebt. Daarom werd er een molen bedacht die uit zichzelf kon draaien. Laat dia 5 zien: Wat heeft deze molen nodig? Antwoord: Dit is een watermolen, door stromend water gaat het rad draaien. Water stroomt het snelst bergafwaarts. Klik verder om het rad te laten zien dat door middel van stromend water draait. Vraag: Hebben we in Nederland veel bergen? Antwoord: Nee, daarom stroomt het water niet heel snel. Er moest dus iets nieuws bedacht worden. 7
8 Laat dia 6 zien: Dit is de Oude Molen van Wijchen. De molen is al heel oud. In 1799 werd de molen gebouwd in opdracht van de kasteelheer van Wijchen. Vraag: Waardoor worden de wieken in beweging gezet? Antwoord: Door de wind. Klik verder voor een afbeelding van de wind. Als het waait, gaan de wieken van de molen draaien. Daardoor gaat er in de molen een groot wiel draaien. Dat zorgt er weer voor dat de twee molenstenen over elkaar wrijven. De molen staat op een heuveltje. Vraag: Waarom is dat zo? Antwoord: Om meer wind te vangen. Daardoor draaien de wieken harder. De molen in Wijchen staat op een natuurlijke heuvel die tien meter hoger is dan de grond. Vraag: Misschien heb je het wel eens gezien. Soms zitten er zijlen op de wieken van de molen. Waarom zou dat zijn? Antwoord: Ook dat is nodig om meer wind te vangen. Als er weinig wind staat, doet de molenaar de zeilen erop. Je zou het kunnen vergelijken met een zeilboot. Zonder zijlen, vaart de boot niet zo hard, met zijlen wel. Vraag: De wind waait niet altijd vanuit dezelfde richting. Noem eens een paar windrichtingen? Antwoord: Noord, oost, zuid, west. Maar ook noordwest, noordoost, zuidwest of zuidoost, zijn windrichtingen. Vraag: De wieken moeten wel in de juiste windrichting staan. Hoe zou de molenaar dat doen? Antwoord: Het bovenste gedeelte van de molen kan bewegen: het kan helemaal ronddraaien. En dus als de wind van richting verandert, draait de molenaar de wieken de goede kant op. Kruien heet dat. Opdracht Doordat het ene onderdeel in beweging wordt gezet, beweegt het andere. Als de wieken niet bewegen, draaien de radaren niet en dus de molenstenen ook niet. Al deze onderdelen hebben elkaar nodig. De een beweegt niet zonder de ander. Zet alle leerlingen in een kring. Ze moeten doodstil staan. Een leerling (u wijst aan wie) is de wind. Deze leerling maakt een beweging en tikt na een paar seconden de leerling aan die naast hem/haar staat. Deze leerling maakt een beweging en tikt daarna de volgende aan, die mag dan ook bewegen. Dit gaat net zolang door totdat iedereen in de kring beweegt. Het cirkeltje is rond. De laatste twee leerlingen zijn als het ware de maalstenen. Iedereen heeft de ander nodig om te kunnen bewegen, net zoals de maalstenen de wind nodig hebben om te malen. Let op: als de eerste leerling, de wind, stopt met bewegen, moeten de andere leerlingen opeenvolgend ook stoppen, zodat de molenstenen uiteindelijk stil staan. 8
9 Opdracht De wind zorgt er voor dat de stenen in de molen over elkaar wrijven. Daardoor wordt het graan gemalen. Laat de leerlingen hun platte handen over elkaar wrijven, net zolang totdat het warm wordt. Door die beweging gebeurt er iets geks! Geef de leerlingen een papiertje. Niet groter dan hun handen. Het papiertje komt tussen de handen van de leerling. Laat ze hun handen weer flink tegen elkaar wrijven. Wedden dat het papiertje stuk gaat of verfrommeld raakt? Dat gebeurt in principe ook met het graan. Dat gaan de leerlingen in het echt zien op de molen. Laat dia 7 zien Vraag: Wie werkt er op een molen? Antwoord: Een molenaar. Het is hard werken op de molen! Het graan wordt eerst helemaal naar de zolder gehesen. Daar komt het tussen de molenstenen. Die stenen malen het graan tot meel. Het kan nog fijner. Dat gebeurt met een zeef. Het meel gaat in een zak en naar de bakker. Die maakt er brood van. Klik naar de volgende afbeelding. Vraag: Wordt brood gemaakt van een paar korreltjes? Antwoord: Brood wordt gemaakt van heel veel korreltjes. Want als je de korrels maalt, wordt het meel. Dat heet volkorenmeel, daar wordt (donker) brood van gemaakt. Als het wordt gezeefd krijg je wit meel, ook wel bloem genoemd. Vraag: Wat voor brood wordt daar van gemaakt? Antwoord: Wit brood. Dan zijn de vliesjes eruit gezeefd. Deze vliesjes zijn de jasjes van de korrels. Let op: in deze vliesjes zitten veel vitaminen, die goed voor je zijn. Er bestaat dus brood met vliesjes en brood zonder vliesjes. Vraag: Wat vinden de leerlingen het lekkerste brood: wit of donker? 9
10 Laat dia 8 zien De bakker maakt er vervolgens brood van. Klik verder naar de afbeelding van het brood. Hoe brood wordt gemaakt, leren de leerlingen in de verwerkingsles. Extra aanvulling: molenstanden Met de stand van de wieken kan de molenaar iets laten weten aan het dorp of stad. Vroeger deden de molenaars dat heel veel. Zo kon iedereen van een afstandje zien wat er aan de hand was: of de molenaar even (korte ruststand) of juist lang weg was (lange ruststand). Maar ook of er sprake was van feest (feeststand) of van verdriet (rouwstand). Laat dia 8 zien met de verschillende standen. Welke zou de lange of korte ruststand zijn? En welke de feest of rouwstand? Klik verder voor het juiste antwoord. Ook in de oorlog werd er met de wieken geseind, zo wisten de inwoners of er gevaar dreigde of niet. Extra aanvulling: molenliedje 10
