Jaarverslag Stichting Hoedje van Papier

Transcriptie

1 Jaarverslag 2014 Stichting Hoedje van Papier

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Organisatie, personeel en bestuur 2.1 Algemeen 2.2 Bestuur en personeel Stichting Hoedje van Papier 2.3 Bestuur en personeel Asociacion Pasa la Voz 3. Activiteiten in Nederland 3.1 Algemeen 3.2 Media Algemeen Wijktijgers: Van kwetsbaar naar Daadkrachtig Wijktijgers: In opdracht 3.3 Taal Algemeen VoorleesExpress TaalOnderonsjes Overige taalprojecten 3.4 Computerwijk Cursussen Opdrachten 3.5 Overige projecten Algemeen Samenwerking met Het Vergeten Kind Samenwerking met de Pendrecht Universiteit Diversity Joy Overig 4. Activiteiten in Peru 4.1 Algemeen 4.2 Workshops 4.3 Capaciteitsopbouw & netwerk 4.4 Opleidingstraject 5. Partners en fondsen 6. Nawoord en bestuurlijke voornemens Bijlage 1. Strategisch plan 2015 Bijlage 2. Begroting

3 1. Inleiding Eén van de dingen waaraan je merkt dat de tijd vliegt, is het verschijnen van een nieuw jaarverslag van stichting Hoedje van Papier (of beter: dat het alweer tijd is om een inleiding voor het jaarverslag te schrijven). En dat terwijl het vorige verslag nog vrij scherp op je netvlies staat. We kunnen tot onze grote vreugde terugkijken op een geslaagd jaar. Bij onze activiteiten in Nederland slagen we er steeds beter in om de methodieken waarmee we werken zo in te zetten dat ze in steeds meer verschillende omstandigheden passend zijn. We zijn een kleine, flexibele en daadkrachtige organisatie en daar zijn we trots op. In dit verslag kunt u verschillende voorbeelden lezen die deze bewering onderschrijven. Voor mij persoonlijk was mijn bezoek aan Cusco eind september/begin oktober vorig jaar een onvergetelijk hoogtepunt. Ten eerste was het inspirerend om onze werkzaamheden daar nu eens van dichtbij te kunnen bekijken, maar wat mij zeer getroffen heeft is de doorontwikkeling die daar plaats vindt. De door Pasa la Voz gebruikte methodieken moeten niet op zichzelf staan, maar dienen ook handen en voeten te krijgen in het dagelijks leven van kinderen en jongeren. In een mede door ons georganiseerd congres is aan diverse overheidsinstanties voorgelegd dat er een professionaliseringsslag nodig is om de zorg voor kwetsbare kinderen en jongeren op een hoger plan te krijgen. De kloof tussen het pedagogische klimaat bij de door ons aangeboden activiteiten en de omstandigheden waaronder de kinderen opgroeien (o.a. in kinderhuizen, noodopvang of justitiële instelling) is op dit moment veel te groot. Hier ligt een fikse uitdaging voor de komende jaren. Kortom, we kunnen met trots terugkijken op de in 2014 bereikte resultaten en vaststellen dat er in 2015 meer dan genoeg te doen is. We blijven onszelf duurzaam verbeteren, trouw aan onze kernwaarden: Hoedje van Papier werkt vanuit een grote betrokkenheid bij de maatschappij en de mensen met wie wij samenwerken. Deze betrokkenheid inspireert ons tot wat we doen en hoe we dit doen. In een maatschappij die continu evolueert en veranderende eisen stelt aan burgers, maar ook aan organisaties zoals de onze, is het belangrijk flexibel te zijn. Wij zijn als organisatie in staat ons creatief en daadkrachtig aan te passen aan datgene waar het meest behoefte aan is. Geen mens of organisatie staat op zichzelf. Samenwerking met andere organisaties en het aangaan van verbindingen is dan ook de kracht van Hoedje van Papier. Ook de mensen op wie onze projecten zijn gericht proberen we te stimuleren om zich te verbinden aan andere mensen, netwerken en doelstellingen. Hoedje van Papier gelooft dat ieder persoon kwaliteiten en dromen heeft. Sommige mensen hebben een extra steuntje in de rug nodig om deze te ontdekken en in te zetten. Onze projecten zijn dan ook gericht op het activeren van mensen door uitgaan van eigen kracht. Hoedje van Papier voert haar projecten met aandacht voor mens en kwaliteit uit en heeft zich daarmee als een betrouwbare partner weten te onderscheiden. Henk Kleij Voorzitter stichting Hoedje van Papier 3

4 2. Organisatie, personeel en bestuur 2.1. Algemeen Korte geschiedenis In eerste instantie is de Nederlandse stichting in 2005 in het leven geroepen om vanuit Nederland ondersteuning te bieden aan het project Pasa la Voz in Peru, o.a. in de vorm van beleidsontwikkeling, managementondersteuning, financiële werving, voorlichting & communicatie en vrijwilligersorganisatie. In 2008 is de Nederlandse stichting bovendien begonnen met de organisatie van media-activiteiten in Rotterdam, waarbij zij op verzoek van de Deelgemeente Feijenoord de Peruviaanse methodieken heeft vertaald naar de Nederlandse Oprichting Stichting Hoedje van Papier 24 maart 2005 Inschrijving kamer van Koophandel 5 juli 2005 Oprichting Asociación Pasa la Voz 30 mei 2005 Registratie bij SUNARP asiento 7 de la partida N del libro de Asociaciones civiles del Registral Doelstelling Bevorderen van participatie in de samenleving voor groepen en individuen voor wie dat niet vanzelfsprekend is, door middel van methodieken en projecten gerelateerd aan taal, media en educatie context. Sinds dat moment zijn de activiteiten van de Nederlandse stichting steeds verder uitgebreid en is de organisatie enorm gegroeid. De afgelopen jaren heeft Hoedje van Papier zich verder ontwikkeld tot een organisatie die d.m.v. de uitvoering van diverse succesvolle methodieken en projecten binnen het nonformele onderwijs veel mensen in staat stelt om optimaal te participeren binnen de maatschappij. Voorbeelden zijn de projecten VoorleesExpress en Computerwijk. De projecten van Hoedje van Papier zijn onder meer gericht op actief burgerschap, de ontwikkeling van sociale competenties, communicatie, taalontwikkeling en computerkennis. Tevens is de stichting bij uitstek geschikt om als wendbare en onafhankelijke partij in te spelen op vraagstukken die vanuit de maatschappij worden gesteld en hiervoor effectieve projecten en interventies te ontwikkelen Bestuur en personeel Stichting Hoedje van Papier Het bestuur komt tenminste 4 keer per jaar bijeen. De leden zijn op 1 januari 2012 aangetreden voor vijf jaar en hebben een controlerende functie. Mw. M.R.T. Blom-Jorna is in december uit het bestuur getreden. Op dit moment staat er een vacature open om haar te vervangen. Stichting Hoedje van Papier staat bij de belastingdienst aangemerkt als ANBI-instelling onder fiscaalnummer Directeur en management Het management van Hoedje van Papier wordt uitgevoerd door een directeur, daarbij ondersteund door Mano, projectbureau voor maatschappelijke ontwikkeling. In 2009 is Liesbeth Kerstens, directeur van de stichting naar Nederland verhuisd, nadat zij 5 jaar in Peru heeft gewoond en gewerkt. Sindsdien is zij actief voor zowel de projecten in Peru als de activiteiten 4

