1 Inleiding 3. 3 Conclusies Inleiding Congres voldoet overwegend aan de reclameregels Te nemen maatregelen 12

Transcriptie

1 Rapport naar aanleiding van het algemeen toezichtbezoek aan het symposium Somatiek bij ADHD georganiseerd door Eurocept B.V. op 13 Utrecht, Maart 2015

2 1 Inleiding 3 2 Resultaten toezichtbezoek Inleiding Algemene gegevens Organisatie samenkomst Gunstbetoon (gastvrijheid en geschenken) Opgevraagde documenten 9 3 Conclusies Inleiding Congres voldoet overwegend aan de reclameregels Te nemen maatregelen 12 Pagina 2 van 12

3 1 Inleiding In het kader van haar toezichthoudende taak heeft de Inspectie voor de Gezondheidszorg (hierna: de inspectie) op 13 november 2014 een onaangekondigd bezoek gebracht aan het symposium Somatiek bij ADHD te Amsterdam. Het symposium Somatiek bij ADHD werd georganiseerd door Eurocept B.V. Doel van het inspectiebezoek bezoek was te beoordelen in hoeverre Eurocept B.V. de regels voor geneesmiddelenreclame naleefde, met name voor wat betreft gunstbetoon. Om tot een verantwoord oordeel te kunnen komen, heeft de inspectie getoetst aan de toepasselijke wet- en regelgeving. Het gaat om de Geneesmiddelenwet en de Beleidsregels gunstbetoon Geneesmiddelenwet (Beleidsregels gunstbetoon). Afschriften van de wetteksten zijn te vinden op Meer specifiek heeft de inspectie getoetst aan de regels voor gastvrijheid, geschenken en transparantie, te vinden in artikel 94, onder b en c van de Geneesmiddelenwet en onderdeel 2.1 onder b en c van de Beleidsregels gunstbetoon. De inspectie heeft een beoordelingskader opgesteld, waarmee zij heeft getoetst aan deze aspecten. Ten eerste heeft de inspectie beoordeeld of de gastvrijheid beperkt is gebleven tot hetgeen strikt noodzakelijk is om aan de bijeenkomst te kunnen deelnemen. Daartoe heeft de inspectie beoordeeld of het programma, de locatie en de kosten van het congres te rechtvaardigen zijn. Ten tweede heeft de inspectie beoordeeld of de uitgereikte geschenken een geringe waarde hebben en of de geschenken relevant zijn voor de beroepsuitoefening. Tenslotte heeft de inspectie gekeken naar de transparantie over banden van sprekers. Zij heeft hierbij gekeken of (eventuele) banden vooraf bekend zijn gemaakt en of de vertegenwoordigers vanuit de farmaceutische industrie als zodanig herkenbaar zijn. Daarnaast toetste de inspectie aan de regels voor reclame-uitingen, te vinden in artikel 84 t/m 93 van de Geneesmiddelenwet. Zo beoordeelde de inspectie of farmaceutische bedrijven bij hun stands verboden publieksreclame maakten voor receptgeneesmiddelen. In dit rapport leest u de resultaten van het onderzoek naar de mate waarin Eurocept B.V. de regels op het gebied van geneesmiddelenreclame (met name gunstbetoon) naleefde tijdens het bezochte congres. Achtereenvolgens worden twee vragen beantwoord: Hoe heeft Eurocept B.V. invulling gegeven aan het symposium Somatiek bij ADHD voor wat betreft de organisatie en gunstbetoon (hoofdstuk 2)?; Wat is het oordeel van de inspectie over in hoeverre Eurocept B.V. de regels voor geneesmiddelenreclame (met name gunstbetoon) naleefde (hoofdstuk 3)? Pagina 3 van 12

