Het Group Attractiveness en Cheerleader Effect: De Aantrekkelijkheid van Groepen Producten

Transcriptie

1 Het Group Attractiveness en Cheerleader Effect: De Aantrekkelijkheid van Groepen Producten Bachelor Thesis P. J. C. van der Kruijs ANR: Supervisor: Dr. Y. M. J. van Osch Department of Social Psychology Tilburg University

2 Abstract In deze studie is getest of de aantrekkelijkheid van een groep producten aantrekkelijker is dan de gemiddelde aantrekkelijkheid van de afzonderlijke producten. In eerder onderzoek is dit effect voor mensen gevonden, genaamd het group attractiveness effect (GA-effect). We onderzochten in de huidige studie of dit effect, en het vergelijkbare cheerleader effect, ook gevonden wordt bij producten. Participanten hebben interieurproducten in groepen of afzonderlijk beoordeeld op aantrekkelijkheid. De producten werden gepresenteerd in verschillende soorten productdisplays. De resultaten laten zien dat de data het GA-effect ondersteund bij twee van de drie displays, namelijk een display met producten van hetzelfde producttype en een display met diverse producten. Groepen producten gepresenteerd in deze productdisplays worden als aantrekkelijker beoordeeld dan de producten afzonderlijk. Trefwoorden: group attractiveness effect, cheerleader effect, aantrekkelijkheid, groep producten 2

3 Het Group Attractiveness en Cheerleader Effect: De Aantrekkelijkheid van Groepen Producten In winkels en online worden producten op verschillende manieren aan de consument gepresenteerd. Productpresentatie bevat volgens Fiore, Yah, en Yoh (2000) veel verschillende elementen, zoals: de producten, de achtergrond, de belichting en de draagconstructie. Dit geheel wordt in een daarvoor geselecteerde ruimte gepresenteerd. Door een rijke ervaring te creëren voor de consument, wordt er een sfeer en boodschap aan een product toegevoegd om consumenten positief te beïnvloeden op de volgende vlakken: de houding ten opzichte van het product, de aankoopintentie, de verwachtte verkoopprijs en de bereidheid om een bepaalde prijs ervoor te willen betalen (Fiore et al., 2000). Cahan en Robinson (1984) voegen hier nog aan toe dat productpresentatie de aandacht van de consument kan trekken en het verlangen kan bewerkstelligen om het product te kopen. In een paper over mode marketing doen Nitse, Parker, Krumweide, en Ottaway (2004) de suggestie het product in gebruik weer te geven, bijvoorbeeld door middel van modellen die de producten tot zich nemen of door interieurproducten in room setting te presenteren. Voor consumenten kan een foto van een product in gebruik veel aantrekkelijker zijn dan een foto van enkel het product op zichzelf. Zij noemen als voorbeeld bedrijven die tijdschriftachtige lay-outs gebruiken, om de productpresentatie een lifestyle benadering te geven (Nitse et al., 2004). Daarnaast wordt in de literatuur van Hawkins en Mothersbaugh (2007) over consumentengedrag en het creëren van een marketing strategie genoemd dat producten als een groep weergegeven kunnen worden met een functionele reden. Marketeers kunnen er hun voordeel mee doen dat producten in sommige gevallen afhankelijk zijn van elkaar. Het ene product kan de ander versterken of enkel bestaan met andere producten er omheen. Als voorbeelden worden fietsen en helmen en jurken en schoenen genoemd (Hawkins & Mothersbaugh, 2007). Deze 3

