VEILIG EN RENDABEL BELEGGEN. kapitaal krachtiger te maken

Transcriptie

1 VEILIG EN RENDABEL BELEGGEN adviezen om u(w) kapitaal krachtiger te maken 20concrete en hoe De Belegger u daarbij helpt

2 Inhoud 01 VOOR ALLES: KEN UZELF! HET VERSCHIL TUSSEN HET RISICO DAT U WILT EN HET RISICO DAT U KÚNT NEMEN VRAAG ALTIJD EEN TWEEDE OPINIE NEEM GEEN RISICO S DIE U ZÉLF KUNT VERMIJDEN SPREIDING, SPREIDING, SPREIDING HELP, DE RENTE IS TE LAAG! IS VASTGOED ECHT ALTIJD VAST GOED? HOE ACTIEF MOET EEN BELEGGER ZIJN? BELEG IN EEN BEDRIJF, NIET IN EEN GETAL ZO CONSTRUEERT U EEN PORTEFEUILLE OP ÚW MAAT BELEG SYSTEMATISCH HERSTEL REGELMATIG HET EVENWICHT TIMING, TIMING, TIMING VERLIES U NIET IN DE WAAN VAN DE DAG: FOCUS! HOED U VOOR EEN VRIJBLIJVENDE BETAAL GEEN CENT TE VEEL! THERE S NO SUCH THING AS A FREE LUNCH LET OP DE KLEINTJES DE TECHNOLOGIE IS UW VRIEND NÚ MOET U ERBIJ ZIJN Vooraf Het afgelopen jaar, en dan vooral op de momenten dat de financiële markten het moeilijk hadden, werd mijn mailbox overstelpt. Met mails van zogenaamde professionele adviseurs. Wellicht hebt u ze ook gekregen? Helaas brachten die adviseurs niet de boodschap dat de aandelenmarkten nu wel erg goedkoop waren. En hoopgevend waren ze al helemaal niet. Nee, met kundige grofheid leverden die s het einde van ons financiële bestel recht in mijn gezicht. De beurzen zouden crashen. En eigenlijk hadden we nog niets gezien. Wie het nog niet benauwd had gekregen van alle onheilsberichten in de media, werd dat vast wel bij het lezen van die apocalyps-mails. En dat is net de bedoeling van de afzender, op een moment dat dit heel gemakkelijk kan. Angst zaaien! Om zelf te kunnen oogsten. Want was de lezer voldoende gedeprimeerd? Dan volgde de oplossing. Het is nog niet te laat! Verkoop uw aandelen! Meer nog: wij hebben voor u het recept om rijk te worden dankzij de complete chaos die weldra zal volgen. Maar u moet snel zijn! Berouw voor de zonden, het was nog niet te laat. Het zegt veel over de agressieve stijl van de afzender. Met edelmoedigheid heeft het alleszins niets te maken. Terend op al aanwezige twijfels, creëerde hij valse behoeftes. Om vervolgens uiteraard de oplossing aan te reiken. En dat zijn dan niet zelden ingewikkelde financiële producten, waarmee u honderden procenten winst kunt behalen. Juist, ja... Een mens met vragen zoekt nu eenmaal een houvast. En net dan ben je kwetsbaar voor zulke junkmails. Het blijft hemeltergend dat mensen misbruik maken van angst. En dat nu er aantrekkelijkste koopkansen zijn. Wie zich liet misleiden, ziet mooie winsten aan zijn neus voorbijgaan. En kijkt zelfs aan tegen grote, oplopende verliezen. Bijzonder jammer. Doe het anders Wij pakken het graag anders aan. Wij bieden een echt houvast. Met een boekje dat informeert, dat u begeleidt op uw route naar beleggingssucces. Dat mensen net wapent tegen de soms irrationele emoties op de financiële markten. Een boekje met concrete antwoorden op tal van praktische vragen. Een manier ook om u te tonen dat de analisten van De Belegger, dag in dag uit, in alle ernst bezig zijn om u te gidsen. Om u te helpen bij het vermijden van valkuilen. En om kansen te zoeken. Hoe leest u dit boek het best? Dit boek bevat 20 hoofdstukken. Elk hoofdstuk geeft een antwoord op de belangrijkste vragen rond goed en veilig beleggen. En toont u hoe De Belegger u kan helpen: links leest u telkens een gouden beleggingsprincipe, rechts leggen we uit hoe wij u daar bij helpen. Hebt u nog nooit belegd? U vindt er gradueel uw weg in. Bent u een ervaren belegger, maar kent u De Belegger niet? Ook voor u is dit boek nuttige lectuur. U ontdekt de filosofie van De Belegger. En maakt kennis met ons blad, en hoe u dat efficiënt kunt gebruiken. Maar het boek is ook geschreven om iemand die met een specifieke vraag zit over beleggen, rechtstreeks te leiden naar de relevante vraag - en het antwoord daarop. Ik wens u veel, verhelderend en nuttig leesplezier! Gert Bakelants, hoofdredacteur De Belegger

3 01 Voor alles: ken uzelf! Een aantal zaken zijn vanzelfsprekend. Een dame van 80 jaar belegt haar centen bijvoorbeeld níet op de beurs. En wie een beperkt budget heeft en slechts enkele duizenden euro s kan spenderen, laat deze buffer het best op een spaarboekje rusten. Maar u hoeft ook niet over heel grote kapitalen te beschikken om gespreid te beleggen, in diverse beleggingen, waaronder ook aandelen (zie verder op pagina 12). Alles start bij het begin. En als het over beleggen gaat, dan is het begin: u. Het is een huizenhoog cliché, maar het klopt wel als een bus: beleggen is voor iedereen anders. Wat geschikt is voor de ene, moet de andere zeker mijden. Hoeveel van uw vermogen belegt u het best in vastgoed, aandelen, obligaties en alle andere beleggingsvormen? Het hangt van verschillende factoren af: leeftijd, gezinssituatie, de omvang van uw vermogen, uw uitgavenpatroon en inkomsten, uw toekomstplannen, Gezond verstand moet primeren. De befaamde beleggingspiramide is daar een uiting van. Eerst zorgt u voor een brede, stabiele fundering, met een eigen woning, een spaarboekje, termijnrekeningen, kortom, de essentials. Zodra die fundering er is, mag u daar een kleinere verdieping op bouwen, met levensverzekeringen, (staats)obligaties, pensioenplannen. Hoger in de piramide is er dan plaats voor (aandelen)fondsen en individuele aandelen. Hebt u daarna nog geld te investeren? Dan kunt u voor een klein deeltje terecht bij grondstoffen en edele metalen, of afgeleide producten. Volgt u het principe van de piramide? Dan neemt u automatisch alleen meer risico naarmate u geld voor een langere periode kunt missen. Beleg zeker nooit in aandelen met geld dat u op korte termijn nodig hebt. En al zeker niet met geleend geld. Een eerste opmerking: wees eerlijk! Te veel mensen potten vandaag al hun geld op en parkeren het op een spaarrekening in afwachting van ja, van wat? Wellicht verlamd door de bankencrisis van de jongste jaren. Al uw geld op een of meerdere spaarboekjes zetten, dat heeft niets met beleggen te maken. Het kan zelden echt gepast zijn. Echte bescherming van uw vermogen heeft met spreiding te maken, in functie van uw eigen persoon, met heel specifieke behoeftes en doelstellingen. Beleggen en sparen moet gepast zijn en afgestemd op uw specifieke noden. Int u bijvoorbeeld maandelijks een klein pensioen, maar hebt u tijdens uw loopbaan wel een aardig kapitaaltje opgebouwd? Dan wilt u wellicht extra inkomen uit dat kapitaal genereren. U wilt in functie van uw uitgavenpatroon op een zeker bijkomend inkomen terugvallen. Dan moet u een (groot) deel van het vermogen in vastrentende producten beleggen, zodat volatiele aandelenmarkten de portefeuille niet in gevaar brengen. Voor het gepaste beleggingsprofiel moet u in eerste instantie bij uzelf te rade gaan. Daarom is dit de fase waarbij De Belegger u het minst kan helpen. Wat doen we wel? De diverse beleggingsvormen op de voet volgen, evalueren en bespreken. Zodat u à la carte uw eigen piramide gepast kunt invullen. Lukt dat niet meteen? Dan kunt u altijd terecht op onze advieslijn, een exclusieve (gratis) dienst voor de abonnees van De Belegger. Elke woensdagvoormiddag staan onze analisten hen met raad en daad bij. 4 5