4 2 Resultaten toezichtbezoek 2.1 Inleiding In dit hoofdstuk leest u hoe Eurocept B.V. invulling heeft gegeven aan het symposium Somatiek bij ADHD voor wat betreft de organisatie van het congres en gunstbetoon tijdens het congres. De informatie in dit hoofdstuk is een weergave van hetgeen de inspectie heeft geconstateerd in een gesprek met Eurocept B.V. tijdens het inspectiebezoek, de documenten die Eurocept B.V. heeft nagestuurd naar aanleiding van het bezoek en het volgende bijgewoonde onderdeel van het symposium Somatiek bij ADHD: uur: diagnostiek, neurologische aspecten, comorbiditeit Er zijn twee aandachtsgebieden: organisatie samenkomst en gunstbetoon (gastvrijheid en geschenken). Na de algemene gegevens over het congres vindt u de resultaten per aandachtsgebied, weergegeven in een tabel. 2.2 Algemene gegevens Algemene gegevens Titel Symposium Somatiek bij ADHD Adres Rosarium, Amstelpark 1, Amsterdam Verantwoordelijke voor organisatie Eurocept B.V. Initiator Eurocept B.V. Organisator Eurocept B.V. Financier/sponsor Eurocept B.V. Datum en tijdstip inspectie 13 november 2014, uur. Duur inspectie Naam inspecteurs/aanwezigen IGZ Gesprekspartner(s): naam, functienaam en bedrijf Twee uur Dr. M.E.M.J. van Kuijk (senior inspecteur) en mr. M.C. de Jongh (senior inspecteur). (Key account manager van Eurocept) Type samenkomst Bijeenkomst Pagina 4 van 12

5 Is het congres geaccrediteerd? Ja, door de NVvP, NVK en V&VN (drie accreditatiepunten). 2.3 Organisatie samenkomst Organisatie samenkomst Is de nascholing van tevoren beoordeeld door de CGR? Zo ja: Toelichting en indien van toepassing de (opgevolgde) adviezen van CGR Nee. De nascholing is wel van tevoren goedgekeurd door de medische afdeling van Eurocept. Zo nee: Toelichting Wie is de doelgroep? Hoeveel deelnemers zijn er en wat is de verdeling tussen beroepsbeoefenaren en nietberoepsbeoefenaren? Heeft de organisator maatregelen genomen ter voorkoming van (publieks)reclame richting niet beroepsbeoefenaren: Kinderartsen, Jeugdpsychiaters, verpleegkundig specialisten. Tijdens het inspectiebezoek verklaarde dat er uitsluitend beroepsbeoefenaren aanwezig waren. De deelnemers hebben een persoonlijke uitnodiging gehad. Uit de achteraf door.van Eurocept toegezonden deelnemerslijst bleek echter dat er naast 28 beroepsbeoefenaren ook drie verpleegkundigen aanwezig waren. van Eurocept verklaarde hierover per mail (9 december 2014) dat het hier verpleegkundigen betrof die werkzaam zijn in de psychiatrie. Eurocept heeft echter niet vastgesteld of deze verpleegkundigen voorschrijfbevoegdheid hebben. Middels één banner werd er reclame gemaakt richting nietberoepsbeoefenaren. De inspectie zag de banner met het opschrift Teken voor maatwerk,, Meer maatwerk met extra doseringen aan het eind van de gang staan naast de ingang van de zaal van het symposium van Eurocept. Aan deze gang grensden echter Pagina 5 van 12

6 meerdere zalen die ook in gebruik waren door andere organisaties. De inspectie heeft aangegeven dat door de plek van de banner (op de gang) deze juist zichtbaar was voor het publiek, waardoor sprake was van (verboden) publieksreclame voor een receptgeneesmiddel. gaf aan dat de banner niet in de ruimte van de nascholing mocht staan, daarom had Eurocept de banner bewust buiten de deur gezet, niet realiserend dat het daarmee publieksreclame werd. De banner was aan eind van de eerste lezing weggehaald. Welke maatregelen zijn genomen met betrekking tot de verleende gastvrijheid richting niet beroepsbeoefenaren: n.v.t. Wat zijn de eisen voor deelname? Worden tijdens de geïnspecteerde onderdelen geneesmiddelen besproken? De bijeenkomst was bedoeld voor enkel nietberoepsbeoefenaren, aldus de organisator. De organisator vroeg of iemand BIG geregistreerd is. Niet de merknamen, alleen stofnamen. Pagina 6 van 12

