Grafische vormgevers bij Ontwerpen van onderwijs 2012

Transcriptie

1 Grafische vormgevers bij 2012 voor opdracht 1.2 (p.17) Matrix casus 'Juf Annemiek' Elementen In de casus Als ik die juf was Leraar Leerlingen Leerinhouden Leeromgeving voor opdracht 1.3 (p.18) Venn-diagram casus 'Juf Diny'

2 voor opdracht 2.2 (p.26) Informatiekaart 'Leefwereld' Wie? (naam kind) Wat heeft hij/zij geleerd? Wanneer? Waar? Hoe? voor opdracht 2.5 (p.29) Matrix 'Leefwereld' Reële leefwereld Fictieve leefwereld Actualiteit Thema's Projecten Anders voor opdracht 3.1 (p.41) PMV-kaart Onderwerp Plus (+) Bepalen van de juiste haltes Min (-) Vraag

3 voor opdracht 3.5 (p.49) Lesvoorbereidingsformulier 1 Student: Stageschool: Mentor: Groep(en): Schoolvak(ken): Datum: Onderwerp les of activiteit: Aspecten van kerndoelen die in deze les of activiteit aan bod komen: Handelingsstappen voor mijzelf: - Inleiding: Organisatie van de handelingsstappen: - Inleiding: - Kern: - Kern: - Afsluiting: - Afsluiting: Didactische route voor de leeractiviteiten van de leerlingen: Leerstof Leerling Leefwereld Aantekeningen:

4 voor opdracht 5.2 (p.78) Figuur 5.1 Een aantal aspecten van onderwijs Leerdoel(en) Aspecten van onderwijs Beschrijving in casus Een les natuuroriëntatie Leerstof Beginsituatie leerlingen Werkvormen Spel- en/of leeractiviteiten Groeperingsvormen Samenwerking Leer- en hulpmiddelen Klassenmanagement Differentiatie Leerlingbegeleiding Pedagogisch klimaat Reflectie

5 figuur 5.3 Lesvoorbereidingsformulier 2 Student: Stageschool: Mentor: Groep(en): Schoolvak(ken): Datum: Onderwerp les of activiteit: Aspecten van kerndoelen die in deze les of activiteit aan bod komen: Aspecten van onderwijs die in deze les of activiteit aan bod komen: Leerdoel(en) Aspect Dat doe ik zo. Leerstof Leefwereld Beginsituatie leerlingen Werkvormen Spel- en/of leeractiviteiten Introductie van activiteiten Groeperingsvormen Samenwerking Leer- en hulpmiddelen ICT als specifiek middel Klassenmanagement Onderwijstijd Differentiatie Leerlingbegeleiding Pedagogisch klimaat Toetsing

6 Reflectie Onderwijsevaluatie Afsluiting en overgang Handelingsstappen voor mijzelf: Inleiding: Kern: Afsluiting: Organisatie van de handelingsstappen: Inleiding: Kern: Afsluiting: Didactische route voor de leeractiviteiten van de leerlingen: Leerstof Leerling Leefwereld Aantekeningen: Reflectie:

7 voor opdracht 5.3 (p.82, 83) Methodeanalyse Aspect Beschrijving Mijn mening/reflectie Leerdoel(en) Leerstof Leefwereld Beginsituatie leerlingen Werkvormen Spel- en/of leeractiviteiten Introductie van activiteiten Groeperingsvormen Samenwerking Leer- en hulpmiddelen ICT als specifiek middel Klassenmanagement Onderwijstijd Differentiatie Leerlingbegeleiding Pedagogisch klimaat Toetsing Reflectie Onderwijsevaluatie Afsluiting en overgang

