PGB; nu en in de toekomst

Transcriptie

1 PGB; nu en in de toekomst Dorien Kloosterman beleidsmedewerker Langdurige zorg Najaar 2017 Inhoud 3 jaar na invoering nieuwe wetten PGB in Wlz Gewaarborgde hulp PGB in Jeugdwet/ Wmo Gevolgen regeerakkoord Nieuw systeem SVB Discussie; rol cliëntenondersteuner 1

2 2

3 Financiën en cijfers cliënten verlieten 1 jan de AWBZ en gaan naar de Wmo, ZWV, Jeugdwet bleven in de AWBZ, is nu Wlz. In november/december 2014 werd Wlz alsnog toegankelijk voor cliënten (vergeten groep) Van de vergeten groep is uiteindelijk 50 % in 2017 uitgestroomd naar Jeugdwet, Wmo of Zvw of maakte geen gebruik meer van zorg cliënten behielden toegang tot Wlz na herindicatie in cliënten met een laag ZZP (thuiswonend) moesten in 2015 kiezen of zij alsnog wilden verhuizen naar een instelling (met verblijf) of thuis bleven wonen. Wanneer Wlz? Wet langdurige zorg Levenslange zorgvraag 24 uur per dag toezicht en/of 24 uur zorg in de nabijheid Vast kunnen stellen dat er geen ontwikkelingspersctief is Niet zelf kunnen alarmeren Vóór 2015: AWBZ Algemene wet bijzondere ziektekosten 3

4 Trends in Wlz Verhoudingsgewijs meer VV indicaties afgegeven in 2016 en 2015 dan voorheen in AWBZ (2014) In Wlz verlaging van 52,5 % Wlz indicaties! Totaal aantal cliënten is gestegen met 7,5 % (minus uitstromers vanwege wetgeving) Aantal cliënten in VG is met toegenomen (cliënten behouden langer hun indicatie, cliënten worden ouder) Aantal LVG cliënten sterk gedaald ondanks toename LVG-cliënten buiten de Wlz Voor wie Wlz? Kinderen en volwassenen met een verstandelijke beperking, 24 uur permanent toezicht, levenslang 24 uur zorg in de nabijheid, levenslang Niet kunnen alarmeren Ontwikkelingsperspectief geeft aan dat nooit zelfstandig kunnen wonen Indien dat (nog) niet vast te stellen is; geen Wlz 4

5 PGB en de Wlz Wlz; zorgbeschrijvingen en overeenkomsten sturen naar zorgkantoor Zorgkantoor keurt inhoud zorgbeschrijving aan de hand van vergoedingenlijst goed en bericht SVB Zorgovereenkomsten wordt doorgestuurd na check naar SVB. SVB voert gegevens in. Urenbriefjes en maandloners Geen dagdelen declareren Wlz en PGB Samen voorbereiden: met een familielid of vrijwilliger; onafhankelijk cliëntondersteuner Iemand aanwijzen die PGB beheert en afspraken maakt met hulpverleners Bewuste keuze gesprek Speciale (lagere) tarieven voor familieleden Budgetplan Rekeningen insturen naar 5

6 11 Rekenmodule Doelmatige inzet van zorg thuis wordt op het niveau van de individuele verzekerde getoetst Wordt een aanvraag voor zorg thuis door het zorgkantoor als ondoelmatig beoordeeld dan gelegenheid om tegenvoorstel in te dienen. De zorg thuis moet wel verantwoord zijn en blijven. De hoogte van pgb voor een ZP is bepalend voor hoogte MPT. Aantal elementen zijn in 2016/2017 geen onderdeel van het MPT: Schoonmaken Maaltijden Wonen en woonlasten Woningaanpassingen Specifieke Wlz-Behandeling Hulpmiddelen 12 Uitgangspunten rekenmethodiek: basisbudget Het pgb budget voor het geïndiceerde ZP vormt de basis (verder te noemen basisbudget) Net zoals bij pgb wordt het Tijdelijk verblijf vanuit het basisbudget gefinancierd. Er wordt niet gerekend met een enkel tarief per functie bij het berekenen van de kosten thuis, maar er is sprake van maatwerk, die aangevraagd wordt vanuit te leveren prestaties. Er wordt niet meer gewerkt met een standaardvertaling van ZP s naar functies en klassen, de aanvraag moet maatwerk zijn. Bij volledig pgb wordt gewerkt met de toekenningstabel van Zorginstituut. 6

