abcdefgh Goederenvervoer

Transcriptie

1 abcdefgh Goederenvervoer

2 abcdefgh Goederenvervoer Communicatiehandleiding security zeehavens en zeescheepvaart augustus 2004 Uitgegeven door: Task Force Security Directoraat-Generaal Goederenvervoer Postbus EX s Gravenhage /1447

3 Inhoudsopgave Inleiding 4 2 Rollen en verantwoordelijkheden 5 A. Beveiligingsbeslissingen 6 B. Havens 7 C. Schepen 10 3 Communicatielijnen 13 A. Verandering beveiligingsniveau 13 B. Alarmmelding 14 C. Certificering 16 Adressenlijst 19 Afkortingen 24 3 Communicatiehandleiding Security zeehavens en zeescheepvaart

4 1 Inleiding ISPS Code en EU-verordening Doel handleiding Inhoud handleiding Na de aanslagen in de Verenigde Staten van 11 september 2001 is de beveiliging van zeehavens en zeeschepen tegen daden van terreur prominent op de agenda s komen te staan. Zeescheepvaart en havenfaciliteiten dienen sinds 1 juli 2004 te voldoen aan de, binnen de Internationale Maritieme Organisatie (IMO) geformuleerde, International Ship and Port Facility Security Code (ISPS Code) die opgesteld is om het gevaar van opzettelijke ongeoorloofde acties 1 het hoofd te bieden. De Europese Commissie heeft parallel hieraan een Europese verordening geschreven die aansluit bij deze code en op sommige gebieden nog verder gaat. De ISPS code en aanvullende voorschriften worden op 1 juli 2004 van kracht en zijn van toepassing op bepaalde schepen en havenfaciliteiten. De voorschriften vormen een onderdeel van het veiligheidsverdrag (SOLAS 2 ) van de IMO en hebben betrekking op uitrusting, opleiding en een kwaliteit/zorgsysteem voor beveiliging (security). Uit de ISPS-Code en de EU-verordening over security van zeehavens en schepen vloeit een aantal verantwoordelijkheden voort, die bij verschillende organisaties belegd zijn. Een goede communicatie tussen deze actoren is bepalend voor een succesvolle implementatie van de nieuwe regelgeving. Het doel van deze Communicatiehandleiding Security Zeehavens en zeescheepvaart is om deze nieuwe communicatielijnen inzichtelijk in kaart te brengen teneinde de communicatie tussen de verschillende actoren soepel te laten verlopen. Deze communicatiehandleiding begint met een uitleg over de inhoud van de regelgeving, toegespitst op de rollen en verantwoordelijkheden van, en de communicatie tussen, de betroffen actoren. Daarna komen de communicatielijnen aan bod voor een drietal verschillende voorvallen die in het kader van de regelgeving moeten worden gecommuniceerd. Ten slotte vermeldt deze handleiding de adressen van de verschillende actoren die bij de communicatie betrokken zijn. 1 Artikel 1, Europese Commissie Verordening 725/ SOLAS staat voor Safety of Life at Sea. 4 Communicatiehandleiding Security zeehavens en zeescheepvaart

5 2 Rollen en verantwoordelijkheden Ministerie van Verkeer en Waterstaat Focal Point De ISPS Code en EU regelgeving spreken van verschillende verantwoordelijkheden die gelieerd zijn aan de rol van Contracting Government (IMO), Member State (EU) en Single National Authority (EU). De Member State uit de EU-verordening heeft gelijke verantwoordelijkheden als de Contracting Government uit de ISPS Code, met dit verschil dat de Member State expliciet een Single National Authority aanwijst (Minister van Verkeer en Waterstaat). Het nationale aanspreekpunt in de zin van zowel de IMO als de EUregelgeving, het focal point, is het Ministerie van Verkeer en Waterstaat. De regelgeving van IMO en EU met bijbehorende verantwoordelijkheden en rollen is weergegeven in onderstaand schema, van hoog naar laag niveau, en wordt hierna besproken 3. Figuur 1 Rollen en verantwoordelijkheden IMO- en EU-beveiligingsregelgeving IMO ISPS-Code EU Verordening Contracting Government Koninkrijk der Nederlanden Member State Implementatie Focal Point Single National Authority Ministerie V&W havens schepen toelating in havens havenstaatcontrole certificering Nederlandse Antillen en Aruba Designated Authority (DA) Burgemeester (Rijks-) havenmeester IVW 3 De toewijzing van beveiligingsfunctionarissen in Nederland vindt via de havenbeveiligingswet plaats, zie ook figuur 2. 5 Communicatiehandleiding Security zeehavens en zeescheepvaart

