Masterspecialisatie, Klinische Neuropsychologie

Transcriptie

1 Masterspecialisatie, Klinische Neuropsychologie 2. Klinische Neuropsychologie 2.1 Doelgroep en toelatingseisen De specialisatie Klinische Neuropsychologie is toegankelijk voor studenten die in hun bachelorprogramma hebben gekozen voor de specialisatie Klinische Neuropsychologie, dan wel een bachelor Psychologie hebben afgerond en daarin vergelijkbare kennis en vaardigheden hebben opgedaan. Voor meer informatie kan men contact opnemen met de studieadviseur Klinische Neuropsychologie, drs. C.L. van den Berg. 2.2 Beroepsmogelijkheden Klinisch Neuropsychologen kunnen werken in een ziekenhuis, psychiatrische inrichting, verpleeghuis of revalidatiecentrum. Maar zij kunnen ook de kant van het onderzoek op gaan, als promovendus of als researchmedewerker bij een farmaceutisch bedrijf of een medisch gerichte onderzoeksinstelling. Postmaster/postdoctorale opleidingen De invoering van de wet Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg (BIG) heeft consequenties voor een deel van de beroepsmogelijkheden. De belangrijkste is dat veel functies in de officiële hulpverleningsinstellingen (instellingen voor de geestelijke gezondheidszorg, algemene en psychiatrische ziekenhuizen) slechts toegankelijk zijn voor afgestudeerden die na hun master de beroepsopleiding tot Gezondheidszorgpsycholoog (verder aangeduid met GZ-psycholoog ) hebben gevolgd. Dit is een tweejarige voltijdopleiding (of vierjarig in deeltijd), waarin men vier dagen per week (of twee dagen in deeltijd) in een praktijkinstelling relevante werkervaring opdoet (aangesteld en betaald als juniorpsycholoog ) en één dag per week binnen een opleidingsinstituut cursorisch onderwijs volgt. In Nederland zijn zes van deze opleidingsinstituten, verdeeld over het hele land en alle gekoppeld aan een universiteit. De opleidingskosten, die in principe door de cursist moeten worden betaald, bedragen circa 8500,- per jaar. Het aantal opleidingsplaatsen voor de opleiding tot GZ-psycholoog bedraagt voor heel Nederland momenteel ongeveer 750 per jaar. Bij de selectie van kandidaten wordt in eerste instantie gekeken of men aan de gestelde vooropleidingseisen voldoet. Deze opleidingseisen zijn vermeld in hoofdstuk 4 en 5 van deze gids. Naast de opleidingseisen moet men voldoen aan de verplichting om drie diagnostiekcasussen in te leveren en te laten beoordelen. Indien men alle vakken uit de propedeuse, het tweede studiejaar en de verplichte cursussen voor de specialistie Klinische Neuropsychologie heeft gehaald (zie het vervolg van deze tekst) en daarin een stage van minimaal 24 ec heeft gelopen en een masterthese heeft afgerond, voldoet men aan de minimumeisen. Let op: indien men een stage wil doen die aan de eisen voor de GZ-opleiding voldoet, dan moet men erop rekenen dat stage-instellingen vaak alleen stages aanbieden van minstens 30 ec (inclusief 3 casussen en collectieve stagebijeenkomsten). Diegenen die aan alle eisen voldoen, kunnen daarna solliciteren op een opleidingsplaats. Let op: om aangenomen te worden bij de GZ-opleiding is het van groot belang dat zo veel mogelijk (klinische) werkervaring is opgedaan. Met het behalen van de minimumeisen alleen is toelating veel minder waarschijnlijk! De gemiddelde wachttijd om toegelaten te worden tot een vervolgopleiding bedraagt doorgaans enkele jaren omdat men vaak de meest ervaren kandidaten aanneemt. Na het behalen van de registratie GZ-psycholoog kan een beperkt aantal cursisten nog een vervolgopleiding doen, namelijk de specialistische opleiding tot klinisch neuropsycholoog, die drie à vier jaar zal duren. (Voor meer informatie zie: 371

