Inhoudsopgave De Werkplanfase... 7 Stap 4 Plan van aanpak opstellen, onderzoeksplan en tijdplan

Transcriptie

1 Inhoudsopgave VOORWOORD INLEIDING LOGBOEK STAPPENPLAN PROFIELWERKSTUK De Oriëntatie- en keuzefase... 6 Stap 1 Keuze vak(ken), onderwerp en eventuele partner Stap 2 Onderwerp afbakenen Stap 3 Onderzoeksvragen en deelvragen formuleren 3.2. De Werkplanfase... 7 Stap 4 Plan van aanpak opstellen, onderzoeksplan en tijdplan 3.3. De Uitvoeringsfase Stap 5 Het verrichten van onderzoek, het verkrijgen van de benodigde gegevens 3.4. De Uitwerkingsfase Stap 6 Informatie ordenen en verwerken 3.5. De Presentatiefase Stap 7 Het definitieve eindproduct 4. PRESENTATIEVORMEN Het schriftelijk verslag De mondelinge presentatie DE BEOORDELING BIJLAGEN: Bijlage 1: Het Keuzeformulier Bijlage 2: Het Plan van Aanpak Bijlage 3: Het Harvard systeem van bronvermelding Bijlage 4: Uitwerkingsfase: schriftelijk verslag Bijlage 5: Beoordelingslijsten I, II, III Bijlage 6: Aandachtspunten profielwerkstuk Bijlage 7: Logboek leerling Bijlage 8: Logboek begeleider Handleiding profielwerkstuk Bonnefanten College Maastricht 1

2 Voorwoord Aan het eind van je middelbare schoolcarrière moet je een profielwerkstuk maken waarin op geïntegreerde wijze kennis, inzicht en vaardigheden aan de orde komen, die van betekenis zijn voor je gekozen vakkenpakket. In je examens en Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA) kun je laten zien wat je in de afzonderlijke vakken hebt geleerd. In je profielwerkstuk (PWS) kun je aantonen dat je ook over de grenzen van een vak heen kunt kijken. Het is een onderdeel van je examendossier. De titel en de beoordeling van het profielwerkstuk worden op het diploma vermeld. Het werkstuk zelf kan als een soort visitekaartje voor vervolgopleidingen gelden. Het profielwerkstuk heeft betrekking op één of meerdere vakken binnen dan wel buiten het gekozen profiel. Het is een middel om je opgedane kennis en vaardigheden van diverse vakken te integreren. Ondanks het feit dat na de vernieuwing van de Tweede Fase de naam ongewijzigd is gebleven, hoeft het profielwerkstuk in de Vernieuwde Tweede Fase niet per se meer gekoppeld te worden aan een gekozen profielvak. Het vak of de vakken waarop het werkstuk betrekking heeft, maakt/maken onderdeel uit van het totale pakket of het profiel van de leerling. Wel moet altijd tenminste één groot vak betrokken zijn: minimaal 320 voor havo. Veel succes met het maken van je profielwerkstuk! Handleiding profielwerkstuk Bonnefanten College Maastricht 2

3 1. Inleiding Het profielwerkstuk moet aan een aantal wettelijke voorwaarden voldoen: - Het onderwerp moet een duidelijk verband hebben met het gekozen examenvak. Dat betekent dat vanuit het vak een duidelijk antwoord gevonden kan worden op de onderzoeksvraag. Het formuleren van die onderzoeksvraag is dus van het allergrootste belang. Een onderzoeksvraag is pas bruikbaar als daarbij ook een passende hypothese (een vermoedelijk antwoord op de onderzoeksvraag) te stellen is. - Er dient een logboek bijgehouden te worden. Het wordt regelmatig ingezien door je begeleider en dient als leidraad door het gehele proces. Je moet er ook de keuzes in verantwoorden die je maakt. - Het dient een studielast (incl. begeleidings- en beoordelingsgesprekken) van 80 SLU te omvatten. - Het profielwerkstuk wordt beoordeeld met een cijfer op de cijferlijst, dat voor de uitslagbepaling meeweegt in het combinatiecijfer. Let op: om te kunnen slagen mogen de afzonderlijke onderdelen van het combinatiecijfer afgerond niet lager zijn dan een afgeronde vier. Het profielwerkstuk kan alléén gemaakt worden of door tweetallen, in overleg met de docent. Het profielwerkstuk kan de vorm hebben van een schriftelijk verslag of een ontwerp, maar ook een mondelinge presentatie is mogelijk. Ongeacht de gekozen presentatievorm kan de begeleidende docent de opdracht geven het profielwerkstuk voor een groep te presenteren. De beoordeling geschiedt op basis van een beoordelingsmodel. Dat model tref je aan in hoofdstuk 5. Ook de tussentijdse beoordeling wordt uitgedrukt in een cijfer. Tussentijdse beoordelingen wegen mee in het eindcijfer profielwerkstuk. Als onderdeel van het schoolexamen (SE) moet het PWS vóór het eerste tijdvak van het Centraal Examen beoordeeld zijn met een cijfer (Zie ook bijlage 6). In deze handleiding wordt beschreven hoe je het maken van je profielwerkstuk kunt aanpakken. Let op: het kan zijn dat bij bepaalde vakken specifieke eisen en voorwaarden geformuleerd zijn. Je ontvangt deze van de docent wanneer je voor zijn/haar vak kiest. Het maken van een profielwerkstuk is allesbehalve gemakkelijk. Je zult verschillende stappen moeten zetten om tot een goed resultaat te komen. Die opeenvolging van de diverse stappen heet Het Stappenplan (zie hoofdstuk 3). Handleiding profielwerkstuk Bonnefanten College Maastricht 3

