Behandeling van dysfagie
|
|
- Elisabeth van der Horst
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Behandeling van dysfagie Ernstige hersenletsels Chronische toestand van minimaal bewustzijn Cathy Verhaeghe Valérie Chavet, Logopedisten in het CTR
2 Patiënt met hersenletsel Openen van de ogen Multisensoriële stimulatie Ontwakings- en bewustwordingsfase Zelfbewustzijn Revalidatie Stoornis behandelingsfase Re-adaptatie Bewustwording van de restverschijnselen Fase identiteitsheropbouw Zelfaanvaarding Herintegratie Algemene voorstelling van de evolutie van een ernstig trauma na coma F. Cohadon, J-P Castel, E. Richer, J-M Mazaux, H. Loiseau
3 Patiënt met hersenletsel Slikpatiënten CTR Openen van de ogen Multisensoriële stimulatie Ontwakings- en bewustwordingsfase Zelfbewustzijn Re-educatie Stoornis behandelingsfase Bewust van de restverschijnselen Revalidatie Fase heropbouwen identiteit Zelfaanvaarding Herintegratie Algemene voorstelling van de evolutie van een ernstig trauma na coma F. Cohadon, J-P Castel, E. Richer, J-M Mazaux, H. Loiseau
4
5 De patiënt is zich bewust van zijn omgeving. (de hersenen reageren op pijn zoals gezonde personen) MAAR Hij kan eenvoudige instructies niet consequent uitvoeren. De patiënt voert consequent eenvoudige instructies uit (er is functionele interactieve communicatie en functioneel gebruik van objecten) OPTREDEN VAN MINIMAAL BEWUSTZIJN
6 Motorische stoornis Tonus deregulatie Positionering bed/rolstoel Neuroorthopedische problemen Pijn Trachea canule Maagproblemen Gedragsproblemen Cognitieve problemen Klinisch Protocol Dysfagie Sensibiliteitsstoornis Apraxie Verminderd bewustzijn Desoriëntatie Angst
7 Filosofie van de behandeling Niet-geïsoleerde stoornissen >algemene behandeling Protocol : - document - guide-line
8 Protocol Patiënt : Levensproject : Type canule : kaliber cuff ja venster ja nee nee NKO onderzoek: Voorzien ja nee Datum /./. Reden/Resultaat. /./.. / /... Videofluoroscopie : Voorzien ja nee Datum /./.. /./.. / /... Algemene toestand : Comaschaal : Data :
9 Positie in bed: Dag: Referentiepersoon : Uren Positie (lat. liggend L/R; half-zittend; zittend) Nacht : Uren Positie (lat. liggend L/R; half-zittend; zittend) Foto s : gemaakt door.. aan bed van patiënt in dossier Evaluatie : dossier patiënt groep ballon andere:
10 Raadpleging spasticiteit ja nee Datum: Motief :Blok ja nee Spieren Datum: Botuline toxine ja nee Spieren Datum: Fenolisatie ja nee Spieren Datum: Evaluatie door :. Resultaat : Chirurgische interventies: Mobilisatie onder narcose ja nee.. Datum: Verlenging pezen ja nee.. Datum: Neurotomie ja nee. Datum: Evaluatie door :. Resultaat : Orthese : Evaluatie door :. Resultaat :
11 Ademhaling : Zuurstof: ja liter nee Aerosol : Aantal aspiraties /24u : Team ademhaling : Type secreties: Hoeveelheid: Pulsoximeter : Gasanalyse : Kwaliteit inademing: Kwaliteit uitademing: Hoeveelheid expectoraties : ja nee Airway clearance techniek cough assist taponage Slaaplabo : ja nee
12 Team ademhaling Twee kinesisten per verdieping tijdens verpleegkundige zorg voormiddag Voorkomen van pulmonaire complicaties Beperken negatieve impact van congestie tijdens revalidatiesessies (hoesten, desaturatie, somnolentie) Wanneer mogelijk, voorbereiden tot verwijderen canule Afsluiten van de canule vooraleer interdisciplinaire behandeling
13 Interdisciplinaire behandeling?
14 Groep Ballon Datum : van. tot Doelstellingen: Normalisatie spiertonus Positionering hoofd Stimulatie slikact Stimulatie ademhaling Stem, spreken: Stimulatie van de waakzaamheid: Functionele stimulatie: Cognitieve stimulatie: Relaxatie : Andere : Middelen : NER 21 : Mobilisering : Manuele therapie: Houdingen: Sofrologie : Evaluatie :
15 Groep «Ballon» Elke morgen gedurende anderhalf uur na groep ademhaling 3 tot 4 patiënten Keuze van de patiënten: - Tijdens de multidisciplinaire staff, per verdiep - Periode van 6 weken, gevolgd door een evaluatie van de al dan niet bereikte doelstellingen
16 Groep «Ballon» Waarom een groep? - Slechts één tijdstip en één plaats - Meerdere therapeuten zijn aanwezig. - Mogelijkheid tot aanpassing van de stimuli, in functie van het niveau van bewustzijn - Multidisciplinair : kine, ergo, logo, neuropsychologe, opvoeder, prothesist, arts en verpleegkundige Vermijdt bij de therapeuten het gevoel van burn-out tegenover deze meervoudige en complexe problematiek.
17 Groep ballon Datum : van. tot Doelstellingen: Normalisatie spiertonus Positionering hoofd Stimulatie slikact Stimulatie ademhaling Stem, spreken: Stimulatie van de waakzaamheid: Functionele stimulatie: Cognitieve stimulatie: Relaxatie : Andere : Middelen : NER 21 : Mobilisering : Manuele therapie: Houdingen: Sofrologie : Evaluatie :
18 Patiënt met hersenletsel Openen van de ogen Multisensoriële stimulatie Ontwakings- en bewustwordingsfase Zelfbewustzijn Revalidatie Stoornis behandelingsfase Bewust van de restverschijnselen Re-adaptatie Fase van identiteitsheropbouw Zelfaanvaarding Herintegratie Algemene voorstelling van de evolutie van een ernstig trauma na coma F. Cohadon, J-P Castel, E. Richer, J-M Mazaux, H. Loiseau
19 Principes Patiënt wordt uit de rolstoel gehaald. Elkeen moet er zijn plaats vinden Dikwijls werken twee of meer therapeuten tegelijkertijd met één patiënt: de ene stimuleert terwijl de ander de patiënt op zijn gemak stelt.