11 Extra aanvulling: moleneducatief.nl Op de website kunt u meer informatie vinden over molens. U vindt er twee verhalen die u eventueel kunt voorlezen aan uw leerlingen. Ook vindt u daar kleurplaten voor de leerlingen. Met deze link: kunt u ter voorbereiding aan het bezoek een filmpje vertonen. Het laat de werking van de molen en het malen van het graan zien. Hoe het in het echt er aan toe gaat, zien de leerlingen in de molen. 11
12 Les 2 Bezoek aan de Oude Molen in Wijchen Doel» De leerlingen maken kennis met het beroep molenaar.» De leerlingen maken kennis met de werking van een molen.» De leerlingen maken kennis met het malen van graan. Werkwijze - ontvangst en introductie» klassikaal - overige activiteiten» in drie groepen - rondleiding» in twee groepen - terugkoppeling» klassikaal Duur een uur Inhoud De leerlingen krijgen een rondleiding van molenaar Jan-Willem Bökkers. Als de ene groep wordt rondgeleid, maken de overige leerlingen in groepjes drie verschillende opdrachten: 1 Memoriespel: de afbeeldingen uit de lesbrief vormen setjes. Deze moeten de leerlingen bij elkaar zien te vinden. 2 Vijzelen: de leerlingen ervaren om beurten de werking van maalstenen in het klein. 3 Voelspel: van graan tot meel, de leerlingen ervaren de verschillende stadia van het maalproces. Voorbereiding Zorg voor vier tot vijf ouders/begeleiders. Minimaal één begeleider is verantwoordelijk voor de orde tijdens de rondleiding en houdt tevens de trap in de gaten. Er zijn drie begeleiders nodig voor de opdrachten. Verdeel de klas op school in twee groepen. Deze groepen verdeelt u ter plaatse in groepjes van drie. De ouders/begeleiders lezen de uitleg van de spellen en leggen per groepje uit wat de leerlingen moeten doen. Kaarten met uitleg zijn aanwezig op de molen. Ieder spel duurt ongeveer 5 minuten. De groepjes rouleren zodat ieder groepje alle spellen heeft gedaan in 15 tot 20 minuten. Het is verstandig om ouders/begeleiders op de hoogte te brengen van deze actieve rol die noodzakelijk is om het bezoek te laten slagen. Huisregels Leg uit dat de leerlingen niet vrij mogen rondrennen omdat het gevaarlijk is. Ook mogen ze nergens zonder toestemming van de molenaar aankomen. Vooral het meel mag niet aangeraakt worden in verband met hygiëne. Op verzoek van de molenaar is fotograferen alleen buiten de molen toegestaan. Breng de ouders/begeleiders daarvan op de hoogte. In geval van calamiteiten Mocht u vertraging oplopen of bent u genoodzaakt het bezoek te annuleren, neem dan contact op met molenaar Jan-Willem Bökkers via
13 Les 3 Verwerkingsles Doel» De leerlingen leren dat het malen van meel ook in een fabriek gebeurt.» De leerlingen leren hoe van het gemalen meel brood wordt gemaakt. Duur Variërend van een half uur tot anderhalf uur. U bent vrij te kiezen welke en hoeveel opdrachten u uitvoert. Opdracht 1 Klassengesprek Nodig:» peper/zout- of koffiemolen» meel van de molen Na het bezoek aan de molen weten de leerlingen waar meel van gemaakt wordt en hoe het wordt gemaakt. Hoe het brood wordt gemaakt, weten de leerlingen nog niet. Dat komt in deze verwerkingsles aan bod. Laat de leerlingen het meel zien. De leerlingen weten hoe dit gemaakt wordt. Hoe nu verder? Bespreek met de leerlingen het bezoek aan de molen. Hoe wordt dat meel ook al weer gemaakt? Wat is daar allemaal voor nodig? Antwoord:» een boer met graan» een molen met wieken die door de wind draaien» door die wind gaan er raderen draaien» daardoor wrijven stenen tegen elkaar» door dat wrijven wordt het graan gemalen» na het zeven van het graan heb je meel Een molen maalt graan fijn. Wat maalt nog meer dingen fijn? Antwoord:» een koffiemolen maalt koffiebonen fijn tot koffie» een zoutmolen maalt grote zoutkorrels fijn» een pepermolen maalt peperkorrels fijn» je tanden malen eten fijn voordat je het slikt» een keukenmachine maalt bijvoorbeeld groenten fijn» een vijzel maalt kruiden, noten en graan fijn Laat de meegebrachte molen zien. Demonstreer hoe het werkt en geef door in de klas. 13
14 Vraag aan de leerlingen: Het malen van meel gebeurt nu niet meer alleen met een molen. Hoe zou het nu gaan? Antwoord: In een fabriek. Laat het filmpje zien: Hier zien de leerlingen hoe het werk van de molen door een fabriek wordt gedaan. Opdracht 2 Zelf brood bakken Nodig:» zakje meel van de molen (bijvoorbeeld voor appeltjesbrood) en de overige ingrediënten van het recept» recept uit de bijlage met de bijbehorende ingrediënten: water en bloem» oventje (van uzelf of geleend van een ouder of collega)» het mengen en bakken van de ingrediënten kan ook in een broodbakmachine Vraag aan de leerlingen: Met meel alleen heb je nog geen brood, daar hoort meer bij. Wat zou dat zijn? Antwoord:» gist voor het rijzen en de lucht» zout» water of melk» er kan boter of een ei aan toegevoegd worden» er kunnen ook krenten of stukjes appel aan het meel toegevoegd worden» lees voor wat er op het etiket van het meegebrachte meel staat Vraag aan de leerlingen: Wat doe je dan met die ingrediënten? Antwoord: Deze moeten gemengd worden. Daarna wordt het gekneed tot deeg. Vraag aan de leerlingen: Wat gebeurt er met dat deeg? Is dat al brood? Antwoord: Nee, dat deeg gaat in de oven, daarna heb je brood. Laat het filmpje zien: Hier zien de leerlingen hoe je zelf met meel brood kunt maken en welke ingrediënten je nodig hebt. Het recept bestaat uit verschillende onderdelen. Wijs iedere keer een andere leerling aan voor een nieuwe stap uit de bereiding. Opdracht 3 Bezoek aan een bakker in Wijchen Een bakker koopt meel van onder andere molenaars. Daar maakt hij brood van. U kunt met uw klas een bezoek brengen aan een bakker om te zien hoe het deeg wordt gemaakt en hoe het uiteindelijk in de oven brood wordt. In Wijchen kunt u contact opnemen met Willem de Bakker voor een afspraak. De bakker is echter vrij om een bezoek af te slaan. Bel in de ochtend naar en vraag naar Willem de Bakker. 14