4 marketing suggesties zijn enkel gebaseerd op theorie en is daarom interessant om door middel van experimenteel onderzoek te bestuderen. Naast producten worden ook mensen op verschillende manieren aan elkaar gepresenteerd. Tijdens een sociale interactie is volgens Dion, Berscheid, en Walster (1972) de fysieke verschijning van een persoon een van de eigenschappen die het meest voor de hand liggend en toegankelijk is (Dion et al., 1972). Tot nu toe zijn er een paar onderzoeken gedaan naar hoe mensen de fysieke aantrekkelijkheid van groepen beoordelen. Allereerst onderzochten Van Osch, Blanken, Meijs, en Van Wolferen (2015) of de waargenomen fysieke aantrekkelijkheid van een groep groter is dan de gemiddelde aantrekkelijkheid van haar leden. In negen experimentele studies werden foto s van groepen en individuen gepresenteerd en beoordeeld. Hierbij werd gekeken wat er gebeurt als mensen de fysieke aantrekkelijkheid van groepen beoordelen in vergelijking met de fysieke aantrekkelijkheid van individuen. Zij bevestigen hun hypothese en dit resultaat wordt het GA-effect genoemd. De belangrijkste verklaring voor het GA-effect is selectieve aandacht. Tijdens het beoordelen van een groep mensen wordt de aandacht naar de aantrekkelijkste persoon in de groep getrokken en dit is van invloed op de beoordeling van de groep (Van Osch et al, 2015). De huidige studie gebruikt de methodologie van het GA-effect om te onderzoeken of dezelfde resultaten gevonden worden bij producten. Omdat Van Osch et al. (2015) vonden dat de aantrekkelijkheid van een groep mensen hoger is dan de gemiddelde aantrekkelijkheid van haar individuen, wordt dit resultaat ook verwacht bij producten. H1: De aantrekkelijkheid van een groep producten is hoger dan de gemiddelde aantrekkelijkheid van de producten afzonderlijk. Daarnaast kun je de fysieke aantrekkelijkheid van een groep vanuit een andere theorie bekijken. In onderzoek van Walker en Vul (2014) wordt het cheerleader effect gevonden. Dit 4

5 effect toont aan dat een individu als aantrekkelijker gezien wordt als hij of zij zich in een groep bevindt. Zowel mannelijke als vrouwelijke gezichten worden aantrekkelijker gevonden in een groep vergeleken met diezelfde gezichten individueel. Ariely (2001) stelt dat dit komt doordat het visuele systeem objecten als een ensemble weergeeft, individuele objecten vervolgens beoordeeld worden doordat je kijkt naar het ensemble gemiddelde (Brady & Alvarez, 2011) en gemiddelde gezichten worden als aantrekkelijker ervaren dan individuele gezichten (Langlois & Rogmann, 1990). Deze huidige studie gebruikt ook de methodologie van het cheerleader effect om te onderzoeken of dezelfde resultaten gevonden worden bij producten. Omdat Walker en Vul (2012) vonden dat mensen als aantrekkelijker gezien worden als zij zich in een groep bevinden dan als individu, wordt in de laatste hypothese hetzelfde resultaat verwacht. H2: Een individueel product is aantrekkelijker als het gepresenteerd wordt in een groep producten dan afzonderlijk. Samengevat heeft onderzoek aangetoond dat er verschillende manieren zijn om producten te presenteren en zo de aandacht van de consument te trekken om uiteindelijk een product te kopen. Echter is nog niet onderzocht of groepen producten als aantrekkelijker worden ervaren dan producten afzonderlijk. Dit is wel eerder onderzocht voor groepen mensen. De methodologie van het GA-effect en het cheerleader effect worden gebruikt om de twee hypothesen te testen. Allereerst: de aantrekkelijkheid van een groep producten is hoger dan de gemiddelde aantrekkelijkheid van de producten afzonderlijk. Ten tweede: een individueel product is aantrekkelijker als het gepresenteerd wordt in een groep producten dan afzonderlijk. Methode In deze studie werden het GA-effect en het cheerleader effect voor producten onderzocht. Drie condities zijn met elkaar vergeleken en de producten werden gepresenteerd 5

6 in verschillende soorten productdisplays. De beoordeling van groepen producten werd vergeleken met de beoordeling van afzonderlijke producten. Participanten In totaal beoordeelden 408 participanten de aantrekkelijkheid van producten in een groep of afzonderlijk. Aan de studie namen 272 vrouwen (66,7%) en 136 mannen (33,3%) deel, tussen de 15 en 75 jaar oud (Mage = 30.03, SD = 13.05). De participanten hebben online deelgenomen en zijn via Facebook of een gedeelde weblink bij de vragenlijst terecht gekomen. Materiaal In deze studie werden participanten gevraagd om een aantal foto s van producten te beoordelen. Hiervoor werd eigen materiaal gebruikt. Er is gekozen voor interieur artikelen, omdat deze gemakkelijk in setjes en afzonderlijk weergegeven konden worden. Design De GA-effect studie heeft een 3 (Conditie: groep, individueel simultaan, individueel sequentieel) x 3 (Productdisplay: kleur, producttype, diversiteit) mixed factorial design, met conditie als between subjects factor en productdisplay als within subjects factor. De tweede hypothese kan getoetst worden met een deel van dit design. De cheerleader effect studie heeft een 2 (Conditie: individueel simultaan, individueel sequentieel) x 3 (Productdisplay: kleur, producttype, diversiteit) mixed factorial design, met conditie als between subjects factor en productdisplay als within subjects factor. Procedure De participanten werden random toegewezen tot de groep, individueel simultaan of individueel sequentieel conditie. In alle drie de condities gingen participanten in random volgorde door drie productdisplays, namelijk kleur, producttype en diverse producten. 6