5 Bestuur Stichting Hoedje van Papier Voorzitter Dhr. H.W. Kleij Secretaris Dhr. P.C. Piket Penningmeester Dhr. P.C. Piket Algemeen bestuurslid Dhr. A.B. Fernandes Algemeen bestuurslid Mevr. E.J. Hagenaars-Baldee Algemeen bestuurslid Mevr. M.R.T. Blom-Jorna in Nederland. In Nederland is zij verantwoordelijk voor de aansturing van het team en de bewaking van het strategisch en operationeel plan. Vanuit Nederland coördineert zij bovendien de activiteiten in Peru. Daarvoor reist zij twee of drie keer per jaar naar Peru om projecten ter plekke te evalueren en nieuwe strategische plannen te maken met het team in Peru. Daarnaast heeft Mano een belangrijke rol, met name op beleidsmatig, zakelijk-organisatorisch en financieel vlak en op het gebied van relatienetwerken en kwartier maken. Per 1 januari 2015 heeft Michiel van Buuren van Mano zijn werkzaamheden voor de stichting beëindigd. In de zomer van 2014 zijn twee nieuwe collega s in dienst van de stichting aangenomen. Zij zijn inmiddels ingewerkt binnen de functies geldwerving, relatieonderhoud en kwartiermakerschap. Personeel Naast de directeur, werkten vanaf januari 2014 nog 10 medewerkers in dienst van Hoedje van Papier, waarvan twee medewerkers met een contract voor onbepaalde tijd. Daarnaast werkte één medewerker namens Mano voor Hoedje van Papier op het vlak van fondsenwerving, de coaching van vakkrachten en de uitvoer van de workshops. Eén ZZP-er werd ingeschakeld voor de uitvoer van een aantal belangrijke, grote opdrachten en zes derdejaars stagiaires werkten in 2014 gedurende 28 uur in de week op kantoor ter ondersteuning van de activiteiten. Extern personeel Voor de uitvoer van de projecten werkt Hoedje van Papier met steeds meer extern personeel. Veelal gaat het hier om vrijwilligers. Voor een aantal projecten betalen wij de externe medewerkers een kleine vergoeding, aangezien het hier gaat om gekwalificeerde medewerkers. Voor de uitvoer van mediaprojecten en trainingen huren wij regelmatig ZZP-ers in. Voor het aannemen en uitbetalen van extern personeel hebben wij afgelopen jaar nieuwe richtlijnen opgesteld. Deze zijn erop gericht om vrijwilligers en betaalde medewerkers zo optimaal mogelijk in te zetten en te activeren. Daarbij streven we ernaar om onze projecten zo goedkoop mogelijk aan te bieden en uit te voeren, terwijl we tegelijkertijd onze externe medewerkers zoveel mogelijk ontwikkelingsmogelijkheden bieden en een vergoeding uitbetalen zoals dit volgens de regelgeving is vastgesteld. Voor het externe personeel dat een kleine vergoeding ontvangt, heeft Hoedje van Papier een overeenkomst getekend met een payroll service. Op deze manier kan Hoedje van Papier deze medewerkers volgens de regels uitbetalen zonder dat zij zelf de risico s loopt van personeel in loondienst Bestuur en personeel Asociación Pasa la Voz Met groot verdriet hebben we dit jaar afscheid moeten nemen van Michel Mitrani. Hij is op 31 december onverwacht overleden aan een hartaanval. Wij zijn hem zeer dankbaar voor zijn 5

6 vriendschap en inzet voor Pasa la Voz. Ook in 2014 staat Pasa la Voz wederom ingeschreven bij het overkoepelende en controlerende overheidsorgaan voor internationale samenwerking (APCI). Personeel In Peru werken 11 mensen betaald mee aan de projecten van Pasa la Voz. Daarnaast was de directeur van de stichting werkzaam vanuit Nederland. Cositas Ook het project Cositas liep in 2014 door. Dit project is eind december van dit jaar afgerond. Nicole Matt was mededirecteur van het project en verrichtte haar werkzaamheden als vrijwilligster. Zowel Liesbeth Kerstens als Holguer Castillo werkten ook binnen het rooster van Pasa la Voz gedeeltelijk voor het project Cositas. Gezamenlijk hadden zij de leiding over 4 betaalde medewerkers. De middelen voor het project Cositas zijn afkomstig uit fondsenwerving in Liechtenstein door Nicole Matt. Bestuur Asociación Pasa la Voz Voorzitter Maria Dora Elguera Velarde Secretaris Yuliana Lazarte Carrasco Penningmeester Michel David Mitrani Reaño 6

7 3. Activiteiten Nederland 3.1. Algemeen Doelen Hoedje van Papier wil kwetsbare burgers de kans geven en stimuleren om op actieve wijze deel uit te maken van hun wijk, de maatschappij en beslissingen die op hen betrekking hebben. Tijdens de verschillende activiteiten van Hoedje van Papier wordt er hard gewerkt aan het stimuleren van actief burgerschap door zich te richten op de volgende aandachtsgebieden: het doelbewust werken aan praktische vaardigheden; het ontwikkelen van talenten en het bieden van kansen aan burgers om deze actief in te zetten en een zinvolle bijdrage te kunnen leveren; sociale ontmoeting, kennismaking en omgang met andere (wijk)bewoners; de inzet van getrainde vrijwilligers die op professionele wijze worden begeleid. Activiteiten Media Video- en journalistiekworkshops onder de naam Wijktijgers Van Kwetsbaar naar Daadkrachtig. Mediaopdrachten op maat voor diverse opdrachtgevers. Uitvoer van Wijktijgerprojecten door franchisepartners in Breda en Den Haag. Taal Vrijwilligersproject op het gebied van taalontwikkeling onder de naam VoorleesExpress. Getrainde vrijwilligers lezen gedurende 20 weken voor bij gezinnen thuis. De programma s Taal voor Thuis en Meer Taal Meer Kans maken onderdeel uit van de VoorleesExpress. Vrijwilligersproject gericht op volwassen Nederlanders die de Nederlandse taal niet goed machtig zijn onder de naam TaalOnderonsjes. Diverse opdrachten op taalvlak, zoals het geven van trainingen aan ouders en vrijwilligers. ICT Vrijwilligersproject op het gebied van digibetisme onder de naam Computerwijk. Computerwijk verzorgt computercursussen in de wijk voor buurtbewoners. De lessen worden gegeven door getrainde vrijwillige docenten uit de buurt. Het contact tussen de buurtgenoten tijdens de cursus is net zo belangrijk als het leren van computervaardigheden. Overige projecten Hoedje van Papier organiseert in samenwerking met Stichting Het Vergeten Kind verschillende activiteiten voor kinderen die niet thuis kunnen wonen en opgroeien in allerlei vormen van opvang. In samenwerking met de Pendrecht Universiteit organiseert Hoedje van Papier allerlei activiteiten gericht op taal- en talentontwikkeling, binnen het programma van de Kinderfaculteit. Hoedje van Papier heeft in samenwerking met Mano en Diversity Joy trainingen aangeboden, Diversiteit en Inclusie genaamd. Hoedje van Papier werkt samen met de mannenopvang in vier grote steden aan een magazine en video over mannelijke slachtoffers van huiselijk geweld. Hoedje van Papier brengt in samenwerking met Mano en stichting Welkom In Mijn Wijk in Rotterdam uitwisselingen tot stand tussen scholen. Op pagina 9 is een overzicht te zien van alle activiteiten van Hoedje van Papier die van januari tot en met december 2014 in Rotterdam hebben plaatsgevonden Media Algemeen Wat? Hoedje van Papier heeft de afgelopen jaren bewezen dat zij op een leuke en effectieve manier kan bijdragen aan actief burgerschap door middel van de inzet van diverse media. Via verschil- 7