15 Bijlage 1 Recept In het zakje meel van de molen (bijvoorbeeld van appeltjesbrood) zitten alle ingrediënten. De hoeveelheid water staat erop. Strooi bloem op het tafelblad. Maak een bergje van het meel, in het midden maak je een kuiltje. Giet de helft van het water in het midden van het kuiltje. Neem wat meel van de buitenste rand en gooi dit in het water. Herhaal dit enkele keren. Maak opnieuw een kuiltje en giet de rest van het water erin. Neem opnieuw wat meel van de buitenkant en gooi dit in het kuiltje. Begin langzaam met kneden. Het duurt een poosje voordat het mooi deeg wordt. Als het deeg erg plakt aan de handen, strooi er dan nog wat bloem overheen. Als het deeg mooi egaal is laat het 30 minuten rijzen. Leg het bijvoorbeeld in een kom met een handdoek erover heen. Kneed het daarna nog een keer goed door. Laat het opnieuw 20 minuten rijzen. Neem stukjes van het deeg en kneed hier bolletjes van, ter grootte van een tennisbal. Leg de broodjes op een ingevette schaal en leg ze in een voorverwarmde oven van ongeveer 160 graden. Na 30 minuten zijn de broodjes klaar. Laat ze even afkoelen, verdeel de broodjes, snij ze eventueel in stukjes en eet smakelijk! 15
16 Colofon Ontwikkeling en samenstelling Maud Heldens (EDU-ART) Vormgeving Brigitte Boits advies en organisatie in cultuureducatie bezoekadres Zeelandsingel BH Arnhem postadres postbus AC Arnhem EDU-ART telefoon fax website Zeelandsingel BH Arnhem Postbus AC Arnhem telefoon fax website EDU-ART Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. 16
Wijchense Molen. Lesbrief
Wijchense Molen Lesbrief Lesbrief de Wijchense Molen Inleiding In het kader van het bezoek aan Wijchense Molen is deze lessenserie ontwikkeld. Tijdens het project maken de leerlingen kennis met de molen
Nadere informatieOpdracht 1. Kweern Rosmolen Watermolen Windmolen Wrijfsteen. Lesmap Patattenmolen Opstal. Geboorte Christus Jaar 0. Vandaag
Opdracht 1 Zet de verschillende soorten molens in de juiste volgorde van oud naar jong op de tijdlijn in de rode kadertjes. Ken jij ook nog de juiste benamingen? Vul de letters van de foto in bij de juiste
Nadere informatieOpdrachten De Korenmolen
Opdrachten De Korenmolen Geschiedenis Heb jij je wel eens afgevraagd hoe dat lekkere broodje in je hand gemaakt is? Vast wel. Heb jij je ook wel eens afgevraagd of mensen vroeger ook zulke lekkere broodjes
Nadere informatiedocentenhandleiding bij de presentatie brood van zaaien tot maaien
docentenhandleiding bij de presentatie brood van zaaien tot maaien Deze handleiding geeft uitleg over de presentatie Brood - van zaaien tot maaien. De presentatie Brood van zaaien tot maaien vormt een
Nadere informatieinhoud 1. Lekker 3 2. Bij de boer 3 3. Tarwe malen 4. Bij de bakker 7 5. Bruin of wit 5. Allemaal broden 6. Filmpje 7. Pluskaarten Colofon 15
Brood inhoud 1. Lekker 3 2. Bij de boer 3 3. Tarwe malen 6 4. Bij de bakker 7 5. Bruin of wit 9 5. Allemaal broden 10 6. Filmpje 12 7. Pluskaarten 13 Colofon 15 Bronnen en foto s 16 Mmmmmmm, wat ruikt
Nadere informatieWERKBOEKJE BROODBAKKEN
thema 11 Les 111 WERKBOEKJE BROODBAKKEN Naam:... Klas:... 1 De verschillende gr aansoorten Vul onderstaande woorden in op de juiste plaats: Tarwe Gerst Rogge tarwe - water/warmte - goudgeel - koren - melk
Nadere informatieLespakket groep 6. Korenmolen De Vlijt, Wapenveld en de Mölle van Bats, Veessen. Docentenhandleiding. Opzet van de les. Antwoorden van de opdrachten
Lespakket groep 6 Korenmolen De Vlijt, Wapenveld en de Mölle van Bats, Veessen Docentenhandleiding Inhoud en doelstellingen Deze lessenserie is bedoeld voor leerlingen van groep 6 van het basisonderwijs.
Nadere informatieJe eigen zachte bolletjes maken. Zachte bolletjes. Benodigdheden. Werkwijze
Je eigen zachte bolletjes maken Zachte bolletjes Gebruik bij deze opdracht werkblad Je maakt vier zachte bolletjes volgens recept. Benodigdheden 132 gram patentbloem 10 gram gist 2,5 gram zout 16 gram
Nadere informatieDrakenbrood. Ingrediënten. 500 g bloem of tarwemeel 1 zakje gist 3 dl lauw water 20 g boter 10 g zout rozijnen. Werkwijze
Drakenbrood 500 g bloem of tarwemeel 1 zakje gist 3 dl lauw water 20 g boter 10 g zout rozijnen Doe de bloem in een kom. Maak een kuiltje en voeg de gist met het water en boter toe. Strooi het zout langs
Nadere informatielezen veilig leren Kinderboekenweektip Voorbereiding Les 1 - kookboeken en recepten Benodigde materialen Werkwijze
veilig leren lezen Kinderboekenweektip 2009 Auteur: Josée Warnaar Het thema van de kinderboekenweek is Aan tafel! - Eten en snoepen in kinderboeken. In deze tip bakt u met de kinderen letterkoekjes. Het
Nadere informatieGRAAN MIDDENBOUW GROEP 4/5/6
GRAAN MIDDENBOUW GROEP 4/5/6 LESOPZET Samenvatting Als inleiding lezen de leerlingen de tekst over graan vroeger-nu. Daarmee is de toon voor het thema gezet. De les vervolgt met een woordspin over graan.