20 Frank H. Netter
21 Alain Piron
22 Frank H. Netter
23 Overgangszone tussen interne en externe zone
24 Middelen In dit stadium gebruiken we geen stimulatietechnieken om de spiertonus te normaliseren vb. algemene romp mobilisering, want deze wekken te veel angst op. Op zijkant slapen bijvoorbeeld met behulp van raakpunten die informatie bieden Osteopatische technieken om tijdelijk de posterieure en anterieure cervicale spanning te verminderen (vooral rond de canule) Tactiele, druk, kinetische en proprioceptieve stimuli Werken op ventilatie-amplitude, kaakbeweeglijkheid, tongpositie, het opnieuw aanvoelen en zich eigen maken van de mondholte, larynxbeweeglijkheid, slikkwaliteit Stimulatie van de mondholte in een genormaliseerde» context
25 Middelen Zittende houding op tafel, op een stoel, op een ballon Contact met de tafel, lateraal (geruststellend, aanknopingspunten), voeten op de grond (houdingsaanpassing) Multisensoriële stimulatie die geruststellend en aangenaam worden ervaren (verminderen gevoel van onbekende omgeving en gewaarwording) Stimulatie waakzaamheid Kwaliteit van het bewustzijnsniveau
26 Slikken : Speekseltest: Archaïsche reflexen : Kwaliteit mondopening: Reflexmatig slikken ja nee Bewust slikken ja nee Speekselresten (slapen op rug, zittende houding) : Kwijlen ja nee Reflexmatig hoesten ja nee Vrijwillig hoesten ja nee
27 Verwijderen canule: NKO onderzoek (granuloom, tracheale stenose) ja nee Nieuwe canule Datum :.. kaliber cuff nee venster ja nee Sluiten : vanaf.. Dag van tot Bed: Positie liggend dorsaal Positie liggend lateraal links Positie liggend lateraal rechts Positie half zittend Positie zittend Stoel Nacht van.tot Bed: Positie liggend dorsaal Positie liggend lateraal links Positie liggend lateraal rechts Positie half zittend Monituring: visueel monitor Observatie:..... Decanulatie Datum : Bewaking: monitoring 48u NKO onderzoek (granuloom, tracheale stenose) : Stoma gesloten: ja nee Treacheoplastie voorzien ja nee Datum : Tracheobronchale fibroscopie ja nee Datum:
28 Criteria voor het verwijderen van de canule Kwaliteit van het leven van de patiënt Klinische stabiliteit Minimale stereotiepe keelslikfase aanwezig (die niet noodzakelijk het systematisch gevolg is van de speekselstimulatie) Negatieve speekseltest Reflexmatig hoesten Het sluiten van de canule wordt 48u verdragen NKO onderzoek ok
29 Motorische stoornis Tonusderegulatie Positionering bed/rolstoel Neuroorthopedische problemen Pijn Trachea canule Maagproblemen Gedragsproblemen Cognitieve problemen Klinisch Protocol Slikstoornis Sensibiliteitsstoornis Apraxie Krachtverlies facialis Verminderd bewustzijn Desoriëntatie Angst
30 Patiënt met hersenletsel Openen van de ogen Multisensoriële stimulatie Ontwakings- en bewustwordingsfase Zelfbewustzijn Revalidatie Stoornis behandelingsfase Re-adaptatie Bewustwording van de restverschijnselen Fase identiteitsheropbouw Zelfaanvaarding Herintegratie Algemene voorstelling van de evolutie van een ernstig trauma na coma F. Cohadon, J-P Castel, E. Richer, J-M Mazaux, H. Loiseau
31 Principes Patiënt uit zijn rolstoel halen Iedereen moet zijn plaats vinden Dikwijls werken met twee : een therapeut die stimuleert, de andere ondersteunt of stelt gerust
32 Tonus normalisering via evenwichtsreacties en houdingsaanpassingen Proprioceptieve technieken
33 Voeding: Gebit: Enterale voeding: ja nee Gastrostomie : Nasogastrische sonde: Type en hoeveelheid: Voeding per os : Sinds: Textuur: Aanbevelingen:
34 Criteria voor opstarten van voeding per os De patiënt bevindt zich in de fase van ontwaking of revalidatie Canule gesloten of verwijderd Slikken op bevel is mogelijk (met of zonder stimulatie) Mond kan geopend worden
35 Cathy Verhaeghe et Valérie CHAVET rie rie rie CHAVET CHAVET CHAVET aandacht aandacht! aandacht Cathy Cathy Cathy Verhaeghe Verhaeghe Verhaeghe et et et Val Val Val Dank Dank Dank Dank voor voor voor voor uw uw uw uw
Cerebrale parese bij volwassenen. Evaluatie en revalidatie
Cerebrale parese bij volwassenen Evaluatie en revalidatie Definitie CP. «Cerebrale Parese (Cerebral Palsy in het Engels) is een internationaal gebruikte term, waarvan de afbakening en definitie talrijke
Nadere informatiePATIËNTENINFORMATIE. LOGOPEDIE BIJ SLIKPROBLEMEN Dysfagie en Aerofagie
PATIËNTENINFORMATIE LOGOPEDIE BIJ SLIKPROBLEMEN Dysfagie en Aerofagie 2 LOGOPEDIE BIJ SLIKPROBLEMEN Dysfagie en Aerofagie Algemeen Door middel van deze informatiefolder wil Maasstad Ziekenhuis u informeren
Nadere informatieKunstmatige beademing via een tracheostoma: informatie voor naasten
Intensive Care Unit (ICU) Kunstmatige beademing via een tracheostoma: informatie voor naasten i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Algemeen Uw naaste is opgenomen op de afdeling Intensive Care.