6 A. Beveiligingsbeslissingen Interdepartementaal Beleidsteam (IBT) Ministerieel Beleidsteam (MBT) Evaluatiedriehoek Eenheid Bewaking en Beveiliging (EBB) Nationaal Crisiscoördinatiecentrum (NCC) Drie beveiligingsniveaus Beveiligingsvraagstukken die de beleidsterreinen van één departement overstijgen worden in het algemeen behandeld in een Interdepartementaal Beleidsteam (IBT), waarin Directeuren-Generaal zitten. Het IBT bereidt adviezen voor aan het Ministerieel Beleidsteam (MBT) dat plaatsvindt op ministersniveau, maar kan ook zelf beslissingen nemen. De leden van deze teams verschillen al naar gelang de aard van het vraagstuk. Het MBT en IBT worden in hun beslissingen ten aanzien van veiligheidsvraagstukken bijgestaan door de zogenaamde Evaluatiedriehoek. Deze Driehoek speelt een belangrijke rol bij de beslissing over te gaan tot een ander beveiligingsniveau op zeeschepen en in de Nederlandse havens, en bij de beoordeling van de beveiligingsincidenten. De communicatielijnen in het kader van security beginnen en eindigen dus bij de Evaluatiedriehoek als voorportaal naar de betrokken ministers die de formele beveiligingbeslissingen nemen 4. De Evaluatiedriehoek bestaat uit: - de Nationaal Coördinator Bewaking en Beveiliging (NCBB, voorzitter Driehoek); - de directeur-generaal Openbare Orde en Veiligheid van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK, lid); - de directeur-generaal Rechtshandhaving van het ministerie van Justitie (lid). Het voorportaal van de Driehoek wordt gevormd door de Eenheid Bewaking en Beveiliging (EBB). In de EBB komen de dreigingsanalyses aan de orde en worden, op basis van informatie van politie- en veiligheidsdiensten, bewakings- en beveiligingsadviezen opgesteld. Bij crisismanagement is op centraal niveau een belangrijke coördinerende rol weggelegd voor het Nationaal Crisiscoördinatiecentrum (NCC) van het ministerie van Binnenlandse Zaken, met name op het gebied van communicatie. Er zijn drie beveiligingsniveaus: 1, 2 en 3. De maatregelen die bij deze drie niveaus horen staan beschreven in de gecertificeerde beveiligingsplannen van zeeschepen en zeehavens. Deze plannen komen verderop aan bod. Over het algemeen betekent het laagste beveiligingsniveau dat geen bijzondere maatregelen worden getroffen; dit is de normale uitgangssituatie. Bij hogere beveiligingsniveaus worden de veiligheidsteugels rond een schip of in een haven aangehaald, al naar gelang de aard van de signalen die aanleiding voor het opschalen gaven. Deze signalen kunnen afkomstig zijn van zeeschepen of havens in de vorm van een alarmmelding, maar ook vanuit andere bronnen, bijvoorbeeld van de Algemene Inlichtingen en Veiligheidsdienst (AIVD). 4 In deze Communicatiehandleiding wordt hierna ook gesproken van de (Nederlandse) overheid waar het gaat om het nemen van beveiligingsbeslissingen, in plaats van de minister en/of de Driehoek of het Ministerieel beleidsteam. 6 Communicatiehandleiding Security zeehavens en zeescheepvaart

7 B. Havens Burgemeester (DA) Port Security Officer (PSO) Volgens de ISPS Code kunnen verantwoordelijkheden in het kader van beveiliging worden gedelegeerd naar een zogenaamde Designated Authority (DA) op havenregionaal niveau (attributie), zie figuur 2. In Nederland is dit de burgemeester van de desbetreffende havenlocatie, of het is een coördinerend burgemeester van de havenregio. De burgemeester heeft op zijn beurt voor de uitvoering van deze taak een Port Security Officer (PSO) aangewezen. Dit zijn vaak de havenmeesters (zie bij havenmeester ). De PSO is verantwoordelijk voor het vergaren van de informatie die volgens de EU-verordening moet worden ingewonnen over de schepen die zich in of bij de haven bevinden. De contactgegevens van de PSO s in Nederland staan genoemd in de adressenlijst. 5 Figuur 2 Beveiligingsfunctionarissen in schema havens Focal Point Single National Authority schepen Ministerie V&W IVW DA DA DA (Certificering: RSO) Haven A Haven B Haven C PSO PSO PSO CSO CSO CSO Havenonderneming A Havenonderneming B Havenonderneming C Rederij A Rederij B Rederij C SSO SSO SSO PFSO PFSO PFSO Schip A Schip B Schip C Terminal A Terminal B Terminal C 5 In Nederland beschikt elke haven over een PSO met het oog op een nieuwe EU-richtlijn betreffende het verhogen van de veiligheid van havens (COM(2004) 76 ) waarin naast een PSO voor elke haven ook een uitbreiding van de beveiligingsregelgeving voor de haven als geheel, in plaats van enkel de havenfaciliteiten, wordt voorzien. 7 Communicatiehandleiding Security zeehavens en zeescheepvaart