2 Masterspecialisatie, Klinische Neuropsychologie Masterspecialisatie, Klinische Neuropsychologie 2.3 Inrichting masterprogramma Klinische Neuropsychologie Studenten in de specialisatie Klinische Neuropsychologie besteden in hun master 12 ec aan verplichte vakken (Diagnostiek 2 en Neuropsychologische Revalidatie), een masterthese (inclusief colloquia) van 18 ec en een stage van 24 of 30 ec. Als de stage 24 ec is, besteedt men 6 ec aan een keuzevak, bij voorkeur Ziekten van het Zenuwstelsel bij Geneeskunde. Voor meer informatie over colloquia: zie Hoofdstuk 6. Semester 1 (30 ec) Semester 2 (30 ec) Blok 1 (12 ec) Blok 2 (12 ec) Blok 3 (6 ec) Blok 1 (12 ec) Blok 2 (12 ec) Blok 3 (6 ec) Diagnostiek 2 voor KNP (6 ec) Neuropsychologische Revalidatie (6 ec) Specialistisch mastervak naar keuze (0-6 ec) Masterthese (18 ec) Stage (24 of 30 ec) Noot: verplichte cursussen zijn grijsgekaderd en vetgedrukt. Studenten kunnen kiezen uit onderstaande cursussen. Semester en blok Ziekten van het Zenuwstelsel/Neurologie 1 6 ec 1.2 Psychofarmacologie 6 ec 2.2 Slaap/Waak Stoornissen 9 ec 2.2 Literatuurtentamen 3 of 6 ec alle 2.4 Afstudeeropdracht De afsluiting van de studie is de afstudeeropdracht, die uit twee onderdelen bestaat: stage en masterthese (inclusief colloquia). In de specialisatie Klinische Neuropsychologie is de totale omvang van de afstudeeropdracht 42 of 48 ec (stage 24 of 30 ec, masterthese 18 ec). Ter oriëntatie zijn er onderwerpen voor stages en mastertheses en een overzicht van de mogelijkheden om stages of mastertheses te doen binnen de programmagroep. Deze informatie is te vinden in de brochure Informatie over onderzoek bij Brein en Cognitie en Klinische Neuropsychologie (verkrijgbaar op het secretariaat, kamer 3.16), in een klapper op het secretariaat en op de prikborden. Soms zijn er concrete verzoeken van externe instanties of zoeken stafleden van de programmagroep op korte termijn samenwerking met een student. Dergelijke aanbiedingen worden bekendgemaakt op de prikborden in de gang op de derde etage. Masterstudenten dienen zich tijdens de halfjaarlijkse aanmeldperiodes voor vakken in te schrijven voor de masterthese. Zij krijgen dan een mail met een lijst onderwerpen waar ze uit kunnen kiezen én ze worden enrolled op Blackboard in de cursus Masterthese Klinische Neuropsychologie. Ze kunnen hun keuze doorgeven aan het secretariaat en de Handleiding Masterthese lezen die op Blackboard staat. In de stage worden onder supervisie werkzaamheden gedaan die een afgestudeerde beroepsmatig uitvoert. De neuropsychologische stage is altijd in de klinische setting en bestaat uit diagnostiek, indicatiestelling en behandeling. De student stelt drie casussen op volgens de regels van het NIP en levert die ter beoordeling in. De 4 ec voor beoordeling 1 De code voor aanmelding via SIS is MP24. Informatie op Blackboard: UvA Onderwijs> Faculteit Geneeskunde> Geneeskunde> 3e jaar> GNK> 3.2 Ziekten van het Zenuwstelsel. van de casussen zijn onderdeel van de studielast van de stage (24 of 30 ec). Het bijwonen van zes collectieve stagebijeenkomsten is verplicht. Ook de 3 ec voor het bijwonen van de collectieve stagebijeenkomsten is onderdeel van de studielast van de stage (24 of 30 ec). Voor de klinische stage in de specialisatie Klinische Neuropsychologie is een brochure verkrijgbaar, Informatie voor Studenten, waarin uitgebreide informatie staat. Voor de brochure, informatie over en goedkeuring van stages wende men zich tot de stagecoördinator Klinische Neuropsychologie, drs. C.L. van den Berg. In de masterthese wordt de gehele empirische cyclus doorlopen. De masterthese kan ingaan op een wetenschappelijke vraag of op een vraag uit de praktijk. De onderzoeksvraag moet op het terrein van het vakgebied Brein en Cognitie of Klinische Neuropsychologie liggen. De student dient het gehele traject af te leggen, van het ontwikkelen en uitwerken van de onderzoeksvraag tot en met het bespreken van de implicaties van de resultaten voor praktijk en theorie. Allereerst stellen student en begeleider een masterthesecontract op met de planning voor de these dat moet worden ingeleverd op het secretariaat. Als de vraagstelling en de methode duidelijk zijn, schrijft de student een onderzoeksvoorstel dat wordt voorgelegd aan een tweede beoordelaar. Ook inleveren bij het secretariaat. Als afronding van de masterthese wordt niet alleen een verslag geschreven, maar ook een mondelinge presentatie gegeven. Deze presentaties worden altijd op