4 2. Logboek Bij het profielwerkstuk gaat het niet alleen om de inhoud, maar ook om het proces. Gegevens die met het proces te maken hebben noteer je in het logboek. Het logboek heeft een aantal functies: het is voor jullie een hulpmiddel bij het systematisch verzamelen van informatie en voor je docent is het een hulpmiddel om snel inzicht te krijgen in het gevolgde werkproces. De docent/begeleider moet (vooral in de voortgangscontrole) kunnen lezen wat er in de voorafgaande periode zoal gebeurd is. Het logboek is een soort dagboek waarin je elke keer schrijft wie wat op die dag gedaan heeft en hoeveel tijd (in uren) dat gekost heeft. Zoals gezegd geeft dat logboek de begeleider goed zicht op het doorlopen proces en dit proces wordt ook beoordeeld. Dit kun je zien op het beoordelingsmodel in hoofdstuk 5. Het logboek moet altijd op de geplande inleverdata overhandigd worden aan de begeleider tezamen met het (eind)product. Voor de duidelijkheid: het proces is gestart op het moment dat je dit boekje leest! Handleiding profielwerkstuk Bonnefanten College Maastricht 4

5 3. Stappenplan profielwerkstuk Bij het maken van een profielwerkstuk doorloop je vijf fasen, waaraan een uiterste datum van afronding is gekoppeld: Afgerond uiterlijk (definitieve data volgen nog!): 1. De Oriëntatie- en Keuzefase, stap 1, 2, 3 maandag 13 juni 2017 (vóór uur) 2. De Werkplanfase, stap 4 medio september De Uitvoeringsfase, stap 5, beoordeling 1 medio oktober De Uitwerkingsfase, stap 6, beoordeling 2 medio januari De Presentatiefase, stap 7, beoordeling 3 medio februari 2018, concept medio maart 2018, definitief 6. Bespreking eindcijfer met begeleider Gedurende de maand maart 2018 We gaan ervan uit dat alle betrokkenen, zowel leerlingen als begeleiders, bovenstaand tijdpad hanteren. Ter afsluiting van het hele proces stellen leerling en begeleider samen een evaluatiemoment vast in de maart We benadrukken met klem dat de leerling de verantwoordelijkheid heeft om regelmatig te overleggen met de begeleider over de voortgang van het profielwerkstuk en alle activiteiten en gesprekken vastlegt in zijn logboek. De begeleider zal voorafgaand aan ieder inlevermoment een voortgangsgesprek voeren met de leerling opdat de leerling de aanwijzingen van de begeleider kan verwerken in het verslag dat hij moet inleveren. De begeleider registreert deze en andere voortgangsgesprekken en de gemaakte afspraken in een apart logboek. Handleiding profielwerkstuk Bonnefanten College Maastricht 5

6 3.1. De Oriëntatie- en keuzefase Stap 1: Keuze vak(ken), onderwerp en eventuele partner Als je ervoor kiest om het werkstuk samen met een andere leerling te maken, is de keuze van een partner van belang omdat je maandenlang moet samenwerken. Het is belangrijk dat partners hetzelfde vak gekozen hebben en dezelfde belangstelling voor het onderwerp hebben. Bij de keuze van het vak en het onderwerp kun je op twee manieren werken: óf je kiest eerst het vak waarvoor je het profielwerkstuk wilt gaan schrijven óf je kiest eerst het onderwerp en vervolgens het vak dat daarbij aansluit. De tweede manier ligt voor de hand maar hoe kom je aan een goed onderwerp? Daarvoor de volgende tips: Brainstormen: schrijf met trefwoorden onderwerpen op waar je interesse voor hebt of een eigen mening over hebt. Gebruik kranten, boeken, tijdschriften, internet, kijk naar het journaal, voer gesprekken met docenten, vrienden en bekenden. Bedenk wat je altijd al hebt willen onderzoeken. Als je tenslotte je onderwerp/probleemstelling hebt gevonden, overleg je kort met de vakdocent over de vraag wat hij/zij van jouw keuze vindt. Vergeet niet om op je Keuzeformulier Profielwerkstuk zorgvuldig in te vullen met welke docent je overleg gehad hebt; geef duidelijk je 1 e en 2 e voorkeur aan. Dit in te vullen formulier wordt apart verstrekt. Volledig ingevulde keuzeformulieren moeten uiterlijk maandag 13 juni 2017 (vóór uur) ingeleverd worden in de brievenbus bij de servicebalie. Het keuzeformulier moet voorzien zijn van een goedkeurende paraaf van de begeleidend docent. Bewaar zelf een kopie zodat je verder kunt. Stap 2: Onderwerp afbakenen Je hebt een definitief onderwerp gekozen en dat is goedgekeurd. Je moet nu bij het vak van je keuze blijven. Je moet vervolgens proberen het onderwerp in te perken. Anders gezegd: je schrijft op wát je wilt gaan onderzoeken van je onderwerp of wat je wilt ontwerpen. De grootste fout die je kunt maken is een te breed onderwerp kiezen. Handleiding profielwerkstuk Bonnefanten College Maastricht 6