7 In de groep conditie kregen participanten afbeeldingen te zien met producten die als groepen beoordeeld moesten worden. Hoe aantrekkelijk vind je deze groep producten? (1 = helemaal niet aantrekkelijk, 7 = heel erg aantrekkelijk). In de individueel simultaan conditie kregen ze afbeeldingen met groepen genummerde producten te zien waarvan de producten afzonderlijk beoordeeld moesten worden. Hoe aantrekkelijk vind je product 1?, Hoe aantrekkelijk vind je product 2?, enzovoort (1 = helemaal niet aantrekkelijk, 7 = heel erg aantrekkelijk). In de individueel sequentieel conditie kregen zij afbeeldingen met ieder één afzonderlijk product te zien die ze moesten beoordelen. Hoe aantrekkelijk vind je dit product? (1 = helemaal niet aantrekkelijk, 7 = heel erg aantrekkelijk). Zie figuur 1. Groep Individueel simultaan Individueel sequentieel Figuur 1. Drie condities met van boven naar onder de displays kleur, producttype en diversiteit. De participanten werden, ongeacht in welke conditie ze zaten, in random volgorde onderworpen aan de kleur, producttype en diversiteit productdisplays. Bij het display 7

8 kleur werden afbeeldingen van dezelfde producten in verschillende kleuren getoond. Daarnaast werden bij het display producttype afbeeldingen getoond met daarop producten van hetzelfde producttype in verschillende vormen, grootten en kleuren. Bij het display diversiteit werden afbeeldingen getoond met daarop diverse producten. Na het beoordelen van de afbeeldingen moesten de participanten afsluitend een aantal persoonlijke vragen beantwoorden. Dit waren twee vragen, namelijk Wat is je geslacht? en Wat is je leeftijd?. Als laatste werd op een 7-punt schaal de stelling Ik houd me graag bezig met interieurproducten. (1 = helemaal mee oneens, 7 = helemaal mee eens) beoordeeld. Resultaten GA-effect De analyse van het GA-effect is gedaan door middel van een Mixed Repeated Measures ANOVA met een 3 (Productdisplay) x 3 (Conditie) design, met conditie als between subject factor en productdisplay als within subject factor. De Mixed Repeated Measures ANOVA onthult een significant hoofdeffect van productdisplay, Wilks λ =.65, F(2, 404) = 0.65, p =.001, η² =.36 en een significant hoofdeffect van conditie, F(2, 405) = 9.48, p <.01, η² =.05. Dit effect is gekwalificeerd door een significant interactie effect tussen productdisplay en conditie, Wilks λ =.96, F(4, 808) = 4.69, p =.001, η² =,02. Om de resultaten specifieker te kunnen analyseren, zijn simple effects analyses uitgevoerd. In het display kleur komt naar voren dat de groepen producten (M = 4.48, SE = 0.13) aantrekkelijker worden gevonden dan de producten afzonderlijk in de individueel simultane conditie (M = 4.19, SE = 0.14, p = 0.129) en de individueel sequentieel conditie (M = 4.31, SE = 0.13, p = 0.380). In het display producttype komt naar voren dat de groepen producten (M = 3.60, SE = 0.11) aantrekkelijker worden gevonden dan de producten afzonderlijk in de individueel simultane conditie (M = 3.27, SE = 0.11, p =.037) en de 8

