Evaluatie Wet Huisverbod, de hulpverlening Gemeente Eemsmond augustus 2010

Transcriptie

1 Evaluatie Wet Huisverbod, de hulpverlening Gemeente Eemsmond augustus 2010

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Wet Huisverbod landelijk 3 3. Start: Groninger aanpak 4 4. Financiën Voorstel financiering Evaluatie Cijfers Interviews Wat ligt de winst van het huisverbod? Waar is nog winst te behalen? Conclusies Aanbevelingen Financiële gevolgen aanbevelingen 11 Bijlagen: - Bijlage 1: Jaaroverzicht Huisverboden Bijlage 2: Overzicht Huisverboden 1 ste halfjaar Bijlage 3: Lijst met afkortingen 2

3 1. Inleiding Op 8 augustus 2006 is het wetsvoorstel Huisverbod door de toenmalige ministers van Justitie en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties ingediend bij de Tweede Kamer. De wet Tijdelijk huisverbod, hierna huisverbod, moet bijdragen aan verder terugdringen van huiselijk geweld en maakt het mogelijk om in te grijpen voordat er sprake is van een strafbaar feit en voordat er aangifte is gedaan. Het huisverbod is een nieuw bestuursrechtelijk instrument, waarbij aan verschillende actoren nieuwe taken en verantwoordelijkheden worden toebedeeld. Om te zien of het instrument goed functioneert, welke eventuele knelpunten er zijn, en of de financiële gevolgen in voldoende mate in kaart zijn gebracht, is voorzien in een evaluatie. Deze evaluatie richt zich voornamelijk op het proces rondom de hulpverlening. 2. Wet Huisverbod landelijk Met de Wet tijdelijk huisverbod, kortweg huisverbod, is een nieuw instrument voorhanden dat ten behoeve van de aanpak van huiselijk geweld kan worden ingezet. Het huisverbod houdt in dat een pleger van huiselijk geweld in beginsel tien dagen zijn of haar woning niet meer in mag en in die periode ook geen contact mag opnemen met de partner of kinderen. De maatregel biedt de mogelijkheid om in een noodsituatie te voorzien in een afkoelingsperiode waarbinnen de nodige hulpverlening op gang kan worden gebracht en escalatie kan worden voorkomen. Het huisverbod kan ook worden opgelegd bij kindermishandeling of een vermoeden daarvan. Het huisverbod wordt in de vorm van een beschikking uitgereikt door de burgemeester of door de politie (hulpofficieren van justitie (HovJ s)) indien zij daartoe wordt gemandateerd. De burgemeester kan afhankelijk van de situatie het huisverbod verlengen tot maximaal vier weken. Direct na het besluit tot opleggen van het huisverbod meldt de HovJ het opgelegde huisverbod bij het Advies- en Steunpunt Huiselijk Geweld (ASHG)). Het ASHG is de door de burgemeester aangewezen coördinerende instelling voor hulp en advies. Het ASHG heeft tot taak zo spoedig mogelijk na ontvangst van de melding de nodige hulpverlening te activeren en te coördineren. Het ASHG schakelt de ketenpartners in en verzamelt gegevens. De betrokken hulpverleningsinstanties starten vervolgens met het aanbieden van hulp. Daarbij wordt als methodiek het zogenoemde 10 dagenmodel toegepast. 3

4 Schematisch ziet het er als volgt uit: 3. Start: Groninger Aanpak Er is in zes Groningse gemeenten een pilot gedraaid, waarin ervaring is opgedaan met het huisverbod. Hiermee is een goede basis gelegd voor de implementatie van de Wet met betrekking tot hulpverleningsactiviteiten, zoals de daar ontwikkelde crisisinterventie. De ervaringen in de pilots wijzen uit dat uiteindelijk alle partijen hulpverlening aanvaarden, als de crisisinterventie en het vervolg daarop systeemgericht en directief is en direct aansluit op het politieoptreden. Dit betreft het zogenaamde 10 dagenmodel. In november 2008 is er bij het college van de gemeente Eemsmond een subsidieverzoek binnen gekomen van DIMON (Directeuren Maatschappelijk Organisaties Noord). Het betrof een aanvraag waarbij de methodiek van het 10 dagen model bij alle gemelde incidenten met huiselijk geweld zou worden toegepast inclusief de 24-uurs beschikbaarheidsdienst, maar exclusief de uren die zouden worden besteed aan het verlenen van de eerste opvang in de avond en nacht binnen één uur na de melding. De kosten voor de gemeente Eemsmond hiervoor bedroegen ,- structureel per jaar. Doordat de aanvraag laat in het jaar binnen kwam en hierdoor veel gemeenten hun begroting al rond hadden en doordat de kosten in verhouding erg hoog waren heeft de gemeente Groningen, in haar rol als centrumgemeente, de Algemeen Maatschappelijk Werk (AMW) instellingen vertegenwoordigd in DIMON verzocht om met een herzien aanbod te komen. Op 23 februari 2009 kwam een herzien aanbod provinciale aanpak Huiselijk geweld binnen. Hierin is de volgende afweging gemaakt: 4

