Het tijdelijk huisverbod en Systeemgericht werken; wat houdt het eigenlijk in

Transcriptie

1 Het tijdelijk huisverbod en Systeemgericht werken; wat houdt het eigenlijk in Congres Huiselijk Geweld en Kindermishandeling Katrien de Vaan en Margaux Vanoni 10 mei 2011 Inhoud workshop Introductie Regioplan Toelichting op opzet en belangrijkste conclusies procesevaluatie Wet tijdelijk huisverbod Uitleg over wat is systeemgericht werken inhoudt Bevindingen uit de procesevaluatie over systeemgericht werken Interactief: verkennen keuzemogelijkheden en voorwaarden voor effectieve hulpverlening aan het systeem 2

2 Introductie Regioplan Beleidsonderzoek Onderzoek en advies ter ondersteuning van beleid Kennisgebieden: Arbeid, Beter bestuur, Economie, Integratie, Jeugd, Veiligheid, Zorg, Werk en inkomen, Wonen, Onderwijs Op gebied van huiselijk geweld en kindermishandeling: Onderzoek, advies, implementatietrajecten Bij Wet tijdelijk huisverbod betrokken sinds pilots in Procesevaluatie Wet tijdelijk huisverbod Doel: vergelijking praktijk met beleidstheorie Opzet evaluatie: Enquête onder alle centrumgemeenten huiselijk geweld: beeld verkrijgen van stand van zaken uitvoering Verdiepend onderzoek in zeven centrumgemeenten: Gestratificeerd naar regio Interviews met alle betrokken partijen van gemeente, politie, hulpverlening, reclassering, uithuisgeplaatsten en achterblijvers, regiogemeenten Dossieronderzoek: reconstructie van 28 willekeurig geselecteerde casussen huisverbod Opstellen profiel uithuisgeplaatsten 4

3 Procesevaluatie Wet tijdelijk huisverbod Hoofddoel van de wet: (Verdere escalatie van) huiselijk geweld voorkomen. Subdoelen van de wet: Beschermen gezondheid en lichamelijke integriteit betrokkenen ook in crisissituaties waarin (nog) geen sprake is van strafbare feiten. Alle betrokkenen hulp bieden op kortst mogelijke termijn. Bevorderen dat slachtoffer tot rust kan komen. Signaal geven aan uithuisgeplaatste dat samenleving het geweld niet accepteert. Indien ook opgelegd in geval van (vermoeden van) kindermishandeling, biedt huisverbod nieuwe kansen in preventie en bestrijding van kindermishandeling. 5 Procesevaluatie Wet tijdelijk huisverbod Belangrijkste bevindingen: Uitvoering goed geworteld in betrokken organisaties. Huisverbod nauwelijks opgelegd in situaties waarin strafrechtelijk optreden niet (ook) mogelijk is Huisverbod kan grote toegevoegde waarde hebben Hulpverlening snel opgestart, maar aantal knelpunten Op overtreding wordt niet altijd adequaat gereageerd. Hulpverlening aan kinderen en hulpverlening na afloop huisverbod blijven aandachtspunten. Regionale verschillen leiden tot verschillende kansen op huisverbod en op succes huisverbod. Systeemgericht werken vind niet overal en op zelfde manier plaats 6

4 Systeemgericht werken Wat houdt systeemgericht werken in bij de uitvoering van de Wet tijdelijk huisverbod? 7 Definitie Systeemgericht werken gaat ervan uit dat geweld ontstaat uit de wisselwerking tussen de diverse actoren in het (gezins)systeem waarin het geweld plaatsvindt. De hulpverlening richt zich niet slechts op de drie (mogelijke) sporen uithuisgeplaatste, achterblijver(s), kinderen als getuige, maar behandelt deze sporen als systeem en breng ze met elkaar in verband. Casemanagement en casuïstiekoverleg zijn belangrijke instrumenten 8

5 Bevindingen uit procesevaluatie Grote verschillen in uitvoering systeemaanpak Zo vindt er in enkele gemeenten elke dag een casuïstiek overleg plaats tussen alle betrokken hulpverleners. In andere gemeenten is er nauwelijks overleg. In sommige gemeenten vindt er 1 of soms zelfs 2 keer een systeemgesprek plaatst. Andere gemeenten organiseren geen systeemgesprekken Er zijn gemeenten waar afstemming tussen hulpverlening plaatsvindt en de cases goed gecoördineerd worden. In andere gemeenten is de coördinatie beperkt. Nazorg en monitoring gebeurt niet in elke gemeente. Sommige gemeentes blijven systemen monitoren terwijl het huisverbod al is afgelopen. Systeemaanpak vindt plaats in 4 gemeenten (16 cases) Systeemgesprek vindt plaats in 3 gemeenten (12 cases) 9 Interactief Wat houdt volgens u systeemgericht werken in? Is het een voorwaarde voor het bieden van effectieve hulpverlening aan betrokkenen? En aan welke voorwaarden moet systeemgericht werken voldoen om effectieve hulpverlening te garanderen? Deze vragen willen met u aan de hand van stellingen bespreken. 10

6 Stelling 1 Systeemaanpak alle betrokkenen aan tafel Wat houdt het in en wat is nodig op het gebied van: - registratie, coördinatie, afstemming, actief, overleg. Wat houdt het in en wat is nodig voor: - de achterblijver, de uithuisgeplaatste en de kinderen 11 Stelling 2 Systeemaanpak = voorwaarde effectieve hulpverlening - Is een systeemaanpak per se nodig voor het opstarten en uitvoeren van effectieve hulpverlening aan alle betrokkenen? - Of kan hulpverlening op andere manieren worden ingezet waardoor het effectief is? - Wat zijn de bevindingen tot nu toe met het uitzetten van hulpverlening in kader van het huisverbod? 12

7 Vraag Wat zijn de voorwaarden voor effectief inzetten systeemgericht werken? Wat moet een hulpverlener kunnen? (denken in perspectief van systeem) In hoeverre moet er sprake zijn van een systeem? (partners willen bij elkaar blijven) In hoeverre moet er sprake zijn van deelname van betrokkenen (op basis van vrijwilligheid)? 13 Afsluiting Vragen? 14