Nadere informatieWERKMAP BROOD. 3de graad Lager Onderwijs
WERKMAP BROOD 3de graad Lager Onderwijs Museum voor de Oudere Technieken Educatieve dienst Januari 2010 Inleiding Welkom op de smakelijke reis van graankorrel tot brood. Voor jij je boterham kan smeren
Nadere informatieNodig: poster Lekker eten!, scharen, lijm en reclamefolders van de supermarkten.
D S K C N L Wat eten we nu? n wat aten de mensen vroeger? De leerlingen onderzoeken hoe de eetgewoonten in de de afgelopen honderd jaar veranderd zijn. Ze zien dat mensen vroeger vooral voedsel uit de
Nadere informatieAlles voor een Pannenkoek
uder-amstel n-o -U me ith o Die De regio zit vol energie! 0 Aa lsmeer - Amstelve en - Groep 1 t/m 3 Energien traal 204 eu orn Informatieblad + Docentenhandleiding Alles voor een Pannenkoek www.natuurmilieuweb.nl
Nadere informatieKerstkoekjes bakken. Voor elke leerling een exemplaar van de Kopieerbladen Kerstkoekjes bakken 1, 2 en 3.
Kerstkoekjes bakken Leeftijdsgroep Kerndoel 8-12 jaar Deze les levert een bijdrage aan kerndoel: 3 De leerlingen leren vaste tijdstippen op analoge en/of digitale klokken aflezen en leren daarmee een dagindeling
Nadere informatieDe Kilsdonkse Molen. Guusje van Boekel. Groep 6B
De Kilsdonkse Molen Guusje van Boekel Groep 6B Inleiding: Op 14 april gingen we met de groep naar De Kilsdonkse Molen in Dinther. Op school hadden we een boekje gehad over molens. We gingen er met de auto
Nadere informatieLesbrief voor het basisonderwijs. Molen de Windhond Soest. De korenmolen. Stichting De Windhond Soest 2013. Lesbrief Korenmolen de Windhond Pagina 1
Lesbrief voor het basisonderwijs Molen de Windhond Soest De korenmolen Stichting De Windhond Soest 2013 Pagina 1 Bouwstenen voor een molen in Soest Ooit stond de molen De Windhond op de Eng Molens horen
Nadere informatieInhoud Blz. Inleiding 1. Heel vroeger 2. Tarwe wordt een huisplant 3. De tarweplant 4. Van tarwe tot meel 5. Tarweproducten 6.
Tarwe Inhoud Blz. Inleiding 3 1. Heel vroeger 4 2. Tarwe wordt een huisplant 5 3. De tarweplant 6 4. Van tarwe tot meel 8 5. Tarweproducten 10 6. Tarweweetjes 12 7. Filmpjes 15 Pluskaarten 16 Bronnen en
Nadere informatieDerde Leerjaar. www.lessenpakket.be
Derde Leerjaar Een koude of een warme bakker? Doelen verwoorden waarvoor verschillende graansoorten gebruikt worden; de delen van de (graan)plant benoemen; het proces beschrijven van zaaien naar graan
Nadere informatieD E P A U L U S C A K E of de suiker is niet méér waard dan het zout
D E P A U L U S C A K E of de suiker is niet méér waard dan het zout Personen Verteller Huisvrouw Cake ingrediënten; o Bloem o Zout o Suiker o Eieren o Kersen o Sukade o Krenten o Boter (Bij dit toneelstuk
Nadere informatieDe Molenmuis groep 1 en 2. Speel -ontdekboek
De Molenmuis groep 1 en 2 Speel -ontdekboek Voor de ouders Uw kleuters doen op school mee aan het project De Molenmuis. Dit is een onderdeel de doorgaande leerlijn Erfgoed Educatie. De kleuters leren over
Nadere informatieOnder onze voeten Schoolbezoek Min40Celsius. Lesbrief
Onder onze voeten Schoolbezoek Min40Celsius Lesbrief Lesbrief Onder onze voeten U gaat met uw klas een bezoek brengen aan Min40Celsius, aan de hand van deze lesbrief kunt het bezoek (kort) voorbereiden.
Nadere informatie1 vis van suikerbrood. 2 Dumbo s van rozijnen of chocoladebrood 3 Suikerboodkrokodillen 4 Winnie van honingbrood 5 Schildpadden van notenbrood
Lekker tellen 1 vis van suikerbrood 2 Dumbo s van rozijnen of chocoladebrood 3 Suikerboodkrokodillen 4 Winnie van honingbrood 5 Schildpadden van notenbrood Greet lybaert Polenstraat 169a 9940 Evergem tel:
Nadere informatieBAKWORKSHOP. Lekker brood smaakt naar vroeger, niet naar gisteren. Bakworkshop
BAKWORKSHOP Lekker brood smaakt naar vroeger, niet naar gisteren. SOORTEN BLOEM EN MEEL Bloem Met bloem wordt wit meel aangeduid. Bij bloem worden de zemel en de kiem van de graankorrel voor het malen
Nadere informatieMoleculaire Gastronomie: Gluten
Moleculaire Gastronomie: Gluten Het maken en analyseren van deeg met gluten Inleiding Moleculaire gastronomie heeft alles te maken met het ontdekken van nieuwe smaakcombinaties, experimenteren met structuren
Nadere informatieLesvoorbereidingsformulier
Lerarenopleiding Thomas More Kempen Campus Turnhout Campus Blairon 800 2300 Turnhout Tel: 014 80 61 01 Fax: 014 80 61 02 Campus Vorselaar Lepelstraat 2 2290 Vorselaar Tel: 014 50 81 60 Fax: 014 50 81 61
Nadere informatiewww.mamagreet.be - greet.lybaert@greetlybaert.be
Kabouter Plop en zijn vrienden maken tijdens de krokusvakantie heel wat kinderen gelukkig met hun nieuwste musical De muziekkampioen. Greet Lybaert Polenstraat 169a 9940 Evergem tel: 09 357 60 86 pikt
Nadere informatieTips voor de leerkracht. De Streek Centraal
De Streek Centraal Inleiding De Streek Centraal is een nieuw erfgoedproject voor leerlingen uit groep 5 en 6 in Overijssel. Centraal staan aspecten uit het dagelijks leven die typisch zijn voor de directe