7 2.4 Gunstbetoon (gastvrijheid en geschenken) Vragen op het gebied van gastvrijheid en geschenken Zijn eventuele banden tussen de sprekers en de farmaceutische industrie vooraf bekend gemaakt? Zijn vertegenwoordigers van farmaceutische bedrijven aanwezig? Zijn de vertegenwoordigers van farmaceutische bedrijven als zodanig herkenbaar? Is er sprake van stands en materialen? Ja, door middel van een disclosure slide aan het begin van de presentatie. Ja, vier vertegenwoordigers van Eurocept. Ja, de vertegenwoordigers droegen aanvankelijk, bij ontvangst bij het buffet, niet allemaal een badge, maar voor aanvang van het symposium wel. Nee, er was alleen wel één banner met, zie boven. PROGRAMMA Hoe is de verdeling wetenschappelijk programma/vrije tijd? Het wetenschappelijk programma exclusief pauzes is: twee uren en vijfendertig minuten. Daarnaast werd 45 minuten besteed aan de ontvangst met buffet en 15 minuten aan een pauze, hetgeen in totaal neerkomt op 60 minuten vrije tijd. LOCATIE Waarom is voor deze locatie gekozen? Het symposium Somatiek bij ADHD wordt in verschillende regio s in Nederland gehouden. Amsterdam is gunstig gelegen binnen één van deze regio s, aldus Eurocept. In het Rosarium worden diverse zalen verhuurd. KOSTEN Wat is de financiële bijdrage vanuit de In totaal 3.455,95. Pagina 7 van 12

8 farmaceutische industrie? Wat zijn de totale kosten voor gastvrijheid (reisverblijf, en inschrijvingskosten)? Wat is de eigen bijdrage van de beroepsbeoefenaar? Wat is de eigen bijdrage van de nietberoepsbeoefena(a)r(en)? Waaraan wordt de financiële bijdrage vanuit de farmaceutische industrie besteed? Waaraan wordt de eigen bijdrage van de (niet) beroepsbeoefenaren besteed? Strekt de gastvrijheid zich uit tot anderen dan beroepsbeoefenaren 1? In totaal 2.046,25. Geen, er werd geen eigen bijdrage gevraagd. Geen, er werd geen eigen bijdrage gevraagd. Eurocept betaalde de catering, locatiekosten (zaalhuur en beamer e.d.), sprekerskosten en accreditatiekosten. n.v.t. Ja. In eerste instantie verklaarde Eurocept dat er uitsluitend beroepsbeoefenaren aanwezig waren bij het symposium. Uit de achteraf toegezonden deelnemerslijst kon echter worden afgeleid dat er ook drie verpleegkundigen zonder voorschrijfbevoegdheid aanwezig waren. Verpleegkundigen die in opdracht van een beroepsbeoefenaar geneesmiddelen verstrekken of toedienen komen echter ook in aanmerking komen voor gastvrijheid bij bijeenkomsten (artikel 82 lid 1 onder 2 Geneesmiddelenwet). Geschenken Worden er geschenken gegeven of ontvangen? Nee. 1 Verpleegkundigen die in opdracht van een beroepsbeoefenaar geneesmiddelen verstrekken of toedienen komen ook in aanmerking komen voor gastvrijheid bij bijeenkomsten (artikel 82 lid 1 onder 2 Geneesmiddelenwet). Deze groep verpleegkundigen mag echter geen andere vormen van gunstbetoon dan gastvrijheid ontvangen, omdat zij niet onder de categorie beroepsbeoefenaren vallen (Beleidsregels gunstbetoon Geneesmiddelen). Pagina 8 van 12

9 2.5 Opgevraagde documenten Tijdens het inspectiebezoek heeft de inspectie de volgende documenten opgevraagd/ingezien: lijst van deelnemers, inclusief functies; begroting en eindafrekening van het gehele congres. Pagina 9 van 12