Nadere informatieStart, afbouw en stop van voedingstherapie bij zware neuroschade. AZ Nikolaas
Start, afbouw en stop van voedingstherapie bij zware neuroschade Dr. C. Jadoul Neuroloog AZ Nikolaas 1 Casus: recidief slikpneumonie Dame 75 jaar Spoed: algemeen achteruit (mentaal en fysiek) Antec: Parkinson
Nadere informatieIntensive Care, afdeling R1 TRACHEOSTOMA. Een opening in de hals waardoor een buis in de luchtpijp wordt geplaatst
Intensive Care, afdeling R1 TRACHEOSTOMA Een opening in de hals waardoor een buis in de luchtpijp wordt geplaatst U krijgt een tracheostoma. In deze folder leest u wat een tracheostoma is en hoe deze wordt
Nadere informatieVerpleegkundige aspecten van tracheacanules. Broekaert Tom
Verpleegkundige aspecten van tracheacanules Broekaert Tom Tracheotomie Een tracheotomie is een opening in trachea. Dit is geen permanente opening! Bij verwijdering van de buitencanule, zal de opening dicht
Nadere informatieRevalidatie op stroke unit
CVA up-to-date 04/02/2017 Revalidatie op stroke unit Ilse Groeseneken Dienst kine-ergo-logo (KEL) Programma 1. Multidisciplinair team 2. Subteam KEL 3. Visie op stroke unit 1. Multidisciplinair team Diëtist
Nadere informatieRelaxatie als manier om met stress en pijn om te gaan
Relaxatie als manier om met stress en pijn om te gaan Materiaal Opdracht buikademhalingsoefening Opdracht relaxatie-oefening Relaxatiedagboek lichaamsscan oefening (www.actinactie.nl, te downloaden als
Nadere informatieRugoperatie voor kinderen ter vermindering van spasticiteit aan de benen
Selectieve dorsale rhizotomie (SDR) Rugoperatie voor kinderen ter vermindering van spasticiteit aan de benen SDR wordt sinds 1978 in meer dan dertig centra in Noord- Amerika uitgevoerd en in Nederland
Nadere informatieS 582- laag bed Veilige en efficiënte zorg voor patiënten met verhoogd risico op vallen
S 582- laag bed Veilige en efficiënte zorg voor patiënten met verhoogd risico op vallen Een bed, ontworpen om valgevoelige patiënten te beschermen Door goed te luisteren naar de feedback van onze klanten
Nadere informatiePeri-operatieve fysiotherapie. ademhalingsoefeningen en bewegingsactiviteiten
Peri-operatieve fysiotherapie ademhalingsoefeningen en bewegingsactiviteiten Inleiding Binnenkort ondergaat u een buik- of longoperatie in Orbis Medisch Centrum. Afhankelijk van de soort operatie verblijft
Nadere informatieWaarom een tracheostoma? Tracheostoma
Tracheostoma 2 Uw familielid of naaste is opgenomen op de intensive care en heeft ondersteuning van de ademhaling nodig. Deze folder geeft u informatie over het aanleggen van een tracheostoma. Het is aanvullende
Nadere informatieMatige en diepe sedatie tijdens een procedure of onderzoek
Matige en diepe sedatie tijdens een procedure of onderzoek het verlagen van het bewustzijn 73.009N-140901 Diensthoofd Anesthesie-Reanimatie Jan Yperman Ziekenhuis Briekestraat 12 8900 Ieper www.yperman.net
Nadere informatieDE BEADEMINGSPATIËNT. Franciscus Gasthuis
DE BEADEMINGSPATIËNT Franciscus Gasthuis Inleiding Een familielid of naaste van u is opgenomen op de afdeling Intensive Care. Op dit moment krijgt hij of zij tijdelijke ondersteuning van een beademingsmachine.
Nadere informatieRekoefeningen voor de Gehandicapte schutter
Rekoefeningen voor de Gehandicapte schutter Rekken is een essentieel onderdeel van een evenwichtig trainingsprogramma. Het dagelijks uitvoeren van rekoefeningen kan de flexibiliteit en gezonde gewrichten
Nadere informatieRevalidatie cervicale wervelzuil Informatiebrochure patiënten Informatiebrochure patiënten
Revalidatie cervicale wervelzuil Informatiebrochure patiënten Informatiebrochure patiënten 1. Passieve mobilisatie...4 2. Actieve mobilisatie...5 3. Spierversterkende oefeningen...7 4. Stabilisatieoefeningen...11
Nadere informatieKim Santegoets, Revalidatiearts. 04 oktober 2018 Neurologica, Intensive Care Kinderen. Het probleem
Kim Santegoets, Revalidatiearts 04 oktober 2018 Neurologica, Intensive Care Kinderen Het probleem Per jaar: 15000 kinderen traumatische hersenletsel 4000 kinderen niet-traumatisch hersenletsel 300 kinderen
Nadere informatie1 Wat is dysfagie?... 2. 2 Kenmerken van dysfagie... 3. 3 Gevolgen van dysfagie... 3. 4 Behandeling van dysfagie... 4
Dysfagie Logopedie Inhoudsopgave 1 Wat is dysfagie?... 2 2 Kenmerken van dysfagie... 3 3 Gevolgen van dysfagie... 3 4 Behandeling van dysfagie... 4 5 Tips tijdens het eten en drinken... 5 1 Wat is dysfagie?
Nadere informatieSedatie anesthesie Het verlagen van het bewustzijn
Sedatie anesthesie Het verlagen van het bewustzijn Maatschap Anesthesiologie IJsselland Ziekenhuis www.anesthesiologie-ysl.nl Inhoudsopgave Inleiding 2 1 Sedatie 3 1.1 Wat is sedatie? 3 1.2 Wanneer sedatie?