9 individueel sequentieel conditie (M = 2.86, SE = 0,11, p <.01). Dit effect vinden we ook voor het display diversiteit. De groepen producten (M = 4.20, SE = 0.12) worden als aantrekkelijker beoordeeld dan producten afzonderlijk in de individueel simultane conditie (M = 3.87, SE = 0.12, p =.044) en de individueel sequentieel conditie (M = 3.31, SE = 0.12, p <.01). In het display kleur worden de producten in de individueel sequentieel conditie (M = 4.31, SE = 1.33) als aantrekkelijker beoordeeld dan de producten in de individueel simultaan conditie (M = 4.19, SE = 0.14, p =.512). In het display producttype worden de producten in de individueel simultaan conditie (M = 3.27, SE = 0.11) als aantrekkelijker beoordeeld dan de producten in de individueel sequentieel conditie (M = 2.86, SE = 0.11, p =.009). In het display diversiteit worden de producten in de individueel simultane conditie (M = 3.87, SE = 0.12) als aantrekkelijker beoordeeld dan de producten in de individueel sequentieel conditie (M = 3.31, SE = 0.12, p =.001). 7 Aantrekkelijkheid producten Kleur Producttype Diversiteit Groep Individueel-simultaan Individueel-sequentieel Figuur 2. Gemiddelde aantrekkelijkheid per conditie per productdisplay. 9

10 Om te onderzoeken of het geslacht van de participant van invloed is op de relatie tussen de onafhankelijke variabelen en de afhankelijke variabele, is hiervoor in de Repeated Measures ANOVA gecontroleerd met sekse als factor. Hieruit volgt dat het interactie effect van productdisplay en conditie nog steeds significant is, Wilks λ =.96, F(4, 802) = 3.96, p =.003, η² =.02. Daarnaast is er geen significant drieweg interactie effect van productdisplay, conditie en geslacht, Wilks λ =.99, F(4, 802) = 1.37, p =.241, η² =.01. In deze analyses kan meegespeeld hebben dat participanten zich wellicht niet zo met interieurproducten bezighouden. Participanten hebben de stelling ik houd me graag bezig met interieurproducten beoordeeld. Door deze stelling als covariaat toe te voegen aan de Repeated Measures ANOVA is gecontroleerd of dit invloed heeft gehad op de relatie tussen de onafhankelijke variabelen en de afhankelijke variabele. Ook hieruit volgt dat het interactie effect nog steeds significant is, Wilks λ =.96, F(4, 806) = 4.64, p =.001, η² =.02. Cheerleader effect Daarnaast werd in deze studie het cheerleader effect onderzocht. De analyse van het cheerleader effect werd uitgevoerd door middel van een Mixed Repeated Measures ANOVA met productdisplay als within-subject factor en drie Independent Samples T-testen met conditie als between-subject factor. In de cheerleader effect analyse werden enkel de condities meegenomen waarin producten individueel zijn beoordeeld, dus de individueel-simultaan en individueel-sequentieel conditie. Een specifieke witte waxinelichthouder werd in beide condities gepresenteerd, waarna de scores met elkaar zijn vergeleken. In de individueelsimultaan conditie is dit product drie keer gepresenteerd, in de displays kleur, producttype 10

11 en diversiteit. In de individueel sequentieel conditie is dit product slechts één keer gepresenteerd. 1 Zie figuur 1 in de methode sectie. Allereerst onthult de Mixed Repeated Measures ANOVA met productdisplay als within subject factor geen significant hoofdeffect van productdisplay, Wilk s λ =.99, F(2, 131) = 0.50, p =.607, η² =.01. Om vervolgens te analyseren of de between subject factor condities verschillen zijn de drie independent samples T-testen uitgevoerd. De eerste T-test voor display kleur onthult dat de individueel-sequentieel conditie niet significant verschilt van de individueel-simultaan conditie, t(270) = -0.72, p =.474. Ook de tweede T-test voor display producttype onthult dat de individueel-sequentieel conditie niet significant verschilt van de individueel-simultaan conditie, t(270) = -1.01, p =.313. Als laatste onthult de derde T- test voor display diversiteit dat de individueel-sequentieel conditie niet significant verschilt van de individueel-simultaan conditie, t(270) = -0.55, p =.582. Om te onderzoeken of het geslacht van de participant van invloed is op de relatie tussen de onafhankelijke variabelen en de afhankelijke variabele, is hierop in de Repeated Measures ANOVA gecontroleerd met sekse als factor. Hieruit volgt dat het hoofdeffect nog steeds niet significant is, Wilks λ =.99, F(2, 130) = 0.50, p =.606, η² =.01. In deze analyses kan meegespeeld hebben dat participanten zich wellicht niet zo met interieurproducten bezighouden. Participanten hebben de stelling ik houd me graag bezig met interieurproducten beoordeeld. Door deze stelling als covariaat toe te voegen aan de 1 De reden hiervoor was dat de set van afzonderlijke producten anders drie keer afzonderlijk de witte waxinelichthouder zou presenteren. Dit zou naar verwachting verwarring op kunnen leveren bij de participanten of drie keer dezelfde scoren voor het product tot gevolg hebben. Echter kon door deze keuze de Repeated Measures ANOVA niet volgens planning uitgevoerd worden. We konden de variabelen voor de within subject factor display niet samenvoegen, omdat er in de individueel-sequentieel conditie scores ontbraken om een goede vergelijking te maken. Hierdoor is er uiteindelijk voor gekozen de within-subjects factor display met de Repeated Measures ANOVA te onderzoeken en de between-subjects factor door middel van drie independent samples T-testen. 11

