3 Domein GENEESKUNDE. 3.1 Gynaecologie. USolv-IT - Boomstructuur DOMEIN GENEESKUNDE - versie Copyrighted19

Transcriptie

1 USolv-IT - Boomstructuur DOMEIN GENEESKUNDE - versie Copyrighted19 3 Domein GENEESKUNDE 3.1 Gynaecologie Propaedeutica Definities en begrippen van gynaecologische aard Anamnese 1. De klachten 2. De reproductieve anamnese 3. Systeemanamnese 4. Socio-familiaal Het gynaecologisch onderzoek 1. Borstonderzoek 2. Gynaecologisch onderzoek Synthese van de klachten en bevindingen van het onderzoek Diagnostische middelen 1. Het rechtstreeks microscopisch onderzoek 2. Cytologie 3. Histologie 4. Microbiologie en serologie 5. Hematologie 6. Hormonale bepalingen 7. Colposcopie 8. Echoscopie 9. Radiologie 10. Hysteroscopie 11. Laparoscopie 12. Andere

2 USolv-IT - Boomstructuur DOMEIN GENEESKUNDE - versie Copyrighted Diagnostiek en behandeling van vulvaire aandoeningen Anamnese Topografische afwijkingen Hymen Clitoris Labia majora Bartholin klieren Urethra Labia minora Het vestibulum Vulvaire infecties Molluscum contagiosum Herpes genitalis 1. Etiologie 2. Kliniek 3. Diagnose 4. Behandeling 5. Profylaxis Condylomata accuminata 1. Diagnose en kliniek 2. Behandeling 3. Profylaxis Erytrasma Tinea cruris

3 USolv-IT - Boomstructuur DOMEIN GENEESKUNDE - versie Copyrighted21 Dermatosen Lichen sclerosus (et atroficus) 1. Symptomen 2. Behandeling Genitale psoriasis Lichen simplex Eczeem en contactdermatitis Lichen planus Fluor Vaginalis Algemeen Fysiologische veranderingen van het vaginaal secreet Het microscopisch onderzoek Oorzaken van fysiologische fluor vaginalis Pathologische vaginale fluor Anamnese en onderzoek Oorzaken van pathologisch fluor vaginalis 1. Infectieuze oorzaken Candida Recidiverende candida infectie Bacterile vaginosis Trichomonas Vaginalis Andere infectieuze organismen Atrofische vaginitis Cervicitis 2. Niet infectieuze oorzaken

4 USolv-IT - Boomstructuur DOMEIN GENEESKUNDE - versie Copyrighted Pelviene Pijn Fysiopathologie van pelviene pijn Acute pelviene pijn Chronische buikpijn Pelviene infecties (Pelvic Inflammatory Disease, PID) Definitie Etiopathogenese Risicofactoren Symptomen Diagnostiek Differentile diagnostiek Sequellen Therapie Acute PID Tubo-ovarieel abces Preventieve maatregelen Differentiële diagnostiek van pelviene tumoren Onderzoek Differentile diagnostiek Niet-genitale tumoren Genitale tumoren Myoma uteri

5 USolv-IT - Boomstructuur DOMEIN GENEESKUNDE - versie Copyrighted23 Etiopathogenese Lokalisatie en vormen Symptomen Behandeling Benigne ovarile tumoren Functionele ovariumcysten 1. Follikelcyste 2. Corpus luteumcyste (lutenecyste) Organische cysten 1. Ovarile cysten van epitheliale oorsprong 2. Cystisch teratoom 3. Endometriosecyste Solide tumoren van het ovarium Endometriosis Etiopathogenese Voorbeschikkende factoren Fysiopathologie Epidemiologie Lokalisatie en klinische vormen van endometriosis De peritoneale inplanten De endometriosecyste De diepe infiltrerende endometriosis Symptomen