Nadere informatieGetting in touch again, een verrijkte omgeving. Hanne Strauven, Judit Kelchtermans, Ellen Decroos, Greet Gelin
Getting in touch again, een verrijkte omgeving Hanne Strauven, Judit Kelchtermans, Ellen Decroos, Greet Gelin Inhoud inleiding verzorging is veel meer dan proper maken en calorieën toedienen multi-sensoriële
Nadere informatieOefeningen en adviezen bij COPD
Oefeningen en adviezen bij COPD U bent opgenomen bij Rijnstate omdat u COPD heeft. COPD is de Engelse afkorting voor Chronic Obstructive Pulmonary Disease oftewel chronische obstructieve longziekte. U
Nadere informatieMobilisatie- en oefenschema na een standaard hernia-operatie
Nog enkele algemene opmerkingen Heeft u vragen, aarzel dan niet ze te stellen aan uw arts, therapeut, of verpleegkundige. Ten aanzien van de periode tussen ontslag uit het ziekenhuis en de eerstvolgende
Nadere informatieWat beweegt de patiënt met MS? Vincent de Groot, revalidatiearts. Inhoud
Wat beweegt de patiënt met MS? Vincent de Groot, revalidatiearts Inhoud Multipele sclerose Overzicht behandelmogelijkheden Multidisciplinair revalidatieplan Casus Conclusie 1 Wat is MS? Typen MS Relapsing-Remitting
Nadere informatieWorkshop slikproblemen opsporen en interventies
GOUD symposium Workshop slikproblemen opsporen en interventies Welkom Inleiding Voorstellen workshopleiders Doel en opzet workshop Inventarisatie aanwezige disciplines Resultaten GOUD Hoe vaak komen slikstoornissen
Nadere informatiePATIËNTENBROCHURE. Kinesitherapie bij COPD
PATIËNTENBROCHURE Kinesitherapie bij COPD INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding... 3 2. Ademhalingsoefeningen 4 Ademen met geperste lippen. 4 Buikademhaling.. 4 Hoesten en verwijderen van slijmen. 6 3. Houdingen
Nadere informatieAdem- en Ontspannings-therapie (AOT)
Medische psychologie Adem- en Ontspannings-therapie (AOT) Het Antonius Ziekenhuis vormt samen met Thuiszorg Zuidwest Friesland de Antonius Zorggroep Uw klinisch psycholoog heeft voorgesteld om u te verwijzen
Nadere informatieFysiotherapie en ademhaling
Paramedische afdeling Fysiotherapie en ademhaling Inleiding Het is voor u erg belangrijk om ademhalingsoefeningen te doen. Dit is omdat u het risico loopt op het krijgen van longproblemen of omdat u longproblemen
Nadere informatieKunstmatige beademing
Kunstmatige beademing Informatie voor familie en naasten van de patiënt Intensive Care Locatie Hoorn/Enkhuizen Informatie voor familie en naasten van de patiënt Inleiding Een familielid of naaste van u
Nadere informatieI Autonome verzorgingsinstelling. Informatiebrochure. Chronische revalidatie dienst Sp
I Autonome verzorgingsinstelling Informatiebrochure Chronische revalidatie dienst Sp IIInhoudsopgave Inleiding 4 Wat is chronische revalidatie 5 De opname 6 Multidisiplinair team 7 Dagindeling 9 Ontslag
Nadere informatieGevorderde MS & Spasticiteit. Gevorderde MS & Spasticiteit. Spasticiteit [Lance] MS en spasticiteit. MS en spasticiteit. 17.000 MS patiënten/nederland
Gevorderde MS & Spasticiteit Disclosure belangen sprekers (Potentiële) belangenverstrengeling : geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven : geen Ar Henning, fysiotherapeut Johan Koops,
Nadere informatieSlaap-waak ritmestoornissen. Slaapstoornissen algemeen. B8 Geslapen maar niet uitgerust; wakker worden! Hersenletselcongres
B8 Geslapen maar niet uitgerust; Slaap-waakritme stoornissen bij NAH en de gevolgen voor hersenletsel (potentiële) belangenverstrengeling De betrokken relaties bij dit project zijn: Sponsoring of onderzoeksgeld:
Nadere informatieHoofdpijn Blijf er niet mee lopen. Rob Bernsen en Marian van Zagten, neurologen Namens overige leden Multidisciplinaire Hoofdpijnpoli
Hoofdpijn Blijf er niet mee lopen Rob Bernsen en Marian van Zagten, neurologen Namens overige leden Multidisciplinaire Hoofdpijnpoli Inhoud Cijfers Wat gebeurt er in het ziekenhuis? Typen hoofdpijn Spanningshoofdpijn
Nadere informatiePatiënteninformatie. Tracheostomie
Patiënteninformatie Tracheostomie Inhoud Inleiding... 3 Wat is een tracheostomie?... 3 Waarom is een tracheostomie nodig?... 4 Verloop en nazorg... 4 Verzorging van een tracheostomie... 4 Mogelijke ongemakken
Nadere informatieErgotherapie bij Parkinsonpatiënten ALGEMENE AANDACHTSPUNTEN BIJ DE BEHANDELING
Ergotherapie bij Parkinsonpatiënten ALGEMENE AANDACHTSPUNTEN BIJ DE BEHANDELING Observatie Beperkingen komen vaak voor bij volgende motorische activiteiten: Transfers Houding Reiken en grijpen Balans Stappen
Nadere informatieKinesitherapie bij personen met de ziekte van Parkinson. Katrijn D Hondt
Kinesitherapie bij personen met de ziekte van Parkinson Katrijn D Hondt Inhoud Doel van kinesitherapie bij Parkinson Richtpunten en onderzoek Behandeling Samenvattende tips 2 Inhoud Doel van kinesitherapie
Nadere informatieWanneer de patiënt ondersteuning/overname van de ademhaling nodig heeft, kennen we de volgende vormen:
Beademing 2 Inleiding Uw familielid of naaste is opgenomen op de intensive care en wordt beademd met een beademingsapparaat. Dit apparaat ondersteunt de natuurlijke ademhaling. Wat dit voor u betekent,
