Nieuwsbrief Skal Biocontrole, december 2017

Transcriptie

1 actueel Nieuwsbrief Skal Biocontrole, december 2017 Over regelgeving en toezicht op het vervaardigen en verhandelen van biologische producten Controlecertificaat voor invoer alleen nog elektronisch Als u biologische producten uit een niet-eu-land (een zogenaamd derde land) De 3 meest gestelde vragen over bereiding importeert, hebt u een controlecertificaat voor invoer (COI) van biologische Waarover werd Skal het meest g d elektronisch worden aangevraagd. Importeurs kunnen het certificaat aanvragen We hebben de top 3 voor u op een rijtje producten nodig. Vanaf 19 oktober kan dit controlecertificaat alleen nog via een applicatie in het door de Economische Commissie ontwikkelde Trade Control and Expert System New Technology (TRACES NT). De eerst geadresseerde van de ontvangen producten kan het certificaat vervolgens ondertekenen. Dit ondertekenen moet nog wel op papier. en gebeld het afgelopen half jaar? gezet. Mét de antwoorden natuurlijk! 1. Welke aanduidingen moet ik gebruiken? 2. Er is een inspectie bij ons TRACES Bent u importeur of eerst geadresseerde? Dan bent u door RVO Nederland ingepland op adres X. Kan die inspectie gedaan worden op adres Y? geregistreerd in TRACES. Met uw EU-login kunt u als gebruiker uw account 3. Hoe is de regelgeving omtrent? in TRACES inloggen en controlecertificaten voor de invoer van biologische Lees de antwoorden op pagina 6 koppelen aan uw bedrijf in TRACES. Als uw account geactiveerd is, kunt u producten aanvragen. Skal ziet erop toe dat partijen die uit derde landen worden geïmporteerd een COI bij zich dragen. Zonder dit certificaat vervalt de biologische status. Wat betekent dit voor u? Met de komst van TRACES is het niet meer nodig om importen die een ander EU-land binnenkomen aan Skal te melden. Want deze importen zijn ook inzichtelijk voor Skal. Alle Certificaten van Import die zijn afgegeven na 19 oktober 2017 staan in TRACES. Is het Certificaat van Import na deze datum opgemaakt? Dan hoeft u deze niet meer bij Skal te melden. Vragen over TRACES? Neem dan contact op met RVO

2 Hoe controleert Skal? De regels van Skal staan te ver af van de praktijk. Dat horen we Wat doet Skal vervolgens met zo n melding? en controleren. Skal Actueel praat met vertrekkend directeur Bij residuen bijvoorbeeld onderzoeken wij of het middel dat regelmatig. Tijd om inzicht te geven in ons proces van certificeren Margreet: Skal gaat vanuit haar expertise onderzoek doen. Margreet van Brakel en voorzitter van het Dagelijks Bestuur gevonden is, vaker gebruikt wordt bij de gangbare variant van de Rob Dortland: De praktijk van alledag is veel ingewikkelder dan de regelgeving. Toezichthoudende instanties in Europa interpreteren de Europese regels. Skal dus ook. Waarom moet Skal interpreteren? Rob: De Europese regelgeving schrijft voor wat je moet doen. betreffende teelt. En als dat niet zo is, of er dan sprake kan zijn van contaminatie. Het verhaal wordt extra complex omdat bedrijven niet de plicht hebben om analyses te doen. Als bedrijf zou je dus kunnen zeggen: ik doe geen analyse, want dan kan er ook geen twijfel naar aanleiding daarvan ontstaan. Maar een ander vindt dat hij juist wel een analyse moet uitvoeren, omdat anders verderop in de keten alsnog twijfel kan ontstaan. Maar de praktijk van alledag is veel ingewikkelder dan de regelgeving. Dus je moet altijd interpreteren: hoe ga ik in deze specifieke situatie met deze wettekst om? Skal heeft de zogenaamde discretionaire bevoegdheid om daar waar een praktijksituatie niet helemaal door de wetstekst wordt gedekt, die tekst zo toe te passen dat hij zoveel mogelijk recht doet aan de wet, maar ook praktisch hanteerbaar is. Dit kan binnen Europa dus leiden tot verschillende interpretaties. Dat maakt het wel lastig om te bepalen wanneer iets nu biologisch is en wanneer niet. Margreet: Klopt. Neem de meldplicht. Er staat in de wettekst dat je het moet melden als er twijfel is aan de biologische status van een product. Maar wanneer moet ik daar dan aan twijfelen? Op het gebied van residuen zijn we daar heel erg mee bezig geweest. Het ene bedrijf treft bijvoorbeeld een grote hoeveelheid residu aan in zijn product maar twijfelt absoluut niet aan de biologische status van zijn product. Terwijl een ander bedrijf maar een klein beetje residu aantreft en wel twijfelt. Daarom hebben we een meldwijzer opgesteld met een aantal vragen die je jezelf moet stellen. Als je één of meer van de gestelde vragen met ja beantwoordt, dan is er sprake van twijfel en moet je dat melden. 2 Margreet van Brakel, vertrekkend Directeur Skal Biocontrole

