Harmonische Analyse. 3 Tentamens in 3 moeilijkheidsgraden. voor gevorderde studenten. door Rowy
|
|
- Christiaan van den Velde
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Harmonische Analyse 3 Tentamens in 3 moeilijkheidsgraden voor gevorderde studenten door Rowy
2 Harmonische Analyse Om de tentamens te kunnen maken, moet u in het bezit zijn van het album Content, dat bestaat uit 100 composities voor piano. Dit album is verkrijgbaar via mijn website composer.rowy.net Het album kost (in 2014) slechts 9,95 euro. U ontvangt er 3 extra colleges bij en 100 midi-bestanden. Al speelt u geen piano, u betaalt 9,95 voor 3 tentamens, in totaal 9 colleges (zie de website) en een heleboel inspiratie die u op kunt doen. Tevens steunt u er een levende componist mee die, geheel volgens de traditie, armlastig is en waarschijnlijk zal blijven. Luister goed naar de mp3's die u kunt downloaden van mijn website, mocht u zelf geen piano spelen. De geluidsbestanden zijn zo gemaakt, dat u elke toon duidelijk kunt horen (het zijn dus geen gloedvolle uitvoeringen). Soms valt de betekenis van een akkoord alleen af te leiden van de klank binnen een structuur. Probeer eerst de opdrachten te maken, één voor één, voor u naar de uitwerkingen kijkt. Komt u er niet uit, spiek dan per opdracht even en werk daarna verder. Van de volgende composities wordt u verzocht een harmonische analyse te maken: Analyse I: Piano-album 'Content' - Nr. 2: Allegretto placido in G majeur. Kennisniveau: Ongeveer 1 jaar les in harmonieleer (op een hoog niveau, conservatorium of privé). Nummer 2 uit het album Content is opgebouwd uit delen van 4 maten. Per maat wordt 1 akkoord benut. Twee toonsoorten, G majeur en G mineur, bepalen de harmonie. Als gevolg van het pedaalgebruik klinkt elke toon per maat door. Analyse 2: Piano-album 'Content' - Nr. 30: Allegretto comodo in G mineur. Kennisniveau: Ongeveer 1½ jaar les in harmonieleer. Nummer 30 uit het album Content is hoofdzakelijk opgebouwd uit delen van 2 maten. Per maat komen 1 of 2 akkoorden voor. Twee toonsoorten, G mineur en G majeur, bepalen de harmonie. Het sostenuto-pedaal wordt nauwelijks gebruikt. Analyse 3: Piano-album 'Content' - Nr. 3: Andante misterioso in B mineur. Kennisniveau: Ongeveer 2 jaar les in harmonieleer. Nummer 3 uit het album Content is hoofdzakelijk opgebouwd uit delen van 2 maten. Het Napels akkoord speelt hier een belangrijke rol, evenals chromatiek. Een paar fouten per analyse is niet erg, mits het geen structurele fout betreft. Wanneer u bijvoorbeeld steeds weer een tussendominant over het hoofd ziet, mag dit een ernstig vergrijp genoemd worden. Een voorbeeld van een minder ernstig vergrijp is de beoordeling dat een toon bij het akkoord hoort, terwijl het slechts een doorgangstoon betreft. Wanneer u er in slaagt om ook de moeilijkste opdracht vrijwel foutloos te maken, wil dit niet zeggen dat u klaar bent met de studie harmonieleer. Een compositie analyseren is niet hetzelfde als een compositie schrijven volgens de regels. U moet zelf, bij wijze van huiswerk, regelmatig muziek schrijven. Muziek die door een docent moet worden nagekeken! Voor de duidelijkheid vermeld ik hier nog eens dat ik geen les meer geef. Mijn geestelijke en lichamelijke gesteldheid hinderen mij helaas te veel in het contact met leerlingen. U kunt van mijn website diverse leerzame geschriften downloaden, zoals een complete cursus Klassieke Harmonieleer, een cursus Eenvoudige Akkoordenleer en zelfs een cursus Eenvoudige Instrumentatie. Veel van wat ik u aanbied is gratis. Niettemin, u zult altijd les moeten nemen Rowy
3 Analyse I Piano-album 'Content' - Nr. 2: Allegretto placido in G majeur. Het volledige piano-album, bestaande uit 100 composities, is verkrijgbaar via mijn website. Bij aanschaf van het album ontvangt u bovendien alle bijbehorende midi-bestanden en 3 extra colleges in compositie. Kennisniveau: Ongeveer 1 jaar les in harmonieleer. Nummer 2 uit het album Content is opgebouwd uit delen van 4 maten. Per maat wordt 1 akkoord benut. Twee toonsoorten, G majeur en G mineur, bepalen de harmonie. Als gevolg van het pedaalgebruik klinkt elke toon per maat door : G I II6 - V A in mt. 2 is een vertraging voor G. Een dissonant, zoals deze vertraging, kan beweging in de harmonie veroorzaken. Dissonanten lossen gewoonlijk dalend op, maar een vertraging kan ook stijgen naar een consonante klank. B in mt. 2 is leidtoon voor de C. Leidtonen hebben een krachtige stuwende werking in de harmonie én de stemvoering. G in mt. 3 is doorgangstoon. A kan echter als een vertraging voor G worden ervaren. In dat geval zou maat 3 geen II6 bevatten, maar IV. II6 is neventrap van IV en een vaak voorkomende vervanger. II6 - V en na de herhaling I in mt. 1 vormen een volledige cadens. Fis in maat 4 leidt G in, maar die wordt in de herhaling met vertraging gegeven op tel 3 in maat 1. Pas in maat 5 staat G op tel 1, de tel met het sterkste accent : VI - V7 - I - V7 Na V treedt VI op in mt. 5 als vervanger van I. In majeur treffen we op VI de parallel van de toonsoort aan, G VI = e I. In mineur vinden we de parallel op III, g III = Bes I. De parallel is een gebruikelijke vervanger van I : (V6) - VI - (V6) - V Na V7 in mt. 8 volgt wederom de parallel op VI als vervanger van I, maar nu in maat 10. VI in mt. 10 wordt tijdelijk als tonica aangemerkt, e I. In E mineur is het akkoord in maat 9 de dominant. De toonsoort is echter nog steeds G majeur. Een volledige cadens die ons gehoormatig meeneemt van G majeur naar E mineur ontbreekt. Wij noemen daarom het akkoord in mt. 9 een tussendominant voor VI, hetgeen aangeduid wordt met haakjes: (V6). Mt. 11 en 12 vormen een sequens met mt. 9 en 10. In maat 11 staat een tussendominant voor V : I6 - I - V5/6 - I Na V in mt. 12 volgt in mt. 13 geen vervanger, maar I6. Af en toe de toonsoort benadrukken geeft rust in de harmonie. V - I suggereert weliswaar een afsluiting, maar om de vaart er in te houden, wordt I als sextakkoord gegeven. B in mt. 15 is een vertraging. In een harmonische analyse worden versieringstonen zoals een vertraging of doorgangstoon niet aangeduid. Soms kan de doorgangstoon als deel van het akkoord worden ervaren, bijvoorbeeld als de septiem van het akkoord. Zie mt. 9 en 11 op de derde tel. In een alternatieve analyse is (V5/6) in mt. 9 en (V5/6) in mt. 11 acceptabel : g I II6 - V Zonder te moduleren overstappen naar een gelijknamige toonsoort, bijv. van G majeur naar G mineur, levert een fraai effect op. In theoretische zin kan er pas sprake zijn van G mineur in de herhaling, dankzij de volledige cadens II6 - V - I : G I6 - I - V5/6 - I Omdat in mt. 17 t/m 20 G mineur is bevestigd, kunnen we bovenstaande truc nogmaals toepassen: zonder te moduleren overstappen naar de gelijknamige toonsoort, maar nu van G mineur naar G majeur, hetgeen wederom aangenaam klinkt : I6 - I - V5/6 - VI In mt. 21 t/m 24, noch in mt. 25 t/m 28 treffen we een volledige cadens aan die G majeur in zijn rol van heersende toonsoort bevestigt. Maar de componist benadrukt de toonsoort door zowel de tonica als de dominant vaak te herhalen in maat 21 t/m 27. Zij maakt gebruik van de factor tijd en van het feit dat de dominant in G majeur en G mineur gelijk is. In mt. 28 zou G I definitief G majeur als heersende toonsoort moeten bevestigen. Dit zou echter teveel als een afsluiting klinken, daarom zet de componist weer een vervangende trap van I in, namelijk de parallel op VI, net als in maat 4/ : IV - II6 - V - V7 De afsluiting van een deel is in aantocht en daarvoor wordt een volledige cadens ingezet. IV - V - I en II6 - V - I zijn voorbeelden van cadensen. II6 kan IV vervangen. Soms wordt II6 of II aan IV toegevoegd. I, IV en V zijn hoofdtrappen. Een neventrap volgt op de hoofdtrap en gaat daar dus niet aan vooraf. Er zijn echter uitzonderingen:
4 1. De neventrap kan worden ervaren als een onvolledige hoofdtrap. De stapeling Fis - A - C is VII in G majeur. VII is neventrap van V. V7 echter heeft de stapeling Fis - A - C in zich. Volgt V7 op VII dan lijkt VII - V7 op V7onv. - V7. 2. Wanneer een tussendominant aan een neventrap voorafgaat, klinkt deze niet als een neventrap. In G majeur heeft na (V) de II betekenis als tonica. (V) - II - IV in G majeur refereert aan V - I - III in A mineur : VI - IV6 - V6 - V7 Nogmaals treedt I niet op, maar de parallel als zijn vervanger en weer om (nog) niet af te hoeven sluiten. In mt. 34 kan C als een vertraging voor B worden ervaren, zodat nog steeds sprake is van VI, maar in maat 35 klinkt de dominant. Meteen voor de dominant verwachten wij, geïndoctrineerd als we zijn, de subdominant IV of zijn neventrap II : I - I6 - II6 - V Mt. 37 t/m 40 is een variatie op mt. 1 t/m 4. De harmonie is gelijk gebleven : I4/6 - V - V - (VII7) C in mt. 41 is een vertraging voor B. Een kwartsextakkoord wordt als dissonant beschouwd en lost daarom op. De volgorde I4/6 - V komt erg vaak voor. I4/6 kan namelijk als een vertraging voor V worden ervaren. B lost op naar A in maat 42. G wordt niet gegeven. Niettemin verwachten wij Fis als vervolg. Deze toon treedt echter pas op in maat 43, zodat de spanning langer aanhoudt. In mt. 44 treffen we een tussendominant aan voor VI. Hier is het de neventrap van V, namelijk VII. VII heeft betekenis als dominant, omdat het de dominant vervangt. Daarom kan deze neventrap als tussendominant fungeren : VI - I4/6 - IV - V6 De G van het 4/6 akkoord in mt. 46 zou moeten dalen naar de Fis, maar de Fis wordt als doorgangstoon op tel 3 reeds gegeven. De componist ervaart dit als bevredigend en laat IV i.p.v. V volgen op I4/6. In maat 48 volgt alsnog V : IV - V6 - IV - V [6 en 7] - I De compositie sluit af met een volledige cadens: IV - V[6 en 7] - I. In maat 52 staan twee akkoorden. Door het accent op de derde tel, en de neiging van de meeste pianisten om na tel 2 het pedaal op te heffen, is het septiem akkoord een apart akkoord. Bij een analyse hoeft de hoofdletter V niet herhaald te worden op tel 3. Alleen een 7 op die plek is voldoende. Nawoord De harmonie van dit stuk is niet bijzonder ingewikkeld. Een neventrap gebruiken i.p.v. de hoofdtrap is schering en inslag. Tussendominanten komen in elke klassiek getinte compositie wel voor. De beweging gaande houden door een sextakkoord te gebruiken na de dominant, of een neventrap (zoals de parallel) als vervanger, is ook een bekend verschijnsel. Hou er rekening mee dat elke hoofdtrap 2 neventrappen heeft. De tonica [I] heeft VI en III als neventrap, de subdominant [IV] heeft II en VI als neventrap en de dominant [V] III en VII. In de praktijk echter worden als vervanger gewoonlijk gebruikt: VI als neventrap van I in majeur en III als neventrap van I in mineur. In zowel mineur als majeur vervangt II de IV, en VII de V. II en VII treden als vervanger meestal op als sextakkoord. Dit geldt in mindere mate voor VI en III. U kunt een mp3 van de compositie downloaden. Maar als u piano kunt spelen, is het beter om de belangrijkste passages langzaam en met aandacht door te spelen. Luister vooral naar het effect van een tussendominant, van de vervanging van de tonica door zijn parallel, en van het afzwakken van een afsluiting door het sextakkoord te gebruiken Rowy
5 Analyse II Piano-album 'Content' - Nr. 30: Allegretto comodo in G mineur. Het volledige piano-album, bestaande uit 100 composities, is verkrijgbaar via mijn website. Bij aanschaf van het album ontvangt u bovendien alle bijbehorende midi-bestanden en 3 extra colleges in compositie. Kennisniveau: Ongeveer 1½ jaar les in harmonieleer. Nummer 30 uit het album Content is hoofdzakelijk opgebouwd uit delen van 2 maten. Per maat komen 1 of 2 akkoorden voor. Twee toonsoorten, G mineur en G majeur, bepalen de harmonie. Het sostenuto-pedaal wordt nauwelijks gebruikt. Een constant herhaalde toon, hier de D, zou als een orgeltoon kunnen worden beschouwd, maar de componist heeft de toon welbewust en consequent in de harmonie opgenomen : g I - VI7mel (melodisch) - I - VI7mel In melodisch mineur wordt de zesde toon verhoogd. Meestal treden de verhoogde zesde én zevende toon in elkaars nabijheid op. VI7mel op de tweede tel in mt 1 t/m 3 kondigt op speelse wijze een beweging aan, die pas in maat 10 vervolmaakt wordt, vooral door de E op het zwaarste maatdeel te plaatsen, de eerste tel : I - VI7mel - I - V3/4 In mt. 3 vormen C en Es een omspeling van de tweeklank in maat 4. Het zijn versieringstonen. A in mt. 4 kan worden beschouwd als een doorgangstoon. De 2de tel is gewoonlijk een zwak maatdeel, maar dankzij het motief in de rechterhand vanaf maat 1 krijgt de tel wel enige nadruk. Dit leidt tot een apart akkoord op tel twee. 05: III, 06: V4/6 op 2de tel In mt. 5 is A een indirecte wisselnoot. De D onderbreekt het patroon A - Bes - A, daarom is het geen directe wisseltoon. Boven de A klinkt een D die deel uitmaakt van III. Er verandert in de harmonie te weinig om de klank op de 2de tel als een apart akkoord aan te kunnen merken, zoals dit in maat 4 wel het geval is. In mt. 6 treedt tegelijkertijd met de A in de onderste stem een A op in de bovenste stem, terwijl ook de herhaalde D nog een rol speelt in de harmonie. V4/6 ontstaat, hier een wisselkwartsextakkoord. 07: III, 08: V4/6 op 2de tel Herhaling van de vorige twee maten. 09: I, 10: VI7mel - V6 In maat 10 treffen we eindelijk de vervolmaking aan van de beweging die in mt. 1, 2 en 3 werd aangekondigd. 11: I Herhaling van maat 9. Let op het ontbreken van de terts, zodat het akkoord zowel mineur als majeur zou kunnen zijn : G I - V Zonder te moduleren schrijft de componist verder in G majeur, de gelijknamige toonsoort van G mineur : I - I6 In mt. 15 is A weer een indirecte wisselnoot : I - V Mt. 16 en 17 vormen een herhaling van maat 12 en 13. In maat 17 is de bovenste stem qua ritme ietwat gewijzigd. 18: I, 19: VI7 - V6 Hoewel de progressie V - I in mt. 12 t/m 19 herhaaldelijk voorkomt, betreft dit slechts een onvolledige cadens. Maar door de cadens vaak te herhalen, kan VI in maat 19 als neventrap van IV overtuigen als subdominant. Dat maakt de cadens volledig. De verwachting wordt gewekt dat in maat 20 de tonica van G majeur zal volgen : g I - V6 - I2aeol (aeolisch) - VI7mel G majeur overheerst. De plotselinge overgang naar G mineur, zonder te moduleren, is wederom een verrassing.
