PLAN SPUIHAVEN OPENGRAVEN HAAGSE GRACHTEN

Transcriptie

1 PLAN SPUIHAVEN OPENGRAVEN HAAGSE GRACHTEN DEN HAAG 5 DECEMBER 2014 Strijland

2 PLAN SPUIHAVEN Kan Den Haag weer een Grachtenstad worden? In het plan Spui Haven worden de eertijds aanwezige grachten weer open gegraven en bevaarbaar gemaakt: Nieuwe Haven, Ammunitie Haven, Schedeldoeks Haven, Wijn Haven, Turf Gracht en Spui-Haven. In de toekomst is het dus mogelijk vanaf het Spui pal voor de Nieuwe Kerk en Stadhuis met rondvaartboten de stad en regio in te varen. Het weer open graven van grachten en kanalen is niet nieuw in Nederland: Amsterdam, Utrecht(Catherijnesingel), Zaanstad, Breda, Tilburg, Drachten: overal zijn en worden grachten en kanalen weer open gegraven. Het plan Spui Haven sluit aan bij de forse investeringen die Den Haag gepleegd heeft bij de Noordwal en de bruggen over de Koninginnegracht. Voor het plan is geld beschikbaar: op 7 november jl trok de Gemeenteraad 190 miljoen euro onrendabel uit om Spuikwartier op te knappen. Onder de Spui Haven en Muziekzaal is ruimte voor een parkeergarage van ca. 800 plaatsen boven de bestaande capaciteit van de garages onder Danstheater. Het bestaande door architect Rem Koolhaas te renoveren en uit te breiden Danstheater komt ook aan het water te liggen. De leegstaande Ministerie toren staat in de toekomst aan het water van Wijn Haven, Turf Gracht en Schedeldoeks Haven. Deze prestigieuze ligging maakt de toren goed geschikt voor ontwikkeling tot appartementen gebouw in het hogere segment van de markt: Spui Haven Apartments. Aan de Turf Gracht is een overdekte sloepen haven opgenomen: een unieke kwaliteit die nergens in Den Haag wordt aangeboden. In de tweede fase van het plan wordt het Prins Bernhard viaduct gesloopt tot aan de Zwarte Weg. Bekostiging hiervan valt buiten het genoemde budget van 190 miljoen euro en start bij leegkomen van Gebouw de Terminal. De nieuwe Muziekzaal wordt een permanente locatie voor Hofvijverconcerten, (in de toekomst dus Spui Haven concerten)waar de internationale culturele elite elkaar in de ruime foyers en dakterrassen met uitzicht op de Spui Haven kan ontmoeten. De zaal wordt aan drie zijden omringd door water: een bijkans Venetiaanse setting. De Muziekzaal is klassiek vormgegeven volgens de ontwerpschema s van de Italiaanse renaissance architect Palladio. Ruime trappen, goed op de zon gelegen, die vanaf de Turfmarkt en de Muziekzaal het water van de Spui Haven inlopen, bieden voor iedere Hagenaar verpozing en vertier. Wandelaars kunnen door een afwisselend stelsel van brede kades, intieme overdekte gaanderijen, bruggetjes en de klassiek vormgegeven colonnade voor de nieuwe Muziekzaal een boeiende rondgang langs de Spui Haven maken. De steiger voor de rondvaartboten ligt in de beschutting van een arcade: hotel en rondvaartboten vormen zo een ijzersterke nieuwe toeristische combinatie. 2