4 02 Het verschil tussen het risico dat u wilt en het risico dat u kúnt nemen Beleggen is voor iedereen anders. En dat geldt dus ook voor de samenstelling van de aandelenportefeuille. Wat voor de ene gepast is, is voor de andere al te risicovol. Iedereen moet à la carte zijn aandelenportefeuille kunnen samenstellen. Daarom werkt De Belegger met een risicoratingsysteem. Uhebt uw persoonlijke vermogenssituatie op een rijtje gezet. Dan is het nu tijd voor actie. Stem uw beleggingen af op uw persoonlijke profiel. Bankiers en vermogens - beheerders spreken over een risicoprofiel. Zij moeten zo n risicoprofiel opstellen, in het kader van MiFID (Markets in Financial Instruments Directive), een Europese richtlijn ter bescherming van de financiële consument. De financiële warenhuizen mogen u geen producten aanbieden die niet aansluiten bij uw persoonlijke risicoprofiel. We benadrukken het nog eens: wees zo objectief mogelijk in de analyse van uw eigen wensen en mogelijkheden. Na een lange periode van stijgende beurzen vinden mensen maar al te vaak van zichzelf dat ze wel wat meer risico kunnen dragen. En omgekeerd zweert menige belegger bij veiligheid, na een langdurige periode van dalende beurskoersen. Menselijk? Ja, maar puur door emoties bepaald. En dat leidt zelden tot goede resultaten. Integendeel. En in de huidige situatie? Na meer dan een decennium rampspoed (twee grote financieel-economische crisissen, oorlogen en terrorisme, natuurrampen, de bankencrisis, boekhoudfraudes, ) hebben veel mensen hun buik vol van de beurs. De grote beleggers (banken, verzekeraars, fondsen) zorgden voor extra verkoopdruk, onder druk van strengere solvabiliteitsnormen. Aandelen en beurs zijn negatief geladen woorden. De financiële pers spreekt van een overgave van de kleine belegger. Laat u niet beïnvloeden door het sentiment van de dag, maar breng objectief uw eigen situatie in kaart en handel daar consequent naar. Dat biedt de beste bescherming. En dan passen aandelen(fondsen) zeker in dat plaatje. Aandelen met een rating 1 hebben een relatief laag risico. Uiteraard schommelen ook deze aandelen met het marktsentiment, maar dat doen ze minder hard dan aandelen met risicograad 2 en 3. Dat heeft te maken met de relatief hogere kwaliteit van dit soort aandelen. Bij de toekenning van de risicograad letten we vooral op de gezondheid van de balans. Zijn de schulden niet te hoog? En hoe zijn ze gestructureerd? Ook de aard van de activiteiten is bepalend. Cyclische aandelen hebben een sterk schommelend winstverloop, dat sterk afhankelijk is van de wereldconjunctuur. Ze krijgen zelden risicorating 1. Ook bedrijven met een kwetsbare technologie horen hier niet thuis. Want wat vandaag hot is, kan morgen alweer verouderd zijn. Bedrijven met haast voorspelbare kasstromen passen hier dan weer wel perfect. u Advies K koopwaardig H+ houden & (bij)kopen op koerszwakte H houden H- houden & verkopen op koerssterkte V verkopen u Risicograad 1 gemiddeld marktrisico of lager 2 hoger dan gemiddeld 3 speculatief Uiteraard zijn nog andere factoren van belang, zoals de kwaliteit van het management, het gevaar van te dure overnames, kapitaalverhogingen, Aandelen met rating 2 kunnen best heel aantrekkelijk zijn, maar ze hebben een hoger dan gemiddeld risico. Hou daarmee rekening en beperk het gewicht van zulke aandelen, in functie van uw risicoprofiel. Aandelen met rating 3 zijn erg speculatief. Ze zitten meestal in nauwe schoentjes en verbetering is niet snel te verwachten. In feite zijn het gokaandelen. Een goede huisvader blijft daar beter van weg. 6 7

5 03 Vraag altijd een tweede opinie De beleggingsvoorstellen van bankiers zijn ongetwijfeld goed bedoeld. Maar dubbelcheck altijd of het voorgestelde financiële product voor u gepast is. En zijn de voorgespiegelde rendementen haalbaar? Misschien zijn er voor hetzelfde risico betere alternatieven op de markt? Een tweede, onbevooroordeelde opinie kan van goudwaarde zijn. Koopt u een nieuwe keuken of auto? Dan bezoekt u ook meer dan één zaak. Om het aanbod te vergelijken, op kwaliteit én op prijs. Voor financiële producten is dat niet altijd gemakkelijk. Bovendien komt er ook nog eens de factor kans op verlies bij. Elke meubelzaak bejubelt zijn aanbod, en bij de bank is dat niet anders. Volledig normaal, maar u moet alles aftoetsen. De zogenoemde Chinese Walls zorgen ervoor dat bij banken geen belangenvermenging ontstaat tussen afdelingen. Bijvoorbeeld tussen mensen die aandelen aan de man moeten brengen en mensen die de portefeuille van de klant oordeelkundig moeten beheren. Dat is de theorie. In de praktijk durft dat al wel eens mis te lopen. Herinner u de beursintroductie van Facebook. Een naam als een klok, die dus op veel interesse kon rekenen. Er was blind enthousiasme, en de begeleidende banken remden dat niet af integendeel zelfs. De volkswaanzin werd misbruikt om het aandeel tegen hoger dan verhoopte prijzen naar de beurs te brengen. Goed voor de grote aandeelhouders van Facebook en lucratief voor de begeleidende banken, die hogere commissielonen konden opstrijken. Maar wat bleek achteraf? De banken beschikten over heel wat minder flatterende informatie over Facebook Informatie die zulke hoge introductiekoersen niet verantwoordde. Het vervolg kent u: Facebook ging na de beursintroductie onderuit. En de beleggers - klanten van de banken - zitten nog steeds op de blaren. Gelukkig hangt er niet altijd zo n kwalijk geurtje aan het aanbod van de banken. Integendeel, meestal zijn ze te goeder trouw. Maar u mag ook niet naïef zijn. Een financiële instelling is een onderneming met een winstoogmerk. Ze spreekt, net zoals de meubelzaak, voor eigen winkel en streeft logischerwijze zo hoog mogelijke marges na. Daar is niets mis mee. Want het is uw taak om u grondig te informeren alvorens u iets koopt - ook en vooral als het gaat over financiële producten. Hier biedt De Belegger een grote toegevoegde waarde. De Belegger beschikt over zes fulltime analisten, die ieder in een bepaalde materie gespecialiseerd zijn. Met verstand van zaken oordelen zij onbevooroordeeld over aandelen, obligaties, munten en financiële producten. Onafhankelijk is nog altijd onze grootste troef. De Belegger verdient geen geld aan producten, zodat iedere analist ongezouten zijn mening kan geven. Geen belangenconflicten, zoals die bij financiële instellingen wel kunnen voorkomen. Om zijn onafhankelijkheid te verzekeren, aanvaardt De Belegger geen reclame. Niet in de printversie, niet op de website. Niemand kan dreigen om zijn reclame-uitgaven te bevriezen, als de analisten van De Belegger zich te kritisch uitlaten over bepaalde beleggingen. In de praktijk ventileren we telkens een mening over de actuele beleggingsthema s. In ons blad en dagelijks op onze website (). Vooral over aanbiedingen van vastrentende producten vindt u daar onze opmerkingen én interessante alternatieven - als die er zouden zijn. Voor specifieke, individuele gevallen hebben we een dienst voor abonnees. Krijgt u een voorstel van uw bankier? Dan kunt u er met uw vragen terecht. Na onderzoek krijgt u een gepast antwoord in de mailbox. Soms zit een mens verveeld met heel specifieke, persoonlijke vragen. Dan maakt u gebruik van de advieslijn op woensdagvoormiddag. De analisten van De Belegger staan hun abonnees dan telefonisch te woord. Gratis, want deel van onze dienstverlening. Vergeet ten slotte ook niet dat voor rendement, zowel bij obligaties als bij aandelen, het fiscale aspect bepalend is. En precies dat aspect behandelt De Belegger regelmatig. Gepaste informatie en advies die u gegarandeerd extra rendement opleveren. 8 9

6 04 Neem geen risico s die u zélf kunt vermijden Als het gaat over aandelen adviseren we om beperkt te investeren in aandelen met een hoger dan gemiddeld risico. Gaat alles goed? Dan kennen deze aandelen een bovengemiddelde stijging, zodat de kleinere investering alsnog de moeite loonde. Loopt het mis? Dan is de schade beperkt, door het relatief lagere gewicht. Laat het totale gewicht van aandelen met rating 2 niet te hoog oplopen. Wat is onze richtlijn? Het totale gewicht van risico 2 in de aandelenportefeuille moet tot een kwart beperkt blijven. Uiterst voorzichtige beleggers leggen de limiet op 10 procent, actieve beleggers met een hoger risicoprofiel mogen dan weer net iets verder gaan. Omdat heel veel mensen in obligaties beleggen, staan we hen zeker bij in deze tijden van lage rente. Uiteraard waarschuwen we meermaals voor de historisch lage rentes. Maar we zeggen altijd hoe u optimaal met de wijzigende situatie kunt omgaan. Zo geven we in onze financiële barometer voor elke munt aan wat de aanbevolen looptijd is voor een obligatie, rekening houdend met parameters zoals de verwachte inflatie, de rentecurve, Voor andere valuta dan de euro geven we bovendien de beste spreiding. y belief is that because the system is Mnow more stable, we ll make it less stable through more leverage, more risk taking (Myron Scholes, derivatenspecialist). Vrij vertaald: als een mens zich veilig voelt in een financiële omgeving, durft hij meer risico s nemen. Ook het omgekeerde is waar: bij een groot risicogevoel, haakt hij af. Gevoel is uiteraard een subjectieve indruk. En die stemt zelden overeen met de realiteit. Als vrijwel iedereen een bepaalde belegging als veilig beschouwt, is meestal het tegenovergestelde het geval. Logisch: als haast iedereen hetzelfde wil, is de gevraagde prijs gegarandeerd te hoog. En als de grote massa iets wantrouwt, zoals dat vandaag gebeurt met aandelen, dan is de prijs logischerwijze té laag. En nochtans zijn die bedrijven veel gezonder dan de meeste overheden, van wie het obligatiepapier nochtans zo gretig wordt gekocht. Want wat betekent zonder risico? Wie in veilig langlopend staatspapier belegt, zit met een bijkomend probleem. De obligatiekoersen zullen gevoelig dalen bij stijgende rentes. En dan dreigen potentieel grote koersverliezen. Krijgen we de komende jaren dan ook nog eens een hoge inflatie, zoals sommige economen beweren? Dan kunnen veilige beleggingen een nachtmerrie worden. En wat vandaag als te mijden gepercipieerd wordt, kan dan wel eens de meest veilige haven zijn. En zoals altijd moet gezond verstand de bovenhand krijgen. Risico s kunt u indekken door spreiding in de tijd. Dit geldt zowel voor aandelen als voor obligaties. Voor obligaties moet u het risico vandaag beperken door lange looptijden te vermijden. Maar ook hier: spreiden in de tijd. Zorg ervoor dat elk jaar een belegging op vervaldag komt. Als al het geld tegelijk vrijkomt, bent u erg kwetsbaar voor de intrestvoorwaarden op dat moment. Vervallen uw stukken gespreid in de tijd? Dan compenseert u minder gunstige voorwaarden met momenten dat u wel interessante voorwaarden kunt rapen. u Financiële barometer Munt Koers (1 euro =) Koers munt Rente Tienjaarsrente Advies Aanbevolen Hoogste (1) Huidige Laagste (1) sinds 1/1/12 3 maand 10 jaar trend verwacht (2) looptijd EUR ,00% 2,63% basis portefeuille ca. 75% 4 à 5 jaar USD 1,60 1,310 0,86-0,9% 0,10% 1,87% samen met CAD: 5 à 7,5% 3 à 5 jaar AUD 2,07 1,244 1,17 +1,8% 3,37% 3,42% deels winstnemen 3 à 4 jaar CAD 1,74 1,273 1,22 +3,8% 0,98% 1,97% samen met USD: 5 à 7,5% 4 à 5 jaar NZD 2,56 1,580 1,51 +5,3% 2,48% 3,69% deels winstnemen 4 à 5 jaar GBP 0,98 0,808 0,61 +3,4% 0,27% 1,98% beperkte positie (2 à 3%) 4 à 5 jaar TRY 2,57 2,355 1,14 +4,1% 6,41% 8,15% houden (max. 2 à 3%) 3 à 4 j SEK 11,67 8,632 8,23 +3,1% 1,05% 1,62% aanbevo n po 3 NOK 9,885 7,474 7,23 +3,7% 0,58% 2 7% a 3 ZAR 14,14 10,846 7,20-4% 4 7 h 3 HUF 320,76 282, w 4 (1) Periode