7 Stap 3: Onderzoeksvragen en deelvragen formuleren Een scherp geformuleerde en goed afgebakende onderzoeksvraag is een noodzakelijke voorwaarde om het profielwerkstuk tot een goed einde te brengen. Vaak is een onderzoeksvraag opgedeeld in een aantal deelvragen, waarmee je het onderzoek verdeelt in kleinere stappen. Je krijgt daarmee beter zicht op de haalbaarheid en je vergroot de kans dat je alle kanten van de onderzoeksvraag belicht. Er zijn verschillende soorten onderzoeksvragen: - Beschrijvende: je beschrijft een situatie of een persoon. - Vergelijkende: je probeert overeenkomsten en/of verschillen te ontdekken. - Verklarende: je gaat antwoord geven op de vraag: hoe komt het dat? - Waarde bepalende: je probeert een oordeel te formuleren. - Voorspellende: je gaat uitzoeken hoe het in de toekomst zal zijn. - Probleemoplossende: je wilt voorstellen doen om een probleem (deels) op te lossen. Onderzoek verrast! Soms is het resultaat van het onderzoek anders dan werd verwacht. Wanneer je iets gaat onderzoeken formuleer je vooraf welke uitkomst je verwacht. Dit heet het formuleren van een hypothese. De resultaten van het onderzoek zullen de hypothese bevestigen of weerleggen! 3.2. De Werkplanfase Stap 4: Plan van Aanpak opstellen, onderzoeksplan en tijdplan Wanneer je de oriëntatie- en keuzefase hebt afgesloten richt je de aandacht op het Plan van Aanpak. Dat is zeker van belang als je in duo s werkt. Het is een overzicht waarop staat wie wat en wanneer gaat doen en hoeveel tijd dat mag kosten. Natuurlijk kan het nodig zijn zo n overzicht regelmatig aan te passen. Uit het Plan van Aanpak moet ook duidelijk zijn af te leiden wat de bijdrage van ieder van jullie afzonderlijk is. Aandachtspunten: - De leerlingen die kiezen voor een van de natuurwetenschappelijke vakken doen meestal een praktisch onderzoek als onderdeel van het profielwerkstuk. - Denk na over de vraag of alle plannen realiseerbaar zijn binnen de gegeven tijd. - Sommige dingen kosten geld; daar moet je dus ook rekening mee houden. Treed hierover altijd in overleg met je docent. - Overleg met je docent hoe je in het tijdplan het aantal studielasturen (80) verdeelt. Deze kan tevens het maximum aantal studielasturen aangeven. In onderstaand schema is als voorbeeld, zowel voor natuurwetenschappelijk onderzoek als voor een meer theoretisch onderzoek, een Plan van Aanpak en het tijdsplan weergegeven. Handleiding profielwerkstuk Bonnefanten College Maastricht 7

8 Plan van Aanpak bij een natuurwetenschappelijk onderzoek Onderzoeksplan Hoofdvraag (eventueel bijstellen) Deelvragen (eventueel bijstellen) Hypothesen Verwachtingen Werkwijze Methode Informatiebron Hulpmiddelen Presentatievorm Taakverdeling Wat is de invloed van de temperatuur op de snelheid van gisting van glucose? (vakken biologie, scheikunde). Is er een optimale temperatuur en zo ja, welke? Welke processen vinden bij vergisting plaats en kunnen wij die processen volgen door het meten van de optische activiteit met een polarimeter? We verwachten dat er een optimale temperatuur is en dat die in de buurt van 40 graden Celsius ligt. Omdat glucose rechtsdraaiend is, verwachten we uit de draaihoek informatie te kunnen halen over het gistingsproces. We gaan gist toevoegen aan glucoseoplossingen van verschillende concentraties (0,25-1,5 mol/1 met intervallen van 0,25) en die bij verschillende temperaturen (25-50 graden Celsius met intervallen van 5) vier uur laten staan. Daarna meten we met twee polaroid filters de optische draaiing. Uit boeken Chemie in theorie en praktijk van H. van Keulen. Gepolariseerd licht in de natuur van G.P. Können. Tijdschriften: Natuur & Techniek 2012 Enzymen, gangmakers in de natuur. TOA voor de experimentele opstellingen op school. Schriftelijk verslag, maar eventueel willen we het voor de klas ook wel mondeling presenteren. We zullen zo veel mogelijk samen doen. Tijdplan - voorbeeld Activiteit Vóór juni sept. okt. nov. dec. jan. feb. 13/6/ 17 + juli Informatie verzamelen uit de literatuur en inlezen van het onderwerp Onderzoeksopzet uitwerken en proefopstelling maken Proeven uitvoeren en gegevens (data) verzamelen Gegevens ordenen en verwerken Schriftelijke presentatie en mondelinge toelichting Handleiding profielwerkstuk Bonnefanten College Maastricht 8