5 De door het ASHG ontwikkelde methodiek dient overeind te blijven evenals de eerste opvang binnen één uur na de melding en de hulpverlening in het zogenaamde 10 dagenmodel. De enige manier om de kosten van de hulpverlening door het AMW terug te brengen is een invoering van een beperking van het aantal gevallen waarin de methodiek wordt toegepast. Het voorstel is om de methodiek van het 10 dagenmodel alleen toe te passen in situaties waarin daadwerkelijk een huisverbod wordt opgelegd. Dit betekent dat niet bij iedere melding van huiselijk geweld een huisverbod wordt opgelegd, maar dat de RiHG (Risicotaxatie en indicatiestelling Huiselijk Geweld) hierin bepalend is. Bij meldingen van huiselijk geweld waarbij er geen huisverbod wordt opgelegd wordt het protocol huiselijk geweld toegepast. Indien alleen het 10 dagenmodel wordt toegepast bij het opleggen van een huisverbod, stellen de gezamenlijke AMW-instellingen voor om na melding van die incidenten de volgende werkzaamheden te verrichten: a. Het organiseren van een beschikbaarheidsdienst met een voor- en een achterwacht, die 24 uur per dag zeven dagen per week bereikbaar is en van waaruit binnen 1 uur na melding door de politie de eerste opvang wordt verzorgd bij het slachtoffer thuis. Bij de organisatie van deze dienst zal worden aangesloten bij de voorziening die reeds door de MJD wordt aangeboden in de gemeente Groningen. b. Het bieden van een hulpverleningstraject volgens het 10 dagenmodel, te starten de eerste ochtend na het incident (dus ook in de weekenden). 4. Financiën 2010 De hulpverlening rondom een huisverbod wordt in 2010 in de gemeente Eemsmond als volgt gefinancierd: Gezinssysteem Instelling Financieringsbron + prestatie afspraak Slachtoffer AMW Collectieve bijdrage gemeenten: AMW alle dagen uur voor bereikbaarheid en beschikbaarheid. Gemeenten individueel: alle dagen tussen uur Prestatie-afspraak: na melding binnen uur aanwezig bij slachtoffer. Uithuisgeplaatste RN Rijksmiddelen, collectieve bijdrage gemeenten, AWBZ justitie AFPN 1 Prestatie-afspraak: gesprek met pleger binnen 24 uur (RN), gesprekken door AFPN tijdens kantoor uren. AWBZ justitie, AWBZ en zorgverzekering Kinderen CJG Gemeenten individueel Prestatie afspraak: hulpverlening binnen maximaal 4 dagen 2 Provincie: bij direct gevaar kinderen, binnen 1 uur. Regie / coördinatie Jeugdzorg ASHG CJG OGGz 3 Rijksmiddelen Prestatie afspraak: Case management bij huisverbod, aanlevering rapport bij burgemeester op dag 8, registratie melding en monitoring vervolghulp na huisverbod. Gemeente middelen: coördinatie na huisverbod bij aanwezigheid kinderen. Casemanagent door één van de hulpverleningsinstellingen Gemeente middelen: coördinatie na huisverbod, bij alleen volwassenen. Casemanagent door één van de hulpverleningsinstellingen 1 Ambulante Forensische Psychiatrie Noord 2 Maximaal 4 dagen wordt aangehouden vanwege een eventueel tussenliggend weekend. 5