8 Gewenste resultaten 1. Kwetsbare burgers, met sociale en persoonlijke competenties voor actief burgerschap 2. Kwetsbare burgers zijn actief binnen hun wijk 3. Wijkbewoners komen met elkaar in contact 4. Kwetsbare burgers hebben hun taalniveau verbeterd en maken hun ideeën en meningen zichtbaar in de wijk d.m.v. gebruik van diverse mediacommunicatiemiddelen lende workshops konden deelnemers zichzelf en hun ideeën de afgelopen jaren laten zien, zodat zij als actieve burgers serieus werden genomen en zelf de hoofdrol konden spelen in hun eigen leven, hun leefomgeving en thema s die voor hen belangrijk zijn. Hoe? De mediaworkshops en persbureaus van Hoedje van Papier zijn gericht op de ontwikkeling van competenties die uitermate belangrijk zijn voor de integrale ontwikkeling van de deelnemers als actieve burgers. De deelnemers worden tijdens de workshops in staat gesteld om als journalisten, tv- en radiomakers aan de slag te gaan. Zij doen hiermee niet alleen praktische kennis op; ze onderzoeken ook thema s die dicht bij hun belevingswereld liggen. Daarbij maken zij bovendien contact met andere bewoners met wie zij normaal gesproken niet zo snel in aanraking zouden komen. Zo leren de deelnemers zich in te leven in anderen, een kritische houding te ontwikkelen, een mening te vormen, maar ook zelf naar oplossingen te zoeken Wijktijgers: Van Kwetsbaar naar Daadkrachtig Wat doen we en waar? De Wijktijgeractiviteiten binnen het projectplan Van Kwetsbaar naar Daadkrachtig zijn specifiek gericht op mensen met een beperking en slachtoffers van huiselijk geweld. In samenwerking met de organisaties Pameijer en Arosa zijn diverse workshops aangeboden aan hun cliënten. De activiteiten waren gebaseerd op de Wijktijgermethodiek die beschreven staat in de methodiekmanual. Mediaworkshops in samenwerking met Arosa Stichting Arosa voorheen Stichting Vrouwenopvang Rotterdam is een professionele organisatie, gericht op het opvangen en begeleiden van vrouwen, mannen en hun kinderen die hulp nodig hebben bij problemen rondom huiselijk geweld, uitbuiting, bedreiging of een opeenstapeling van problemen waar zij op eigen kracht niet meer uit kunnen komen. De hulpverlening, toegesneden op de hulpvraag van de betreffende cliënt, is onder meer gericht op het doorbreken van de slachtofferrol, vergroten van de weerbaarheid en verkrijgen van inzicht in de eigen positie en het eigen functioneren. In 2014 zijn in samenwerking met Arosa 6 workshops uitgevoerd van 6 weken op diverse locaties. Voor de uitvoer van deze workshops hebben we gewerkt met 3 kindergroepen, 2 vrouwengroepen en 1 mannengroep. Binnen de workshops hebben de deelnemers zelf een onderwerp gekozen die binnen hun situatie centraal staat. Zo heeft de mannengroep onder woorden gebracht wat het belang is van het bestaan van een mannengroep. De kinderen hebben op video medewerkers geïnterviewd en een rondleiding gegeven binnen hun locatie. Een quote van één van de vakkrachten: In dit soort tehuizen zijn kinderen zo blij met wat we doen. Ik word daar gelukkig van! 8

9 Totaal 11 Wijktijgerworkshops kinderen Computerwijk - 82 cursussen VoorleesExpress gezinnen TaalOnderonsjes - 12 deelnemers Methodiektraining VoorleesExpress - 30 deelnemers Voorleestraining Agnesschool - 6 deelnemers 2 Voorleestrainingen Opzoomer Mee - 40 deelnemers Pendrecht Universiteit (P.U.) kinderen Overig deelnemers Overschie VoorleesExpress - 2 gezinnen Delfshaven VoorleesExpress - 77 gezinnen TaalOnderonsjes - 12 deelnemers Methodiektraining VoorleesExpress - 30 deelnemers Computerwijk - 22 cursussen Noord 1 Wijktijgerworkshop - 9 kinderen VoorleesExpress - 47 gezinnen Overig 5 Diversitiy Joy trainingen - 85 deelnemers 6 Mediaworkshops Arosa - 70 deelnemers 1 Mediaworkshop Pameijer - 15 deelnemers 1 Mediaworkshop Leergeld Den Haag - 10 kinderen Jeugdvakantieland kinderen Tovertuintour - 80 kinderen Schiebroek VoorleesExpress - 6 gezinnen Prins Alexander VoorleesExpress - 2 gezinnen Kralingen-Crooswijk 2 Wijktijgerworkshops - 38 kinderen VoorleesExpress - 59 gezinnen Computerwijk - 18 cursussen Centrum VoorleesExpress - 14 gezinnen 2 Voorleestraingen Opzoomer Mee - 40 deelnemers Hoogvliet VoorleesExpress - 35 gezinnen Charlois VoorleesExpress - 68 gezinnen Computerwijk - 15 cursussen P.U. Voorleesproject groep 1/2-251 kinderen P.U. Voorleesproject groep 3-7 kinderen P.U. Kinderraad - 10 kinderen P.U. Zomerschool - 20 kinderen P.U. Colleges op Zondag - 20 kinderen P.U. 4 Mediaworkshops - 44 kinderen Feijenoord 8 Wijktijgerworkshops kinderen VoorleesExpress - 79 gezinnen Voorleestraining Agnesschool- 6 deelnemers Computerwijk - 27 cursussen IJsselmonde VoorleesExpress - 32 gezinnen 9

