3. Brein en Cognitie 3.1 Doelstelling van het onderwijsprogramma van Brein en Cognitie

Transcriptie

1 Derde Bachelorjaar, Brein en Cognitie 3. Brein en Cognitie 3.1 Doelstelling van het onderwijsprogramma van Brein en Cognitie Het onderwijsprogramma van de programmagroep Brein en Cognitie sluit aan bij het onderzoek dat er wordt verricht. Dat onderzoek omvat een breed scala aan onderwerpen (variërend van elementaire perceptuele processen tot bewustzijn) met een breed scala aan onderzoeksmethoden (van reactietijdmetingen tot neuro-imagingstudies en computersimulaties). Het vakgebied Brein en Cognitie heeft ook duidelijke verbanden met meer praktijkgerichte onderwerpen zoals de (cognitieve) ergonomie en ontwerpprocessen. Het onderzoek binnen de programmagroep Brein en Cognitie concentreert zich op drie centrale thema s: de Perceptie-Actie Cyclus, Geheugen en Bewustzijn. Het thema Perceptie-Actie Cyclus richt zich vooral op onderwerpen als perceptie en aandacht. Doel van het onderzoek is om dat soort processen te ontrafelen en zoveel mogelijk te reduceren tot de meest elementaire bouwstenen. Het koppelen van die bouwstenen aan neurale mechanismen is daarbij een belangrijke doelstelling. Bij het thema Geheugen ligt de nadruk op het ophalen van informatie uit het langetermijn-geheugen en hoe dat wordt beïnvloed door factoren zoals context, eerder geactiveerde informatie en de mentale en affectieve toestand van de persoon. Dergelijke retrievalprocessen en factoren liggen ten grondslag aan veel cognitieve functies, niet alleen het ophalen van herinneringen maar ook het activeren van lexicale en linguïstische informatie bij het begrijpen en produceren van taal. Het onderzoek richt zich niet alleen op leren en vergeetprocessen bij gezonde personen, maar ook op leer- en geheugenproblemen bij patiënten. Ook wordt de rol van slaap hierbij onderzocht. Daarnaast richt het onderzoek zich op opslag en ophalen van informatie in meer complexe taken zoals het verwerken van zinnen en verhalen, gezichten en emotionele stimuli. Bij het thema Bewustzijn staat centraal wat het verschil is tussen bewuste en onbewuste informatieverwerking, in het bijzonder met betrekking tot visuele perceptie en emotie, en wat het neurale substraat van dit onderscheid is. Daarnaast wordt onderzocht hoe de kwaliteit of het stadium van slaap, en meer algemeen bioritmische verschijnselen, maar ook al dan niet geïnduceerde wisselingen van arousal, een invloed hebben op informatieverwerking. In de specialisatie Brein en Cognitie kan de studieroute Cognitieve Neurowetenschap worden gekozen. Cognitieve Neurowetenschap richt zich op de belangrijkste functies van menselijk gedrag (perceptie, geheugen, taal etc.) inclusief de biologische basis van die functies. Kennis over en ervaring met experimenteel-psychologisch onderzoek zijn daarbij belangrijk. Daarom kan de specialisatie ook gezien worden als een meer algemene opleiding tot psychologisch onderzoeker. 3.2 Beroepsmogelijkheden Brein en Cognitie Het is mogelijk om na het afronden van een bachelor Brein en Cognitie de arbeidsmarkt op te gaan; in dat geval zal men in aanmerking komen voor functies waar een academische opleiding wordt gevraagd. Voor functies in het veld van Brein en Cognitie zal echter over het algemeen ook een afgeronde master worden gevraagd. Bij de beschrijving van de beroepsmogelijkheden wordt daarom uitgegaan van een afgerond masterprogramma. Dat hoeft overigens niet een master Brein en Cognitie te zijn, ook doorstromen naar de Research Master Psychology of Research Master Brain and Cognitive Sciences is een logisch vervolg. Afgestudeerden in de specialisatie Brein en Cognitie kunnen terechtkomen in settings waarin onderzoek en onderzoeksvaardigheden een belangrijke rol spelen. Dat kan bij een universiteit zijn maar ook bij een instituut voor toegepast onderzoek, bij een farmaceutisch bedrijf, een onderzoeksafdeling van een ministerie, bij een reclamebureau of bij een 117

