ING Groenbank. Mogelijkheden en kansen met Groenfinanciering. Utrecht, 27 september 2017 DGBW

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "ING Groenbank. Mogelijkheden en kansen met Groenfinanciering. Utrecht, 27 september 2017 DGBW"

Transcriptie

1 ING Groenbank Mogelijkheden en kansen met Groenfinanciering Utrecht, 27 september 2017 DGBW

2 Introductie Empowering people to stay a step ahead in life and in business Het doel van deze presentatie Onderwerpen Duurzaamheid in Nederland? 2020 doelstellingen / SER Energie akkoord Wie zijn wij? Highlights en ambities Groei: Kennis op het gebied van duurzaamheid Kansen voor duurzame financieringsvraagstukken Groenbank Voor- en nadelen Kansen Waar liggen de grootste mogelijkheden? Hoe verder? Hoe kunnen wij u verder faciliteren? 2

3 Duurzaamheid in Nederland & ING 2020 doelstellingen + 20% Aandeel hernieuwbare energie - 20% Broeikasgassen + 20% Energie-efficiëntie SER Energie akkoord Woningcorporaties 2020: Energielabel B Duurzame aandeel energie in 2020 van 14% Daling energieverbruik met -1,5% per jaar Wat doen we wel Minimaliseren eigen impact: sinds % klimaatneutraal Sustainable transactions (o.a. windenergie): ultimo 2016 ca. 34 mld Sustainalytics: ING meest duurzame bank Dow Jones Sutainability Index: Score van 89 van de 100 Wat doen we niet X X Nieuwe kolencentrales en mijnen financieren X Landen financieren waar mensenrechten worden geschonden X Financieren van controversiële wapens of wapenhandel X Organisatie of instellingen financieren die dierenwelzijn schenden X Financieren van de kap van beschermd tropisch regenwoud 3

4 Groenbank binnen ING Centraal en dichtbij Wie zijn wij Toegevoegde waarde Highlights 100% dochter van ING Bank N.V. Eigen banklicentie sinds 1996 Onderdeel van Grootzakelijk/LEF Financier van duurzame investeringen met Groenverklaring via rentevastleningen Twee teams: Green lending Impact Finance Bedragen vanaf Looptijd groenverklaring maximaal 10 jaar Groenbank zorgt voor Groenverklaring en funding Fiattering kredietaanvraag via regulier kredietproces Rentevoordeel op groene leningen via fiscaal voordeel op groene spaardeposito s Subsidies (MIA / EIA) via groenverklaring Expertise & kennisdeling over duurzaamheid balanstotaal eind 2016 Ruim ton CO2 besparing gerealiseerd 10% balanstotaal ingezet voor Impact Finance Beschikbaar voor alle afdelingen binnen ING: o Grootzakelijk / Zakelijk / Corporate Clients o Private Banking / Wealth o Real Estate Finance o Sustainable Finance Team 4

5 Voor- en nadelen groenfinanciering Voordelen Nadelen Groen imago voor ING en voor de klant onderstreept door afgifte groenverklaring overheid Afgifte groenverklaring = MIA (max 27% op investering) Rentekorting voor relatie tussen 0,25% en 0,50% Snelle afstemming met specialisten groenbank Geen boetevrij vervroegde aflossing 5

6 Voornaamste kansen (1) Nieuwbouw kantoren / utiliteitsbouw - Bij 30% betere energieprestatie - 600,= per m2 BVO - Bij een EPC van < ,= per m2 BVO Nieuwbouw industriefunctie - EPC moet < 0 zijn - 400,= per m2 BVO Voorwaarden groenverklaring: - EPC studie die de energieprestatie aantoont na oplevering - Toepassing van duurzaam hout in de gehele keten - Hemelwater dient afgekoppeld te zijn van riolering - Flexibele bouwcriteria (tenminste 4 van de 8) Renovatie kantoren / utiliteitsbouw - Verbetering energie index met minimaal 0,60 - Afhankelijk van verbetering - 300,= tot 750,= per m2 BVO - Voor industrie functie (EPC < 0) - 300,= per m2 BVO Herbestemming utiliteit tot woningen - Woning moet minimaal EPC bouwbesluit nieuwbouw hebben voorafgaand aan huidige eis - Max. 100m2 bruto woonoppervlak per woning GROEN - Monument EPC eis 2 stappen voorafgaande Documentatie - EPC studie met onderbouwing van de gehanteerde waardes - Bouwkundig en Technisch bestek - Projectplan met onderbouwing van de voorwaarden voor de groenverklaring (FsC Certificering, etc). - Bouwkundige planning - Bouwkundige tekeningen, dwarsdoorsnedes, gevels, etc. - Relevante stukken ter onderbouwing Aandachtspunten: - Al het hout dient Duurzaam Geproduceerd hout te zijn (TPAC) - Aanvraag groenverklaring veelal in samenwerking met subsidie adviesbureau of bouwbegeleider - Aanvraag binnen 6 maanden na aanvang werkzaamheden 6

7 Voornaamste kansen (2) Kantoor Industrieel pand Herbestemming naar woning [ BVO 1.070m2] Kantoor energieneutraal 1.000,= x 1.070m2 = ,= groenlening 30% betere EPC. 600,= x 1.070m2 = ,= groenlening MIA subsidie (voorbeeld) ,= x 27% x 25% = ,= [Investering werkplaats BVO 935m2] Energieneutraal (verplicht) 400 x 935m2 = ,= groenlening MIA subsidie (voorbeeld) ,= x 13,5% x 25% = ,= [ BVO 1.070m2] (max per woning) Woning EPC naar eis direct voorafgaand 1.000,= x 1.070m2 = ,= groenlening Woning in monument EPC naar 2 stap vooafgaand 1000,= x 1.070m2 = 1,070,000,= groenlening 7

8 ING (REF) onderzoek met Universiteit Maastricht (04/2017) "Groenwaarde" wetenschappelijk bewezen in Nederlandse kantorenmarkt. Energie-efficiënte kantoren genereren hogere huur en marktwaarde ten opzichte van energie- inefficiënte kantoren. Betreft situatie per heden waarin kloof tussen brown en green wordt aangetoond voor de NL-markt. Algemeen wordt aangenomen dat deze kloof gedurende de tijd groter wordt door dat brown harder daalt dan green stijgt of langer stabiel blijft (relatief). Energie-inefficient kantoor EPC Label D of lager Energie-efficient kantoor EPC Label C of hoger Geïnvesteerd bedrag 57,= per m2 Getaxeerde marktwaarde 1.235,= per m2 Gerealiseerde bruto huur 147,= per m2 Marktwaarde per m2 8,6% Brutohuur per m2 9,9% Getaxeerde marktwaarde 1.341,= per m2 Gerealiseerde bruto huur 161,= per m2 Groenwaarde bruto huur 14,= per m2 Groenwaarde marktwaarde 106,= per m2 Theoretische terugverdientijd 4 jaar ( 57,= / 14,=) Theoretische waarde creatie per geïnvesteerde euro 1,85 ( 106,= / 57,=)

