Advies. Over het voorontwerp van decreet over het vervoer van gevaarlijke goederen over de binnenwateren. Brussel, 19 september 2011.

Transcriptie

1 Advies Over het voorontwerp van decreet over het vervoer van gevaarlijke goederen over de binnenwateren Brussel, 19 september Vlaamse Havencommissie Wetstraat 34-36, 1040 Brussel T F info@vlaamsehavencommissie.be

2 Goedkeuring Vlaamse Havencommissie: 19 september

3 Inhoud Advies Inleiding Artikelsgewijze opmerkingen Artikel Artikel Artikel Artikel Conclusie en advies

4 Advies 1. Inleiding De Vlaamse Havencommissie heeft op 18 augustus 2011 een adviesvraag gekregen over het Voorontwerp van decreet betreffende het vervoer van gevaarlijke goederen over de binnenwateren. Dit advies werd door de Vlaamse Havencommissie unaniem goedgekeurd op 19 september De Vlaamse Havencommissie is een adviesorgaan waarin de Vlaamse havenbesturen, de werknemers- en werkgeversorganisaties en de vervoermodi zijn vertegenwoordigd. 4

5 2. Artikelsgewijze opmerkingen 2.1. Artikel 4 Art. 4. Dit decreet is van toepassing op het vervoer van gevaarlijke goederen over de binnenwateren, met inbegrip van de activiteiten met betrekking tot laden en lossen, de overbrenging van of naar een andere vervoersmiddel en het noodzakelijke oponthoud tijdens het vervoer. 1 Dit decreet is niet van toepassing op het vervoer van gevaarlijke goederen: 1 door voertuigen, wagens, of vaartuigen die eigendom zijn van of onder de verantwoordelijkheid vallen van de strijdkrachten; 2 door zeeschepen over de maritieme waterwegen die deel uitmaken van de binnenwateren, 3 door veerboten die uitsluitend een binnenwater of haven oversteken; of 4 dat volledig binnen de begrenzing van een afgesloten gebied plaatsvindt Bemerkingen Vlaamse Havencommissie Dit artikel stelt dat naast het transport zelf ook het laden, lossen en tijdelijk oponthoud in het transport onderwerp uitmaakt van het decreet. Echter staan het tijdelijk verblijf en het behandelen van gevaarlijke goederen in de haven centraal in de havencodex. Als deze bevoegdheden worden gegeven aan een andere Vlaamse overheidsdienst verliest het Havenbedrijf een stuk van haar bevoegdheid. Art 4, 4 stelt dat het decreet niet van toepassing is indien het transport binnen een afgesloten gebied gebeurt. Deze notie is in het Voorontwerp van Decreet echter nergens precies gedefinieerd. Er kan dan ook niet worden nagegaan wat precies met een afgesloten gebied wordt bedoeld en of dit gelijk kan geschakeld worden met een duidelijk afgebakend gebied zoals het havengebied. Indien havens als afgesloten gebieden worden aanzien, is het Voorontwerp van decreet niet van toepassing en blijft de verantwoordelijkheid van de havenkapiteinsdiensten overeind, zeker wat betreft de haveninterne transporten met binnenschepen. 1 De aanduidingen in blauw cursief duiden op tekstdelen die van belang zijn bij het lezen van de bemerkingen en/of de taken die volgens de Vlaamse Havencommissie tot de bevoegdheden van de havenkapiteinsdiensten behoren. 5