8 Port Facility Security Officer (PFSO) Havenbeveiligingscertificaat Veiligheidsplan van de havenfaciliteit Havenbeveiligingsplan Havenbeveiligingsanalyse Port Facility Security Toolkit Equivalente maatregelen De ISPS Code schrijft bovendien voor dat ondernemingen in de haven voor elke vestiging (terminal) 6 een Port Facility Security Officer (PFSO) aanstellen. Deze beveiligingsbeambte is in dienst of staat onder contract van de havenfaciliteit. De ISPS-Code spreekt ook over de opleiding van beveiligingspersoneel dat in de ISPS-plichtige havenfaciliteiten werkzaam is. Voor het beveiligingspersoneel is in de Havenbeveiligingswet een extra cursus tot Havenbeveiliger verplicht gesteld. 7 De PFSO coördineert zijn maatregelen met zijn collega aan boord van het bezoekende schip: de Ship Security Officer (SSO) of de Company Security Officer (CSO). Zie ook onder Schepen. De DA is ook verantwoordelijk voor het afgeven van certificaten aan havenfaciliteiten. Volgens de regelgeving moeten ISPS-plichtige havenfaciliteiten in bezit zijn van een goedgekeurd Port Facility Security Plan. Dit beveiligingsplan 8, waarin onder meer de organisatie en verantwoordelijkheden, communicatie, beveiligingsmaatregelen, samenwerking met overige diensten, kenmerken van de havenfaciliteit en een kwetsbaarheidsanalyse aan bod komen, wordt geschreven door de PFSO s onder verantwoordelijkheid van de DA. Het plan wordt geschreven met het oog op de beveiligingsniveaus 1 tot en met 3 zoals die door de overheid kunnen worden afgekondigd. 9 In de nieuwe EU-richtlijn (Com (2004) 76) wordt voor de havens als geheel een soortgelijk plan beoogd: het Havenbeveiligingsplan. Ten behoeve van het Port Facility Security Plan moet eerst een zogenaamde Port Facility Security Assessment worden uitgevoerd: een onderzoek naar de beveiligingssituatie in de betreffende havenfaciliteit. Deze risicoanalyse bestaat onder meer uit het onderkennen van kwetsbare activiteiten en operaties, het bepalen van de vitale objecten en het definiëren van scenario s. De beveiligingsniveaus 1, 2 en 3 worden in de analyse gekoppeld aan de consequenties die deze niveaus kunnen opleveren voor bepaalde kwetsbaarheden en objecten. In Nederland is voor het opstellen van een Havenbeveiligingsanalyse en -plan een softwarepakket ( toolkit ) ontwikkeld door het Havenbedrijf Rotterdam in samenwerking met het bedrijfsleven, met financiële steun van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat. De bevoegde autoriteit mag in bepaalde omstandigheden toestaan dat een havenfaciliteit andere beveiligingsmaatregelen en plannen maakt dan beschreven in de ISPS Code, de zogenaamde Equivalent Arrangements. Voorwaarde is dat deze maatregelen even effectief zijn als bij volledige toepassing van de ISPS Code. Het Toetsingsteam van 6 Een havenfaciliteit is dat onderdeel van een haven waar het schip/haven raakvlak plaatsvindt (EU verordening 725/2004); een haven kan dus bestaan uit meerdere havenfaciliteiten. 7 Havenbeveiligingswet, artikel 14. Deze opleidingen worden gegeven door enkele instituten die hiertoe gecertificeerd zijn. Het bedoelde beveiligingspersoneel is omschreven in de Wet op de Particuliere beveiligingsorganisaties en recherchebureaus. 8 In de EU-verordening wordt dit plan een veiligheidsplan van de havenfaciliteit genoemd. 9 Het plan wordt nadrukkelijk niet gebruikt bij rampenbestrijding na een daad van terreur. De verantwoordelijkheden voor orde en veiligheid liggen in die context ook niet bij de rol van DA en zijn beschreven in andere plannen. 8 Communicatiehandleiding Security zeehavens en zeescheepvaart

9 de bewuste haven (zie volgende alinea) beoordeelt dit en adviseert de bevoegde autoriteit in het goedkeuren en toestaan van equivalente maatregelen. 10 Toetsingsteams Toezicht Verkeersmanagement Havenmeester Per zeehaven is een toetsingsteam ingesteld: een multidisciplinair team van beveiligingsdeskundigen dat namens de DA de havenfaciliteiten en hun beveiligingsplannen beoordeelt. In sommige gevallen wisselt de samenstelling van de toetsingsteams sinds 1 juli 2004 omdat de vaste toetsingsteams de meeste beoordelingen voor die datum hadden afgerond en nu alleen nog voor nieuwe of aangepaste havenbeveiligingsplannen functioneren. De contactgegevens van de toetsingsteams zijn op te vragen bij de PSO van de bewuste haven (zie adressenlijst). De toetsingsteams in Nederland onderhouden onderling contact middels het Landelijk Overleg Toetsingsteams (LOTT), dat maandelijks samenkomt. Het eerstelijns-toezicht op de naleving van de Havenbeveiligingswet ligt bij gemeentelijke toezichthouders die door Burgemeester en Wethouders van elke havengemeente zijn aangewezen. De Inspectie Verkeer en Waterstaat (IVW) is belast met het tweedelijns-toezicht op de naleving. 11 De communicatie met de scheepvaart, terminals en (zeehaven)politie binnen de context van havenbeveiliging wordt gevoerd door het verkeersmanagement 12 (zoals VTS/VTM en kapiteinskamer). De uit de code voortkomende ongeclassificeerde security-informatie wordt zo veel mogelijk geïncorporeerd in de reguliere berichtgeving tussen scheepvaart en havenautoriteiten voorafgaand aan een havenbezoek. De scheepvaart wordt door de havenautoriteit op de hoogte gehouden en geïnstrueerd over security en meldplicht middels Berichten aan de Scheepvaart (BAS 13 ). Ook de havenmeester speelt als bevoegde autoriteit inzake het toelatingsbeleid in havens een rol bij de havenbeveiliging. De bevoegde autoriteit kan schepen weigeren of een schip ophouden op zee (ten anker) om nadere controles te kunnen doen als de beveiliging van de haven daarom vraagt. De (Rijks-)havenmeester is in Nederland in vele gevallen de zogenaamde Bevoegde autoriteit voor Maritieme Beveiliging, ook de 10 Een havenfaciliteit komt in aanmerking voor een dergelijke benadering als uit de risicoanalyse blijkt dat de terminal slechts zelden ISPS plichtige scheepvaart ontvangt of als het bedrijf weliswaar frequenter bezoek ontvangt van ISPS plichtige scheepvaart, maar het zich beperkt tot bijzondere operaties zoals de bevoorrading van een fabriek of werf of in het geval van openbare kades, sluizen, boeienspannen en ankergebieden. 11 Per 1 januari 2005, zoals aangegeven in de memorie van toelichting van de Havenbeveiligingswet 12 Het verkeersmanagement houdt zich primair met de afhandeling van de scheepvaart bezig, behoudt overzicht en is verantwoordelijk voor zaken als toelating tot de haven en ligplaatstoewijzing. 13 Er zijn in algemene termen twee mogelijke B.A.S.-berichten, te weten een meldplicht, geldend voor een beperkt risicogebied, en een vaarverbod, tenzij gemeld en toestemming verleend, geldend voor het totale verzorgingsgebied van de bevoegde autoriteit (PSO/Havenmeester). 9 Communicatiehandleiding Security zeehavens en zeescheepvaart