6 5. Voorstel financiering 2011 Voor 2011 wordt de volgende financiering voorgesteld:? We voeren onze aanpak in 2011 uit met dezelfde financiële inzet als Dat betekent voor iedere gemeente 0,42 per inwoner. Het bedrag wordt jaarlijks door de centrumgemeente Groningen in concept vastgesteld op basis van de bevolkingsgegevens van de gemeenten per 1 januari van dat jaar (CBS) en het inflatiepercentage van het voorbije jaar (op basis van Consumptie Prijs Index (CPI) van het CBS). Dit conceptvoorstel wordt voorgelegd aan het Regionaal College. Voor dit bedrag wordt de gezamenlijke crisisinterventie, een gedeelte van de juridische ondersteuning bij het tijdelijk huisverbod vanuit de centrumgemeente en een gedeelte van de plegerhulpverlening betaald (zie bovenstaand schema)? De centrumgemeente Groningen financiert vanuit de rijksmiddelen (Beschermd en Weerbaar) het Advies en Steunpunt Huiselijk Geweld (ASHG) en gedeeltelijk de plegerhulpverlening. Daarnaast voert ze regie op de besteding van de gezamenlijke middelen van Groninger gemeenten en legt hierover aan de gemeenten periodiek verantwoording af.? De gemeenten financieren 4 de directe hulpverlening van het AMW, OGGz en CJG bij de huisverboden en bij meldingen van het ASHG als gevolg van politiemeldingen. Inhoudelijk worden de volgende afspraken voorgesteld:? Iedere gemeente prioriteert de tijdige en professionele hulpverlening aan slachtoffers en kinderen die getuige zijn van huiselijk geweld door AMW, CJG of OGGz. Door deze prioritering zijn we in staat om direct na een crisisinterventie hulpverlening voor slachtoffers en kinderen in te schakelen. De gemeenten nemen deze prioritering op in de subsidievoorwaarden.? Met samenwerkende instellingen en ASHG worden door de gemeenten prestatie-indicatoren vastgelegd op basis waarvan het ASHG de ketenaanpak namens de gemeenten kan aansturen.? Het ASHG volgt namens de gemeenten de hulpverlening, spreekt instellingen aan op gemaakte (keten) afspraken en bewaakt de systeemaanpak aan slachtoffer, pleger en kinderen.? Het ASHG heeft geen direct contact met plegers, slachtoffers en kinderen. Dit is de verantwoordelijkheid van de (samenwerkende) instellingen.? ASHG neemt als adviseur deel aan het casusoverleg huiselijk geweld in het veiligheidshuis 5.? Alle kinderen die getuige zijn van geweld worden door de politie gemeld aan het Advies en Meldpunt Kindermishandeling (AMK). Het ASHG meldt de kinderen in de verwijsindex.? Jaarlijks vindt er voor 1 juni een evaluatie van de aanpak en de resultaten van huiselijk geweld plaats, waar zonodig de aanpak door de bestuurders wordt bijgesteld. 4 Dit kan ook d.m.v. prioritering in de subsidie. 5 Over de vertegenwoordiging van de gemeenten en de wijze van besluitvorming vindt nog nader overleg plaats. 6