2 Derde Bachelorjaar, Brein en Cognitie Derde Bachelorjaar, Brein en Cognitie onderzoeks- en adviesbureau. Een deel van de studenten met een afgeronde bachelor in de specialisatie Brein en Cognitie kan via de aansluitmaster Psychologie, specialisatie Brein en Cognitie, de Research Master Psychology of de Research Master Brain and Cognitive Sciences doorstromen naar een promotieplaats. Dat hoeft overigens lang niet altijd bij een afdeling Brein en Cognitie, Experimentele Psychologie, Psychonomie, Functieleer of Cognitieve Psychologie te zijn, maar kan ook bij een afdeling Ontwikkelingspsychologie, Sociale Psychologie, Communicatiewetenschap of zelfs bij een andere faculteit zoals de Faculteit Geneeskunde. 3.3 Onderwijsprogramma derde bachelorjaar Brein en Cognitie In het derde bachelorjaar worden vakken aangeboden die een uitgebreide basis vormen voor de specialisatie Brein en Cognitie. Daarnaast zijn er methodologische vakken (Experimental Design en Experimentatie) en zal ter afsluiting van de bachelor een bachelorthese worden geschreven. Na het te hebben gevolgd in het eerste semester besteden alle studenten Brein en Cognitie in het tweede semester ec aan het volgen van specialistische cursussen, waarbij zij een zekere keuzevrijheid hebben. Er is één studieroute: Cognitieve Neurowetenschap. Het is niet verplicht om die te kiezen; de route is wel een samenhangend programma gericht op de betreffende interesse. Specialisatie Brein en Cognitie In het eerste semester volgt iedere student Brein en Cognitie het Basisprogramma Brein en Cognitie. Schematisch ziet dat er als volgt uit. Semester 1 (30 ec) Blok 1 (12 ec) Blok 2 (12 ec) Blok 3 () Perceptie, Aandacht en Bewustzijn () Actie, Controle, Leren en Geheugen () Individuele Verschillen en Taal () Experimental Design (3 ec) Noot: verplichte cursussen zijn grijsgekaderd en vetgedrukt. Experimentatie () Emoties (3 ec) Specialisatie Brein en Cognitie, route Cognitieve Neurowetenschap In het tweede semester kan een student Brein en Cognitie de route Cognitieve Neurowetenschap volgen (Inleiding Programmeren en Signaalanalyse, Psychophysiological Experimentation en Neurowetenschappen en een keuzevak) of zelf vakken kiezen. Daarnaast wordt in het tweede semester de these geschreven. Afhankelijk van de gekozen specialisatievakken kan de bachelorthese in het eerste, tweede of derde blok worden geschreven. Inleiding Programmeren (3 ec) Semester 2 (30 ec) Blok 1 (12 ec) Blok 2 (12 ec) Blok 3 () Psychophysiol. Experimentation (3 ec) Neurowetenschappen () Cognitie van Meertaligen () Psychofarmacologie () Slaap/Waak Stoornissen () Bachelorthese (12 ec) Noot: verplichte cursussen zijn grijsgekaderd en vetgedrukt. Tentamens en herkansingen De tentamens zijn zo veel mogelijk aan het eind van een blok; de herkansingen zijn geroosterd in vakantieperiodes om interferentie met nieuwe vakken te voorkomen. Honoursprogramma Voor informatie over de mogelijkheden voor een honoursbachelorprogramma wordt verwezen naar Hoofdstuk 3. Voor een specifieke invulling van het honoursprogramma bij Brein en Cognitie kan men contact opnemen met de onderwijscoördinator van Brein en Cognitie. Colloquia De programmagroep Brein en Cognitie organiseert colloquia en presentaties van mastertheses. Deze worden aangekondigd op de derde verdieping en op de website: In het kader van de Bachelorthese is het verplicht om 10 colloquia bij te wonen (zie Hoofdstuk 4). 3.5 Nadere inlichtingen, mentoraat en studentenfractie Studieadvies Brein en Cognitie Voor studieadvies en inlichtingen over de specialisatie Brein en Cognitie kan men zich wenden tot de onderwijscoördinator van de programmagroep. Mentoraat Studenten die Brein en Cognitie als specialisatie kiezen, worden aan het eind van elk semester uitgenodigd om hun studieplanning te bespreken. Wie daar behoefte aan heeft, kan een staflid als mentor krijgen. Studentenfractie Er is een studentenfractie Brein en Cognitie en Klinische Neuropsychologie, die lezingen, excursies en borrels organiseert en fungeert als informatiepunt. De fractie is altijd op zoek naar enthousiaste nieuwe leden. Inlichtingen: secretariaat Brein en Cognitie, kamer 3.16, telefoon , bcstudentenfractie-fmg@uva.nl. 3.6 Contactgegevens secretariaat en coördinator Brein en Cognitie Secretariaat: Anna Bogerd-Schaefers en Hubert Eleonora, kamer 3.16, telefoonnummer: pnsecretariaat-fmg@uva.nl Onderwijscoördinator en studieadviseur Brein en Cognitie: Wordt nader bekend gemaakt. Thesecoördinator Brein en Cognitie: Wordt nader bekend gemaakt. Websites: Voorzitter van de programmagroep: Prof. dr. A.M.B de Groot, kr. 627, tel Docenten In Hoofdstuk 10 vindt u een overzicht van alle docenten, hun contactgegevens plus hun interessegebieden. Op de volgende pagina s staat een overzicht van de bacheloronderdelen die gevolgd kunnen worden binnen de specialisatie Brein en Cognitie. De vakken van het basisprogramma eerst, in de volgorde waarin ze worden aangeboden, en daarna de overige vakken in alfabetische volgorde

3 120 Derde Bachelorjaar, Brein en Cognitie