8 voor opdracht 6.1 (p.88, 89) Het werken met peuters en kleuters vergeleken Peuters Kleuters Dagindeling Educatief arrangement Aspecten van ontwikkeling Betekenis van spel Veel voorkomende tekorten/problemen Leeromgeving Uitwisseling van gegevens Mijn conclusies voor opdracht 6.2 (p.90) PMI-kaart casus 'Speelplein' P Dit vind ik goed, omdat.. M Dit vind ik niet of minder goed, omdat. I Dit wil ik nog verder uitzoeken, overleggen of vragen Route 1 Route 2 Route 3

9 voor opdracht 6.4 (p.92) Arrangementen voor jonge kinderen Aspecten van ontwikkeling Kenmerken van de speel-leeromgeving Kinderen van 1 jaar Kinderen van 2 jaar Kinderen van 3 jaar Kinderen van 4 en 5 jaar voor opdracht 6.5 (p.94) Matrix 'Ervarend leren' Activiteiten van de leerlingen Leereffecten bij de leerlingen voor opdracht 6.6 (p.96) Schema 'Trainen en onderwijzen' Overeenkomsten Verschillen Dit heb ik geleerd over: omgaan met kinderen ontwerpen van educatieve arrangementen Figuur 7.4 Stageverslagformulier Student: Stageschool: Mentor: Groep(en): Schoolvak(ken): Datum: Onderwerp les of activiteit Belangrijke momenten voor mijn ontwikkeling vóór en tijdens de les: Leerervaringen:

10 Nieuwe aandachtspunten voor volgende stagesituaties: Vragen of problemen die ik wil bespreken: Aantekeningen na bespreking van dit formulier: Figuur 7.5 Inhoudsformulier portfolio Foto Inhoud Afkomstig uit... (situatie) Passend bij bekwaamheid... Datum Video-opname Graphic organizer (zie paragraaf 7.2) Lesvoorbereidingsformulier Didactische route Werkstuk(ken) van leerlingen Tekening Plattegrond Presentatie in PowerPoint Onderwijsmiddel Titelpagina van een veel door jou gebruikt boek..

11 voor opdracht 8.1 (p.123) Figuur 8.1 Doel van de les/activiteit Specifiek Meetbaar Acceptabel Realistisch Tijdgebonden Context voor opdracht 8.3 (p.125) Gebruik daarvoor het schema dat hiervoor bij opdracht 8.1 is gegeven. voor opdracht 8.4 (p.126, 127) Figuur 8.2 Voorbereiden evaluatie Aspect Mogelijke evaluatievragen Mijn evaluatievragen Leerdoel(en) Hebben alle leerlingen de doelen bereikt? Heb je minimum- en maximumdoelen gebruikt? Leerstof Was de leerstof of de spelactiviteit geschikt voor de kinderen? Hoe weet je dat? Leefwereld Konden de leerlingen iets van de leefwereld in de leerstof herkennen? Beginsituatie leerlingen Was het lesdoel goed afgestemd op de beginsituatie van de leerlingen? Heb je hun beginsituatie voldoende verkend? Werkvormen Waren de werkvormen bruikbaar voor de geplande spel- en of leeractiviteiten? Spel- en/of leeractiviteiten Hebben de leerlingen de activiteiten positief gewaardeerd? Hebben de leerlingen met plezier en inzet gewerkt? Introductie van activiteiten Raakten de leerlingen door

12 Groeperingsvormen Samenwerking Leer- en hulpmiddelen ICT als specifiek middel Klassenmanagement Onderwijstijd Differentiatie Leerlingbegeleiding Pedagogisch klimaat Toetsing Reflectie de introductie betrokken en gemotiveerd? Was de groepering van de leerlingen geschikt voor de doelen die ik wilde bereiken? Hebben de leerlingen samengewerkt op een manier die ieder kind verder hielp? Pasten de leer- en hulpmiddelen bij de mogelijkheden en behoeften van de leerlingen? Is er zinvol en doelgericht gewerkt met de computer en eventuele andere digitale media, zoals een digibord? Hebben de leerlingen de spel- en/of leeractiviteiten kunnen uitvoeren zoals je die had georganiseerd? Is de beschikbare leertijd efficiënt en effectief besteed? Hadden de leerlingen voldoende tijd om de opdrachten uit te voeren? Is de door jou geplande differentiatie in doelen, leerstof en/of werkvormen gelukt? Welke informatie hebben je observaties opgeleverd? Heeft je feedback geholpen? Heb je pedagogisch voldoende aandacht besteed aan leerlingen die dat nodig hadden? Was er voldoende veiligheid en rust tijdens de les? Zijn de afgesproken regels nagekomen? Bood de les voldoende uitdaging voor alle kinderen? Is de uitkomst van de toetsing in overeenstemming met de verwachte leerresultaten? Zijn alle gestelde leerdoelen getoetst? Ben je tijdens en aan het einde van de les met de