7 6. Evaluatie In deze evaluatie kijken we naar het proces rondom de hulpverlening. Wat gaat in de praktijk goed, wat loopt minder goed en wat kan er aan gedaan worden en welke rol kan de gemeente hierin spelen. De centrale vraag van deze evaluatie luidt: Hoe verloopt het hulpverleningstraject na het opleggen van het tijdelijk huisverbod in de gemeente Eemsmond tot nu toe, medio 2010, en wat is de winst en waar valt nog winst te behalen? Naast de verzameling van cijfers is er met een aantal netwerkpartners gesproken, te weten het Algemeen Maatschappelijk Werk Eemsmond (AMW Eemsmond), Hulpofficier van Justitie basiseenheid Uithuizen (HovJ), ASHG (Advies en Steunpunt Huiselijk Geweld) en de reclassering. Hieronder worden de resultaten besproken. Eerst volgt een opsomming van cijfers, waarna de bevindingen uit de interviews worden weergegeven. 6.1 Cijfers In de gemeente Eemsmond kunnen vanaf 18 augustus 2009 huisverboden worden opgelegd. In 2009 zijn in het totaal 10 meldingen van huiselijk geweld geweest binnen de gemeente Eemsmond. Hiervan heeft een melding geresulteerd in een huisverbod, in het vierde kwartaal, zie bijlage 1. In 2010 zijn in het eerste helft van het jaar 2 huisverboden opgelegd, waarvan er een verlenging heeft gekregen, zie bijlage 2. In allebei de situaties hebben de uit huis geplaatsten zelf voor opvang gezorgd. De basiseenheid Uithuizen, hieronder vallen de gemeentes Ten Boer, Bedum, Eemsmond en Loppersum, heeft in het eerste kwartaal van 2010 in totaal 6 huisverboden opgelegd. In 4 van deze gevallen waren er kinderen bij betrokken. Wat in zijn algemeenheid opvalt is dat er in de eerste helft van 2010 in alle gemeentes in Groningen één of meer huisverboden zijn opgelegd. Bij 30 van de 86 huisverboden is sprake van verlenging. Dat is bijna 36%. Landelijk werden in dezelfde periode 1235 huisverboden opgelegd, waarbij 486 keer werd verlengd. Dat is een percentage van ruim 39%. We blijven in Groningen dus iets onder het landelijk gemiddelde. 6.2 Interviews Er is met diverse mensen gesproken die een rol hebben rondom de uitvoering van het huisverbod, zoals het ASHG, het AMW Eemsmond, de HovJ en de reclassering. Aan hun is gevraagd om aan te geven waar de winst ligt van het huisverbod en waar nog meer winst te behalen is. Hieronder vindt u daarvan een overzicht Wat ligt de winst van het huisverbod? Meldingen Huiselijk geweld is een speerpunt geworden en wordt nu ook als zodanig geoormerkt. Waar voorheen een melding van poging tot doodslag werd gedaan, wordt er nu een melding van huiselijk geweld gedaan. Bij een poging tot doodslag werd er verder niet naar de situatie of omstandigheden gekeken. Nu kan er veel effectiever worden opgetreden door de verschillende partners en kan in het systeem worden ingegrepen. 7

8 Systeem Door het huisverbod hebben hulpverleners een middel om in het systeem te komen. Crisis is kans en het ijzer smeden wanneer het heet is, wordt veelvuldig genoemd. Doordat er binnen één uur hulpverlening aanwezig is, wordt de crisis vaak nog gevoeld en is de drempel om te melden of aangifte te doen lager. Ook is de acceptatie van hulpverlening groter, door beide partijen. Bij een huisverbod worden direct ook alle bekende feiten boven tafel gehaald, zodat een goed beeld ontstaat van de situatie. Naast feiten worden er ook gesprekken gevoerd, los met de betrokkenen, maar ook in het 4 gesprek met beide betrokkenen. Het plan dat tijdens de zorgoverleggen is ontwikkeld wordt in het 4 gesprek besproken. Het plan grijpt in op de achterliggende problematiek. Hulpverlening De hulpverlening aan het slachtoffer is veelal lokaal georganiseerd en dat wordt als zeer positief gezien. De lijnen zijn kort en men kent zijn pappenheimers. Hierdoor is het effect van de hulpverlening groter en daardoor de kans op recidive kleiner. Dit geldt ook voor de reclassering, zij hebben vanaf het eerste moment intensief contact met de pleger. Samenwerking betrokken partijen Als winst wordt een veel intensievere samenwerking genoemd. Het is goed dat het huisverbod centraal opgepakt is, zodat er ook centraal afspraken liggen. De lijn waarlangs het huisverbod loopt zijn helder en iedereen is zich bewust van zijn taak. De ketenpartners hebben met elkaar afspraken gemaakt en houden zich hier ook aan! Reclassering De hulpverlening van de reclassering aan de (vermoedelijke) pleger wordt ook als zeer positief genoemd. De hulverlening van de reclassering bestaat uit begeleiding en controle van de pleger. Zij zijn toezichthouder en de zogenaamde stok achter de deur. Bij signalen van het (mogelijk) overtreden van het huisverbod grijpt de reclassering direct in. Zo wordt voorkomen dat het mis gaat. De aandacht gaat dus niet alleen meer naar de slachtoffers, maar richt zich ook op de pleger. Dit is een erg belangrijk onderdeel van het huisverbod, omdat hierbij getracht wordt de cirkel te doorbreken. Reclassering neemt tegenwoordig ook deel aan de 3 gesprekken, nu dus 4 gesprekken. Aan deze 4 gesprekken nemen het AMW, Reclassering, slachtoffer en dader deel. Het AFPN heeft de rol van voorzitter. Ook is de reclassering met een team gestart voor het huisverbod, wat als een ontzettende winst wordt gezien. Dit team is als het ware uit de organisatie gehaald en houdt zich alleen bezig met huisverboden. RiHG Landelijk wordt momenteel bekeken of er nog aanpassingen moeten worden gedaan aan de RiHG. Volgens de HovJ voldoet het RiHG aan het doel waarvoor het is ontwikkeld. De aanpassingen zullen met name op detailniveau plaats vinden Waar is nog winst te behalen? Bestuurlijk huisverbod Het huisverbod is een gerechtelijk en bestuurlijk instrument om in een situatie van huiselijk geweld in te grijpen. De situatie hoeft daarvoor niet geëscaleerd te zijn. Vaak kennen buurtagenten hun pappenheimers, evenals andere professionals werkzaam in de samenleving. Zij kennen vaak de situaties van gezinnen. Wanneer in een gezin regelmatig huiselijk geweld voorkomt, maar er geen meldingen worden gedaan, kan de politie de pleger uitnodigen op het bureau en daar een huisverbod opleggen. Deze vorm van huisverbod past zeer goed bij bijvoorbeeld ouderenmishandeling. De aanpak bij een bestuurlijk huisverbod is verder niet anders 8