6 USolv-IT - Boomstructuur DOMEIN GENEESKUNDE - versie Copyrighted24 Infertiliteit Dysmenorroe Dyspareunie Acuut abdomen Andere zeldzame symptomen en complicaties Diagnose Evolutie Behandeling Utero-Vaginale prolapsus en Uro-Gynaecologische afwijkingen Anatomie van de bekkenbodem Het musculair apparaat De bezenuwing Oorzaken van relaxatie van de bekkenbodem Vormen van utero-vaginale prolaps Cystocoele Rectocoele Prolapsus (descensus) uteri Enterocoele Onderzoek Behandeling Conservatieve behandeling Pessaria

7 USolv-IT - Boomstructuur DOMEIN GENEESKUNDE - versie Copyrighted25 Operatieve behandeling Uro-gynaecologische aandoeningen: urinaire incontinentie Stress-incontinentie Urge-incontinentie Geslachtelijke Ontwikkeling Geslachtsdeterminatie en -differentiatie Interseksualiteit Echt hermafroditisme Mannelijke interseksen (mannelijk pseudohermafroditisme) 1. Het androgeen ongevoeligheidssyndroom testiculaire feminisatie 2. Syndroom van Imperato-Mc Ginley 3. Stoornissen in de biosynthese van het testosteron 4. Het syndroom van Swyer (46,XY of pure gonadale dysgenesie) Vrouwelijke interseksen (vrouwelijk pseudohermafroditisme) 1. Androgeeninname Ontwikkelingsstoornissen van de vrouwelijke genitalia Tubae Uterus Vagina Hymen Gonadale dysgenesie Pediatrische Gynaecologie Fysiologie van de geslachtelijke pubertaire ontwikkeling

8 USolv-IT - Boomstructuur DOMEIN GENEESKUNDE - versie Copyrighted26 Endocriene veranderingen Sequentie van somatische veranderingen 1. Borstontwikkeling en pubisbeharing 2. De menarche Fysiopathologie Pubertas praecox Pubertas tarda Enkele specifieke aspecten van pediatrische gynaecologie Vulvo-vaginitis Adhesie van de labia minora Genitaal trauma Tumoren De reproductieve cyclus Inleiding De neuroendocriene componenten De hypofyse Het ovarium Folliculogenese Fasen van de ovarile cyclus Sterodogenese

9 USolv-IT - Boomstructuur DOMEIN GENEESKUNDE - versie Copyrighted27 Functie van de ovarile steroden 1. Oestradiol 2. Progesteron 3. Androgenen De kardinale hormonale gebeurtenissen van de cyclus De hypothalamo-hypofysaire-ovarile communicatie tijdens de cyclus De endometriale cyclus De proliferatieve fase De secretoire fase De menstruele fase Cyclusstoornissen Definitie Anamnese en onderzoek Clomifeentest GnRH test Etiologie Uteriene amenorroe Gonadale uitval PCO-syndroom (polycysteus-ovariumsyndroom) 1. Fysiopathologie 2. Klinische verschijnselen 3. Diagnose 4. Behandeling

10 USolv-IT - Boomstructuur DOMEIN GENEESKUNDE - versie Copyrighted28 Hyperprolactinemie Functionele hypothalame amenorroe 1. Gewichtsgebonden amenorroe 2. Fysische en psychische stress (sportamenorroe, psychogene amenorroe) 3. Anorexia nervosa 4. Lichamelijke kenmerken 5. Behandeling en prognose 6. Postpil amenorroe Organische stoornissen van de hypofyse en hypothalamus 1. Het syndroom van Kallmann 2. Het syndroom van Sheehan Bijnierafwijkingen Menstruatiestoornissen Terminologie Anamnese Metrorragie Zwangerschap Organische afwijkingen Dysfunctionele bloeding Menorragie Etiologie Diagnostische stappen Behandeling 1. Farmacologisch 2. Operatief

11 USolv-IT - Boomstructuur DOMEIN GENEESKUNDE - versie Copyrighted29 Hypomenorroe Dysmenorroe en Premenstrueel syndroom Dysmenorroe Definitie en terminologie Organische oorzaken Fysiopathologie van idiopatische dysmenorroe Onderzoek Behandeling Premenstrueel syndroom Etiologie en fysiopathologie Symptomen Behandeling Anticonceptie Geschiedenis Methoden van geboorteregeling Cotus interruptus Periodieke onthouding Spermicide middelen Barriremethoden