10 Competent Security Authority (CSA) Politie Competent Security Authority (CSA) genoemd. Dit is meestal dezelfde persoon als de Port Security Officer (PSO), behalve in de havengebieden van Amsterdam/Noordzeekanaal en Dordrecht. Deze CSA heeft een verantwoordelijkheid ten aanzien van de toelating van schepen in de ISPS-plichtige havenfaciliteiten. De Politie (Zeehavenpolitie/KLPD) stelt, voor zover van toepassing en mogelijk, samen met de Havenautoriteiten zogenaamde Operationele Security Procedures op. 14 De Surveillance Plannen vormen, voor wat betreft de vaartuigen die hierbij betrokken kunnen zijn, een belangrijk onderdeel van deze Procedures. C. Schepen Company Security Officer (CSO) Ship Security Officer (SSO) Inspectie Verkeer en Waterstaat (IVW) International Ship Security Certificate (ISSC) ISPS-plichtige schepen zijn passagiersschepen, inclusief hogesnelheidsvaartuigen voor passagiers, vrachtschepen, inclusief hogesnelheidsvaartuigen, met een bruto tonnage van 500 of meer, en booreenheden (mobiele off shore boorinstallaties) 15. Deze schepen kunnen, al dan niet via een rederij, een security-alarmmelding doen uitgaan. De Nederlandse overheid kan naar scheepvaart en rederijen het beveiligingsniveau verhogen of directieven uitvaardigen. De rederijen beschikken ieder over een zogenaamde Company Security Officer (CSO), een bedrijfsbeveilingsbeambte. Deze is namens de rederij verantwoordelijk voor de beveiliging van de schepen van de betreffende rederij en vormt het aanspreekpunt van de rederij in security-zaken. Op de schepen is een Ship Security Officer (SSO) aangesteld. De SSO is verantwoordelijk en aanspreekpunt wat betreft beveiliging op het schip. Maatregelen in havens die een relatie hebben met de beveiliging van bepaalde schepen worden door de PFSO van de havenfaciliteit met de SSO of de CSO gecoördineerd. De Nederlandse overheid heeft er als contracting government voor gekozen bepaalde uit de ISPS-Code voortvloeiende taken wat betreft de beveiliging van zeeschepen uit te besteden. Het toezicht in het kader van security op Nederlandse schepen is, net als de andere taken in Schepenwet en het Schepenbesluit, toebedeeld aan de Inspectie Verkeer en Waterstaat (IVW). De IVW verzorgt de afgifte van de International Ship Security Certificates (ISSC s): certificaten waaruit blijkt dat het betroffen schip voldoet aan de security-eisen voortvloeiend uit de IMO/EU-afspraken. De zogeheten Ship Security Plannen maken hier deel van uit. Naar analogie van de Port Facility Security Plannen worden ook de scheepsbeveiligingsplannen geschreven met het oog op de securityniveaus 1 tot en met 3 zoals die door de overheid kunnen worden 14 In de procedures werden tenminste de volgende zaken vastgelegd: de meldplicht scheepvaart, de security-niveaus en fasering paraatheid politie, de Sectorindeling in de haven en sectorsgewijze inzet vaartuigen, de communicatie tussen politie en havenautoriteiten, de inzet van personeel en middelen bij verschillende dreigingniveaus, en, indien relevant, specifieke procedures ten behoeve van specifiek te omschrijven situaties. 15 ISPS Code, deel A, paragraaf Communicatiehandleiding Security zeehavens en zeescheepvaart

11 Recognised Security Organisation (RSO) Havenmeester afgekondigd. De keuring van deze plannen en de controle aan boord van zeeschepen op de praktische uitwerking hiervan is belegd bij zogeheten Recognised Security Organisations (RSO s). De Inspectie heeft een aantal EU-erkende classificatiebureaus geschikt bevonden voor deze taak. 16 De IVW houdt toezicht op het functioneren van de RSO s, onder andere door audits op deze organisaties, steekproefsgewijze keuringen van Ship Security Plannen en steekproefsgewijze inspecties aan boord. Ook voor de havenstaatcontrole van schepen in Nederlandse havens is de IVW verantwoordelijk. In dit kader is in de gebruikelijke controles, die gebaseerd zijn op niet-beveiligingsgerelateerde risicoanalyse, een beperkte toets op het gebied van beveiliging opgenomen. Voor de toelating van schepen in de ISPS-plichtige havenfaciliteiten is de havenmeester verantwoordelijk (zie onder havens ). De havenmeester is in veel gevallen de PSO en is in die rol ook belast met het vergaren van de informatie die volgens de EU-Verordening over de schepen in of bij de haven bekend moet zijn. De gegevens over de Nederlandse SSAS-plichtige schepen en CSO s worden centraal beheerd bij de Inspectie Verkeer en Waterstaat (IVW, zie adressenlijst). Wijzigingen in deze gegevens moeten aan de IVW doorgegeven worden. In de adressenlijst is een specificatie van de benodigde gegevens opgenomen (onder scheepvaart ). 16 Deze classificatiebureaus zijn door de minister van Verkeer en Waterstaat benoemd tot RSO. De 7 bureaus worden genoemd in de adressenlijst. 11 Communicatiehandleiding Security zeehavens en zeescheepvaart