13 Onderwijsevaluatie Afsluiting en overgang kinderen nagegaan of zij de leerstof hebben begrepen? Heb je voldoende informatie kunnen verzamelen om voorgaande vragen te beantwoorden? Is het je gelukt de les voor iedereen bevredigend af te sluiten en een ontspannen overgang te creëren naar de volgende les? voor opdracht 8.5 (p.130) Figuur 8.3 Feedback voorbereiden Leerlingen Differentiatie Feedback Leerlingen die het te makkelijk zullen vinden:.... Leerlingen die het te moeilijk zullen vinden:.. Leerlingen voor wie het precies goed is: Instructie: Sneller aan de opdrachten laten beginnen. Het maken van opdrachten: Pittige en extra opdrachten. Instructie: Na de groepsinstructie nog een extra instructie. Het maken van opdrachten: Meer en korte opdrachten: van eenvoudig tot moeilijker. Instructie: Groepsinstructie is voldoende.. Het maken van opdrachten: Instructie: Complimenteren bij goede antwoorden. Duidelijk maken waarom het goed is. Het maken van opdrachten: Kort met hen nagaan waarom ze tot dit antwoord/deze oplossing zijn gekomen. Instructie: Na goede antwoorden van anderen aan deze leerlingen vragen het antwoord te herhalen. Indien goed: prijzen; indien fout positief verwijzen naar instructietafel straks. Het maken van opdrachten: Meer tijd aan besteden en terugkoppelen naar gesprek aan instructietafel; eventueel weer terug naar de tafel; individueel helpen met oplossingsstapjes te vinden. Instructie: Kans geven om even na te denken over aan antwoord. Doorvragen naar waarom ze dit antwoord geven. Het maken van opdrachten: Oplossingsweg controleren;

14 Standaardopdrachten, bijv. uit het werkboek bij een methode. wat goed is prijzen; wat fout is vragend met het kind verbetering zoeken. voor opdracht 8.6 (p.131) Figuur 8.4 Zelfevaluatie door leerlingen Vind ik goed van mezelf Heb ik moeite mee Dit snap ik niet goed voor opdracht 8.8 (p.136) Figuur 8.6 Zelfreflectie op waarderingen Uitspraken Type Reflectie voor opdrachten 8.9, 8.10 en 8.11 (p.138, 139) Figuur 8.7 Stappenplan actieonderzoek Stappen Vragen Antwoorden a. De werksituatie verkennen b. De werksituatie onderzoeken c. Ideeën ontwikkelen d. Uitwisselen van ideeën e. Organiseren van hulp f. Taken formuleren en

15 plannen g. Onderzoeken h. Gegevens bespreken i. Proberen anders te gaan werken j. Evalueren en reflecteren k. Presenteren voor opdracht 9.5 (p.148) Figuur 9.2 Middelen in de leef-/leeromgeving Elementen leeromgeving Spelmiddelen Omschrijving Leermiddelen Hulpmiddelen Inrichtingsmiddelen voor opdracht 9.8 (p.156) Figuur 9.6 Voorbeelden vergelijken Voorbeeld 1 Voorbeeld 2 LEEROMGEVING Voorbeeld 3 Voorbeeld 4 Wie heeft de leeromgeving vooral ingericht en waar maak je dat uit op? Welke middelen zijn aanwezig en waar komen die vermoedelijk vandaan? Welke functie hebben de onderscheiden middelen? Wat kun je zeggen over de organisatie