9 >2006 <2005 <2003 <1999 <1992 <1981 <1973 G F E D C B A Indicatie van kosten verduurzaming per m2 (kantoren) NL-Kantoren: Totaal benodigde geschatte investering: miljoen Naar Label A vanaf G1 G2 F E D C B Spouwmuurisolatie Rc 1,3 8 8 Dakisolatie Rc 3,5 11 HR++ glas 33 Balansventilatie met WTW 7 7 HR HF verlichting 5 LED verlichting Veegpulsschakeling Zon PV Totaal kosten /m Hoe dit overzicht te lezen (Bron: EIB/ECN 2016): Upgrade van een label naar A kost tussen 6,= en 64,= per m2 (gemiddelden). Gemiddelde terugverdientijd is afhankelijk van de totale propositie en genomen maatregelen maar schommelt tussen de 4,5 en 8 jaar

10 Meer informatie De specialisten van de ING Groenbank denken graag met u mee! Robbert Kromkamp Manager Groenbank Tel: Mail: robbert.jan.kromkamp@ing.nl Roy Budjhawan Head Impact Finance Tel: Mail: roy.budjhawan@ing.nl Harry Koster Relatiemanager Groenbank Tel: Mail: harry.koster@ing.nl Hoi-Ming Mak Business Developer Impact Finance Tel: Mail: hoi-ming.mak@ing.nl Pim Boonekamp Relatiemanager Groenbank Tel: Mail: pim.boonekamp@ing.nl Caroline van Delft Assistent Groenbank Tel: Mail: caroline.van.delft@ing.nl Stef Bais Relatiemanager Groenbank Tel: Mail: stef.bais@ing.nl 10

Energielabel C- verplichting voor. kantoren. Label C verplichting kantoren - Provada 1/6/2017. Annemieke de Vries ( BZK) Selina Roskam (RVO.

Energielabel C- verplichting voor. kantoren. Label C verplichting kantoren - Provada 1/6/2017. Annemieke de Vries ( BZK) Selina Roskam (RVO. Energielabel C- verplichting voor kantoren Label C verplichting kantoren - Provada 1/6/2017 Annemieke de Vries ( BZK) Selina Roskam (RVO.nl) Pijler energiebesparing 100 PJ additionele energiebesparing

Nadere informatie

Energielabel C- verplichting. kantoren. Nationale EPA Kwaliteitsdag. voor 5/4/2017. Annemieke de Vries (Min. BZK) Ed Blankestein (RVO.

Energielabel C- verplichting. kantoren. Nationale EPA Kwaliteitsdag. voor 5/4/2017. Annemieke de Vries (Min. BZK) Ed Blankestein (RVO. Energielabel C- verplichting voor kantoren Nationale EPA Kwaliteitsdag 5/4/2017 Annemieke de Vries (Min. BZK) Ed Blankestein (RVO.nl) Pijler energiebesparing 100 PJ additionele energiebesparing in 2020

Nadere informatie

Groen Financieren. Rabobank Noord Veluwe

Groen Financieren. Rabobank Noord Veluwe Groen Financieren Rabobank Noord Veluwe Hubald van Ark 6 december 2016 Programma Groenbank Rabo Impactlening Voorbeeld: duurzaam bouwen 2 #Groenbank #Groenbank Rabo Groenfinanciering Aanvraag Rabo Groen

Nadere informatie

Building Holland 2018

Building Holland 2018 Building Holland 2018 17-19 april 2018 Nut en noodzaak van Bodemenergie bij energielabel verbetering Utiliteit Paul Gerats Adviseur Energie SweBru Bureau organisatie: Ingenieursbureau voor binnenklimaat

Nadere informatie

Energielabel en Bodemenergie

Energielabel en Bodemenergie Energielabel en Bodemenergie 10 oktober 2017 Gebruikersoverleg bodemenergie Silvia van den Heijkant Sweegers en de Bruijn Adviseur duurzaamheid SweBru Ingenieursbureau voor binnenklimaat en technische

Nadere informatie

Energielabel en Bodemenergie

Energielabel en Bodemenergie Energielabel en Bodemenergie 27 juni 2017 Masterclass WKO Installaties Paul Gerats Adviseur energie SweBru Bureau organisatie Ingenieursbureau voor binnenklimaat en technische installaties sinds 1956,

Nadere informatie

Alles over wetgeving, subsidies en beleid

Alles over wetgeving, subsidies en beleid Alles over wetgeving, subsidies en beleid 20 maart 2018 Selina Roskam kennismakelaar duurzame utiliteitsbouw Rijksdienst voor Ondernemend Nederland 1 20 maart 2018 Hogeschool Inholland Alkmaar: Duurzaam

Nadere informatie

September De ABN AMRO Groenlening

September De ABN AMRO Groenlening September 2018 De ABN AMRO Groenlening 1 De ABN AMRO Groenlening In dit productinformatieblad leest u wat de ABN AMRO Groenlening is en wat de belangrijkste kenmerken en risico s zijn. Duurzaam investeren

Nadere informatie

Het voordeel voor de klant berekenen bij Energiebesparende voorzieningen

Het voordeel voor de klant berekenen bij Energiebesparende voorzieningen Aangeboden door: Het voordeel voor de klant berekenen bij Energiebesparende voorzieningen Rob Timmermans MFP Het klimaatakkoord Is het van belang hoe jouw klant denkt over het klimaatakkoord? De meeste

Nadere informatie

Energielabel interessanter voor u: financieel en wetgeving

Energielabel interessanter voor u: financieel en wetgeving Energielabel interessanter voor u: financieel en wetgeving Ed Blankestijn, RVO adviseur Energielabel Utiliteitsbouw Energievakbeurs 5/10/16 Energielabel Stand van zaken nu Handhaving Label, financiële

Nadere informatie

Op weg naar duurzaam bouwen met subsidie

Op weg naar duurzaam bouwen met subsidie Op weg naar duurzaam bouwen met subsidie Kernthema s subsidies Energie Milieu Innovatie Opleiding & ontwikkeling Internationale samenwerking Informatie subsidies Doel subsidies Het realiseren van overheidsbeleid:

Nadere informatie

Hoe een voerfabriek gerenoveerd werd naar een kantoorpand met energielabel A :00

Hoe een voerfabriek gerenoveerd werd naar een kantoorpand met energielabel A :00 Hoe een voerfabriek gerenoveerd werd naar een kantoorpand met energielabel A 01-07-2019 11:00 De vroegere voerfabriek van Coöperatieve Landbouw Vereniging Nieuwleusen en Omstreken werd door Klein Holding

Nadere informatie

Regelingen energiebesparing woningen

Regelingen energiebesparing woningen Regelingen energiebesparing woningen Uitvoeringsregeling subsidie duurzaam renoveren Noord-Holland (Nationale) Energiebespaarlening Stimuleringsregeling energieprestatie huursector (STEP) Fonds energiebesparing

Nadere informatie

CPB doorrekening verkiezingsprogrammaʼs: Duurzaamheid"

CPB doorrekening verkiezingsprogrammaʼs: Duurzaamheid CPB doorrekening verkiezingsprogrammaʼs: Duurzaamheid" Inleiding! Wat zijn de plannen van de politieke partijen op gebied van duurzaamheid en wat betekent het voor de bouw?" Dit document zet de verschillende

Nadere informatie

Verkoopbaarheid en verhuurbaarheid van vastgoed verhogen door Duurzame Energieopwekking

Verkoopbaarheid en verhuurbaarheid van vastgoed verhogen door Duurzame Energieopwekking Verkoopbaarheid en verhuurbaarheid van vastgoed verhogen door Duurzame Energieopwekking Erik van der Steen HYS legal 1 HYS Legal Inleiding Triodos Bank: Waarom we graag duurzaam vastgoed financieren Jones

Nadere informatie

Subsidiemogelijkheden voor voortgezet en beroeps- en hoger onderwijs

Subsidiemogelijkheden voor voortgezet en beroeps- en hoger onderwijs 29 september 2009 1 Subsidiemogelijkheden voor voortgezet en beroeps- en hoger onderwijs Selina Roskam programma adviseurs Energiebesparing in de gebouwde omgeving 29 september 2009 Dubbele winst voor

Nadere informatie

Financieren & verzekeren van zonnepanelen. Pieter Verschuuren en Leon Respen

Financieren & verzekeren van zonnepanelen. Pieter Verschuuren en Leon Respen Financieren & verzekeren van zonnepanelen Pieter Verschuuren en Leon Respen 21 november 2013 Agenda Financieren van zonnepanelen Risicobeheersing asbest en verzekeren zonnepanelen Historie in Nederland

Nadere informatie

Duurzaam bouwen en de energetische aanpak

Duurzaam bouwen en de energetische aanpak Duurzaam bouwen en de energetische aanpak Bestaande bouw September 2017 Hans Van Hauwe 2 Wie ben ik? ing. Hans Van Hauwe - Senior adviseur Energie en Duurzaamheid - BREEAM expert, nieuwbouw en In-Use -

Nadere informatie

Effecten Amsterdamse labelstappensubsidie t.b.v. Leerkring 27 juni rol van de bewoners bij renovatie van woningvoorraad naar energieneutraal

Effecten Amsterdamse labelstappensubsidie t.b.v. Leerkring 27 juni rol van de bewoners bij renovatie van woningvoorraad naar energieneutraal Effecten Amsterdamse labelstappensubsidie t.b.v. Leerkring 27 juni 2018 - rol van de bewoners bij renovatie van woningvoorraad naar energieneutraal Jurriaan Kooij Inhoud presentatie Introductie van de

Nadere informatie

Duurzaam Inkopen overheidsgebouwen werkt!

Duurzaam Inkopen overheidsgebouwen werkt! Duurzaam Inkopen overheidsgebouwen werkt! Overheden kunnen zonder meerkosten energiebesparing in gebouwen realiseren PIANOo lunch 12 april 2011 Irma Thijssen, Agentschap NL Joost van Linder, Rijksgebouwendienst

Nadere informatie

energiebesparing bestaande bouw Harderwijk 26 mei 2015

energiebesparing bestaande bouw Harderwijk 26 mei 2015 energiebesparing bestaande bouw Harderwijk 26 mei 2015 Marc Smijers M 06-23924330 www.smijers-energieadvies.nl info@smijers-energieadvies.nl 1 Onderwerpen Relatie tussen energielabel en energiegebruik

Nadere informatie

[MISSION SUSTAINABLE] Praktisch innoveren in bestaande gebouwen

[MISSION SUSTAINABLE] Praktisch innoveren in bestaande gebouwen [MISSION SUSTAINABLE] Praktisch innoveren in bestaande gebouwen Bert van Renselaar Manager Operations @ CFP Green Buildings Expertgroep Circulaire en Inclusieve Economie @ FMN Groeiende wereldbevolking

Nadere informatie

Energie en duurzaamheid. Informatiebijeenkomsten VvE Belang 2016

Energie en duurzaamheid. Informatiebijeenkomsten VvE Belang 2016 Energie en duurzaamheid Informatiebijeenkomsten VvE Belang 2016 Mr C.J.C.M. (Kees) Oomen Klik Directeur om Organisatie de titelstijl en Public van Affairs het Stichting VvE Belang model te bewerken ing.

Nadere informatie

GRIP OP JE VERMOGEN Beleggen in vastgoed

GRIP OP JE VERMOGEN Beleggen in vastgoed GRIP OP JE VERMOGEN Beleggen in vastgoed Workshop: Visie op Duurzaam Den Haag, 6 oktober 2017 Akersloot, 28 maart 2017 Even voorstellen Jan van der Doelen Jurist 58 jaar Ruim 35 jaar bankervaring ING NL-Sector

Nadere informatie

Van Energie naar Klimaat Energietransitie in Nederland Timme Lucassen Rijksdienst voor Ondernemend Nederland

Van Energie naar Klimaat Energietransitie in Nederland Timme Lucassen Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Van Energie naar Klimaat Energietransitie in Nederland Timme Lucassen Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Inhoud Van energie naar klimaat Introductie RVO De opgave De uitvoering - Wetgeving - Instrumenten

Nadere informatie

Inhoud. Achtergrond Begrippen en definities Facts and figures. Uitdagingen richting energieneutraal

Inhoud. Achtergrond Begrippen en definities Facts and figures. Uitdagingen richting energieneutraal Inhoud Achtergrond Begrippen en definities Facts and figures Woningen nieuw en renovatie utiliteit: scholen en kantoren als voorbeeld Uitdagingen richting energieneutraal RVO en energieneutrale gebouwen

Nadere informatie

WIJKAVOND ALPHEN AAN DEN RIJN LAGE ZIJDE

WIJKAVOND ALPHEN AAN DEN RIJN LAGE ZIJDE WIJKAVOND ALPHEN AAN DEN RIJN LAGE ZIJDE 8-12-2016 0 Energiek Alphen aan den Rijn & Hoom WAT KUNT U VERWACHTEN? Lage Zijde onder de loep Energiebesparende maatregelen I Gemeente Alphen aan den Rijn en

Nadere informatie

Groen? Het is te doen! Audit.Tax.Consulting.Financial Advisory.