donderdagmiddag gehouden. In Hoofdstuk 6 staat meer informatie over de masterthese. Het secretariaat en de thesecoördinator vervullen een belangrijke rol: bij de beoordeling van contract, onderzoeksvoorstel en masterthese, bij de selectie van tweede beoordelaars en het detecteren en voorkomen van uitloop. Studenten die psychofysiologisch onderzoek doen, dienen in het bezit te zijn van de Richtlijn Hygiënisch Werken van de Commissie Onderzoekshygiëne of van het Engelstalig equivalent. In de volgende paragraaf staat een overzicht van de onderwerpen die geschikt zijn voor de masterthese en die aansluiten bij het onderzoek dat gedaan wordt binnen Brein & Cognitie; eigen onderwerpen aandragen is vanzelfsprekend ook mogelijk. Onderzoeksmogelijkheden binnen de specialisatie Klinische Neuropsychologie Het onderzoek binnen de richting Klinische Neuropsychologie van de programmagroep Brein en Cognitie omvat een breed scala aan onderwerpen, variërend van de schakelvaardigheid van kinderen met autisme tot geheugenstoornissen bij demente ouderen. In het onderzoek worden allerlei methoden gebruikt, van reactietijdmetingen tot neuroimaging. Er worden zeer uiteenlopende klinische groepen onderzocht van alle leeftijden (kinderen, adolescenten, volwassenen, ouderen). De meeste studies richten zich op het verklaren van de problemen die patiënten ervaren, maar er worden ook interventiestudies en studies naar het effect van psychofarmaca gedaan. Naast mogelijkheden binnen de programmagroep, zijn er ook mogelijkheden om het afstudeeronderzoek te doen bij klinische instellingen of bij onderzoeksinstituten buiten de UvA. De onderzoeksmogelijkheden zijn dus zeer divers, maar altijd staat een klinische populatie centraal. Colloquia De programmagroep Brein en Cognitie organiseert colloquia en presentaties van mastertheses. Deze worden aangekondigd op de derde verdieping en op de website: student.uva.nl/psychologie/agenda.cfm. In het kader van de masterthese is het verplicht om 10 colloquia bij te wonen (zie Hoofdstuk 6)

3 Masterspecialisatie, Klinische Neuropsychologie 2.5 Nadere inlichtingen, mentoraat en studentenfractie Studieadvies Klinische Neuropsychologie Voor studieadvies en inlichtingen over de specialisatie Klinische Neuropsychologie kan men zich wenden tot de studieadviseur Klinische Neuropsychologie, drs. C.L. van den Berg, spreekuur: maandag van tot uur. Mentoraat Studenten die Klinische Neuropsychologie als specialisatie kiezen, worden aan het eind van elk semester uitgenodigd om hun studieplanning te bespreken. Wie daar behoefte aan heeft, kan een staflid als mentor krijgen. Studentenfractie Er is een studentenfractie Brein en Cognitie en Klinische Neuropsychologie, die lezingen, excursies en borrels organiseert en fungeert als informatiepunt. De fractie is altijd op zoek naar enthousiaste nieuwe leden. Inlichtingen: secretariaat Brein en Cognitie, kamer 3.16, telefoon , Contactgegevens secretariaat, coördinatoren en docenten KNP Secretariaat: Anna Bogerd-Schaefers en Hubert Eleonora, kamer 3.16, telefoonnummer: Studieadviseur en stagecoördinator Klinische Neuropsychologie: Mw. drs. C.L. van den Berg, spreekuur: ma uur, kr. 3.22, tel Websites: Voorzitter van de programmagroep: Prof. dr. A.M.B de Groot, kr. 3.08, tel Voor contactgegevens van de docenten van Klinische Neuropsychologie en een overzicht van hun interessegebieden: zie Hoofdstuk 10. Op de volgende pagina s staat een overzicht van de masteronderdelen die gevolgd kunnen worden binnen de specialisatie Klinische Neuropsychologie. 374