4 Perceptie, Aandacht en Bewustzijn Tentamencode 7203BP25XY Plaats in het rooster Semester 1, blok 1 Docent, Inlichtingen Introductiecollege: Prof. dr. A.M.B. de Groot, Perceptie, Aandacht en Bewustzijn: Prof. dr. V.A.F. Lamme en Perceptie, Aandacht en Bewustzijn biedt een cognitief neurowetenschappelijk perspectief op de vraag hoe wij in staat zijn onze omgeving waar te nemen en wat bepaalt dat we ons van sommige dingen bewust zijn en van andere niet. Hierbij komen de volgende onderwerpen aan bod: hogere en lagere perceptuele processen, selectieve aandacht, lateralisatie en bewuste versus onbewuste waarneming. Bij elk onderwerp wordt zowel behandeld welke cognitieve functies hier onderscheiden kunnen worden, als hoe deze cognitieve functies in verband gebracht kunnen worden met hersenlocaties en hersenfuncties. Om daar een goed beeld van te krijgen is het noodzakelijk resultaten van verschillende onderzoeksmethoden (o.a. uit de neuropsychologie, cognitieve psychologie en neuroscience) te integreren. Bij de genoemde onderwerpen wordt niet enkel ingegaan op de belangrijke theorieën en onderzoeksresultaten, maar ook op wat de controverses hierbij zijn. Na afloop heeft de student een coherente visie op deze problematiek, die aansluit bij de meest moderne theorieën en gegevens, zodat hij/zij makkelijk een artikel over deze onderwerpen kan lezen op reviewniveau. Ook zou hij/zij zich zelfstandig moeten kunnen verdiepen in een van deze onderwerpen door literatuuronderzoek (bachelorthese). Hoorcolleges. Collegeslides en andere informatie zijn beschikbaar op Blackboard. Schriftelijke toets met multiple choice vragen over opgefriste voorkennis: Gazzaniga hoofdstuk 1-4 (20% van het eindcijfer); schriftelijk tentamen met multiple choice vragen over de inhoud van het boek en de colleges (80% van het eindcijfer). Gazzaniga, M. S., Ivry, R. B., & Mangun, G. R. (2009). Cognitive neuroscience, the biology of the mind (3rd ed.). New York: Norton. ISBN (700 pagina s). Hoofdstuk 1-4 voor de opstarttoets, en 5, 6, 11 (p ), 12, 14 (p , fig ). Kosten: circa 45,-. Dit boek wordt gebruikt in het hele basisprogramma. (In totaal 257 pagina s). Hoofdstuk 16 van de 2e editie van Gazzaniga, staat op Blackboard (26 pagina s). Ma uur Geb JK-zaal 1.05 Introductie Ma t/m uur Geb JK-zaal 1.05 Wo t/m uur Geb JK-zaal 1.05 Ma uur bij aanvang college toets Gazzaniga hoofdstuk 1-4, zie Blackboard Wo uur Geb USC-zaal 2 Wo uur wordt nader bekend gemaakt herkansing 121

5 Actie, Controle, Leren en Geheugen Tentamencode 7203BP33XY Plaats in het rooster Semester 1, blok 1 Docent, Inlichtingen Actie en Controle: Prof. dr. K.R. Ridderinkhof Leren en Geheugen: Dr. M. de Rover en Actie en Controle: een cognitief neurowetenschappelijk perspectief op de vraag hoe wij in staat zijn om te gaan met de grote hoeveelheid informatie die vanuit onze omgeving op ons afkomt. Onderwerpen: actie, motoriek en executieve functies. Bij elk onderwerp worden de cognitieve functies hersenlocaties en hersenfuncties behandeld en de resultaten van verschillende onderzoeksmethoden (o.a. uit de neuropsychologie, cognitieve psychologie en neuroscience) en er wordt ingegaan belangrijke theorieën, onderzoeksresultaten en mogelijke controverses. Na afloop heeft de student een coherente visie, die aansluit bij de meest moderne theorieën en gegevens, zodat hij/zij makkelijk een artikel over deze onderwerpen kan lezen op reviewniveau. Ook zou hij/zij zich zelfstandig moeten kunnen verdiepen in een van deze onderwerpen door literatuuronderzoek (bachelorthese). Leren en Geheugen: de student vertrouwd maken met theorieën en onderzoeksmethoden op het terrein van de geheugenpsychologie via een overzicht van de verschillende benaderingen en de theoretische achtergronden, en de biologische grondslagen van leren en geheugen. Aan de orde komen: interferentie en vergeten; aandacht en geheugen; semantisch en episodisch geheugen; impliciete en expliciete geheugentaken; herkenning en herinnering; amnesie; associatieve netwerkmodellen. Hoorcolleges. Collegeslides en andere informatie zijn beschikbaar op Blackboard. Schriftelijk tentamen met multiple choice vragen en open vragen: 1/3 A&C, 2/3 L&G. Gazzaniga, M. S., Ivry, R. B., & Mangun, G. R. (2009). Cognitive neuroscience, the biology of the mind (3rd ed.). New York: Norton. ISBN (700 pagina s). Kosten: circa 45,-. Dit boek wordt gebruikt in het hele basisprogramma. Actie en Controle: Hoofdstuk 7, 13. (In totaal 99 pagina s). Leren en Geheugen: Hoofdstuk 8. (In totaal 52 pagina s). Leren en Geheugen: Radvansky, G. (2011). Human memory. London: Allyn & Bacon. (434 pagina s). ISBN: Kosten: circa 45,-. Ma t/m uur Geb JK-zaal 1.05 A&C Wo t/m uur Geb JK-zaal 1.05 A&C Ma t/m uur Geb JK-zaal 1.05 L&G Wo t/m uur Geb JK-zaal 1.05 L&G Vr uur Geb WFC-zaal West D uur wordt nader bekend gemaakt herkansing Individuele