9 Plan van Aanpak bij een meer theoretisch onderzoek dat vooral beschrijvend van aard is Onderzoeksplan Hoofdvraag (eventueel bijstellen) Is de gemeente een aantrekkelijke vestigingsplaats voor nieuwe bedrijven uit andere gemeenten? Deelvragen (eventueel bijstellen) 1. Hoeveel bedrijven (naar bedrijfstak) zijn er in de gemeente gevestigd? Hoe is dit in vergelijking met geheel Nederland? 2. Hoeveel bedrijven en welke typen (naar bedrijfstak) hebben zich de laatste 3 jaar in de gemeente gevestigd? 3. Is de vestiging van nieuwe bedrijven gelijkmatig over de bedrijventerreinen gespreid? 4. Welke typen bedrijven vestigen zich bij voorkeur op een bepaald bedrijventerrein? 5. Is er sprake van bedrijfsverplaatsing bij de nieuwe bedrijven? In welke gemeente waren ze eerder gevestigd? Hypothesen De gemeente wil zich profileren als een aantrekkelijk Verwachtingen vestigingsgebied voor industriële activiteiten. De verwachting is dat het gevoerde gemeentelijk beleid succes heeft en dat relatief meer industriële activiteiten zich in de gemeente vestigen. Werkwijze Verzamelen van: (informatie verzamelen en verwerken) Cijfers over het aantal vestigingen per bedrijfstak in de gemeente in de laatste 3 jaar. Cijfers die laten zien op welke bedrijventerreinen de nieuwe bedrijven zich gevestigd hebben en om welke type bedrijven het gaat op specifieke bedrijventerreinen. Gegevens over de herkomstgebieden van de nieuwe vestigingen en gegevens over het vestigingsbeleid. Verwerken: De cijfers en gegevens worden verwerkt in staafdiagrammen, stroomdiagrammen en Lorenz-curven. Aan de hand van de informatie die verzameld en verwerkt is kunnen de deelvragen en hoofdvragen beantwoord worden. Informatiebron Als informatiebronnen worden gebruikt: Hulpmiddelen CBS-data. Cijfermateriaal van het gemeentelijk informatiecentrum. Gemeentegids. Kamer van Koophandel. Gemeentelijke diensten. Handleiding profielwerkstuk Bonnefanten College Maastricht 9

10 Presentatievorm Taakverdeling Bedrijfsinformatie per bedrijf. Schriftelijk verslag, met eventueel mondelinge presentatie voor de klas of een videopresentatie. We zullen zo veel mogelijk samen doen. Tijdplan - voorbeeld Vóór 13/6/ 17 juni + juli sept. okt. nov. dec. jan. feb. Activiteit Informatie verzamelen uit de literatuur en inlezen van het onderwerp Onderzoeksopzet uitwerken en proefopstelling maken Proeven uitvoeren en gegevens (data) verzamelen Gegevens ordenen en verwerken Schriftelijke presentatie en mondelinge toelichting Handleiding profielwerkstuk Bonnefanten College Maastricht 10

11 3.3. De Uitvoeringsfase Stap 5: Het verrichten van het onderzoek, het verkrijgen van de benodigde gegevens De volgende onderdelen kunnen van toepassing zijn in deze fase: - Informatiebronnen raadplegen. - Informatie verzamelen, beoordelen, selecteren, bewerken: als je literatuur over je onderwerp hebt gevonden, noteer je ook meteen de volledige gegevens van die bron (volgens het HARVARDsysteem, zie bijlage 3, 2.6). - Een proefopstelling maken. - Het onderzoek uitvoeren. - Het ontwerp maken. Informatie of gegevens kunnen ook verworven worden op andere manieren: via een interview, een enquête, veldwerk, excursie en/of museumbezoek, bezoek aan instelling voor hoger onderwijs, gemeentehuis, contacten met bedrijven of (zorg)instellingen De Uitwerkingsfase Stap 6: Informatie ordenen en verwerken Zorg dat je al je hoofd- en deelvragen beantwoordt. Werk geordend, want zoeken kost altijd nodeloos tijd. Na het verzamelen van de informatie/gegevens/resultaten uit metingen moet je deze interpreteren en toetsen aan de onderzoeksvragen. Welke antwoorden kan ik geven of welke conclusies kan ik trekken op grond van de verzamelde informatie/gegevens/resultaten uit metingen? 3.5. De Presentatiefase Stap 7: Het definitieve eindproduct presenteren Het profielwerkstuk kent een breed scala aan mogelijke presentatievormen: Schriftelijke presentatie, mondelinge presentatie met gebruik van media zoals de computer. Wanneer de presentatievorm anders is dan een schriftelijk verslag, dient een schriftelijke toelichting aanwezig te zijn. Deze schriftelijke toelichting wordt dan niet gezien als het profielwerkstuk zelf, maar als een deelproduct met verantwoording en technische specificatie. Handleiding profielwerkstuk Bonnefanten College Maastricht 11

