1 Inleiding 3. 4 Handhaving Inleiding Corrigerende maatregelen Stimuleringsmaatregelen 14

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "1 Inleiding 3. 4 Handhaving Inleiding Corrigerende maatregelen Stimuleringsmaatregelen 14"

Transcriptie

1 Rapport naar aanleiding van het algemeen toezichtbezoek aan de Dermatologendagen 2016 georganiseerd door Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie (NVDV) op 7 april 2016 te Arnhem Utrecht, maart, 2017

2 1 Inleiding 3 2 Resultaten toezichtbezoek Inleiding Algemene gegevens Organisatie samenkomst Reclame-uitingen Gunstbetoon (honorering dienstverlening, gastvrijheid, geschenken en wetenschappelijke prijzen) Opgevraagde documenten 9 3 Conclusies Inleiding Bijeenkomst voldoet niet aan de reclameregels Geen overtreding van reclameregels door standhouders 12 4 Handhaving Inleiding Corrigerende maatregelen Stimuleringsmaatregelen 14 Pagina 2 van 14

3 1 Inleiding In het kader van haar toezichthoudende taak heeft de Inspectie voor de Gezondheidszorg (hierna: de IGZ) op 7 april 2016 een onaangekondigd bezoek gebracht aan de Dermatologendagen 2016 te Arnhem. De Dermatologendagen 2016 werden georganiseerd door NVDV. Doel van het inspectiebezoek bezoek was te beoordelen in hoeverre NVDV de regels voor geneesmiddelenreclame naleefde. Om tot een verantwoord oordeel te kunnen komen, heeft de IGZ getoetst aan de toepasselijke wet- en regelgeving. Het gaat om de Geneesmiddelenwet en de Beleidsregels gunstbetoon Geneesmiddelenwet (Beleidsregels gunstbetoon). Afschriften van de wetteksten zijn te vinden op Meer specifiek heeft de IGZ getoetst aan de regels voor dienstverlening, gastvrijheid, geschenken en transparantie, te vinden in artikel 94, onder a, b en c van de Geneesmiddelenwet en onderdeel 2.1 onder a, b en c van de Beleidsregels gunstbetoon. De IGZ heeft een beoordelingskader opgesteld, waarmee zij heeft getoetst aan deze aspecten: Dienstverlening: De IGZ heeft gekeken naar de inhoud van de dienstverleningsovereenkomst, de honorering van de dienstverlening en de onkostenvergoeding bij de dienstverlening. Gastvrijheid: De IGZ heeft beoordeeld of de gastvrijheid beperkt is gebleven tot hetgeen strikt noodzakelijk is om aan de bijeenkomst te kunnen deelnemen. Daartoe heeft de IGZ beoordeeld of het programma, de locatie en de kosten van de bijeenkomst te rechtvaardigen zijn. Geschenken: De IGZ heeft beoordeeld of de uitgereikte geschenken - en indien van toepassing wetenschappelijke prijzen - een geringe waarde hebben en of ze relevant zijn voor de beroepsuitoefening. Transparantie: De IGZ heeft gekeken naar de transparantie over banden van sprekers. Zij heeft hierbij gekeken of (eventuele) banden vooraf bekend zijn gemaakt en of de vertegenwoordigers vanuit de farmaceutische industrie als zodanig herkenbaar zijn. Daarnaast toetste de IGZ aan de regels voor reclame-uitingen, te vinden in artikel 84 t/m 93 van de Geneesmiddelenwet. Zo beoordeelde de IGZ of farmaceutische bedrijven bij hun stands - indien aanwezig - verboden publieksreclame maakten voor receptgeneesmiddelen. In dit rapport leest u de resultaten van het onderzoek naar de mate waarin de Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie (NVDV) de regels op het gebied van geneesmiddelenreclame naleefde tijdens het bezochte bijeenkomst. Achtereenvolgens worden twee vragen beantwoord: Hoe heeft NVDV invulling gegeven aan de Dermatologendagen 2016 voor wat betreft de organisatie, reclame-uitingen en gunstbetoon (hoofdstuk twee)?; Wat is het oordeel van de IGZ over in hoeverre NVDV de regels voor geneesmiddelenreclame naleefde (hoofdstuk drie)? In hoofdstuk vier treft u, indien van toepassing, de maatregelen aan. Pagina 3 van 14

4 2 Resultaten toezichtbezoek 2.1 Inleiding In dit hoofdstuk leest u hoe Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie (NVDV) invulling heeft gegeven aan de Dermatologendagen 2016 voor wat betreft de organisatie van de bijeenkomst, reclame-uitingen en gunstbetoon tijdens de bijeenkomst. De informatie in dit hoofdstuk is een weergave van wat de IGZ heeft geconstateerd in een gesprek met NVDV tijdens het inspectiebezoek, de documenten die NVDV heeft nagestuurd naar aanleiding van het bezoek en de volgende bijgewoonde onderdelen van de Dermatologendagen 2016: Biologicals bij hidradenitis suppurativa, Dr., AMC, Amsterdam; Biosimilars: ervaringen uit de reumatologie, Prof. xxx, Radboud UMC, Nijmegen; Biologicals en biosimilars: registratie en veiligheid, dr., CBG, Utrecht; Dure geneesmiddelen: onbegrensde mogelijkheden en bittere pillen, Prof. Dr. xxxxxxxxxxxx, AMC-UvA, Amsterdam. Er zijn drie aandachtsgebieden: organisatie samenkomst, reclame-uitingen en gunstbetoon (dienstverlening, gastvrijheid, geschenken en wetenschappelijke prijzen). Na de algemene gegevens over de bijeenkomst vindt u de resultaten per aandachtsgebied, weergegeven in een tabel. 2.2 Algemene gegevens Algemene gegevens Titel Dermatologendagen 2016 Adres Hotel Papendal Papendallaan VD Arnhem Verantwoordelijke voor organisatie Initiator Organisator Financier/sponsor Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie (NVDV) NVDV Congress Care Abbvie Celgene Galderma Janssen Novartis Roche Datum en tijdstip inspectie 7 april 2016 om Duur inspectie 4,5 uur Naam inspecteurs/aanwezigen IGZ Dhr. M.C. Broere (senior inspecteur) Pagina 4 van 14

5 Mw. dr. M.E.M.J. van Kuijk, (senior inspecteur) Gesprekspartner(s): naam, functienaam en bedrijf Prof. Nascholing NVDV) Mw. Congress Care) (voorzitter Commissie (project manager Type samenkomst Bijeenkomst Is de bijeenkomst geaccrediteerd? Ja, NVDV en VSR, beide voor donderdag 4 en vrijdag 5 punten. 2.3 Organisatie samenkomst Organisatie samenkomst Wie is de doelgroep? Dermatologen, AIOS en verpleegkundig specialisten Hoeveel deelnemers zijn er en wat is de verdeling tussen beroepsbeoefenaren en niet-beroepsbeoefenaren? Aantal beroepsbeoefenaren: 114 dermatologen, 32 AIOS (dermatologie) 15 NVDV (commissie) 11 verpleegkundig specialisten Niet-beroeps beoefenaren: geen Heeft de organisator maatregelen genomen om (publieks)reclame richting niet beroepsbeoefenaren te voorkomen (zoals bij de stands, programmaboekje etc)? Welke maatregelen heeft de organisator genomen tegen de verleende gastvrijheid richting niet beroepsbeoefenaren? Ja, voor de ingang van de zaal met stands stond een bordje met de tekst: De expositie van farmaceutische bedrijven tijdens de Dermatologiedagen is alleen bedoeld voor beroepsbeoefenaren. Niet van toepassing. Er waren geen nietberoepsbeoefenaren aanwezig. 2.4 Reclame-uitingen Vragen op het gebied van reclame-uitingen Worden tijdens de geïnspecteerde onderdelen geneesmiddelen besproken? Ja, namelijk: infliximab, etanercept, sofosbuvir (ook met merknamen). Worden in de stands tijdens de bijeenkomst reclame-uitingen gedaan? Worden tijdens de bijeenkomst Ja, er is informatiemateriaal en er zijn standpanelen van geneesmiddelen. Ja, in de uitgereikte map zaten naast het Pagina 5 van 14

6 reclame-uitingen gedaan: zoals de bijgewoonde presentaties, het programma en de uitnodiging? programma en blocnote, reclamefolders van geneesmiddelen. In het programmaboekje staan de namen en logo s van de sponsoren. 2.5 Gunstbetoon (dienstverlening, gastvrijheid, geschenken en wetenschappelijke prijzen) Vragen op het gebied van dienstverlening, gastvrijheid, geschenken en wetenschappelijke prijzen Zijn de eventuele banden tussen de sprekers en de farmaceutische industrie vooraf bekend gemaakt? Er waren sprekers die kort een disclosure slide lieten zien, en er was ook een spreker zonder disclosure slide. Volgens Dhr. is er wel aan de sprekers opdracht gegeven om de disclosure slide te gebruiken. Zijn de vertegenwoordigers van farmaceutische bedrijven aanwezig? Ja, bij de stands. Zijn de vertegenwoordigers van farmaceutische bedrijven als zodanig herkenbaar? Ja, de vertegenwoordigers hadden een naamkaartje met ander kleur badgekoord dan de deelnemers. Zijn er stands met materialen aanwezig? Ja, er waren zes stands van de farmaceutische industrie aanwezig. DIENSTVERLENING Welke dienst(en) verricht(en) de spreker(s), commissieleden e.a. om de vergoeding te ontvangen? De sprekers gaven een lezing en schreven een samenvattend artikel voor het congresnummer van het Nederlands Tijdschrift voor Dermatologie & Venereologie. De commissieleden hebben het wetenschappelijk deel georganiseerd. Hoeveel uren word(t/en) de spreker(s), commissieleden e.a. geacht te besteden aan de dienst(en), uitgesplitst naar voorbereiding, tijdens- en na de bijeenkomst? Er was geen aantal uren afgesproken voor de diensten, maar een vaste vergoeding. Hoe hoog is het uurtarief voor de spreker(s), commissieleden e.a.? De sprekers/commissieleden hebben een geldelijke vergoeding ontvangen van 150,-. Biedt u de spreker(s), commissieleden e.a. reiskostenvergoeding aan? Ja, achttien sprekers hebben reiskostenvergoeding ontvangen. Biedt u de spreker(s), commissieleden Nee Pagina 6 van 14