7 Voorbeeld gebruik rekenmodule Ineke 15 jaar Standaard bedrag zorgprofiel ZZP VG Zorg wordt besteed aan: Persoonlijke verzorging Naschoolse opvang Ind. begeleiding Zorg op school Totaal besteed Huisbezoek van zorgkantoor na aanvraag Persoonlijke verzorging Naschoolse opvang Ind. begeleiding Zorg op school Logeren Begeleiding bij stage lopen Totaal nodig Na overleg met het zorgkantoor kent het zorgkantoor EKT toe voor ,00. Het budget ziet er als volgt uit. VG EKT Totaal

8 Denk aan budgetgarantie Als er sprake is van budgetgarantie zal deze eerst worden gebruikt. Pas daarna kan eventueel meerzorg worden aangevraagd (of EKT) indien 25 % nog niet zijn benut en budgethouder daarvoor in aanmerking komt. Ook bij omzetten van dagbesteding van ZIN naar PGB wordt budgetgarantie aangesporken. Dit geldt ook voor hogere indicatie-aanvraag. Voorbeeld budgetgarantie Peter heeft indicatie VG 04 met dagbesteding. Hij heeft al een PGB sinds 2008 in een ZZP. Peter woont in een ouderinitiatief. Peter heeft dagbesteding in ZIN en steeds meer zorg nodig. Er wordt een nieuwe indicatie aangevraagd. VG 05 wordt afgegeven. PGB = PGB budget uit 2012 is het garantiebedrag toegekend van omdat hij woont in een ouderinitiatief of destijds een lager budget zou krijgen bij overschakeling van functies en klassen naar ZZP. ZZP VG 04 = ,00 Budgetgarantie = ,00 Totaal ,00 8

9 Budget Peter is ,00 VG 6 PGB = ,00 Peter zet dagbesteding ZIN om in PGB. Kosten ,00 Er komen echter geen extra middelen vanwege de budgetgarantie Blijft over voor woonzorg: ,00 minus = ,00 ondanks hogere indicatie. Altijd eerst uitrekenen of nieuwe indicatie zin heeft!! 18 Meerzorg Van toepassing bij meer dan 125% zorgkosten. Verandering: Geen volume meer maar kosten. Wordt apart beschikt en beoordeeld door het zorgkantoor. Kan voorkomen bij pgb en ZIN thuis. In 2017 alleen bij VG5, VG7, VG8, LVG4, LVG5, SGLVG1, LG5, LG6, LG7, ZG3aud, ZG5vis. Uitbreiding sinds 2016 naar V&V7 en 8 en GGZB 6 en 7 9

10 19 Gemiddeld levert MPT via rekenmodule % uren zorg op dan oude berekening in functies en klassen ( werkwijze 2016). In 2017 zullen bestaande cliënten nog niet via rekenmodule lopen. Vanaf 1 april 2017 is de huishoudelijke hulp ook voor MPT naar Wlz. Was voor PGB al langer het geval. Enkele uitzonderingen als er bv. sprake was van gerechtelijke uitspreek. Dan extra ophoging huishoudelijke hulp door zorgkantoor. Zorg wordt zwaarder Ouders vragen offertes op bij het logeerhuis en bij de zorgorganisatie die dagbesteding biedt. Logeren Begeleiding bij stage lopen Totaal extra nodig

11 Te kort zorg/pgb in Wlz Mogelijkheid om Extra Kosten Thuis aan te vragen (EKT) VG; thuiswonend tot 23 jaar LG; kinderen tot 18 jaar thuis en/of deelname arbeidsproces Maximaal 25 % Alleen formele zorg Mogelijkheid om meerzorg aan te vragen Onderzoek via CCE Cliëntenondersteuning Wlz mogelijk Eigen bijdrage in Wlz Vanaf 18 jaar betaalt men een eigen bijdrage aan het De hoogte is afhankelijk van het inkomen, vermogen en soort zorg, minimale eigen bijdrage is 23,00 per maand. Bijdrage plichtig inkomen wordt berekend over verzamelinkomen en vermogen. (ouders en kind; geen economische eenheid, broer/zus wel. 11