Nadere informatieOpstel Nederlands Brood
Opstel Nederlands Brood Opstel door een scholier 2165 woorden 18 april 2005 5,9 52 keer beoordeeld Vak Nederlands 1. Inleiding Ik houd mijn werkstuk over brood. In mijn werkstuk zal je heel veel informatie
Nadere informatieWitte chocolade met frambozencake
Koulourakia Aanstaande zondag is het Pasen en dan moet er natuurlijk iets lekkers gebakken worden. Ik maak elk jaar Paaskoekjes. Die maak ik altijd van hetzelfde deeg als de kerstkransjes alleen maak ik
Nadere informatieBontje, de poes van de molen groep 3/4
Verhalend ontwerp over Olie- en Korenmolen Woldzigt in Roderwolde Bontje, de poes van de molen groep 3/4 Episode 1: Bontje, de poes van de molen Bontje is een lieve poes. Ze woont in een molen en is van
Nadere informatieSamenwerking op de vrijdag Groep 7 en 8
Samenwerking op de vrijdag Groep 7 en 8 We zijn al weer een aantal maanden aan het samenwerken op vrijdag. Juf Marijke begon dit schooljaar tot de herfstvakantie en toen kwam juf Irma terug. In deze brief
Nadere informatieANTWOORDEN TAALCOMPLEET A1 THEMA 2 BOODSCHAPPEN
ANTWOORDEN TAALCOMPLEET A1 THEMA 2 BOODSCHAPPEN Opdracht 1 de groente pinnen de suiker de supermarkt Opdracht 7 Hoi Ramon! Ik eet graag rijst met kip. En ik drink altijd water bij het eten. Maar ik vind
Nadere informatieMachines in de bakkerij. Bakkerijoven. Gebruiksaanwijzingen maken. Benodigdheden. Werkwijze
Machines in de bakkerij Bakkerijoven Vraag informatie op over een bakkerijoven. Beantwoord deze vragen. Welke temperaturen zijn er mogelijk? Hoeveel broden passen er in? Hoe lang moet hij opwarmen? Werkt
Nadere informatieLesbrief Door het stof kruipen Op onderzoek naar je eigen school
Lesbrief Door het stof kruipen Op onderzoek naar je eigen school Inhoud: 1. Inleiding 2. Algemene informatie 3. Opbouw van de les 4. Voorbereiding en lestips 1 Door het stof kruipen De gemeente Hoogezand-Sappemeer
Nadere informatieLekker tellen. 6 kuikens van chocolade - of rozijnenbrooddeeg Nijntjes 10
Lekker tellen 6 kuikens van chocolade - of rozijnenbrooddeeg 7 8 9 Nijntjes 10 Greet lybaert Polenstraat 169a 9940 Evergem tel: 09 357 6086 fax: 09 357 78 35 www.greetlybaert.be - greet.lybaert@greetlybaert.be
Nadere informatiede aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.
Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.
Nadere informatieActieve voedingsdriehoek: Een gezond gedicht
Actieve voedingsdriehoek: Een gezond gedicht Doelgroep: onderbouw - Doelstelling: Kennis maken met de actieve voedingsdriehoek. De verschillende groepen van de actieve voedingsdriehoek leren kennen en
Nadere informatieLESBRIEF LES 1 DE VOEDSELKETENLES SAMENVATTING LES 1 VOORBEREIDING BENODIGDHEDEN DUUR LESDOELEN LINK ZAAKVAKKENINHOUD. Wat is voedselverspilling?
SAMENVATTING In deze les wordt het begrip voedselverspilling geïntroduceerd. De leerlingen maken kennis met een voedselketen en ontdekken welke partijen daarbij betrokken zijn (de schakels in de voedselketen:
Nadere informatiePannenkoeken Sekerpare Tiramisu
DESSERTEN VAN HET ZESDE LEERJAAR schooljaar 2011-2012 Cupcakes chocolade Hippe cupcakes met vanille Oliebollen Pannenkoeken Sekerpare Tiramisu CUPCAKES CHOCOLADE Ingrediënten: 50g pure chocolade 125g zachte
Nadere informatieSamen appelflensjes bakken
Samen appelflensjes bakken Leeftijdsgroep Kerndoel 8-12 jaar Deze les levert een bijdrage aan de kerndoelen: 1 De leerlingen leren hoeveelheidbegrippen gebruiken en herkennen 2 De leerlingen leren rekenhandelingen
Nadere informatieInformatie voor de docenten
Informatie voor de docenten De Molenmuis voor groep 1 en 2 Met het prentenboek De Molenmuis maken kleuters kennis met de windmolen. De muis, hoofdpersoon uit het prentenboek, beleeft zijn avonturen in
Nadere informatieHIERIN VINDT U DE OPBOUW VAN HET PROGRAMMA EN DE GANG VAN ZAKEN IN DE PRAKTIJK
COMPLETE DOCENTENINFORMATIE: HIERIN VINDT U DE OPBOUW VAN HET PROGRAMMA EN DE GANG VAN ZAKEN IN DE PRAKTIJK DE TIJDSWINKEL VOOR GROEP 3-4 HET LEVEN VAN MENSEN IN VERSCHILLENDE TIJDSPERIODEN AAN DE HAND
Nadere informatiemolenaarsles Opdracht 1 Welkom in één van de Schatkamers van de wereld. In deze lessen leer je meer over de molens van Kinderdijk. Wat gebeurt daar?
Naam: Klas: Datum: Welkom in één van de Schatkamers van de wereld. In deze lessen leer je meer over de molens van Kinderdijk. Wat gebeurt daar? Rik is 16 jaar en woont in een van de molens van Kinderdijk.
Nadere informatie1. Appel-nectarinemilkshake Bereidingstijd: 0-10 minuten
1. Appel-nectarinemilkshake Bereidingstijd: 0-10 minuten Soort gerecht: Dessert /Ontbijt Ingrediënten voor 1 personen 1 kleine zoete dessert appel 1 kleine nectarine 240 ml gekoelde melk honing of rietsuiker
Nadere informatie1. Van je juf of meester krijg je een plaatje. Bekijk je plaatje goed. 3. Zoek samen nog vier klasgenoten met een ander plaatje.