10 Eén van de vrouwengroepen heeft het onderwerp het traject naar zelfstandig wonen op video gezet. De workshops droegen niet alleen bij aan de verwerking van ervaringen en gevoelens door de deelnemers; de eindproducten kunnen ook worden ingezet als voorlichtingsmateriaal voor andere en toekomstige cliënten. Resultaten Arosa In overleg met Arosa was van tevoren afgesproken dat tijdens de workshops de nadruk zou liggen op het behalen van de volgende resultaten: Resultaat 1: vrouwen, mannen en kinderen met (sociale en persoonlijke) competenties/vaardigheden voor actief burgerschap. Tijdens de workshops stonden competenties als zelfkennis, (zelf)vertrouwen, samenwerken en het uiten van gevoelens, problemen, ideeën en voorstellen centraal, aangezien deze competenties uitermate belangrijk zijn voor het empowerment van de cliënten. Resultaat 2: cliënten maken hun ideeën en meningen zichtbaar door middel van het gebruik van mediacommunicatiemiddelen. Voor het meten van de resultaten werd gebruik gemaakt van een werkvorm om de workshop met de deelnemers te evalueren. Door het gebruik van deze werkvorm werd duidelijk wat de deelnemers hebben geleerd over hun locatie, hun groep, over zichzelf en met betrekking tot media. De vakkracht die voor de groep stond, observeerde bovendien de groep en legt de ontwikkeling van de competenties vast. Elke competentie is binnen een observatieformulier onderverdeeld in indicatoren. Daarnaast vroegen we de vakkracht om een vakinhoudelijke evaluatie, waarbij de focus lag op opgedane kennis t.a.v. journalistiek of video. Ook onze samenwerkingspartner Arosa vroegen we een vergelijkbare evaluatie in te vullen. PameijerTV in samenwerking met Pameijer Pameijer richt zich als organisatie op kwetsbare mensen, in het bijzonder mensen met een (lichte) verstandelijke beperking of met psychosociale of psychische problemen. Pameijer Een quote van één van de medewerkers van Arosa: Ik wist niet precies hoe ik het mij voor moest stellen, had wel het idee dat het leuk kon worden, maar het was meer dan leuk, het was geweldig! Dit kwam ook door het enthousiasme van de vakkrachten. Zij wisten hun eigen enthousiasme heel goed over te brengen op de kinderen. De kinderen mochten veel zelf doen. De kinderen hebben het geweldig gevonden. De buitenwereld (situatie) doet er even niet toe tijdens de les. ondersteunt dagelijks ruim cliënten. Het uitgangspunt van Pameijer is dat cliënten zelf doen wat ze zelf kunnen doen en waar nodig ondersteunen met professionele hulp. Pameijer draagt op deze manier bij aan empowerment, ontwikkeling en herstel zodat cliënten sterker en zelfstandiger worden. PameijerTV is een mediaproject waarbij cliënten van Pameijer op professioneel niveau video-items maken. Wekelijks komt de redactie van PameijerTV gedurende 2 dagdelen bij elkaar. Tijdens deze bijeenkomsten worden de redactieleden getraind en begeleid door een vakkracht van Hoedje van Papier bij het voeren van de redactievergadering, het maken van de items en de eindredactie ervan. In 2014 heeft een vakkracht van Hoedje van Papier gedurende 110 dagdelen de redactie van PameijerTV begeleid. Resultaten Pameijer In overleg met Pameijer was van tevoren afgesproken dat tijdens PameijerTV de nadruk zou liggen op het behalen van de volgende resultaten: 10

11 Uit de diverse evaluaties die we hebben ontvangen van vakkrachten en de medewerkers van Arosa zijn de volgende punten naar voren gekomen: De workshops boden de deelnemers een platform om met elkaar in gesprek te raken over hoe zij de opvang ervaren: wat hebben ze eraan, welke tips hebben ze voor elkaar, welke problemen spelen er? Er ontstonden vriendschappen en men zocht elkaar meer op. Het maken van foto s van de redactieleden was gezien hun achtergrond niet of nauwelijks mogelijk. Met elkaar is er dus gezocht naar andere mogelijkheden om beeldmateriaal te verkrijgen en toch iets van zichzelf te laten zien. Voor de cover van één van de magazines is bijvoorbeeld het idee ontstaan om maskers te maken en het magazine de titel Vallende maskers mee te geven. De maskers stonden symbool voor het niet op de foto kunnen, maar toch uitdrukking geven aan de mens achter het masker. De titel verwijst naar het langzaamaan problemen achter zich kunnen laten en stapje voor stapje kunnen zijn wie je echt bent. De groep wisselde constant van samenstelling. Binnen de structuur van de opvang was het onmogelijk hier verandering in te brengen. Hierdoor moesten de vakkrachten erg flexibel zijn bij de planning van activiteiten. Een belangrijk mechanisme dat ontstond binnen de kindergroepen was dat de wat oudere kinderen de kleintjes naar een hoger niveau tilden. Dat was mooi om te zien. Vooral deze oudere kinderen waren erg enthousiast en kwamen erachter dat ze het leuk vonden om te interviewen, te schrijven en foto s te maken. Bij het maken van aantekeningen vroegen de kinderen vaak: hoe schrijf je dat? Op deze manier breidden zij hun woordenschat uit en leerden ze nieuwe vaktermen uit de journalistiek, zoals journalist, nieuws of interview. Tijdens de opname van de rondleiding en interviews hielpen de kinderen elkaar vol passie en enthousiasme. 11

12 Resultaat 1: vrouwen, mannen en kinderen met sociale en persoonlijke competenties voor actief burgerschap. Resultaat 2: cliënten maken hun ideeën en meningen zichtbaar door middel van het gebruik van mediacommunicatiemiddelen. De ontwikkeling van competenties bij de cliënten van Pameijer wordt door begeleiders van Pameijer nauwkeurig in de gaten gehouden. Cliënten voeren samen met hun begeleiders gesprekken over hun persoonlijke ontwikkeling. Voor de cliënten die deel hebben genomen aan PameijerTV is er ook gericht gesproken over de bijdrage van PameijerTV aan hun persoonlijke ontwikkeling. Om de cliënten te stimuleren na te denken over wat PameijerTV voor hen heeft betekend, wat ze geleerd hebben en nog willen leren, hoe ze veranderd zijn en of ze voldoende ondersteuning krijgen, hebben zij voorafgaand aan het gesprek thuis hun antwoorden ingevuld. Uit de gesprekken die gaan over de persoonlijke ontwikkeling van cliënten en wat deelname aan PameijerTV voor hen heeft betekend, zijn de volgende punten naar voren gekomen: 1. Wat betekent deelname aan PameijerTV voor jou? Voor mij een begin om weer mee te doen in de maatschappij. Ik wil actief zijn en onder de mensen zijn. Dingen leren voor de toekomst. Ik voel minder leegte als ik bezig ben. Fijn om op een plek te zitten die echt bij je past. 2. Wat vind je positief aan je deelname aan PameijerTV? Dat je leert hoe je met anderen omgaat. Na bij PameijerTV te zijn geweest, heb ik gespreksstof. De uitdaging, zoals dingen doen die je eng vindt: straatinterviews, zelf gefilmd worden en vertellen wat je wilt. Gezellige mensen en een positieve sfeer. Soms heb je er geen erg in dat je op een positieve manier aan jezelf aan het sleutelen bent. Je werkt echt samen. Leuk om in de stad actief te zijn en daardoor meer betrokken te zijn bij de maatschappij. 12