12 USolv-IT - Boomstructuur DOMEIN GENEESKUNDE - versie Copyrighted30 Het IUD (Intra-uterine device) 1. Geschiedenis 2. Werkingsmechanisme 3. Effectiviteit 4. Insertie 5. Voordelen 6. Nadelen 7. Contra-indicaties Sterilisatie Hormonale anticonceptie 1. Principes 2. Regimes Combinatiepil Sequentile pil Bifasische pil Trifasische pil Minipil Prikpil 3. Bijwerkingen 4. Interacties 5. Contra-indicaties 6. Beoordeling 7. Speciale gevallen Adviezen bij anticonceptie De menopauze Inleiding Biologische determinanten van de menopauze

13 USolv-IT - Boomstructuur DOMEIN GENEESKUNDE - versie Copyrighted31 Endocriene veranderingen tijdens de perimenopauze Symptomatologie De perimenopauze De postmenopauze Behandeling Perimenopauze Postmenopauze 1. De doelorganen van de hormonale behandeling 2. Farmacologie van behandeling met oestrogenen en progestativa Praktische schema s van behandeling Parenteraal vs peroraal Oestrogenen alleen Oestrogenen continu en cyclisch progestativa Oestrogenen cyclisch (21 dagen) Combinatie oestrogenen en progestativa Andere vormen van hormonale behandeling Vruchtbaarheidstoornissen Definitie van onvruchtbaarheid Voorwaarden voor vruchtbaarheid Sequentie en interpretatie van vruchtbaarheidsonderzoeken Anamnese Lichamelijk onderzoek van de man en de vrouw

14 USolv-IT - Boomstructuur DOMEIN GENEESKUNDE - versie Copyrighted32 De mannelijke en vrouwelijke gameten. Ontmoeting van mannelijke en vrouwelijke gameten Doorgankelijkheid van de eileiders Pick-up functie van de eileiders Fertilisatie van de eicel Behandeling Ovulatie-inductie 1. Hypogonadotrope anovulatie 2. Normogonadotrope anovulatie 3. Hyperprolactinemie 4. PCO-syndroom Endometriosis Tubaire afwijkingen Kunstmatige inseminatie met donorsperma (KID.) Kunstmatige voortplantingstechnieken Intra-uteriene inseminatie met gewassen sperma (IUI) In- vitrofertilisatie 1. Historiek 2. Indicaties 3. Procedure 4. Ovarile stimulatie 5. Ovocytaire maturatie 6. Aspiratie eicellen

15 USolv-IT - Boomstructuur DOMEIN GENEESKUNDE - versie Copyrighted33 Afgeleide vormen van behandeling 1. Cryopreservatie van embryo s 2. GIFT en ZIFT 3. Eiceldonatie 4. Embryodonatie 5. ICSI 6. MESA of TESE 7. Pre-implantatiediagnostiek Nevenwerkingen en complicaties van de kunstmatige voortplantingstechnieken 1. Ovarieel hyperstimulatiesyndroom (OHSS) 2. Meerlingzwangerschappen Verwikkelingen van de vroege zwangerschap Miskraam Terminologie Incidentie Etiopathogenese 1. Ovulaire oorzaken 2. Maternale oorzaken Klinische aspecten 1. Onderzoek 2. Beleid bij bloedverlies eerste trimester Het habitueel of recidiverend miskraam Definitie Etiologie

16 USolv-IT - Boomstructuur DOMEIN GENEESKUNDE - versie Copyrighted34 Beleid Ectopische zwangerschap Incidentie Risicofactoren Pathogenese Symptomen Diagnose 1. Zwangerschapstest 2. Klinisch onderzoek 3. Laparoscopie Differentile diagnostiek Behandeling Seksuologie Biologische basis van de menselijke seksualiteit Seksuele selectie Ouderlijke investering Fermale choice Ouderschapsonzekerheid Seksueel dimorfisme Vrouwelijke voortplantingsstrategien Mannelijke voortplantingsstrategien Fysiologie van de seksuele response