7 05 Spreiding, spreiding, spreiding en man die heel zijn fortuin riskeert Evoor een investering hangt de dwaas uit, hoe groot ook de mogelijke winst mag zijn. (Daniel Bernoulli, wiskundige uit de 18de eeuw) Spreiden biedt de beste bescherming van uw vermogen. Alles dan maar op vastgoed en de klassieke spaarrekening, zoals heel wat mensen het zien? Dat heeft weinig met spreiding te maken. Zeker nu ook voor de modale belegger diverse beleggingsvormen binnen handbereik zijn, al dan niet bankproducten. Hoe ver deze spreiding kan gaan, hangt af van uw risicoprofiel. Maar ook met een defensief profiel is meer spreiding mogelijk dan wat de meeste mensen vandaag toe - passen. De Amerikaanse acteur en komiek Danny Kaye verwoordde het als volgt: Geld alleen maakt niet gelukkig. Je hebt ook aandelen, obligaties, goud en onroerend goed nodig. Spreiding over diverse beleggingen dient om de systemische risico s op te vangen. Gebeurtenissen die heel de financiële markt treffen, zoals een wereldwijde economische crisis, een olieschok, terroristische aanslagen, oorlog, politieke instabiliteit, Maar ook binnen elke beleggingsvorm apart is spreiding een absolute noodzaak, zeker als het gaat over aandelen en obligaties. Dat moet om de niet-systemische risico s in te dekken. Bedrijfseigen risico s, zoals een brand bij een bedrijf, een boekhoudschandaal, een staking, En die kunt u door voldoende diversificatie vrijwel helemaal bannen. Een enkele professionele belegger zal dit laatste betwisten. Waarom? Bij een te fors doorgedreven spreiding evolueert de waarde van het mandje beleggingen steeds meer met het gemiddelde, luidt het. De kans op outperformance wordt dan per definitie kleiner. Superbeleggers zoals Warren Buffett richten zich dan ook slechts op een handvol bedrijven. Maar in de praktijk heeft een goede spreiding voor de meeste beleggers wel degelijk voordelen. Hoe meer uw geld verspreid zit, hoe kleiner de impact op uw totaal vermogen als het met een van uw investeringen fout loopt. De spreiding over diverse beleggingsvormen is afhankelijk van uw risicoprofiel. Net daarom behandelen we zoveel mogelijk verschillende types van beleggingen. De Belegger volgt zowel de aandelenbeurzen, de obligatie- en de valutamarkten, als grondstoffen en edele metalen. De emerging markets, zeg maar de groeilanden (geografische diversificatie), krijgen elke week een prominente plaats in De Belegger, met op de website extra analyses en adviezen, ook over beloftevolle regio s. Vanwege hun hogere risico s komen beleggingen zoals grondstoffen en groeilanden vaak ook aan bod via trackers. Dat zijn beursgenoteerde fondsen, die de voordelen van een klassiek fonds (spreiding) combineren met die van een aandeel (lagere kosten en een vlotte verhandelbaarheid). Wat obligaties betreft, helpt De Belegger met richtlijnen over de spreiding over de diverse munten (EUR, USD, AUD, NOK, DKK,...). Wie in obligaties belegt, doet dit voor de veiligheid én het vaste rendement. En dan is het maar logisch dat het overgrote deel in schuldpapier van hoge kwaliteit wordt belegd, waaronder ook bedrijfsobligaties. Aandacht voor de emittent van de obligatie en zijn rating dus. Maar uiteraard niet te allen prijze (zie verder op pagina 14). Diversificatie naar iets minder kwaliteitsvolle obligaties kán, zeker als u een grotere portefeuille hebt. Maar dan is dosering en spreiding over meerdere emittenten echt wel noodzakelijk. Zeker in het aandelensegment is spreiding van belang, in functie van de risico s (belang van het ratingsysteem). Het moet ook om een reële spreiding gaan. De portefeuille alleen maar diversifiëren over bijvoorbeeld ING Groep, KBC Groep, BNPParibas, Axa, Deutsche Bank en andere financiële waarden, heeft uiteraard niets met spreiding te maken

8 06 Help, de rente is te laag! De Belegger onderzoekt en evalueert elke macro-economische situatie. Vandaag vinden wij het bijvoorbeeld niet verstandig om veel geld te stoppen in zogenaamd veilig langlopend Duits staatspapier. De rente is er historisch laag. U bent zelfs nog beter af met de rente op een Belgische spaarrekening. Sommige hoogrentende spaarrekeningen lonen soms meer dan de moeite, een onderwerp dat we in De Belegger regelmatig behandelen. Heel wat mensen spaarden tijdens hun loopbaan, om na hun pensioen dankzij intrestinkomsten hun levensstandaard op peil te houden. Maar door de fors gedaalde rentes genereert het spaarpotje niet altijd meer de gewenste inkomsten. Meer nog: de inflatie overstijgt het rentepeil, en daardoor verliest u vandaag zelfs aan koopkracht op uw spaarcenten. Dat is het gevolg van de wereldwijde economische groeivertraging en de politiek van de centrale banken. Zij trachten met ultralage rentes de economie zuurstof in te blazen. Bovendien kopen zij op de financiële markt obligaties met een lange looptijd op, om de financieringskosten voor bedrijven naar beneden te halen. Door de eurocrisis wordt die vraag nog versterkt door investeerders die uit angst al tevreden zijn met de zekerheid dat ze gewoon hun geld terug krijgen, zonder rentevergoeding. In sommige gevallen, op korte termijn, heeft dit zelfs een negatieve rente tot gevolg. Dat is een onwezenlijke, op termijn onhoudbare situatie. Het is een illustratie van de angst die de markt beheerst. Deze kunstmatig lage rentes kunnen niet eeuwig blijven bestaan, maar als rentenier zit u er toch maar mee verveeld. Ook al belegt u uw geld op tien jaar in Belgische staatsobligaties, met de huidige fiscaliteit levert dat in het beste geval minder dan 2 procent netto op. Wat betekent dat? U hebt dubbel zoveel kapitaal nodig om eenzelfde rente-inkomen te hebben als bij een rente van 4 procent. Dat kan problematisch zijn. Voor veilig Duits staatspapier is de opbrengst netto zelfs minder dan 1 procent. Maar de analisten van De Belegger reiken ook alternatieven aan. Zoals hoger renderende bedrijfsobligaties van goede kwaliteit. Wist u dat bij een nieuwe obligatie-uitgifte De Belegger vrijwel onmiddellijk zijn abonnees een stuurt, lang voordat het nieuws in de media verschijnt? We noemen dat een DB Alert. Zo n alert bevat uiteraard de officiële details van het aanbod, maar ook het werkelijke rendement, gecorrigeerd door uitgifteprijs, kosten en looptijd. De analisten van De Belegger vergelijken het aanbod altijd met bestaand gelijk(w)aardig papier, dezelfde looptijd en kwaliteit van de emittent. Tot slot geven ze een gemotiveerd advies met concrete richtlijnen, zoals het geschikte bedrag voor een investering. En waarom geen diversificatie naar duurzaam hoogrentende aandelen? Er zijn heel wat bedrijven die hun aandeelhouders jaarlijks belonen met een nettodividend van 4 procent en meer. Gezonde bedrijven, die dat ook in de komende jaren blijven. En die zelfs hun dividend nog kunnen optrekken. Dat kan op individuele basis, maar ook op een gespreide manier, namelijk met trackers, een korf van duurzaam hoogrentende aandelen. Dividendwaarden is een thema dat we vandaag echt belangrijk vinden. Het is een van de vier pijlers in onze aandelenportefeuille (zie verder op pagina 30). Benadrukken we nog eens het belang van de fiscale aspecten van beleggingsproducten. Die zijn in een omgeving van lage rentes eens zo belangrijk. De Belegger geeft handige tips. Binnen de lijnen van de wet, maar waardeverhogend. Minder betalen, is ook een hoger rendement