13 3. Wat heb je geleerd waar je in je dagelijkse leven ook wat aan hebt? Meer durven. Ik ben wat minder nerveus. Ik voel me gewaardeerd. We kijken hier niet naar elkaars beperkingen, maar naar wat iemand kan. Ik durf mensen aan te spreken. In een groep durven praten. Ik heb geleerd dat er niet zo veel aan is om in je eentje thuis te zitten en dat contact onderhouden met mensen bij je dagbesteding erg belangrijk is. Het maakt je wakker, meer betrokken. Ik praat nu meer met anderen. Ben me bewuster van de wereld om me heen. Het stimuleert om ook over andere zaken na te gaan denken. Je leert steeds meer werken aan je zelfvertrouwen. 4. Wat wil je hier verder nog leren? Samenwerken. Beter voor jezelf leren opkomen. Minder snel boos worden. Op tijd leren komen. Ik wil me bewust worden van lichaamstaal en houding. Ik wil mijn houding verbeteren. Bereik mediaworkshops Workshop Periode Duur Deelnemers Discipline Arosa mannen Mei juni 6 weken 7 Journalistiek Arosa kinderen 6-10 jr Zomervakantie 6 weken 18 Journalistiek Arosa kinderen jr Zomervakantie 6 weken 18 Video Arosa kinderen Herfstvakantie 6 weken 16 Journalistiek Arosa vrouwen September december 6 weken 6 Journalistiek Arosa vrouwen September december 6 weken 5 Video Pameijer Januari december 43 weken 15 Video 13

14 In totaal hebben er 70 cliënten van Arosa en 15 cliënten van Pameijer deelgenomen aan de mediaworkshops Wijktijgers: In opdracht Wat doen we en waar? Hoedje van Papier ontwikkelt en organiseert op verzoek van samenwerkingspartners mediaactiviteiten op maat voor diverse doelgroepen Deze activiteiten worden ontwikkeld naar aanleiding van de specifieke vraag die is neergelegd door de partner en met de Wijktijgermethodiek en -kwaliteit als basis. Samen met de opdrachtgever verduidelijken we de te behalen doelstelling en leveren hiervoor een passende activiteit. In 2014 hebben we diverse media-activiteiten in opdracht uitgevoerd die hieronder verder worden toegelicht. De uitgevoerde media-activiteiten voor stichting Het Vergeten Kind en de Pendrecht Universiteit waren onderdeel van een groter programma en worden verder uitgelicht in hoofdstuk en hoofdstuk Globetrotter Afrikaanderplein Basisschool de Globetrotter heeft in het verleden regelmatig van onze Wijktijgerworkshops gebruik gemaakt. In 2014 was het niet meer mogelijk om deze activiteiten op gesubsidieerde basis aan te bieden. De Globetrotter heeft echter financiële ruimte gevonden om een 15 weken durende Wijktijgerworkshop in te kopen. Buiten schooltijd kregen de kinderen wekelijks les in journalistiek volgens de Wijktijgermethodiek. De kinderen hebben tijdens de lessen gewerkt aan hun sociale competenties en hebben als eindproduct een eigen magazine gemaakt. Leergeld Den Haag Op zaterdag 1 maart heeft er een evenement plaatsgevonden van stichting Leergeld Den Haag met als thema armoede. Tijdens het evenement vonden diverse demonstraties plaats, waren er informatiekramen en werden activiteiten georganiseerd, zoals een boodschappenbingo. Hoedje van Papier was hierbij betrokken door samen met kinderen van stichting Leergeld Den Haag een muurkrant te maken. Tien kinderen hebben deelgenomen aan een introductieworkshop journalistiek, waarna zij de opgedane kennis in de praktijk hebben gebracht. De kinderen hebben o.a. bezoekers, de wethouder en aanwezige organisaties geïnterviewd en gefotografeerd. Jongeren Noord Op verzoek van Woonstad Rotterdam hebben we een mediaproject georganiseerd met jongeren in samenwerking met de organisatie Buurtwerk. De activiteiten vonden plaats in het Klooster in het Oude Noorden. Tijdens de videoworkshop is er aandacht besteed aan maatschappelijke onderwerpen, talentontwikkeling en de ontwikkeling van sociale competenties. Oscar Romero Voor het derde jaar op rij hebben we voor de Oscar Romeroschool workshops met de twee groepen 8 georganiseerd. Tijdens de workshops hebben de kinderen gewerkt aan een afscheidsmagazine met daarin al hun herinneringen, interviews met elkaar en met hun docenten en hun toekomstdromen. Na afloop hebben alle leerlingen een eigen magazine ontvangen als een blijvende herinnering aan hun basisschooltijd. Jeugdvakantieland Hoedje van Papier staat elk jaar met veel plezier op Jeugdvakantieland, een evenement van 2 weken voor kinderen zonder vakantieplannen en met een kleinere portemonnee. Op Jeugdvakantieland kunnen kinderen van 4 tot 12 jaar gratis meedoen aan verschillende activiteiten. Hoedje van Papier verzorgde de mediastudio met verschillende media-activiteiten: Activiteit 1: Nieuwsflits - workshop journalistiek voor kinderen van 9 tot 12 jaar. Groepjes van maximaal 5 kinderen hebben van een journalist een introductieworkshop journalistiek gekregen. De kinderen zijn na deze introductie onder begeleiding van de journalist langs verschillende activiteiten van Jeugdvakantieland gegaan om interviews af te nemen en foto s te maken. De gemaakte content werd verwerkt in artikelen met bijpassende foto s voor de Jeugdvakantieland Nieuwsflits. Dagelijks werd de nieuwsflits vormgegeven en afge- 14

15 drukt, zodat deze de volgende dag al aan iedereen kon worden uitgedeeld. Activiteit 2: De Nieuwsflits Studio - green screen studio voor kinderen van 4 tot 12 jaar. In een green screen studio konden de kinderen ervaring opdoen als nieuwslezer. Kinderen werden gefilmd of gefotografeerd met een zelfgekozen achtergrond. Er werden videofilmpjes gemaakt van de eigen nieuwsberichten van de kinderen, waarbij een duidelijke link naar de pijlers van Jeugdvakantieland is gelegd: Cultuur, Sport& Spel en Natuur & Milieu. Dagelijks hebben vele kinderen hun eigen Jeugdvakantielandjournaal gepresenteerd. De eindproducten, filmpjes en foto s, werden op internet geplaatst. Activiteit 3: Muurkrant - schrijf je eigen verhaal voor kinderen van 4 tot 12 jaar. Voor de allerkleinste bezoekers en iedereen die het leuk vond, was er een Muurkrant. Onder begeleiding van een journalist hebben kinderen hun eigen Jeugdvakantielandverhaal geschreven, getekend of geknutseld. De eindresultaten van de kinderen zijn op de speciaal ingerichte muur geplakt. Agnesschool De Agnesschool is de eerste basisschool in Feijenoord die actief was binnen de Children s Zone. Binnen dit programma wordt door de Gemeente Rotterdam geïnvesteerd in betere leerprestaties en de ontwikkeling van sociale vaardigheden van kinderen. Binnen de leertijduitbreiding werkt iedereen in de Children s Zone aan dezelfde ambities om de startkwalificaties te verbeteren, zodat de kansen van kinderen op de arbeidsmarkt toenemen. Het uiteindelijke doel van de Children s Zone is dat leerlingen in 2020 minstens zo goed zullen presteren als in de rest van de stad. Hoedje van Papier is vanaf de start van de Children s Zone betrokken door samen met de 15