4 Collectieve Stagebijeenkomsten Klinische Neuropsychologie 3 ec (is onderdeel van de 24 of 30 ec van de stage) Tentamencode 7204STBP3Y Plaats in het rooster Eerste en tweede semester Toelatingsvoorwaarden Bachelor Psychologie in specialisatie Klinische Neuropsychologie Docent Dr. T. Schilt in eerste semester; Dr. S.P. van der Werf in tweede semester Inlichtingen Drs. C.L. van den Berg Leerdoelen 1. Het begeleiden en ondersteunen van medestudenten door middel van o.a. intervisie. 2. Inzicht verkrijgen in de diversiteit van werkzaamheden van een psycholoog, in de diversiteit van patiënten populaties en in de sociale kaart / organisatie van de GZ. 3. Inzicht en oefening in hoe problemen in de (klinische) praktijk op een wetenschappelijke, systematische manier kunnen worden aangepakt. 4. Kennis van de beroepscode voor psychologen en relevante wetgeving voor de omgang met cliënten, inzicht in ethische aspecten. Hiermee wordt voldaan aan de vooropleidingseisen van de GZ-opleiding m.b.t. organisatie van de GGZ en juridische aspecten van de hulpverlening. Informatieverstrekking over praktische aspecten van de stage. Stagiaires wisselen praktijkervaring uit, bespreken thema s die aan de stage gerelateerd zijn. Daarnaast word casuïstiek ingebracht en besproken en worden voordrachten gegeven over juridisch-ethische kwesties. In de twee gastcolleges wordt ingegaan op de beroepscode voor psychologen en op relevante wetgeving voor de omgang met cliënten en patiënten. Aanmelden Zodra je een stageplek gevonden hebt wordt je door de stagecoördinator ingedeeld in de collectieve bijeenkomsten. Apart aanmelden voor de gastcolleges is niet nodig. Zes maandelijkse werkgroepen en twee gastcolleges over ethische en juridische aspecten. Voor beide onderdelen geldt: verplichte aanwezigheid. Actieve inbreng en presentaties bij stagebijeenkomsten. Soudijn, K. A. (2007). Ethische codes voor psychologen (2e ed.). Amsterdam: Nieuwezijds. ISBN (239 pagina s). Kosten: circa 22,-. Onderwijstijden, 1e semester Hoorcolleges Do uur Geb M-zaal 1.01 Do uur Geb M-zaal 1.01 Collectieve stagebijeenkomsten Do uur Geb JK-zaal B.18 en B.22 Do uur Geb JK-zaal B.22 en B.26 Do uur Geb JK-zaal 1.05 en wordt nader bekend gemaakt Do uur Geb JK-zaal B.18 en B

5 Masteronderdelen, Klinische Neuropsychologie Do uur Geb JK-zaal 1.18 en 1.83 Do uur Geb JK-zaal 1.05 en Geb G-zaal S.01A Onderwijstijden, 2e semester Hoorcolleges Do uur Geb M-zaal 1.02 Do uur Geb M-zaal 1.02 Collectieve stagebijeenkomsten Do uur Geb JK-zaal B.58 en B.88 Do uur Geb JK-zaal 3.47 en 3.50 Do uur Geb JK-zaal 3.47 en 3.50 Do uur Geb JK-zaal B.88 en B.90 Do uur Geb JK-zaal B.05 en B.88 Do uur Geb JK-zaal B.05 en B.90 Diagnostiek 2 voor Klinisch Neuropsychologen 6 ec Tentamencode 7204MP15XY Plaats in het rooster Semester 1, blok 1 Toelatingsvoorwaarden Bachelor Psychologie, Basisprogramma Brein en Cognitie en Diagnostiek 1 Docenten, Inlichtingen Prof. dr. H.M. Geurts; Dr. P.E.J. Spaan Leerdoel Inzicht in neuropsychologische aspecten van allerhande problematiek en in differentiaaldiagnostiek met behulp van neuropsychologische testen. Aan de orde komen ontwikkelingsstoornissen (ADHD, leerstoornissen), neurologische stoornissen bij kinderen en volwassenen, normale veroudering, dementie (ziekte van Alzheimer, vasculaire dementie, frontotemporale dementie) en depressie. Daarnaast wordt geoefend met het maken van neuropsychologische testplannen, het afnemen van neuropsychologische testen bij ouderen, het interpreteren van neuropsychologische testresultaten, het schrijven van neuropsychologische rapporten en worden eerder geleerde gesprekstechnieken opgefrist. Werkcolleges en opdrachten. Zeven wekelijkse opdrachten: drie individuele en vier die in groepjes van twee worden gemaakt. Drie opdrachten worden met een cijfer beoordeeld en vier met de kwalificatie voldaan of niet voldaan. Het eindcijfer wordt bepaald door de drie cijfers, die daarbij even zwaar meetellen. De beoordeling van de andere opdrachten moet voldaan zijn. Naslagwerk: Lezak, M. D., Howieson, D. B., & Loring, D. W. (2004). Neuropsychological assessment (4th ed.). Oxford: Oxford University Press. ISBN (1016 pagina s). Kosten: circa 78,-. Onderwijstijden Vr t/m uur Geb JK-zaal B.25 Practicum: Vr Geb D-kamers 0.11, o.13, 0.14 Wo Geb D-kamers 0.11, o.13, 0.14 Wo Geb D-kamers 0.11, o.13, 0.14 Do Geb D-kamers 0.11, o.13, 0.14 Do Geb D-kamers 0.11, o.13, 0.14 Vr Geb D-kamers 0.11, o.13, 0.14 Let op: iedere student test in dit practicum één oudere. Houd wel alle data vrij in verband met de inplanning. Bij aanvang van de cursus wordt dit nader toegelicht. Aanwezigheid is verplicht