3 Lastige materie, zowel voor de bedrijven die geïnspecteerd worden als de inspecteurs zelf. Wordt er veel over dit soort situaties gesproken binnen Skal? Rob Dortland, voorzitter van het Dagelijks Bestuur, In andere landen zijn ze soms strikter: residu gevonden, dan niet biologisch. Dat klinkt veel logischer en duidelijker. Waarom kiest Skal daar niet voor? Margreet: Omdat de verordening een procescertificering is en geen productcertificering. In de praktijk blijkt dat bij 20% van de analyses sporen van gewasbeschermingsmiddelen worden gevonden. Dit is lastig uit te leggen aan de consument. Die denkt namelijk vaak dat biologisch betekent dat er helemaal geen residuen in het product zitten. Maar als een landbouwbedrijf aan alle regels van de biologische verordening voldoet én niet heeft kunnen voorkomen dat er contaminatie plaatsvindt, dan beoordelen wij het product als biologisch. Rob: Zeker. We hebben het dan over handelen in de geest van de wet of naar de letter van de wet. Wij handelen zoveel mogelijk in de geest van de wet in die zin dat je daarmee niet strijdig moet zijn met de letter van de wet. We hadden laatst een situatie waarbij een inspecteur een afwijking constateerde bij een bedrijf, omdat deze geen bio of eko op zijn leverdocumenten had staan. Het bedrijf ging in bezwaar met als argument dat het (private) keurmerk Demeter op de documenten stond. Maar als producten worden verhandeld, moet conform de verordening op de begeleidende documenten altijd worden aangegeven dat het gaat om biologische producten. Op de factuur moet daarom altijd biologisch, ecologisch, bio of eko worden aangegeven. In dit geval moet je dus handelen naar de letter van de wet. Gaan de klachten die binnenkomen ook vaak over dit soort interpretaties? Margreet: Als je het voorbeeld van het Demeter-keurmerk pakt, de bedrijven die dit keurmerk voeren doen iets extra s bovenop het biologische. Daar zijn ze trots op en nu voelen ze zich gestraft omdat ze dat keurmerk voeren. Ook krijg ik vragen als: Gaat het hier nu om? Zijn dit nu de risico s? Nee, maar het klopt niet volgens de wet. De inspecteur kan niet zeggen: het klopt weliswaar niet, maar de risico s zijn klein, dus ik schrijf maar geen afwijking. Natuurlijk letten we op de grootte van de risico s, maar een lichte afwijking schrijven we ook. Adviesraad Om gecertificeerden een nadrukkelijker stem te geven in het meedenken en adviseren over de manier waarop Skal toezicht houdt, wordt er waarschijnlijk begin 2018 een Adviesraad ingesteld. Hiervoor worden in eerste instantie leden geworven bij de sectororganisaties. Oproep We zien dat veel nieuwe gecertificeerden zich niet aansluiten bij een sectororganisatie. Dus als u met ons mee wilt denken: meld u dan aan bij een sectororganisatie! 3