Groen? Het is te doen! Audit.Tax.Consulting.Financial Advisory. Groen? Het is te doen! Audit.Tax.Consulting.Financial Advisory. Een uitdagend klimaat 20 20 2020 In 2020 moet de uitstoot van CO 2 in de EU met 20% zijn teruggebracht ten opzichte van het 1990 niveau.

Nadere informatie

Energiesubsidiewijzer. www.energiesubsidiewijzer.nl

Energiesubsidiewijzer. www.energiesubsidiewijzer.nl Energiesubsidiewijzer www.energiesubsidiewijzer.nl Mei 2014 Inhoud 1. Subsidie... 3 Zomerdeals Friese energiepremie... 3 Stimuleringsregeling Energieprestatie Huursector (STEP)... 4 2. Lening... 5 Energiebespaarlening...

Nadere informatie

Verduurzamen van de gebouwde omgeving. Actuele ontwikkelingen op het gebied van verduurzamen gebouwde omgeving

Verduurzamen van de gebouwde omgeving. Actuele ontwikkelingen op het gebied van verduurzamen gebouwde omgeving Verduurzamen van de gebouwde omgeving Actuele ontwikkelingen op het gebied van verduurzamen gebouwde omgeving Voorstellen: Ir. Esther Gerritsen Adviseur duurzame gebouwinstallaties team coördinator energie

Nadere informatie

Nieuwbouw Daalimpex. Casestudie

Nieuwbouw Daalimpex. Casestudie Nieuwbouw Daalimpex Casestudie 2 Inhoud GEBOUWINFORMATIE... 3 INNOVATIE EN MILIEUVRIENDELIJKE ONTWERPMAATREGELEN... 4 MILIEU-IMPACT REDUCTIE BOUWPLAATS:... 4 BREEAM-NL ASPECTEN:... 4 3 Gebouwinformatie

Nadere informatie

Transformatie van Commercieel Vastgoed vanuit een bancair perspectief

Transformatie van Commercieel Vastgoed vanuit een bancair perspectief Transformatie van Commercieel Vastgoed vanuit een bancair perspectief Pieter Zwart, Adjunct Directeur Structured Real Estate Finance Bodegraven, 19 juni 2014 Welke Duurzaamheidslabels worden er gehanteerd

Nadere informatie

De weg van de energietransitie d.d VEBOA - Alphen aan den Rijn Dhr. E.J. Reemst

De weg van de energietransitie d.d VEBOA - Alphen aan den Rijn Dhr. E.J. Reemst De weg van de energietransitie d.d. 20-11-2018 - VEBOA - Alphen aan den Rijn Dhr. E.J. Reemst M3E groep (Vestigingen Rotterdam, Breda, Amsterdam ) M3E Kostenmanagement M3E Brandveiligheid consultants M3E

Nadere informatie

Betere energieprestaties met Nuon Stadswarmte. Kansen voor woningcorporaties, vastgoedeigenaren en projectontwikkelaars

Betere energieprestaties met Nuon Stadswarmte. Kansen voor woningcorporaties, vastgoedeigenaren en projectontwikkelaars Betere energieprestaties met Nuon Stadswarmte Kansen voor woningcorporaties, vastgoedeigenaren en projectontwikkelaars Betere energieprestaties met stadswarmte Bestaande woningen, nieuwbouwwoningen en

Nadere informatie

Bodemzorg Limburg. Aandeelhoudersvergadering 14 juni 2012

Bodemzorg Limburg. Aandeelhoudersvergadering 14 juni 2012 MONTESQUIEU Bodemzorg Limburg Aandeelhoudersvergadering 14 juni 2012 PROFIEL 2 MONTESQUIEU IN 3 MINUTEN» Onafhankelijk advieskantoor» Sinds 2003» Maastricht» Finance & Institutional Risk Management» Toezicht

Nadere informatie

Financiering, zo geregeld. Thomas Dekker - Rabobank

Financiering, zo geregeld. Thomas Dekker - Rabobank Financiering, zo geregeld Thomas Dekker - Rabobank 09-10-2018 Woningmarkt vs. Energielabel Financieringsopties Klimaatakkoord en alternatieve financieringsvormen Om te beginnen Stijging woningwaarde Kans

Nadere informatie

NTA Nieuw tijdperk energieprestatie. Normalisatie: De wereld op één lijn 1

NTA Nieuw tijdperk energieprestatie. Normalisatie: De wereld op één lijn 1 NTA 8800 Nieuw tijdperk energieprestatie 1 Toekomstvisie overheid 2015 1 juli 2018 2019 2020 tussenperiode 2050 50% EPC aanscherping Overheids-gebouwen Aansluitplicht aardgas BENG nieuwbouw vervalt Nieuwbouw

Nadere informatie

Subvention Subsidie kan businesscases sluitend maken :59

Subvention Subsidie kan businesscases sluitend maken :59 Subvention Subsidie kan businesscases sluitend maken 12-09-2019 08:59 In toenemende mate worden investeerders, ontwikkelaars en bouwondernemers zich ervan bewust dat, wanneer ze met duurzaamheid aan de

Nadere informatie

rdelijk zijn, Adres Bruto van basisschool verduurzaming van

rdelijk zijn, Adres Bruto van basisschool verduurzaming van Verduurzaming basisschool De Handreiking Schoolbestuur SKPO wil de schoolgebouwen waarvoor zij verantwoorv rdelijk zijn, systematisch verduurzamen op basis van een eigen uniforme (kwaliteit) standaard

Nadere informatie

[MISSION SUSTAINABLE]

[MISSION SUSTAINABLE] [MISSION SUSTAINABLE] PRAKTISCH INNOVEREN IN BESTAANDE GEBOUWEN [MISSION SUSTAINABLE] Bert van Renselaar Manager Operations @ CFP Green Buildings TITEL GROEIENDE WERELDBEVOLKING LEGT STEEDS GROTER BESLAG

Nadere informatie

Kennismaking BENG Hans van Eck en Jacqueline Hooijschuur 22 november 2016

Kennismaking BENG Hans van Eck en Jacqueline Hooijschuur 22 november 2016 Kennismaking BENG Hans van Eck en Jacqueline Hooijschuur 22 november 2016 Huishoudelijke mededelingen Chatfunctie Uw vragen Pollvragen Uw mening Enquête Wat heeft u nodig Introductie Waarom BENG? Wat is

Nadere informatie

Gaat kosten efficiency voor verduurzaming bij bestaande bouw?