7 e.a. reistijdvergoeding aan? Biedt u de spreker(s), commissieleden e.a. onkostenvergoeding aan? Houd(t/en) de spreker(s) dezelfde presentie bij andere bijeenkomsten? Zo ja: waar en wanneer. Heeft u een schriftelijke dienstverleningsovereenkomst met de spreker(s), commissieleden e.a. gesloten? Zo ja: afschrift(en). Zo nee: waarom niet? Zo ja, hoe is de doelstelling van de te verlenen diensten in de dienstverleningsovereenkomst omschreven? Toelichting: Zo ja, hoe is de uitvoering van de te verlenen diensten in de dienstverleningsovereenkomst omschreven? Toelichting: Ja, in de vorm van overnachting(en) ( 135,- pppn), inschrijfgeld ( 225,- voor 1 dag of 395,- voor 2 dagen) en diner ( 50,-). Vier sprekers, die verder niet deelnamen aan het congres, hebben een vergoeding van 500,- ontvangen. Nee Nee. Er zijn door het congres bureau e- mails verstuurd naar de sprekers, maar deze bevatten niet het aantal uren van dienst, doelstelling en zijn niet ondertekend. In de aangeleverde mails van het organisatie bureau is de doelstelling niet als zodanig omschreven. Het verzorgen van een voordracht tijdens de dermatologendagen 2016 en het aanleveren van een artikel t.b.v. publicatie in het Congresnummer van het Nederlands Tijdschrift voor Dermatologie & Venereologie. PROGRAMMA Hoe is de verdeling tussen het wetenschappelijk programma en vrije tijd? Het programma bestond uit 2 dagen. In totaal duurde het wetenschappelijke programma 9 uur en 30 minuten en het niet-wetenschappelijke programma duurde in totaal ook 9 uur en 30 minuten. Op de eerste dag (donderdag) bestond het wetenschappelijk programma uit 5 uur. Het niet-wetenschappelijk programma duurde 7 uur en bestond uit ontvangst (1 uur), koffiepauzes (2x30 minuten), lunch (1 uur), met een borrel (2 uur) en een diner (2 uur) in de avond. Op de tweede dag (vrijdag) duurde het wetenschappelijk programma 4 uur en 30 minuten, startend met 30 minuten ontvangst en onderbroken door koffiepauzes (2x30 minuten) en lunch Pagina 7 van 14

8 van één uur (totaal 2 uur en 30 minuten). LOCATIE Waarom is voor deze locatie gekozen? KOSTEN Wat is de financiële bijdrage vanuit de farmaceutische industrie? Wat zijn de totale kosten voor gastvrijheid (reis- verblijf, en inschrijvingskosten)? Wat is de eigen bijdrage van de beroepsbeoefenaar? Deze locatie is gekozen vanwege de centrale ligging, lagere kosten dan in de Randstad en combinatie van hotel en congresgelegenheid, aldus de initiator ,- Zes farmaceutische bedrijven à , ,- De inschrijfgelden varieerden: Voor 20 februari 2016: Dermatologen 1 dag 225,-, 2 dagen 395,- AIOS 1 dag 95,-, 2 dagen 175,- NVED leden 75,- Voor 29 februari 2016: Dermatologen 1 dag 250,-, 2 dagen 445,- AIOS 1 dag 125,-, 2 dagen 200,- NVED leden 90,- Voor deelname aan het diner of voor gebruik tennisbaan worden separaat respectievelijk 50,- en 5,- in rekening gebracht. Hotelkosten worden door deelnemers zelf betaald. Wat is de eigen bijdrage van de nietberoepsbeoefenaar? Waaraan wordt de financiële bijdrage vanuit de farmaceutische industrie besteed? Waaraan wordt de eigen bijdrage van de (niet-) beroepsbeoefenaren besteed? Niet van toepassing. Er waren geen nietberoepsbeoefenaren aanwezig. Aan alle uitgaven, aldus de initiator. Niet van toepassing. Er waren geen nietberoepsbeoefenaren aanwezig. Pagina 8 van 14

9 Strekt de gastvrijheid zich uit tot anderen dan beroepsbeoefenaren 1? Als er geld overblijft waar wordt het aan besteed? Geschenken Worden er geschenken gegeven of ontvangen? (Wetenschappelijke) prijzen Worden er (wetenschappelijke) prijzen gegeven of ontvangen? Nee, er waren geen nietberoepsbeoefenaren aanwezig. De insteek is dat de bijeenkomst budget neutraal is, aldus de initiator Er is bij de bijeenkomst sprake van een surplus. Dit surplus blijft onder beheer van de NVDV als reserve voor de komende Dermatologendagen in 2017 aldus een medewerker van het congresbureau. Nee, er werden geen geschenken uitgedeeld. De winnaars van de Breaking news sessies kregen een oorkonde. Er werden geen geldelijke prijzen uitgereikt. 2.6 Opgevraagde documenten Tijdens het inspectiebezoek heeft de IGZ de volgende documenten opgevraagd of ingezien: programma; lijst van deelnemers; lijst met sponsoren inclusief hun bijdragen; overeenkomst tussen NVDV en Congress Care; uitnodiging aan de deelnemers; contracten met sponsoren; presentatie(s); afschriften waarin de dienstverleningen staan beschreven. 1 Verpleegkundigen die in opdracht van een beroepsbeoefenaar geneesmiddelen verstrekken of toedienen komen ook in aanmerking komen voor gastvrijheid bij bijeenkomsten (artikel 82 lid 1 onder 2 Geneesmiddelenwet). Deze groep verpleegkundigen mag echter geen andere vormen van gunstbetoon dan gastvrijheid ontvangen, omdat zij niet onder de categorie beroepsbeoefenaren vallen (Beleidsregels gunstbetoon Geneesmiddelen). Pagina 9 van 14

10 3 Conclusies 3.1 Inleiding In het vorige hoofdstuk heeft de IGZ vastgelegd hoe NVDV invulling heeft gegeven aan de Dermatologendagen 2016 voor wat betreft de organisatie, reclame-uitingen en gunstbetoon. In dit hoofdstuk geeft de IGZ een oordeel over in hoeverre NVDV tijdens de bijeenkomst de regels voor geneesmiddelenreclame naleefde. Dit hoofdstuk heeft een meer beschouwend karakter. Gezocht is naar verbanden, verklaringen en overeenkomsten in de onderzoeksresultaten zoals beschreven in hoofdstuk 2. Dit heeft geleid tot oordelen die van belang zijn voor NVDV bij het (verder) verbeteren van de naleving van de regels op het gebied van geneesmiddelenreclame. 3.2 Bijeenkomst voldoet niet aan de reclameregels De bijeenkomst voldoet niet aan de reclameregels, voor wat betreft de onderdelen die de IGZ heeft geïnspecteerd. De IGZ beoordeelde hiervoor de reclame-uitingen, de dienstverlening, de geboden gastvrijheid, de geschenken, de wetenschappelijke prijzen en de transparantie over de banden van sprekers met de farmaceutische industrie Voldoende maatregelen genomen ter voorkoming van reclame richting nietberoepsbeoefenaren Ja, er waren geen niet-beroepsbeoefenaren aanwezig. Voor de ingang van de zaal met stands stond een bordje met de tekst: De expositie van farmaceutische bedrijven tijdens de Dermatologiedagen is alleen bedoeld voor beroepsbeoefenaren. De sprekers en deelnemers noemden enkele middelen in zijn algemeenheid Dienstverlening voldoet niet aan de reclameregels Om de vraag te beantwoorden of de dienstverlening voldoet aan de reclameregels beoordeelt de IGZ de aanwezigheid van een schriftelijk helder omschreven dienstverleningsovereenkomst en de honorering van de dienstverlening. Dienstverleningsovereenkomsten niet aanwezig en onvoldoende helder Het congresbureau heeft met alle sprekers de afspraken per mail bevestigd, echter het aantal uren van dienstverlening, doelstelling en de handtekeningen van beide partijen ontbraken. Hierdoor kunnen deze mails niet gezien worden als dienstverleningsovereenkomsten. NVDV heeft dus met de spreker(s), commissieleden e.a. geen schriftelijke dienstverleningsovereenkomsten gesloten. Hiermee wordt niet voldaan aan de verplichting om vooraf de dienstverlening schriftelijke vast te leggen zoals omschreven in artikel 94 sub a Geneesmiddelenwet en artikel 2.1 sub a van de Beleidsregels Gunstbetoon Geneesmiddelenwet. Omdat er geen schriftelijke dienstverleningsovereenkomst is opgesteld kan de IGZ niet beoordelen of de doelstelling en uitvoering van de dienstverlening voldoende helder is. Diensten in verhouding tot vergoeding en van belang voor de uitoefening van de geneeskunst, farmacie, tandheelkunst of verloskunst De NVDV heeft vergoedingen van 150,- aan de sprekers en commissieleden welke deelnamen aan het congres betaald. Zij werden vrijgesteld voor Pagina 10 van 14