4 De 3 meest gestelde vragen over bereiding Waarover werd Skal het meest g d en gebeld het afgelopen half jaar? We hebben de top 3 voor u op een rijtje gezet. Mét de antwoorden natuurlijk! 1. Welke aanduidingen moet ik gebruiken? U wilt natuurlijk dat iedereen uw producten herkent als biologisch. Voor deze herkenbaarheid moet u, onder voorwaarden, gebruik maken van aanduidingen. Aanduidingen zijn alle verwijzingen naar de biologische productiemethode op bijvoorbeeld een etiket of productlabel. Dit zijn: de termen biologisch, bio, ekologisch, eko, organic het Europees biologisch keurmerk NL-BIO-01 Op onze website staat een handig hulpmiddel om te kijken of u de juiste aanduidingen op uw etiket heeft gezet: de etiketchecker. U vindt de etiketchecker op U hoeft uw etiket niet naar ons op te sturen voor beoordeling, NL-BIO-01 Eén van de verplichte aanduidingen is de code van de controlerende instantie. In Nederland is deze code NL-BIO-01. De code NL-BIO-01 moet op het product staan (als het product in Nederland is geproduceerd/ verpakt), maar ook op uw factuur en op de CMR/ afleverbon. Over het keurmerk Het Europees biologisch keurmerk moet op alle biologische consumentenproducten staan die in Europa worden geproduceerd of verpakt. Op geïmporteerde, reeds verpakte consumentenproducten is het niet verplicht, maar wel toegestaan. U mag het biologisch keurmerk gebruiken in reclameuitingen en op uw website, maar alleen bij een biologisch gecertificeerd product. Heeft uw bedrijf alleen biologisch gecertificeerde producten? Dan mag u het keurmerk gebruiken in algemene reclame-uitingen, bijvoorbeeld op uw website. 2. Er is een inspectie bij ons ingepland op adres X. Kan die inspectie gedaan worden op adres Y? Het antwoord op deze vraag is heel simpel: nee, dat kan niet. Skal is gemachtigd alle locaties van uw bedrijf te controleren en inspecteert nu de locatie waarvoor een afspraak is gemaakt. 3. Hoe is de regelgeving omtrent? Wetten en regels zijn lastige materie. U ziet soms misschien door de bomen het bos niet meer. Op de pagina vindt u de regelgeving voor biologische productie. Natuurlijk kunt u ook contact met ons opnemen op of bereiding@skal.nl. Massabalans is niet hetzelfde als een traceerbaarheidstest Een traceerbaarheidstest wordt nog wel eens opgevoerd als massabalans. Maar het zijn twee verschillende dingen. In dit artikel leggen we uit wat het verschil is tussen beiden. Ook laten we zien hoe u een massabalans opstelt en hoe u de traceerbaarheid van een ingrediënt vastlegt. Het verschil Bij een traceerbaarheidstest wordt een partij van een ingrediënt met een bepaald lotnummer door de hele keten gevolgd. De periode is hierbij niet van belang. Bij de massabalans gaat het erom dat u voor een bepaalde periode aantoont hoe een product of ingrediënt uw eigen bedrijfsproces doorloopt. Traceerbaarheidstest- een voorbeeld Stel dat u biologisch instant cacaopoeder produceert en verkoopt. U koopt daarvoor biologische cacaobonen in in Ghana. Binnen uw bedrijf worden de cacaobonen verwerkt tot cacao en worden er biologische melkpoeder en suiker aan toegevoegd. U verkoopt vervolgens de biologische instant cacaopoeder. U dient in een procedure vast te leggen hoe elk ingrediënt te traceren is. Bijvoorbeeld door de partij van het ingrediënt een uniek registratienummer mee te geven. Voor het ingrediënt cacao ziet dat er als volgt uit: Ingekocht ingrediënt Verwerkt ingrediënt Verkocht product met verwerkt ingrediënt Cacaobonen in kg met registratienummer Hoeveelheid cacao in kg uit cacaobonen met registratienummer Instant cacaopoeder, met hoeveelheid cacao in kg met registratienummer De cacao wordt verwerkt in partijen met de volgende lotnummers 234, 235 en 236 4