Gaat kosten efficiency voor verduurzaming bij bestaande bouw? Gaat kosten efficiency voor verduurzaming bij bestaande bouw? Workshop Energie Besparen blok 2: 13:20 u- 14:10 u Agenda Welkom Even Voorstellen De CO 2 -ladder Verduurzaming woningbouw in de praktijk Oplossingsrichting

Nadere informatie

Verduurzamen van monumentaal vastgoed. Rianne Koster 30 juni 2011

Verduurzamen van monumentaal vastgoed. Rianne Koster 30 juni 2011 Verduurzamen van monumentaal vastgoed Rianne Koster 30 juni 2011 1 Agenda 1. Inleiding Triodos Bank 2. Triodos & Duurzaam Vastgoed 3. Villa Rusthoek Baarn 4. Uitgangspunten vastgoedfinanciering door Triodos

Nadere informatie

Ambitie fonds. Toegankelijk maken van energiebesparing in de bestaande woningbouw

Ambitie fonds. Toegankelijk maken van energiebesparing in de bestaande woningbouw 01-04-2019 Ambitie fonds Toegankelijk maken van energiebesparing in de bestaande woningbouw Verstrekken Energiebespaarlening aan eigenaren/bewoners en VvE s tegen een lage rente zonder afsluitkosten Wat

Nadere informatie

PROJECTPLAN METERS MAKEN IN DE ESHOF

PROJECTPLAN METERS MAKEN IN DE ESHOF PROJECTPLAN METERS MAKEN IN DE ESHOF De Eshof op weg naar energie neutraal! = woningen Eshof naar nul op de meter = Inhoud 1. Ambitie: naar meest duurzame wijk van Elst? 2. Meten is weten: per wijk per

Nadere informatie

Energielabel C verplichting voor kantoren

Energielabel C verplichting voor kantoren Energielabel C verplichting voor kantoren Aanstaande wetgeving regelt per 1 januari 2023 een ondergrens Selina Roskam Vakbeurs Energie - RVO.nl 1 2 Vakbeurs Energie - RVO.nl Energielabel C voor kantoren

Nadere informatie

W.2.3 BENG. Bijna energie Neutrale Gebouwen in het Bouwbesluit geregeld. 12 oktober ing. P.J. (Johan) van der Graaf

W.2.3 BENG. Bijna energie Neutrale Gebouwen in het Bouwbesluit geregeld. 12 oktober ing. P.J. (Johan) van der Graaf W.2.3 BENG Bijna energie Neutrale Gebouwen in het Bouwbesluit geregeld 12 oktober 2017 ing. P.J. (Johan) van der Graaf Nieman Raadgevende Ingenieurs Programma Bijna energie Neutrale Gebouwen in het Bouwbesluit

Nadere informatie

Energieavond Hilversum-Zuid. 14 oktober 2015

Energieavond Hilversum-Zuid. 14 oktober 2015 Energieavond Hilversum-Zuid 14 oktober 2015 Wat kunt u verwachten? Welkom door Heikracht Bethlehemkerk, Hilversum Verbonden, Heikracht HilverZon Ambities gemeente Hilversum Wie is Hoom? Hilversum Zuid

Nadere informatie

URGENTIE OM TE INVESTEREN IN DUURZAAMHEID NEEMT TOE

URGENTIE OM TE INVESTEREN IN DUURZAAMHEID NEEMT TOE FINANCIELE URGENTIE OM TE INVESTEREN IN DUURZAAMHEID NEEMT TOE Door de diverse stelselwijzigingen in de zorgsector stond duurzaamheid jarenlang niet hoog op de agenda van zorginstellingen. Hier lijkt verandering

Nadere informatie

Samenvatting. Een Ecovat INFRASTRUKTUUR is een plug and play :

Samenvatting. Een Ecovat INFRASTRUKTUUR is een plug and play : Introductie Aris de Groot Energie-, Installatie- en Bouw BV Postbus 2 5400 AA Uden Ing. A.W. (Aris) de Groot. Directeur/eigenaar Bezoekadres: Loopkantstraat 7a Uden Mobiel 0651.386511 Samenvatting Een

Nadere informatie

Energieprestatie in de toekomst Verdouw Beurs 2.0

Energieprestatie in de toekomst Verdouw Beurs 2.0 Energieprestatie in de toekomst Verdouw Beurs 2.0 ing. A.F. (André) Kruithof Oktober 2015 Programma Op weg naar 2050: doelstellingen bestaande bouw & nieuwbouw BENG-indicatoren Energiezuinigheid in de

Nadere informatie

Duurzaam Bouwloket. Voor onafhankelijke informatie en advies over:

Duurzaam Bouwloket. Voor onafhankelijke informatie en advies over: Duurzaam Bouwloket Voor onafhankelijke informatie en advies over: Duurzaam (ver)bouwen Energie besparen Zelf duurzame energie opwekken Duurzame financiering Subsidies ~45% Energielabel D of lager Een gemiddeld

Nadere informatie

Verkenning Utiliteitsbouw

Verkenning Utiliteitsbouw Verkenning Utiliteitsbouw Robin Niessink Aanleiding In de Kamerbrief van 28 november 2016 over energiebesparing schrijft minister Blok (BZK, 2016): In de Borgingscommissie is besloten dat er naast de label

Nadere informatie

Van Duurzame Energie naar uro s Nieuwe tak voor Agrarische Sector!?

Van Duurzame Energie naar uro s Nieuwe tak voor Agrarische Sector!? Van Duurzame Energie naar uro s Nieuwe tak voor Agrarische Sector!? Kansen en Uitdagingen! ZLTO 22 september 2011 Hans van den Boom sectormanager Duurzame Energie Financieren Duurzame energie binnen Rabobank

Nadere informatie

BENG. Bijna Energie Neutrale Gebouwen

BENG. Bijna Energie Neutrale Gebouwen BENG Bijna Energie Neutrale Gebouwen 1. Introductie 2. BENG methodiek 3. EPC versus BENG 4. Hoe kunnen we hierop inspelen? 1. BENG Introductie Introductie Nederlandse versie van de Europese wetgeving nearly

Nadere informatie

Bestaand Vastgoed. Hoe beweging krijgen in verduurzaming? Vincent Swinkels Mei 2011. DHV 2011 All rights reserved Openbaar

Bestaand Vastgoed. Hoe beweging krijgen in verduurzaming? Vincent Swinkels Mei 2011. DHV 2011 All rights reserved Openbaar Bestaand Vastgoed Hoe beweging krijgen in verduurzaming? Vincent Swinkels Mei 2011 DHV 2011 All rights reserved Openbaar Wat is er aan de hand? Circa 1/3 energiegebruik NL zit in gebouwde omgeving Focus

Nadere informatie

Energiebesparing. Betonkernactivering. Programma. Energiebesparing EPBD. Energy Performance Building Directive. Europese richtlijn.