11 registratiekosten, diner, overnachting hotel ( 580,-) en reiskosten. Sprekers die niet deelnamen aan het congres ontvingen 500,-. Gelet op het feit dat de sprekers een lezing moesten houden en een stuk voor een themablad moesten schrijven, acht de IGZ de vergoeding die NVDV heeft betaald aan de sprekers en sessievoorzitters in redelijke verhouding tot de diensten die zij hebben geleverd. De IGZ ziet geen aanleiding om te veronderstellen dat de diensten niet van belang waren voor de uitoefening van de geneeskunst, farmacie, tandheelkunst of verloskunst. Conclusie: Gelet op de beoordeling van de dienstverleningsovereenkomst(en) acht de IGZ de dienstverlening niet in overeenstemming met de Beleidsregels gunstbetoon Geneesmiddelenwet Gastvrijheid is beperkt en te rechtvaardigen Blijft de gastvrijheid wel of niet beperkt tot hetgeen strikt noodzakelijk is, om aan de bijeenkomst te kunnen deelnemen? Om deze vraag te beantwoorden beoordeelt de IGZ of het programma, de locatie en de kosten van de bijeenkomst te rechtvaardigen zijn. Wanneer de geboden gastvrijheid niet voldoet aan de regels, is er sprake van verboden gunstbetoon. Programma is te rechtvaardigen Eén van de eisen die gelden voor gastvrijheid is dat die strikt beperkt moet blijven tot het hoofddoel van de bijeenkomst. Voor de invulling van dit criterium kijkt de IGZ naar de verhouding in tijdsbesteding tussen het (wetenschappelijke) programma en de overige onderdelen. Bij de geïnspecteerde bijeenkomst was van het programma wetenschappelijk. - Het wetenschappelijk programma van in totaal 9 uur en 30 minuten en was verdeeld over twee dagen. - Het wetenschappelijk programma werd onderbroken door de gebruikelijk koffie- en theepauzes. - Het niet-wetenschappelijke programma duurde in totaal ook negen uur en 30 minuten. - De eerste dag werd afgesloten met speeddaten en een borrel met aansluitend een diner. Ook kon gebruik gemaakt worden van de sportfaciliteiten van Papendal (tennisbaan). Het diner en de tennisbaan betaalden de deelnemers zelf, respectievelijk 50,- en 5,-. - Uit het programma bleek duidelijk het grote wetenschappelijke aandeel. Het programma van de bijeenkomst was qua tijdsbesteding evenwichtig opgebouwd. In de toekomst ziet de IGZ bij voorkeur dat de besteedde tijd aan het wetenschappelijk deel langer duurt dan de tijd besteed aan het overige (niet-wetenschappelijk) deel. Daarmee vindt de IGZ het programma als geheel te rechtvaardigen. Locatie is passend Gastvrijheid aan beroepsbeoefenaren is op grond van artikel 94 gnw en de beleidsregels toegestaan, mits voldaan wordt aan een aantal voorwaarden. Een van deze voorwaarden is dat de locatie passend moet zijn voor de bijeenkomst. De IGZ vind een locatie passend als het een zakelijke uitstraling heeft. De faciliteiten op locatie dienen bescheiden te zijn en hetgeen strikt noodzakelijk is om de bijeenkomst te kunnen bijwonen niet te overtreffen. Het inhoudelijk programma dient het hoofddoel tot deelname aan de bijeenkomst te zijn. Daarnaast dient ook de keuze voor de geografische ligging van de plaats logisch te zijn om deelname aan Pagina 11 van 14

12 het congres voor de deelnemers mogelijk te maken. De locatie voor de Dermatologendagen 2016 te Papendal had een zakelijke uitstraling en was niet heel luxueus. De organisatie gaf aan de locatie gekozen te hebben vanwege de: - centrale ligging en goede bereikbaarheid, ook met het openbaar vervoer, - goede prijs/kwaliteit verhouding, - combinatie congrescentrum en hotel, - ruime parkeer- en overnachtingsmogelijkheid. De IGZ vindt de locatie passend. Kosten zijn binnen redelijke perken Eén van de eisen die gelden voor gastvrijheid is dat die binnen redelijke perken blijft. Voor de invulling van dit criterium kijkt de IGZ of de kosten van verleende/genoten gastvrijheid niet meer bedragen dan strikt noodzakelijk is. Onder de kosten in het kader van gastvrijheid worden verstaan reis-, verblijf- en inschrijfkosten van een bijeenkomst. Algemene kosten die verband houden met de organisatie van een bijeenkomst, zoals zaalhuur en sprekersvergoedingen, vallen in beginsel niet onder de kosten van gastvrijheid. De gastvrijheid mag zich niet uitstrekken tot niet-beroepsbeoefenaren. De IGZ gaat bij de beoordeling van de kosten voor gastvrijheid tijdens de bijeenkomst uit van de totale financiële bijdrage van de farmaceutische industrie gedeeld door het aantal deelnemers, waarbij gecorrigeerd wordt voor de eigen bijdrage. Zo wordt bepaald welk bedrag toekomt aan de individuele deelnemer. De gastvrijheid bedroeg na aftrek van de eigen bijdrage 262,- 2 per deelnemer. Dit bedrag werd besteed aan de catering tijdens de bijeenkomst en het gratis themanummer. De IGZ vindt de kosten binnen de perken voor twee dagen. Uit de ontvangen eindafrekening blijkt dat de bijeenkomst met een positief saldo is afgesloten. In de verkregen informatie staat dat de gelden van het positieve resultaat worden gebruikt voor dezelfde conferentie voor volgend jaar. De IGZ vindt het niet wenselijk dat de NVDV zoveel sponsorgelden ontvangt dat de bijeenkomst met een positief saldo van ,- is afgesloten. Hierdoor bestaat het risico dat bij het bijwonen van deze of een volgende bijeenkomst de verleende/ genoten gastvrijheid niet binnen de redelijke perken blijft, hetgeen in strijd is met de regels voor gunstbetoon. Conclusie: Gelet op de beoordeling van het programma, de locatie en de kosten acht de IGZ de gastvrijheid acceptabel en in overeenstemming met de Beleidsregels gunstbetoon Geneesmiddelenwet. De IGZ beoordeelt hoe de bijdrage van farmaceutische bedrijven aan wetenschappelijke prijzen zich verhoudt tot de regels rond gunstbetoon. De winnaars van de Breaking news sessies kregen een oorkonde. Er werden geen geldelijke prijzen uitgereikt. 3.3 Geen overtreding van reclameregels door standhouders Banden sprekers met farmaceutische bedrijven niet geheel bekend gemaakt Voor bijeenkomsten geldt de eis dat banden tussen sprekers en farmaceutische bedrijven vooraf bekend moeten worden gemaakt 2 Totaal gastvrijheid (inclusief themanummer) gedeeld aantal deelnemers na aftrek van eigen bijdrage: ( ,64 : 135) - 142,63 = 261,77 Pagina 12 van 14

13 Bij het gedeelte dat de IGZ bijwoonde waren er sprekers die kort een disclosure slide lieten zien, maar er was ook een spreker zonder disclosure slide. De NVDV heeft voorafgaand aan de bijeenkomst de sprekers wel gewezen op de bekendmaking van de banden met de farmaceutische industrie. Met name tijdens een wetenschappelijke bijeenkomst is het van belang dat de toehoorders van presentaties weten of, en zo ja, welke banden een spreker heeft met de farmaceutische industrie. Dit geeft de toehoorders de mogelijkheid de presentatie op de juiste waarde te schatten. De IGZ acht de geboden transparantie over de banden van sprekers met de farmaceutische industrie niet geheel in overeenstemming met de regels voor transparantie in de Beleidsregels gunstbetoon Geneesmiddelenwet. Tijdens de bijeenkomst inspecteerde de IGZ de stands van farmaceutische bedrijven. Ze beoordeelde de reclame-uitingen bij de stands, de aangeboden geschenken, de wetenschappelijke prijzen en de herkenbaarheid van de vertegenwoordigers van de farmaceutische bedrijven. Dit leidt niet tot oordelen die van belang kunnen zijn voor de standhouders bij het (verder) verbeteren van de naleving van de regels op het gebied van geneesmiddelenreclame Geschenken van geringe waarde en van betekenis voor de beroepsuitoefening De geschatte waarde van geschenken die werden uitgedeeld bij de stands van de farmaceutische industrie waren lager dan 50,-. De geschenken waren van betekenis voor de beroepsuitoefening. De IGZ acht de geschenken van geringe waarde en van betekenis voor de beroepsuitoefening Vertegenwoordigers van farmaceutische bedrijven voldoende herkenbaar De vertegenwoordigers van farmaceutische bedrijven waren herkenbaar door middel van een badge. De IGZ vindt dat hiermee voor de bezoekers van de stand duidelijk is dat zij te maken hebben met een vertegenwoordiger afkomstig van een farmaceutisch bedrijf. Pagina 13 van 14