6 Een herhaling van de beginmaten wordt ingezet, maar in de onderste stem loopt nu een chromatische lijn van G naar E. F in maat 21 is dissonant en daalt op correcte wijze naar E, maar die is dissonant t.o.v. D in de bovenste stem, zodat er geen rustpunt ontstaat. Een dissonant laten volgen door een dissonant houdt de harmonie in beweging : I - V3/4 - III - V3/4 In de bovenste stem wordt vanaf maat 20 mt. 1 t/m 10 herhaald. In de onderste stem wordt geanticipeerd op het slot. Er komt geen laddervreemde toon meer in voor, waardoor de harmonie een rustiger indruk maakt. 24: I, 25: III - V4/6 op 2de tel Herhaling van maat 5 en 6. Door de wijzigingen in de onderste stem ontstaat nu geen III op de eerste tel van maat 24, maar I. De A op de tweede tel is een indirecte doorgangstoon. Op tel 1 van maat 25 is wel sprake van III. 26: I, 27: III - V4/6 Herhaling van de vorige twee maten : I6 De stuwende werking van een harmonie als in mt. 10 ontbreekt opzettelijk in maat 29. Rust is wat de componist hier wil. 30: I6 Maat 28 wordt herhaald : I In alle rust wordt de compositie afgesloten. Een ritenuto versterkt dit. Nawoord De student zal een alteratie niet altijd herkennen. Melodisch mineur wordt wel eens over het hoofd gezien. Een verhoogde 6de toon in mineur kan wijzen op Dur-Moll, maar de combinatie met een verhoogde 7de toon komt hoofdzakelijk in melodisch mineur voor. Versieringstonen zoals een orgeltoon, doorgangstoon en wisseltoon (u mag 'toon' vervangen door 'noot') kunnen de analyse bemoeilijken. Besteed daarom aandacht aan de tonen die op de zware maatdelen staan. Zij hebben de meeste invloed op een harmonie. Tonen op zwakke maatdelen die geaccentueerd worden, hebben eveneens invloed. Een accent op een zwak maatdeel is meestal een dynamisch accent, maar een melodische lijn kan ook voor enige nadruk zorgen op de tel. Harmonisch gezien is deze compositie geraffineerd te noemen. Slechts 4 trappen worden benut, namelijk I, III, V en VI. Op III in mineur treffen we de parallel aan, terwijl VI een neventrap is van IV, de subdominant. II als vervanger van IV is krachtiger, maar in sommige situaties kan VI overtuigen als voorbereiding van de dominant. Door de gelijknamige toonsoort G majeur te gebruiken wordt slechts één nieuwe toon toegevoegd. E en Fis komen immers in melodisch mineur ook voor. De nieuwe alteratie is B, de toon op III, waar we in mineur de parallel aantreffen (op Bes). Als eerst Bes benadrukt wordt - zie maat 5 t/m 8 - valt de B des te meer op Rowy
7 Analyse II - Aanhangsel Piano-album 'Content' - Nr. 30: Allegretto comodo in G mineur. Het volledige piano-album, bestaande uit 100 composities, is verkrijgbaar via mijn website. Bij aanschaf van het album ontvangt u bovendien alle bijbehorende midi-bestanden en 3 extra colleges in compositie. Leerling: Ik heb hier één vraag over. De verlaagde toon in melodisch mineur is iets anders dan een Dur-Moll toon? Rowy: Dur-Moll en Moll-Dur kent men in landen buiten Noord-West Europa niet. Daar spreekt men over geleende akkoorden, akkoorden die uit de gelijknamige toonsoort worden gehaald. In C mineur bestaat IV uit F - As - C. Je kunt IV uit C majeur lenen, dan ontstaat F - A - C. Zeker als B niet meteen of vrij snel volgt na A, is een geleend akkoord aannemelijker dan melodisch mineur. De termen Dur-Moll en Moll-Dur herinneren aan de tijd waarin een hexachord o.a. durum (hard) of mollum (zacht) genoemd werd. In de hedendaagse praktijk komt dit neer op een grote sext (dur) of een kleine sext (moll) boven de grondtoon. Op IV in mineur betekent Dur-Moll een majeur akkoord i.p.v. een mineur akkoord, omdat de zachte (kleine) sext gealtereerd wordt naar een harde (grote) sext. Op VI in mineur levert dit echter een mineur i.p.v. een majeur akkoord op, omdat de As én de kwint boven de As gealtereerd worden. Op IV in majeur betekent Moll-Dur een mineur akkoord i.p.v. een majeur akkoord, omdat de harde (grote) sext gealtereerd wordt naar een zachte (kleine) sext. Op VI in majeur levert dit echter een majeur i.p.v. een mineur akkoord op, omdat de A én de kwint boven de A gealtereerd worden. Het lenen van een akkoord is van een andere orde dan een toon verhogen omdat je in mineur een overmatige secunde tussen de 6de (As in c) en 7de toon (B in c) wilt vermijden. De Dur-Moll (of durmoll) toon kan ook optreden omdat de componist een chromatische overgang wil. In een dergelijk geval wordt de kwint boven de gealtereerde toon niet altijd gealtereerd, waardoor een overmatig akkoord kan ontstaan, bijv. As - C - E in C mineur. Het is soms niet duidelijk of de componist durmoll in gedachten had of melodisch mineur. Omdat we ons hier op een vrij hoog niveau aangaande de harmonieleer bevinden, is het zelfs mogelijk dat de componist de harmonie verkeerd heeft geïnterpreteerd. Qua klank maakt het echter niets uit.
8 Analyse III Piano-album 'Content' - Nr. 3: Andante misterioso in B mineur. Het volledige piano-album, bestaande uit 100 composities, is verkrijgbaar via mijn website. Bij aanschaf van het album ontvangt u bovendien alle bijbehorende midi-bestanden en 3 extra colleges in compositie. Kennisniveau: Ongeveer 2 jaar les in harmonieleer. Nummer 3 uit het album Content is hoofdzakelijk opgebouwd uit delen van 2 maten. Het Napels akkoord speelt hier een belangrijke rol, evenals chromatiek : b I - (IIn) voor IV In de beginmaten wordt B mineur niet bevestigd door een volledige of onvolledige cadens. Meteen na I volgt een gealtereerd akkoord. Dit verzwakt de toonsoort. In mt. 2 staat een gealtereerde II als tussensubdominant voor IV. II is een neventrap van IV en kan daarom betekenis hebben als subdominant. Op IV kunnen we E mineur als tijdelijke tonica aanmerken. In E mineur veroorzaakt een verlaagde 2de toon een Napels akkoord, hier de stapeling F - A - C : I - (IIn) De maten 3 en 4 bevatten (in harmonische zin) een herhaling van 1 en : IV - (IIn) voor VII Mt. 1 t/m 4 worden in mt. 5 t/m 8 herhaald op IV. Hierdoor ontstaat een sequens : IV - (IIn) Herhaling van mt. 5 en 6. 