12 12 Communicatiehandleiding Security zeehavens en zeescheepvaart

13 3 Communicatielijnen De meest belangrijke communicatielijnen die ontstaan zijn met de nieuwe security-regelgeving zoals hierboven beschreven zijn: A. de verandering van beveiligingsniveau, te communiceren van het MBT/IBT naar de zeeschepen en zeehavens; B. een alarmmelding van een beveiligingsincident, te communiceren van de zeeschepen en zeehavens naar het MBT/IBT; C. de certificering van zeeschepen en zeehavens, te communiceren van de RSO s (IVW) en Toetsingsteams (DA) naar de IMO en EU. Deze communicatielijnen worden hieronder nader toegelicht. A. Verandering beveiligingsniveau Figuur 3 Communicatie bij verandering beveiligingsniveau Wanneer de Nederlandse overheid besluit het beveiligingsniveau te verhogen of directieven uit te vaardigen ter beveiliging van zeeschepen en/of havens, moet dit gecommuniceerd worden naar de schepen en havens. In figuur 3 is weergegeven hoe de communicatielijnen in dit geval verlopen. Ministerieel beleidsteam Interdepartementaal beleidsteam Driehoek NCC DCC Burgemeester (DA) Focal Point IVW Haven KWC PSO Reder/CSO bericht afschrift Schip Schip Schip in, bij of richting haven PFSO NL vlag Niet-NL vlag NL wateren 13 Communicatiehandleiding Security zeehavens en zeescheepvaart

14 Figuur 4 EEZ en TZ - Havens: berichten van de Nederlandse overheid, bestemd voor Nederlandse zeehavens, worden via het Nationaal Coördinatiecentrum Crisisbeheersing (NCC) overgebracht aan de PSO van de haven(s) via de Burgemeester van de betrokken havengemeente(n) (DA). De PSO stuurt de melding door aan de PFSO s van de havenfaciliteiten in de bewuste haven. Het focal point en de IVW worden via het DCC geïnformeerd. Indien zich een verhoging voordoet van het beveiligingsniveau voor een bepaald havengebied, draagt de PSO ervoor zorg dat de schepen, die aan willen lopen in dat havengebied, hieromtrent worden geïnformeerd; - Nederlandse schepen: berichten van de Nederlandse overheid, bestemd voor Nederlandse schepen (SSO s), worden via het NCC en het Departementaal Coördinatiecentrum Crisisbeheersing (DCC) van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat door het Kustwachtcentrum doorgeleid naar de rederijen (CSO s). De rederijen (CSO s) zenden de melding door naar hun schepen (SSO s). Het gaat hier om zowel Nederlandse schepen die zich bevinden in de Nederlandse Territoriale Zee (TZ) en Exclusieve Economische Zone (EEZ), als de Nederlandse schepen in den vreemde. De ligging van de Nederlandse TZ en EEZ is weergegeven in figuur 4; - Buitenlandse schepen: berichten van de Nederlandse overheid, bestemd voor buitenlandse schepen die zich bevinden in de Nederlandse TZ en EEZ worden via het NCC en DCC door het Kustwachtcentrum doorgeleid naar de schepen. B. Alarmmelding Op het moment dat zich security-incidenten voordoen kunnen alarmmeldingen verstuurd worden vanaf schepen, rederijen of havens. In het geval van schepen of rederijen wordt dan gesproken van een Ship Security Alert System(SSAS)-melding. De communicatielijnen bij het ontvangen en doorgeleiden van alarmsignalen afkomstig van zeehavens, zeeschepen en rederijen verlopen zoals weergegeven in figuur 5. - Nederlandse schepen: de van Nederlandse schepen ontvangen SSAS-alarmmeldingen worden door het Kustwachtcentrum doorgeleid naar het DCC en de rederijen. Het DCC beoordeelt de melding en zendt deze zonodig door naar de Driehoek/EBB en het NCC. Via de Driehoek kan de melding vervolgens terechtkomen bij het Interdepartementaal Beleidsteam (IBT) en het Ministerieel Beleidsteam (MBT). De van Nederlandse schepen via de rederijen (CSO s) ontvangen SSAS-alarmmeldingen worden door het Kustwachtcentrum doorgeleid naar het DCC. Vervolgens loopt de communicatie zoals bij meldingen die direct van de schepen komen 17 ; 17 SSAS-alarmmeldingen via Inmarsat-C en Cospas-Sarsat worden rechtstreeks op het Kustwachtcentrum ontvangen; alle meldingen via de overige SSAS-systemen zoals Inmarsat Mini-C, Inmarsat D+, Iridium, Globe Wireless, Pathfinder, VHF-communicatie, HFcommunicatie, mobiele telefoons enzovoorts lopen via de CSO. 14 Communicatiehandleiding Security zeehavens en zeescheepvaart

15 - Buitenlandse schepen: de van buitenlandse schepen ontvangen SSAS-alarmmeldingen worden, ongeacht hun positie, door het Kustwachtcentrum doorgeleid naar het DCC alsmede de desbetreffende vlaggenstaat. Het DCC beoordeelt de melding en zendt deze zonodig door naar de Driehoek/EBB en het NCC. Via de Driehoek kan de melding vervolgens terechtkomen bij het IBT en het MBT. Figuur 5 Communicatie bij alarmmelding Schip NL vlag Schip Niet-NL vlag NL wateren Haven Reder/CSO KWC Alarmcentrale DCC Hulpdiensten Focal Point IVW Burgemeester Designated Authority NCC Driehoek Interdepartementaal beleidsteam Ministerieel beleidsteam bericht afschrift 15 Communicatiehandleiding Security zeehavens en zeescheepvaart