3 Het opengraven van de grachten is het gedroomde middel om het doel van het nieuwe Gemeentebestuur te realiseren: maak van Rivierenbuurt, Spuikwartier een Oude Centrum weer een samenhangend geheel die deze havenbuurt tot in de jaren 60 kende. Zoals gezegd, er is geld voor en het plan is realiseerbaar binnen de wens van de Gemeenteraad: opleveren in Natuurlijk is er een maar in het plan: Het is in strijd met datzelfde Raadsbesluit van 7 november jl. want er is geen nieuwbouw van een Koninklijk Conservatorium opgenomen. De keuze voor Den Haag die voorligt is de volgende: Een Spuikwartier met bevaarbare grachten een klassieke muziekzaal, gerenoveerd Danstheater en prestigieuze woontoren. En een waterprogramma met rondvaartboten en prive sloepen. Of toch maar weer een Spuikwartier conform de huidige plannen met, naast nieuwbouw van NDT, RO en KC, een grote hoeveelheid commercieel vastgoed waarvan afzet immer ongewis is. Initiatiefnemer van dit plan was als ambtenaar betrokken bij het besluit van B&W in 1974 (stoppen met aanleg snelwegenstelsel rond de binnenstad) alsmede in 1986, stoppen met uitbreiding Stadhuis Monchyplein. Wederom staat B&W, die op 5 januari 2015 moet beslissen welke bouwconsortia worden uitgenodigd voor plan-prijs aanbieding op grond van Raadsbesluit jl. 7 november, met de publicatie van dit plan voor een historische en dus moeilijke keuze. Ir R.A.Strijland Stedenbouwkundige Dienst Stadsontwikkeling Den Haag 1974,

4 HISTORIE HAAGSE GRACHTEN Turfmarkt ca Haagse grachten 2014 Haagse grachten voor 1900 Haagse grachten

5 STEDENBOUW SPUIHAVEN TURFGRACHT WIJNHAVEN S C H E D E L D O E K S H A V E N ORANJEBUITENSINGEL A M M U N U T I E H A V E N 5

6 ARCHITECTUUR Palladio versus Goldberg Voor de architectuur zijn twee diametraal gestelde architectuur opvattingen gehanteerd. De Muziekzaal is ontworpen volgens de schema s van de Italiaanse renaissance architect Palladio. De formele plaatsing in de as van de Nieuwe Kerk is daarbij van groot belang evenals de daarbij behorende gevelopbouw Muziekbeleving is ook en vooral ontmoeting in gaanderijen en foyers. Dat is het succes van het Concertgebouw, de huiskamer van de RvB s en RvC s van Nederland. De layout van de nieuwe Muziekzaal weerspiegelt de wens tot die dubbele muziekbeleving. De herontwikkeling van de Ministerie toren grijpt terug op de symboliek van de American Dream: de Marina Towers in Chicago van Bertrand Goldberg. In de onderbouw wordt een overdekte sloepenhaven opgenomen. De aanzet tot up market city living welke tot nu toe in deze vorm in Den Haag ontbreekt. Met deze architectuur wordt rekenschap gegeven van het feit dat het Spuikwartier op het grensvlak van moderne en klassieke architectuur ligt en wordt een verbinding daartussen aangebracht. Het plan gaat ervan uit dat de beide auteursrecht houders op te renoveren/handhaven gebouwen als architect worden ingeschakeld: respectievelijk Rem Koolhaas Danstheater en Carlos Weebers Hotel. 6

7 7

8 FUNCTIEKAART SPUIHAVEN TURFGRACHT WIJNHAVEN FASE II FASE I Nieuwbouw Muziekzaal Renovatie NDT 2 Hotel/Woningbouw + Uitbreiding (3000 m ) Spuihaven (aanlegplaats 10 rondvaart boten) Spuihaven City Apartments (300 Appartementen) FASE II Terminal Woningen (150 Appartementen) Schedeldoekshaven Ammunitiehaven Amoveren Prins Bernhard viaduct 8

9 9

10 SPUIHAVEN GARAGE Spuihaven garage 2 laags - ca. 800 plaatsen 10

11 COLOFON Planinitiatief en stedenbouw: Ir R.A. Strijland Overige auteursrecht houders: Parkeergarage, Muziekzaal, Woontoren, bruggen, openbare ruimte: Architectencombinatie Spui Haven (SCALA Architecten Den Haag, BromBeer Architecten) Renovatie Danstheater Uitbreiding Hotel : Rem Koolhaas (OMA), Rotterdam : Carlos Weeber, St Willibrord Curaçao