12 Wanneer je zelf een presentatievorm mag kiezen, is vooraf goedkeuring van je docent nodig. Kies te allen tijde een presentatievorm die goed past bij de onderzoeksvraag. Ongeacht de gekozen presentatievorm kan de begeleidende docent de opdracht geven het profielwerkstuk voor een groep te presenteren. In hoofdstuk 4 van deze handleiding is het schriftelijke verslag en de mondelinge presentatie nader uitgewerkt. Voordat je de definitieve versie inlevert bij je docent/begeleider, leg je hem/haar een concept versie voor ter beoordeling en bijstelling (zie bladzijde 5 voor het tijdpad). Het verslag moet duidelijk leesbaar zijn. Het eindproduct dient zowel op papier in tweevoud als digitaal te worden ingeleverd; tenzij dit niet mogelijk is en hierover met de docent andere afspraken gemaakt zijn. De leerling levert een papieren en een digitale versie in bij de begeleider. Hij/zij stuurt ook een digitale versie aan zijn/haar teamleider. De bestandsnaam is: voornaamachternaamklas. Handleiding profielwerkstuk Bonnefanten College Maastricht 12

13 4 Presentatievormen 4.1. Het schriftelijk verslag Voor de omvang van een schriftelijk verslag geldt lang niet altijd het principe hoe dikker, hoe beter. Integendeel: in de beperking toont zich de meester. Richtlijn voor de omvang van een schriftelijk verslag voor een profielwerkstuk is 3200 tot 6000 woorden (15 tot 30 pagina's). Houd je stijl zo eenvoudig mogelijk. Geen ambtenarenstijl met ingewikkelde woorden. Schriftelijke verslagen (een onderzoeksverslag, een recensie, een artikel en dergelijke) kennen in het algemeen een tamelijk vaststaande structuur, namelijk een inleiding, een hoofdtekst en een samenvatting. In een schriftelijk verslag over een zelf uitgevoerd onderzoek zijn in de inleiding de onderzoeksvraag, de deelvragen en de hypothese beschreven. Na de inleiding volgt een uiteenzetting over de gebruikte methode, hulpmiddelen en materialen. Daarna een overzicht van de gevonden resultaten. In de discussie wordt o.a. aangegeven in hoeverre de onderzoeksvraag is beantwoord, of de hypothese is bevestigd, hoe betrouwbaar de uitkomsten zijn en welke vragen niet zijn beantwoord. Als een onderzoek niet het verwachte resultaat oplevert, geef je aan waaraan dit zou kunnen liggen. Zie verder hiervoor de regels die gelden voor de verslaglegging van een natuurwetenschappelijk onderzoek (bijlage 4). De opbouw van een tekst van een literatuuronderzoek ligt minder vast. Tussen de inleiding en de samenvatting kunnen hoofdstukken en paragrafen naar eigen inzicht worden gestructureerd en benoemd. In het navolgende komen achtereenvolgens aan bod: de titelpagina, de inhoudsopgave, de inleiding, de hoofdtekst, de samenvatting, de literatuurlijst en de bijlagen Titelpagina De titel moet kort en krachtig de inhoud karakteriseren. Kort wil zeggen: minder dan tien woorden. Gebruik geen afkortingen in de titel. Zorg voor een titel die past bij je tekst. Probeer een pakkende titel te verzinnen. Dat daagt de lezers uit om te gaan lezen. Op de titelpagina staat achtereenvolgens vermeld: Titel (eventueel met ondertitel). Voorletter(s) en achternaam van de schrijver(s). Profiel en vak. School en klas. Plaats van vestiging school. Naam begeleider. Inleverdatum. Handleiding profielwerkstuk Bonnefanten College Maastricht 13