16 Figuur 6 Communicatie bij certificering Het kan voorkomen dat een CSO meldingen van buitenlandse schepen ontvangt, afhankelijk van de gebruikte communicatietechniek. 18 Komen deze van schepen binnen de TZ/EEZ, dan stuurt de CSO deze door naar het Kustwachtcentrum en de vlaggenstaat; komen deze van schepen buiten de TZ/EEZ, dan stuurt de CSO deze alleen door naar de vlaggenstaat. De op deze manier door het Kustwachtcentrum ontvangen berichten worden doorgestuurd naar het DCC. Vervolgens loopt de communicatie zoals bij meldingen die direct van de schepen komen. - Havens: Bij een security-gerelateerd alarmsignaal of incident in de haven verloopt de procedure zoals gebruikelijk is in andere noodsituaties, rampen of crises. Voor de havenbeveiliging wordt aangesloten op de infrastructuur en procedures die op dat gebied lokaal al bestaan. De verantwoordelijkheid ligt hierin bij de burgemeester, die in het kader van security tevens DA is. De verschillende onderdelen van het ministerie worden geïnformeerd via het NCC. C. Certificering De certificering van Nederlandse ISPS-plichtige zeeschepen en zeehavenfaciliteiten is een gedelegeerde verantwoordelijkheid van respectievelijk de Inspectie Verkeer en Waterstaat (IVW) en de burgemeester (zie figuur 6). De meeste schepen en installaties zijn al gecertificeerd maar bij nieuwbouw of een nieuwe beheerder moet de gehele onderstaande procedure worden doorlopen. In specifieke gevallen, zoals verbouwingen of het invlaggen van reeds gecertificeerde schepen naar de Nederlandse vlag, neme men contact op met de IVW of de burgemeester. IMO/EU Single National Authority Ministerie van Verkeer en Waterstaat Burgemeester IVW Toetsingsteam havens RSO schepen 18 Dit kan voorkomen wanneer de firma Koninklijke Scheepsagentuur Dirkzwager (zie adressenlijst) voor communicatiedoeleinden de rol van CSO heeft. 16 Communicatiehandleiding Security zeehavens en zeescheepvaart

17 - Schepen: Reders vullen op een aanvraagformulier in voor een International Ship Security Certificate (ISSC), sturen dit naar een erkende RSO naar keuze, met afschrift naar de IVW. De RSO keurt het plan en vervolgens het schip, waarmerkt bij goedkeuring het Beveiligingsplan, en stuurt vervolgens een letter of approval, het keuringsrapport en een gemotiveerd advies aan de IVW. De IVW zendt een toewijzingsbrief inclusief gewaarmerkt ISSC dan wel een afwijzingsbrief naar de aanvrager met afschrift aan de betreffende RSO. Als er bij keuring gebreken zijn, moet de reder binnen 2 maanden de gebreken herstellen, anders moet een nieuwe volledige verificatie plaatsvinden. 19 Bij conflicten tussen RSO en reder wordt door de IVW beslist. De afgifte van de internationale beveiligingscertificaten wordt door de Inspectie gemeld aan het focal point. Het ministerie bericht dit als Single National Authority vervolgens aan de IMO/EU. - Havens: De havenfaciliteiten in de Nederlandse zeehavens zijn reeds gecertificeerd voor de situatie van 1 juli Aanvragen van eventuele nieuwe havenbeveiligingscertificaten of wijzigingen op bestaande certificaten leiden tot een nieuwe beoordeling door het Toetsingsteam van de betreffende haven. Bij goedkeuring reikt de burgemeester als designated authority het nieuwe certificaat uit. Dit wordt vervolgens via het ministerie gemeld aan de IMO. 19 Tijdens deze 2 maanden heeft de reder geen Internationaal Scheepsbeveilingscertificaat en mag dus niet uitvaren. 17 Communicatiehandleiding Security zeehavens en zeescheepvaart

18 18 Communicatiehandleiding Security zeehavens en zeescheepvaart

19 Adressenlijst National point of contact of Focal point : Verkeer en Waterstaat Task Force Security Directoraat-Generaal Goederenvervoer Telefoonnummer: adres: geert.besier@dgg.minvenw.nl Coördinatiecentra Crisisbeheersing Departementaal Coördinatiecentrum Crisisbeheersing (DCC) Verkeer en Waterstaat Piketambtenaar DCC Verkeer en Waterstaat Telefoonnummer (24 uur per dag): ( DCCVENW) Koningskade 4, 2596 AA Den Haag Postadres : Postbus 20906, 2500 EX Den Haag Telefoonnummer: Faxnummer: adres: info@dccvenw.nl Nationaal Coördinatiecentrum Crisisbeheersing (NCC)/ Evaluatiedriehoek/NCBB/EBB Let op: meldingen richting en vanaf Driehoek/NCBB/EBB verlopen via het NCC en DCC NCC (van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) Telefoonnummer (24 uur per dag): Faxnummer: adres: NCC@minbzk.nl Evaluatiedriehoek te bereiken via het NCC (vragen naar het secretariaat van de Nationaal Coördinator Bewaking en Beveiliging, NCBB). Eenheid Bewaking en beveiliging (EBB) eveneens bereikbaar via het NCC. Scheepvaartinspectiediensten Inspectie Verkeer en Waterstaat (IVW) Divisie Scheepvaart 's Gravenweg SC Rotterdam (postadres: Postbus 8634, 3009 AP Rotterdam) Telefoonnummer (kantooruren): Telefoonnummer (24 uur per dag): Faxnummer: Kustwacht Scheepvaartinspectie Nederlandse Antillen (SINA) Inspecteur van de Scheepvaart Fort Amsterdam 6 Telefoonnummer: Scheepvaartinspectie Pletterijweg z/n Willemstad, Curaçao Telefoonnummer: / Directie Scheepvaart Aruba Directie Scheepvaart Royal Plaza Mall, suite 229/325 Oranjestad, Aruba Telefoonnummer: Fax Kustwachtcentrum (KWC) Den Helder Faxnummer: +31-(0) Telexnummer: KUSTW NL Kustwacht Nederlandse Antillen en Aruba Kustwachtcentrum P/a Marinebasis Parera Nightingaleweg z/n Willemstad, Curaçao Telefoonnummer (kantooruren): Communicatiehandleiding Security zeehavens en zeescheepvaart