14 4 Handhaving 4.1 Inleiding In het vorige hoofdstuk heeft de IGZ een oordeel gegeven over in hoeverre NVDV tijdens de bijeenkomst de regels voor geneesmiddelenreclame naleefde. In dit hoofdstuk geeft de IGZ aan of en welke maatregelen zij zal treffen indien NVDV niet heeft voldaan aan de regels voor geneesmiddelenreclame. 4.2 Corrigerende maatregel(en) Er zijn geen corrigerende maatregelen. 4.3 Stimuleringsmaatregel(en) Dienstverleningsovereenkomsten tussen sprekers en verantwoordelijke bijeenkomst noodzakelijk De organisator heeft geen dienstverleningsovereenkomsten gesloten met de (spreker(s)/commissieleden). Voor toekomstige bijeenkomsten wijst de IGZ de NVDV erop dat zij schriftelijke dienstverleningsovereenkomsten met de (spreker(s)/commissieleden) moet sluiten. In de Geneesmiddelenwet is de verplichting opgenomen om de diensten door beroepsbeoefenaren en de honorering schriftelijk in een overeenkomst vast te leggen. Deze regel is niet alleen van toepassing op de relatie tussen farmacie en beroepsbeoefenaren maar ook tussen beroepsbeoefenaren en andere partijen dan de farmacie zoals beroepsverenigingen. (De IGZ zal in het vervolg op dit punt actief gaan toezien en zo nodig bestuursrechtelijk handhaven.) Besteding surplus aan andere bijeenkomst inzichtelijk maken Voor toekomstige bijeenkomsten, waarbij het positieve saldo van een eerdere door farmaceutische bedrijven gesponsorde bijeenkomst wordt ingezet, wijst de IGZ de NVDV erop dat die bijeenkomsten ook moeten voldoen aan de regels voor gastvrijheid zoals vastgelegd in de Geneesmiddelenwet en de Beleidsregels gunstbetoon Geneesmiddelenwet. De NVDV kan dit onder meer bereiken door duidelijke afspraken te maken over de inbreng van het surplus en die afspraken schriftelijk vast te leggen (bijvoorbeeld een nieuwe sponsorovereenkomst). Daarnaast moet in de begroting en de eindafrekening van de volgende bijeenkomst helder worden gemaakt dat het betreffende bedrag van farmaceutische bedrijven afkomstig is en niet van de organisatie of deelnemers. Banden sprekers met farmaceutische bedrijven beter bekend maken Voor toekomstige bijeenkomsten wijst de IGZ de organisatie erop dat de banden tussen de sprekers en de farmaceutische industrie voorafgaand aan de bijeenkomst bekend moeten worden gemaakt. De NVDV kan hieraan bijdragen door bijvoorbeeld in het programma c.q. de uitnodiging van iedere spreker te vermelden of en, zo ja, welke banden de spreker heeft met de farmaceutische industrie. Ook kan de NVDV de sprekers verplichten aan het begin van hun presentatie in te gaan op het al dan niet bestaan van banden door middel van een disclosureslide. Daarbij dienen de sprekers voldoende aandacht te besteden aan de disclosureslide. Ook als er geen banden met farmaceutische bedrijven te melden zijn, dient dit als zodanig te worden benoemd. Pagina 14 van 14

Inleiding 3 Resultaten toezichtbezoek 4 Conclusies 9

Inleiding 3 Resultaten toezichtbezoek 4 Conclusies 9 Rapport naar aanleiding van het algemeen toezichtbezoek aan de cursus Update Farmaco therapie georganiseerd door Sanofi Netherlands Utrecht, Oktober, 2015 1 Inleiding 3 2 Resultaten toezichtbezoek 4 2.1

Nadere informatie

1 Inleiding 3. 3 Conclusies Inleiding Bijeenkomst voldoet overwegend aan de reclameregels Te nemen maatregelen 9

1 Inleiding 3. 3 Conclusies Inleiding Bijeenkomst voldoet overwegend aan de reclameregels Te nemen maatregelen 9 Rapport naar aanleiding van het algemeen toezichtbezoek aan het UMC Utrecht Mammasymposium georganiseerd door het UMC Utrecht Cancer Center op 1 oktober 2015 te Utrecht Utrecht, November, 2015 1 Inleiding

Nadere informatie

Rapport naar aanleiding van het algemeen toezichtbezoek aan het 5 e Zeister Longsymposium georganiseerd door UMCU en GSK op 18 juni 2015 te Zeist

Rapport naar aanleiding van het algemeen toezichtbezoek aan het 5 e Zeister Longsymposium georganiseerd door UMCU en GSK op 18 juni 2015 te Zeist Rapport naar aanleiding van het algemeen toezichtbezoek aan het 5 e Zeister Longsymposium georganiseerd door UMCU en GSK op 18 juni Utrecht, Januari, 2016 1 Inleiding 3 2 Resultaten toezichtbezoek 4 2.1

Nadere informatie

1 Inleiding 3. 3 Conclusies 8 3.1 Inleiding 8 3.2 Bijeenkomst voldoet overwegend aan de reclameregels 8 3.3 Te nemen maatregelen 10

1 Inleiding 3. 3 Conclusies 8 3.1 Inleiding 8 3.2 Bijeenkomst voldoet overwegend aan de reclameregels 8 3.3 Te nemen maatregelen 10 Rapport naar aanleiding van het algemeen toezichtbezoek aan de nascholing De Oudere Patiënt met Diabetes en Nierschade georganiseerd door Novartis Pharma op 24 september 2015 te Vlaardingen Utrecht, November,

Nadere informatie

1 Inleiding 3. 3 Conclusies 8 3.1 Inleiding 8 3.2 Bijeenkomst voldoet overwegend aan de reclameregels 8 3.3 Te nemen maatregelen 9

1 Inleiding 3. 3 Conclusies 8 3.1 Inleiding 8 3.2 Bijeenkomst voldoet overwegend aan de reclameregels 8 3.3 Te nemen maatregelen 9 Rapport naar aanleiding van het algemeen toezichtbezoek aan de nascholing Nieuwe Diabetesmiddelen georganiseerd door Sanofi Netherlands B.V. op 16 maart 2015 te Oldenzaal Utrecht, mei, 2015 1 Inleiding

Nadere informatie

Inleiding 3 Resultaten toezichtbezoek 4 Conclusies 10

Inleiding 3 Resultaten toezichtbezoek 4 Conclusies 10 Rapport naar aanleiding van het algemeen toezichtbezoek aan de Najaarsvergadering NVvA georganiseerd door de Nederlandse Vereniging voor Allergologie op 21 november 2014 te Breukelen Utrecht, Maart, 2015

Nadere informatie

1 Inleiding 3. 3 Conclusies Inleiding Bijeenkomst voldoet overwegend aan de reclameregels Te nemen maatregelen 10

1 Inleiding 3. 3 Conclusies Inleiding Bijeenkomst voldoet overwegend aan de reclameregels Te nemen maatregelen 10 Rapport naar aanleiding van het algemeen toezichtbezoek aan de nascholing COPD Farmacologie en inhalatietechnologie georganiseerd door Zorgorganisatie Eerste Lijn op 17 februari 2015 te Naaldwijk Utrecht,

Nadere informatie

Utrecht, Oktober, 2016

Utrecht, Oktober, 2016 Rapport naar aanleiding van het algemeen toezichtbezoek aan het symposium "Colorectale kankerzorg regisseren" georganiseerd door Roche Nederland B.V. op 17 maart 2016 te Renesse Utrecht, Oktober, 2016

Nadere informatie

Minisymposium Onco-Urologie Arnhem voldoet aan de reclameregels

Minisymposium Onco-Urologie Arnhem voldoet aan de reclameregels Minisymposium Onco-Urologie Arnhem voldoet aan de reclameregels Utrecht, augustus, 2017 Samenvatting 3 1 Inleiding 4 1.1 Aanleiding en belang 4 1.2 Onderzoeksvragen 4 1.3 Onderzoeksmethode 4 1.4 Toetsingskader

Nadere informatie

Utrecht, augustus, 2016

Utrecht, augustus, 2016 Rapport naar aanleiding van het algemeen toezichtbezoek aan het 4 e Voorjaars Symposium Verpleegkundig Specialisten Oncologie georganiseerd door V&VN Oncologie op 24 maart 2016 te Doorn Utrecht, augustus,

Nadere informatie

Utrecht, december, 2016

Utrecht, december, 2016 Rapport naar aanleiding van het algemeen toezichtbezoek aan de bijeenkomst Dutch Breast Surgeons Course georganiseerd door Nederlandse Vereniging voor Chirurgische Oncologie op 22 januari 2016 te Valkenburg

Nadere informatie

1 Inleiding 3. 3 Conclusies 10 3.1 Inleiding 10 3.2 Congres voldoet overwegend aan de reclameregels 10 3.3 Te nemen maatregelen 12