6 Masteronderdelen, Klinische Neuropsychologie Masterthese Klinische Neuropsychologie ec (18 is standaard; 24 moet speciaal worden aangevraagd) Code 7204MWNPXY Toelatingsvoorwaarden Bachelor Psychologie Docent alle docenten Leerdoel en inhoud In een masterthese (MT) verricht men een (relatief) zelfstandig onderzoek, waarin de zelfstandigheid tot uiting komt in de opzet, uitvoering, analyse en rapportage. De eerste fase van de masterthese bestaat uit het schrijven van het MT-onderzoeksvoorstel. Het wordt, na goedkeuring door de begeleider, ingediend via bij het secretariaat (kamer 3.16). Als het MT-onderzoeksvoorstel is goedgekeurd kan het onderzoek beginnen. Globaal houdt een masterthese de volgende werkzaamheden in: (a) het bedenken van een vraagstelling, of het uitwerken van een gegeven vraag- of probleemstelling; (b) verdieping in de literatuur om op de hoogte te raken van het onderwerp; (c) het bedenken van een onderzoeksopzet; d) het schrijven van een onderzoeksvoorstel; (e) het verzamelen en analyseren van de data; (f) de verslaglegging; en (g) de openbare presentatie. Daarnaast dienen 10 colloquia te worden bijgewoond (zie Hoofdstuk 6 voor meer informatie). Aanmelding en onderwerpkeuze Studenten melden zich voor het begin van het semester aan via SIS. Geplaatste studenten krijgen bericht. Ze schrijven zich in voor drie onderwerpen. Na plaatsing bij een onderwerp neemt de student contact op met de begeleider. Beoordeling Zie de cursus Masterthese Klinische Neuropsychologie op Blackboard. Voor een masterthese krijgt men standaard 18 ec; minder is niet mogelijk. In uitzonderlijke gevallen, en met een overtuigende motivatie, te beoordelen door de begeleider en de onderwijscoördinator, kan de masterthese een omvang hebben van 24 ec. De masterthese is formeel opgesplitst in MT-onderzoeksvoorstel (4 ec) en MT-onderzoek (14 ec). Het MT-onderzoeksvoorstel moet gereed zijn binnen maximaal 5 weken na aanvang. De masterthese (inclusief het schrijven van het MT-onderzoeksvoorstel) wordt uitgevoerd in een tijdsbestek van minimaal 12 weken (full-time) en maximaal 24 weken (half-time). Het verloop van de masterthese laat zich doorgaans niet heel nauwkeurig plannen; het is verstandig rekening te houden met enkele weken uitloop in verband met onvoorziene omstandigheden. Over omvang en planning worden vooraf duidelijke afspraken gemaakt met de begeleider. Deze afspraken worden vastgelegd in een MT-contract, waarin student en begeleider zich committeren aan een bepaalde planning en inspanning (het MT-contract bevat o.m. de aanvangsdatum, geplande einddatum, aantal ec, en door wie en op welke wijze de begeleiding wordt verzorgd). De inhoud van het voorgenomen onderzoek en een nader uitgewerkte planning (waaruit de haalbaarheid moet blijken), maken deel uit van het MT-onderzoeksvoorstel. Meer informatie over de masterthese is te vinden in Hoofstuk 6 van deze studiegids en in de brochure Informatie over onderzoek bij Brein en Cognitie en Klinische Neuropsychologie, die verkrijgbaar is bij het secretariaat van de programmagroep (kamer 3.16). Daarnaast is een handleiding voor de masterthese te vinden op Blackboard. Neuropsychologische Revalidatie 6 ec Tentamencode 7204MP16XY Plaats in het rooster Semester 1, blok 1 Toelatingsvoorwaarden Bachelor Psychologie, Basisprogramma B&C en Interventies 1 Docenten, Inlichtingen Dr. P.E.J. Spaan; Drs. C.L. van den Berg Leerdoel Kennis van en inzicht in de behandeling van de (neuro)psychologische gevolgen van hersenletsel of hersenziekte. Leren opstellen en uitvoeren van behandelplannen. De studenten leren interventiegericht denken en ontwikkelen enige vaardigheden op dit gebied. Aan bod komen: (1) behandelmogelijkheden bij executieve disfuncties, geheugenproblemen, mentale traagheid, afasie, neglect, hemianopsie en apraxie; (2) revalidatie of begeleiding van gedrags- en emotionele veranderingen ten gevolge van hersenaandoeningen. Ook zal worden stilgestaan bij: (3) pijn- en vermoeidheidsklachten na hersenletsel; (4) het belang van begeleiding