Verschillen en Taal Tentamencode 7203BP34VY Plaats in het rooster Semester 1, blok 2 Docent, Inlichtingen Individuele Verschillen: Prof. dr. J.M.J. Murre, Dr. R. Rouw Taal: Prof. dr. A.M.B. de Groot en Individuele Verschillen: waarom verdwaalt de een, terwijl de ander feilloos de weg weet te vinden? Waarom kunnen sommige mensen geen gezichten herkennen? In deze cursus behandelen we individuele verschillen in cognitieve functies. Naast verschillen tussen individuen, komen ook intra-individuele verschillen aan bod: wat gebeurt er als iemand expertise op een bepaald gebied ontwikkelt? Wat verandert er in het gedrag en wat in de hersenen? Vroeger werden verschillen tussen personen als ruis van de groepsmeting gezien. Hier worden recente ontwikkelingen in de cognitieve neurowetenschap besproken, waarbij verschillen tussen individuen ons meer leren over cognitieve functies en hun neurologische basis. Onderwerpen zijn: intelligentie, expertise, cognitieve extremen (mensen die ergens heel goed of juist heel slecht in zijn), synesthesie en cognitieve stijl. Taal: kennisnemen en begrijpen van belangrijke taalpsychologische kwesties, theorieën, en bevindingen, alsmede van de belangrijkste onderzoeksmethoden via een overzicht van de taalpsychologie. Aan de orde komen taalkennis, de architectuur van het taalsysteem en diens relatie met de rest van het cognitieve systeem, taalverwerving, het herkennen van gesproken en geschreven woorden, ontleden en interpreteren van zinnen, tekstbegrip, taalproductie, taalstoornissen, biologische factoren, meertaligheid en een breed assortiment van taalpsychologische onderzoeksmethoden. Hoorcolleges. Schriftelijk tentamen, open vragen. Individuele Verschillen: Artikelen via Blackboard, circa 150 pagina s. Gazzaniga, M. S., Ivry, R. B., & Mangun, G. R. (2009). Cognitive neuroscience, the biology of the mind (3rd ed.). New York: Norton. ISBN (700 pagina s). Kosten: circa 45,-. Dit boek wordt gebruikt in het hele basisprogramma. Taal: Hoofdstuk 10, (In totaal 57 pagina s). Taal: Aanvullende literatuur wordt nader bekendgemaakt (circa 225 pagina s). Ma t/m uur Geb JK-zaal 1.05 I V Wo t/m uur Geb JK-zaal 1.05 I V Ma t/m uur Geb JK-zaal 1.05 T Wo t/m uur Geb JK-zaal 1.05 T Ma uur Geb M-zaal 3.01 Di uur wordt nader bekend gemaakt herkansing

6 Emoties 3 ec Tentamencode 7203BP02VY Plaats in het rooster Semester 1, blok 3 Docent, Inlichtingen Dr. R.H. Phaf en Het rijke en zeer gevarieerde veld van emotie-onderzoek zal in de cursus, noodzakelijkerwijs slechts deels, worden bestreken. Het spectrum van emotiebenaderingen reikt van fenomenologische, fysiologische, biologische tot cognitieve en affective neuroscience benaderingen. De op het eerste gezicht niet-samenhangende emotietheorieën en -modellen zijn juist sterk met elkaar verbonden door discussies en door veelal op experimenteel werk gebaseerde redeneringen. De nadruk in de cursus (en bij de toetsing) zal dan ook niet zozeer liggen op passieve opslag van kennis en feiten, maar op het actief kunnen verantwoorden, motiveren en met elkaar in verband brengen van de verschillende posities. De cursus bestaat uit een bespreking van de belangrijkste historische en hedendaagse theorieën en modellen over emotie. Vanuit een psychonomische invalshoek zal er relatief veel aandacht worden besteed aan experimenteel onderzoek naar affectieve processen. Na ieder hoorcollege zal het bijbehorende deel van de syllabus op Blackboard verschijnen. Ter recapitulatie van de collegestof dient dit deel in ieder geval voor het volgende college gelezen te worden. Het is van het grootste belang dat studenten vanaf het eerste college actief studeren en bijblijven met de collegestof. Iedere week zullen bovendien oefenvragen op Blackboard verschijnen die voor een deel als tentamenvragen terugkomen. Schriftelijk tentamen met open vragen over de literatuur en college. Phaf, R. H. (2012). Emotie: Activatie of constructie? Deze syllabus wordt iedere keer dat de cursus wordt gegeven, aangepast. Oudere versies zijn niet bruikbaar! Syllabus is te downloaden via Blackboard (circa 230 pagina s). Artikelen (ook te downloaden via Blackboard, circa 30 pagina s). Ma t/m uur Geb JK-zaal 1.05 Wo t/m uur Geb JK-zaal 1.05 Ma uur wordt nader bekend gemaakt W uur wordt nader bekend gemaakt herkansing Experimental Design 3 ec Tentamencode 7203BP09VY Plaats in het rooster Semester 1, blok 2 Docent, Inlichtingen Docent wordt nader bekend gemaakt Analyseopdrachten Docent wordt nader bekend gemaakt Het geven van een overzicht van verschillende experimentele proefopzetten (en de bijbehorende analyses) die beogen met zo weinig mogelijk proefpersonen toch scherpe toetsen van de onderzoekshypothese mogelijk te maken. In deze cursus over variantie-analyse worden de belangrijkste experimentele designs behandeld en de erbij behorende analyse van data. Deze designs worden niet alleen vanuit statistisch oogpunt besproken, maar vooral ook in termen van experimentele voor- en nadelen. Aan de orde komen de volgende onderwerpen. 