Toonladders en 3-klanken. Toonladders en 3-klanken. Toonladders en 3-klanken. PHCC-G Walk-in. Beginselen van muziek-theo-rie.

Transcriptie

1 Toonladders en 3-klanken PHCC-G Walk-in Beginselen van muziek-theo-rie Noodzakelijke kennis bij gebruik van muziekprogramma's Akkoorden-hulpje bij melodiën Theo Henrichs - 29 Toonladders en 3-klanken Agenda Doel van deze walk-in Iets over toon-afstanden Iets over toonladders Iets over 3-klanken Majeur en eur En nu waar het allemaal om begonnen was Theo Henrichs Toonladders en 3-klanken Aan het einde van deze walk-in zijn we in staat om: Een toonsoort van een geschreven muziekstuk te vinden. (75% kans) Zelf de bijbehorende toonladder te vinden. Basis akkoorden (3-klanken) te vinden die passend zijn. Basis akkoorden te plaatsen bij eenvoudige melodieën Noodzakelijke voorkennis: U dient noten te kunnen herkennen (spellen is oké) U weet iets af van maten en sleutels (imaal de G-sleutel) Theo Henrichs

2 Toonafstanden Een stukje van de piano Dit is de centrale C (midden op de piano) Theo Henrichs Toonafstanden een heleboel bij elkaar (ter info) SECUNDE C D 2 (vader jacob) TERTS C E C Es 3 (er is een kindeke) (toen onze mop een mopje was) KWART C F 4 (wilhelmus/ zie ginds) KWINT C G 5 (altijd is kortjakje) SEXT C A 6 (My bonnie/ my way; and now ) SEPTIME C B 7 (there s a place for us) OCTAAF C C 8 (somewhere over the rainbow) Theo Henrichs

3 De toonladder Er bestaan héél veel soorten toonladders. Wij behandelen 2 soorten, t.w.: Definities: De eur toonladder De eur toonladder. Een toonladder is een vaste reeks stijgende of dalende opeenvolging van toonhoogten. 2. Een toonladder is een vaste reeks van bepaalde toon-afstanden Wij benaderen de toonladder volgens definitie 2 Theo Henrichs De eur toonladder De eur toonladder is een opeenvolging van de volgende toon-afstanden: +(2x), +(2x), +(x), +(2x), +(2x), +(2x), +( x) Of te wel,,,,,, Of te wel Heel, heel, half, heel, heel, heel, half. Theo Henrichs

4 Toonladders en 3-klanken Dit waren een paar eur toonladders... Nu de 3 klanken Theo Henrichs

5

6 C-GRID De 3-klanken van de eur toonladder van C Afstanden : Theo Henrichs C-GRID De 3-klanken van de eur toonladder van C Afstanden : Theo Henrichs G-GRID De 3-klanken van de eur toonladder van G Afstanden : Theo Henrichs

7 G-GRID De 3-klanken van de eur toonladder van G Afstanden : Theo Henrichs F-GRID De 3-klanken van de eur toonladder van F s Afstanden : Theo Henrichs F-GRID De 3-klanken van de eur toonladder van F s Afstanden : Theo Henrichs

8 Basis 3-klanken bij eur toonladders Om te onthouden: ste positie Majeur 2de positie Mineur 3de positie Mineur 4de positie Majeur 5de positie Majeur 6de positie Mineur 7de positie Theo Henrichs De eur toonladder De eur toonladder heeft meerdere mogelijkheden en kan de volgende opeenvolging van toon-afstanden hebben: Heel, half, heel, heel, half, heel, heel. (aeolisch),,,,, Maar óók Heel, half, heel, heel, half, anderhalf, half. (harmonisch) Maar óók Heel, half, heel, heel, heel, heel, half. (melodisch) Theo Henrichs De eur toonladder van a (Am, A, a, A-) Begin je vanuit a, dan wordt de toonladder: Aeolisch a + = b + = c + = d + = e + = f + = g + = a Harmonisch a + = b + = c + = d + = e + = f + = gis + = a Melodisch a + = b + = c + = d + = e + = fis + = gis + = a Resumé: De volgende noten zijn mogelijk in een A toonladder gis a b c d e f g a fis Theo Henrichs

9 Er zijn dus 3 grids nodig om alle 3-klanken te vinden Theo Henrichs Am-GRID De 3-klanken van de eur toonladder van A (Am) óf/óf óf/óf Theo Henrichs

10 Am-GRID De 3-klanken van de eur toonladder van A (Am) En nóg meer is mogelijk! óf/óf óf/óf Theo Henrichs Basis 3-klanken bij eur toonladders Om te onthouden: ste positie Mineur 2de positie Mineur én 3de positie Majeur 4de positie Majeur én Mineur 5de positie Majeur én Mineur 6de positie Majeur 7de positie Majeur Theo Henrichs Kwintencirkel + b + # Theo Henrichs

11 Herkennen van de toonaard Uit welke toonladder komen de tonen van dit muziekstukje? Kijk naar het aantal kruisen of mollen Gebruik de kwintencirkel Kijk naar de laatste noot Vaak eindigt het stuk in de grondtoon (start van de toonladder) Kijk naar de eerste noot van de eerste gehele maat Een stuk begint vaak met de grondtoon (start van de toonladder Is het eur of eur? Kijk of in het stuk vreemde kruisen, mollen of herstellingstekens in voorkomen. Denk aan de aeolisch, melodisch en harmonisch varianten Klinkt het vrolijk of droevig? Theo Henrichs Akkoorden plaatsen Waar plaatsen we een accoord? Kijk naar de maat én het ritme Plaats een akkoord daar waar een accent ligt Dit is de belangrijkste regel want een stuk bestaat niet altijd uit één en de zelfde maat! Bij eenvoudige stukken geldt de volgende regel Bij twee-kwart op de eerste tel Bij drie-kwart op de eerste tel Bij vier-kwart op de eerste tel maar kan ook op de derde tel Theo Henrichs Akkoorden plaatsen Het plaatsen van een akkoord gaat als volgt: Bepaal de grondtoon, toonladder en of het eur of eur is. Maak een grid aan voor de betreffende toonladder (Bijv. G- grid) Neem de eerste noot met een accent Bijv. de G Zoek in het grid alle akkoorden waar de G in voorkomt. Dat zijn de akkoorden: G-eur, C-eur en E-eur (kort geschreven is dat G, C of Em) Maak nu een keuze of doe dat later Ga verder met de volgende noot waar een accent op ligt óf pak de eerste noot in de volgende maat. Bijv. een B -> G, Bm, Em Bijv. een C -> Am, C, Fis En zo verder Theo Henrichs

12 Akkoorden plaatsen PAS OP: Gebruik niet alléén je verstand, gebruik voorál je oren. We gaan oefenen op het Wilhelmus Theo Henrichs G C Em En nu aan de slag! G Bm Em Am C Fis G C Em Theo Henrichs Toonladders en 3-klanken We zijn nu aan het einde van deze walk-in, we zijn nu in staat om: Een toonsoort van een geschreven muziekstuk te vinden. (75% kans) Zelf de bijbehorende toonladder te vinden. Basis akkoorden (3-klanken) te vinden die passend zijn. Basis akkoorden te plaatsen bij eenvoudige melodieën Theo Henrichs

13 Toonladders en 3-klanken Vragen staat vrij Succes er mee Theo Henrichs