16 van de activiteiten? Wat vind je krachtig aan de leeromgevingen in de voorbeelden en wat niet? Welke suggesties heb je om de situaties in de voorbeelden krachtiger te maken? voor opdracht 10.5 (p.173) Figuur 10.3 Kinderen in de bloemenwinkel Naam kind Verwachte problemen Extra zorg voor opdracht 10.6 (p.175) Figuur 10.4 Overzicht circuitverhaal Aspecten adaptief onderwijs Komen zo voor in het fragment Zouden als volgt aan het fragment kunnen worden toegevoegd Ontwikkelen van betrouwbare relaties Competentiegevoelens bij kinderen versterken Kinderen stimuleren zelfstandig te zijn Differentiëren in tempo

17 Extra uitleg geven aan zwakke leerlingen Aangepaste leer- en hulpmiddelen voor gehandicapte kinderen en allochtone leerlingen Differentiëren met moeilijker taken en verrijkingsstof voor goede en snelle leerlingen Extra oefenstof voor zwakkere leerlingen voor opdracht 10.7 (p.176) Figuur 10.5 Inventarisatie kinderen voor extra zorg Naam kind Reden voor extra zorg Vorm van de zorg Dit zou ik kunnen doen: voor opdracht 10.9 (p.180) Figuur 10.6 Overzicht samenwerkend leren Vormen van samenwerkend leren Mijn praktijkervaringen met elke vorm

18 voor opdracht (p.183) Figuur 10.8 Analyse samenwerking in een project Groeperingsvormen in het project Toepassing van de zes voorwaarden Toepassing van de basale vormen die erin voorkomen Regels voor de samenwerking en oefening van sociale vaardigheden Kringgesprek Uitvoeringsgroepjes Eventuele andere samenwerkingsvormen die goed zouden passen in dit project voor opdracht (p.185) Figuur 10.9 Gedifferentieerde doelen Leerlingen groep 7 Doelomschrijvingen Kinderen die extra zorg nodig hebben Gemiddelde leerlingen Sterke, snelle leerlingen voor opdracht (p.187) Schema 'Abacus-lessen' Vragen en opdrachten Antwoorden Welke van de kerntaken (paragraaf 7.1; zie ook bijlage 5) komen in het voorbeeld voor en in welke vorm? Geef de code en beschrijf de vorm. Welke van de samenwerkingsvormen uit paragraaf 10.4 zou de juf gebruikt hebben?

19 Hoe zou jij de kinderen voorbereiden op elk van de samenwerkingsvormen? Beschrijf welke voorwaarden je uit 10.4 vervuld wilt zien en hoe je dat aan de kinderen uitlegt. Omschrijf voor elk van de groepen rekenaars (sterke, gemiddelde, zwakke) de doelen die zij aan het eind van de drie lessen gehaald kunnen hebben. bijlage 1 Lesvoorbereidingsformulier 1 Student: Stageschool: Mentor: Groep(en): Schoolvak(ken): Datum: Onderwerp les of activiteit: Aspecten van kerndoelen die in deze les of activiteit aan bod komen: Handelingsstappen voor mijzelf: - Inleiding: Organisatie van de handelingsstappen: - Inleiding: - Kern: - Kern: - Afsluiting: - Afsluiting: Didactische route voor de leeractiviteiten van de leerlingen: Leerstof Leerling Leefwereld