20 Politie Korps Landelijke Politiediensten (KLPD) Dienst Waterpolitie Dienst Nationale Recherche Informatie (DNRI) Telefoonnummer (24 uur per dag): Telefoonnummer (kantooruren): Telefoonnummer (24 uur per dag): Nationaal Informatie Knooppunt (NRI/NIK) Dienst Nationale Recherche (DNR) Telefoonnummer (24 uur per dag): Unit Terreur en Bijzondere taken Telefoonnummer (kantooruren): Telefoonnummer (24 uur per dag): Telefoonnummer (kantooruren): Overige overheidsinstellingen Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) Let op: contacten met de AIVD verlopen via het DCC Postbus EA s Gravenhage Telefoonnummer (24 uur per dag): Douane Contactpersoon havenbeveiliging, telefoonnummer: Marechaussee/Marine Marechaussee en Marine zijn bereikbaar via het Defensie Operatiecentrum (DOC), telefoonnummer ; vragen naar de Officier van Dienst Internationale organisaties Internationale Maritieme Organisatie (IMO) Lijst van contactgegevens van vlaggenstaten inzake security te vinden op : Europese Commissie Directoraat-Generaal Transport en Energie (TREN) Eenheid Maritieme Veiligheid DM28, kantoor 2/36 B-1160 Brussel België adres: maritime-safety@cec.eu.int Designated Authorities (DA/CAPS) Haven(s) Designated authority Adres en telefoonnummer Telefoon noodgevallen (24 uur per dag) Delfzijl / Eemshaven Burgemeesters Delfzijl en Eemsmond Postbus 20000, 9930 PA Delfzijl Postbus 11, 9980 AA Uithuizen Meldkamer ambulance en brandweerzorg Groningen (burgemeesters per semafoon), telefoonnummer: Harlingen Burgemeester Harlingen Postbus 10000, 8860 HA Harlingen; telefoonnummer: ; faxnummer: Meldkamer Friesland (burgemeester per mobiele telefoon), telefoonnummer: politie ; brandweer Den Helder Burgemeester Den Helder Postbus 36, 1780 AA in Den Helder; telefoonnummer ; faxnummer: Meldkamer Noord-Holland-Noord (burgemeester per mobiele telefoon), telefoonnummer: Amsterdam Noordzeekanaal Burgemeester Amsterdam Postbus AE Amsterdam; telefoonnummer: Meldkamer havenmeester Amsterdam ( kapiteinskamer ), telefoonnummer: Communicatiehandleiding Security zeehavens en zeescheepvaart

21 Haven(s) DA Adres en telefoonnummer Telefoon noodgevallen (24 uur per dag) Scheveningen Rotterdam Rijnmond Dordrecht Moerdijk Vlissingen / Terneuzen Burgemeester Den Haag Burgemeester Rotterdam Burgemeester Dordrecht Burgemeester Moerdijk Burgemeester Borsele Postbus 12600, 2500 DJ Den Haag; telefoonnummer: Postbus 70012, 3000 KP Rotterdam; telefoonnummer: Postbus 8, 3300 AA Dordrecht Postbus 4, 4760 AA Zevenbergen; telefoonnummer: Postbus 1, 4450 AA Heinkenszand, telefoonnummer: , faxnummer: Port Security Officers (PSO s) / Competent Security Authorities (CSA s) Haven PSO/CSA Telefoon kantooruren Amsterdam havenbeveiliging (PSO) Dir. Scheepvaart GHA Verkeerscentrale Scheveningen (burgemeester via havenmeester) Waakdienstnummer (semafoon) ; plaatsvervangend waakdienstnummer: Havenbedrijf Dordrecht (burgemeester via (assistent-) havenmeester), telefoonnummer: Gemeenschappelijke Meldkamer Tilburg (burgemeester per mobiele telefoon), telefoonnummer: Piketdienst ambtenaar Openbare orde en Veiligheid (via deze de burgemeester), bereikbaar via Brandweeralarmcentrale Zeeland en Politiealarmcentrale (bureau Middelburg) Telefoon (24 u per dag) Amsterdam havenstaatcontrole (CSA) Havenmeester Beverwijk - IJmuiden - Velsen - Zaanstad Den Helder Rijkshavenmeester Dordrecht havenbeveiliging (PSO) Hoofd Nautisch Beheer Dordrecht havenstaatcontrole (CSA) Havenmeester Groningen Havenmeester Delfzijl - Eemshaven Harlingen Havenmeester Moerdijk havenbeveiliging (PSO) nog te benoemen nog te benoemen nog te benoemen Moerdijk havenstaatcontrole (CSA) Havenmeester Rotterdam Havenmeester Europoort - Hoek van Holland - Maassluis (niet-isps) - Pernis - Schiedam - Vlaardingen Scheveningen Havenmeester / Terneuzen Havenmeester Sas van Gent - Sluiskil Vlissingen Havenmeester Communicatiehandleiding Security zeehavens en zeescheepvaart