9 07 Is vastgoed echt altijd vast goed? De Belg en zijn baksteen In tegenstelling tot landen als de VS, Spanje, Ierland, maar ook Nederland, toonde het Belgische vastgoed zich meer dan waardevast de jongste jaren. Een rots in de branding. Dat gevoel werd nog versterkt in volle bankencrisis eind Mensen waren plots voor het eerst in hun leven niet meer 100 procent zeker of ze morgen nog wel konden beschikken over hun zuurverdiende spaarcenten op de bank. Een appartementenblok verdwijnt niet zomaar, luidt de redenering. Nee, dat kun je zelfs aanraken en het levert stabiele huurinkomsten op. Het wantrouwen ten aanzien van het bankensysteem deed bijgevolg extra geld richting vastgoed stromen. Vastgoedpromotoren spelen in op dat sentiment: Stop de verliezen op de beurs en beleg in vastgoed. Logischerwijze spreken ze voor eigen winkel, en spelen ze de negatieve bijklank uit, die haast alle andere beleggingsvormen treft. En vastgoed heeft wel degelijk een positieve bijklank. Iedereen kent wel iemand die er dankzij investeringen in huurappartementen meer dan warmpjes bijzit. Er zijn de voorbije decennia mensen rijk geworden met vastgoed, al dan niet deels gefinancierd met schulden. En wie kan zich nog herinneren wanneer vastgoed in België het moeilijk had? Daardoor zijn de waarderingen erg hoog. Investeren in de eigen woning is voor de meeste mensen de beste investering van hun leven. Omdat de afbetaling van hun gefinancierde woning een belangrijke vorm van sparen is. En omdat de bouw of aankoop van een huis fiscaal gestimuleerd wordt. Multimiljonairs kunnen ook een deel van hun vermogen in vastgoed diversifiëren, omdat ze er proportioneel geen of weinig bezitten. Dan past dat in hun profiel. Maar een middenklasser die al zijn spaarcenten in een appartementenblok stopt, omdat geld niets meer opbrengt? Dat is niet verstandig. Meer nog, het is niet zonder gevaar. Zeker als het procentueel een overgroot deel van het vermogen zou inpalmen. Vastgoed is duur, vindt Jan Modaal. Welk jong koppel kan nog een eigen huis kopen zonder steun van ma en pa? Die opmerking hoor je regelmatig en terecht. De kostprijs van een woning stijgt al decennia meer dan het gemiddelde inkomen. Maar dat fenomeen is wiskundig eindig. Waarom kon het dan decennialang wel? Omdat de rente sinds de hoogtepunten in de jaren 70 en 80 geleidelijk, maar stevig daalde. Redenering: hoe lager de rente, hoe meer geld mensen kunnen lenen voor hetzelfde afbetalingsbedrag. En hoe meer geld ze ook konden besteden, waardoor de vastgoedprijzen meer stegen dan het inkomen. Dezelfde redenering gaat op voor de looptijd van de lening: hoe langer, hoe meer u kunt lenen/uitgeven. Hypotheken met een looptijd van 25 en 30 jaar zijn geen uitzonderingen meer. En daarbij komen ook nog enkele demografische factoren, zoals scheidingen, verouderde bevolking,... Maar de rek is er uit, want de rente kan haast niet lager en de looptijd kan nog moeilijk langer. En daarom zal de komende tien jaar het vastgoed niet langer sneller stijgen dan het inkomen. Met de wereldwijde economische groeivertraging en de stijgende werkloosheid (krimpende loonmassa) mogen we zelfs licht dalende prijzen verwachten. Of jaren van vrijwel ongewijzigde huizenprijzen. In combinatie met inflatie zorgt dat alsnog voor een reële waardevermindering. Vastgoed kunt u ook op de beurs vlot kopen en verkopen. Daar veranderen de prijzen wel snel en werd al wel op de economische situatie geanticipeerd (vraag/aanbod). Vaak biedt vastgoed op de beurs een hoog dividendrendement en heeft het een fiscaal gunstig statuut. De Belegger belicht de sector regelmatig. Het is overigens een heel diverse sector. Winkel- en kantoorvastgoed, magazijnruimtes en residentieel vastgoed, rusthuizen, De analisten van De Belegger wikken en wegen, wijzen op de risico s en volgen de zaken op de voet op. In de opvolglijsten of op onze website ziet u te allen tijde hoe groot de onder- of overwaardering is ten aanzien van de marktwaarde. Belangrijk: de beurs biedt hier een hoogrentend vastgoed alternatief zonder dat u in één keer honderdduizenden euro s moet investeren

10 08 Hoe actief moet een belegger zijn? Net voor de twee decennia van beurshausses werden aandelen dood verklaard. Death of equities, blokletterde BusinessWeek in augustus De jaren zeventig waren dan ook heel ongunstig geweest voor aandelen. Nadien volgden enkele decennia van stevige beurswinst... Op een of andere manier doet de huidige situatie daaraan terugdenken. Ook nu is er sprake van een algemene aandelenapathie na meer dan tien jaar rampspoed. Is de tijd opnieuw rijp voor buy & hold? Niet of/of, maar en/en is hier het antwoord. Ook hier krijgt de belegger tegenstrijdige input. Sommige partijen, onder wie Warren Buffett, prediken de buy & hold - strategie. Anderen stellen dan weer dat van winst nemen nog niemand armer geworden is. Welke strategie is de juiste? In de jaren 80 en 90 won de buy & hold -theorie grote aanhang. Op enkele correctieperiodes na (de crash van oktober 87 en de economische crisis beginjaren 90) stegen de beurzen haast onafgebroken. In die periode kon u niet beter doen dan aandelen kopen, en die voor een lange periode in een kluis stoppen. Een reden om niet al te actief te zijn, en dus niet te veel te kopen en te verkopen, zijn de transactiekosten. Niet alleen het commissieloon van uw financiële tussenpersoon, maar ook de verhoogde beurstaks (0,25%) vreet bij al te veel transacties aan uw rendement. Toch mag u de actuele realiteit niet uit het oog verliezen. De schuldencrisis zal nog geruime tijd voor grote koersschommeling - en zorgen. Vanuit die ooghoek kunt u er beter een actieve portefeuillestrategie op na houden. Rally s worden afgewisseld met winst - neming en. Grote dips beschouwen we net vanwege de lage waarderingen en de algemene beursapathie als koopkansen. Maar wees ook niet te beroerd om in functie van het nieuwsverloop voor een bedrijf uw winst op tijd veilig te stellen. De nervositeit op de beurzen zorgt altijd opnieuw voor koop kansen. Veel slecht nieuws zit al in de koersen verrekend. Toch zien we de zenuwachtigheid op de beurzen nog niet meteen wegebben. Het manisch-depressieve karakter zorgt voor grote schommelingen. Gehaaide beleggers zien daarin net tradingkansen. De Belegger bevoorraadt de actieve belegger voortdurend met een Actieve Koopselectie. Aandelen die te fors zijn teruggevallen en waarvoor we argumenten verzamelden om te geloven in een koersheropleving. Soms hebben selectiewaarden al een positief koersverloop achter de rug, maar zijn er meerdere potentiële drijfveren die op een koersversnelling wijzen. Ook dan is de rit hoger mooi meegenomen. Minder kwalitatieve waarden schommelen het hardst en hebben bijgevolg voor veel beleggers de grootste aantrekkingskracht. Maar beperk het aantal speculatievere waarden in uw portefeuille. Kwaliteit is vandaag ook goedkoop en verdient de absolute voorkeur. Een aandelenportefeuille heeft wel een fond nodig, een stevige basis die de impact van de schommelingen van de andere aandelen tempert. Daarom hebben we ook een koopselectie Basiswaarden. Doorgaans zijn dat waarden van hoge kwaliteit, met een zichtbaar winstverloop. Als die goedkoop worden, krijgen deze goedehuisvaderaandelen een plaats in de selectie Basiswaarden. Uiteraard zullen ook die aandelen schommelen, weliswaar minder hard. Ze verdienen het om voor een langere periode in de portefeuille te zitten

11 09 Beleg in een bedrijf, niet in een getal Met aandelenbeleggingen komt het niet aan op een dag meer of minder. Ook al laten sommigen tegenwoordig graag het tegendeel uitschijnen. De handel in aandelen wordt gestimuleerd door wie er belang bij heeft: de brokers. Kies uw aandelen, en kies uw moment, of beter: een gunstige prijs. Vermijd impulsieve beleggingen, opgewekt door een ingeving of door sentiment. Vrees niet dat u anders te laat komt. Koopkansen komen er altijd weer opnieuw. Bent u niet 100 procent zeker van een aandeel? Besteed dan beter wat meer tijd aan de studie van dat aandeel. In dubio, abstine bij twijfel, blijf er af! Gaat het over een laag gewaardeerd bedrijf, dat goed geleid wordt en prima langetermijnvooruitzichten heeft? Dan komt het niet aan op een procentje meer of minder. U zult het aandeel bovendien voor een langere periode bijhouden. De media suggereren wel eens dat professionele beleggers dankzij geavanceerde computerprogramma s met de winsten gaan lopen. Traden in nanoseconden. Technisch is dat voor de particuliere belegger niet weggelegd. Erg? Neen, want het heeft zelfs geen enkele zin. Online traden biedt de particuliere belegger semiprofessionele tools aan. En daardoor laat hij zich soms te snel tot handelen verleiden. Back to basics! Koop geen getal, maar word voor een stukje eigenaar van een bedrijf. Wordt een bedrijf goed geleid, is het gezond, niet te duur en zijn de langetermijnvooruitzichten gunstig? Dan komt het er niet op aan hoe snel u uw aankooporder kunt ingeven. Zodra u aandeelhouder bent, werkt het bedrijf elke dag voor u, wat de hyperkinetische cijfers op het koersbord ook mogen vertellen. De Belegger laat zich niet meeslepen door de waan van de dag. In het huidige nerveuze klimaat zorgt die voor koersuitschuivers in alle richtingen. Zoals het een goede huisvader betaamt, hebben we de lange en middellange termijn voor ogen. Dat is de beste strategie voor wie zich beperkt tot kwaliteitswaarden. Kwaliteit komt uiteindelijk altijd bovendrijven. Wie zich op gokaandelen richt, voelt wel de druk om snel te handelen. Maar dan is timing eerder een kwestie van geluk dan van kunde. Wie aandelen koopt, belegt in een bedrijf. Laat dat bedrijf zijn werk doen. Goed geleide, gezonde bedrijven creëren aandeelhouderswaarde. Snelle wijzigingen van beurskoersen veranderen daar niets aan. Die hebben meer met emoties te maken dan met de gang van zaken bij het bedrijf. Voel u als kleine belegger dan ook niet benadeeld tegenover de grote jongens. De slimme, alerte belegger maakt van die schommelingen zelfs gebruik om onverwacht goedkoop te kopen. De Belegger maakt daar ook gebruik van en werkt haast altijd met limietkoersen. Bij ons order geven we een concrete prijs op waartegen we willen kopen of verkopen. Meteen bent u ook zeker van de prijs waartegen u de transactie doet. In periodes van zenuwachtigheid zijn er af en toe koersuitschuivers. Dan maakt u het best gebruik van enkele laaggeplaatste limietorders om te kopen, 5 à 10 procent onder de beurskoers. Wordt die limiet behaald? Dan doet u een prima zaak. Voor de kleine, particuliere belegger biedt de beurs overigens ook een uniek speelveld: de kleine en middelgrote ondernemingen. Vaak zijn de marktkapitalisatie en de vlotte verhandelbaarheid van deze bedrijven niet groot genoeg voor de institutionele beleggers. (Lees ook: Let op de kleintjes.) 20 21