1 Factoriële designs: hoofd- en interactie-effecten, simpele effecten, contrasten, post hoc vergelijkingen, fixed and random factors (generaliseerbaarheid), manipulation and classification factors (causaliteit); 2 Factoriële designs met herhaalde metingen: trendanalyse (orthogonale contrasten), post-hoc vergelijkingen; 3 Randomised block designs en covariantie-analyse; 4 Geneste designs en split-plot designs; 5 Latijnse vierkanten. Hoorcolleges. Na de collegeweken voeren studenten in groepjes analyse-opdrachten uit en rapporteren de resultaten. Instructies staan op Blackboard. Feedback over de analyseopdrachten komt ook op Blackboard. Zie voor deze werkwijze het vak Experimentatie. Schriftelijk tentamen met open vragen. De opdrachten moeten voldoende zijn (AVV). Syllabus Experimental Design (verkrijgbaar via Blackboard, circa 120 pagina s). Ma t/m uur Geb JK-zaal 1.27 Wo t/m uur Geb JK-zaal 1.90 Wo uur wordt nader bekend gemaakt Wo uur wordt nader bekend gemaakt herkansing

7 Experimentatie Tentamencode 7203BP07XY Plaats in het rooster Semester 1, blok 2 en 3 Docent, inlichtingen Docent wordt nader bekend gemaakt Het verkrijgen van inzicht in de keuze van een experimenteel paradigma in het licht van een specifieke vraagstelling. In dit practicum komen experimentele paradigma s aan de orde die relevant zijn voor het onderwerp van de colleges: perceptie, bewustzijn, aandacht, actie, controle, leren, geheugen, individuele verschillen, taal en emoties. Men maakt hands on kennis met paradigma s en men oefent met de bijbehorende experimentele opstellingen. Per onderdeel voeren studenten in groepjes experimenten en een analyse-opdracht uit en rapporteren de resultaten. De groepen worden samengesteld na het eerste college van het Experimental Design, en bekendgemaakt via Blackboard. De experimentatie-opdrachten van Perceptie, Aandacht en Bewustzijn en van Actie en Controle kan men individueel maken. De overige experimentatie-opdrachten maakt men als groep; per groep wordt één verslag ingeleverd met op de titelpagina de namen van de groepsleden die hebben meegewerkt. Verslagen van experimenten en analyse-opdrachten. Als beoordeling zijn twee kwalificaties mogelijk: voldoende en niet voldoende. Alle opdrachten moeten voldoende zijn. Er is geen herkansing. Bij uitzondering is het mogelijk om een vervangende opdracht te doen, als iemand een opdracht niet heeft ingeleverd dan wel niet heeft deelgenomen aan het maken van een opdracht. Op Blackboard staan de opdrachten en de benodigde uitleg en gegevens. De opdrachten bij de eerste onderdelen kunnen individueel worden gedaan; daarna gaat het in groepen en in de experimenteerruimte: ma t/m vr , uur, Diamantbeurs, kamer Gedurende die gehele periode is deze kamer beschikbaar voor de groepen om de experimenten uit te voeren. De gang van zaken wordt tijdig via Blackboard bekend gemaakt. Inroductie van experimentatie-opdrachten en analyse-opdrachten Perceptie, Aandacht, Bewustzijn Ma Geb JK-zaal 1.27 Actie, Controle, Leren, Geheugen Ma Geb JK-zaal 1.27 Individuele Verschillen, Taal Ma Geb JK-zaal 1.27 Emoties Ma Geb G-zaal S.01A Bachelorthese Brein en Cognitie 12 ec Tentamencode 7203BPT12Y (12 ec) Plaats in het rooster Eerste en tweede Semester Toelatingsvoorwaarden VRT-2 en Docent, Inlichtingen Alle docenten van de programmagroep 1. Het kunnen maken van een literatuuroverzicht op een specialistisch terrein. Deelleerdoelen: het kunnen formuleren van een heldere vraagstelling op het terrein van de specialisatie. Het kunnen zoeken naar en selecteren van de belangrijkste wetenschappelijke literatuur over die vraagstelling. Het kunnen integreren en evalueren van de gevonden literatuur in een eigen betoog waarin de vraagstelling wordt verantwoord en beargumenteerd beantwoord. Het kunnen toepassen van relevante APA normen. 