Nadere informatieSlikproblemen. Patiënteninformatie
Slikproblemen Patiënteninformatie Heilig Hart Ziekenhuis Leuven Brochure slikproblemen 2 1. Inhoudstafel 1. Inleiding... 5 2. Hoe verloopt het normale slikken?... 6 3. Slikproblemen... 7 3.1. Mogelijke
Nadere informatieHet aanbrengen van een buisje in de luchtpijp Tracheotomie
Het aanbrengen van een buisje in de luchtpijp Tracheotomie Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Wat is een tracheotomie? 1 Waarom een tracheotomie? 2 Soorten tracheacanules 2 Na een
Nadere informatieA9 Miranda Hazeu-Jense & Marjolein Moelands
HersenletselCongres 2013 5 november A9 Zintuiglijke stimulering bij cliënten met een verlaagd bewustzijn, een multidisciplinaire aanpak Miranda Hazeu-Jense Marjolein Moelands Even voorstellen.. l Miranda
Nadere informatie10/10/2014 ZIEKTE VAN PARKINSON. Ziekte van Parkinson. Inhoud. De ziekte van Parkinson. Ergotherapeutische behandeling van Parkinsonpatiënten
ZIEKTE VAN PARKINSON ERGOTHERAPIE BIJ DE ZIEKTE VAN PARKINSON 1 Inhoud De ziekte van Parkinson van Parkinsonpatiënten Algemene behandeling Concrete voorbeelden 2 Ziekte van Parkinson 3 1 Ziekte van Parkinson
Nadere informatieParkinson anno 2015 23 april 2015
Parkinson anno 2015 23 april 2015 Kinesitherapeutische testen en behandeling bij de ziekte van Parkinson Isabelle Pollet, kinesitherapeute AZ ST REMBERT Belang kinesitherapie Gunstig effect sommige motorische
Nadere informatieSedatie anesthesie. Het verlagen van het bewustzijn. Maatschap Anesthesiologie IJsselland Ziekenhuis.
Sedatie anesthesie Het verlagen van het bewustzijn Maatschap Anesthesiologie IJsselland Ziekenhuis www.anesthesiologie-ysl.nl Inhoudsopgave Inleiding 2 1 Sedatie 3 1.1 Wat is sedatie? 3 1.2 Wanneer sedatie?
Nadere informatieDE STERVENSFASE, EEN HANDREIKING INFORMATIE OVER DE VERANDERINGEN DIE ZICH VOOR KUNNEN DOEN TIJDENS HET STERVEN
DE STERVENSFASE, EEN HANDREIKING INFORMATIE OVER DE VERANDERINGEN DIE ZICH VOOR KUNNEN DOEN TIJDENS HET STERVEN Een handreiking Bij de meesten van ons komt er een moment in het leven dat we gaan nadenken
Nadere informatieNAH bij kinderen en jongeren: plasticiteit en herstel Caroline van Heugten
NAH bij kinderen en jongeren: plasticiteit en herstel Caroline van Heugten Universiteit Maastricht c.vanheugten@np.unimaas.nl Inhoud presentatie Plasticiteit van het brein Hersenletsel Schade en herstel
Nadere informatieBasisbegrippen in de anesthesie tijdens verdiepende stage (groep 2 - startend 8 april 2019):
Basisbegrippen in de anesthesie tijdens verdiepende stage (groep 2 - startend 8 april 2019): Aanpassingen op 19/03/2019 in t groen Aanpassingen op 25/03/2019 in t rood Maandag 8 april leslokaal 1 (1400-1830)
Nadere informatieAfasie Vereniging Nederland Bakenbergseweg 125 6814 ME Arnhem Tel. 026-3512512 (werkdagen van 10.00-14.00 uur) Fax 026-3513613 E-mail: avn@afasie.
D Y S A R T H R I E, V E R B A L E A P R A X I E E N D Y S FA G I E s p r e e k - e n s l i k p r o b l e m e n t e n g e v o l g e v a n h e r s e n l e t s e l Afasie Vereniging Nederland Bakenbergseweg
Nadere informatieLange termijn effecten prehospitaal handelen: De kater komt later. Hennie Knoester Kinderarts-intensivist, Intensive Care Kinderen EKZ/AMC
prehospitaal handelen: De kater komt later Hennie Knoester Kinderarts-intensivist, Intensive Care Kinderen EKZ/AMC RS infectie, 10 dagen oud Meningococcen infectie, 1 jaar Asystolie bij cardiomyopathie,
Nadere informatieDysfagie. Logopedie. Beter voor elkaar
Dysfagie Logopedie Beter voor elkaar 2 Dysfagie Deze folder geeft u uitleg over slikproblemen en hoe u deze zoveel mogelijk kunt voorkomen. De informatie is ook nuttig voor uw omgeving. Laat uw naasten
Nadere informatieInformatie over PSA door de Sedatie praktijk Specialist. Inleiding
Informatie over PSA door de Sedatie praktijk Specialist Inleiding Binnenkort ondergaat u in het Universitair Medisch Centrum Utrecht (UMC Utrecht) een uitgebreid onderzoek en/of behandeling. Dit onderzoek
Nadere informatieSlikken of stikken?! Symposium (On)zichtbare hinder in het dagelijks leven door hersenletsel
Slikken of stikken?! Symposium (On)zichtbare hinder in het dagelijks leven door hersenletsel 19-03-2018 Francien Lammerts, logopedist Groene Hart Ziekenhuis Voorstellen Francien Lammerts, logopedist Groene
Nadere informatieSedatie Praktijk Specialist
Sedatie Praktijk Specialist Inhoud Inleiding... 3 Hoe wordt een sedatie uitgevoerd?... 3 Sedatie Praktijk Specialist... 3 Sedatieprocedure... 4 Gedurende de behandeling... 5 Na de sedatieprocedure... 5
Nadere informatieHHZH/INF/084.01(0314) I Informatiebrochure I. Stroke Unit. h.-hartziekenhuis vzw Mechelsestraat 24 2500 Lier tel. 03-491 23 45 fax 03-491 23 46
HHZH/INF/084.01(0314) I Informatiebrochure I Stroke Unit h.-hartziekenhuis vzw Mechelsestraat 24 2500 Lier tel. 03-491 23 45 fax 03-491 23 46 1 Voorwoord Er werd vastgesteld dat u een beroerte heeft doorgemaakt.