1 Inleiding 3. 3 Conclusies 10 3.1 Inleiding 10 3.2 Congres voldoet overwegend aan de reclameregels 10 3.3 Te nemen maatregelen 12 Rapport naar aanleiding van het algemeen toezichtbezoek aan het symposium Somatiek bij ADHD georganiseerd door Eurocept B.V. op 13 Utrecht, Maart 2015 1 Inleiding 3 2 Resultaten toezichtbezoek 4 2.1 Inleiding

Nadere informatie

1 Inleiding 3. 3 Conclusies 9 3.1 Inleiding 9 3.2 Bijeenkomst voldoet overwegend aan de reclameregels 9 3.3 Te nemen maatregelen 111

1 Inleiding 3. 3 Conclusies 9 3.1 Inleiding 9 3.2 Bijeenkomst voldoet overwegend aan de reclameregels 9 3.3 Te nemen maatregelen 111 Rapport naar aanleiding van het algemeen toezichtbezoek aan de Nascholing individuele behandeling van diabetes type 2: Is insuline het einde? georganiseerd door AstraZeneca B.V. op 10 maart 2015 te Zwijndrecht

Nadere informatie

Samenvatting 3. 1 Inleiding Aanleiding en belang Onderzoeksvragen Onderzoeksmethode Toetsingskader 4

Samenvatting 3. 1 Inleiding Aanleiding en belang Onderzoeksvragen Onderzoeksmethode Toetsingskader 4 Het door de Nederlandse Cystic Fibrosis Stichting georganiseerde symposium Van Hielprik tot Donorlong op 9 februari 2017 te Utrecht voldoet niet geheel aan de reclameregels voor geneesmiddelen. Utrecht,

Nadere informatie

Inleiding 3 Resultaten toezichtbezoek 4 Conclusies 9

Inleiding 3 Resultaten toezichtbezoek 4 Conclusies 9 Rapport naar aanleiding van het algemeen toezichtbezoek aan de Lustrumeditie Nederlandse Ziekenhuisfarmaciedagen georganiseerd door de Congress Company Academie op 13 en 14 november 2014 te Rotterdam Utrecht,

Nadere informatie

Rapport naar aanleiding van het algemeen toezichtbezoek aan de EASD Highlights 2014 georganiseerd door De Baar advies en organisatie op 23 september

Rapport naar aanleiding van het algemeen toezichtbezoek aan de EASD Highlights 2014 georganiseerd door De Baar advies en organisatie op 23 september Rapport naar aanleiding van het algemeen toezichtbezoek aan de EASD Highlights 2014 georganiseerd door De Baar advies en organisatie op 23 september 2014 te Amersfoort Den Haag, Oktober 2014 Inhoud 1 Inleiding

Nadere informatie

1 Inleiding 3. 3 Conclusies Inleiding Bijeenkomst voldoet niet aan de reclameregels Standhouders voldoen aan reclameregels 12

1 Inleiding 3. 3 Conclusies Inleiding Bijeenkomst voldoet niet aan de reclameregels Standhouders voldoen aan reclameregels 12 Rapport naar aanleiding van het algemeen toezichtbezoek aan Bronkhorst Colloquium georganiseerd door de Nederlandse Vereniging van Artsen voor Longziekten en Tuberculose op 25 november 2016 te Veldhoven

Nadere informatie

Utrecht, januari 2015

Utrecht, januari 2015 Rapport naar aanleiding van het vervolgonderzoek naar de dienstverlening omtrent de adviesraad Behandeling van VTE in Nederland georganiseerd door Pfizer B.V. op 9 september 2014 te Utrecht Utrecht, januari

Nadere informatie

1 Inleiding 3. 4 Handhaving Inleiding Corrigerende maatregelen Stimuleringsmaatregelen 13

1 Inleiding 3. 4 Handhaving Inleiding Corrigerende maatregelen Stimuleringsmaatregelen 13 Rapport naar aanleiding van het algemeen toezichtbezoek aan de psychologische insuline resistentie (PIR) workshop georganiseerd door Lilly Utrecht, maart, 2016 1 Inleiding 3 2 Resultaten toezichtbezoek

Nadere informatie

Utrecht, januari 2015

Utrecht, januari 2015 Rapport naar aanleiding van het vervolgonderzoek naar de dienstverlening omtrent de Longartsen Adviesraad georganiseerd door GlaxoSmithKline op te Utrecht Utrecht, januari 2015 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Resultaten

Nadere informatie

Dutch Pain Society Congres 2017 voldoet overwegend aan de reclameregels. Utrecht,

Dutch Pain Society Congres 2017 voldoet overwegend aan de reclameregels. Utrecht, Dutch Pain Society Congres 2017 voldoet overwegend aan de reclameregels Utrecht, Juli 2017 Samenvatting 3 1 Inleiding 4 1.1 Aanleiding en belang 4 1.2 Onderzoeksvragen 4 1.3 Onderzoeksmethode 4 1.4 Toetsingskader

Nadere informatie

Rapport naar aanleiding van het algemeen toezichtbezoek aan de Longdagen 2015 georganiseerd door NVALT, NRS en Longfonds op 21 april 2015 te Utrecht

Rapport naar aanleiding van het algemeen toezichtbezoek aan de Longdagen 2015 georganiseerd door NVALT, NRS en Longfonds op 21 april 2015 te Utrecht Rapport naar aanleiding van het algemeen toezichtbezoek aan de Longdagen 2015 georganiseerd door NVALT, NRS en Longfonds op 21 april Utrecht Utrecht, September, 2015 1 Inleiding 3 2 Resultaten toezichtbezoek

Nadere informatie

Utrecht, januari 2015

Utrecht, januari 2015 Rapport naar aanleiding van het vervolgonderzoek naar de dienstverlening omtrent de adviesraad Diabetes Regio Zuid over de nieuwe NHG-standaard type 2 diabetes in de praktijk, georganiseerd door Eli Lilly

Nadere informatie

Den Haag, September 2014

Den Haag, September 2014 Rapport van het inspectiebezoek aan het 7e Nationaal POH congres, georganiseerd door de Nederlandse Vereniging voor Praktijkondersteuners op 22 mei 2014 te Ede. Den Haag, September 2014 Inhoud 1 Inleiding

Nadere informatie

Het NOV voorjaarscongres 2018 voldoet aan de regels voor gunstbetoon medische hulpmiddelen.

Het NOV voorjaarscongres 2018 voldoet aan de regels voor gunstbetoon medische hulpmiddelen. Het NOV voorjaarscongres 2018 voldoet aan de regels voor gunstbetoon medische hulpmiddelen. Utrecht, maart 2019 2019-XXXXXXXXX/XXXXXXXXX/XX/XX Samenvatting 3 1 Inleiding 4 1.1 Aanleiding en belang 4 1.2

Nadere informatie

Utrecht, maart XXXXXXXXXX/VXXXXXX/XX/XX

Utrecht, maart XXXXXXXXXX/VXXXXXX/XX/XX Het door de Nederlandse Vereniging voor Traumachirurgie georganiseerde 8 e NVT Post Olympisch Sportcongres 2018 voldoet overwegend aan de regels voor gunstbetoon medische hulpmiddelen. Utrecht, maart 2019

Nadere informatie

IGZ uitgangspunten bij beoordeling van wetenschappelijke bijeenkomsten. Datum 20 februari 2017

IGZ uitgangspunten bij beoordeling van wetenschappelijke bijeenkomsten. Datum 20 februari 2017 IGZ uitgangspunten bij beoordeling van wetenschappelijke bijeenkomsten Datum 20 februari 2017 De IGZ heeft vanaf 2011 ongeveer 30 wetenschappelijke bijeenkomsten geïnspecteerd op het voldoen aan de regels

Nadere informatie

Den Haag, Januari 2014

Den Haag, Januari 2014 Rapport van het inspectiebezoek aan het European Cancer Congress 2013, georganiseerd door de European CanCer Organisation (ECCO) van 27 september tot 1 te Amsterdam. Den Haag, Januari 2014 Den Haag, 16

Nadere informatie

Digestive Disease Days 2017 voldoet overwegend aan de reclameregels

Digestive Disease Days 2017 voldoet overwegend aan de reclameregels Digestive Disease Days 2017 voldoet overwegend aan de reclameregels Utrecht Januari, 2019 Samenvatting 3 1 Inleiding 4 1.1 Aanleiding en belang 4 1.2 Onderzoeksvragen 4 1.3 Onderzoeksmethode 4 1.4 Toetsingskader

Nadere informatie

Inhoud. 1 Inleiding 3

Inhoud. 1 Inleiding 3 Rapport van het inspectiebezoek aan het 41 e Voorjaarscongres Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie georganiseerd door de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie van 10-12 april 2013 te Maastricht Den

Nadere informatie

Utrecht, juli 2016 M

Utrecht, juli 2016 M Bijeenkomst Therapeutic antibodies in oncology what makes the original unique? georganiseerd door Roche Nederland B.V. in Penzberg (Duitsland) op 19 en 20 november 2015 voldeed aan de regels voor gunstbetoon

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 9496 4 april 2014 Beleidsregels van de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van 27 maart 2014, kenmerk 336714-118094-GMT,

Nadere informatie

Uitwerking Normen Gunstbetoon artikelen 12 en 13, 16 t/m 22 Gedragscode Geneesmiddelenreclame