12 Repeated Measures ANOVA is gecontroleerd of dit invloed heeft gehad op het hoofdeffect van productdisplay. Hieruit volgt dat het hoofdeffect nog steeds niet significant is, Wilks λ =.99, F(2, 130) = 1.01, p =.368, η² =.02. Discussie In de huidige studie is onderzocht of groepen product aantrekkelijker worden gevonden dan producten afzonderlijk. Om de hypothesen te kunnen testen zijn de methodologieën van het GA-effect en het cheerleader effect gebruikt. Participanten hebben interieurproducten in groepen of afzonderlijk beoordeeld op aantrekkelijkheid. De producten werden gepresenteerd in verschillende soorten productdisplays. Er zijn in deze studie twee hypotheses gesteld. De eerste hypothese luidt: De aantrekkelijkheid van een groep producten is hoger dan de gemiddelde aantrekkelijkheid van de producten afzonderlijk (GA-effect). De tweede hypothese luidt: Een individueel product is aantrekkelijker als het gepresenteerd wordt in een groep producten dan afzonderlijk (cheerleader effect). GA-effect De resultaten laten zien dat de data, zoals verwacht in hypothese 1, het GA-effect ondersteund bij twee van de drie productdisplays. De aantrekkelijkheid van een groep producten is hoger dan de gemiddelde aantrekkelijkheid van de producten afzonderlijk. Deze data is allereerst consistent met de literatuur van Hawkins en Mothersbaugh (2007), namelijk producten kunnen als een groep weergegeven worden met een functionele reden. Het ene product kan de ander versterken of enkel bestaan met andere producten er omheen (Hawkins & Mothersbaugh, 2007). Daarnaast vonden Van Osch et al. (2015) hetzelfde effect voor mensen. Zij vonden dat de aantrekkelijkheid van een groep mensen hoger is dan de gemiddelde aantrekkelijkheid van haar individuen. De belangrijkste verklaring hiervoor is selectieve aandacht. Tijdens het beoordelen van een groep mensen wordt de aandacht naar de 12

13 aantrekkelijkste persoon in de groep getrokken en dit is van invloed op de beoordeling van de groep (Van Osch et al., 2015). Voorafgaand aan de huidige studie was het GA-effect enkel onderzocht voor mensen. Nu hebben we gevonden dat de aantrekkelijkheid van producten in displays met producten van hetzelfde producttype en displays met diverse producten hoger is dan de gemiddelde aantrekkelijkheid van de producten afzonderlijk. Echter is er geen verschil gevonden in een display met dezelfde producten in verschillende kleuren. Het kan er bij producten, net als bij mensen, mee te maken hebben dat de aandacht naar het aantrekkelijkste product getrokken wordt en dat dat van invloed is op de beoordeling. Echter vinden we in het productdisplay kleur geen product dat er uitspringt ten opzichte van de rest. Van Osch et al. (2015) vonden in hun studies naar het GA-effect bij mensen dat als groepsleden niet veel verschillen in aantrekkelijkheid, het GA-effect minder snel gevonden wordt. De verklaring hiervoor is dat er dan geen selectieve aandacht is en dit zou bijna identieke beoordelingen opleveren voor de groepsleden (Van Osch et al., 2015). Selectieve aandacht is onderzocht in de sociale psychologie, maar kan in vervolgonderzoek dus ook voor marketing doeleinden worden ingezet. Het kan zijn dat we het GA-effect in het productdisplay kleur niet vinden, omdat deze producten niet veel van elkaar verschillen in aantrekkelijkheid en er dus niks opvallends te zien is. Dit is wel het geval bij het display producttype en diversiteit. Hierin zijn de producten meer verschillend van elkaar waardoor een van de opvallendste producten de aandacht trekt. Dit kan een verklaring zijn voor het feit dat mensen de groep producten in de productdisplays producttype en diversiteit als aantrekkelijker beoordeeld hebben dan de producten afzonderlijk. Daarnaast doen Nitse et al. (2004) in hun paper over mode marketing een suggestie die consistent is met wat we hebben gevonden in de huidige studie. Door interieurproducten in room setting te presenteren kunnen producten voor consumenten veel aantrekkelijker worden gevonden en kan de initiële aantrekkingskracht van producten verhoogd worden 13