Opdracht 1 Ongeveer 150 jaar geleden stonden er veel steenfabrieken langs de IJssel. De stenen werden van klei gemaakt. Dat kon je langs de IJssel vinden. Als de rivier overstroomde, bleef er een laagje
Nadere informatieTekenen met Licht. It s your time to shine!
Tekenen met Licht It s your time to shine! 1 Colofon Inhoud en samenstelling Patrick Couwenberg van 4XM www.workshopstartpagina.nl info@workshopstartpagina.nl 2 Tekenen met licht Inleiding Tekenen met
Nadere informatieLesbrief les 4 groep 1 en 2 Hou je fit
Lesbrief les 4 groep 1 en 2 Hou je fit Lesdoelen De kinderen weten dat je na het sporten gezond moet eten en drinken om weer verse energie te krijgen. De kinderen weten dat als je nu genoeg beweegt, je
Nadere informatieSTOOM, MACHINES EN ARBEIDERS
ERFGOEDEDUCATIE Het zinvol beleven van het erfgoed is een centraal begrip in de didactiek voor erfgoededucatie. Het werken met het erfgoed wordt gestuurd door het stellen van betekenisvolle vragen. De
Nadere informatieGREUN TEK. Molen Eendracht maakt Macht. Leerlingenbladen
GREUN TEK Molen Eendracht maakt Macht Leerlingenbladen Molen Eendracht Maakt Macht Naam: Klas: Docent: Opdracht: 1. Je staat nu voor de molen. Gebruik de determinatiekaart en bepaal om wat voor soort molen
Nadere informatieBakrecepten. voor de feestdagen
Bakrecepten voor de feestdagen Speculaas 100 g boekweitmeel* 100 g rijstmeel** 100 g harde boter 125 g lichtbruine basterdsuiker 1 ei (50 g) 1 theelepel glutenvrije bakpoeder 1 eetlepel glutenvrije speculaaskruiden
Nadere informatieGeschiedenis en Techniek Groep 7
Geschiedenis en Techniek Groep 7 Water verplaatsen Grieken en Romeinen Groep 7 Handleiding voor de leerkracht Deze handleiding en de opdrachten zijn bedoeld als aanvulling op de geschiedenislessen over
Nadere informatieDe oude molen groep 7/8
Verhalend ontwerp over Olie- en Korenmolen Woldzigt in Roderwolde De oude molen groep 7/8 Episode 1: Het uitzicht van Merlijn De leerkracht vertelt over Merlijn, een jongen van een jaar of 10. Merlijn
Nadere informatieVlaamse streekgerechten
Vlaamse streekgerechten Preisoep Vitamine C cocktail Hartjes van koekebrood Suikerwafels Greet Lybaert (Diëtiste) Polenstraat 169a 9940 Sleidinge tel: 09/357 60 86 fax: 09/357 78 35 Gemeentelijke Jeugddienst
Nadere informatiePaleo Brood. met 10 heerlijke Glutenvrije & Graanvrije BrooDrecepten
Paleo Brood met 10 heerlijke Glutenvrije & Graanvrije BrooDrecepten 1 Inhoudsopgave Paleo Brood Appel Vinegar Brood 4 Rozemarijn Brood 7 Zoete Aardappel Brood 8 Paleo Knoflook Brood 11 Kaneel Banaan Brood
Nadere informatieKasteel Ammersoyen ligt in Ammerzoden en is 700 jaar oud! Het is een van de best bewaarde middeleeuwse kastelen in Nederland.
Kasteel Ammersoyen Kasteel Ammersoyen ligt in Ammerzoden en is 700 jaar oud! Het is een van de best bewaarde middeleeuwse kastelen in Nederland. Het kasteel werd gebouwd door de familie van Herlaer om
Nadere informatieKokerellen rond roodkapje
Kokerellen rond roodkapje Briochebrood Hartjes van koekebrood Zeelse kermiskaramellen Vloan Macarons Greet lybaert Diëtiste-Kinderkooklessen Polenstraat 169a 9940 Sleidinge Tel 09/357.60.86 Fax 09/357.78.35
Nadere informatieLesbrief Uitvinders. Inleiding
Lesbrief Uitvinders Inleiding Ruben laat Sara zien dat hij een satéprikker door een ballon kan prikken zonder dat de ballon knapt! Ook kan hij een regenboog maken met een glas water. Sara vindt het erg
Nadere informatieLes onderzoekend leren Het cupcake-experiment
Les onderzoekend leren Het cupcake-experiment Handleiding voor de leerkracht Link naar de digibordles en de werkbladen: c3.nl/ontdekchemie/lessen/cupcake-experiment/ Tijdens deze les ontdekken de kinderen
Nadere informatieKerst Kerstkoekjeskrans
Kerst Kerstkoekjeskrans Jippie! Het is bijna kerst! De winkels liggen heerlijk vol met allemaal kerstige dingen, waaronder allemaal leuke kookbladen die zich deze maand richten op kerst. Een van deze bladen
Nadere informatiehoge stroming Fase Ontdek en onderzoek
Groep 7 & 8 Team van maximaal 4 leerlingen Leerling materiaal TECHNIEK TOERNOOI hoge stroming Fase Ontdek en onderzoek Verdeel de rollen Je werkt in een groepje van vier leerlingen. Iedereen in je groepje
Nadere informatieRECEPTEN. Het boek Romeinse tweeling. speelt zich af in de eerste eeuw. na Christus. Ben je benieuwd. wat de mensen toen aten?