Uitwerking Normen Gunstbetoon artikelen 12 en 13, 16 t/m 22 Gedragscode Geneesmiddelenreclame Uitwerking Normen Gunstbetoon artikelen 12 en 13, 16 t/m 22 Gedragscode Geneesmiddelenreclame A. Het geven en ontvangen van geschenken Geringe waarde + betekenis beroepsuitoefening 1. Het geven en ontvangen

Nadere informatie

Beleidsregels van de Minister voor Medische Zorg van bedoeld in artikel 94 van de Geneesmiddelenwet (Beleidsregels gunstbetoon Geneesmiddelenwet 2018)

Beleidsregels van de Minister voor Medische Zorg van bedoeld in artikel 94 van de Geneesmiddelenwet (Beleidsregels gunstbetoon Geneesmiddelenwet 2018) Beleidsregels van de Minister voor Medische Zorg van, inzake gunstbetoon als bedoeld in artikel 94 van de Geneesmiddelenwet (Beleidsregels gunstbetoon Geneesmiddelenwet 2018) De Minister voor Medische

Nadere informatie

Geneesmiddelenreclame en congressen. Jan Verschoor (CGR) 7 november 2016 MPI, Nieuwegein

Geneesmiddelenreclame en congressen. Jan Verschoor (CGR) 7 november 2016 MPI, Nieuwegein Geneesmiddelenreclame en congressen Jan Verschoor (CGR) MPI, Nieuwegein Waar gaan we het over hebben? 1. Introductie stichting CGR 2. Toezicht op geneesmiddelenreclame 3. Verschil tussen beroepsbeoefenaren

Nadere informatie

Onderdeel III sub d, aanpassing van de definitie beroepsbeoefenaar met toelichting:

Onderdeel III sub d, aanpassing van de definitie beroepsbeoefenaar met toelichting: NOTITIE 24 januari 2012 Aanpassing Gedragscode Geneesmiddelenreclame Inleiding In verband met de wijziging van de Geneesmiddelenwet per 1 januari 2012 en inwerkingtreding van nieuwe Beleidsregels gunstbetoon

Nadere informatie

Utrecht, 20 juli, 2016

Utrecht, 20 juli, 2016 Rapport naar aanleiding van het algemeen toezichtbezoek aan 8 th IPCRG World Conference Amsterdam georganiseerd door The International Primary Care Respiratory Group (IPCRG) en COPD & Astma Huisartsen

Nadere informatie

AANVRAAGFORMULIER PREVENTIEVE TOETSING BUITENLANDSE BIJEENKOMSTEN

AANVRAAGFORMULIER PREVENTIEVE TOETSING BUITENLANDSE BIJEENKOMSTEN AANVRAAGFORMULIER PREVENTIEVE TOETSING BUITENLANDSE BIJEENKOMSTEN Wanneer u het aanvraagformulier lokaal opslaat op uw computer, dan kunt u dit formulier via uw PDF-reader digitaal invullen. U dient dit

Nadere informatie

Toelichting bij de Gedragscode Geneesmiddelenreclame

Toelichting bij de Gedragscode Geneesmiddelenreclame Toelichting bij de Gedragscode Geneesmiddelenreclame In deze toelichting zijn opgenomen de toelichtingen, die door het Bestuur zijn opgesteld in het kader van wijzigingen, die in de Gedragscode Geneesmiddelenreclame

Nadere informatie

Gedragscode Geneesmiddelenreclame. Jan Verschoor (CGR) 11 oktober 2018 NAPA, Utrecht

Gedragscode Geneesmiddelenreclame. Jan Verschoor (CGR) 11 oktober 2018 NAPA, Utrecht Gedragscode Geneesmiddelenreclame Jan Verschoor (CGR) NAPA, Utrecht Agenda 1. Introductie 2. Hoofdregels 3. Bijeenkomsten 4. Transparantie 5. Vragen Introductie Context Samenwerking en verschillende interacties

Nadere informatie

Actualiteiten CGR. NVFM 22 september 2016 Jan Verschoor

Actualiteiten CGR. NVFM 22 september 2016 Jan Verschoor Actualiteiten CGR NVFM 22 september 2016 Jan Verschoor Ontwikkelingen: een terugblik Toedieningsapparaten Sponsoring bijeenkomsten Sponsoring van projecten Reclame vs. informatie Reclame Kenmerken: aanprijzend,

Nadere informatie

Definitief rapport: onderzoek naar twee betalingen aan twee artsen gemeld door Alk- Abelló B.V. in het Transparantieregister Zorg 2017

Definitief rapport: onderzoek naar twee betalingen aan twee artsen gemeld door Alk- Abelló B.V. in het Transparantieregister Zorg 2017 Definitief rapport: onderzoek naar twee betalingen aan twee artsen gemeld door Alk- Abelló B.V. in het Transparantieregister Zorg 2017 Utrecht, 11 juni 2019 XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX Inhoud Samenvatting

Nadere informatie

Sponsoring van bijeenkomsten. 3 e Associatie Symposium Rotterdam 7 maart 2013 Janine Galjaard

Sponsoring van bijeenkomsten. 3 e Associatie Symposium Rotterdam 7 maart 2013 Janine Galjaard Sponsoring van bijeenkomsten 3 e Associatie Symposium Rotterdam 7 maart 2013 Janine Galjaard Inhoud Stichting CGR Gastvrijheid Transparantie 7 maart 2013 2 Stichting CGR Zelfregulering m.b.t. reclame voor

Nadere informatie

Transparantieregister Zorg Gezond vertrouwen

Transparantieregister Zorg Gezond vertrouwen Transparantieregister Zorg 2015 Gezond vertrouwen Utrecht, november 2017 Transparantieregister Zorg 2015 Utrecht, november 2017 Transparantieregister Zorg 2015 november 2017 Inhoud Voorwoord 4 Samenvatting

Nadere informatie

Nalevingsniveau reclameregels bij nascholing van medisch specialisten voldoende, betere borging nodig. Utrecht, november 2012

Nalevingsniveau reclameregels bij nascholing van medisch specialisten voldoende, betere borging nodig. Utrecht, november 2012 Nalevingsniveau reclameregels bij nascholing van medisch specialisten voldoende, betere borging nodig Utrecht, november 2012 Nalevingsniveau reclameregels bij nascholing van medisch specialisten voldoende,

Nadere informatie

b. Maakt het nog verschil of er sprake is van het sponsoren van het congres dan wel het huren van standruimte?

b. Maakt het nog verschil of er sprake is van het sponsoren van het congres dan wel het huren van standruimte? Advies A 13.07 Sponsoring congressen Aan de Codecommissie van de stichting Gedragscode Medische Hulpmiddelen (hierna: de Codecommissie) is op grond van artikel 37 van het Reglement van de Codecommissie

Nadere informatie

ZELFEVALUATIE GUNSTEBETOON

ZELFEVALUATIE GUNSTEBETOON ZELFEVALUATIE GUNSTEBETOON bij aanvraag accreditatie nascholing Onderdeel van Inleiding - Aanleiding Nascholingsbijeenkomsten van zorgaanbieders kunnen (mede) worden gefinancierd door leveranciers van

Nadere informatie

Gedragscode geneesmiddelenreclame Handreiking

Gedragscode geneesmiddelenreclame Handreiking Gedragscode geneesmiddelenreclame Handreiking Colofon De Handreiking Gedragscode geneesmiddelenreclame is een publicatie van de Koninklijke Nederlandse Organisatie van Verloskundigen (KNOV). Koninklijke

Nadere informatie

[X] biedt aan Universitaire Medische Centra in Nederland een scholarship, hierna ook te noemen het Budget, aan.

[X] biedt aan Universitaire Medische Centra in Nederland een scholarship, hierna ook te noemen het Budget, aan. 30 maart 2015 ADVIES (AA15.022) van de Codecommissie op het verzoek van [X] van 4 maart 2015, op de voet van artikel 59 van het Reglement van de Codecommissie en de Commissie van Beroep van de Stichting

Nadere informatie

ZELFEVALUATIE GUNSTEBETOON

ZELFEVALUATIE GUNSTEBETOON ZELFEVALUATIE GUNSTEBETOON bij aanvraag accreditatie nascholing Onderdeel van Inleiding - aanleiding Nascholingsbijeenkomsten van zorgaanbieders kunnen (mede) worden gefinancierd door leveranciers van

Nadere informatie

Inleiding. Uitgangspunten

Inleiding. Uitgangspunten Gedragsregels voor plastisch chirurgen (in opleiding) met betrekking tot gunstbetoon en dienstverlening door de industrie, vastgesteld door de Nederlandse Vereniging voor Plastische Chirurgie (NVPC) op

Nadere informatie

Ontwikkelingen CGR en social media. 15 november 2018 NVFM Update wet- en regelgeving

Ontwikkelingen CGR en social media. 15 november 2018 NVFM Update wet- en regelgeving Ontwikkelingen CGR en social media 15 november 2018 NVFM Update wet- en regelgeving Ontwikkelingen 2018 1. Beleidsregels gunstbetoon Gnw 2018 2. Wijzigingen Gedragscode per 1 juli 2018 3. Social media

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 49208 31 augustus 2017 Beleidsregels van de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van 22 augustus 2017, kenmerk