12 Regeerakkoord; Voornemens Wet langdurige zorg (WLZ)Eigen bijdrage Wlz Bij de eigen bijdrage voor de Wlz telt vermogen minder zwaar mee. De vermogensbijtelling verandert van 8% naar 4%. Heeft u vermogen zoals spaargeld? Dan betaalt u dus mogelijk minder eigen bijdrage. Voornemen is om dit per 1 januari 2019 te veranderen. Klanten die voor het eerst naar een Wlz-instelling verhuizen, gaan eerder de hoge eigen bijdrage betalen. Nu is dat na 6 maanden. Straks wordt dat na 4 maanden. (Geldt dus voor zorg met verblijf!). Voornemen is om dit per 1 januari 2019 te veranderen. Er komt een aanpassing in de berekening van de lage eigen bijdrage. Hierdoor wordt de lage eigen bijdrage voor veel klanten lager. Voornemen is om dit per 1 januari 2018 te veranderen. (VPT/MPT/PGB). Gewaarborgde hulp De wettekst zegt dat het vooral gaat om budgethouders die naar het oordeel van het zorgkantoor niet in staat te achten zijn op eigen kracht: de aan een pgb verbonden taken en verplichtingen op verantwoorde wijze uit te voeren de door hem verkozen zorgaanbieders en mantelzorgers op zodanige wijze aan te sturen en hun werkzaamheden op elkaar af te stemmen, dat sprake is of zal zijn van verantwoorde zorg De betrokkenheid van gewaarborgde hulp is verplicht voor budgethouders met een van de volgende zorgprofielen of zzp s. 4 VV, 5 VV, 6 VV, 7 VV, 4 VG, 5 VG, 6 VG, 7 VG en 8 VG. 12

13 Gewaarborgde hulp afwijzingen Als bij eerdere verstrekking van een pgb, waarbij de betreffende gewaarborgde hulp als hulppersoon of vertegenwoordiger optrad, deze niet heeft ingestaan voor nakoming van de daaraan verbonden verplichtingen Als de gewaarborgde hulp blijkens de Basisregistratie Personen van de rijksoverheid niet beschikt over een woonadres. Als de gewaarborgde hulp zijn vrijheid is ontnomen. Als de gewaarborgde hulp onder de schuldsaneringsregeling natuurlijke personen valt, dan wel een verzoek tot van toepassing verklaring van die regeling bij de rechtbank is ingediend of deze derde surseance van betaling heeft aangevraagd of failliet is verklaard. Als de gewaarborgde hulp anderszins onvoldoende waarborg zal bieden voor het nakomen van de aan het persoonsgebonden budget verbonden verplichtingen. Enorme verschillen per zorgkantoor De gewaarborgde hulp mag geen zorgverlener zijn (tenzij uitzondering vanwege bijv. eerste en tweedegraads familie); De gewaarborgde hulp woont niet verder dan twee uur reizen bij de budgethouder vandaan; De gewaarborgde hulp ondersteunt maximaal drie budgethouders; De gewaarborgde hulp is een natuurlijk persoon (geen bedrijf); De gewaarborgde hulp mag voor zijn diensten niet betaald worden uit het pgb; De gewaarborgde hulp dient aanwezig te zijn bij een bewust keuzegesprek en/of huisbezoek; De gewaarborgde hulp wordt (samen met de budgethouder) verantwoordelijk gehouden voor het beheer van het pgb; De gewaarborgde hulp is iemand uit de naaste omgeving, uit de buurt, van de budgethouder, iemand die persoonlijk bij de budgethouder betrokken is en de budgethouder ook regelmatig bezoekt om te zien of de budgethouder goede zorg krijgt; De gewaarborgde hulp regelt een vervanger als de ondersteuning stopt en geeft dit door aan het zorgkantoor; De gewaarborgde hulp woont maximaal 200 kilometer bij de budgethouder vandaan; De gewaarborgde hulp is niet de partner/ouder/kind van de budgethouder als deze ook zorgverlener van de budgethouder is. Verleent de partner/ouder/kind maar een deel van de zorg? En heeft de budgethouder daarnaast nog andere zorgverleners? Dan kan het wel, maar dit wordt per geval beoordeelt; De gewaarborgde hulp is altijd eerste contactpersoon. 13