12 10 Zo bouwt u een portefeuille op úw maat Wilt u een aandelenportefeuille opbouwen? Dan kunt u die van De Belegger kopiëren, deels of in zijn geheel. Onze portefeuille is bedoeld als voorbeeldportefeuille. In functie van uw eigen risicoprofiel maakt u zelf uw portefeuille defensiever of pittiger. In het eerste geval richt u zich uitsluitend op aandelen met risicorating 1 en op de pijlers duurzame groeiers, dividendwaarden en value. Beleggers die meer risico kunnen en willen dragen kruiden bij met meer aandelen die risicorating 2 dragen, vaak onder de vlag beloftes & turnarounds. Ons land heeft geen aandelencultuur. Meer nog: wat leerde u op de schoolbanken over het beheer van uw vermogen, toch een van de belangrijkste dingen in een mensenleven? Weinig of niets. De meeste mensen kennen het spaarboekje, aangevuld met wat kasbons en termijnrekeningen. Resultaat? Beleggingsanalfabetisme. En dat maakt de doorsnee burger erg kwetsbaar en afhankelijk. Banken en verzekeringsmaatschappijen komen te hulp gesneld met allerlei producten. Maar ook dan tasten heel wat mensen in het duister en kopen ze producten gekocht die ze niet altijd begrijpen. Uiteraard hebben verzekeringsproducten en fondsen hun plaats, herinner u de beleggingspiramide. Maar het geeft ook een goed gevoel om het heft in eigen handen te nemen. En een eigen portefeuille te beheren, al dan niet gedeeltelijk. Of meerdere portefeuilles. Zo kan een particuliere belegger vrij eenvoudig een obligatieportefeuille opbouwen. Bij elke uitgifte is De Belegger er als de kippen bij om zijn abonnees hierover te informeren en adviseren. Ook op de secundaire markt zijn vlot oudere stukken van diverse looptijden en valuta te bemachtigen. De Belegger geeft aan waar en hoe, met vermelding van de ISIN-code. Heel wat mensen vinden het moeilijk om een aandelenportefeuille op te bouwen. Onbekend maakt onbemind. Hoe begint u daar aan? Waar doet u dat met de minste kosten? Waarmee moet u rekening houden? En nog belangrijker: wat moet u kopen, tegen welke prijs, voor hoeveel geld? Allemaal elementen die kunnen afschrikken, maar die snel duidelijk worden. Zeker met de huidige technologie is het a piece of cake om een eigen aandelenportefeuille op te bouwen en te beheren. Met hulp van De Belegger en. Ter info: de aandelenportefeuille van De Belegger is een reële portefeuille. Dus met échte transactie- en andere kosten, zoals wisselkoerskosten bij de aankoop van een aandeel buiten de eurozone. We zijn geen klant bij een online broker, zodat u zelfs nog goedkoper kunt handelen en een hoger rendement kunt boeken. portet erg g was te aan de statie van derliggend rticipa- rke UCB. De on rwaardering (45,9%! Beursorders maandagmorgen) van de monoholding blijft historisch hoog en vermindert vooralsnog VERKOOP niet. Ook de aandelen uit de peiler 120 x Tessenderlo à min. 23,88 EUR beloftes & turnarounds deden het goed. 25 x Sanofi à min. 69,88 EUR p.a. Hier kijken we voor enkele aandelen evenwel 511 x BAM Groep via DB Alert -mail. naar uitstap-opportuniteiten. Met als 550 x Nokia à min. 2,78 EUR p.a. doel: het gewicht van aandelen met risico 2 en 3 te verminderen, teneinde dit geld te investeren in aandelen met een grotere visibiliteit. u Aandelenportefeuille Aantal Aankoop- Aankoop- Waarde aandelen datum prijs (euro) Naam aandeel Koers Gewicht Advies DUURZAME GROEIERS 31,7% 250 Arseus (211 VV) 04/10/07 8,88 13, ,50 5,3% H Barco 12/09/11 37,58 52, ,35 5,3% H Hamon 21/04/09 22,63 11, ,75 2,5% H Puma 07/06/11 215,50 231, ,25 5,3% H Recticel 15/03/11 7,15 4, ,50 3,5% H+ 2 DUURZAME GROEIERS Sanofi kreeg de goedkeuring in de VS voor de verkoop van Aubagio, een middel tegen multiple sclerose. Niet meteen een kaskraker, want het omzetpotentieel wordt tegen 2016 op slechts iets meer dan 300 mln. EUR geamen waarden met e waliteits gehalte te garanderen. Belangrijker wordt de beslissing en ander MS-middel, Lemtrada. Intussen zoekt Sanofi verder naar kleine overnamedoelwitten. Het ziet vooral opportuniteiten in de emerging markets, voornamelijk in Vietnam en Colombië. DIVIDENDWAARDEN Het gaat niet goed met Fortescue Metals, de Australische mijngroep waarvan CMB nog 29,9 mln. aandelen bezit. Uit een financieel document blijkt dat de mijngroep aan zijn schuldeisers zal vragen om de voorwaarden van de bankconvenanten de komende 12 maanden te laten vallen. Wellicht zal de mijnbouwgroep (8,7 mrd. AUD schulden) niet langer aan zijn convenanten kunnen voldoen door de onverwacht scherpe daling van de prijzen van ijzererts. Het belang van CMB in de groep is na een scherpe correctie nog 2,1 EUR p.a. waard, 3 keer minder als begin Gelukkig verkocht CMB in het eerste halfjaar al 8,3 mln. aandelen. VALUE ING Groep NV was verplicht om een participatiemelding te doen van een belan van 3,18% in Sioen. De wet plicht immers al de belangen ING (inclusie d le fond groeperen f ioenfond en grot 65 Sanofi 25/11/11 47,06 67, ,45 6,7% H Vossloh 20/05/10 72,01 72, ,56 3,1% H 1 troleerd zijn Wie pas abonnee is of een aandelenportefeuille wil opbouwen, hoeft niet VALUE 3 DIVIDENDWAARDEN 11,2% 100 CMB 23/11/10 21,55 14, ,00 2,2% H 2 84 GIMV 26/10/09 37,51 36, ,16 4 H Tessenderlo 13/06/12 19,22 23, ,00 4 H 95 Bekaert 06/03/12 24, H 105 Cie de Alpes 29/07/1 22, K 66 Delha e 14/ H onmiddellijk alle aandelen in de portefeuille van De Belegger te kopen. Doe dit 1 T H 182 Dock e 9/ K 400 Exm H 3 S H 4 S K 9 V K B 1 5 A H 5 B H heel geleidelijk. Aandelen met adviesrating K1 komen als eerste in aanmerking. Dan 5 N H 2 S H 6 T H 2 U H S pas volgen 4 de aandelen 6 met rating R + L 3 5 R + T 6 H+1. H+ staat voor koopwaardig op koerszwakte, of neem een eerste kleine positie om later bij een betekenisvolle daling voluit te gaan. Extra voordeel voor wie onze aandelenportefeuille volgt: we volgen de betrokken aandelen uiteraard nog explicieter van nabij op. De aandelen met lagere adviesratings laat u voor wat ze zijn. En telkens als er een nieuwe kooptransactie wordt aangekondigd, doet u gewoon met ons mee. En na pakweg een jaar zal uw aandelenportefeuille al haast een kopie zijn van de onze