20 Aantekeningen: bijlage 2 Aspecten van onderwijs Aspect Leerdoel(en) Leerstof Leefwereld Beginsituatie leerlingen Werkvormen Spel- en/of leeractiviteiten Introductie van activiteiten Groeperingsvormen Samenwerking Leer- en hulpmiddelen ICT als specifiek middel Klassenmanagement Vraag Hebben alle leerlingen de doelen bereikt? Heb je minimum- en maximumdoelen gebruikt? Was de leerstof of de spelactiviteit geschikt voor de kinderen? Hoe weet je dat? Konden de leerlingen iets van de leefwereld in de leerstof herkennen? Was het lesdoel goed afgestemd op de beginsituatie van de leerlingen? Heb je hun beginsituatie voldoende verkend? Waren de werkvormen bruikbaar voor de geplande spel- en of leeractiviteiten? Hebben de leerlingen de activiteiten positief gewaardeerd? Hebben de leerlingen met plezier en inzet gewerkt? Raakten de leerlingen door de introductie betrokken en gemotiveerd? Was de groepering van de leerlingen geschikt voor de doelen die ik wilde bereiken? Hebben de leerlingen samengewerkt op een manier die ieder kind verder hielp? Pasten de leer- en hulpmiddelen bij de mogelijkheden en behoeften van de leerlingen? Is er zinvol en doelgericht gewerkt met de computer en eventuele andere digitale media, zoals een digibord? Hebben de leerlingen de spel- en/of leeractiviteiten kunnen uitvoeren zoals je die had georganiseerd?

21 Onderwijstijd Differentiatie Leerlingbegeleiding Pedagogisch klimaat Toetsing Reflectie Onderwijsevaluatie Afsluiting en overgang Is de beschikbare leertijd efficiënt en effectief besteed? Hadden de leerlingen voldoende tijd om de opdrachten uit te voeren? Is de door jou geplande differentiatie in doelen, leerstof en/of werkvormen gelukt? Welke informatie hebben je observaties opgeleverd? Heeft je feedback geholpen? Heb je pedagogisch voldoende aandacht besteed aan leerlingen die dat nodig hadden? Was er voldoende veiligheid en rust tijdens de les? Zijn de afgesproken regels nagekomen? Bood de les voldoende uitdaging voor alle kinderen? Is de uitkomst van de toetsing in overeenstemming met de verwachte leerresultaten? Zijn alle gestelde leerdoelen getoetst? Ben je tijdens en aan het einde van de les met de kinderen nagegaan of zij de leerstof hebben begrepen? Heb je voldoende informatie kunnen verzamelen om voorgaande vragen te beantwoorden? Is het je gelukt de les voor iedereen bevredigend af te sluiten en een ontspannen overgang te creëren naar de volgende les? bijlage 3 Lesbeschrijvingsformulier 2 Student: Stageschool: Mentor: Groep(en): Schoolvak(ken): Datum: Onderwerp les of activiteit: Aspecten van kerndoelen die in deze les of activiteit aan bod komen:

22 Aspecten van onderwijs die in deze les of activiteit aan bod komen: Leerdoel(en) Aspect Dat doe ik zo. Leerstof Leefwereld Beginsituatie leerlingen Werkvormen Spel- en/of leeractiviteiten Introductie van activiteiten Groeperingsvormen Samenwerking Leer- en hulpmiddelen ICT als specifiek middel Klassenmanagement Onderwijstijd Differentiatie Leerlingbegeleiding Pedagogisch klimaat Toetsing Reflectie Onderwijsevaluatie Afsluiting en overgang

23 Handelingsstappen voor mijzelf: Inleiding: Kern: Afsluiting: Organisatie van de handelingsstappen: Inleiding: Kern: Afsluiting: Didactische route voor de leeractiviteiten van de leerlingen: Leerstof Leerling Leefwereld Aantekeningen: Reflectie:

24 bijlage 4 Stageverslagformulier Student: Stageschool: Mentor: Groep(en): Schoolvak(ken): Datum: Onderwerp les of activiteit: Belangrijke momenten voor mijn ontwikkeling vóór en tijdens de les: Leerervaringen: Nieuwe aandachtspunten voor volgende stagesituaties: Vragen of problemen die ik wil bespreken: Aantekeningen na bespreking van dit formulier: bijlage 5 Invulschema Kerntaken 1. Interpersoonlijk competent 1.1 ik maak contact met de kinderen en zorg ervoor dat zij contact kunnen maken met mij en zich op hun gemak voelen 1.2 ik geef de kinderen leiding maar laat hun ook verantwoordelijkheid en geef hun een eigen inbreng 1.3 ik schep een goed klimaat voor samenwerking met de kinderen en tussen de kinderen onderling

25 2. Pedagogisch competent 2.1 ik vorm een goed beeld van het sociale klimaat in een groep, van het individuele welbevinden van de kinderen en van de vorderingen die zij maken op het gebied van zelfstandigheid en verantwoordelijkheid 2.2 ik ontwerp op basis daarvan een plan van aanpak of een benadering om de kinderen te begeleiden naar een veilig en harmonisch leef- en werkklimaat en om hun sociaalemotionele en morele ontwikkeling te bevorderen 2.3 ik voer dat plan van aanpak of die benadering uit 2.4 ik evalueer dat plan van aanpak of die benadering en stel het zonodig bij, voor de hele groep en ook voor individuele kinderen 2.5 ik signaleer problemen en belemmeringen in de sociaal-emotionele en morele ontwikkeling van leerlingen en stel, eventueel samen met collega's, een passend plan van aanpak of benadering op 3. Vakinhoudelijk en didactisch competent 3.1 ik vorm een goed beeld van de mate waarin de kinderen de leerinhoud beheersen en van de manier waarop ze hun werk aanpakken 3.2 ik ontwerp op basis daarvan (speel- en) leeractiviteiten die voor de kinderen uitvoerbaar zijn en die hen aanzetten tot zelfwerkzaamheid 3.3 ik voer die activiteiten samen met de kinderen uit ik evalueer die activiteiten en de effecten ervan en stel ze zo nodig bij, voor de hele groep maar ook voor individuele kinderen...

26 3.5 ik signaleer leerproblemen en belemmeringen en stel, eventueel samen met collega's, een passend plan van aanpak of benadering op Organisatorisch competent 4.1 ik hanteer op een consequente manier concrete, functionele en door de kinderen gedragen procedures en afspraken 4.2 ik gebruik organisatievormen, leermiddelen en leermaterialen die leerdoelen en leeractiviteiten ondersteunen 4.3 ik houd een planning aan die bij de kinderen bekend is en ga adequaat om met tijd 5. Competent in het samenwerken met collega's 5.1 ik deel informatie die voor de voortgang van het werk van belang is, met collega's en ik maak gebruik van de informatie die ik van collega's krijg 5.2 ik lever een constructieve bijdrage aan verschillende vormen van overleg en samenwerken op school 5.3 ik geef en ontvang collegiale consultatie en intervisie 5.4 ik lever een (onderzoeksmatige) bijdrage aan de ontwikkeling en verbetering van mijn school 6. Competent in het samenwerken met de omgeving 6.1 ik geef op een professionele manier aan ouders en andere belanghebbenden informatie over de kinderen en ik gebruik de informatie die ik van hen krijg

27 6.2 ik neem op een constructieve manier deel aan verschillende vormen van overleg met mensen en instellingen buiten de school ik verantwoord mijn professionele opvattingen en werkwijze met betrekking tot een leerling aan ouders en andere belanghebbenden en pas in gezamenlijk overleg zo nodig mijn werk met die leerling aan 7. Competent in reflectie en ontwikkeling 7.1 ik werk planmatig aan de ontwikkeling van mijn bekwaamheid, op basis van een goede analyse van mijn competenties ik stem de ontwikkeling van mijn bekwaamheid af op het beleid van de school ik maak bij die ontwikkeling gebruik van informatie van kinderen en collega's en ook van collegiale hulp in de vorm van bijvoorbeeld intervisie en supervisie