5 Massabalans - twee voorbeelden Geen enkele massabalans is hetzelfde, dat maakt het lastig om representatieve voorbeelden te geven. We maken onderscheid tussen een handelsbedrijf en een productiebedrijf, omdat die van een productiebedrijf wezenlijk anders is dan die van een handelsbedrijf. Een handelsbedrijf brengt geen wijzigingen meer aan aan een product, waardoor de massabalans over het algemeen eenvoudiger is. 1. Voorbeeld massabalans handelsbedrijf Stel: u verkoopt appelstroop die wordt gemaakt in Duitsland. U verhandelt deze appelstroop. U maakt een massabalans van de appelstroop over de maand mei. De letters A, B, C en D corresponderen met de documenten die horen bij de onderbouwing van de massabalans. Voor die onderbouwing vindt u verderop in dit artikel een overzicht. Beginvoorraad potjes appelstroop op 1 mei (A1) Ontvangen potjes appelstroop in de maand mei (B) Verkochte potjes appelstroop in de maand mei (C) Eindvoorraad potjes appelstroop op 31 mei (A2) 2. Voorbeeld massabalans productiebedrijf Stel: u produceert appelstroop en verkoopt deze. Daarvoor koopt u appels, suikerbieten en suiker in. U maakt een massabalans voor de appels in de maand mei. Beginvoorraad appels in kg op 1 mei (A1) Ontvangen appels in kg in de maand mei (B) verwerkte appels in kg in de maand mei (D) Eindvoorraad appels in kg op 31 mei (A2) Documenten Ruimte voor opmerkingen bij documenten en documentnummers Voorraadmutaties A1 en A2 Factuurnummers van aan- en verkoop B en C Vrachtdocumenten van aan- en afvoer B en C Productieformulieren Productspecificaties/ werkreceptuur Traceerbaarheid Scheiding gangbaar en bio Productiegegevens D (deze documenten zijn alleen van toepassing als uw bedrijf produceert) Etiketten 5

6 Wij zijn geen adviesbureau Maar waarom geeft Skal eigenlijk geen bedrijfsadvies? Onze medewerkers krijgen regelmatig de vraag van bedrijven hoe zij het beste aan de bio-regelgeving kunnen voldoen. Het lastige bij het beantwoorden van dit soort vragen is dat onze medewerkers geen bedrijfsspecifieke adviezen mogen geven. Als toezichthouder informeren wij bedrijven over de biologische regelgeving. Deze regelgeving is niet zo gedetailleerd dat er een bedrijfsspecifiek antwoord kan worden gegeven. Het is aan een biologisch bedrijf zelf om de risico s te vinden in de eigen bedrijfsvoering en hier actie op te ondernemen om besmetting van biologische producten te voorkomen. Omdat onze medewerkers ook wel snappen dat dit frustrerend is, geven zij vaak als antwoord welke invullingen zij in de praktijk tegenkomen bij andere biologische bedrijven. Het is aan u om te bepalen wat het beste past bij uw bedrijf. Klanttevredenheidsonderzoek: 7,9 voor inspecties Skal voert elk kwartaal een klanttevredenheidsonderzoek uit. Daarvoor bellen we bedrijven die net door ons geïnspecteerd zijn. Hoe beoordelen zij de inspecteurs van Skal? En de inspecties zelf? Dit zijn de resultaten van de eerste drie kwartalen van ,0 9,0 8,0 7,0 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 Tevredenheid inspectie 7,9 totaal (n=157) 7,9 lanbouw (n=79) Respondenten van het klanttevredenheidsonderzoek waarderen met name de deskundigheid van de inspecteurs, het goede verloop en de duidelijkheid van de inspectie. Verbeterpunten zijn de informatievoorziening, tijdsduur van een inspectie en de planning. Deskundig 81% van de bedrijven die in het derde kwartaal bevraagd zijn, hebben vorig jaar ook een inspectie gehad. Bijna een derde van hen (32%) beoordeelt de inspectie van dit jaar als (veel) beter. 7,9 bereiding (n=78) Efficiënt Respondenten zijn in het derde kwartaal van 2017 tevreden over de relevantie van de vragen die inspecteurs hen stellen (95%). Ook geeft 98%van de respondenten aan het (helemaal) eens te zijn met de stelling dat de inspecteur het rapport met hen heeft doorgenomen en toegelicht. In vorige onderzoeken werd dit minder goed beoordeeld. Veel beter Beter Inspectierapport Ook het inspectierapport wordt in het derde kwartaal Slechter Weet niet Veel slechter Hetzelfde goed beoordeeld. 41%van de respondenten gaf aan het helemaal eens te zijn met de stelling Het inspectierapport was goed leesbaar en 52% was het eens met deze stelling. Wat vindt u? Wilt u uw mening geven over Skal? Dat kan! Maak dan even tijd voor het beantwoorden van vragen als u gebeld wordt door ons onderzoeksbureau. Met uw hulp kunnen wij onze inspecties verder verbeteren. 6