9 dan bij een huisverbod waarbij de situatie geëscaleerd is en de pleger is aangehouden voor verhoor. Er gelden dezelfde afspraken en regels. Door de inzet van deze vorm van het huisverbod kan preventief, voorafgaand aan een escalatie al een hulpverleningstraject worden ingezet. Als ook bij ouderenmishandeling. Dit is een enorme winst. Voorlichting Er is nog winst te behalen uit de schil rondom een gezin, buren, bekende, huisartsen, fysiotherapeuten, etc. door middel van voorlichting aan publiek en professionals. Huiselijk geweld speelt zich voornamelijk achter de voordeur af waardoor familieleden, bekenden of omwonenden vaak wel vermoedens hebben, maar niet weten wat daar mee te doen. Professionals, zoals huisartsen, hebben vaak door de verzakelijking in de zorg geen ruimte om deel te nemen aan voorlichting. Ouderenmishandeling Er is nog veel onbekendheid over bepaalde vormen van huiselijk geweld, zoals ouderenmishandeling. Dit kan van lichamelijk geweld tot psychologische mishandeling gaan. Maar ook misbruik hoort er bij. Vaak gaat het om kind ouder mishandeling die onzichtbaar blijft, doordat een ouder vaak niet beter weet of al blij is dat er nog enige vorm van contact is. Ouderen, vooral met in een meer of mindere mate vorm van beperking, zitten in een afhankelijkheidspositie. Hierdoor is het vaak niet bekend bij omstanders en wordt er weinig gemeld. Door voorlichting over ouderenmishandeling aan bijvoorbeeld thuiszorgorganisaties, zij komen vaak in de thuissituatie van ouderen, kan ouderenmishandeling worden ondervangen. Vervolg hulpverlening Een knelpunt wat wordt genoemd is dat na de tien dagen van het huisverbod de vervolg hulpverlening vaak moeilijk uit de startblokken komt. Meestal is er dan sprake van een wachtlijst bij de betreffende instantie. Het ASHG tracht hier wel controle op te houden. Een ander probleem wat wordt genoemd is dat hulpverleningsorganisaties cliënten, waarvan de hulpvraag meerdere kanten heeft of aan elkaar gerelateerde problemen, aan elkaar doorverwijzen en geen verantwoording nemen. Dit gebeurt onder andere bij alcohol en psychiatrisch gerelateerde problematiek. Of de verslaving nu komt door psychische problemen, of de psychische problemen nu komen door de verslaving blijft een lastige discussie. Zeker wanneer het om plekken in de opvang gaat, laait de discussie op. Achterliggende problemen huiselijk geweld Een huisverbod zorgt voor een intensief hulpverleningstraject. Maar er blijven achterliggende problemen die moeilijk op te lossen zijn. Het grootste gedeelte van huiselijk geweld kan worden toegeschreven aan alcohol en drugsgebruik. Bij alcohol en drugsgerelateerd huiselijk geweld wordt als moeilijkheid voornamelijk de onmacht en onvermogen om te veranderen genoemd. Maar ook werkeloosheidsproblematiek en schulden spelen vaak een rol in huiselijk geweld. Als oplossing wordt het opleggen van verplichte hulpverlening genoemd. Verplichte hulpverlening kan alleen door de rechter worden opgelegd. Doordat huiselijk geweld een speerpunt is, wordt de datum van een zitting in een dergelijk geval zo snel mogelijk vastgelegd. In de regel duurt het opleggen van toezicht door de recht, is gedwongen hulpverlening, zeker niet langer dan een half jaar. Kinderhulpverleners Dit is nog niet goed geregeld en een van de punten waar nog zorgvuldig naar gekeken zal moeten worden. Momenteel heeft het ASHG een aantal kinderhulpverleners in dienst, maar vanaf 1 januari 2011 is dat financieel niet meer haalbaar. In principe zijn de gemeenten verantwoordelijk voor de organisatie van kinderhulpverleners. 9