09: VIIn = G II - V6, 10: G I Na mt. 4 volgt in mt. 5 een mineur akkoord op IV. In maat 9 wordt de 2de toon in B mineur verlaagd, zodat ook daar een mineur akkoord ontstaat. Dit akkoord is gelijk aan G II. V6 volgt en de cadens in G majeur is volledig in maat : (VII7) voor VI - (V), 12: VI Mt. 11 en 12 vormen met mt. 9 en 10 een sequens, maar de harmonie in maat 11 bevat geen volledige cadens. Het akkoord in maat 12 is daarom G VI en geen e I. 13: VI4/6 - III, 14: VI6 gealtereerd De componist doet even alsof er wel sprake is van E mineur. G VI4/6 - III - VI is namelijk gelijk aan e I4/6 - V - I, het overbekende slot van een cadens. Hierdoor zou gehoormatig daadwerkelijk E mineur kunnen ontstaan. De kwint van het akkoord in maat 14 wordt echter verlaagd uit behoefte aan een chromatische overgang. Wanneer wij VI6 enharmonisch interpreteren, en Bes als Ais lezen, dan herkennen wij in dit akkoord (VII) voor III : VI gealtereerd - V7 De overmatige kwart die is ontstaan in mt. 14, bestaande uit de tonen Bes en E, wordt dalend verplaatst in stappen van een grote secunde tot een gunstig akkoord optreedt in maat 16. VI treedt tweemaal op, in mt. 14 en 15. VI is een neventrap van IV en heeft betekenis als subdominant. In maat 16 volgt V en de cadens bevestigt G majeur. Deze bevestiging is nodig, omdat door de vele alteraties G majeur net zo verzwakt is geraakt als B mineur bij aanvang van de compositie. 17: I - I2, 18: VII gealtereerd Eenzelfde beweging als in de beginmaten wordt ingezet, maar nu in G majeur i.p.v. in B mineur. De toon G daalt in maat 17 chromatisch naar Fis, dezelfde toon op de 3de tel als in maat 1. Stoutmoedig besluit de componist maat 18 gelijk te maken aan maat 2, hoewel de toonsoort gewijzigd is. Dit bevalt haar zo goed, dat zij de sequens van mt. 1 t/m 8 herhaalt. 19: I - I2, 20: VII gealtereerd De maten 19 en 20 bevatten een herhaling van 17 en Rowy - composer.rowy.net
9 21: IV - IV2, 22: III gealtereerd Mt. 17 t/m 20 worden in mt. 21 t/m 24 herhaald op IV. 23: IV - IV2, 24: III gealtereerd Herhaling van maat 21 en : II - V6, 26: I - (VII) G majeur wordt bevestigd. Het is tijd om terug te keren naar B mineur of een verwante toonsoort. 27: VI = e I - VII, 28: VI op tel 1 - IV6 met verhoogde 4de toon, 29: V De verhoogde 4de toon in mt. 28 is leidtoon voor de toon B, die in de onderste stem volgt. Als een te verwachten toon niet in dezelfde stem optreedt, duikt deze vaak op in de bas of in de sopraan. Na V in maat 29 is de cadens compleet. Daardoor overtuigt e I in maat 31 als slotakkoord. In de herhaling wordt V aangemerkt als I, waardoor de harmonie blijft 'hangen', een effect dat hier bewust wordt toegepast. Dat neemt niet weg, dat E mineur in de herhaling meer gewicht heeft gekregen. Het kan bijzonder leerzaam zijn om de compositie nogmaals te analyseren, maar nu alsof hij begint op e V i.p.v. b I : V7 - e I Nawoord In deze compositie speelt chromatiek een belangrijke rol, met als resultaat een harmonie die bij de grote meesters vanaf ongeveer de 2de kwart van de 19de eeuw te doen gebruikelijk was. Componisten van het kaliber Chopin trokken de uiterste consequentie uit de mogelijkheden die de inmiddels breed geaccepteerde harmonieleer bood. Uiteindelijk zou dit leiden tot zwevende tonaliteit en zelfs, in het begin van de 20ste eeuw, tot atonale muziek. Niet alle componisten deden hier aan mee. Strauss jr. baseerde zijn werken op een vrij eenvoudige harmonie. Een talentvol componist is niet altijd een intellectueel. Zwaargewichten echter, zoals bijvoorbeeld Robert Schumann, daagden tijdgenoten uit met hun harmonieën. Dat werd ze niet altijd in dank afgenomen. Een compositie hoeft niet ingewikkeld te zijn om aan te spreken. U kunt vast wel de Badinerie van J. S. Bach, een zeer populaire compositie op basis van een simpele harmonie. In het piano-album treft u dan ook ingewikkelde én eenvoudige werken aan. Sedert de ingewikkelde abstracte muziek van de 20ste eeuw is het enigszins in onbruik geraakt om relatief eenvoudige muziek te schrijven, maar als componist hoeft u zich niets van de heersende mode aan te trekken. Een compositie kan in harmonische zin ingewikkeld zijn, zonder dat de componist zich dit bewust is. Als voldoende basiskennis aanwezig is (die alleen bereikt kan worden onder leiding van een goed docent), is het mogelijk dat een componist op het gehoor tot interessante en aansprekende harmonieën komt. Hij weet alleen niet altijd wat hij doet. Het is wellicht een ouderwetse gedachte, maar ik ben van mening dat een componist een volleerd meester hoort te zijn. Hij behoort te weten wat er zich onder de oppervlakte bevindt. Niet per se (voortdurend) tijdens het proces, maar achteraf zou de componist op zijn minst moeten kunnen uitleggen wat hij gedaan heeft en waarom. Tegelijkertijd moet hij er voor waken om voor elke noot een reden aan te voeren. Soms staat die noot er alleen maar omdat hij goed klinkt Rowy 2012 Rowy - composer.rowy.net
3. Tritonus vervanging
3. Tritonus vervanging De verhoogde IV e trap wordt gespeeld om een extra leidtoon te krijgen voor de V e trap. In C majeur wordt de f verhoogd (fis). De cadens I IV +IV V I (C F F# G C) wordt geharmoniseerd
Nadere informatiealgemene muziekleer voor het schriftelijke examen ALGEMENE MUZIEKLEER VOOR HET C-EXAMEN
ALGEMENE MUZIEKLEER VOOR HET C-EXAMEN 1 INHOUDSOPGAVE VOORTEKENS... 3 DE KWINTENCIRKEL... 4 DE KWINTENCIRKEL - HULP... 5 ARTICULATIE... 5 INTERVALLEN CONSONANT EN DISSONANT... 7 DE STAMTONEN EN DE MAJEUR-
Nadere informatieAnalyse Door Stan Kuunders www.degitarist.nl
Analyse Door Stan Kuunders www.degitarist.nl Naam: Die Post Componist: F.P. Schubert (1797-1828) Toonsoort: B-groot Tijdens de analyse is o.a. rekening gehouden met: 1. Harmonie (grote lijnen, toonsoorten
Nadere informatieALGEMENE MUZIEKLEER VOOR HET B-EXAMEN
ALGEMENE MUZIEKLEER VOOR HET B-EXAMEN INHOUDSOPGAVE TEMPO AANDUIDINGEN... 3 INTERVALLEN... 4 MAATSOORTEN EN RITME TRIOLEN... 5 MAATSOORTEN EN RITME - SYNCOPEN... 6 MAATSOORTEN EN RITME - HET SWINGRITME...
Nadere informatieSOLFEGE GEHOORVORMING
SOLFEGE GEHOORVORMING TIPS & TRICKS ArtEZ Conservatorium Reinier Maliepaard 1 INHOUDSOPGAVE 1. intervallen 2. toonladders 3. melodie 4. meerstemmigheid 5. horen en lezen ArtEZ Conservatorium Reinier Maliepaard
Nadere informatieToonladders en 3-klanken. Toonladders en 3-klanken. Toonladders en 3-klanken. PHCC-G Walk-in. Beginselen van muziek-theo-rie.
Toonladders en 3-klanken PHCC-G Walk-in Beginselen van muziek-theo-rie Noodzakelijke kennis bij gebruik van muziekprogramma's Akkoorden-hulpje bij melodiën Theo Henrichs - 29 Toonladders en 3-klanken Agenda
Nadere informatieEEN SELECTIE UIT: Algemene Muziekleer. Ch.Hendrikx & L.Jakobs
EEN SELECTIE UIT: Algemene Muziekleer Ch.Hendrikx & L.Jakobs versie 2009 Inhoud Notatie... 2 Sleutels, hulplijnen,... 2 Octaafaanduiding... 3 Voortekens... 4 Notenwaarden en rusten... 8 Toonladders...
Nadere informatieAkkoorden spelen. o1 PIANO
Akkoorden spelen o1 PIANO Een lied bestaat uit een melodie die begeleid wordt door harmonie. Een leuke goedklinkende melodie zal mooier worden en meer karakter krijgen als er passende harmonieuze akkoorden
Nadere informatieHagelandse Academie voor Muziek en Woord L 1 NAAM:... Hagelandse academie voor Muziek en Woord - AMV L1 : Theorie p.