RECEPTEN Het boek Romeinse tweeling speelt zich af in de eerste eeuw na Christus. Ben je benieuwd wat de mensen toen aten? Probeer dan deze recepten uit. Ze komen van verschillende websites en zijn allemaal
Nadere informatieWaar groeit mijn eten? handleiding afsluitende les
Waar groeit mijn eten? handleiding afsluitende les Uitgave: Amsterdams NME Centrum Waar groeit mijn eten? handleiding - afsluitende les Ontwikkeld in opdracht van Vereniging Boerenstadswens www.boerenstadswens.nl
Nadere informatieDocentenhandleiding Rijksmuseum Groep 7-8
Docentenhandleiding Rijksmuseum Groep 7-8 1 Inhoud Voorbereidende les Afsluitende les Aanvullend materiaal bij deze lessen staat op de website: Introductiefilmpje PowerPoint presentatie Werkbladen 2 Voorbereidende
Nadere informatieLesbrief. Vliegende Koe
Lesbrief Vliegende Koe De Stilte danst Vliegende Koe U gaat met de kinderen naar een voorstelling kijken van dansgezelschap De Stilte. Ter introductie van het gezelschap kunt u het volgende filmpje bekijken.
Nadere informatieDE ROMEINEN KOMEN!! Groep 5 en 6. Vragenlijst Museumzaal Thermenmuseum. 1. Namen leerlingen: Naam van de school: Te:
DE ROMEINEN KOMEN!! Groep 5 en 6 Vragenlijst Museumzaal Thermenmuseum 1. Namen leerlingen: Naam van de school: Te: 1 In de museumzaal hangen banieren met tekst. Een banier is een soort vlag. Er staan ook
Nadere informatieTik-tak Tik-tak tik-tak. Ik tik de tijd op mijn gemak. Ik haast me niet zoals je ziet. Tik-tak tik-tak, ik denk dat ik een slaapje pak.
Tik-tak - Lees het gedicht tik-tak voor. Doe dit in het strakke ritme van een langzaam tikkende klok: Tik - tak - tik - tak Ik tik - de tijd - op mijn - gemak. Enzovoort. - Laat de kinderen vrij op het
Nadere informatieAVONTURENPAKKET DE UITVINDERS EN DE BEESTENBENDE
LESBRIEVEN LEERKRACHTENBESTAND LESBRIEF 7: LOT DE ROBOT (DEEL1) AVONTURENPAKKET DE UITVINDERS EN DE BEESTENBENDE Copyright De Uitvinders Uitgave 2016 Versie 1.0 LESBRIEVEN LEERKRACHTENBESTAND LESBRIEF
Nadere informatieHOOFDSTUK 2 BROODDEEG MET GIST
5 bakken. Naast recepturen heb ik vooral geprobeerd om je iets mee te geven over de techniek die eigenlijk nog belangrijker is om een brood te bakken waar je trots op kunt zijn. Ook heb ik geprobeerd om
Nadere informatieAdventskrans. Ingrediënten:
Adventskrans De Adventsperiode is de aanloopperiode voor kerst. Advent komt van het Latijnse woord Adventus dat komst betekent, men verwacht immers de komst van het kerstkindje. In de Adventsperiode zitten
Nadere informatieBroodsprookje. Steunpunt Smaaklessen. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur Steunpunt Smaaklessen Laatst gewijzigd Licentie Webadres 22 January 2013 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/41129 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs
Nadere informatieSpaghetti. Ingredienten (voor 15 personen) 900 gram bloem 9 eieren 90 ml olijfolie Een snufje zout
Mexicaanse wraps Ingredienten (Voor 15 personen): 15 kleine wraps 1 grote ui 500 gram gehakt 3 paprika s (van verschillende kleuren) 2 potten wrap sauce (mild) 1 * Blikje mais van 300 gram 2 potjes soure
Nadere informatieKlassennieuws oktober
Klassennieuws oktober Beste ouders/ verzorgers, De eerste weken van het schooljaar 2016-2017 zitten er al weer op. We hebben veel over graan, brood en de bakker geleerd. We zijn op bezoek bij de molen
Nadere informatieMenu Marokkaans. Paprika-tomatensalade. Harira (Marokkaanse soep) Tagine Kip met amandelen en pruimen. Marokkaans brood
Menu 59. - Marokkaans Paprika-tomatensalade Harira (Marokkaanse soep) Tagine Kip met amandelen en pruimen Marokkaans brood Amandelkoekjes met muntthee Paprika-tomatensalade Ingrediënten (4 pers) 750 gr
Nadere informatieMuseum De Buitenplaats Kijken is een kunst
Museum De Buitenplaats Kijken is een kunst Groep 5 Les 1 Ik en mijn selfie Les 1 Ik en mijn selfie Samenvatting van de les De kinderen kijken naar een selectie portretten waaronder selfies. Ze analyseren
Nadere informatiejuni 2014 vanaf 4 jaar De wieken van de molen tekst: Marian van Gog muziek: Ton Kerkhof
juni 2014 vanaf 4 jaar tekst: Marian van Gog muziek: Ton Kerkhof Refrein: gaan rond en rond. Een grote boog naar boven, dan weer naar de grond. Kijk eens hoe ze draaien, al-le vier. Het lijkt alsof ze
Nadere informatiePRI A Voor traditionele oven. en broodbakmachine
PRI A Voor traditionele oven en broodbakmachine Een prima brood met de Prima bloem en meelsoorten! De ambachtelijke Prima bloem en meelsoorten worden ontwikkeld met de grootste zorg en aandacht voor gezonde
Nadere informatieISBN 978-90-78688-12-9 Eerste druk, eerste oplage
2008 Leskist.nl, Noordhorn Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige
Nadere informatieDit is het Receptenboek van Luc van Kessel.
Dit is het Receptenboek van Luc van Kessel. Er staan recepten in die ik lekker vind, kijk maar eens! Deze recepten kunnen jullie zelf bakken/maken. Als je deze recepten wil maken duurt het minimaal 10
Nadere informatieInleiding. Blz. In deze handleiding vindt u tips voor deze drie lessen.