16 Agnesschool invulling te geven aan een deel van het programma. In 2014 hebben we 1 workshop van 14 weken uitgevoerd in de periode januari tot juni en vanaf september is dit uitgebreid naar 7 workshops van 15 of 30 weken voor de groepen 3A, 3B, 6A, 6B, 7A, 7B en groep 8. Voor de groepen 3 hebben we een creatieve workshop ontwikkeld waarbij de kinderen op een speelse manier aan de slag gaan met het alfabet. Voor de bovenbouw zijn workshops journalistiek of video georganiseerd. Bereik opdrachten media Workshop Periode Duur Deelnemers Discipline Globetrotter Afrikaanderplein Januari april 15 weken 10 Journalistiek Children s Zone Agnesschool Januari juni 14 weken 20 Journalistiek Leergeld Den Haag Maart 1 dag 10 Journalistiek Jongeren Noord April juni 8 weken 9 Video Oscar Romero groep 8A Mei juni 6 weken 17 Journalistiek Oscar Romero groep 8B Mei juni 6 weken 21 Journalistiek JVL green screen foto s Augustus 2 weken 394 Fotografie JVL green screen foto s Augustus 2 weken 135 Fotografie JVL nieuwsflits Augustus 2 weken 81 Journalistiek JVL green screen video Augustus 2 weken 120 Video JVL muurkrant Augustus 2 weken 150 Journalistiek JVL demonstratie November 1 middag 35 Fotografie Agnesschool groep 3A September december 30 weken 25 Creatief Agnesschool groep 3B September december 30 weken 25 Creatief Agnesschool groep 6A September december 15 weken 17 Journalistiek Agnesschool groep 6B September december 15 weken 17 Journalistiek Agnesschool groep 7A September december 15 weken 15 Journalistiek Agnesschool groep 7B September december 15 weken 15 Video In totaal hebben we 1131 deelnemers bereikt met de diverse activiteiten. 16

17 3.3. Taal Algemeen Wat? De taalactiviteiten van Hoedje van Papier zijn in augustus 2012 begonnen met de uitvoering van het project VoorleesExpress in Rotterdam. De VoorleesExpress stimuleert de taalontwikkeling van kinderen en verrijkt de taalomgeving thuis. Ouders worden actief betrokken en zo in staat gesteld om zelf en op hun eigen manier een bijdrage te leveren aan de taalontwikkeling van hun kinderen. VoorleesExpress Rotterdam versterkt het partnerschap tussen school en ouders. Zo nemen ouders en school samen de verantwoordelijkheid voor de ontwikkeling van de kinderen, waarbij ze elkaar ondersteunen én versterken. De activiteiten van de VoorleesExpress zijn de laatste jaren verder uitgebreid. Zo is de methodiek Meer taal Meer Kans ontwikkeld en voert Hoedje van Papier ook het programma Taal voor Thuis uit. Ook geeft Hoedje van Papier inmiddels trainingen rondom interactief voorlezen, zowel op individueel niveau als voor groepen. Ouders en andere vrijwilligers worden begeleid bij het voorlezen voor groepen VoorleesExpress Wat doen we en waar? Twintig weken lang komt een vrijwillige voorlezer thuis bij een gezin met kinderen van 2 tot en met 8 jaar. Het gaat hierbij om kinderen die moeite hebben met de Nederlandse taal en opgroeien in een taalarme omgeving. De vrijwilliger introduceert het voorleesritueel bij het gezin en de ouders krijgen handvatten om het voorlezen zelf over te nemen en boeken een blijvende plek te geven in het dagelijks leven. Vrijwillige voorlezers worden begeleid door een vrijwillige coördinator, die elk 5 à 6 voorlezers en gezinnen begeleidt. In 2014 is VoorleesExpress Rotterdam uitgevoerd in bijna alle deelgebieden in Rotterdam, te weten: Kralingen-Crooswijk, Noord, Delfshaven, Schiebroek, Overschie, Prins Alexander, Centrum, Feijenoord, Charlois, IJsselmonde en Hoogvliet. VoorleesExpress Rotterdam werkt met een Noord- en een Zuidoever. De deelge- Gewenste resultaten 1. Taalontwikkeling is gestimuleerd 2. Leesplezier van de kinderen is vergroot 3. Meer ouderbetrokkenheid 4. Sociale cohesie en wijkverbinding 5. Partnerschap tussen school en ouders bieden ten noorden van de Maas behoren tot de Noordoever en de deelgebieden ten zuiden van de Maas behoren tot de Zuidoever. Deze verdeling is gemaakt om het werk zo efficiënt mogelijk uit te voeren. Een schooljaar wordt in twee seizoenen opgedeeld. Elk seizoen bestaat uit 20 weken. Dat betekent dat er voorgelezen wordt tussen september en februari en tussen februari en juli. In 2014 vonden het 11e en 12e seizoen van de VoorleesExpress plaats. Taal voor Thuis In september 2013 is VoorleesExpress Rotterdam een samenwerking aangegaan met Taal voor het Leven. Dit programma van Stichting Lezen en Schrijven richt zich op het bereiken van laaggeletterden en het verhogen van hun lees- en schrijfniveau. Een project van Taal voor het Leven is Taal voor Thuis. Dit project heeft als doel de taalontwikkeling van zowel ouders als kinderen te stimuleren, door middel van het aanbieden van laagdrempelige taaloefeningen. De VoorleesExpress bereikt de doelgroep van Taal voor het Leven en in 2013 is een pilot uitgevoerd om te kijken of Taal voor Thuis goed geïntegreerd kon worden binnen het programma van de VoorleesExpress. 17