10 Over de kinderhulpverleners is men in principe tevreden, alleen blijken zij afhankelijk van het openbaar vervoer te zijn en daardoor weinig mobiel. Hulpverlening pleger door AFPN De hulpverlening aan de pleger door de AFPN na het huisverbod is in principe niet verplicht (geen gedwongen hulpverlening). In de afgelopen periode is duidelijk geworden dat veel plegers het vaak wel goed vinden en wordt de hulpverlening niet voortgezet. Meestal komen ze gewoon niet opdagen. Een knelpunt hierbij is dat de hulpverlening aan de pleger, in tegenstelling tot de hulpverlening voor het slachtoffer, regionaal of zelfs provinciaal georganiseerd is. Vaak in de stad. De AFPN reist daarbij in de regel niet. De drempel om er te komen, zoals schroom voor de stad of onvoldoende financiële middelen, is dan erg hoog. Crisisopvang De crisisopvang is een groot probleem. Wanneer het gaat om gewone opvang is er in Hoogezand altijd een bed beschikbaar. Maar in de meeste gevallen vindt een uithuisgeplaatste onderdak bij familie of vrienden. Wanneer het echter gaat om een dubbele diagnose, verslaving en psychiatrisch, dan zijn er te weinig bedden ingekocht of komt de discussie van wat leidt tot wat weer aan bod en dus waar plaatsen. Huisverbod alle huiselijk geweld Een grote winst is te behalen door het huisverbod in alle situaties huiselijk geweld in te zetten. Hierdoor wordt recht gedaan aan de oorspronkelijke bedoeling van preventie. Door de hulpverlening in het systeem eerder in te zetten kan recidive in de toekomst voorkomen worden. En nog belangrijker, kan huiselijk geweld worden teruggedrongen. Intensieve maatregel Het opleggen van een huisverbod is een zeer heftige gebeurtenis en een intensieve maatregel voor alle betrokkenen. Daardoor wordt een huisverbod nog niet altijd opgelegd, terwijl dit wel kan. 6.3 Conclusies Er zijn een aantal conclusies te formuleren uit bovenstaande bevindingen: 1. Er gaat al veel goed en er is door het huisverbod op een aantal terreinen winst behaald. De winst ligt met name op: a. het feit dat huiselijk geweld nu ook als huiselijk geweld wordt gemeld; b. het feit dat er nu een middel is dat ingrijpt in het systeem; c. het feit dat de hulpverlening lokaal georganiseerd is, waardoor intensief contact; d. het feit dat de samenwerking tussen betrokken partijen intensiever is en lijnen korter; e. het feit dat de daderhulpverlening intensief en zeer goed georganiseerd is. 2. Ook kan geconstateerd worden dat op een aantal terreinen nog winst te behalen is. Dit zijn de volgende. a. het huisverbod vaker als bestuurlijk instrument preventief inzetten; b. meer voorlichting over huiselijk geweld in het algemeen en in het bijzonder over ouderenmishandeling; c. vervolg hulpverlening kent wachtlijsten of verwijzen cliënten naar elkaar door die aan elkaar gerelateerde problematiek hebben (verslaving en psychisch); d. achterliggende problemen van huiselijk geweld(alcohol, drugs, schulden, werkeloosheid) vaak moeilijk te doorbreken door onmacht en onvermogen; e. kinderhulpverleners zijn weinig mobiel; f. vanaf 1 januari 2011 is er nog niks geregeld rondom kinderhulpverlening; g. hulpverlening door AFPN in principe niet verplicht, AFPN reist niet, daardoor haken veel plegers af; h. crisisopvang voor plegers met een zogenaamde dubbele diagnose (verslaving en psychiatrisch) is slecht geregeld; 10