7 Tip uit onze inbox Praktische oplossing In ons klantenportaal kunt u uw certificatiegegevens delen met uw Nederlandse afnemers. Uw afnemer kan dan uw certificaat online inzien en krijgt een van Skal zodra er iets aan uw bio-certificaat t is veranderd. Zo weet uw afnemer zeker dat u gecertificeerd eerd bent. Natuurlijk kunt u uw Nederlandse toeleveranciers ers ook vragen hun certificaatgegevens met u te delen via het klantengebied. Zo kunt u alle actuele certificaten van uw toeleveranciers tonen aan onze inspecteurs. En heeft u veel toeleveranciers? Dan kunt u alle certificaten downloaden in één Excelsheet. We hopen dat deze dienst eraan bijdraagt dat we minder afwijkingen hoeven te schrijven op dit onderwerp. Deel je bio-certificaat met elkaar! Ook onze inspecteurs vertellen dat er nog genoeg bedrijven zijn die niet weten dat ze bio-certificaten kunnen delen met elkaar. Terwijl het zo makkelijk is. Hoe werkt het? Na de inlog op het klantengebied gaat u naar Certificaten uit mijn netwerk. Daar vindt u een handleiding en kunt u aangeven met wie u uw certificaatgegevens wilt delen. 7

8 Skal op de Bio-beurs Op 17 en 18 januari staat Skal op de Bio-beurs in de IJsselhallen in Zwolle Heeft u vragen over de regels en het toezicht op Europees biologisch keurmerk EKO-keurmerk Europees keurmerk Nederlands Publiek Privaat Biologisch volgens bio-wetgeving Basis is de bio-wetgeving, aanvullende eis: 2 concrete verbeterdoelen per jaar op 2 verschillende duurzaamheidsthema s Gebruik keurmerk is voorbehouden aan gecertificeerden Skal Gebruik EKO-keurmerk voorbehouden aan licentiehouders stichting EKOkeurmerk. Voorwaarde is Skal certificering. biologische productie? Loopt u als gecertificeerde tegen dingen aan waar u niet uitkomt? Of denkt u erover biologisch te gaan produceren? Bezoek dan tijdens de Bio-Beurs onze stand D244. We gaan graag met u in gesprek! Colofon Skal Actueel is een uitgave van Skal Biocontrole, toezichthouder op de biologische productie, aangewezen door het ministerie van Economische zaken en Klimaat. Skal Actueel is gedrukt op FSC gecertificeerd papier. Skal Actueel wordt kosteloos toegezonden aan geregistreerde bedrijven en relaties. ISSN nr Eindredactie: Skal Biocontrole, Zwolle. Ontwerp: Viesrood, Zwolle. Druk: drukkerij Bredewold, Wezep. Dr. Klinkertweg 28 a T info@skal.nl postbus 384, 8000 AJ Zwolle F