14 Inhoudsopgave De inhoudsopgave geeft in een notendop de opbouw van de tekst weer. Hieronder is een voorbeeld van een inhoudsopgave weergegeven. Inhoudsopgave Inleiding. 1. Beschrijving van het onderzoek blz Onderzoeksopzet blz De onderzoeksmethode blz Resultaten blz blz Samenvatting blz Literatuurlijst 5. Bijlagen Bijlage 1 Logboek Bijlage 2 Plan van Aanpak Inleiding In de inleiding wordt de lezer geïnformeerd over: - Het onderwerp. - De onderzoeksvragen en hypothesen. In de inleiding is plaats om de achtergrond of het belang van het onderwerp en de onderzoeksvragen toe te lichten. Eventueel kan daar nog een korte omschrijving van centrale begrippen aan worden toegevoegd. Daarnaast kun je in de inleiding aan bod laten komen: - Een persoonlijke noot over hoe je tot de keuze van het onderzoek bent gekomen en wat het onderzoek jou heeft opgeleverd. - Een dankbetuiging aan mensen die aan de totstandkoming hebben bijgedragen: proefpersonen, de begeleidende docent. enz. - De tevredenheid over de samenwerking met de medeleerling. Handleiding profielwerkstuk Bonnefanten College Maastricht 14

15 Hoofdtekst De hoofdtekst is doorgaans opgebouwd uit hoofdstukken die weer onderverdeeld zijn in paragrafen. Houd de titels van de hoofdstukken en paragrafen kort en zorg ervoor dat de titel de essentie weergeeft van het betreffende hoofdstuk of de betreffende paragraaf. Vanzelfsprekend zijn de titels identiek aan die in de inhoudsopgave. Voor een natuurwetenschappelijk onderzoek ligt de verslaglegging vast in paragrafen volgens bijlage 4. Tabellen en figuren zijn uitstekende middelen om overzichtelijk en compact een hoeveelheid informatie aan de lezer aan te bieden. Ze moeten worden voorzien van een volgnummer en een titel. Wanneer een tabel of figuur niet door jezelf is opgesteld, moet je de bron vermelden. In de tekst zelf verwijs je naar de figuur of tabel. Het is gebruikelijk de hoofdtekst af te sluiten met één of enkele conclusies. Sluit in de conclusie aan bij de onderzoeksvragen in de inleiding. De conclusie is als het ware het antwoord op de onderzoeksvragen Samenvatting In de samenvatting komt geen nieuwe informatie meer aan bod. De samenvatting is een korte, kernachtige weergave van de inhoud van de hoofdtekst met onder meer de hoofdconclusies van het onderzoek. Literatuurverwijzingen, citaten, tabellen en figuren horen niet in een samenvatting thuis Literatuurlijst Wanneer je literatuur over het onderwerp hebt bestudeerd, kun je een stuk tekst van een andere schrijver in je eigen woorden weergeven. Dit noemt men parafraseren. Na een parafrase moet tussen haakjes worden vermeld van wie en uit welk jaar de brontekst afkomstig is. Citeren is het letterlijk overnemen van andermans tekst. Soms is het gewenst een stuk tekst uit de (vak)literatuur letterlijk over te nemen. Een citaat plaats je altijd tussen aanhalingstekens, gevolgd door een vermelding tussen haakjes van de naam van de schrijver en het verschijningsjaar. De literatuurlijst is alfabetisch naar eerste auteur gerangschikt. Wanneer meer auteurs een boek hebben geschreven moet je de achternamen van alle auteurs voluit vermelden. De rangorde van verschillende publicaties van één auteur gebeurt chronologisch. Het Harvard-systeem geeft aan hoe dat moet (zie bijlage 3). Handleiding profielwerkstuk Bonnefanten College Maastricht 15

16 Bijlagen In een bijlage kan informatie worden opgenomen die voor de lezer de moeite waard is, maar te gedetailleerd is om in de hoofdtekst op te nemen. Bijvoorbeeld een samenvatting van een interview, gebruikte vragenlijsten, uitgebreide tabellen of een verstuurde brief. In het algemeen geldt: beperk het aantal bijlagen Typografische verzorging Het verslag moet duidelijk leesbaar zijn. Het resultaat dient zowel op papier in tweevoud als digitaal te worden ingeleverd, tenzij dit niet mogelijk is en hierover met de docent andere afspraken zijn gemaakt. Het tweede papieren exemplaar wordt door de docent bij de teamleider ingeleverd. Let goed op je spelling en het gebruik van leestekens. Vaak zal de spellingscontrole in het tekstverwerkingsprogramma niet alle fouten eruit halen. Lees daarom je eigen teksten altijd nauwkeurig door en laat je tekst ook door iemand anders lezen voordat je deze definitief bij je docent inlevert. Je kunt met illustraties werken om je verhaal verder te onderbouwen of te verlevendigen: tabellen, grafieken, grafische kaarten, citaten, foto's, cartoons en dergelijke. Zorg ervoor dat de illustraties functioneel zijn en zorg voor een juiste bronvermelding en onderschrift. Tot slot: Schrijven valt niet mee. Alles in één keer goed op papier zetten is onmogelijk. Je zult herhaaldelijk moeten herschrijven, maar dat is niet erg. Uiteindelijk krijgt je profielwerkstuk steeds meer vorm en bereik je inhoudelijk het gewenste niveau. Handleiding profielwerkstuk Bonnefanten College Maastricht 16