14 Onderzoek gaande Verhouding tussen verschillende rechtspersonen Curator Mentor Bewindvoerder Gewaarborgde hulp Taak gewaarborgde hulp Aansprakelijkheid gewaarborgde hulp In december wordt onderzoek opgeleverd. Jeugdwet 14

15 Welke zorg? begeleiding individueel en in een groep logeren/kortdurend verblijf persoonlijke verzorging opgroei- en opvoedondersteuning hulpmiddelen vervoer (PGB niet via SVB) Woningaanpassing (PGB niet via SVB, kan-bepaling eigen bijdrage ouders) PGB in jeugdwet(tekst) Indien de jeugdige of zijn ouders dit wensen, verstrekt het college hun een persoonsgebonden budget dat hen in staat stelt de jeugdhulp die tot de individuele voorziening behoort van derden te betrekken. Een persoonsgebonden budget wordt verstrekt, indien: a. de jeugdige of zijn ouders naar het oordeel van het college op eigen kracht voldoende in staat zijn tot een redelijke waardering van de belangen ter zake dan wel met hulp uit hun sociale netwerk dan wel van een curator, bewindvoerder, mentor, gemachtigde, gecertificeerde instelling of aanbieder van gesloten jeugdhulp, in staat zijn de aan een persoonsgebonden budget verbonden taken op verantwoorde wijze uit te voeren; b. de jeugdige of zijn ouders zich gemotiveerd op het standpunt stellen dat zij de individuele voorziening die wordt geleverd door een aanbieder, niet passend achten; en c. naar het oordeel van het college is gewaarborgd dat de jeugdhulp die tot de individuele voorziening behoort en die de jeugdige of zijn ouders van het budget willen betrekken, van goede kwaliteit is. Bij verordening kan worden bepaald onder welke voorwaarden de persoon aan wie een persoonsgebonden budget wordt verstrekt, de jeugdhulp kan betrekken van een persoon die behoort tot het sociale netwerk. 15

16 Er staat dus nergens dat een PGB niet kan worden toegekend in de jeugdwet, als er informele zorg verleend zal worden PGB in jeugdwet moet volwaardig alternatief zijn. Bezwaar aantekenen kan lonen, altijd vragen om beschikking, ook als deze negatief zal zijn. In gemeenteverordening aanvullende regelingen zoals bv. gewaarborgde hulp. Maar afwijzen kan niet Geen standaard aftrek van aantal uur bovengebruikelijke zorg Vanaf januari 2018 is gemeente verplicht tarieven openbaar te maken waaronder PGB tarieven. Recente Jeugdwet Jurisprudentie Pgb-aanvraag ten onrechte geweigerd omdat gemeente niet heeft aangetoond dat het zorg in natura aanbod van de gemeente een passend aanbod is voor twee kinderen met een beperking Uitspraak Rechtbank Overijssel 29 september 2017 Aanvraag voor jeugdhulp zorgvuldiger onderzoeken Centrale Raad van Beroep 1 mei 2017 Motivatie onvoldoende voor toekenning helft aantal uren begeleiding individueel voor jeugdige. Onderscheid gebruikelijke en boven gebruikelijke zorg niet aangegeven. Rechtbank Limburg Gemeente kent pgb-maandbudget toe op basis van profiel maar heeft onvoldoende gemotiveerd welke hulp op grond van de beperking nodig is Rechtbank Zeeland-West Brabant Gemeente is bij herindicatie niet verplicht omvang zorg opnieuw vast te stellen Rechtbank Den Haag Gemeente heeft niet gemotiveerd waarom minder uren zijn toegekend dan aangevraagd Rechtbank Gelderland

17 PGB en Wmo begeleiding individueel, in een groep, bij persoonlijke verzorging huishoudelijke hulp logeer- en vakantieopvang/kortdurend verblijf beschermd wonen hulpmiddel vervoer woningaanpassing 17