van mantelzorgers; (5) het belang van multidisciplinaire samenwerking in de revalidatie. Werkcolleges; maken en bespreken van opdrachten. Aanwezigheid verplicht! Twee schriftelijke behandelplannen (het tweede plan krijgt een cijfer); twee zelfreflecties op beeldopnames van de uitvoering van behandelplan (het tweede krijgt een cijfer); vanaf het tweede college zal de theoretische kennis wekelijks getoetst worden (gemiddelde is een cijfer); interview met revalidatiepsycholoog; actieve participatie tijdens de colleges. Eindcijfer is het gemiddelde van de drie cijfers. Alle onderdelen moeten als voldoende beoordeeld zijn. Ponds, R., Heugten, C. van, Fasotti, L., & Wekking, E. (2010). Neuropsychologische behandeling. Amsterdam: Boom. ISBN (408 pagina s). Kosten: circa 52,- Diverse behandelprotocollen via Blackboard als achtergrondmateriaal. Onderwijstijden Do t/m uur wordt nader bekend gemaakt Do uur wordt nader bekend gemaakt Eerste practicum op één van de volgende data en tijden: Ma of Geb D-kamers 0.11, o.13, 0.14 Di of Geb D-kamers 0.11, o.13, 0.14 Wo of Geb D-kamers 0.11, o.13, 0.14 Do Geb D-kamers 0.11, o.13, 0.14 Vr Geb D-kamers 0.11, o.13, 0.14 Tweede practicum op één van de volgende data en tijden: Ma of Geb D-kamers 0.11, o.13, 0.14 Di of Geb D-kamers 0.11, o.13, 0.14 Wo of Geb D-kamers 0.11, o.13, 0.14 Do Geb D-kamers 0.11, o.13, 0.14 Vr Geb D-kamers 0.11, o.13, 0.14 Let op: niet iedere student zal op al deze tijdstippen aanwezig moeten zijn. Bij aanvang van de cursus wordt dit nader toegelicht

7 Masteronderdelen, Klinische Neuropsychologie Praktijkstage Klinische Neuropsychologie Tentamencode Stage: 7204MSKNXY Tentamencode Collectieve Stagebijeenkomsten: 7204STBP3Y Tentamencode Casus: 7204STCPXY Docenten, Inlichtingen Drs. C.L. van den Berg Plaats in het rooster gedurende het hele jaar De praktijkstage bestaat uit drie onderdelen: stage, collectieve stagebijeenkomsten en casuïstiek voor de BAPD. Aan deze drie onderdelen samen worden 24 of 30 ec besteed. Om af te kunnen studeren is 24 ec voldoende. Als richtlijn geldt dat minimaal ¾ van de stagetijd bestaat uit diagnostiek en/of behandeling van neuropsychologische problematiek; ¼ kan bestaan uit diagnostiek en/of behandeling van niet-neuropsychologische problematiek. Toelatingsvoorwaarden Bachelor in de specialisatie KNP afgerond, inclusief Testconstructie. Tevens de cursussen Neuropsychologische revalidatie en Diagnostiek 2 KNP afgerond. Mogelijk worden er aanvullende eisen gesteld door de stage-instelling (zoals de cursus Ziekten van het Zenuwstelsel bij Geneeskunde). Leerdoel Het verwerven en toepassen van kennis, inzicht en vaardigheden op het gebied van diagnostiek, indicatiestelling en begeleiding en behandeling van cliënten met neuropsychologische problematiek. Tevens het aanleren van een professionele houding. De stage stelt de student in staat te voldoen aan de vooropleidingseisen voor de GZ opleiding (zie Hoofdstuk 8). Na de afronding van de stage is de student in staat om onder supervisie psychodiagnostiek uit te voeren bij diverse neuropsychologische en psychosociale en emotionele vraagstellingen. Tevens heeft de student kennis gemaakt met behandeling en begeleiding bij diverse vraagstellingen. De student is in staat om te reflecteren op het eigen handelen en professioneel om te gaan met collega s, cliënten en hun systeem. De hieronder beschreven eindtermen kunnen worden gezien als richtlijnen waaraan in principe voldaan moet zijn. De onderdelen met een bolletje ( ) ervoor zijn optioneel. Onder bepaalde omstandigheden is het mogelijk dat wanneer aan een onderdeel niet voldaan kan worden, dit in elk geval wel bijgewoond dient te zijn. Er kan dan gecompenseerd worden met een duidelijke toelichting in het stageverslag hoe het betreffende onderdeel in de praktijk van de stageplaats wordt uitgevoerd. Er zijn afzonderlijke eindtermen voor diagnostiek, indicatiestelling en behandeling en interventie. Diagnostiek De werkzaamheden op het gebied van de diagnostiek monden uit in ten minste drie zelfstandig (zij het onder supervisie van