Hagelandse Academie voor Muziek en Woord THEORIE L 1 NAAM:... Hagelandse academie voor Muziek en Woord - AMV L1 : Theorie p. We schrijven noten op een NOTENBALK. Die bestaat uit 5 lijnen. We tellen ze
Nadere informatieEen handige link met wat basisinformatie over akkoorden is: http://studwww.ugent.be/~mfvhauwe/wauter/reason/notenenakkoorden.html
Een handige link met wat basisinformatie over akkoorden is: http://studwww.ugent.be/~mfvhauwe/wauter/reason/notenenakkoorden.html Ze gaan er helaas er niet zo diep op in, maar om snel wat dingen duidelijk
Nadere informatieNakijkblad. Analyse opdrachten Schumann Wiegenliedchen Beluister het stuk
Nakijkblad Analyse opdrachten Schumann Wiegenliedchen Beluister het stuk Eenvoudig 1. Wat is de maatsoort? weekwarts maat 2. Wat is de toonsoort? G-majeur 3. Wat is het tempo in een italiaanse aanduiding?
Nadere informatieDe opbouw van notenladders
De opbouw van notenladders Door Dirk Schut Voorwoord Iedereen kent de notennamen wel: a, bes, b, c, cis, d, es, e, f, fis, g en gis, maar wat stellen deze namen voor en waarom vinden we juist deze noten
Nadere informatieToelatingsexamen LUISTERVAARDIGHEDEN
ANTWOORDEN Toelatingsexamen blad Conservatorium Utrecht - Bmus-klassiek LUISTERVAARDIGHEDEN 206 OPDRACHT : omcirkel het voorgespeelde fragmentje A B 2A 2B A B 4A 4B OPDRACHT 2: geef de maatsoort van de
Nadere informatieEindexamen muziek vwo 2007-I
Beoordelingsmodel J.H. Schein - Da Jakob vollendet hatte 1 maximumscore 1 één van de volgende: Soms is het (eerste) interval stijgend, soms dalend. Soms is het interval een secunde, soms een terts. ook
Nadere informatieHagelandse Academie voor Muziek en Woord OEFENINGENBOEK. Naam:...
Hagelandse Academie voor Muziek en Woord OEFENINGENBOEK L3 Naam:.... INHOUDSTABEL A. HERHALING GROTE EN KLEINE TERTSTOONLADDERS... 3 B. GROTE EN KLEINE TERTSTOONLADDERS MET # EN B... 4 C. DE KLEINE TERTSTOONLADDER
Nadere informatiemajeur mineur mineur majeur majeur mineur verminderd
9. Majeur Mineur Majeur en mineur zijn twee cruciale begrippen. Zowel in toonladders als in akkoorden en trappen worden ze gebruikt. Majeur of mineur wordt altijd bepaald door de afstand tussen de eerste
Nadere informatieopname door Charles Mackerras/ Scottish Chamber Orchestra
Martijn Hooning Mozart, Symfonie in C groot "Jupiter", tweede deel overgang naar het tweede thema en eind van het middengedeelte (doorwerking) - oftewel: voorbeeld van gebruik van gealtereerde akkoorden
Nadere informatieTHEORIE D. Begrippen : toonsoort,toonladder,akkoord,drieklank,vierklank,grondtoon,leidtoon,mineur, majeur,modaal.
THEORIE D Wat moet je leren : Begrippen : toonsoort,toonladder,akkoord,drieklank,vierklank,grondtoon,leidtoon,mineur, majeur,modaal. De grote en kleine terts toonladders. Kerktoonladders : dorisch. De
Nadere informatieMuziek Theorie 1ste jaar
Muziek Theorie 1ste jaar 1 Theorie A. HERHALING ALGEMENE MUZIEKTHEORIE... 3 1. hoofd- en nevenakkoorden... 3 2. melodiebouw... 5 3. versieringsnoten... 5 4. letterakkoorden... 6 B. DE KWART-SIXT LIGGING...
Nadere informatieAlgemene Muziek Theorie 3de jaar
Algemene Muziek Theorie 3de jaar AMT M3-1 - Theorie A. HERHALING AMT M1 & 2... - 2-1. Hoofdakkoorden en nevenakkoorden; verbindingsregels.... - 2-2. Akkoordverloopschema.t... - 3-3. Harmoniseren van melodieën,
Nadere informatieReinier Maliepaard: kerktoonsoorten ofwel modi
Reinier Maliepaard: kerktoonsoorten ofwel modi 1.1. Systematisering Lang nadat de Gregoriaanse melodieën al ingeburgerd waren, werden deze gesystematiseerd tot in 8 kerktoonsoorten ofwel modi. De volgende
Nadere informatieTHEORIE EXAMEN A 2019
THEORIE EXAMEN A 2019 LUISTERVRAGEN VRAAG 1 Je hoort 4 grote tertstoonladders, geef aan of ze goed of fout klinken. Je hoort eerst een voorbeeld: Voorbeeld: goed fout Toonladder 1 goed fout Toonladder
Nadere informatieTips voor gehoortraining
Tips voor gehoortraining Doel Gehoortraining is nooit doel op zich, maar staat in dienst van je ontwikkeling tot musicus. Gehoortraining geeft daarvoor de noodzakelijke en fundamentele ondersteuning. Bij
Nadere informatieMuziektheorie-examen D
Muziektheorie-examen D 2016 In te vullen door de leerling Naam: In te vullen door de docent Aantal punten... Docent:.. Cijfer.. Instrument: Geslaagd: Ja / nee Het examen bestaat uit de volgende onderdelen:
Nadere informatieAlles over akkoorden en akkoordverbindingen. Klassieke Harmonieleer
Alles over akkoorden en akkoordverbindingen Klassieke Harmonieleer 1 INHOUD 1. INLEIDING 2. ALGEMENE BEGRIPPEN 2.1. INLEIDING. 2.2. TWEEKLANKEN. 2.2.1. Inleiding. 3 2.2.2. Overzicht van de enkelvoudige
Nadere informatieDit keer ga je aan de slag met het fantastische stuk River flows van Yurima waarin je zult ontdekken;
River flows Yiruma Dit keer ga je aan de slag met het fantastische stuk River flows van Yurima waarin je zult ontdekken; - dat het eigenlijk uit 2 thema s bestaat waarop gevarieerd wordt - de basistheorie
Nadere informatieHagelandse Academie voor Muziek en Woord THEORIE L2 NAAM:... Hagelandse academie voor muziek en woord - AMV L2 : Theorie p.
Hagelandse Academie voor Muziek en Woord THEORIE L2 NAAM:... Hagelandse academie voor muziek en woord - AMV L2 : Theorie p. Wijzigingstekens 3 Toonladder van Fa groot 3-4 Fasleutel 4 Syncope 4 Triool 5
Nadere informatieTheorie A examen G I T A A R
Theorie A examen G I T A A R De stemming van de gitaar is e b g D A E E E N P A A R S P E C I A L E E F F E C T E N Z I J N : G O L P E : T I K O P D E K L A N K K A S T G L I S S A N D O : H O O R B A
Nadere informatieTHEORIE C. Begrippen : toonsoort,toonladder,akkoord,drieklank,grondtoon,leidtoon
THEORIE C Wat moet je leren : Basisstof (laatste twee bladen) Begrippen : toonsoort,toonladder,akkoord,drieklank,grondtoon,leidtoon De grote en kleine terts toonladders t/m drie kruizen en mollen De grote
Nadere informatieTHEORIE B. Begrippen : toonsoort,toonladder,akkoord,drieklank,grondtoon,leidtoon. Een melodie die voorgespeeld wordt opschrijven (melodisch dictee).
THEORIE B Wat moet je leren : Basisstof (laatste twee bladen). Begrippen : toonsoort,toonladder,akkoord,drieklank,grondtoon,leidtoon. De grote terts toonladders t/m drie kruizen en mollen. Voortekens van
Nadere informatieLes 2. Als je op een piano alleen de witte toetsen gebruikt, kun je meteen de majeur- toonladder van C spelen: C D E F G A B C.