Nadere informatieFysiotherapeutische interventie bij MS en spasme
Voorstellen Fysiotherapeutische interventie bij MS en spasme Sandra Rutjens Fysiotherapeut Sophia Revalidatie Sandra Rutjens 6 jaar werkzaam binnen Sophia Revalidatie Den Haag PRV Behandelteam; NMA, MS,
Nadere informatieAmyotrofische Laterale Sclerose. ALS Centrum Nederland
Amyotrofische Laterale Sclerose ALS Centrum Nederland ALS Centrum Nederland Samenwerkingsverband op gebied van diagnostiek, behandeling en wetenschappelijk onderzoek 24/01/2014 2 ALS Stichting Nederland
Nadere informatieInformatiebrochure Dysfagie. UZ Leuven 1
Informatiebrochure Dysfagie UZ Leuven 1 Beste familie, deze informatiebrochure bieden wij u aan naar aanleiding van de spraak-, taal - en/of slikproblemen die uw familielid momenteel ondervindt. In deze
Nadere informatieTracheotomie en tracheacanule bij kinderen
Tracheotomie en tracheacanule bij kinderen Wat is een tracheotomie? Een tracheotomie is een chirurgische ingreep (operatie) waarbij er een tracheostoma in de trachea (luchtpijp) wordt aangelegd. Dit gebeurt
Nadere informatieSedatie. Anesthesie. door sedatie praktijk specialist
Anesthesie Sedatie door sedatie praktijk specialist In overleg met uw behandeld arts heeft u besloten uw behandeling, ingreep of onderzoek te laten verrichten onder sedatie. De sedatie wordt uitgevoerd
Nadere informatieCover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/32744 holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/32744 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Heemskerk, Anne-Wil Title: Dysphagia in Huntington s disease Issue Date: 2015-04-15
Nadere informatieWeek van de verpleegkundige
Week van de verpleegkundige Algemene voorstelling van het Zeepreventorium Wendy Matthys, hoofdverpleegkundige Zeepreventorium Medisch Pediatrisch Revalidatiecentrum overzicht Historiek Zeepreventorium
Nadere informatieFAQ ZORGKUNDIGE. 1. Welke verpleegkundige handelingen kunnen worden gedelegeerd aan de zorgkundige sinds de lijst van 12 januari 2006?
1. Welke verpleegkundige handelingen kunnen worden gedelegeerd aan de zorgkundige sinds de lijst van 12 januari 2006? 2. Wat is er veranderd met de publicatie van het KB van 27 februari 2019? 3. Om welke
Nadere informatieAnesthesie bij een nier of (nier) pancreas transplantatie
Anesthesie bij een nier of (nier) pancreas transplantatie De zorg voor u rondom de operatie Inleiding U krijgt binnenkort een oproep voor de nier- of (nier)pancreastransplantatie, waarbij het nodig is
Nadere informatieEcho - endoscopie van het bovenste deel van het maagdarmkanaal. (roesje) Kijkonderzoek van de slokdarm, de maag en de twaalfvingerige darm
Echo - endoscopie van het bovenste deel van het maagdarmkanaal met sedatie (roesje) Kijkonderzoek van de slokdarm, de maag en de twaalfvingerige darm 2 U heeft een afspraak gemaakt op de endoscopieafdeling
Nadere informatieEen tandheelkundige behandeling onder algehele anesthesie Adviezen voor thuis
Vandaag heeft: u uw kind de door u begeleide patiënt met lichamelijke en/of verstandelijke beperking een tandheelkundige behandeling ondergaan. Graag geven wij u informatie over wat u kunt verwachten na
Nadere informatieHandout Karen van Hulst, Radboudumc Nijmegen COPYRIGHT 1
Het verloop van de normale speekselcontrole bij 652 gezonde Nederlandse kinderen tussen 0-4 jaar Karen van Hulst, MSc Logopedist/ Klinisch Epidemioloog Afdeling Revalidatie, kinderen 1 november 2013 Primaire
Nadere informatieTracheostoma. Informatie voor familie en bezoekers van het Intensive Care Centrum UMC Utrecht. Afdeling Intensive Care, locatie AZU
Tracheostoma Informatie voor familie en bezoekers van het Intensive Care Centrum UMC Utrecht Afdeling Intensive Care, locatie AZU Tracheostoma Tracheostoma 1 Inleiding Uw familielid of naaste is opgenomen
Nadere informatieFixatie: Gebruik van een bekken- of schoudergordel
AUTEUR DE MEYER GINETTE;VAN CAUWENBERGE KATRIEN VALIDATIETEAM VERMINCK RUDI EIGENAAR DE MEYER GINETTE EINDVERANTWOORDELIJKE Vanhoonacker Pascal ZOEKTERMEN : Inhoudsopgave 1. Doelstelling, omschrijving...