18 Huishoudelijke hulp Uitspraak CRvB mei 2016 Aan welke regels moet de gemeente zich houden? Mag niet Afschaffen. De gemeente mag de huishoudelijke hulp niet afschaffen. Ook niet gedeeltelijk. Particuliere markt De gemeente mag de huishoudelijke hulp niet overlaten aan de particuliere markt. Mag wel/moet Algemene voorziening. De gemeente mag huishoudelijke hulp regelen via een algemene voorziening. Maatwerk. Als de algemene voorziening niet passend is, moet de gemeente maatwerk kunnen aanbieden. Heldere informatie De gemeente moet helder informeren over huishoudelijke hulp, de eigen bijdrage, cliëntondersteuning en het keukentafelgesprek. Prijs Kwaliteit. De gemeente moet huishoudelijke hulp inkopen van goede kwaliteit tegen een redelijk tarief. Eigen bijdrage in Wmo Men betaalt een eigen bijdrage aan het De hoogte is afhankelijk van het inkomen, vermogen en soort zorg Bijdrage plichtig inkomen wordt berekend over verzamelinkomen en vermogen. (ouders en kind; geen economische eenheid, broer/zus wel. 18

19 Regeerakkoord; Voornemens Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) Iedereen betaalt een vaste eigen bijdrage voor Wmo: 17,50 euro per vier weken. Bij de berekening van de eigen bijdrage wordt niet meer gekeken naar de hoogte van het inkomen, vermogen en het gebruik. Voornemen is om dit per 1 januari 2019 te veranderen. Bij de eigen bijdrage voor beschermd wonen telt vermogen minder zwaar mee. De vermogensbijtelling verandert van 8% naar 4%. Heeft iemand vermogen zoals spaargeld? Dan betaalt men dus mogelijk minder eigen bijdrage. Voornemen is om dit per 1 januari 2019 te veranderen. Voorbeeld eigen bijdrage Kees krijgt PGB voor zorg in Wmo 750,00 per maand Kees heeft modaal inkomen van en spaargeld. Dan is de max. periode bijdrage 210,00 per 4 weken. Zijn vrouw levert begeleiding. Zij betaalt tenminste 33 % belasting, dus 250,00. Totaal tenminste 460,00. Blijft over 750,00 minus 460,00 = 290,00. 19

20 Nog een voorbeeld Maria krijgt Huishoudelijke hulp via Wmo (3 uur per week = 12 uur per 4 weken. Maria heeft AOW en pensioen, totaal ,00 per jaar. Zij heeft spaargeld (huis verkocht). Dan is de max. periode bijdrage 217,00 per 4 weken. Huishoudelijke hulp kost gemeente 22,00 per uur. Totaal per 4 weken 12 maal 22,00 = 264,00 per 4 weken. 264,00 kosten huishoudelijke hulp 217,00 eigen bijdrage 47,00 kosten gemeente Recente Wmo- jurisprudentie Gemeente mag pgb weigeren als partner mantelzorg verleent Centrale Raad van Beroep, 6 september 2017 Weigering pgb gebaseerd op onvoldoende onderzoek naar de aard van de begeleiding Rechtbank Limburg Gemeente moet per individueel geval onderzoeken waaruit gebruikelijke zorg bestaat Rechtbank Amsterdam Per individueel geval onderzoek doen naar wat gebruikelijke zorg is Rechtbank Amsterdam Normtijden niet objectief en deugdelijk onderbouwd Rechtbank Den Haag Uren begeleiding niet gebaseerd op onderzoek en tarief onvoldoende onderbouwd Rechtbank Overijssel Gemeente moet regels vaststellen pgb-tarief in verordening opnemen Centrale Raad van Beroep (VNG-brief van , aanpassen verordening) 20

21 SVB Nieuw portaal wordt aan gewerkt door DSW Niet gereed voor 1 januari 2018, daarom uitgesteld Aanpassingen door SVB zelf; Dienstverlening wordt aangeboden per regio. Een regioteam zal vaste cliënten onder zich krijgen waardoor meer bekendheid met dossiers wordt nagestreefd. Er zal door de SVB aan budgethouders gevraagd worden onder welk postcode gebied zij vallen. Via MijnPGB zal de betaalstatus van de ingediende declaraties getoond worden. Vragen??? Dorien Kloosterman beleidsmedewerker langdurige zorg D.kloosterman@live.nl Tel