18 Uit de pilot is gebleken dat het goed mogelijk is om de methode in te zetten tijdens het voorleesuur bij de gezinnen thuis. Sinds de start van seizoen 12 is Taal voor Thuis volledig geïntegreerd binnen de VoorleesExpress en zijn 60 voorlezers met de methode aan de slag gegaan. De voorlezers hebben een speciaal ontwikkelde training gevolgd, waarbij ze onder meer hebben geleerd hoe taalontwikkeling tot stand komt en hoe dit het beste kan worden gestimuleerd. De vrijwilligers werken, naast dat zij voorlezen, met speciale themaboekjes over verschillende onderwerpen waar ouders met schoolgaande kinderen mee te maken kunnen krijgen, zoals wonen, op vakantie gaan en school. Ouders kunnen, op het moment dat de vrijwilliger niet aanwezig is, samen met de kinderen aan de slag met de themaboekjes. Taal voor Thuis is dus niet alleen een goed hulpmiddel bij de taalontwikkeling binnen het gezin, ook draagt het in grote mate bij aan de bevordering van ouderbetrokkenheid. We zijn erg enthousiast over de methode Taal voor Thuis, omdat het een goede stap is om ouders bewust te maken van het belang van een talige omgeving, voor hun kinderen, maar ook voor henzelf. De vrijwilligers bouwen een goede band op met de ouders, aangezien ze 20 weken lang elke week langs komen. Hierdoor durven ouders hen meer in vertrouwen te nemen en blijkt dat er vaak behoefte is aan meer taalaanbod. Taal voor Thuis is dan een goede eerste stap om hier mee aan de slag te gaan. Een uitdaging die we tegenkomen is echter dat er binnen het voorleesuur te weinig tijd is voor de vrijwilligers om goed met de methode aan de slag te kunnen. Dit betekent dat zij ofwel langer bij het gezin moeten blijven, of dat ze maar een gedeelte van de lesstof kunnen behandelen. In 2015 gaan we daarom de mogelijkheden onderzoeken om Taal voor Thuis op een andere manier aan te bieden, bijvoorbeeld in extra tijd naast of na afloop van het voorleestraject. Meer Taal Meer Kans Het project Meer Taal Meer Kans richt zich op taalarme tweetalige gezinnen met een Turkse of Antilliaanse achtergrond, die kinderen hebben in de leeftijd van 20 maanden tot en met 5 jaar. Daarbij richt het project zich in het bijzonder op gezinnen die moeite hebben met de Nederlandse taal. Gedurende 16 weken komt er een vrijwillige, tweetalige taalcoach bij de gezinnen thuis om taaloefeningen met het gezin te doen. De tweetalige vrijwilliger spreekt Turks of Antilliaans en Nederlands. Het doel van Meer Taal Meer Kans is dat de gezinnen de Nederlandse taal op een leuke en toegankelijke manier krijgen aangeboden, waardoor de taalomgeving thuis verrijkt wordt en de taalontwikkeling van ouders en kinderen wordt gestimuleerd. Omdat de VoorleesExpress bij gezinnen thuis komt, in direct contact staat met de doelgroep van Meer Taal Meer Kans en bovendien samenwerkt met toeleiders, die zich richten op dezelfde doelgroep als Meer Taal Meer Kans, ligt het voor de hand dat het oefenmateriaal van Meer Taal Meer Kans binnen het aanbod van de VoorleesExpress wordt aangeboden. Het VoorleesExpress traject duurt 20 weken en het Meer Taal Meer Kans traject duurt 16 weken. In de eerste vier weken maken de voorlezer en het gezin kennis en focussen wij op het voorlezen. In de 16 weken daarna maken wij een combinatie van voorlezen en met het Meer Taal Meer Kans oefenmateriaal. Er is al een voorzichtige start gemaakt met Meer Taal Meer Kans. Het streven is om Meer Taal Meer Kans per februari 2015, bij de start van seizoen 13, verder te integreren in het VoorleesExpress-traject. Hoe verliepen de activiteiten? VoorleesExpress is voor de uitvoer van haar activiteiten afhankelijk van de inzet van gezinnen en vrijwilligers. Voor de werving en selectie wordt samengewerkt met verschillende partners in de stad en worden diverse communicatiekanalen aangeboord. Voor het werven van vrijwilligers hanteert VoorleesExpress een aantal flyerplekken per wijk die per seizoen worden aangepast en aangevuld. Tevens maakt VoorleesExpress voor het werven van vrijwilligers gebruik van social media, (Rotterdamse) kranten, mond-tot-mondre- 18

19 clame en vacaturewebsites. Naast deze kanalen heeft Hoedje van Papier een convenant met Hogeschool Rotterdam waarin afspraken staan over het aanbieden van stageplaatsen aan onder meer tweedejaars Pedagogiek studenten. De werving van gezinnen vindt over het algemeen plaats via tussenpersonen die gezinnen aanmelden bij de VoorleesExpress, zogeheten toeleiders. In 2014 is veel contact geweest met peuterspeelzalen, scholen en andere samenwerkingspartners in de verschillende wijken om het gewenste aantal gezinnen te bereiken. Dit contact verliep over het algemeen goed. De toeleiders staan in direct contact met de doelgroep, waardoor zij goed zicht hebben op welke gezinnen in aanmerking komen voor deelname aan de VoorleesExpress. In 2014 is samengewerkt met 94 basisscholen en 13 peuterspeelzalen: Deelgemeente Toeleider Noord Het Plein Juliana van Stolbergschool Dominicusschool De Margriet De Klimop Basisschool t Spoor Bs Combinatie 70 De Provenier Imelda RK Basisschool PSZ De Driehoek PSZ Het Opstapje Kralingen-Crooswijk Arentschool De Vier Leeuwen Prinses Julianaschool De Kleine Wereld Talmaschool Nieuwe Park Rozenburgschool ODBS Pierre Bayle De Bavokring De Waalse School Willem van der Veldenschool De Blauwe Steur Oscar Romeroschool OBS De Esch PSZ De Kleine Oceaan Montessori Peutergroep 19

20 Delfshaven H.J. van Wijlenschool Dr. J. Woltjerschool Basisschool de Müllerpier Valentijnschool OBS Delfshaven OBS Delfshaven locatie Pallet Mariaschool Mozaïek Vierambachtschool De Boog Eloutschool Eben-Haëzerschool Emmausschool Nicolaas School Oranje Nassau School Prinses Margriet School Peuter&co PSZ Pippeloentje Overig Noordoever Augustinusschool Jan Prinsschool OBS Babylon Willibrordschool St Stephanus Basisschool Goede Herderschool De Horizon School PSZ Koraal KDV Prokino Kastanje Feijenoord Groen van Prinstererschool De Globetrotter De Piramide Pnielschool De Schalm De Pijler Toermalijn De Sleutel De Akkers Theresiaschool Paus Joannesschool Elout van Soeterwoudeschool De Mare Oranjeschool 20

21 Feijenoord Vreewijkschool OBS De Zonnehoek OBS Blijvliet Bloemhof De Clipper Het Festijn De Archipel PSZ Speelglobe PSZ De Kleine Pijler Chr.Kleuterschool De Zonnestraal Charlois OSBS De Kameleon EBS Timon SBO Sonnevanck OBS de Toermalijn De Kameleon Wilhelminaschool Christophoor Basisschool Cosmicus De Hoeksteen Steven Stemerdingschool PSZ Toermalijntje PSZ De Kameleon IJsselmonde OBS Samsam Prins Willem Alexanderschool OBS de Kubus CBS Beatrix OBS De Groene Palm OBS De Catamaran De Barkentijn PC De Regenboog Auris Dr.M.Polanoschool Hoogvliet OBS t Prisma Westpuntschool De Notenkraker De Tuimelaar De Schakel Zalmplaat PCB Oudeland Jacobusschool De Plevier 21