6 2.2. Artikel 7 Art. 7. De bevoegde autoriteit, zijnde de diensten van het Vlaamse Gewest die de Vlaamse Regering heeft belast met de uitvoering en handhaving van de bepalingen van dit decreet, kan als de veiligheid niet in het gevaar komt en in uitzonderlijke gevallen, individuele toestemming verlenen voor het vervoer van gevaarlijke goederen op een bepaald traject over de binnenwateren dat krachtens dit decreet en de uitvoeringsbesluiten ervan verboden is of erin toestemmen dat het vervoer onder andere voorwaarden plaatsvindt dan de voorwaarden, vermeld in dit decreet en de uitvoeringsbesluiten ervan, op voorwaarde dat het vervoer duidelijk is gespecificeerd, van tijdelijke aard is en dat de gepaste maatregelen worden genomen om een vergelijkbaar veiligheidsniveau te bereiken. Bemerkingen Vlaamse Havencommissie Artikel 7 stipuleert dat het verlenen van afwijkingen gebeurt door de diensten van het Vlaamse Gewest aangeduid door de Vlaamse Regering. Toepassing van dit artikel in de havens zou impliceren dat deze bevoegdheid (met name het verlenen van afwijkingen onder een bepaalde vorm) aan de havenkapiteinsdiensten moet kunnen worden gedelegeerd, gezien hun specifieke bevoegdheden binnen de havengebieden. In dergelijk geval zouden de havenkapiteins dan bijv. ad hoc toelatingen kunnen geven voor interne haventransporten per binnenschip. Dit zou in een aantal gevallen problemen op terminals kunnen oplossen Artikel 8 Art. 8. De Vlaamse Regering legt nadere regels vast voor het vervoer van gevaarlijke stoffen over de binnenwateren inzake de toegang tot de infrastructuur, de uitrusting en Infrastructuur aan de wal, het ontgassen van schepen, het laden, het lossen, de behandeling en de tijdelijk opslag van de lading en de scheepsmeldingen. Bemerkingen Vlaamse Havencommissie Opnieuw kan hier uitgegaan worden dat deze activiteiten bevoegdheden zijn die onder het bevoegdhedenpallet van de havenkapiteinsdiensten vallen. 6

7 2.4. Artikel 10 en 11 Art. 10. Onverminderd de bevoegdheden van de agenten en de officieren van gerechtelijke politie zijn de personen die daarvoor aangewezen zijn door de Vlaamse Regering belast met het toezicht op de naleving van dit decreet en de uitvoeringsbesluiten ervan. Ze zijn ervoor bevoegd om inbreuken op dit decreet en op de uitvoeringsbesluiten ervan vast te stellen bij proces-verbaal met bewijswaarde tot bewijs van het tegendeel. Een afschrift van het proces-verbaal wordt naar de overtreders gestuurd binnen een maand na de vaststelling van de inbreuk. Ze kunnen in het kader van de Uitoefening van hun opdracht: 1 lokalen, terreinen en vervoermiddelen betreden; 2 inlichtingen en kopieën vorderen door personen te ondervragen en het inzage krijgen in documenten en andere informatiedragers; 3 zich laten vergezellen door personen die daarvoor door hen zijn aangewezen op grond van hun deskundigheid, 4 de bijstand van de politie vorderen. Men is verplicht aan de personen die belast zijn met het toezicht, binnen de door hen gestelde redelijke termijn alle medewerking te verlenen die ze redelijkerwijs kunnen vorderen bij de uitoefening van hun bevoegdheden. Art. 11. Na de vaststelling van een inbreuk op dit decreet of de uitvoeringsbepalingen ervan kunnen de personen die belast zijn met het toezicht. vermeld in artikel 10: 1 een vaartuig of ander tuig de toegang tot of het verblijf in de haven verbieden; 2 een vaartuig of ander tuig ophouden en naar een nabijgelegen plaats brengen of laten brengen; 3 een vaartuig of ander tuig verbieden af te varen, 4 een vaartuig, ander tuig of gevaarlijke goederen ambtshalve verwijderen; 5 laad- en losverrichtingen laten stilleggen. Bemerkingen Vlaamse Havencommissie op art. 8, 10 en 11 De personen die door de Vlaamse Regering worden aangeduid om de bevoegdheden bepaald in art. 10 en 11 uit te oefenen, zullen een zeer belangrijke rol spelen met betrekking tot de binnenvaart. Ze zijn onder meer verantwoordelijk voor het verbieden van de toegang tot de haven, het doen naleven van regels m.b.t. 7