Energiebesparing. Betonkernactivering. Programma. Energiebesparing EPBD. Energy Performance Building Directive. Europese richtlijn. Programma Energiebesparing & Betonkernactivering Energiebesparing Europa Nederland Besparingspotentieel Specialisten gevraagd? Betonkernactivering Publicatie Leergang Kees Arkesteijn 1 2 Energiebesparing

Nadere informatie

KANSEN VOOR DUURZAME ENERGIE BIJ HERSTRUCTURERING VAN NAOORLOGSE WIJKEN

KANSEN VOOR DUURZAME ENERGIE BIJ HERSTRUCTURERING VAN NAOORLOGSE WIJKEN April 2002 ECN-RX--02-013 KANSEN VOOR DUURZAME ENERGIE BIJ HERSTRUCTURERING VAN NAOORLOGSE WIJKEN Nieuw Den Helder Centrum als praktijkvoorbeeld J.C.P. Kester E. Sjoerdsma H. van der Veen (Woningstichting

Nadere informatie

Kennissessie: CO 2 neutraal het echte verhaal

Kennissessie: CO 2 neutraal het echte verhaal Ing. Vincent Keppel Accountmanager Vabi Kennissessie: CO 2 neutraal het echte verhaal TIP: Houd pen en papier bij de hand!!!! Ir. Roy Zold Directeur PVM welke data & welk doel Vraagstelling corporaties

Nadere informatie

Intro spreker 2: Ir. Peter Plooij

Intro spreker 2: Ir. Peter Plooij Intro spreker 2: Ir. Peter Plooij Sinds 2017 bouwkundig netwerkpartner van het Bouwkundig Netwerk Expert EPA-U Bouwkundig Netwerk van Vastgoed Belang Ir. Peter Plooij 1 Masterclass Rendementsoptimalisatie

Nadere informatie

ABN AMRO Duurzame Ontwikkeling Hoe financieren we de energie transitie

ABN AMRO Duurzame Ontwikkeling Hoe financieren we de energie transitie ABN AMRO Duurzame Ontwikkeling Hoe financieren we de energie transitie Wie? Opleiding: Technische Bedrijfskunde (werktuigbouw), Universiteit Twente Werk: ABN AMRO Export financiering Banco Real (AA Brazilie)

Nadere informatie

Duurzaam wonen. - wat & waarom - (en het energielabel) ALV Buurtplatform Remcom Kasper van Heteren - Hoom

Duurzaam wonen. - wat & waarom - (en het energielabel) ALV Buurtplatform Remcom Kasper van Heteren - Hoom Duurzaam wonen (en het energielabel) - wat & waarom - ALV Buurtplatform Remcom Kasper van Heteren - Hoom 1 Inhoud van de presentatie Wie is Hoom? Waarom zou je je huis verduurzamen? Het energielabel Hoe

Nadere informatie

Q & A Energielabel en Energie-Index ing. Michel Klaassen

Q & A Energielabel en Energie-Index ing. Michel Klaassen Q & A Energielabel en Energie-Index 18-01-2018 ing. Michel Klaassen Intro: ing. Michel Klaassen Sinds 2015 bouwkundig netwerkpartner van Vastgoed Belang Per 01-01-2017 coördinator landelijk bouwkundig

Nadere informatie

Financiering Duurzaamheid en Monumenten. Maarten Maresch (IBPM)

Financiering Duurzaamheid en Monumenten. Maarten Maresch (IBPM) Financiering Duurzaamheid en Monumenten Maarten Maresch (IBPM) Opbouw presentatie Europese subsidiemogelijkheden energie Nederlandse subsidie mogelijkheden energie Fiscale ondersteuning Financieringsondersteuning

Nadere informatie

Duurzaamheidsagenda Informatiebijeenkomst INTERREG project VvE s nul op de meter ready

Duurzaamheidsagenda Informatiebijeenkomst INTERREG project VvE s nul op de meter ready Duurzaamheidsagenda 2015-2018 Informatiebijeenkomst INTERREG project VvE s nul op de meter ready Welkom Programma Inleiding gemeente Capelle aan den IJssel Toelichting programma naar een duurzame VvE Vragen

Nadere informatie

Het Nieuwe Renoveren WELKOM

Het Nieuwe Renoveren WELKOM Het Nieuwe Renoveren WELKOM oktober-november 2011 Verzorgd door Bert Bruns, Bridges2Beyond, bert.bruns@bridges2beyond.nl BouwLokalen? Een initiatief van en Informatieve bijeenkomsten Gaat in op vernieuwingen

Nadere informatie

Workshop hypothecaire financiering energiebesparende voorzieningen. Waarborgfonds Eigen Woningen oktober 2017

Workshop hypothecaire financiering energiebesparende voorzieningen. Waarborgfonds Eigen Woningen oktober 2017 Workshop hypothecaire financiering energiebesparende voorzieningen Waarborgfonds Eigen Woningen oktober 2017 Woningverduurzaming, waarom dan? 3 The big picture: urgente noodzaak voor CO 2 reductie Klimaatakkoord

Nadere informatie

Masterclass Financiering verduurzaming eigen woning: gevolgen voor netto besteedbaar inkomen

Masterclass Financiering verduurzaming eigen woning: gevolgen voor netto besteedbaar inkomen Masterclass Financiering verduurzaming eigen woning: gevolgen voor netto besteedbaar inkomen Hans Dekker en Mark Dukers Programma Rol van de financieel adviseur in verduurzaming rondom wonen Wat zijn de

Nadere informatie

Goede Reede 1 B, 3845 MD Harderwijk. Koopprijs op aanvraag

Goede Reede 1 B, 3845 MD Harderwijk. Koopprijs op aanvraag Goede Reede 1 B, 3845 MD Harderwijk Koopprijs op aanvraag Omschrijving TE KOOP Goede Reede 1-B, 3845 MD Harderwijk Aan de Goede Reede 1 in Harderwijk wordt een kantoor-/bedrijfspand gerealiseerd bestaande

Nadere informatie

BREEAM-NL en subsidies. Planning workshop. Introductie Hezelburcht

BREEAM-NL en subsidies. Planning workshop. Introductie Hezelburcht BREEAM-NL en subsidies Planning workshop Introductie Hezelburcht Subsidiequiz Deel 1: Casus het Paviljoen van ABN AMRO Subsidiequiz Deel 2: Het doel van subsidies Subsidiequiz Deel 3: Risico s en voordeel