22 Moeilijkheden en oplossingen? In zowel seizoen 11 als seizoen 12 liepen we tegen aan aantal moeilijkheden aan die opgelost dienden te worden. De eerste uitdaging was het feit dat gezinnen het voorleesseizoen niet altijd geheel afmaakten. De redenen voor gezinnen om het voorleesseizoen niet af te maken, waren onder meer verhuizing, privéomstandigheden, onbereikbaarheid van het gezin, het afzien van deelname door het gezin, drukte bij het gezin, of te lange wachtlijsten waardoor het gezin afhaakt. Omdat we het belangrijk vinden dat de doelaantallen wel behaald worden, zijn we in het geval van een afmelding op zoek gegaan naar een vervangend gezin, vaak een gezin dat op de wachtlijst staat. Indien er geen gezin op de wachtlijst stond, werd contact opgenomen met samenwerkingspartners in de wijk om een nieuw gezin in de wijk te zoeken. Niet alleen gezinnen, maar ook voorlezers of coördinatoren kunnen voortijdig stoppen. Voor hen gelden dezelfde uiteenlopende redenen als voor de gezinnen. Ook in dit geval wordt er gezocht naar een vervangende voorlezer of coördinator. Dit kan ingewikkelder zijn dan het lijkt, aangezien voorlezers vaak alleen in een bepaalde wijk willen voorlezen. Beide gevallen van afmelding gelden als een uitdaging, omdat het hierdoor langer dan gepland duurt voordat een voorleesseizoen daadwerkelijk is gestart en ook weer kan worden afgerond. waren. In 2014 is er extra aandacht besteed aan Hoogvliet, onder andere door het beter onderhouden van het contact met de scholen en het organiseren van extra voorlichtingsmomenten en activiteiten. Hierdoor hebben we het doelaantal in deze deelgemeente uiteindelijk wel bereikt. Resultaten Bereik In 2014 heeft VoorleesExpress 421 gezinnen bereikt in Rotterdam. Het geplande aantal gezinnen voor 2014, namelijk 375, is dus met succes behaald. Een aantal gezinnen heeft helaas het voorleestraject niet afgemaakt. In totaal hebben 375 gezinnen de 20 weken van het voorleesseizoen geheel afgerond. In seizoen 11, dat liep van februari 2014 tot en met juli 2014, zijn er op de Noordoever 84 gezinnen bereikt en op de Zuidoever 96 gezinnen. In dit seizoen hebben 7 gezinnen op de Noordoever het traject niet geheel afgemaakt en op de Zuidoever waren dat 12 gezinnen. In seizoen 12, van september 2014 tot februari 2015, hebben op de Noordoever 123 gezinnen deelgenomen en op de Zuidoever 118 gezinnen. Tijdens het traject zijn er op de Noordoever 10 gezinnen uitgevallen en op de Zuidoever maakten 17 gezinnen het traject niet af. In de tabel op de volgende pagina is zichtbaar hoeveel gezinnen in welke wijk en deelgemeente hebben meegedaan. Een andere uitdaging is het matchen, het koppelen van de gezinnen aan de voorlezers. Op dit moment wordt het matchen gedaan met het programma Excel en deze manier van werken is vrij omslachtig. In 2014 zijn nieuwe mogelijkheden om het matchen efficiënter te laten verlopen onderzocht. Vanaf begin 2015 zal dan ook een nieuwe manier om te matchen worden geïmplementeerd. Tenslotte vormden sommige deelgebieden ook een uitdaging. In Hoogvliet bleek het bijvoorbeeld erg lastig om gezinnen te werven, omdat de scholen niet altijd evenveel medewerking verleenden en ook de gezinnen terughoudend 22

23 Deelgemeente Doelaantal 2014 Totaal 11 & 12 Totaal Uitgevallen Totaal Uitgevallen Noordoever (Subsidieaanvragen) Seizoen afgemaakt Seizoen 11 Seizoen 11 Seizoen 12 Seizoen 12 Totaal Noord Agniesebuurt Bergpolder Blijdorp Liskwartier Oude Noorden Provenierswijk Totaal Delfshaven Bospolder Delfshaven Middelland Nieuwe Westen Oud-Mathenesse Schiemond Spangen Tussendijken Witte Dorp Totaal Kralingen-Crooswijk De Esch Kralingen Oost Kralingen West Kralingse Bos Nieuw Crooswijk Oud Crooswijk Rubroek Struisenburg Overig Noordoever Totaal Noordoever

24 Deelgemeente Doelaantal 2014 Totaal 11 & 12 Totaal Uitgevallen Totaal Uitgevallen Zuidoever (Subsidieaanvragen) Seizoen afgemaakt Seizoen 11 Seizoen 11 Seizoen 12 Seizoen 12 Totaal Feijenoord Afrikaanderwijk Bloemhof Feijenoord Hillesluis Katendrecht Kop van Zuid Noordereiland Vreewijk Totaal IJsselmonde Beverwaard Groot Ijsselmonde Lombardijen Oud Ijsselmonde Totaal Charlois Carnisse Heijplaat Oud-Charlois Pendrecht Tarwewijk Wielewaal Zuiderpark Zuidplein Zuidwijk Totaal Hoogvliet Hoogvliet Noord Hoogvliet Zuid Totaal Zuidoever Totaal Noord & Zuidoever

25 In seizoen 11 en 12 hebben vele vrijwilligers zich ingezet als voorlezer of coördinator. Zij zijn allemaal getraind in interactief voorlezen. De coördinatoren zijn bovendien getraind in het begeleiden van de voorlezers. Ook zijn er veel stagiaires van Hogeschool Rotterdam actief geweest als voorlezer of coördinator. Het gaat hier voornamelijk om 2e jaars studenten Pedagogiek die in het najaar starten als voorlezer en in het voorjaar aan de slag gaan als coördinator. De studenten zijn erg enthousiast en geven aan dat ze veel leren. Opvallend is dat steeds meer gezinnen enthousiast zijn over mannelijke voorlezers. Veel gezinnen zijn in eerste instantie terughoudend wanneer gevraagd wordt of een man mag komen voorlezen. Soms is het echter niet mogelijk om een vrouwelijke voorlezer aan hen te koppelen. Het is daarom heel positief om te merken dat de gezinnen achteraf toch een hele goede ervaring hebben gehad. In onderstaande tabel staat het aantal vrijwilligers per seizoen weergegeven: Vrijwillige voorlezer Vrijwillige coördinator Stagiairs voorlezer Totaal aantal vrijwilligers Seizoen Seizoen Inhoudelijke resultaten Hoe worden de resultaten gemeten? Voorafgaand aan het voorleestraject wordt door ieder gezin een intakeformulier ingevuld. Vervolgens wordt bij het eerste gezinsbezoek door de coördinator een uitgebreide vragenlijst afgenomen. Hierbij worden de doelen per kind vastgesteld. Daarnaast wordt ook gekeken naar de doelen die worden gesteld voor het gehele gezin. Op een zogeheten doelenkaart kunnen ouders en voorlezers de doelen die zij bereikt willen hebben na 20 weken noteren. Na 10 weken vindt een tussentijdse evaluatie plaats waarbij wordt gekeken of de doelen reeds behaald zijn of aangepast moeten worden. Aan het eind van het traject vindt een eindevaluatie plaats en wordt er besproken hoe het gezin het voorlezen kan voortzetten. Conform de oorspronkelijke doelstellingen, zijn de volgende resultaten bereikt op inhoudelijk vlak: Gedurende een periode van 20 weken is bij de deelnemende kinderen door middel van interactief voorlezen gewerkt aan de uitbreiding van de passieve en actieve woordenschat. Opvallend is dat we via de vrijwilligers steeds meer berichten krijgen over een stijging van het taalniveau van de voorleeskinderen. De kinderen presteren beter op school en hun woordenschat is vergroot. Het leesplezier van de kinderen uit de gezinnen is gestimuleerd. Ouders hebben ervaren hoe ze interactief kunnen voorlezen en hoe zij het voorleesritueel kunnen overnemen. Concreet houdt dit in dat er meer boeken in huis zijn, kinde ren vaker voorgelezen willen worden, kinderen meer zelf lezen en zelf ook meer voorlezen aan jongere broertjes of zusjes. Ook hebben de ouders veel voorleestips ontvangen van de voorlezers. Alle gezinnen hebben samen met de voorlezer een bezoek aan de bibliotheek gebracht en hebben een bibliotheekabonnement afgesloten. Hierdoor is het bezoek aan de bibliotheek bevorderd voor kinderen en hun ouders. 25