8 ontgassen, scheepsmeldingen Het lijkt alsof de te nemen maatregelen die in Artikel 11 opgesomd worden, zijn overgeschreven uit de Politieverordening. De Vlaamse Havencommissie acht het van wezenlijk belang dat in de havens de havenkapiteinsdiensten hierin een belangrijke rol blijven spelen en deze verantwoordelijkheid ten volle opnemen. Er kan gesteld worden dat de term Onverminderd de bevoegdheden van de agenten en de officieren van gerechtelijke politie in artikel 10, ook betrekking heeft op de havenkapiteins (voor de verantwoordelijkheid binnen de afgebakende grens van het havengebied) maar deze verduidelijking wordt niet expliciet gedaan. Ook bij de opstelling van de uitvoeringsbesluiten waarin wordt bepaald welke bevoegdheden door de Vlaamse Regering aan een Vlaamse overheidsdienst worden gegeven, moeten de havenkapiteins ook vermeld worden en dient de verantwoordelijkheid van deze diensten binnen de havens expliciet worden erkend. Een duidelijke vermelding van de bevoegdheden en opdrachten van de havenkapiteinsdiensten in de uitvoeringsbesluiten, lijkt dan ook van groot belang (zeker met betrekking tot de toepassing van artikel 8, 10 en 11 in het havengebied). 8

9 3. Conclusie en advies Het decreet op zich is in zeer algemene termen opgesteld. Er staan een aantal onduidelijkheden in, met name over het toepassingsgebied en de definiëring van een afgesloten gebied. Het decreet vormt ook de basis voor een aantal uitvoeringsbesluiten waarbij bevoegdheden en opdrachten zullen worden toegewezen aan de verschillende betrokken overheden. Voor de havenbedrijven is het van groot belang dat de bevoegdheden en opdrachten van de havens en de havenkapiteins duidelijk in de uitvoeringsbesluiten worden bevestigd, beschreven en onomstotelijk vastgelegd. Het niet opnemen van deze verantwoordelijken zou grote gevolgen hebben voor de toepassing van bijvoorbeeld het ADN in de haven: zo zouden beslissingen met betrekking tot het verlenen van toegang tot de haven van binnenschepen, stilleggen van laad- en losoperaties, scheepsmeldingen,. niet meer tot de bevoegdheid van de havenkapiteinsdienst kunnen behoren. (zie art. 7, 8, 10 en 11 van ontwerpdecreet) en zouden deze op een hoger niveau worden genomen. Dit is voor de Vlaamse Havencommissie niet aanvaardbaar. Gelet op de operationele realiteit en de consistentie in regelgeving verdient het ten stelligste aanbeveling om de zeehavens als een afgesloten gebied te beschouwen met volledige bevoegdheid van de havenkapiteinsdiensten voor zowel zeevaart alsook binnenvaart, gebaseerd op de bepalingen in de havencodex. Een toewijzing van de bevoegdheden aan verschillende overheden (i.e. zeevaart onder de bevoegdheid van de havenkapiteinsdiensten en binnenvaart onder de bevoegdheid van de diensten van het Vlaamse Gewest) en het toepassen van verschillende reglementering in de haven zou immers enkel maar tot complexe en verwarrende situaties leiden die niet beantwoorden aan de realiteit. Zo kunnen er bijvoorbeeld vragen gesteld worden wie er bevoegd zou zijn en welke regelgeving gehanteerd dient te worden bij rechtstreekse overslag tussen zeeschip en binnenschip. Tevens kunnen er vragen gesteld worden bij de reglementering t.a.v. terminals, onder meer in het geval van aanvoer van gevaarlijke goederen op kaai via de binnenvaart voor laden aan boord van een zeeschip (of omgekeerd: lossen van zeeschip op kaai voor afvoer via de binnenvaart). Een segmentatie van de bevoegdheden kan daarenboven ook leiden tot gevaarlijke situaties in het geval van calamiteiten / incidenten indien er verschillende betrokken overheden zijn. 9