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst STEP, FEH en Nader Voorschrift. januari 2015, Utrecht

Informatiebijeenkomst STEP, FEH en Nader Voorschrift. januari 2015, Utrecht WELKOM Informatiebijeenkomst STEP, FEH en Nader Voorschrift januari 2015, Utrecht Aanleiding presentatie Onvolledige aanvragen STEP Aanvraagtraject FEH lijkt complex Behoefte aan informatie over Nader

Nadere informatie

Een comfortabel en duurzaam gebouw, gegarandeerd

Een comfortabel en duurzaam gebouw, gegarandeerd Een comfortabel en duurzaam gebouw, gegarandeerd Ministerie van Financiën, Den Haag Manesco helpt gebouweigenaren met comfortverbetering, energiebesparing én, tegen lagere exploitatiekosten. Manesco is

Nadere informatie

Energie voor de toekomst I TVVL Kennisplein

Energie voor de toekomst I TVVL Kennisplein 1 2 2 1 PODIUM ENERGIE VOOR DE TOEKOMST 3 3 BENG-eisen Laatste stand en ontwikkelingen door: André Kruithof ENERGIE VOOR DE TOEKOMST TVVL KENNISPLEIN 4 2 BENG de opvolger van de EPC Bijna EnergieNeutrale

Nadere informatie

INNAX GROUP presentatie PROVADA 7 JUNI 2011 1400-1430H

INNAX GROUP presentatie PROVADA 7 JUNI 2011 1400-1430H INNAX GROUP presentatie PROVADA 7 JUNI 2011 1400-1430H Presentatie EVEN VOORSTELLEN WAT DOET INNAX LINK NAAR HET ENDIS CONCEPT ENERGIE MANAGEMENT DUURZAME ENERGIE VOORZIENING Even voorstellen PHILIP BLAAUW

Nadere informatie

Doelstelling en doelgroep

Doelstelling en doelgroep klimaat op maat Klimaat op maat Het klimaat verandert en de olievoorraden raken langzaamaan op. Dat laatste betekent concreet dat de energieprijzen naar verwachting flink stijgen in de komende decennia.

Nadere informatie

Financiële overheidssteun t.b.v. de huursector

Financiële overheidssteun t.b.v. de huursector Financiële overheidssteun t.b.v. de huursector Constan Custers RVO.nl Bijeenkomst d.d. 10 november 2016 Subsidies stapelen mag Voorbeeld: van E.I. > 2,7 (G) naar NOM - 9.500 STEP - 2.000 ISDE lucht-waterwarmtepomp

Nadere informatie

KANSEN VOOR ENERGIE COÖPERATIES, VASTGOED ONDERNEMERS EN PARTICULIEREN

KANSEN VOOR ENERGIE COÖPERATIES, VASTGOED ONDERNEMERS EN PARTICULIEREN KANSEN VOOR ENERGIE COÖPERATIES, VASTGOED ONDERNEMERS EN PARTICULIEREN Ing. Robert Hemmen MBA, directeur De Groene Reus Coöperatie u.a. De Groene Reus Projecten b.v. 1 Wat streven wij na? Missie Wij streven

Nadere informatie

PRESENTATIE. Zon op Bedrijfsdaken 01 / INTRODUCTIE 02 / PROJECTCASE TEXEL 03 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 04 / PROJECTCASES

PRESENTATIE. Zon op Bedrijfsdaken 01 / INTRODUCTIE 02 / PROJECTCASE TEXEL 03 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 04 / PROJECTCASES 01 / INTRODUCTIE 02 / PROJECTCASE TEXEL 03 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN PRESENTATIE Zon op Bedrijfsdaken 04 / PROJECTCASES 05 / UW BEDRIJVENTERREIN VERDUURZAMEN? ZON OP BEDRIJFSDAKEN Ambitie gemeente Energieneutraal

Nadere informatie

Agrarisch ondernemerschap, innovatie en financiering. Ruud Huirne, directeur F&A Nederland

Agrarisch ondernemerschap, innovatie en financiering. Ruud Huirne, directeur F&A Nederland Agrarisch ondernemerschap, innovatie en financiering Ruud Huirne, directeur F&A Nederland Rabo posities agrarische sector per sector stabiel tot licht dalend (* EUR mln) 2 Kredietverlening 2013 Verstrekkingen

Nadere informatie

INTRODUCTIE UPGREEN DASHBOARD PRAKRIJK ONDERZOEK ADVIES

INTRODUCTIE UPGREEN DASHBOARD PRAKRIJK ONDERZOEK ADVIES Sjoerd Groen Frank Jakobs Nu.nl Algemeen Dagblad Cobouw Wetgeving op het gebied van duurzaamheid Bestaande bouw Nieuwbouw 2021 Woningen Gemiddeld energielabel B 2023 Kartoren Minimaal energielabel C 2030

Nadere informatie

Welkom Buurtbewoners Zorgvlied. www.samengeeftenergie.nl

Welkom Buurtbewoners Zorgvlied. www.samengeeftenergie.nl Welkom Buurtbewoners Zorgvlied www.samengeeftenergie.nl Agenda Terugblik op vorige bijeenkomsten Stap 1: Deelname & Groepsvorming Stap 2: Energieadvies Stap 3: Inkoopbegeleiding/Groepsvorming Aanmelding

Nadere informatie

Provinsje Fryslan Leeuwarden, 25 maart 2014. Frans van Wieren. duurzaam ondernemen en toch geld verdienen Presentatie Financiering Esco s

Provinsje Fryslan Leeuwarden, 25 maart 2014. Frans van Wieren. duurzaam ondernemen en toch geld verdienen Presentatie Financiering Esco s Provinsje Fryslan Leeuwarden, 25 maart 2014 Frans van Wieren duurzaam ondernemen en toch geld verdienen Presentatie Financiering Esco s Financiering Esco s Terugverdientijd Vormen van financiering Esco

Nadere informatie

Gratis OVL-verlichting

Gratis OVL-verlichting Gratis OVL-verlichting Contact: info@volgroen.nl / 085-3032817 Wie is Volgroen? Volgroen is de specialist in financiering van kleinschalige schone energie-projecten Opgericht door Emiel van Sambeek en

Nadere informatie

Op weg naar klimaatneutraal bouwen

Op weg naar klimaatneutraal bouwen Op weg naar klimaatneutraal bouwen Waarom klimaatneutraal bouwen? Klimaatneutraal bouwen Klimaatneutraal bouwen Energieneutraal bouwen CO 2 neutraal bouwen Regelgeving en initiatieven EPBD EPC en Energielabel