de stagebegeleider van de instelling) uitgevoerde diagnostische casussen, inclusief verslaglegging conform de NIP-richtlijnen, voor de Basis Aantekening Psychodiagnostiek (zie elders in de studiegids). Deze casussen betreffen verschillende cliënten en vraagstellingen (uiteraard aansluitend bij de doelgroep van de stage-instelling). Indicatiestelling Tijdens de stage heeft de student kennis opgedaan van de voor de instelling relevante sociale kaart van de (G)GZ. De student is op de hoogte van verwijsmogelijkheden binnen en buiten de instelling. De student is in staat bij multidisciplinair overleg de problematiek van de cliënt duidelijk te verwoorden en de indicatie te verantwoorden en te beargumenteren, De student weet welke behandelindicaties op het terrein van de psycholoog liggen. De student is in staat aan de cliënt dan wel het cliëntsysteem de indicatie toe te lichten en te verantwoorden. Behandeling en interventie Aan het eind van de stage heeft de stagiair ervaring opgedaan met diverse gespreks- en motivatietechnieken. Meer specifiek: heeft minimaal geoefend met de anamnese. Aan het eind van de stage heeft de stagiair kennis van de praktijk van minimaal drie interventietechnieken (bijvoorbeeld psycho-educatie, SOVA-training, ontspanningstechnieken), individueel of in groepsverband. De stagiair heeft zelfstandig, maar onder supervisie, praktijkervaring opgedaan met minimaal één vorm van therapeutische interventie (zoals ontspanningsoefeningen, cognitieve functietraining, psycho-educatie). NB: minimaal één vorm van interventie bij drie verschillende cliënten, dan wel drie vormen van interventie bij één cliënt. Supervisie op de stageplek en van een docent van de specialisatie Neuropsychologie. Collectieve Stagebijeenkomsten (dit onderdeel is apart beschreven). Beoordeling van en feedback op de casusverslagen door een docent van de programmagroep. Eindbeoordeling wordt gedaan door de UvA supervisor op basis van de gevoerde begeleidingsgesprekken, het stageverslag, het eindbeoordelingsformulier (door de instellingssupervisor ingevuld) en overleg met de instellingssupervisor. In het stageverslag moeten de volgende punten worden beschreven, waarbij aandacht wordt besteed aan diagnostiek, indicatiestelling en interventie: a. Welke cliëntenproblematiek de stagiair is tegengekomen b. Welke methodieken en vaardigheden de stagiair heeft toegepast en een verantwoording van de keuze. c. Welke problemen zich eventueel in het leerproces hebben voorgedaan en hoe de stagiair deze heeft opgelost. d. Waar de eigen kwaliteiten liggen en waar leer- en ontwikkelpunten. e. Ethische aspecten van het werken in de gezondheidszorg. Afronding Als richtlijn wordt aangehouden dat maximaal één maand na het einde van de stage het stageverslag is goedgekeurd en dat het eindgesprek met de UvA supervisor heeft plaatsgevonden. Indien na 3 maanden de stage niet formeel is afgerond, wordt een NAV (niet aan voorwaarden voldaan) uitgeschreven. Als studenten onverhoopt de stage niet met een voldoende afronden en een tweede kans op een klinische praktijkstage wensen, moeten zij als regel een reflectieverslag (tentamencode: MP22, 6 ec) schrijven ten behoeve van het vervolgen van hun studie. Soudijn, K. A. (2007). Ethische codes voor psychologen (2e ed.). Amsterdam: Nieuwezijds. ISBN (239 pagina s). Kosten: circa 22,-. Een klinische praktijkstage zonder het onderdeel casuïstiek voor de BAPD is ook mogelijk. Het gevolg is wel dat de Basisaantekening Psychodiagnostiek niet wordt verleend