Nadere informatie

Advies A Financiële onderbouwing sponsoraanvraag congressen

Advies A Financiële onderbouwing sponsoraanvraag congressen Advies A 14.02 Financiële onderbouwing sponsoraanvraag congressen Aan de Codecommissie van de stichting Gedragscode Medische Hulpmiddelen (hierna: de Codecommissie) zijn op grond van artikel 37 van het

Nadere informatie

De rol van de inspectie

De rol van de inspectie De rol van de inspectie Toezicht op reclame en gunstbetoon Bas van der Heide Algemeen 2017: fusie Inspectie voor de Gezondheidszorg en Inspectie Jeugdzorg tot Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd Taak inspectie:

Nadere informatie

Code Geneesmiddelenreclame (CGR) Invloed op medische congressen. Janine Galjaard en Clarinca van Assen (CGR) Rotterdam, 8 maart 2016

Code Geneesmiddelenreclame (CGR) Invloed op medische congressen. Janine Galjaard en Clarinca van Assen (CGR) Rotterdam, 8 maart 2016 Code Geneesmiddelenreclame (CGR) Invloed op medische congressen Janine Galjaard en Clarinca van Assen (CGR) Rotterdam, Inhoud Achtergrond Juridisch kader Toezicht Inhoud zelfregulering Medische congressen

Nadere informatie

Rapportage Transparantieregister Zorg 2016

Rapportage Transparantieregister Zorg 2016 Stichting Code Geneesmiddelen Reclame Rapportage Transparantieregister Zorg 2016 m e i 2 0 1 7 Een van de taken van de Stichting Code Geneesmiddelenreclame (CGR) is het toezien op de naleving van de Gedragscode

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340

Nadere informatie

Compliance en CGR. Frederik Schutte Regned, Utrecht 12 november 2015

Compliance en CGR. Frederik Schutte Regned, Utrecht 12 november 2015 Compliance en CGR Frederik Schutte Regned, Utrecht Onderwerpen Achtergrond CGR Toezicht op geneesmiddelenreclame Directe compliance verplichtingen Afgeleide compliance verplichtingen Toezicht IGZ Risicogestuurd

Nadere informatie

Accreditatieschema Orthopedietechniek Versie 1

Accreditatieschema Orthopedietechniek Versie 1 Accreditatieschema Orthopedietechniek Versie 1 Centrum voor Certificatie Postbus 526 2400 AM Alphen aan den Rijn 0172-242441 info@centrumvoorcertificatie.nl www.centrumvoorcertificatie.nl 1. Inhoudsopgave

Nadere informatie

Rapportage Transparantieregister Zorg 2017

Rapportage Transparantieregister Zorg 2017 Stichting Code Geneesmiddelen Reclame Rapportage Transparantieregister Zorg 2017 j u l i 2 0 1 8 In navolging van vorig jaar heeft de CGR een steekproef van 10 financiële relaties genomen uit de relaties

Nadere informatie

Nalevingsniveau reclameregels bij nascholing van medisch specialisten voldoende, betere borging nodig. Utrecht, november 2012

Nalevingsniveau reclameregels bij nascholing van medisch specialisten voldoende, betere borging nodig. Utrecht, november 2012 Nalevingsniveau reclameregels bij nascholing van medisch specialisten voldoende, betere borging nodig Utrecht, november 2012 Nalevingsniveau reclameregels bij nascholing van medisch specialisten voldoende,

Nadere informatie

X zorgt voor de navolgende maatregelen tijdens haar congressen:

X zorgt voor de navolgende maatregelen tijdens haar congressen: 11 januari 2012 ADVIES (AA11.123) van de Codecommissie op het verzoek van de vereniging X op de voet van artikel 59 van het Reglement van de Codecommissie en de Commissie van beroep van de Stichting Code

Nadere informatie

Advies A Sponsoring congres Curaçao

Advies A Sponsoring congres Curaçao Advies A 14.04 Sponsoring congres Curaçao Aan de Codecommissie van de stichting Gedragscode Medische Hulpmiddelen (hierna: de Codecommissie) is op grond van artikel 37 van het Reglement van de Codecommissie

Nadere informatie

ZELFEVALUATIE GUNSTEBETOON

ZELFEVALUATIE GUNSTEBETOON ZELFEVALUATIE GUNSTEBETOON bij aanvraag accreditatie nascholing Onderdeel van Inleiding - Aanleiding Nascholingsbijeenkomsten van zorgaanbieders kunnen (mede) worden gefinancierd door leveranciers van

Nadere informatie

X vraagt advies over de toelaatbaarheid van deze vorm van sponsoring.

X vraagt advies over de toelaatbaarheid van deze vorm van sponsoring. Op 14 juni 2010 is het volgende advies (A10.043) gegeven. 1. Het verzoek van X: X heeft als doelstelling het bevorderen van zorg voor patiënten met ziekte Y, het bevorderen van wetenschappelijk onderzoek

Nadere informatie

Accreditatieschema Therapeutische elastische kousen Versie 1

Accreditatieschema Therapeutische elastische kousen Versie 1 Accreditatieschema Therapeutische elastische kousen Versie 1 Centrum voor Certificatie Postbus 526 2400 AM Alphen aan den Rijn 0172-242441 info@centrumvoorcertificatie.nl www.centrumvoorcertificatie.nl

Nadere informatie

Algemene Voorwaarden van het Accreditatie Overleg voor aanvragen van accreditatie door aanbieders van nascholing

Algemene Voorwaarden van het Accreditatie Overleg voor aanvragen van accreditatie door aanbieders van nascholing Algemene Voorwaarden van het Accreditatie Overleg voor aanvragen van accreditatie door aanbieders van nascholing 1. Begripsomschrijvingen 1.1. Aanbieder: aanbieder van een nascholingsbijeenkomst. 1.2.

Nadere informatie

23 mei Het verzoek

23 mei Het verzoek 23 mei 2012 ADVIES (AA12.034) van de Codecommissie op het verzoek van [X] van 19 maart 2012, aangevuld bij e-mailberichten van 13 en 17 april 2012, op de voet van artikel 59 van het Reglement van de Codecommissie

Nadere informatie

Rapportage Transparantieregister Zorg 2018

Rapportage Transparantieregister Zorg 2018 Stichting Code Geneesmiddelen Reclame Rapportage Transparantieregister Zorg 2018 j u l i 2 0 1 9 De CGR heeft ook dit jaar een steekproef van 10 financiële relaties genomen uit de relaties die over het

Nadere informatie

Sponsoring van nascholingsactiviteiten

Sponsoring van nascholingsactiviteiten Sponsoring van nascholingsactiviteiten Inhoud Deskundigheidsbevordering en aandeel farmaceutische industrie 3 Paragraaf 1 Beïnvloeding farmacie via nascholing 3 Paragraaf 2 Wet- en regelgeving 3 Paragraaf

Nadere informatie

Datum uitspraak: 21 februari 2017 Datum publicatie: 23 maart Relevante artikelen: 6.5.5, 6.5.5, 6.5.8, en 5.6.1

Datum uitspraak: 21 februari 2017 Datum publicatie: 23 maart Relevante artikelen: 6.5.5, 6.5.5, 6.5.8, en 5.6.1 Adviesnummer: AA17.011 Datum uitspraak: 21 februari 2017 Datum publicatie: 23 maart 2017 Instantie: Codecommissie Onderwerp: Sponsoring Oordeel: Negatief Relevante artikelen: 6.5.5, 6.5.5, 6.5.8, 6.4.7

Nadere informatie

Gunstbetoon bij nascholing van huisartsen binnen de reclameregels

Gunstbetoon bij nascholing van huisartsen binnen de reclameregels Gunstbetoon bij nascholing van huisartsen binnen de reclameregels Den Haag, januari 2010 2 INSPECTIE VOOR DE GEZONDHEIDSZORG 3 RAPPORT Inhoudsopgave Voorwoord 5 Samenvatting 7 1 Inleiding 9 1.1 Aanleiding

Nadere informatie

Stichting CGR. Algemene informatie over de organisatie van wetenschappelijke bijeenkomsten. Veelgestelde vragen

Stichting CGR. Algemene informatie over de organisatie van wetenschappelijke bijeenkomsten. Veelgestelde vragen Stichting CGR Algemene informatie over de organisatie van wetenschappelijke bijeenkomsten en Veelgestelde vragen 1. Introductie In Nederland en daarbuiten gelden specifieke regels voor geneesmiddelenreclame.

Nadere informatie

7.2 Openbaarmaking financiële relaties

7.2 Openbaarmaking financiële relaties Definitie sponsoring 6.5.1 Onder sponsoring wordt verstaan het door een vergunninghouder verlenen van financiële dan wel anderszins op geld waardeerbare ondersteuning, met of zonder tegenprestatie, aan

Nadere informatie

Op 23 maart 2010 is het volgende advies (A10.014) gegeven. 1. Het verzoek:

Op 23 maart 2010 is het volgende advies (A10.014) gegeven. 1. Het verzoek: Op 23 maart 2010 is het volgende advies (A10.014) gegeven. 1. Het verzoek: X heeft het voornemen om op een donderdag en vrijdag in november 2010 haar jaarlijkse wetenschappelijk congres te houden in Amsterdam,

Nadere informatie

De werkafspraken hebben vooralsnog alleen betrekking op geneesmiddelenreclame in de zin van hoofdstuk 9 van de Geneesmiddelenwet.