17 USolv-IT - Boomstructuur DOMEIN GENEESKUNDE - versie Copyrighted35 Fysiologie van de mannelijke seksuele respons Fysiologie van de vrouwelijke seksuele response Biologische determinanten van de seksuele functie Seksuele dysfuncties en afwijkend seksueel gedrag Definitie Epidemiologie Biologische oorzaken van seksuele dysfunctie 1. De man 2. De vrouw Psychologische oorzaken van seksuele dysfunctie Seksuele dysfuncties bij de man 1. Erectiestoornis 2. Premature ejaculatie 3. Ejaculatio tarda Seksuele dysfuncties van de vrouw 1. Stoornissen in het seksuele verlangen Fysiologisch Negatieve ervaring Culturele, maatschappelijke en opvoedingsfactoren Relationele factoren 2. Anorgasmie 3. Vaginisme 4. Dyspareunie Seksueel geweld tegen vrouwen Seksualiteit in de arts-patintrelatie

18 USolv-IT - Boomstructuur DOMEIN GENEESKUNDE - versie Copyrighted SOA Algemene epidemologie Afzonderlijke SOA Gonococcen Chlamydia Trichomonas Syphilis HIV Genitale ulcers Genitale wratten 3.2 Verloskunde Definities De normale zwangerschap Groei en ontwikkeling van de zwangerschap Het ontstaan van de zwangerschap De implantatie De ontwikkeling van de placenta De ontwikkeling van de foetus Het vruchtwater De secundinae Fysiologische aanpassingen aan de zwangerschap De geslachtsorganen Bloedstroom en samenstelling bloed

19 USolv-IT - Boomstructuur DOMEIN GENEESKUNDE - versie Copyrighted37 Nieren en urinewegen Spijsvertering Longen en ademhaling Het bewegingsapparaat Huid en mammae Het endocriene systeem Seksualiteit De zorg voor de gezonde zwangere Doel van de prenatale zorgen Essentie van de prenatale zorg: anamnese, klinisch Verloop van de Prenatale Raadplegingen Aanpak frequent voorkomende klachten bij zwangere vrouwen Misselijkheid en braken Maagpijn en maagzuur Buikpijn Consipatie en aambeien Spataders en oedeem onderste ledematen Striae Bloedneus en tandvleesbloedingen Spierkrampen Borstverzorging Vaginale irritatie

20 USolv-IT - Boomstructuur DOMEIN GENEESKUNDE - versie Copyrighted38 Vaginaal vochtverlies Sport, baden Reizen Vaccinaties en Gamma-globulines tijdens de zwangerschap Echografie in de zwangerschap Inleiding Methode Veiligheid van ultrageluid Indicaties Bevindingen In de vroege zwangerschap Echografie in het tweede en derde trimester De normale baring Inleiding en definities De uitdrijvende kracht Het geboortekanaal Het kind Het verloop van de baring Het baringmechanisme Het begeleiden van de normale baring Foetale bewaking Het kraambed

21 USolv-IT - Boomstructuur DOMEIN GENEESKUNDE - versie Copyrighted De meerlingzwangerschap Definitie Etiologie De zwangerschap De partus Pijnbestrijding tijdens de bevalling Inleiding: Baringspijn Historiek van de Pijnbestrijding tijdens de Baring Farmacologische Methodes Kwalitatieve eisen voor het anestheticum Locoregionale Anesthesie Niet-medicamenteuze methoden Psychoprofylaxie Acupunctuur TENS Hypnose Water Borstvoeding Anatomie van de borst en fysiologie van de lactatie Anatomie van de borstklier Fysiologie van de lactatie Het zuigen aan de borst