10 3 Conclusies 3.1 Inleiding In het vorige hoofdstuk heeft de inspectie vastgelegd hoe Eurocept B.V. invulling heeft gegeven aan het symposium Somatiek bij ADHD voor wat betreft organisatie en gunstbetoon. U heeft zich aan de hand van deze informatie een beeld kunnen vormen van de mate waarin Eurocept B.V. de regels op het gebied van geneesmiddelenreclame (met name gunstbetoon) naleefde tijdens het symposium Somatiek bij ADHD. In dit hoofdstuk geeft de inspectie een oordeel over in hoeverre Eurocept B.V. de regels voor geneesmiddelenreclame (met name gunstbetoon) naleefde. Dit hoofdstuk heeft een meer beschouwend karakter. Gezocht is naar verbanden, verklaringen en overeenkomsten in de onderzoeksresultaten zoals beschreven in hoofdstuk 2. Dit heeft geleid tot enkele oordelen die van belang zijn voor Eurocept B.V. bij het (verder) verbeteren van de naleving van de regels op het gebied van geneesmiddelenreclame (met name gunstbetoon). 3.2 Congres voldoet overwegend aan de reclameregels Voor wat betreft het deel van de bijeenkomst dat de inspectie heeft geïnspecteerd, voldoet Eurocept B.V. aan de reclameregels. De inspectie beoordeelde hiervoor de geboden gastvrijheid en geschenken en de transparantie over banden van sprekers met de farmaceutische industrie Gastvrijheid te rechtvaardigen Blijft de gastvrijheid wel of niet beperkt tot hetgeen strikt noodzakelijk is, om aan de bijeenkomst te kunnen deelnemen? Om deze vraag te beantwoorden beoordeelt de inspectie of het programma, de locatie en de kosten van de bijeenkomst te rechtvaardigen zijn. Wanneer de geboden gastvrijheid niet voldoet aan de regels, is sprake van verboden gunstbetoon. Programma Eurocept besteedde het merendeel van de tijd aan het wetenschappelijk programma. Het programma van de bijeenkomst was qua tijdsbesteding evenwichtig opgebouwd. Het programma werd voorafgegaan door een buffet en onderbroken door een korte pauze en blijft daardoor ondergeschikt aan het hoofddoel van de bijeenkomst. De inspectie vindt het programma als geheel te rechtvaardigen. Locatie De locatie van het symposium, het Rosarium te Amsterdam, was niet bijzonder luxueus. De geboden faciliteiten zijn zodanig van aard en omvang dat niet aannemelijk is dat de locatie zelf het hoofddoel van deelname aan het symposium. Eurocept verklaarde dat het symposium Somatiek bij ADHD wordt in verschillende regio s in Nederland gehouden. Amsterdam is gunstig gelegen binnen een van deze regio s. De inspectie vindt de locatie passend. Kosten De inspectie gaat bij de beoordeling van de kosten voor gastvrijheid tijdens het symposium Somatiek bij ADHD uit van de totale financiële bijdrage van de farmaceutische industrie gedeeld door het aantal deelnemers. Zo wordt bepaald welk bedrag toekomt aan de individuele deelnemer. De inspectie komt met de grove Pagina 10 van 12