14 (Nitse et al., 2014). Praktisch gezien zouden marketeers hier hun voordeel mee moeten doen. Als een merk een nieuwe productlijn op de markt wil brengen, dan worden deze producten aantrekkelijker gevonden in een groep dan wanneer ze afzonderlijk gepresenteerd zouden worden. Om het specifieker te maken, zou een product gepresenteerd moeten worden met producten van hetzelfde producttype eromheen, variërend in grootten, vormen en kleuren, of omringd door diverse producten. Zoals we hierboven hebben besproken, is het vooral belangrijk dat producten meer verschillend van elkaar zijn, waardoor een van de opvallendste producten de aandacht trekt en hiermee de aantrekkelijkheid van de producten omhoog haalt. In het huidige onderzoek worden interieurproducten gebruikt, dus producten met hedonische waarde. Wellicht is het interessant om in vervolgonderzoek na te gaan of dezelfde resultaten gevonden worden voor producten met utilitaire waarde. Dit wil zeggen producten die meer functioneel zijn. Als ik een consument bijvoorbeeld een fruitschaal presenteer, heb ik dan ook meer zin om fruit te gaan eten dan dat ik alleen één stuk fruit presenteer? Dit zou een interessante toevoeging zijn op de resultaten die we tot nu toe gevonden hebben, omdat we dan zouden kunnen stellen dat het GA-effect voor zowel producten met hedonische als voor producten met utilitaire waarde geldt. Cheerleader Effect De data uit de huidige studie is inconsistent met hypothese 2. Een product is niet aantrekkelijker als het gepresenteerd wordt in een groep dan afzonderlijk. Echter wordt het product ook niet minder aantrekkelijk als het gepresenteerd wordt in een groep. Door Walker en Vul (2014) werd dit effect wel voor mensen gevonden, namelijk dat een individu als aantrekkelijker gezien wordt als hij of zij zich in een groep bevindt, genaamd het cheerleader effect. Gezichten worden aantrekkelijker gevonden in een groep vergeleken met diezelfde gezichten in isolatie. Ariely (2001) en Brady en Alvarez (2011) benoemden dat het 14

15 cheerleader effect zich voordoet doordat het visuele systeem objecten als een ensemble weergeeft en je dit ensemble beoordeelt (Ariely, 2001; Brady & Alvarez, 2011). Echter zien we dit effect niet terug bij producten. Het presenteren van een product in een groepssetting heeft dus geen effect op de aantrekkelijkheid van het afzonderlijke product. Een verklaring hiervoor zou kunnen zijn dat we producten dus niet als ensemble zien, en ondanks dat een product in een groep geplaatst wordt, het product daardoor niet beïnvloed wordt. Een hedonisch product wordt volgens Hirschman en Holbrook (1982) beschreven als een product dat gerelateerd is aan onze zintuigen, fantasie en de emotionele aspecten van de ervaringen die je hebt met het product. Hierbij wordt ook genoemd dat deze producten dus niet gekocht worden alleen voor wat je ermee kunt doen, maar ook voor wat ze betekenen (Hirschman & Holbrook, 1982). Zo zijn interieurproducten niet alleen bedoeld om het huis mee op te vullen, maar ook om sfeer in je leefomgeving te creëren. Wellicht vinden mensen een hedonisch product op zichzelf al aantrekkelijk doordat ze niet alleen een functie hebben, maar ook betekenis. Hierdoor zouden hedonische producten volgens de resultaten van onze cheerleader effect studie niet per definitie andere producten nodig hebben om de aantrekkelijkheid mee omhoog te tillen. Mensen vinden dus afzonderlijke producten ook aantrekkelijk en kunnen hier wellicht al een sfeer en boodschap aan toekennen zonder productpresentatie met meerdere producten. Ook voor het cheerleader effect is het interessant om in vervolgonderzoek na te gaan of dezelfde resultaten gevonden worden voor producten met utilitaire waarde. Dit zou een interessante toevoeging zijn, omdat we dan misschien kunnen stellen dat het cheerleader effect wel geldt voor producten met utilitaire waarde. Sterktes en limitaties Een sterkte van dit onderzoek is dat we, voor zover we weten, de eerste zijn die onderzochten of de resultaten van het GA-effect en cheerleader effect ook gevonden worden 15