Nadere informatieStoornissen van het bewegingssysteem Bradykinesie Trager / kleinere bewegingsuitslag Verstoring in de timing Hypokinesie Minder automatische
Stoornissen van het bewegingssysteem Bradykinesie Trager / kleinere bewegingsuitslag Verstoring in de timing Hypokinesie Minder automatische bewegingen Akinesie Bevriezen Rigiditeit Verhoogde spiertonus,
Nadere informatieAfasie. Doel voorlichting. Voorbeeld 2. Voorbeeld 1. Inhoud 9-10-2013. Voorlichting RST Zorgverleners. Spraak- en taalproblemen bij ouderen
Voorlichting RST Zorgverleners Inhoud Spraak- en taalproblemen bij ouderen Afasie Dysartrie Verbale apraxie Dysfagie Datum, Instelling Plaats Door Baukje Dijk, logopedist Doel voorlichting Na deze bijeenkomst
Nadere informatieSymptomen. Onderzoek. Conservatieve therapie
Rotator Cuff Scheur De rotator cuff is de naam van het manchet dat wordt gevormd door vier spieren en pezen rond het schoudergewricht. De rotator cuff maakt de schouderbewegingen mogelijk en zorgt ook
Nadere informatieAnesthesiologie Informatie rondom sedatie gepland
Anesthesiologie Informatie rondom sedatie gepland Binnenkort ondergaat u een onderzoek en/of behandeling. Hierbij kunt u sedatie krijgen. Ter voorbereiding bent of gaat u op bezoek bij uw behandelend specialist
Nadere informatieKunstmatige beademing
Kunstmatige beademing INFORMATIEFOLDER VOOR FAMILIE EN NAASTEN KUNSTMATIGE BEADEMING Kunstmatige beademing is nodig als de patiënt om verschillende redenen hulp nodig heeft met ademhalen. Een beademingsapparaat
Nadere informatieBeademing. Afdeling Intensive Care Locatie Veldhoven
Beademing Afdeling Intensive Care Locatie Veldhoven Inleiding Bij ziektes zoals longontsteking en andere ernstige infecties, maar ook na ongevallen of grote operaties kan de ademhaling tijdelijk onvoldoende
Nadere informatieOm NAH te omschrijven maken we gebruik van de definitie van Horizon:
Wat is NAH (niet aangeboren hersenletsel)? Om NAH te omschrijven maken we gebruik van de definitie van Horizon: "Niet-Aangeboren Hersenletsel is een hersenletsel ten gevolge van welke oorzaak ook, anders
Nadere informatieDoel. Definities. Indicatie. Werkwijze/beslisboom. Uniforme opvang van de trauma patiënt op de Intensive care
Doel Uniforme opvang van de trauma patiënt op de Intensive care Definities Het protocol begint met hetgeen de patiënt het meest bedreigd (treat first what kills first). Treft men tijdens de opvang een
Nadere informatieThuisaspiratie. Stef Bouduin Centrum voor Neurofysiologische Monitoring UZ Gent Thuisbeadmingsverpleegkundige. 6 december 2012
Thuisaspiratie Stef Bouduin Centrum voor Neurofysiologische Monitoring UZ Gent Thuisbeadmingsverpleegkundige 6 december 2012 Thuisaspiratie via canule Inleiding Fysiologie van hoesten Wanneer aspireren?
Nadere informatieAls het overlijden nadert Een aantal handreikingen. IJsselland Ziekenhuis
Als het overlijden nadert Een aantal handreikingen IJsselland Ziekenhuis Inhoudsopgave Deel 1: Veranderingen die voorafgaand aan het overlijden kunnen optreden pag 2-6 1.1 Minder behoefte aan eten en drinken
Nadere informatiePatiënten Informatie Dossier (PID) Cerebro Vasculair Accident (CVA) Onderdeel Neurorevalidatie. CVA Neurorevalidatie
Patiënten Informatie Dossier (PID) Cerebro Vasculair Accident (CVA) Onderdeel CVA 2 INHOUDSOPGAVE Inleiding... 4 Wat houdt de NDT-methode in?... 4 Behandelteam... 5 Wat kunt u als familie of bekende bijdragen?...
Nadere informatieRevalidatieprogramma voor personen met lage rugklachten (Revita)
Revalidatieprogramma voor personen met lage rugklachten (Revita) informatie voor patiënten Inleiding Rugpijn kan heel ingrijpend zijn. Bij activiteiten die u vroeger probleemloos uitvoerde, wordt u nu
Nadere informatieNeusoperatie. ... zó gaan we met u op pad. Jessa Ziekenhuis vzw. Dienst D2
Neusoperatie Heeft u opmerkingen of suggesties i.v.m. deze brochure? Geef ons gerust een seintje! Dienst D2 E-mail: myriam.jamaer@jessazh.be Tel: 011 33 90 70... zó gaan we met u op pad Jessa Ziekenhuis
Nadere informatie( Hoe moet deze oefeningen doen? )
Relaxatieoefeningen ( Wat zijn Relaxatieoefeningen? ) Deze opdracht bestaat uit oefeningen die je kunnen helpen om te relaxen. ( Waarom relaxatieoefeningen? ) Mensen weten dikwijls niet meer hoe ze kunnen
Nadere informatieI Autonome verzorgingsinstelling. Informatiebrochure. Spraak-, taal- en slikproblemen
I Autonome verzorgingsinstelling Informatiebrochure Spraak-, taal- en slikproblemen IIVoorwoord Beste patiënt, Beste familie, Deze informatiebrochure bieden wij u aan naar aanleiding van de spraak- en/
Nadere informatieZwanger (geweest)? Spieren rondom uw bekken trainen? Klachten voorkomen en/of verminderen? voorkom bekkenpijn FYSIOHOLLAND
FYSIOHOLLAND voorkom bekkenpijn Zwanger (geweest)? Spieren rondom uw bekken trainen? Klachten voorkomen en/of verminderen? De therapeuten van FysioHolland geven tips. Veel vrouwen krijgen tijdens of na
Nadere informatieAls slikken moeilijk gaat