Nadere informatie

BouwLokalen Thema 3 Klimaatneutraal bouwen

BouwLokalen Thema 3 Klimaatneutraal bouwen Rabobank-Booosting, 1 BouwLokalen Thema 3 Klimaatneutraal bouwen De rol van energiebesparing in de bouwsector 7 oktober 2008: Leeuwarden 8 oktober 2008: Doetinchem John Veeken DGMR Rabobank Westland Duurzaam

Nadere informatie

Energiebesparing in de bouw

Energiebesparing in de bouw Energiebesparing in de bouw - Overheidsbeleid - Wettelijke kaders - Praktische omzetting Bijdragen van: ing. W.Baartman ir. J.Ouwehand Wetgeving en overheidsbeleid Transitie naar een duurzame energiehuishouding

Nadere informatie

Energieneutraal via de Passief bouwen route

Energieneutraal via de Passief bouwen route Energieneutraal via de Passief bouwen route ing. J.J.P. (Jan Pieter) van Dalen Slotsymposium 14 september 2015 Verbouw monument Verbouw van een monument Monument als bedoeld in art. 1 onder d (Monumentenwet

Nadere informatie

Rijkspremie Meer Met Minder

Rijkspremie Meer Met Minder Rijkspremie Meer Met Minder Officiële titel Tijdelijke stimuleringsregeling energiebesparende voorzieningen aan woningen Particuliere woningeigenaren, die ook de woning bewonen (hoofdbewoning) Investeringen

Nadere informatie

Energiebesparing is investeren in de toekomst

Energiebesparing is investeren in de toekomst Energiebesparing is investeren in de toekomst Hoe energieprestatiecontracten leiden tot gegarandeerde energiebesparing Selina Roskam Energievakbeurs Voorstellen: Selina Roskam Kennismakelaar Duurzaam bouwen

Nadere informatie

Energie besparing en woning verbetering voor VvE s. sparen in grote stappen of in 1 x naar Nul op de meter

Energie besparing en woning verbetering voor VvE s. sparen in grote stappen of in 1 x naar Nul op de meter Energie besparing en woning verbetering voor VvE s sparen in grote stappen of in 1 x naar Nul op de meter Onderzoek doen en experimenteren met als doel: Mensen prettig laten wonen, leven en werken Experiment:

Nadere informatie

Strategische review 2013-2017. 14 mei 2013

Strategische review 2013-2017. 14 mei 2013 Strategische review 2013-2017 14 mei 2013 Samenvatting Duidelijke keuze voor positionering als gespecialiseerde, onafhankelijke wealth manager Ons doel is behoud en opbouw van vermogen voor klanten Wij

Nadere informatie

De Woonmensen is een woonzorgorganisatie

De Woonmensen is een woonzorgorganisatie Bert Stroop Hans Veldman De Woonmensen De Woonmensen De Woonmensen is een woonzorgorganisatie 1 Onze organisatie ruim 250 medewerkers, 200 vrijwilligers producten en diensten voor wonen, zorg & welzijn

Nadere informatie

Steek Energie in je huis

Steek Energie in je huis Steek Energie in je huis 9 oktober 2012 Breda 1 Bouwbedrijf Boot B.V. Bouwbedrijf Boot is actief in de woningbouw (particulier, ontwikkeling), zorg huisvesting en utiliteit (scholen, kantoren, bedrijfsgebouwen).

Nadere informatie

Financiële overheidssteun voor de huursector, aardgasvrije wijken en BENG/NTA 8800

Financiële overheidssteun voor de huursector, aardgasvrije wijken en BENG/NTA 8800 Financiële overheidssteun voor de huursector, aardgasvrije wijken en BENG/NTA 8800 Constan Custers RVO.nl Actualiteitencollege Verduurzaming vastgoedportefeuilles 8 november 2018 Inhoud 1. Regelingen voor

Nadere informatie

Dutch Hall. Kansen voor een nieuwe standaard in duurzame hallenbouw

Dutch Hall. Kansen voor een nieuwe standaard in duurzame hallenbouw Dutch Hall Kansen voor een nieuwe standaard in duurzame hallenbouw Waarde Prijs Kostprijs-plus denken Winst/risico Aannemer Lifecycle-denken Restwaarde Exploitatiekosten Bouwkosten Initiële investering

Nadere informatie

Wierden Europaring 7 woningen nul-op-de-meter groot onderhoud. 12 februari 2019

Wierden Europaring 7 woningen nul-op-de-meter groot onderhoud. 12 februari 2019 Wierden Europaring 7 woningen nul-op-de-meter groot onderhoud 12 februari 2019 2 EVEN VOORSTELLEN Johan Kleinjan Ter Steege Bouw Vastgoed Hardenberg Berto Boeve Loohuis Installatietechnieken Wouter Ribberink

Nadere informatie

Peter Göbel: Verduurzaming is niet langer een wens, het is een noodzaak

Peter Göbel: Verduurzaming is niet langer een wens, het is een noodzaak Verduurzaming moet Peter Göbel: Verduurzaming is niet langer een wens, het is een noodzaak ING Real Estate Finance zet samen met klanten een baanbrekende stap vooruit in verduurzaming Interview Peter Göbel,

Nadere informatie

Seminarreeks NoM. Woensdag 9 november - Zaltbommel. Medemogelijk gemaakt door:

Seminarreeks NoM. Woensdag 9 november - Zaltbommel. Medemogelijk gemaakt door: Seminarreeks NoM Woensdag 9 november - Zaltbommel Medemogelijk gemaakt door: WELKOM! Medemogelijk gemaakt door: Duurzaam Gebouwd Duurzaam Gebouwd is hét integrale platform voor de bouw- en vastgoedsector.

Nadere informatie

Aan de slag met verduurzaming van gebouwen

Aan de slag met verduurzaming van gebouwen Aan de slag met verduurzaming van gebouwen Seminar Finance Ideas, 11 oktober 2018 Philip Blaauw directeur-oprichter Winst op drie gebieden PEOPLE PLANET PROFIT Ontzorging Energiebesparing Voldoen aan regelgeving

Nadere informatie

PARKSTAD LIMBURG ENERGIE TRANSITIE

PARKSTAD LIMBURG ENERGIE TRANSITIE 1 PARKSTAD LIMBURG ENERGIE TRANSITIE BIJEENKOMST 3 DECEMBER 2015 Programma Duurzaam Landgraaf TON ANCION WETHOUDER GEMEENTE LANDGRAAF RONALD BOUWERS PROJECTLEIDER DUURZAAMHEID WIE ZIJN WIJ? PROJECTTEAM

Nadere informatie