22 Certificering Toetsingsteams De toetsingsteams kunnen van samenstelling wisselen. Actuele contactgegevens van de toetsingsteams zijn op te vragen bij de CSO van de betreffende haven (zie onder CSO s). Certificering Recognised Security Organisations (RSO s) Elke RSO heeft aan de IVW een lijst verstrekt met werknemers binnen die RSO die de verificaties namens de IVW uitvoeren. Alleen deze personen kunnen de verificaties uitvoeren. De RSO geeft eventuele wijzigingen in deze lijst door aan de IVW. De algemene adressen van de RSO s in Nederland zijn hieronder opgenomen, voor de exacte personen op de lijst neme men contact op met de IVW (adres zie boven). American Bureau of Shipping (ABS ) Bureau Veritas (BV) Det Norske Veritas (DNV) ABS Europe Ltd. Boompjes 55, vierde verdieping 3011 XB Rotterdam Telefoonnummer: Westblaak KC Rotterdam Telefoonnummer: Faxnummer: Haastrechtstraat DC Rotterdam Telefoonnummer: Faxnummer: bvinfo@nl.bureauveritas.com Germanischer Lloyd (GL) Lloyd s Register (LR) Nippon Kaiji Kyokai (Class NK) Germanischer Lloyd Certification GmbH Vorsetzen 32/ Hamburg, Duitsland Telefoonnummer: Faxnummer: Telexnummer: glhh d Weena-Zuid NC Rotterdam (Postadres: Postbus 701, 3000 AS Rotterdam) Telefoonnummer: Faxnummer: Nippon Kaiji Kyokai Rotterdam Mauritsweg JR Rotterdam Telefoonnummer: Faxnummer: adres: info@classnk.nl adres: rot-marine@lr.org Registro Italiano Navale (RI) Registro Italiano Navale Rotterdam Boompjes XZ Rotterdam Telefoonnummer: Faxnummer: Scheepvaart Schepen en CSO s De Inspectie Verkeer en Waterstaat (IVW Divisie Scheepvaart, adres zie onder scheepvaartinspectiediensten ) beheert de gegevens over schepen en CSO s. De volgende gegevens moeten bij de IVW bekend zijn: ten behoeve van SSAS-alarmering: - naam, roepnaam, IMO nummer en MMSI nummer van betrokken schip/schepen; - soort SSAS-systeem: Inmarsat-C, Cospas-Sarsat, Inmarsat-Mini C, Inmarsat-D, Iridium etc etc. (bij Inmarsat: nummer van de Inmarsat installatie); ten behoeve van veranderingen in beveiligingsniveau: - naam, telefoonnummer werk, mobiel telefoonnummer (24 uur bereikbaar), telefoonnummer thuis en adres van de CSO; - naam, adres, telefoonnummer en faxnummer van de maatschappij; en - eventuele bijzonderheden, bijvoorbeeld de gegevens van een alternatieve CSO. 22 Communicatiehandleiding Security zeehavens en zeescheepvaart

23 Scheepvaart - Organisaties Koninklijke Vereniging van Nederlandse Reders (KVNR) Wijnhaven 65b 3011 WJ Rotterdam Postbus CK Rotterdam Telefoonnummer: Faxnummer: adres: kvnr@kvnr.nl Nederlandse Olie en Gas Exploratie en Productie Associatie (NOGEPA) Koningin Julianaplein 30-05B Postbus AS Den Haag Telefoonnummer: Faxnummer: Vereniging van Waterbouwers in Bagger-, Kust- en Oeverwerken (VBKO) Stavorenweg 3a Postbus AL Gouda. Telefoonnummer: Faxnummer: Koninklijke Scheepsagentuur Dirkzwager BV (CSO communicatie) Postbus AA Maassluis (bezoekadres: Govert van Wijnkade EG Maassluis) Telefoonnummer: Faxnummer: servicedesk@dirkzwager.com 23 Communicatiehandleiding Security zeehavens en zeescheepvaart

24 Afkortingen BAS Berichten (of Bekendmakingen) Aan de Scheepvaart BZK Ministerie van Binnenlandse Zaken CSA Competent Security Authority CSO Company Security Officer DA Designated Authority DCC Departementaal Coördinatiecentrum Crisisbeheersing EBB Eenheid Bewaking en Beveiliging EEZ Exclusieve Economische Zone EU Europese Unie GHA Gemeentelijk Havenbedrijf Amsterdam IMO Internationale Maritieme Organisatie ISPS (Code) International Ship and Port Facility Security (Code) ISSC International Ship Security Certificate IVW Inspectie Verkeer en Waterstaat IBT Interdepartementaal Beleidsteam KLPD Korps Landelijke PolitieDiensten KVNR Koninklijke Vereniging van Nederlandse Reders KWC KustWachtCentrum MBT Ministerieel Beleidsteam NCBB Nationaal Coördinator Bewaking en Beveiliging NCC Nationaal Coördinatiecentrum Crisisbeheersing PFSO Port Facility Security Officer PFSP Port Facility Security Plan PSO Port Security Officer RSO Recognised Security Organisation SASS Ship Security Alert System SOLAS Safety of Life at Sea (Conventie, 1974) SSO Ship Security Officer TZ Territoriale Zee V&W Ministerie van Verkeer en Waterstaat VTM Vessel Traffic Management VTS Vessel Traffic Management System 24 Communicatiehandleiding Security zeehavens en zeescheepvaart

25 25 Communicatiehandleiding Security zeehavens en zeescheepvaart