2. Het kunnen formuleren van een onderzoeksvoorstel gebaseerd op een vraagstelling die aansluit bij het literatuuroverzicht. Aanmelding en onderwerpkeuze Studenten melden zich voor het begin van het semester aan via SIS. Aangemelde studenten krijgen bericht. Ze schrijven zich in voor één of meer onderwerpen. Na plaatsing bij een onderwerp kiest de student een deelonderwerp waarover de bachelorthese wordt geschreven. Werkwijze, eisen en beoordeling De werkwijze bij het tot stand komen van de bachelorthese, de eisen waaraan de these moet voldoen en de beoordelingscriteria staan uitgebreid beschreven in het stuk De bachelorthese bij de opleiding Psychologie aan de UvA, dat te vinden is op Blackboard bij het vak Bachelorthese. De student levert tijdens het traject de volgende producten op: vraagstelling en gevonden literatuur, opzet, eerste versie en eindversie. Bij elk product, behalve het eerste, geeft de student schriftelijk aan hoe de feedback van de docent op het voorgaande product is verwerkt. De betreffende inleverdata worden direct na de introductiebijeenkomst schriftelijk vastgelegd in een thesecontract. Na ondertekening van het thesecontract volgt altijd een beoordeling, die dus ook onvoldoende kan zijn. De cursus wordt afgesloten met een presentatie van de these aan medestudenten. Omvang De Bachelorthese is een literatuuroverzicht van tussen de 5000 en 6000 woorden. Het literatuuroverzicht moet gebaseerd zijn op circa 15 empirische onderzoeksartikelen. Het wordt gevolgd door een zelfstandig leesbaar onderzoeksvoorstel van rond de 1500 woorden (exclusief literatuurlijst). Ook dienen 10 colloquia te worden bijgewoond (zie Hoofdstuk 4 voor meer informatie). Literatuur Starreveld, P. A. (Ed.). (2009). Verslaglegging van psychologisch onderzoek (2e ed.). Amsterdam: Boom. ISBN Kosten: circa 25,-. (Eerder gebruikt bij VRT-1 en 2 en OP.) Syllabus: De bachelorthese bij de Opleiding Psychologie aan de UvA. Op Blackboard staat altijd de meest recente versie

8 Cognitie van Meertaligen Tentamencode 7203BP27XY Plaats in het rooster Semester 2, blok 1 Toelatingsvoorwaarden (in ieder geval het onderdeel Individuele verschillen en Taal (BP34V) Aantal deelnemers max. 16 Docent, Inlichtingen Prof. dr. A.M.B. de Groot Het verwerven van kennis over en inzichten in de cognitieve aspecten van twee- en meertaligheid en de bijbehorende methoden van onderzoek. Aan bod komen: vroege simultane en sequentiële tweetaligheid; late twee- en meertaligheid; vreemdetaal-verwerving; taalbegrip en taalproductie bij twee- en meertaligen; controle-aspecten van twee- en meertaligheid; cognitieve processen bij simultaan vertalen; cognitieve consequenties van twee- en meertaligheid; twee- en meertaligheid en het brein. Werkcolleges. Beoordeling van vragen die voorafgaand aan elk college worden ingediend, en een paper. Alle vragen bij elkaar tellen voor 50% en de paper telt voor 50%. Voor beide onderdelen moet een voldoende gehaald worden. Collegestof De Groot, A. M. B. (2011). Language and cognition in bilinguals and multilinguals; An introduction. New York: Psychology Press. ISBN (528 pagina s). Kosten circa 50,-. Aanvullende literatuur: 4 onderzoeksartikelen, circa 60 pagina s. Op Blackboard staan de referenties van de artikelen. Ma t/m uur Geb JK-zaal 1.27 Bijzonderheden Aanwezigheid verplicht. Bijvakstudenten Bijvakstudenten moeten contact opnemen met de docent voor schriftelijke toestemming, daarna kunnen zij zich met die toestemming bij de onderwijsbalie melden als bijvakstudent. Inleiding Programmeren 3 ec Tentamencode 7203BP18XY Plaats in het rooster Semester 2, blok 1 Aantal deelnemers max. 24 Docent, Inlichtingen Docent wordt nader bekend gemaakt Na de cursus beheerst men de basisbegrippen en programmeertechnieken die voor elke gespecialiseerde cursus programmeren noodzakelijk zijn. Daarnaast leert men de basisbegrippen van de signaalanalyse en krijgt men ervaring in de wijze waarop men data kan selecteren, bewerken en visualiseren in Matlab. Er wordt een inleiding in standaard programmeertechnieken gegeven aan de hand van gesimuleerde data en gegevens uit psychologisch onderzoek. Met name de algemene basisbegrippen van het programmeren worden behandeld, zoals loops en if-then statements, het gebruik van standaardfuncties en het schrijven van eigen functies. De cursus wordt gegeven in Matlab, het in de neurowetenschappen meest gangbare databewerkingspakket voor signaalanalyse. Er worden ook enkele Matlab-specifieke vaardigheden aangeleerd die handig zijn in de signaalanalyse, zoals matrixbewerkingen. In de cursus is een apart college annex practicum van drie uur opgenomen over concepten in de signaalanalyse. De cursus vormt een uitstekende basis voor het vergaren van praktisch bruikbare kennis van methoden en technieken in de neurowetenschappen. Werkcollege programmeren: gecombineerde college/practicumblokken van 3 uur in de computerzaal. Schriftelijk tentamen, 50% multiple choice en 50% open vragen. Beide onderdelen tellen voor 50% mee in het eindcijfer. Let op: het tentamen is een werkcollege als de andere, maar dan zonder instructie; het toetst vaardigheden en kennis opgedaan in de afgelopen weken. Collegestof en collegeslides. Di t/m uur Geb G-zaal Do t/m uur Geb G-zaal 1.18 Di uur Geb G-zaal 1.18 Di uur Geb G-zaal 1.18 herkansing Bijzonderheden Aanwezigheid verplicht. Wie zonder bericht niet komt opdagen bij het eerste werkcollege, wordt niet ingedeeld in het practicum