13 11 Beleg systematisch De beurs is één vat emoties. Ratio is er soms ver te zoeken. Dus moet u systematisch te werk gaan, en niet emotioneel handelen. Samen met herbalanceren (zie verder op pagina 26) is dat voor iedere belegger van groot, rendabel belang. Het is een natuurlijke indekking tegen woelige periodes, waarin menige belegger het noorden verliest. En ook zijn gezond verstand. Want hoe goedkoop de markt ook moge zijn, niemand weet bij een baisse waar het exacte dieptepunt ligt. Vandaag leven we onbetwistbaar in tijden waar de emoties de overhand hebben. En dan mag de aandelenbelegger zich niet door emoties laten meeslepen. Anders gaat hij vrijwel zeker onderuit. Want wat gebeurt er als de koersen dagen-, soms wekenlang onder druk staan en de financiële pers het ergste insinueert? Paniek. En aan de andere kant wordt het moreel weer opgekrikt na geruime tijd van beursstijgingen, al dan niet gestuwd door gunstiger nieuws. Een tot in de eeuwigheid weerkerend kwaad, zodat de grote massa van beleggers zich constant vergist qua timing en dus de rekening voorgeschoteld krijgt. Je zou voor minder gedesillusioneerd raken en de beurs de rug toekeren. Het geheim van rendabel beleggen op de beurs? Kijk verder dan het heersende sentiment. Maar emoties zijn menselijk, daarom valt u beter terug op een consequent toegepaste systematiek. Een van de meest onderschatte, maar zeer efficiënte methodes is de spreiding in de tijd. Goedkope beurzen kunnen tijdelijk goedkoop blijven en zelfs goedkoper worden. Dezelfde redenering gaat op voor dure beurzen, die in volle euforie nog veel duurder kunnen worden. Logica is op de beurs soms ver te zoeken. Het gebrek aan de glazen bol maakt van spreiden in de tijd een baken in woelige tijden. Concreet? U belegt periodiek, bijvoorbeeld elke maand of elk kwartaal, een vast bedrag op de beurs. En dan hoeft u zich niets van de dagelijkse schommelingen aan te trekken. Stijgt de beurs? Dan is dat goed voor uw aandelenportefeuille. Daalt de beurs? Dan koopt u bij tegen lagere koersen, vaak op een moment dat niemand durft te kopen. Daardoor vermijdt u de emotionele valkuil. Bovendien kunt u als u telkens een vast bedrag belegt meer aandelen kopen bij dalende beurzen. En minder als de waarderingen fors zijn opgelopen. Wie de waan van de dag volgt, doet vaak het tegenovergestelde. Spreiding in de tijd, op een systematische manier, heeft een bewezen trackrecord. Het is een beproefde techniek, maar wel eentje die de modale belegger nog te weinig kent. Omdat de marktemoties uiteindelijk altijd weer de meeste beleggers van de wijs brengen. Enkele spectaculaire cijfers. Wie op het hoogtepunt van de beurs, net voor de crash van oktober 1929 en de economische depressie, voor het volle pond aandelen kocht, keek tien jaar later nog altijd tegen bijzonder grote verliezen aan. Wie ook op dat slechtst mogelijke ogenblik startte, maar een decennium lang elk kwartaal voor een vast bedrag een stukje Wall Street kocht... die behaalde gemiddeld een positief rendement. Jaarlijks gemiddeld. En dat in de slechtste beursperiode aller tijden. Omdat u met systematisch beleggen ook kocht op momenten dat anderen wegvluchtten. En omdat u met een vast belegd bedrag telkens meer stukjes Wall Street kocht, naarmate de beurs goedkoper werd. Zodra de beurs zich herpakt en dat is vroeg of laat een zekerheid - worden de verliezen zeer snel gerecupereerd en wordt zelfs verrassend snel opnieuw winst gemaakt. Omdat u door dit systematisch beleggen de emoties van de markt links hebt laten liggen. Geregeld herinneren we onze abonnees daaraan. De voorpagina van de printversie van De Belegger is uitsluitend gewijd aan de strategie die beleggers in functie van de marktontwikkelingen moeten volgen

14 12 Voor alles: ken uzelf! Uiteraard moet u niet elke dag herbalanceren. Wanneer dan wel? De Belegger hamert na grote bewegingen op de beurzen regelmatig op het nut van herbalanceren. Dit geven we dan expliciet aan op de strategiepagina, onze coverpagina. En in zomer- en winterspecials bewezen we al meermaals dat deze systematiek een natuurlijke bescherming inhoudt. Regelmatig herbalanceren is een zwaar onderschatte methode om relatief veilig en doorheen elke beurscyclus een mooi rendement te halen. Wat is herbalanceren? Iedereen moet beleggen volgens zijn eigen risicoprofiel. Jan heeft bijvoorbeeld een eigen huis en wat geld op de spaarrekening. Voor hem is het gepast om van het resterende beschikbare geld 50 procent in aandelen te beleggen en 50 procent in obligaties. Die balans, dat evenwicht is voor hem ideaal. Maar die balans is voor iedereen anders. Daarom moet de belegger deze ideale balans aanhouden en bij betekenisvolle schommelingen aanpassingen doorvoeren. Stel dat de beurzen zowat 40 procent stijgen. Dan kan het aandelengewicht in Jans beschikbare vermogen tot bijvoorbeeld 65 procent oplopen. Jan moet bijgevolg dan zowat 15 procent van zijn aandelen verkopen om opnieuw zijn ideale evenwicht te bereiken. Herbalanceren dus. Dalen de beurzen fors? Dan helt de balans weer in de andere richting door. Dan moet Jan wat obligaties verkopen, ten voordele van aandelen. Als Jan dit systematisch doet, koopt hij aandelen nadat ze al fors gedaald zijn, en verkoopt hij ze wanneer de meute alweer euforisch wordt. Door die systematiek, die overigens puur op gezond verstand gebaseerd is, vermijdt hij andermaal de overlevering aan het sentiment van de dag. Want anders stapt Jan altijd op een slecht moment in - wanneer de beurs al gevoelig gestegen is. En blijft hij verschrikt aan de zijlijn staan of mogelijk zelfs verkopen - nadat de markten een correctie achter de rug hebben. Foute timing dus, en die wordt dankzij herbalanceren vermeden. Samen met de spreiding in de tijd levert regelmatig herbalanceren als systematische belegging een behoorlijk rendement op. Bovendien gaat u daardoor minder speculatief handelen, en dat is een extra bonus. Hoe vaak moet u herbalanceren? Ook de frequentie hangt af van uw persoonlijke risico - profiel. Voor weinig actieve beleggers volstaat het misschien al om een keer per jaar de beleggingsportefeuille te bekijken en de noodzakelijke verschuivingen door te voeren. Actievere beleggers moeten dit misschien twee of meerdere keren per jaar doen. Deze methode is niet alleen geschikt is voor heel uw vermogen, maar kunt u ook toepassen op uw aandelenportefeuille. Het gewicht van één individueel aandeel laat u het best niet te hoog oplopen. Hoe kwalitatief een aandeel ook is, je weet maar nooit wat er kan gebeuren. Krijgt een aandeel door een voorafgaande stijging een bovengemiddeld gewicht? Dan kan het toch strategisch nuttig zijn om een deel van deze aandelen te verzilveren. Zelfs al is het aandeel in kwestie nog altijd koopwaardig! Die strategie passen we geregeld toe in de aandelenportefeuille van De Belegger. Vergeet niet dat het gewicht van een aandeel afhankelijk is van het aantal aandelen in portefeuille en het risico dat het betrokken aandeel draagt. Nog een aandachtspunt: een aandelenportefeuille is slechts een deel van het vermogen. De omvang verschilt van persoon tot persoon. Bovendien zijn er regelmatige inkomsten, zoals uw loon of eenmalige inkomsten, zoals een erfenis. Die geven herbalanceringen een extra dynamiek

15 13 Timing, timing, timing Spreiden in de tijd en regelmatig herbalanceren: dankzij die technieken ontsnapt iedere belegger aan de emoties op de beurzen. Een houvast dat u ongeschonden doorheen elke beurscyclus loodst. Meer nog, waardoor u zelfs relatief goed presteert. Vooral voor de rustige langetermijnbelegger is die methodiek ideaal. De actievere belegger heeft nog een manier om de marktemoties in zijn voordeel te laten spelen: technische analyse. Fundamentele analyse gebeurt op basis van waarderingen en marktsituaties. Bij technische analyse staat de aandelenkoers centraal. De technische analist ontwaart diverse koerspatronen, waardoor hij trends en trendwijzigingen herkent. De combinatie koersevolutie en verhandelde volumes levert diverse technische indicatoren op. De technische analist gaat ervan uit dat de koers van een aandeel niet noodzakelijk door fundamentele factoren wordt bepaald. Aandelen worden verhandeld omdat kopers of verkopers denken dat de koersen zullen stijgen of dalen. Hierbij spelen psychologische elementen een rol. De technische analyse kijkt wat er op de beurs gebeurt en zoekt indicaties over de te verwachten evolutie. Technische analyse helpt om minder sterk beïnvloed te worden door beurseuforie of beurspessimisme. Zo is het beursklimaat meestal nog heel negatief, als de koersen vanuit hun bodem al naar boven aan het keren zijn. Fundamentele analyse kan zeggen of een aandeel aantrekkelijk gewaardeerd is. Geen probleem voor de lange of middellange termijn, maar op korte termijn kan een goedkoop aandeel tijdelijk nog goedkoper worden. Technische analyse geeft aan wanneer u het aandeel het best koopt, belangrijk dus voor het timingaspect. Technische analyse is niet alleen nuttig bij de analyse van aandelen, maar ook bijvoorbeeld bij de analyse van beursindexen, munten, grondstoffenprijzen, economische indicatoren. Fundamentele analyse is de belangrijkste activiteit voor onze analisten. Toch beschouwen ze technische analyse als complementair. Na een grondige fundamentele analyse bekijken ze dan ook altijd het technische aspect. Een technische uitbraak na een uitbodemingsperiode is bijvoorbeeld een van de mogelijke koerstriggers (zie DB 4x4 op pagina 31) voor een koopadvies. Op voorwaarde natuurlijk dat ook het fundamentele plaatje klopt. In de rubriek Marktsignalen kunnen onze technische analisten elke week hun ei kwijt. De grafieken met steun-, trend-, en weerstandlijnen krijgen er verhelderend commentaar. En uiteraard een concreet koop-, houd- of verkoopadvies. Om het puur te houden zijn in deze rubriek de adviezen uitsluitend gebaseerd op technische analyse, los van het fundamentele. Wie nog een stap verder wil gaan in technische analyse, kan terecht bij onze collega s en medewerkers van Beurssignaal ( Deze specialisten geven elke beursdag hun koop- en verkoopsignalen prijs. Ze spelen kort op de bal: zodra bijvoorbeeld een weerstand doorbroken wordt, maken ze dat kenbaar in de loop van de beursdag dus. Aandelen die er echt uitspringen, worden opgenomen in een koopselectie. Beurssignaal gaat als nichespeler erg ver en laat een hele reeks van technische indicatoren de revue passeren, waaronder de RSI, MACD, OBV, En dit voor meer dan 500 aandelen en indices. Wilt u de materie zelf leren? Beurssignaal biedt een gratis online cursus aan. Voor de doe-het-zelvers is er trouwens meer. Abonnees van Beurssignaal beschikken over een grafiekenmodule, waarmee ze alle technische indicatoren los kunnen laten op de gewenste aandelen. U kunt lijsten met aandelen maken en opvolgen. Interessant zijn ook de knipperlichten die op basis van diverse afwijkingen aandelen onder de aandacht brengen