16 bij producten. Eerder is het effect enkel voor mensen onderzocht en gevonden. Bovendien gebruiken we hiermee in onze studie een interessante combinatie van sociale psychologie en marketing. Niettemin, moet benoemd worden dat we niet precies kunnen zeggen of de gevonden resultaten niet beïnvloed zijn door andere variabelen. Hoewel we voor een aantal variabelen controleerden, namelijk leeftijd en de interesse in interieurproducten, werd er geen rekening gehouden met willingness to pay. In vervolgonderzoek zou deze variabele meegenomen kunnen worden om na te gaan of deze variabelen een effect heeft op de resultaten die we in de huidige studie gevonden hebben. Door Fiore, Yah, en Yoh (2000) wordt onder andere de bereidheid om een bepaalde prijs voor een product te willen betalen genoemd, als factor die beïnvloed zou kunnen worden door productpresentatie (Fiore et al, 2000). In de huidige studie is de stelling Ik houd me graag bezig met interieurproducten beoordeeld. Echter heeft deze variabele geen effect gehad op de resultaten. Wellicht zorgt de variabele willingness to pay in vervolgonderzoek voor een verschil in de resultaten. Conclusie In de huidige studie wordt bij producten het GA-effect wel en het cheerleader effect niet gevonden. Concluderend heeft het presenteren van producten in een groepssetting dus wel effect op hoe aantrekkelijk de groep wordt gezien, maar niet op het individuele product. Dankwoord Ik dank Yvette van Osch voor haar begeleiding gedurende dit onderzoek. Ik waardeer haar waardevolle feedback om mijn werk te verbeteren. Ze gaf me sturing wanneer het nodig was en stimuleerde me om alternatieve denkwijzen te overwegen. 16

17 Referenties Ariely, D. (2001). Seeing sets: Representation by statistical properties. Psychological Science, 12, Cahan, L., & Robinson, J. (1984). A practical guide to visual merchandising. New York: John Wiley & Sons. Brady, T. F., & Alvarez, G. A. (2011). Hierarchical encoding in visual working memory: Ensemble statistics bias memory for individual items. Psychological Science, 22, Dion, K., Berscheid, E., & Walster, E. (1972). What is beautiful is good. Journal of Personality and Social Psychology, 24, Fiore, A. M., Yah, X., & Yoh, E. (2000). Effect of a product display and environmental fragrancing on approach responses and pleasurable experiences. Psychology & Marketing, 17(1), Hawkinds, D. I., & Mothersbaugh, D. L. (2013). Consumer Behavior: Building marketing strategy. New York: McGraw-Hill Irwin. Hirschman, E. C., & Holbrook, M. B. (1982). Hedonic consumption: emerging concepts, methods and propositions. Journal of Marketing, 46(3), Langlois, J. H., & Roggman, L. A. (1990). Attractive faces are only average. Psychological Science, 1, Nitse, P. S., Parker, K. R., Krumweide, D., & Ottaway, T. (2004). The impact of color in the e-commerce marketing of fashions: An exploratory study. European Journal of Marketing, 38(7),

18 Van Osch, Y., Blanken, I., Meijs, M. H., & van Wolferen, J. (2015). A group s physical attractiveness is greater than the average attractiveness of its members the group attractiveness effect. Personality and Social Psychology Bulletin, 41(4), Walker, D., & Vul, E. (2013). Hierarchical encoding makes individuals in a group seem more attractive. Psychological Science, 25(1), doi: /

19 Appendix Figuren Groep conditie Figuur 3. Groep conditie met kleur display. Figuur 4. Groep conditie met producttype display. Figuur 5. Groep conditie met diversiteit display. 19

20 Individueel-simultaan conditie Figuur 6. Individueel-simultaan conditie met kleur display. Figuur 7. Individueel-simultaan met producttype display. Figuur 8. Individueel-simultaan met diversiteit display. 20

21 Individueel-sequentieel conditie Figuur 9. Individueel-sequentieel conditie met kleur display. 21

22 Figuur 10. Individueel-sequentieel conditie met producttype display. 22

23 Figuur 11. Individueel-sequentieel conditie met diversiteit display. 23