De werkafspraken hebben vooralsnog alleen betrekking op geneesmiddelenreclame in de zin van hoofdstuk 9 van de Geneesmiddelenwet. Werkafspraken tussen de Inspectie voor de Gezondheidszorg (inspectie), de stichting Code Geneesmiddelenreclame (CGR) en de Keuringsraad Openbare Aanprijzing Geneesmiddelen (KOAG) over de wijze van samenwerking

Nadere informatie

Advies 15.03 bijeenkomst product introductie Wenen

Advies 15.03 bijeenkomst product introductie Wenen Advies 15.03 bijeenkomst product introductie Wenen Aan de Codecommissie van de stichting Gedragscode Medische Hulpmiddelen (hierna: de Codecommissie) is op grond van artikel 37 van het Reglement van de

Nadere informatie

Artikel 22. Verplichte openbaarmaking in Transparantieregister Zorg

Artikel 22. Verplichte openbaarmaking in Transparantieregister Zorg OPENBAARMAKING TRANSPARANTIEREGISTER ZORG Artikel 22. Verplichte openbaarmaking in Transparantieregister Zorg 1. In het Transparantieregister Zorg, dan wel een ander daartoe door het bestuur van de stichting

Nadere informatie

[Bijeenkomst Y] wordt gesponsord door [X]. [X] verzorgt tevens de logistieke organisatie van deze bijeenkomst.

[Bijeenkomst Y] wordt gesponsord door [X]. [X] verzorgt tevens de logistieke organisatie van deze bijeenkomst. 5 april 2012 ADVIES (AA12.021) van de Codecommissie op het verzoek van [X] op de voet van artikel 59 van het Reglement van de Codecommissie en de Commissie van Beroep van de Stichting Code Geneesmiddelenreclame,

Nadere informatie

Op 9 november 2006 is het volgende advies (A06.038) gegeven. 1. Het verzoek van X:

Op 9 november 2006 is het volgende advies (A06.038) gegeven. 1. Het verzoek van X: Op 9 november 2006 is het volgende advies (A06.038) gegeven. 1. Het verzoek van X: X deelt mede dat zij, samen met twee andere farmaceutische bedrijven, te weten Y en Z, een convenant heeft opgesteld zijnde

Nadere informatie

Gedragscode Medische Hulpmiddelen (GMH)

Gedragscode Medische Hulpmiddelen (GMH) Gedragscode Medische Hulpmiddelen (GMH) Inleiding en verantwoording De gezamenlijke medische hulpmiddelenindustrie SOMT, Stichting Ondernemingen Medische Technologie, heeft op uitdrukkelijk verzoek van

Nadere informatie

Gedragscode Geneesmiddelenreclame

Gedragscode Geneesmiddelenreclame Gedragscode Geneesmiddelenreclame Hoofdstuk I Werkingssfeer Reclame in ruimste zin des woords Verantwoorde omgang vergunninghouders 1.1 Deze Gedragscode heeft - in de ruimste zin des woords - betrekking

Nadere informatie

Reglement Raad van Toezicht. Stichting Hogeschool Leiden CONCEPT 140331 ALGEMEEN

Reglement Raad van Toezicht. Stichting Hogeschool Leiden CONCEPT 140331 ALGEMEEN Reglement Raad van Toezicht Stichting Hogeschool Leiden ALGEMEEN Artikel 1. Algemene bepalingen 1. Dit reglement is het Huishoudelijk Reglement van de Raad van Toezicht, bedoeld in artikel 15 van de Statuten

Nadere informatie

Inhoud. Afkortingen 21

Inhoud. Afkortingen 21 Inhoud Afkortingen 21 1 Inleiding en probleemstelling 27 1.1 Inleiding 27 1.2 Probleemstelling 34 1.3 Methode en verantwoording 35 1.4 Opzet en indeling onderzoek 38 1.5 Terminologie en weergave citaten

Nadere informatie

1 november Algemene Ledenvergadering Nederlandse brancheorganisatie voor Medische Technologie

1 november Algemene Ledenvergadering Nederlandse brancheorganisatie voor Medische Technologie 1 november 2017 Algemene Ledenvergadering Nederlandse brancheorganisatie voor Medische Technologie GMH van kracht Branches hebben code ontwikkeld, stichting GMH opgezet Per 1-1-2012 alle lidbedrijven van

Nadere informatie

Set van toetsingscriteria Beoordelingskader

Set van toetsingscriteria Beoordelingskader Set van toetsingscriteria Beoordelingskader Deze set van toetsingscriteria/beoordelingskader is van toepassing op alle bij de NVvP voorliggende accreditatie aanvragen. Aanvraagtermijn Is de aanvraag maximaal

Nadere informatie

Wijzigingen CGR Gedragscode per 1 januari 2015 Plaats van wijziging in blauw weergegeven. Wijzigingen in rood aangegeven.

Wijzigingen CGR Gedragscode per 1 januari 2015 Plaats van wijziging in blauw weergegeven. Wijzigingen in rood aangegeven. Wijzigingen CGR Gedragscode per 1 januari 2015 Plaats van wijziging in blauw weergegeven. Wijzigingen in rood aangegeven. Gastvrijheid bij bijeenkomsten en manifestaties Toelichting 6.4.1 Het onderdeel

Nadere informatie

7 augustus Het verzoek van [X]

7 augustus Het verzoek van [X] 7 augustus 2014 ADVIES (AA14.046) van de Codecommissie op het verzoek van [X] van 6 juni 2014 op de voet van artikel 59 van het Reglement van de Codecommissie en de Commissie van Beroep van de Stichting

Nadere informatie

Set van toetsingscriteria Beoordelingskader

Set van toetsingscriteria Beoordelingskader Set van toetsingscriteria Beoordelingskader Deze set van toetsingscriteria/beoordelingskader is van toepassing op alle bij de NVvP voorliggende accreditatie aanvragen. Aanvraagtermijn Is de aanvraag maximaal

Nadere informatie

Voorstel wijziging Gedragscode Geneesmiddelenreclame per 1 januari 2018

Voorstel wijziging Gedragscode Geneesmiddelenreclame per 1 januari 2018 Voorstel wijziging Gedragscode Geneesmiddelenreclame per 1 januari 2018 Rood is toegevoegde tekst Paars is verwijderde tekst Toelichting artikel 6.3.5 Onderzoek waarbij geneesmiddelen zijn betrokken Daar

Nadere informatie

Het programma wordt om uur afgesloten en gevolgd door een lunch met partners.

Het programma wordt om uur afgesloten en gevolgd door een lunch met partners. Advies A 13.005 Najaarsvergadering wetenschappelijke vereniging Aan de Codecommissie van de stichting Gedragscode Medische Hulpmiddelen (hierna: de Codecommissie) is op grond van artikel 37 van het Reglement

Nadere informatie

Wetenschappelijke bijeenkomsten ALW

Wetenschappelijke bijeenkomsten ALW 1 Aard- en Levenswetenschappen Call for proposals ALW Den Haag, maart 2015 Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek 1 Inleiding en doel NWO heeft als wettelijke taak onder meer de nationale

Nadere informatie

Toelichting gedragsregels openbaarmaking financiële relaties

Toelichting gedragsregels openbaarmaking financiële relaties Toelichting gedragsregels openbaarmaking financiële relaties Aanleiding Sinds jaar en dag bestaan er zakelijke betrekkingen tussen beroepsbeoefenaren en farmaceutische ondernemingen (tezamen hierna aangeduid

Nadere informatie

Vergoeding voor deelname aan Patiënt Ambassador Programma s Voorwaardelijk Positief

Vergoeding voor deelname aan Patiënt Ambassador Programma s Voorwaardelijk Positief Adviesnummer: AA18.032 Datum uitspraak: 10 augustus 2018 Datum publicatie: 17 september 2018 Instantie: Codecommissie Onderwerp: Vergoeding voor deelname aan Patiënt Ambassador Programma s Oordeel: Voorwaardelijk

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 1 juli 2016 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 1 juli 2016 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter, > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340

Nadere informatie

Gedragscode Medische Hulpmiddelen (GMH)

Gedragscode Medische Hulpmiddelen (GMH) Gedragscode Medische Hulpmiddelen (GMH) G 2 GMH Inleiding en verantwoording De gezamenlijke medische hulpmiddelenindustrie SOMT, Stichting Ondernemingen Medische Technologie, heeft op uitdrukkelijk verzoek

Nadere informatie

Aankomende wetgeving omtrent gunstbetoon bij medische hulpmiddelen. Een korte introductie in het thema Gunstbetoon

Aankomende wetgeving omtrent gunstbetoon bij medische hulpmiddelen. Een korte introductie in het thema Gunstbetoon Aankomende wetgeving omtrent gunstbetoon bij medische hulpmiddelen Een korte introductie in het thema Gunstbetoon Masterclass Gunstbetoon 2 februari 2017 Programma 1. Opening en inleiding 2. Definitie

Nadere informatie

Utrecht, september 2016

Utrecht, september 2016 Eindrapport van het inspectiebezoek in het kader van Geneesmiddelen zonder Handelsvergunning aan ziekenhuisapotheek Nij Smellinghe te Drachten, op 25 mei 2016 Utrecht, september 2016 Documentnummer: 1008874

Nadere informatie