9 Literatuurtentamen Brein en Cognitie 3 of Tentamencode 7203LP00XY (3), 7203LP01XY (6) Plaats in het rooster Eerste en tweede semester Toelatingsvoorwaarden Docent, Inlichtingen Alle docenten van de programmagroep Verbreding en verdieping van kennis en inzicht door bestudering van literatuur. Het onderwerp van het literatuurtentamen wordt nader bepaald in overleg met de docent. Naar keuze kan voor 3 ec of voor een paper worden geschreven. Voor 1 ec moeten 140 pagina s van gemiddelde moeilijkheidsgraad worden bestudeerd. en toetsvorm Tijdens een eerste afspraak wordt het onderwerp vastgesteld. Vervolgens gaat de student zelfstandig relevante literatuur zoeken, om zo tot een afgebakende vraagstelling en een eerste opzet te komen. Als de docent probleemstelling en opzet heeft goedgekeurd, gaat men het paper schrijven. Dat stuurt men aan de docent en dan volgt een reactie (met eventueel commentaar en vragen). Naast het schrijven van de paper wordt tijdens de laatste bespreking ook een mondeling tentamen van ongeveer een half uur afgenomen waarin de student wordt ondervraagd over de beschreven literatuur. Het cijfer wordt voor 70% bepaald door de paper en voor 30% door het mondelinge tentamen. Aan het eind van de laatste bespreking krijgt de student het cijfer voor de paper en het eindcijfer. Aanmelden Aanmelding via van een van de docenten. Studiemateriaal en kosten De literatuur kan online worden gevonden of in de bibliotheek worden geleend. Het literatuurtentamen kan gebruikt worden om gaten in de studieplanning op te vullen. In principe kan men dan ook op elk gewenst moment beginnen. Bijzonderheden Contact met de docent bij voorkeur via . Neurowetenschappen Credits Code 7203BP22XY Semester Semester 2, blok 2 Prerequisites Lecturers, Information Dr. L.M. Talamini, Dr. T.H. Donner Objectives and Contents The course offers an introduction into neuroscience, building on the first year Biological Psychology course and the third year Brain and Cognition program. We will elaborate on the molecular, cellular and systems-level mechanisms underlying behavior. You will also be introduced to the most common research techniques used to study brain function at these different levels of analysis. The course includes hands-on lab sessions regarding the neuroanatomy (microscopic and macroscopic) of the rat brain. Teaching Format Lectures and labs. Assessment Written exam consisting of multiple-choice and essay-questions. Textbooks Literature to be announced (approximately 150 pages compulsary and approximately 70 pages non-compulsary). Content of lectures. Lesson Dates Lectures (for all) Tue uur Geb JK-zaal 1.90 Tue uur Geb JK-zaal 1.90 Thu uur Geb JK-zaal 1.90 Labs Thu uur location to be announced Examination Dates Tue uur Bldg-room Tue uur Bldg-room Resit Exam Special Conditions The course will be taught in English

10 Psychofarmacologie Tentamencode 7203BP24XY Plaats in het rooster Semester 2, blok 2 Toelatingsvoorwaarden Propedeuse Psychologie en Onderzoekspracticum Docent, Inlichtingen Dr. T. Schilt Het verwerven van kennis over de werkingsmechanismen van psychofarmaca bij veel voorkomende psychiatrische aandoeningen. Verdieping van de kennis over elektrochemische neurotransmissie in de hersenen. Aandacht voor neurotransmitters, type receptoren, enzymen, signaaltransductie, mechanismen waarop psychofarmaca ingrijpen, toediening, bloed-hersenbarrière, halfwaardetijd, maximale plasmaconcentratie. Aan de hand van veel voorkomende psychische aandoeningen (psychosen/schizofrenie, depressie, angst, bipolaire stoornis, ADHD, dementie, verslaving en daarnaast ook pijn en slaap/waakstoornissen) wordt het werkingsmechanisme (en mogelijke bijwerkingen) van verschillende psychofarmaca behandeld. Hoorcolleges en literatuurstudie. Let op: voor dit vak moet veel stof worden gelezen! Schriftelijk tentamen bestaande uit meerkeuzevragen en open vragen. Stahl, S. M. (2008). Essential psychopharmacology (3rd ed.). Cambridge: Cambridge University Press. ISBN (circa 960 pagina s stof). Kosten: circa 57,-. Kalat, J. W. (2009). Biological psychology (10th ed.). Belmont: Wadsworth. ISBN (9th ed. uit 2006 volstaat ook, ISBN ). Kosten: circa 55,-. Hoofdstukken 2 