Als slikken moeilijk gaat Informatie en algemene adviezen voor volwassenen met slikproblemen Logopedie Locatie Hoorn/Enkhuizen Slikken Eten en drinken (en daarmee kauwen en slikken) zijn van levensbelang
Nadere informatieALS team REVALIDATIE. Revalidatie bij ALS en PSMA. Inleiding
REVALIDATIE ALS team Revalidatie bij ALS en PSMA Inleiding ALS en PSMA zijn ziekten die niet vaak voorkomen. Het zijn spierziekten (neuromusculaire aandoeningen), die leiden tot het onvoldoende of niet
Nadere informatieH.303557.0215. Adviezen voor en na een verzakkingoperatie
H.303557.0215 Adviezen voor en na een verzakkingoperatie 2 Inleiding U behandelend arts heeft u geadviseerd een verzakkingsoperatie te ondergaan om uw klachten te verhelpen. Tijdens de voorlichting heeft
Nadere informatieweken na het ontstaan van het hersenletsel niet zinvol is. Geheugen Het is aangetoond dat compensatietraining (het aanleren van
Richtlijn Cognitieve revalidatie Niveau A (1) Het is aangetoond dat.. Aandacht Het is aangetoond dat aandachtstraining gedurende de eerste 6 weken na het ontstaan van het hersenletsel niet zinvol is. Geheugen
Nadere informatieAcuut optredende verwardheid Delier
Acuut optredende verwardheid Delier Uw familielid, vriend(in) of kennis is opgenomen in ons ziekenhuis vanwege ziekte, ongeval en/of operatie. Zoals u vermoedelijk hebt gemerkt, is zijn of haar reactie
Nadere informatieENERGIEK. Bewegingsprogramma bij chronische neurologische aandoeningen
ENERGIEK Bewegingsprogramma bij chronische neurologische aandoeningen Achtergrond Bewegen is goed, voor iedereen! Dat is wat u vaak hoort en ziet in de media. En het is waar, bewegen houdt ons fit en
Nadere informatie1. ONDERZOEK. Voorwaarden bij onderzoek:
Charter voor onderzoek en behandeling van spraak-, taal- en communicatieproblemen bij de ziekte van Huntington Versie voor zorgmedewerkers, mantelzorgers en patiënten 1. ONDERZOEK Voorwaarden bij onderzoek:
Nadere informatieCommunicatie en revalidatie. Esther van Elk, neuroverpleegkundige & Noortje Houdèl van der Reijden, logopedist klinische neurorevalidatie
Communicatie en revalidatie Esther van Elk, neuroverpleegkundige & Noortje Houdèl van der Reijden, logopedist klinische neurorevalidatie Sint Maartenskliniek afdeling Neuro-revalidatie 2 afdelingen met
Nadere informatieOverprikkeling bij NAH en het ASITT-protocol
Overprikkeling bij NAH en het ASITT-protocol Marinka Jansen, ergotherapeut Ergotherapie Gouda Hoofddocent post hbo cursus sensorische integratie bij volwassen (ASITT) Inhoud van de presentatie Definitie
Nadere informatieHet afbinden van slokdarmspataderen
Het afbinden van slokdarmspataderen 2 U heeft met uw arts afgesproken om uw slokdarmspataderen (slokdarmvarices) te laten behandelen door ze te laten afbinden. Dit met als doel het stelpen van een bloeding
Nadere informatieSLIKSTOORNISSEN DYSFAGIE. - Patiëntinformatie -
SLIKSTOORNISSEN DYSFAGIE - Patiëntinformatie - Inleiding Beste patiënt, beste familieleden, Deze brochure bieden we u aan omdat u of uw familielid problemen ondervindt bij het slikken. Deze brochure is
Nadere informatieDe brace wordt op maat gemaakt door de spoedeisendehulp verpleegkundige of de gipsverbandmeester.
Bovenarmbrace Informatie en adviezen voor het dragen van een bovenarmbrace U hebt uw bovenarm gebroken. Als onderdeel van de behandeling krijgt u een bovenarmbrace aangemeten. Uiteraard is niet elke patiënt
Nadere informatieSedatie. Afdeling Anesthesie
Sedatie Afdeling Anesthesie Inleiding Binnenkort ondergaat u in het Waterlandziekenhuis een uitgebreid onderzoek en/of behandeling. Dit onderzoek/deze behandeling kan plaatsvinden onder sedatie door een
Nadere informatieSlikscreening na CVA NVLF, 5 november 2010
Aanleiding NVLF Jaarcongres 5 november 2010 Welke slikscreening na een beroerte: maakt het uit? drs. Hanneke Kalf h.kalf@reval.umcn.nl Richtlijn CBO 2008: Slikscreening = watersliktest + O 2 desaturatie
Nadere informatieCuff Repair. Orthopedie. Operatie aan het schoudergewricht
Orthopedie Cuff Repair Operatie aan het schoudergewricht Inleiding In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten tot een operatie aan uw schoudergewricht. Uw behandelend arts en de orthopedie-consulent
Nadere informatieMULTIDISCIPLINAIR PIJNCENTRUM
MULTIDISCIPLINAIR PIJNCENTRUM Dr. Ver Donck Dr. Gorissen Dr. Declerck Pijnpatroonanalyse Pijnkliniek werkloosheid PIJNLATJE Richtlijnen voor patiënten die komen voor pijnpatroonanalyse Mevrouw, mijnheer,
Nadere informatieVisiebijeenkomst Verpleegkundig leiderschap en professionaliteit. Patiëntgerichte zorg. 16 oktober 2018
Visiebijeenkomst Verpleegkundig leiderschap en professionaliteit Patiëntgerichte zorg 16 oktober 2018 Inhoudsopgave Introductie Een ervaring als patiënt én verpleegkundige: wat betekent dat? Interview
Nadere informatieNiets aan de hand toch
Niets aan de hand toch (Kinder-) Manuele Therapie Psychologie Nek- en hoofdpijn bij kinderen en jongeren met NAH Presentatie BAW 'Niets aan de hand toch' Opbouw van de Presentatie Verzoek aan jullie Vraagstelling
Nadere informatie