16 14 Verlies u niet in de waan van de dag: focus! De analisten van De Belegger stellen bij hun analyse niet alleen het bedrijf voor, maar gaan systematisch te werk in hun argumentering aan de hand van de DB 4x4 strategie. Voldoet een aandeel aan uw profiel? Om die inschatting te malen, wordt naast een risicorating bepaald onder welke pijler het aandeel valt. Er zijn vier pijlers: Ook bij de aankoop van aandelen moet u gestructureerd te werk gaan. Kent u het bedrijf wel voldoende? Koop alleen wat u kent. Dat is een van de bekendste en meest vanzelfsprekende beurswijsheden. Toch past niet iedere belegger die toe. Beperk u tot wat u kunt opvolgen. Past het aandeel in mijn aandelenportefeuille? Of zou het een vreemde eend in de bijt zijn? Denk na over wat u precies beoogt met uw aandelenportefeuille. Vooral langetermijngroeiers? Aandelen die een hoog dividend opleveren, omdat u die inkomsten wilt gebruiken? Een combinatie van de twee? Zijn de bedrijfsrisico s niet te groot? Check dat individueel per aandeel én in totaliteit ten aanzien van de portefeuille. Past u de juiste gewichten toe? U moet het investeringsbedrag nominaal en procentueel beperken naarmate de risico s oplopen, om voldoende bescherming in te bouwen. De aankoop van een aandeel moet ook passen in het geheel van uw aandelenportefeuille. Maar al te vaak zijn aankopen losstaande acties, zonder achterliggende strategie. Zeker als de beurstrend opwaarts gericht is en de belangstelling voor aandelen stijgt, gaan beleggers almaar nonchalanter met aankopen om. Zonder acht te slaan op belangrijke selectiecriteria. Het lijkt dan allemaal niet zo belangrijk. Dat moet u vermijden. Discipline in de aandelenkeuze is van groot belang niet alleen als aandelen goedkoop zijn, maar ook naarmate ze duurder worden. duurzame groeier : langetermijn - belegging vanwege gunstige groei - perspectieven; dividendwaarde: voor beleggers op zoek naar inkomen; value: waardeaandelen; beloftes & turnarounds : groter risico/potentieel. Valt een bepaald aandeel onder meerdere pijlers? Dat spreekt uiteraard in het voordeel van het aandeel. Na de toets van de vier pijlers testen de analisten van De Belegger elk aandeel op vier criteria, vandaar: DB 4x4. Hoe is het met de balans gesteld? Niet alleen de omvang, maar ook de structuur van de schulden en de aard van de activiteiten van het bedrijf zijn daarbij van belang. Zijn de vooruitzichten gunstig? Een aandeel kan optisch redelijk geprijsd staan, maar als de vooruitzichten mager zijn, blijft u het best van dat aandeel af. En hoe zit het met de waardering? Een relatief begrip dat de analisten van De Belegger in de actuele context plaatsen (zie ook Betaal geen cent te veel ). Zo vergelijken ze ook met sectorgenoten. Vierde criterium: zijn er koersstimulansen die het aandeel hoger kunnen stuwen? Heeft het aandeel het moment mee? Het is niet omdat een aandeel goedkoop is, dat het zal stijgen. Factoren die in de nabije toekomst hogere koersen kunnen uitlokken, worden als triggers aangeduid

17 15 Hoed u voor een vrijblijvende tip Dankzij de DB 4x4 strategie kunt u de koopargumentatie volgen van de analisten van De Belegger. Geen tip out of the blue, maar gestaafd op een of meer pijlers en corresponderend aan strenge criteria. Aansluitend op het vorige: hoe goedbedoeld ook, ga nooit blindelings in op een tip die u toegeschoven krijgt zonder enige motivatie. Stel altijd de vraag: over welk bedrijf gaat het? Begrijpt u de activiteiten van het bedrijf? Past het risicoprofiel van het aandeel in uw portefeuille? Zijn de vooruitzichten goed en is de waardering niet te hoog? Laat u niet verblinden door het potentieel dat u soms voorgeschoteld wordt. Aandelen met koersdoelen ver boven de beurskoers spreken tot de verbeelding, maar zijn vaak de weerspiegeling van hoge risico s. De koersdoelen worden in de realiteit slechts zelden bereikt. Wie regelmatig op financiële websites surft, belandt in verschillende databanken. Het is dus mogelijk dat u al wel eens een (buitenlandse) kreeg met dé aankooptip van het jaar. Meestal gaat het over een penny - stock (een aandeel dat minder dan 1 dollar, euro, pond, kost) en waarvan de verhandelbaarheid ver te zoeken is. En meestal had u nog nooit eerder van het aandeel gehoord. Ga niet in op die tips: niet zelden zijn ze bedoeld om kooporders te genereren, zodat anderen er uit kunnen. Na een initiële koersopleving vallen deze aandelen steevast terug, tot ver onder uw aankoopniveau. Gedegen advies moet begeleid zijn van stevige argumenten: waarom moet u een bepaald aandeel kopen of verkopen? En vindt u die argumenten geloofwaardig? Indien u dit onvoldoende kunt verifiëren of als u het bedrijf niet kent, blijf er dan vanaf. Zeker als het aandeel op een exotische beurs noteert en de aanbieder van de tip uit het niets komt opduiken. Daarmee is de kous niet af. Een bedrijf is niet statisch. Het is actief in een voortdurend wijzigende macro-economische wereld, terwijl ook de concurrentie niet stilzit en nieuwe technologie zijn opgang maakt. Een kooptip geven, om dan over het bedrijf te zwijgen dat kán niet. Bedrijven moeten constant opgevolgd worden en hun operationele prestaties moeten voortdurend afgetoetst worden aan de evolutie van het aandeel. De Belegger laat u niet in de kou staan en volgt elk behandeld aandeel op. Met rapportering in dagelijkse analyses na belangrijke gebeurtenissen, zoals een kwartaalrapportering, een overname, Of als de beurskoers een opvallende evolutie heeft doorgemaakt, waardoor we onze adviesrating moeten aanpassen. Voor dit alles kunt u terecht op onze website () en de dagelijkse gratis dienst De Belegger Vandaag. Omdat de analisten van De Belegger koop wat je kent hoog in het vaandel voeren, leggen ze zoveel mogelijk rechtstreeks contact met het management van elk bedrijf. Bedrijfsbezoeken, telefonisch onderhoud, analistenmeetings, conferencecalls, het behoort allemaal tot het instrumentarium van de analist van De Belegger. En het gebeurt allemaal in functie van een gepast (opvolgings)advies. Voor die opvolging kunt u ook terecht bij de aandelenlijsten, waar u in een oogopslag de belangrijkste recente en relevante gebeurtenissen ziet. Op de website kunt u alle commentaren van een aandeel opvragen via de zoekfunctie. De belangrijkste kleine opvolgingsanalyses krijgen in de printversie van De Belegger een stek in de rubriek Follow up

18 16 Betaal geen cent te veel Uiteraard betaalt u graag zo weinig mogelijk. Maar de waardering op de beurs is een erg relatief begrip. Wat is goedkoop? Een van de populairste maatstaven is de koers-winstverhouding of de k/w. Die geeft aan hoeveel keer u voor een aandeel de jaarwinst betaalt: hoe lager het getal, hoe goedkoper. Althans theoretisch. Zo kan een ultralage k/w van bijvoorbeeld 4 achteraf toch nog duur blijken, als nadien de winst in elkaar stuikt. Of een optisch dure k/w van 20 blijkt toch nog een koopje, omdat de winst voor jaren in de lift zit. Laat u niet vangen door een cijfer. De diverse waarderingscriteria moet u toetsen en telkens weer op hun relevantie testen. Zo is de boekwaarde van een aandeel een waardevolle parameter, omdat ze weergeeft hoeveel geld de aandeelhouders initieel hebben ingebracht, plus alle gereserveerde, niet-uitgekeerde winsten min de eventuele verliezen. Vaak is het aandeel veel meer waard. Denk maar aan de waarde van het vastgoed, dat in de boeken al voor een groot bedrag werd afgeschreven, maar waarvan de marktwaarde gestegen is. Denk ook aan de opbouw van de klantenportefeuille, de waarde van de merken, Toch is een aandeel onder de boekwaarde geen garantie op koerswinst. Ook een aandeel waarvan bijvoorbeeld het dividendrendement hoog oploopt, kan achteraf mogelijk een slechte investering blijken. Het zou te eenvoudig zijn: enkele formules en ratio s die uitsluitsel geven of een aandeel koopwaardig is of niet. De beurs laat zich niet in getalletjes gieten. De interpretatie en de ervaring van de analist is van zeer groot belang om een en ander in de juiste context te plaatsen. De waardering is maar een van de vier criteria in de DB 4x4 strategie, maar wel een van de meest belangrijke. De analisten hanteren een ruime waaier van waarderingscriteria, waaronder zeker ook de ingeburgerde k/w. De Belegger toetst de k/w in historisch perspectief. Bij cyclische bedrijven, waarvan de winst fors schommelt in functie van de conjunctuur, wordt de beurskoers vergeleken met de gemiddelde winst die doorheen de cyclus haalbaar is. Een gecorrigeerde winst is dan meer opportuun. Omdat cyclische aandelen een typisch koerspatroon hebben, is het belangrijk dat u inschat in welke fase van de cyclus het aandeel zich bevindt. Bij grote verliezen of lage winsten valt de k/w overigens altijd duur uit, wat de beurskoers ook mag zijn. Wie doorheen de cyclus kijkt, kan dan met optisch dure k/w s prima zaakjes doen. Plaats dus alles in zijn context, ook wat de talrijke andere waarderingscriteria betreft. De analisten van De Belegger gaan nog een stap verder. Ze vergelijken het resultaat van elke waarderingsmaatstaf met die van de sectorgenoten. Een aandeel kan volgens diverse parameters interessant lijken, maar als de sectorgenoten nog goedkoper zijn, leidt het optisch gunstige resultaat niet meteen tot een koop - advies. Een aantal van die veel gebruikte waarderingsratio s vindt u in de cijferlijsten. Daarbij zeker ook het EV/EBITDA: de verhouding tussen de enterprise value (beurswaarde + netto schulden) en de bedrijfscashflow (Earnings Before Interests, Depreciation and Amortisation). In de printversie valt de ene week de lijst met de Belgische aandelen in uw bus, de andere week die van de buitenlandse aandelen. Die lijsten worden voortdurend aan de bedrijfsontwikkelingen aangepast. Op de website kunt u die lijsten overigens te allen tijde raadplegen. Meer nog: u selecteert er aandelen op basis van waarderingsvoorwaarden die u instelde, bijvoorbeeld alle aandelen met een k/w <10 en een dividendrendement >5%. Een zoekinstrument dat dus een selectie van potentieel interessante aandelen maakt. Maar die selectie heeft daarna nog extra studiewerk en nuancering nodig