8 Masteronderdelen, Klinische Neuropsychologie Psychofarmacologie 6 ec Tentamencode 7204MP06XY Plaats in het rooster Semester 2, blok 2 Toelatingsvoorwaarden Bachelor Psychologie Docent, Inlichtingen Dr. T. Schilt Leerdoel Het verwerven van kennis over de werkingsmechanismen van psychofarmaca bij veel voorkomende psychiatrische aandoeningen. Verdieping van de kennis over elektrochemische neurotransmissie in de hersenen. Aandacht voor neurotransmitters, type receptoren, enzymen, signaaltransductie, mechanismen waarop psychofarmaca ingrijpen, toediening, bloed-hersenbarrière, halfwaardetijd, maximale plasmaconcentratie. Aan de hand van veel voorkomende psychische aandoeningen (psychosen/schizofrenie, depressie, angst, bipolaire stoornis, ADHD, dementie, verslaving en daarnaast ook pijn en slaap/waakstoornissen) wordt het werkingsmechanisme (en mogelijke bijwerkingen) van verschillende psychofarmaca behandeld. Hoorcolleges en literatuurstudie. Let op: voor dit vak moet veel stof worden gelezen! Schriftelijk tentamen bestaande uit meerkeuzevragen en open vragen. Stahl, S. M. (2008). Essential psychopharmacology (3rd ed.). Cambridge: Cambridge University Press. ISBN (circa 960 pagina s stof). Kosten: circa 57,-. Kalat, J. W. (2009). Biological psychology (10th ed.). Belmont: Wadsworth. ISBN (9th ed. uit 2006 volstaat ook, ISBN ). Kosten: circa 55,-. Hoofdstukken 2 en 3. Dit boek is ook gebruikt in de propedeusecursus Biologische Psychologie (voorheen Psychofysiologie). Dit is opfrisstof. Artikelen via Blackboard (circa 60 pagina s). Collegestof. Onderwijstijden Do t/m uur Geb M-zaal 3.01 Do t/m uur Geb M-zaal 3.01 Vr uur Geb M-zaal 3.01 Toetsdata Do uur wordt nader bekend gemaakt Do uur wordt nader bekend gemaakt herkansing Van deze cursus bestaat ook een bachelorvariant. Deze is gebaseerd op dezelfde colleges, maar er hoeft minder literatuur worden bestudeerd. Slaap/Waak Stoornissen 9 ec Tentamencode 7204MP25XY Plaats in het rooster Semester 2, blok 2 Toelatingsvoorwaarden Bachelor Psychologie, Basisprogramma Brein en Cognitie Aantal deelnemers maximaal 20 Docent, Inlichtingen Dr. W.F. Hofman; Prof. dr. G.A. Kerkhof Leerdoel en Goed slapen is belangrijk om overdag te kunnen functioneren. Toch is de laatste 50 jaar in de westelijke wereld de gemiddelde slaapduur met een uur afgenomen. Chronische slaapklachten, vooral in samenhang met klachten over verslechtering van het dagelijks cognitief en emotioneel functioneren, vormen voor ongeveer vijftien procent van de volwassen bevolking een ernstig probleem. In deze cursus wordt een overzicht gegeven van de regeling en ontregeling van de normale slaap en slaap/waak ritmiek, van de diagnostiek en van de behandeling van primaire en secundaire slaapstoornissen. Ook wordt de relatie belicht tussen slaapproblemen en psychopathologie. Tijdens deze cursus wordt behandeld hoe het slaappatroon eruit ziet, de evolutie en ontwikkeling van de slaap, wat er gebeurt als de slaap wordt verstoord, en wat voor neurofysiologische mechanismen hieraan ten grondslag liggen. Het lezen van het slaap-eeg zal worden geoefend. Tevens zal aandacht worden besteed aan de diagnostiek van slaapstoornissen; bij dit onderwerp hoort een diagnostiekpracticum. Werkcolleges met referaten, diagnostiekpracticum, polysomnografiepracticum, het schrijven van een paper. Literatuur is moeilijk. Aanwezigheid verplicht. Elk werkcollege begint met een minitentamen van twee vragen. Het eindcijfer wordt bepaald door het totaalcijfer van de minitentamens plus het cijfer voor referaat en paper. De minitentamens tellen voor 50% mee, de paper voor 45% en het referaat voor 5%. Verder moeten de practica gevolgd zijn. De opdrachten die daar bij horen dienen ingeleverd te zijn (en voldoende, hoewel men er geen cijfer voor krijgt). Van masterstudenten wordt verwacht dat zij van drie casussen die tijdens het diagnostiekpracticum zijn behandeld, een verslag inleveren van één A4 per patiënt. Tevens dient hun paper meer literatuur te behandelen. Bemmel, A. L. van, Beersma, D. G. M., Groen, J. H. M. de, & Hofman, W. F. (2001). Handboek slaap en slaapstoornissen. Maarssen: Elsevier Gezondheidszorg. ISBN (244 pagina s). Kosten: circa 57,-. Verdiepingsliteratuur wordt nader bekendgemaakt (circa 170 pagina s). Circa 14 artikelen voor paper, voordracht en assignments. Onderwijstijden Wo t/m uur Geb JK-zaal 1.18 Wo t/m uur Geb JK-zaal 1.18 Wo uur Geb DB-zaal 3.02 practicum Wo uur Geb JK-zaal 1.18 symposium Van deze cursus bestaat ook een bachelorvariant. Deze is gebaseerd op dezelfde colleges, maar er is een verschil in het aantal artikelen en de omvang van de opdrachten