11 berekening uit op een bedrag van 86,40 2 gastvrijheid per deelnemer. Bij een meer specifieke berekening komt de inspectie uit op een bedrag van 51,- 3 voor gastvrijheid per deelnemer. Dit bedrag werd besteed aan koffie, thee en buffet. De gastvrijheid is hoofdzakelijk verstrekt aan beroepsbeoefenaren, er waren echter ook enkele niet-beroepsbeoefenaren (namelijk drie verpleegkundigen) aanwezig. Verpleegkundigen die in opdracht van een beroepsbeoefenaar geneesmiddelen verstrekken of toedienen komen echter ook in aanmerking komen voor gastvrijheid bij bijeenkomsten (artikel 82 lid 1 onder 2 Geneesmiddelenwet). Eén van de eisen die gelden voor gastvrijheid bij bijeenkomsten is dat de gastvrijheid beperkt moet blijven tot hetgeen strikt noodzakelijk is. Gezien het tijdstip van het symposium acht de inspectie het te rechtvaardigen dat Eurocept B.V. de deelnemers iets te eten aanbiedt. Zij acht het echter niet noodzakelijk dat Eurocept B.V. voorafgaand aan het symposium - dat slechts twee uur en 45 minuten duurt een (kosteloos) buffet (inclusief drankjes) aanbiedt ter waarde van een bedrag van 51,- per deelnemer. Volgens de inspectie heeft Eurocept B.V. met de invulling van het programma van de nascholing onnodig de grens van het toelaatbare opgezocht. Conclusie: Gelet op de beoordeling van het programma en de locatie acht de inspectie de gastvrijheid met uitzondering van de gastvrijheid aan nietberoepsbeoefenaren - acceptabel en in overeenstemming met de Beleidsregels gunstbetoon Geneesmiddelenwet. De inspectie meent dat Eurocept B.V. met de kosten die aan gastvrijheid zijn besteed de grens van het toelaatbare heeft opgezocht Vertegenwoordigers van farmaceutische bedrijven aanvankelijk niet voldoende herkenbaar De vertegenwoordigers van farmaceutische bedrijven waren aanvankelijk niet allemaal herkenbaar: ze droegen niet allemaal een badge; maar dat werd later gecorrigeerd, bij aanvang van de presentatie werden ze alsnog gedragen Onvoldoende maatregelen genomen ter voorkoming van reclame richting nietberoepsbeoefenaren Eurocept B.V. maakte reclame voor het receptgeneesmiddel middels een banner. Doordat Eurocept B.V. de banner op een - weliswaar doodlopende - gang plaatste, was deze zichtbaar voor deelnemers aan andere bijeenkomsten voor de drie verpleegkundigen zonde voorschrijfbevoegdheid (en dus voor het publiek ). Eurocept B.V. maakte hierdoor verboden publieksreclame voor een receptgeneesmiddel. Aangezien het een milde reclame-uiting betrof, en de banner niet op een plek stond waar veel publiek langs kwam, en aangezien de banner aan het eind van de eerste lezing was weggehaald worden geen passende maatregelen (d.w.z. bestuurlijke boete of waarschuwing) voorgesteld, maar wel een stimuleringsmaatregel. Uit de achteraf aan de inspectie verstrekte informatie bleek dat Eurocept niet kon vaststellen of de aanwezige verpleegkundigen voorschrijfbevoegdheid hadden (en dus of sprake was van beroepsbeoefenaren in de zin van de Geneesmiddelenwet). De inspectie is er dan ook vanuit gegaan dat het in dit geval geen 2 De totale sponsorbijdrage van alle farmaceutische bedrijven gezamenlijk bedroeg 3.455,95 inclusief btw. Gedeeld door 40 personen die zich hadden aangemeld en die op de offerte stonden vermeld, komt dit neer op 86,40 per deelnemer. 3 De kosten van gastvrijheid bedroegen in totaal 2046,25. Er werd geen eigen bijdrage aan de deelnemers gevraagd. De kosten van gastvrijheid per deelnemer bedroegen 2.046,25: 40 = 51,15 gastvrijheid per deelnemer. Pagina 11 van 12

12 beroepsbeoefenaren betrof. Er waren derhalve enkele niet-beroepsbeoefenaren aanwezig tijdens het symposium, voor wie de banner ook zichtbaar was. Eurocept B.V. had vantevoren moeten nagaan of deze verpleegkundigen de bevoegdheid hadden om geneesmiddelen voor te schrijven. De inspectie wijst Eurocept B.V. erop dat zij in het vervolg bij de deelnemers de voorschrijfbevoegdheid nagaat. Dit om te voorkomen dat niet-beroepsbeoefenaren geconfronteerd worden met geneesmiddelenreclame of met gunstbetoon. 3.3 Te nemen maatregelen Corrigerende maatregel(en) Geen Stimuleringsmaatregel(en) Verbeteren herkenbaarheid vertegenwoordigers van farmaceutische bedrijven Een punt van aandacht is dat de vertegenwoordigers van farmaceutische bedrijven aanvankelijk niet voldoende herkenbaar waren. Voor toekomstige bijeenkomsten wijst de inspectie Eurocept erop dat vertegenwoordigers vanaf het begin van de bijeenkomst voldoende herkenbaar zijn (aan een badge bijvoorbeeld). Maatregelen ter voorkoming van reclame aanscherpen Voor toekomstige congressen wijst de inspectie Eurocept B.V. er op de maatregelen ter voorkoming van reclame richting niet-beroepsbeoefenaren aan te scherpen. Verder wijst de inspectie Eurocept B.V. erop om in het vervolg na te gaan of alle deelnemers beroepsbeoefenaar zijn (volgens de Geneesmiddelenwet). Pagina 12 van 12