11 i. grote winst nog te behalen wanneer alle gevallen van huiselijk geweld een huisverbod krijgen opgelegd, preventieve werking; j. het opleggen van een huisverbod is een heftige maatregel en wordt daardoor nog niet altijd opgelegd, terwijl het wel kan. 6.4 Aanbevelingen Er zijn een aantal aanbevelingen te doen naar aanleiding van de evaluatie. 1. Continueer het huisverbod volgens het 10 dagen model. De systeemaanpak, korte lijnen, het intensieve contact, coördinatie en het plan van aanpak, doorbreken in veel gevallen de negatieve spiraal van huiselijk geweld en grijpt in op de achterliggende problemen. 2. Neem maatregelen met betrekking tot de kinderhulpverlening, deze houdt per 1 januari 2011 op. 3. Leg het huisverbod vaker bestuurlijk op vanwege de preventieve werking. 4. Versterk de voorlichtingsfunctie over huiselijk geweld en in het bijzonder over ouderenmishandeling. 5. Maak afspraken over de hulpverlening van cliënten met tweevoudige problematiek (verslaving en psychisch) en de crisisopvang voor deze doelgroep. 6.5 Financiële gevolgen aanbevelingen De financiële gevolgen van het continueren van het huisverbod volgens het 10 dagen model brengen structurele kosten met zich mee. Hieronder volgt een overzicht van de middelen die per aanbeveling nodig zijn. 1A Continueren huisverbod 10 dagen model: bijdrage aan 7.000,- centrumgemeente 1B Continueren huisverbod 10 dagen model: directe 9.000,- 2 hulpverlening van het AMW en kinderhulpverlening 3 Bestuurlijk huisverbod - 4 Voorlichtingsfunctie ,- 5 Afspraken hulpverlening - Structureel gaat het om ,- op jaarbasis voor de uitvoering van de Wet huisverbod volgens het 10 dagen model en incidenteel om ,- voor een voorlichtingscampagne over huiselijk geweld en in het bijzonder om ouderenmishandeling. 11

12 Gemeente Tabel 1: Jaaroverzicht Huisverboden e kw aantal zaken 1e kw HV 2e kw aantal zaken 2e kw HV 3e kw aantal zaken 3e kw HV 4e kw aantal zaken 4e kw HV totaal aantal zaken 2009 totaal HV 2009 Wanneer HV gestart Appingedam Bedum Bellingwedde Delfzijl Eemsmond Groningen -N Groningen -Z Groningen -C Groningen -W Groningen -O Grootegast Haren Hoogezand Sappemeer Leek Loppersum De Marne Marum Menterwolde Pekela Scheemda Reiderland Slochteren Stadskanaal Ten Boer Veendam Vlagtwedde Winschoten Winsum Zuidhorn Totaal

13 Bijlage 2: Overzicht Huisverboden 1 ste halfjaar 2010 Gemeente Aantal aanmeldingen 1e half jaar 2010 Aantal huisverboden 1e half jaar 2010 In % huisverboden t.o.v. aanmeldingen Aantal huisverboden met kinderen Verlengingen 1e half jaar 2010 Aantal huisverboden in 2009 Appingedam % Bedum % Bellingwedde % Delfzijl % Eemsmond % Groningen % Grootegast % Haren % Hoogezand- Sappemeer % Leek % Loppersum % De Marne % Marum % Menterwolde % Oldambt % Pekela % Slochteren % Stadskanaal % Ten Boer % Veendam % Vlagtwedde % Winsum % Zuidhorn % Totaal %

14 Bijlage 3: Lijst met afkortingen AFPN AMK AMW ASHG CBS CJG CPI DIMON HovJ s OGGz RiHG RN Ambulante Forensisch Psychiatrie Noord Nederland Advies en Meldpunt Kindermishandeling Algemeen Maatschappelijk Werk Advies en Steunpunt Huiselijk Geweld Centraal Bureau voor Statistiek Centrum voor Jeugd en Gezin Consumptie Prijs Index Directeuren Maatschappelijke Organisaties Noord Hulpofficieren van Justitie Openbare Geestelijke Gezondheidszorg Risicotaxatie en indicatiestelling Huiselijk Geweld Reclassering Noord 14