Mol ens Inhoudsopgave Inleiding 2 1. Molens 3 2. De website www.molens4u.nl 4 3. Het oerwerp molens in uw oerwijsprogramma 5 4. Drie lessen maken één project 7 5. De opdrachten op de website 10 Inleiding
Nadere informatieACHTERGRONDINFORMATIE VOOR DE DOCENT OVER DE NOORDMOLEN
ACHTERGRONDINFORMATIE VOOR DE DOCENT OVER DE NOORDMOLEN U leest meer informatie over de Noordmolen en slim gebruik van duurzame energie. Verder vindt u ook algemene informatie over molens: - Geschiedenis
Nadere informatieSpinners. Veel plezier! Juf Els en juf Anke
Spinners Een nieuwe rage: spinners! Heb jij ze al gespot in jouw klas? Vervelend, al dat speelgoed op school, of handig! spinners in de klas, daar kun je leuke, leerzame activiteiten mee doen! Wij bedachten
Nadere informatieElk van deze oefeningen kan aangevuld worden met het stappenplan: boterham smeren (zie bijlage) het knutselblad De berenbakker (zie bijlage)
smeert een boterham 1. De voedingsdriehoek kennismaken met en ontwerpen van een voedingsdriehoek Samen met de kinderen bekijk je wat een mens van voeding nodig heeft om gezond te leven. Je tekent met de
Nadere informatieGalactosemie - recepten
Galactosemie - recepten Ideeën en tips voor tussendoortjes en desserts 1 INHOUDSTAFEL 1. Zandkoekjes... 3 2. Pannenkoeken... 4 3. Griesmeelpudding... 5 4. Kruidenkoekjes... 6 5. Cake... 7 6. Droge wafeltjes...
Nadere informatieNIEUWSBRIEF VAN PEUTERSPEELZAAL
NIEUWSBRIEF VAN PEUTERSPEELZAAL OLLEKE BOLLEKE MAART 14 BESTE OUDERS/ VERZORGERS, Ons laatste thema de baby was een groot succes. Véél poppen zijn gewassen op de peuterspeelzaal. De baby van onze collega
Nadere informatieDe lessen LESBRIEF VOOR DE LEERKRACHT - GROEP 3/4
LESBRIEF VOOR DE LEERKRACHT - GROEP 3/4 In deze lesbrief staan vier lessen die u kunt gebruiken binnen het thema de boerderij, zuivel, koeien of de lente. De lessen duren ongeveer 35 minuten. Les 1: Het
Nadere informatie3. De leerlingen kunnen bij leeractiviteiten uiteenlopende strategieën en vaardigheden
16 oktober Inleiding In de serie beroepen behandelt deze lesbrief het beroep bakker. De leerlingen krijgen informatie over de geschiedenis van het broodbakken, de ingredienten van brood en over gezond
Nadere informatiePeperkoekhuisje. 250 ml gepasteuriseerd eiwit Poedersuiker. 200g pure chocolade
Peperkoekhuisje Ingrediënten 400 gram honing 235 gram rietsuiker 235 gram boter 10 gram potas (U kunt ook 5 gram zuiveringszout gebruiken) 2 eetlepels water 1 kg bloem 2 theelepels gemalen kaneel 1 theelepel
Nadere informatieHét Zeppelinkrantje. Zeppelin ontdekt Projectweek over gezonde, lokale en vegetarische voeding
Hét Zeppelinkrantje Zeppelin ontdekt Projectweek over gezonde, lokale en vegetarische voeding Begin dit schooljaar ontstond op Zeppelin een nieuwe werkgroep: de "Werkgroep Milieu en Maatschappij". Na enkele
Nadere informatieKoffie. Inhoud. 1.Waar komt koffie vandaan. 1. Waar komt koffie vandaan
Koffie Inhoud 1. Waar komt koffie vandaan 2. Hoe groeit koffie 3. Oogsten 4. Het mengen en branden 5. 10 uur koffietijd 6. Volksdrank 7. De verpakking 8. Cafeïne en cafeïnevrije koffie 9. Koffiemolens
Nadere informatieHigh tea recepten voor Pasen
High tea recepten voor Pasen Vegan Pasen Voor veel mensen draait Pasen om ei. Helaas komt er een hoop leed en onrecht kijken bij de ei-inustrie. Daarom is Pasen bij ons altijd ei-vrij. Omdat we van lekker
Nadere informatieProficiat! Veel plezier!
Proficiat! Je hebt de museumstand over de bakker gevonden! Dit boekje vertelt je alles over de bakker van vroeger en nu. Tussendoor krijg je leuke opdrachtjes om samen met vrienden of familie uit te voeren.
Nadere informatieOverheerlijke Smul Recepten om suikervrij te bakken!
Overheerlijke Smul Recepten om suikervrij te bakken! Met o.a. chocoladetruffels, frambozenmuffins & vanillecake! Inhoudsopgave 1. Walnootmuffins met honing... 2 2. Suikervrije chocoladetruffels met rozijnen...
Nadere informatieHÉT WAFELIJZER. Onze recepten!
HÉT WAFELIJZER Onze recepten! HET Frifri wafelijzer is onmisbaar in uw keuken! DANKZIJ ZIJN 8 PASSENDE PLATEN, PAST HIJ ZICH AAN AAN UW SMAKEN EN WENSEN : Brusselse en Luikse wafels Traditionele wafels
Nadere informatieHaver Speltmeel Mix Recepten
Haver Speltmeel Mix Recepten DON'T FORGET De basis voor deze recepten is Haver Speltmeel. Dit is een mix van havermeel (25%) en volkoren Kollenbergerspeltmeel (75%). Door de gluten in het volkoren speltmeel
Nadere informatieDe basis van de pizza: Het deeg
De basis van de pizza: Het deeg Wat is het geheim achter die smaak waar Napolitaanse pizza s over heel de wereld om worden geroemd? Natuurlijk, hun traditionele houtovens maar wat dacht u van het deeg?
Nadere informatieTe veel, te rijk, te weinig. Waterpark Lankheet
Waterpark Lankheet Erfgoed/NME project voor groep 8 Handleiding leerkracht Opdrachtgever: Waterpark Lankheet en Commissie Culturele Vorming Haaksbergen Bronmateriaal: Waterpark Lankheet/Historische Kring
Nadere informatieZoete aardappelpuree met geitenkaas
Zoete aardappelpuree met geitenkaas Een aantal weken geleden ontving ik een super leuk pakket met geitenkaas van Bettinehoeve. Hierin zaten meerdere soorten geitenkaas voor mij om uit te proberen. Laat
Nadere informatieInhoud kinderkookboek
Kinder- kookboek Inhoud kinderkookboek groep 1-2a Nachtpannenkoeken groep 1-2b Toverstengels van Hans en Grietje groep 3 Floddertjes tomatensoep groep 4 Toverbroodjes groep 5 Fleur op een mierenboomstam
Nadere informatie