Les 2 TOONLADDERS Witte toetsen Als je op een piano alleen de witte toetsen gebruikt, kun je meteen de majeur- toonladder van C spelen: C D E F G A B C. De majeur-toonladder Je hebt het al gezien in het
Nadere informatieIntervallen. Een interval is de afstand tussen twee tonen. Dit kan melodisch of harmonisch zijn.
Intervallen Intervallen Een interval is de afstand tussen twee tonen. Dit kan melodisch of harmonisch zijn. De benaming is hetzelfde voor zowel melodisch als harmonisch. Voor de uitleg gebruik ik C groot.
Nadere informatieTheorie groep 2. Popcursus
Theorie groep 2 Popcursus DWORP 2015 In het najaar: Harmonie in de Praktijk Improvisatieworkshops Inleiding tot de Jazzgeschiedenis Zie: halewynstichting.be POPCURSUS 2015 THEORIE GROEP 2 1 THEORIE GEVORDERDEN
Nadere informatieMartijn Hooning. EEN PAAR OPMERKINGEN OVER SONATEVORM (of: HOOFDVORM)
Martijn Hooning EEN PAAR OPMERKINGEN OVER SONATEVORM (of: HOOFDVORM) met een overzicht over de vorm van het eerste deel van de Eerste Symfonie van Beethoven 1 Voor het geval je een partituur hebt zonder
Nadere informatieHagelandse Academie voor Muziek en Woord THEORIE L3. Naam:...
Hagelandse Academie voor Muziek en Woord THEORIE L3 Naam:.... INHOUDSTABEL A. Herhaling grote en kleine tertstoonladders... 3 1. Grote tertstoonladders... 3 2. Kleine tertstoonladders... 3 3. Volgorde
Nadere informatieVorm, tonaliteit en harmonie in de vroege pianowerken van Claude Debussy
Vorm, tonaliteit en harmonie in de vroege pianowerken van Claude Debussy Eindwerkstuk BA muziekwetenschap Faculteit Geesteswetenschappen Universiteit Utrecht Selma Noordergraaf Studentnummer: 3785882 Begeleider:
Nadere informatieReflets dans l eau. Schematisch, met tonale centra: A B A B A Des As Des Es Des T D T S T (ook de totaalstructuur is plagaal!)
Reflets dans l eau We kiezen uit het rijke piano-oeuvre van Debussy de Image Reflets dans l eau, de eerste Image uit het eerste boek Images. Het is een sterk voorbeeld van impressionistische vaagheid,
Nadere informatieHennie Schouten HARMONIELEER. Oud-Hoofdleraar Amsterdamsch Conservatorium. Elfde druk
HARMONIELEER HARMONIELEER Boekbeschrijving De harmonieleer wordt door vele leerlingen als het moeilijkste muziek-theoretische vak beschouwd. Teneinde voor hen de weg zoveel mogelijk te effenen, is er in
Nadere informatieANTWOORDBLAD D-EXAMEN THEORIE 2017
ANTWOORDBLAD D-EXAMEN THEORIE 017 LUISTERVRAGEN Je hoort vier drieklanken. Geef aan of ze majeur, mineur, overmatig of verminderd zijn Punten 1 1. majeur mineur overmatig verminderd. majeur mineur overmatig
Nadere informatieDe hele noot Deze noot duurt 4 tellen
HERHALING KLAS 1. In de eerste klas heb je geleerd hoe je een melodie of een ritme moet spelen. Een ritme is een stukje muziek dat je kunt klappen of op een trommel kunt spelen. Een ritme bestaat uit lange
Nadere informatieDiatoniek Cadensen en voicelead Hoofdstuk
Diatoniek Cadensen en voicelead Hoofdstuk 11 12-13 CM Diatonische akkoorden Dm Em 2 FM GM 3 Am B 4 Diatonische graadsakkoorden Graadsakkoorden blijven ONGEWIJZIGD Ze zijn in ELKE toonaard DEZELFDE De VIe
Nadere informatieElk akkoord heeft zijn specifieke tonen. Merk op dat de tonen die worden gebruikt allemaal in C groot voorkomen.
Analyse In bovenstaande cadens is een veel voorkomende akkoordenopeenvolging. Alle akkoorden zijn afkomstig uit de toonsoort C maj. Het is daarom goed om te weten welke tonen bij welk akkoord horen. De
Nadere informatieLes 1 (van een reeks van 3) aan beginnende orgelleerlingen volgens de in de scriptie beschreven inzichten. (Duur van de les: 30 min.
Bijlage 1 Les 1 (van een reeks van 3) aan beginnende orgelleerlingen volgens de in de scriptie beschreven inzichten. (Duur van de les: 30 min.) Beginsituatie: De leerling heeft enkele lessen gehad. Hij
Nadere informatie1. Het ritme wat ik voor ga spelen bestaat uit twee bouwstenen en extra halve noot. Schrijf de nummers van de goede bouwstenen op de juiste plek.
Werkblad B Les 1 Naam:. 1. Het ritme wat ik voor ga spelen bestaat uit twee bouwstenen en extra halve noot. Schrijf de nummers van de goede bouwstenen op de juiste plek.. Het ritme wat ik voor ga spelen
Nadere informatieToonladders en toonsystemen 5 havo
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Paul van der Heijden 27 march 2019 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/97186 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet.
Nadere informatieBegrippenlijst muziektheorie
Begrippenlijst muziektheorie Hieronder staat de begrippenlijst muziektheorie. De meeste begrippen worden uitgelegd in diverse video s op pabowijzer als onderdeel van het boek Nieuw Geluid. ISBN: 978 90
Nadere informatieHagelandse Academie voor Muziek en Woord OEFENINGEN BOEK L2 NAAM:... Hagelandse Academie voor Muziek en woord - AMV L 2 - Oefeningenboek p.
Hagelandse Academie voor Muziek en Woord OEFENINGEN BOEK L2 NAAM:... Hagelandse Academie voor Muziek en woord - AMV L 2 - Oefeningenboek p. 1 Oefenblad 1 Wijzigingstekens 3-4 Oefenblad 2 Hele en halve
Nadere informatieCadens, clausula en tirata in Bach s Sinfonia 1 (BWV 787)
Cadens, clausula en tirata in Bach s Sinfonia 1 (BWV 787) De Inventiones en Sinfoniae (BWV 772 801) van Johann Sebastian Bach, ook wel bekend als de twee en driestemmige inventies, bestaan uit 30 kleine
Nadere informatieKempische Steenweg 400 3500 Hasselt Tel. : 011 27 84 60 www.musart.be. Basistheorie m.b.t. de toelatingsproeven voor het 4 e en 5 e jaar
Kempische Steenweg 400 3500 Hasselt Tel. : 011 27 84 60 www.musart.be Basistheorie m.b.t. de toelatingsproeven voor het 4 e en 5 e jaar 1. INTERVALLEN OF TOONAFSTANDEN 1.1. Inleiding De onderlinge verhouding
Nadere informatieEen cadens is een harmonische formule om een muzikale (deel)frase the beëindigen. We onderscheiden:
Cadensen Een cadens is een harmonische formule om een muzikale (deel)frase the beëindigen. We onderscheiden: de authentieke cadens (of heel slot): eindigt met V - I (dominant naar tonica); twee subtypen:
Nadere informatieODM theoretisch toelatingsexamen
ODM theoretisch toelatingsexamen Gehoortest Herkennenbenoemen enof noteren: Majeur- vs mineurtonaliteit Maatsoorten herkennen Intervallen tm het octaaf Drieklanken in grondligging en omkering Melodische
Nadere informatiesamengesteld bovenste cijfer is 4 of meer
Werkblad C Les 1 Naam:.. enkelvoudig bovenste cijfer is 2 of samengesteld bovenste cijfer is 4 of meer regelmatig onregelmatig 2-delig (binair) -delig (ternair) 2 2 2 2 4 8 2 4 8 4 4 4 6 6 12 4 2 8 4 8
Nadere informatieEindexamen muziek vwo 2006-I
4 Beoordelingsmodel Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt één punt toegekend. L. van Beethoven - Symfonie no. 4, deel 1 1 terts 2 per noot 1 3 1 hele orkest; ook goed: strijkinstrumenten,
Nadere informatieINHOUDSOPGAVE. Harmoniseren met I, IV en V in de toonsoort C Pagina 6. Harmoniseren met I, IV en V in de toonsoorten D, F en G Pagina 11
INHOUDSOPGAVE Voorwoord Pagina 2 De basis Pagina 3 Harmoniseren met I, IV en V in de toonsoort C Pagina 6 Harmoniseren met I, IV en V in de toonsoorten D, F en G Pagina 11 Harmoniseren met I t/m VI Pagina
Nadere informatieDe afgelopen weken hebben we ons in TIPS & TRUCS vooral gericht op het bewerken
De afgelopen weken hebben we ons in TIPS & TRUCS vooral gericht op het bewerken en het verbeteren van het geluid, o.a. door middel van effecten en processoren. Welke microfoon het beste is in welke situatie,
Nadere informatieComponeer je eigen lied. Paul Wagemakers. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Paul Wagemakers 29 March 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/73734 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieMuziektheorie. Uitgave januari 2004. Tekst: DIRK VIAENE
Uitgave januari 2004 Tekst: DIRK VIAENE Inhoud 1 Inhoud 1 Inhoud... 1 2 Toonsysteem en toonnotatie...4 3 Tonaliteit en toonladders...5 3.1 Tonaliteit...5 3.2 Toonladders...5 3.2.1 Stamtoonladders...5 3.2.2
Nadere informatie?Theorie. Kort overzicht met de belangrijkste dingen die je wilt of moet weten over muzieknotatie.