19 17 There s no such thing as a free lunch A free lunch is in het beursjargon een unieke opportuniteit, waarbij je zonder risico veel winst bij elkaar raapt. Dat klinkt te mooi om waar te zijn. En inderdaad, als het te mooi is om waar te zijn, is het meestal ook niet waar. In de gouden jaren negentig ging een free lunch vaak over beursintroducties. Aandelen waren toen erg populair bij het brede publiek. En als een nieuw bedrijf de stap naar de beurs zette, steeg het aandeel door de grote vraag al snel meerdere tientallen procenten. Op een gegeven moment schreef iedere belegger zich in op eender welke beursintroductie, overtuigd dat deze investering na enkele dagen gegarandeerd een mooie winst opleverde. In de huidige tijdgeest zijn aandelen een vies woord. En dus komt de gratis maaltijd in andere vormen tevoorschijn. Wat te denken van de life settlements die enkele jaren geleden verkocht werden? Het ging min of meer over de afkoop van een Amerikaanse levensverzekering, waarbij rendementen van 8 procent netto en meer werden beloofd. Een aantal beleggers kwam er helaas bekaaid vanaf. Ze verloren zelfs hun inleg. Hetzelfde verhaal met scheepscertificaten enkele jaren geleden. Heel aanlokkelijke rendementen werden als wortel voorgehouden, maar ook hier liep het in een aantal gevallen volledig verkeerd. Elke dag hoor je verhalen van investeringen in bamboeplantages, waardevolle perkamenten, Uiteraard allemaal met stevige rendementen. Maar hoe laag de marktrente ook is, laat u niet verleiden. Elke procent meer rendement ten opzichte van de marktrente impliceert onbetwistbaar een hoger risico. Of er zitten andere addertjes onder het gras. De Belegger volgt de markt en waarschuwt bij onraad. Zo hebben we beleggingen in life settlements nadrukkelijk afgeraden. Toen berichten van concrete fraude de pers bereikten, kregen we van diverse abonnees een dank je wel -mail. Een valkuil vermijden, is ook geld verdienen. De FSMA (Financial Services and Markets Authority), de Belgische beurswaakhond, waarschuwt op zijn site regelmatig voor dubieuze praktijken en voor instanties die geen vergunning hebben om financiële diensten aan te bieden. Die meldingen komen in onze rubriek Noteer dat terecht. Ook nu blijven we op de barricade. Of het nu gaat over onredelijk geprijsde beursgangen à la Facebook, te zwakke debiteurs bij obligaties of verdachte aanbiedingen van financiële producten Een all round beursblad moet meer zijn dan een bundeling koop- en verkoopadviezen

20 18 Let op de kleintjes Niet alleen de grote bekende namen verdienen aandacht in uw aandelenportefeuille. Vergeet zeker de kleine en de middelgrote bedrijven niet. Kleine bedrijven hebben per definitie meer ruimte om sneller te groeien en zijn minder log. Ook op de beurs hebben ze de statistieken mee, althans op lange termijn. Vaak zijn het familiale bedrijven. Dat heeft zijn voordelen. Omdat het management ook de belangrijkste aandeelhouder is, wordt elke euro twee keer omgedraaid vooraleer hij wordt uitgegeven. Een gezond financieel beleid dus, zonder dure avonturen. Geen managers die bij goede prestaties bonussen krijgen, waardoor alleen de korte termijn aandacht krijgt en er soms onverantwoorde risico s worden genomen. Kleinere bedrijven hebben niet zelden vooral de lange termijn voor ogen. Het is met andere woorden een interessante categorie aandelen. Een bijkomend voordeel is dat small caps of kleine marktkapitalisaties het unieke speelveld zijn voor de particuliere belegger. Grote institutionele beleggers zijn doorgaans niet geïnteresseerd. Ze zijn te klein, en met grote bedragen kan niet vlot inen uitgestapt worden. Aandelen van kleinere bedrijven zijn met andere woorden minder verhandelbaar: van deze aandelen wordt dagelijks voor kleinere bedragen verhandeld. Maar voor een particuliere belegger hoeft dit geen probleem te zijn. Dat heeft zijn voor- en nadelen. Als na een slechte periode de beurzen weer aantrekken, trekken in eerste instantie de grote aandelen de kar. De kleine belegger volgt schoorvoetend. Pas in een latere fase heeft hij voldoende vertrouwen bij elkaar geraapt voor de stap naar de beurs. De positieve keerzijde? Na een van de spectaculairste zomerrally s op de beurs zijn er nog wel degelijk aantrekkelijk geprijsde aandelen. En het nadeel, de beperkte liquiditeit, kan een voordeel worden. Bij de geringste vraag kunnen de kleintjes fors hoger, omdat er ook weinig aanbod is. Steeds meer banken volgen minder Belgische aandelen op, en dan vooral small caps. De waarderingen op de beurs zijn laag. Daarom zijn er logischerwijze weinig bedrijven die de stap naar de beurs overwegen. Vanuit die hoek dus geen inkomsten voor de banken, waardoor ze al snel overschakelen op besparingen in aandelenresearch. Zodra er opnieuw geld te rapen valt, bij hogere beurswaarderingen, zullen ze opnieuw kandidaat-beursgangers paaien met aandelenanalyses. Geen verwijt, gewoon een vaststelling. Hetzelfde gebeurde na de beurscrisis van Op dat moment geeft dat de small caps een extra stimulans. De Belegger blijft de small caps opvolgen. Meer nog, we maken er onze specialiteit van. Alle kleintjes op Euronext Brussel passeren regelmatig de revue. Het aanbod is w de jongste decennia steeds kleiner geworden, door overnames en delistings, waarbij aandeelhouders hun bedrijf van de beurs nemen, omdat ze menen dat het te laag gewaardeerd is. Daarom ook speuren we op de overige Europese beurzen naar koopwaardige small caps. We wijden er elke week een aparte rubriek aan in De Belegger: Europese small caps. Maar een aandeel dat in marktkapitalisatie klein is, is niet per definitie interessant. Uiteraard toetsen we alle klassieke waarderingsmethodes af, met alle bijhorende nuances. EUROPESE SMALL CAPS Medica K 1 = Groei verzekerd De halfjaarresultaten van de Franse rusthuizenuitbaters waren goed. Zowel Medica als Orpea, de Europese leider, zorgden zowel op omzet- als bedrijfscashflowvlak voor dubbelcijferige groeicijfers. En dit zal zo blijven gezien het vergrijzingsfenomeen en het hiermee gepaard gaande tekort aan rusthuizenbedden. Uiteraard moet deze snelle groei op een rendabele manier gebeuren. En dit was ook zo in de eerste jaarhelft. Bij Medica was er een lichte verbetering van de bedrijfscashflowmarge, de belangrijkste waarderingsmaatstaf in de sector, tot 26,2%. Ook bij Orpea ging deze van 25,2% naar 25,5%. De komende jaren verwachten we een verd Medica E van marktleider Orpea en voor Medica Orpea Kerngegevens rusthuizenbeheerders Medica. Koers 13,29 30,905 De balanssituatie Beurswaarde (mln. ) 643, moet uiteraard Koers/boekwaarde 1,0 1,37 nauwgezet worden EV/Ebitda 8,9 13,0 opgevolgd. Zo Schuldgraad (30/06) 72% 125% moest Orpea na de aantal bedden sterke groei van de voorbije jaren in november vorig jaar ruim 200 miljoen EUR vers kapitaal ophalen om haar schuldgraad wat te verlagen. Terwijl de schuldgraad in 2008 nog ca. 180% bedroeg, was dit eind juni nog maar 125%, wat voor dergelijke groepen zeker beheersbaar is. Bovendien zorgt de huidige lage rent vorig jaar, neemt het eveneens in sonnel over, een uitzendgroep ge de farma- en cosmeticasector. He m SYNERGIE Een gelijkaardige margedruk was waar te nemen bij Sy nergie. In de tweede jaarhelft wil deze Franse sectorgenoot de rendabiliteit weer opkrikken. Omwille van de gezonde financiële structuur speurt het de markt verder af naar nieuwe opportun iten om het marktaandeel te verg 38 39