en 3. Dit boek is ook gebruikt in de propedeusecursus Biologische Psychologie. Dit is opfrisstof. Do t/m uur Geb M-zaal 3.01 Do t/m uur Geb M-zaal 3.01 Vr uur Geb M-zaal 3.01 Do uur wordt nader bekend gemaakt Do uur wordt nader bekend gemaakt herkansing Bijzonderheden Van deze cursus bestaat ook een mastervariant. Deze is gebaseerd op dezelfde colleges, maar er moet meer literatuur worden bestudeerd en het kent andere leerdoelen en eindtermen. Psychophysiological Experimentation Credits 3 ec Code 7203BP28XY Semester Semester 2, period 1 Prerequisites Number of Participants maximum of 24 Lecturers, Information Dr. W.F. Hofman, Dr. H.S. Scholte, Drs. M. Vissers, Drs. J. van Driel Objectives To learn the principles underlying the measurement and analysis of EEG, ERP, EMG, heart rate, EDA, EOG, and cardio-vascular and respiratory measures in psychological research. Contents Topics will include (a) the relationship between what is measured with these methods and neural activity (b) principles of psychophysiological data acquisition, filtering and signal analysis (c) a short overview of the use of these methods in psychological research. The course will also deal with the procedures used in the Psychology laboratories ( wet labs) and is mandatory for everyone who wants to use these facilities. The course will consist of lectures, labs, and a demonstration of some of the most used techniques. Teaching Format The course consists of lectures, labs, and visits to the facilities. Assessment Written exam, open questions. Textbooks Commission for Research Hygiene. Guidelines for hygienic testing. (20 pages, VSPA book counter, free). Syllabus (252 pages) available at secretariat, room Costs: aproximately 10,- Lesson Dates Lectures (for all) Mon hrs. Bldg JK-room 1.22 Labs Tue hrs. Bldg DB-room 3.02 Visits Fri hrs. facilities in Bldg D Examination Dates Tue hrs. to be announced Fri hrs. to be announced Resit Exam Special Conditions Attendance is compulsory. If all participants master the Dutch language, the course will be taught in Dutch. The course is also taught for masterstudents. It is based on the same lectures, but with a higher standard of requirements

11 Slaap/Waak Stoornissen Tentamencode 7203BP35XY Plaats in het rooster Semester 2, blok 2 Toelatingsvoorwaarden Aantal deelnemers maximaal 20 Docent, Inlichtingen Dr. W.F. Hofman en Goed slapen is belangrijk om overdag te kunnen functioneren. Toch is de laatste 50 jaar in de westelijke wereld de gemiddelde slaapduur met een uur afgenomen. Chronische slaapklachten, vooral in samenhang met klachten over verslechtering van het dagelijks cognitief en emotioneel functioneren, vormen voor ongeveer vijftien procent van de volwassen bevolking een ernstig probleem. In deze cursus wordt een overzicht gegeven van de regeling en ontregeling van de normale slaap en slaap/waak ritmiek, van de diagnostiek en van de behandeling van primaire en secundaire slaapstoornissen. Ook wordt de relatie belicht tussen slaapproblemen en psychopathologie. Tijdens deze cursus wordt behandeld hoe het slaappatroon eruit ziet, de evolutie en ontwikkeling van de slaap, wat er gebeurt als de slaap wordt verstoord, en wat voor neurofysiologische mechanismen hieraan ten grondslag liggen. Het lezen van het slaap-eeg zal worden geoefend. Tevens zal aandacht worden besteed aan de diagnostiek van slaapstoornissen; bij dit onderwerp hoort een diagnostiekpracticum. Werkcolleges met referaten, diagnostiekpracticum, polysomnografiepracticum, het schrijven van een paper. De literatuur is moeilijk. Aanwezigheid verplicht. Elk werkcollege begint met een minitentamen van twee vragen. Het eindcijfer wordt bepaald door het totaalcijfer van de minitentamens plus het cijfer voor referaat en paper. De minitentamens tellen voor 50% mee, de paper voor 45% en het referaat voor 5%. Verder moeten de practica gevolgd zijn. De opdrachten die daarbij horen dienen ingeleverd te zijn (en voldoende, hoewel men er geen cijfer voor krijgt). Bemmel, A. L. van, Beersma, D. G. M., Groen, J. H. M. de, & Hofman, W. F. (2001). Handboek slaap en slaapstoornissen. Maarssen: Elsevier Gezondheidszorg. ISBN (244 pagina s). Kosten: circa 57,-. Verdiepingsliteratuur wordt nader bekendgemaakt (circa 170 pagina s). Circa 10 artikelen voor paper, voordracht en assignments. Wo t/m uur Geb JK-zaal 1.18 Wo t/m uur Geb JK-zaal 1.18 Wo uur Geb DB-zaal 3.02 practicum Wo uur Geb JK-zaal 1.18 symposium Bijzonderheden Van deze cursus bestaat ook een mastervariant. Deze is gebaseerd op dezelfde colleges, maar er is een verschil in het aantal artikelen en de omvang van de opdrachten. 134