17 4.2. De mondelinge presentatie Voor mondelinge presentaties zijn veel variaties te bedenken. Elke presentatievorm kent een aantal aandachtspunten waarmee je de kans op succes vergroot. Afhankelijk van de vorm die je gebruikt, maak je een selectie van de punten die hierna staan genoemd. Het is niet zo dat alle presentaties hetzelfde zullen zijn. Elke leerling zal een eigen manier van presenteren ontwikkelen die het beste bij hem of haar past De voorbereiding De voorbereiding is het halve werk. Zorg dat je goed op de hoogte bent van het onderwerp van je presentatie. Je kunt de tekst van de mondelinge presentatie op papier zetten, maar lees de tekst tijdens de presentatie niet voor. Leer de tekst ook niet van buiten. Daar wordt de presentatie snel saai van. Zet bij voorkeur een paar trefwoorden op papier (niet meer dan een half A-4tje) en gebruik dat tijdens je presentatie als geheugensteuntje. Regel minstens een week van tevoren het tijdstip van je presentatie, de ruimte, stoelen, tafels en de media. Zorg dat op de dag van de presentatie alles op tijd klaar staat en de apparatuur werkt. Het is jouw verantwoordelijkheid dat de presentatie goed verloopt Gebruik van hulpmiddelen tijdens de presentatie Gebruik het digitale bord en andere hulpmiddelen doelmatig, als ondersteuning. Beperk de hoeveelheid tekst op een dia. Probeer je dia s van tevoren uit op leesbaarheid. Als je een Power Point presentatie gebruikt, doe dit dan ook rustig: geef je publiek de tijd om de dia te lezen en ga deze niet voorlezen. Als je tijdens je presentatie beeldmateriaal laat zien, praat er dan niet doorheen. Zorg dat je controleert of alles werkt. Handleiding profielwerkstuk Bonnefanten College Maastricht 17

18 De presentatie zelf - Als er mensen in het publiek zitten die jou niet kennen, begin dan met jezelf voor te stellen. - Vertel aan het begin van je presentatie wanneer het publiek vragen mag stellen: het publiek mag je voortdurend onderbreken, of tussentijds vragen stellen wanneer jij dat aangeeft of aan het eind van je presentatie pas vragen stellen. Dit laatste heeft de voorkeur. Wat je ook afspreekt, houd je daar aan. - Houd je goed aan de tijdafspraken: begin op tijd en stop op tijd. - Begin je presentatie met kort aan te geven wat het onderwerp is van je presentatie. Vertel daarna je verhaal. Sluit af met een korte samenvatting van wat je hebt verteld. - Vertel geen zaken die je publiek al weet. - Pas je taalgebruik aan het publiek aan. Zo moet je geen uitdrukkingen gebruiken die het publiek niet kent. Probeer zo natuurlijk mogelijk te praten. - Spreek langzaam en duidelijk. - Houd oogcontact met je publiek. - Blijf niet zitten en sta niet stokstijf stil voor je publiek, maar loop gerust heen en weer. Zorg dat iedereen uit je publiek je kan blijven zien. - Wanneer iemand uit het publiek een vraag stelt, herhaal dan de vraag, want misschien heeft niet iedereen de vraag gehoord. Wanneer je het antwoord op een vraag niet weet, zeg dat dan gerust en vraag of iemand anders in het publiek het antwoord wel weet. - Sluit je presentatie positief af, met een korte, krachtige zin. Bij een mondelinge presentatie is de zogenaamde non-verbale communicatie minstens zo belangrijk als de verbale communicatie. Het overkomen van de boodschap wordt voor het grootste deel bepaald door de manier waarop je communiceert: het publiek onthoudt maar matig wat je vertelt, maar onthoudt wel goed hoe je beweegt, hoe je de sheets gebruikt, of je de zaal inkijkt en of je vriendelijk en enthousiast bent! Presentatie in duo s Bij een duo-presentatie is het belangrijk dat elk leerling precies weet wat hij of zij moet doen, zowel vooraf en tijdens als na de presentatie. Stem de inhoud goed op elkaar af. Spreek af hoeveel spreektijd iedereen krijgt. Oefen de presentatie met elkaar Na afloop van de presentatie Direct na afloop van de presentatie is een goed moment om materiaal uit te delen, bijvoorbeeld een samenvatting van je presentatie. Zorg dat je voor iedereen genoeg materiaal bij je hebt. Handleiding profielwerkstuk Bonnefanten College Maastricht 18