?Theorie Kort overzicht met de belangrijkste dingen die je wilt of moet weten over muzieknotatie Deel2: Muziektheorie Tom Overtoom - De Muziekclub TH - pag 27 Noten en notatie = hele noot ( tellen) = hele
Nadere informatie1643) 1. Introductie 2. Melodische aspecten 3. Belangrijke cadensen 4. Gebruikte toonvoorraad. Analyse door Stan Kuunders,
Canzon Terza G. Frescobaldi (1583-1643) 1643) Analyse door Stan Kuunders, www.degitarist.nl Index 1. Introductie 2. Melodische aspecten 3. Belangrijke cadensen 4. Gebruikte toonvoorraad Introductie G.
Nadere informatieTHEORIE A INHOUD. Hoofdstuk 1 Het muziekschrift blz. 2. Hoofdstuk 2 Notenwaarden en rusttekens blz. 2 / 3. Hoofdstuk 3 Maatsoorten I blz.
THEORIE A INHOUD Hoofdstuk 1 Het muziekschrift blz. 2 Hoofdstuk 2 Notenwaarden en rusttekens blz. 2 / 3 Hoofdstuk 3 Maatsoorten I blz. 3 Hoofdstuk 4 Tempo blz. 4 Hoofdstuk 5 Dynamische tekens blz. 4 Hoofdstuk
Nadere informatieInleiding in de jazzharmonie op de piano
Inleiding in de jazzharmonie op de piano Masja van der Meer INLEIDING 3 HOE GEBRUIK JE HET BOEK? 4 Tijdsplanning studeren: 5 HOOFDSTUK 1: DE BASIS 6 Welke kennis en vaardigheden heb je nodig? 6 Notatie,
Nadere informatie, 7 traptreden (een septet heeft 7 spelers) Het octaaf is het interval tussen bijvoorbeeld een lage d en een hoge d, of een lage gis en een
De intervallen De afstand tussen twee tonen noem je een interval. Ze hebben eeuwenoude namen: prime, secunde, terts, kwart en kwint die afstammen van de Latijse rangtelwoorden (primus: eerste, secundus:
Nadere informatieTheorie voor het HAFABRA examen B
Theorie voor het HAFABRA examen B Versie 1 - oktober 2009. Theorie voor het HAFABRA examen B Inleiding... 3 Hoofdstuk 1: maat en ritme... 4 1. Maataccenten. Zware en lichte maatdelen... 4 Dus:... 6 1.2
Nadere informatieRegister. blue note, 68 blue note-effect, 68, 69 bluesharmoniecontext, 3-7-stam, 60, 65, 108, 109
Register 3-7-stam, 60, 65, 108, 109 aangepast-aeolisch(e) cadens, 89, 92, 94, 95, 102, 104, 138 harmoniesysteem, 94 trap, 95 trappenstelsel, 93, 94, 95 abstracte grondtoon, 12 notatie, 20 toon, 41 aeolisch(e)
Nadere informatieEindexamen havo muziek 2013-I
Beoordelingsmodel Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt 1 scorepunt toegekend. Andrew Lloyd Webber - Evita, Rainbow High 1 maximumscore 1 2e gedeelte: regel 3 3e gedeelte: regel 5 4e gedeelte:
Nadere informatieLesweek 11: Overzicht. Vervolgcursus
Vervolgcursus Lesweek 11: Overzicht Inleiding Deze bonus lesweek krijgt u van onlinepianoles.nl omdat wij graag willen dat u in de toekomst nog veel meer gaat pianospelen en u zichzelf hierin verder ontwikkelt.
Nadere informatieEindexamen Muziek havo 2002-I
3 Antwoordmodel Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt 1 punt toegekend. T. Tomkins - Too much I once lamented 1 inzet 1: alt 1 inzet 3: sopraan 1 2 la-men-ted; ook goed: la-men-ted 3 parallel
Nadere informatieSonate Opus 10 Nr. 1 in c: Allegro con brio
Sonate Opus 10 Nr. 1 in c: Allegro con brio Beethoven Klaviersonaten Band I: p.96-101 1. Expositie 1.1. Belangrijkste cesuren - FPC: maat 30 - MC: maat 56 - EEC: maat 94 1.2. Hoofdthema: muzikale zin Muzikale
Nadere informatieVoorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs Tijdvak 2 Dinsdag 22 juni uur
Muziek Examen VWO Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs Tijdvak Dinsdag juni.0 6.00 uur 9 99 Opgavenboekje Examennummer... Naam... Dit examen bestaat uit 54 vragen. Voor elk vraagnummer is aangegeven
Nadere informatieGeschreven Harmonie. Annemarijn Verbeeck Page 0
Geschreven Harmonie Annemarijn Verbeeck Page 0 Geschreven harmonie I. Inleiding 1. Tessituur Tessituur van de sopraan Tessituur van de alt Tessituur van de tenor Tessituur van de bas 2. Notatie van de
Nadere informatieOnthoud wel dat dit alleen een oefening is. Als je dit examen goed maakt, betekent dat niet dat je genoeg weet voor het echte examen!
Theorie Examen A01 Niveau A Dit examen kun je maken om te oefenen voor je theorie examen. Het examen bestaat uit 3 onderdelen; Luistervragen, Leervragen en Inzichtvragen. Je kunt in totaal 8 halen, maar
Nadere informatieEindexamen Muziek havo 2004-I
4 Beoordelingsmodel Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt 1 punt toegekend. T. Susato - Pavane en Gaillarde La Donna 1 eerste zin: gamba( s); ook goed: (bas)vedel(s) 1 herhaling: blokfluit(en)
Nadere informatieEindexamen muziek vwo I
Beoordelingsmodel Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt één punt toegekend. F. Schubert - Wohin? 1 maximumscore 1 (a) - a - b - a - a 2 maximumscore 2 veel korte notenwaarden / triolen (of
Nadere informatiealgemene muziekleer voor het schriftelijke examen ALGEMENE MUZIEKLEER VOOR HET A-EXAMEN
ALGEMENE MUZIEKLEER VOOR HET A-EXAMEN 1 INHOUDSOPGAVE DE SLEUTELS... 3 DE NAMEN VAN DE NOTEN... 4 NOTEN EN RUSTEN... 5 VOORTEKENS... 6 HERHALINGSTEKENS... 7 HERHALINGSTEKENS - OVERZICHT... 8 DYNAMIEK...
Nadere informatieINLEIDING. Veel Succes!
AKKOORDBEGELEIDING INLEIDING Dit boek is bedoeld voor mensen die graag met akkoorden willen pianospelen. Het leuke is dat je zonder noten lezen een solist, een koor, of jezelf kunt begeleiden met akkoorden.