22 USolv-IT - Boomstructuur DOMEIN GENEESKUNDE - versie Copyrighted Begeleiding bij borstvoeding Inleiding Prenatale begeleiding De start: correct aanleggen en op vraag voeden Problemen Overige aspecten Aan de zwangerschap gebonden afwijkingen Abnormale duur van de zwangerschap Spontane abortus of miskraam Vroeggeboorte Post-terme partus Afwijkingen in de foetale groei Negatieve dyscongruentie, SGA Positieve dyscongruentie Afwijkingen van de secundinae De placenta De navelstreng Het vruchtwater Hyperemesis gravidarum Hypertensieve aandoeningen van de zwangerschap Haemostase tijdens de zwangerschap Haematologische veranderingen

23 USolv-IT - Boomstructuur DOMEIN GENEESKUNDE - versie Copyrighted41 Afwijkingen in de hemostase Intra-uteriene vruchtdood Bloedverlies in het tweede en derde trimester Placenta praevia Solutio placentae Andere oorzaken van bloedverlies Bloedgroepsensibilisatie Rhesus immunisatie ABO-incompatibiliteit Zwangerschapsdermatosen Pruritus gravidarum Prurigo gestationes Herpes gestationes Impetigo herpetiformis Ziekte en zwangerschap Infectieziekten Bacteriele infecties Virale infecties Parasitaire infecties Anemie Schildklieraandoeningen Zwangerschap en diabetes

24 USolv-IT - Boomstructuur DOMEIN GENEESKUNDE - versie Copyrighted42 Aandoeningen van het urogenitaal stelsel Asymptomatische bactiurie Pyelitis gravidarum Cardiale aandoeningen Leverafwijkingen Intrahepatische cholestase Chronische leveraandoening Neurologische aandoeningen Epilepsie Andere Longafwijkingen Prenatale diagnostiek Inleiding Voornaamste indicaties voor prenataal onderzoek Indicaties voor chromosomen onderzoek Opsporen van neurale buisdefecten Indicaties voor moleculair-genetisch onderzoek Technieken voor prenatale diagnostiek Vlokkentest of chorionbiopsie De vruchtwaterpunctie De navelstrengpunctie De echografie

25 USolv-IT - Boomstructuur DOMEIN GENEESKUNDE - versie Copyrighted43 Conclusie Exogene invloeden op de zwangerschap Geneesmiddelen Roken en alkoholgebruik Chemische stoffen Voeding Drugs Straling Inductie van de arbeid Definities Electieve inductie Niet -electieve inductie Pre-inductie of rijpen van de baarmoederhals Methoden voor inductie van de baring Versterken van de ween Oxytocica Inductie en zwangerschapsduur Afwijkingen bij de baring Afwijkingen van de duur Langdurige Ontsluiting Langdurige uitdrijving Disproportie tussen kind en baringskanaal.

26 USolv-IT - Boomstructuur DOMEIN GENEESKUNDE - versie Copyrighted44 Foetale nood en hypoxie Definitie Oorzaken van foetale hypoxie Diagnostiek Behandeling Liggingsafwijkingen Definities Verloskundige implicaties Kunstverlossingen De forcipale extractie De vacumextractie De Sectio Caesarea Stoornissen in het nageboortetijdperk Postpartum hemorrhagie Retentio placentae Inversio Uteri Andere problemen tijdens de baring Traumata Vruchtwaterembolie Navelstrengprolaps Afwijkingen in het kraambed Bloedingen

27 USolv-IT - Boomstructuur DOMEIN GENEESKUNDE - versie Copyrighted45 Kraambedkoorts Genitale infecties Mastitis puerperalis Urinewegen Trombo-embolische processen Het perineum Psychische problemen De pasgeborene Asfyxie Thermoregulatie Icterus neonatorum Respiratory Distress syndrome Screening Vitamines Maatschappelijke aspecten van verloskunde Van Foetus naar kind De geboorte Het geboortecijfer Aan zwangerschap en geboorte gerelateerde sterfte Moedersterfte De Perinatale sterfte Zuigelingensterfte

28 USolv-IT - Boomstructuur DOMEIN GENEESKUNDE - versie Copyrighted46 Verloskundige organisatie