Nadere informatieRUDOLF RASCH MIJN WERK OP INTERNET, DEEL TWEE NOOTZAKEN BASISBEGRIPPEN UIT DE THEORIE VAN DE WESTERSE MUZIEK HOOFDSTUK VIER SEPTIEMAKKOORDEN
RUDOLF RASCH MIJN WERK OP INTERNET, DEEL TWEE NOOTZAKEN BASISBEGRIPPEN UIT DE THEORIE VAN DE WESTERSE MUZIEK HOOFDSTUK VIER SEPTIEMAKKOORDEN Verwijzingen naar deze tekst graag als volgt: Rudolf Rasch,
Nadere informatieAlgemene muziektheorie. Algemene. B-examen. Muziektheorie
Algemene muziektheorie Algemene B-examen Muziektheorie 20 1 Intervallen Bij het A-examen heb je al geleerd dat een interval een afstand is tussen twee tonen. Je kent de: Prime (1) Secunde (2) Terts (3)
Nadere informatieTips. voor beginnende en amateur componisten ---
Tips voor beginnende en amateur componisten - Ter illustratie wordt af en toe gerefereerd aan 'Content', een album met 100 korte composities voor piano, verkrijgbaar via mijn website. Je hebt het album
Nadere informatiesample G = sol Let op volgende zaken:
Inhoud 1. de toonladder van do 4 2. de intervallen 9 3. de wondere wereld der drieklanken 11 4. diatonische harmonie 14 5. pentatonieken 18 6. de wonderbaarlijke geschiedenis van I, IV en V 22 7. wat kan
Nadere informatieBij het muzikaal spelen wordt gebruik gemaakt van dynamiek en articulatie.
Muzikaliteit en ritmiek Muzikaliteit is emotie toevoegen aan tonen en de verbanden van tonen. Emotie uit zich heel verschillend: van droevig tot agressief en van gevoelloos tot romantisch. Bij het muzikaal
Nadere informatiePentatonic. Hoofdstuk 28. Ozma Music Ware vzw
Pentatonic Halve toonsafstanden hebben de neiging om STIJDEND of DALEND OP TE LOSSEN Toonladder(s) met 7 noten = SEPTONISCHE toonladder 2 Rustgevende en bewegende noten Majeur pentatonisch : 11 en 7 vallen
Nadere informatieHarmonieleer Musician 3.0 reader - met dank aan Theo Pulles (HKU) - pagina 1
Harmonieleer Musician.0 reader - met dank aan Theo Pulles (HKU) - pagina 1 HARMONIELEER De harmonieleer geeft regels voor verbindingen van samenklanken. Deze regels hebben te maken met de manier aarop
Nadere informatieTheorie groep 2. Popcursus
Theorie groep 2 Popcursus DWORP 2016 In het najaar: Harmonie in de Praktijk Improvisatieworkshops Inleiding tot de Jazzgeschiedenis Zie: halewynstichting.be POPCURSUS 2016 THEORIE GROEP 2 1 THEORIE GEVORDERDEN
Nadere informatie1. Het ritme wat ik voor ga spelen, bestaat uit 2 bouwstenen en een extra halve noot. Schrijf de nummers van de juiste bouwstenen op de goede plek.
Werkblad A Les 1 Naam:... 1. Het ritme wat ik voor ga spelen, bestaat uit 2 bouwstenen en een extra halve noot. Schrijf de nummers van de juiste bouwstenen op de goede plek. a. b. c. d. 2. Het ritme wat
Nadere informatieCorrectievoorschrift HAVO. Muziek (oude en nieuwe stijl)
Muziek (oude en nieuwe stijl) Correctievoorschrift HAVO Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs 20 02 Tijdvak 1 Inzenden scores Uiterlijk op 5 juni de scores van de alfabetisch eerste tien kandidaten per school
Nadere informatieToonhoogte. Toonaarden Groot of klein
Toonhoogte Een klank ontstaat door trilling. Een snaar, een riet, een trommelvel, wordt aan het trillen gebracht, en deze trilling doet ook luchtdeeltjes trillen, waardoor het geluid zich voortplant. Hoe
Nadere informatieDe notenbalk met vijf lijntjes
Klas 2 Het notenschrift Ieder land heeft zijn eigen taal. In Frankrijk spreken ze Frans, in Engeland Engels en in Nederland Nederlands. Er is één taal die in ieder land gesproken wordt: Het notenschrift!
Nadere informatieEindexamen muziek vwo I
Beoordelingsmodel Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt 1 scorepunt toegekend. G. F. Händel - Alcina 1 maximumscore 1 Opmerking Alleen als beide pijlen juist geplaatst zijn, 1 scorepunt toekennen.
Nadere informatiewat betekent: wat betekent: al fine allegro wat betekent: wat betekent: andante crescendo cresc. wat betekent: wat betekent: da capo
al fine allegro andante crescendo cresc. da capo decrescendo decresc. diminuendo dim. forte levendig en snel tot het einde versterken gaande verzachten herhalen vanaf het begin luid verzachten legato lento
Nadere informatieAan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt 1 punt toegekend.
3 Antwoordmodel Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt 1 punt toegekend. C. Monteverdi - Beatus vir 1 2 toonsoort: van majeur naar mineur 1 maatsoort: van tweedelig naar driedelig 1 3 één
Nadere informatie1. Adem twee maal rustig en laag, voor je begint met improviseren 2. Speel zoals je bent
1. Adem twee maal rustig en laag, voor je begint met improviseren Dat geeft je de gelegenheid je te ontspannen. Merk op, hoe je lichaam aanvoelt. Of het bloed lekker door je heen stroomt. Hoe meer ontspannen
Nadere informatieTHE LOST CHORD HARMONISEREN OP TOETSINSTRUMENTEN STEPHEN TAYLOR
THE LOST CHORD HARMONISEREN OP TOETSINSTRUMENTEN I STEPHEN TAYLOR The Lost Chord Seated one day at the organ, I was weary and ill at ease, And my fingers wander d idly Over the noisy keys; I know not
Nadere informatiesample Inhoudstafel :
Inhoudstafel : Inhoudstafel... 1 Begeleidingspraktijk?... 2 Vier deelgebieden... 2 Praktische Harmonie en Begeleiding... 3 Akkoorden... 3 Letterbenamingen en Akkoordsymbolen... 4 Omkeringen... 6 De Hoofdgraden...
Nadere informatieMuziek. Elke tijd heeft zijn eigen vormen
Muziek Elke tijd heeft zijn eigen vormen Klassieke Sonate / Symfonie Eerste deel; snel en dramatisch (met sonatevorm) Tweede deel; langzaam en lyrisch. Liedvorm of thema met variaties contrasterende toonsoort
Nadere informatieExamen VWO. muziek muziek. tijdvak 1 maandag 30 mei uur
Examen VWO 2011 tijdvak 1 maandag 30 mei 9.00-11.30 uur tevens oud programma muziek muziek Naam kandidaat Kandidaatnummer Aanwijzingen voor de kandidaat: 1 Geef niet meer antwoorden (redenen, voorbeelden
Nadere informatieEindexamen Muziek vwo 2002-I
3 Antwoordmodel Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt 1 punt toegekend. Josquin des Prez - Tu solus qui facis mirabilia 1 maat 6: een mol voor de e 2 parallel 3 per haak 1 4 A 5 stemparen
Nadere informatieTheorie groep 1. Jazzcursus
Theorie groep 1 Jazzcursus DWORP 2016 Deze zomer verder nog: Popcursus 21 26 augustus En in het najaar: Harmonie in Theorie (vanaf oktober 2016) Harmonie in de Praktijk Improvisatieworkshops Inleiding
Nadere informatieEindexamen Muziek vwo 2003-I
3 Antwoordmodel Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt 1 punt toegekend. Orlandus Lassus - Osculetur me 1 onderdeel 4 2 twee van de volgende: Het onderdeel is volledig achtstemmig. Er wordt
Nadere informatieModule 3e. Algemene muziekleer, componeren en gehoortraining met Music Ace
Module 3e Algemene muziekleer, componeren en gehoortraining met Music Ace Studielast: 4-14 uur. Doel: Leren omgaan met dit softwarepakket of onderdelen ervan (zoals het Doodle pad om mee te componeren).
Nadere informatie