19 5. De beoordeling Zowel het doorlopen proces als het opgeleverde product van een profielwerkstuk worden beoordeeld. Daarbij word je beoordeeld op: - Informatievaardigheden (informatie verzamelen en verwerken). - Onderzoeksvaardigheden en/of ontwerpvaardigheden. - Presentatievaardigheden. Tijdens het maken van het profielwerkstuk heb je voortgangs- en beoordelingsgesprekken met de docent. Je moet zelf het initiatief nemen voor een voortgangsgesprek. Voortgangsgesprekken zijn bedoeld om tussentijdse resultaten te evalueren en, indien nodig, bij te sturen. Daarnaast zijn er drie beoordelingsgesprekken. Aan de hand van tussenproducten zoals het plan van aanpak, het logboek, tussentijdse resultaten, het concept van een presentatie en dergelijke wordt het doorlopen proces en het eindproduct beoordeeld. Onderstaande tabel geeft een overzicht van de voortgangs- en beoordelingsgesprekken. Fasering Gespreksonderwerpen Status gesprek Informatiebronnen Meetinstrumenten en data Oriëntatie- en keuzefase Onderwerpskeuze Stap 1 Onderzoeksvraag Stap 2 en 3 Voortgang Het onderwerp, de eerste opzet van het onderzoek Keuzeformulier inleveren op Ma 13 juni 2017 Werkplanfase Onderzoeksplan Stap 4 Voortgang Werkplan, plan van Aanpak, logboek Uiterlijk afronden medio sep Uitvoeringsfase Aan de hand van het logboek de voortgang bespreken Stap 5 Beoordeling 1 Plan van Aanpak Logboek Uitwerkingen Beoordelingslijst I cijfer (gewicht 0%) medio okt Uitwerkingsfase Tussenverslag en opzet presentatie; uitwerking van onderzoeksresultaten Stap 6 Beoordeling 2 Plan van Aanpak Logboek Uitwerkingen Beoordelingslijst II cijfer (gewicht 25%) medio jan Presentatiefase Voortgang presentatie Stap 7 Voortgang Plan van Aanpak Logboek en conceptversie presentatie Concept presentatie uiterlijk inleveren op medio feb Presentatie en eindbeoordeling Beoordeling 3 Definitieve versie Beoordelinglijst III cijfer (gewicht 75%) medio mrt Afronding Eindgesprek met begeleider Evaluatie Definitieve versie In de periode van maart 2018 Handleiding profielwerkstuk Bonnefanten College Maastricht 19

20 De beoordeling vindt plaats aan de hand van beoordelingslijsten. Een beoordelingslijst bestaat uit een aantal beoordelingsaspecten. Elk beoordelingsaspect wordt met onvoldoende, voldoende of goed gewaardeerd. Bij sommige beoordelingsaspecten kan de beoordelaar, wanneer er een onvoldoende op dat aspect is gegeven, een zogenaamde no-go -beslissing nemen. Bijvoorbeeld wanneer de onderzoeksvraag onduidelijk is, is het niet verantwoord dat je verder gaat. Je zult immers in latere instantie alsnog in de problemen komen, met alle gevolgen van dien! Wanneer je een no-go krijgt op een beoordelingsaspect, moet je dat onderdeel opnieuw doen, totdat het voldoende wordt beoordeeld. In bijlage 5 staan de beoordelingsaspecten waarop je wordt beoordeeld. Tevens is aangegeven bij welke aspecten een no-go -beslissing kan worden genomen. Voor zowel vwo als havo worden tussentijdse beoordelingen en de eindbeoordeling uitgedrukt in een cijfer. Indien de voortgang niet naar behoren is en/of indien je je niet houdt aan de met de begeleider gemaakte afspraken, volgt hierover rapportage aan de teamleider. Zonodig worden passende maatregelen genomen. Als je het niet eens bent met de eindbeoordeling, kun je tot uiterlijk 2 weken na ontvangst van je eindbeoordeling, bezwaar aantekenen door een brief te schrijven aan de examencommissie. In de brief beargumenteer je je bezwaar. Zie hiervoor ook het examenreglement. Handleiding profielwerkstuk Bonnefanten College Maastricht 20

21 Bijlage 1: Keuzeformulier Profielwerkstuk 2017/2018 Inleveren voorzien van goedkeurende paraaf van de begeleidende docent uiterlijk 13 juni 2017, vóór uur in de brievenbus bij de Servicebalie. Voorkeur 1 Naam:.. Klas: Profiel.. Partner:.. Klas: Profiel.. Vak:.. Inleverdatum:.. Onderwerp:... Ik kies dit onderwerp omdat... Ik heb het onderwerp kort besproken met:..(naam docent).(paraaf docent) Nadere omschrijving van het onderwerp: Het heeft te maken met het vak omdat Hoofdvraag (eventueel aangevuld met deelvragen).. Voorkeur 2 Naam:.. Klas: Profiel.. Partner:.. Klas: Profiel. Vak:.. Onderwerp:... Ik kies dit onderwerp omdat.. Ik heb het onderwerp kort besproken met:..(docent) (paraaf docent) Nadere omschrijving van het onderwerp: Het heeft te maken met het vak omdat Hoofdvraag (eventueel aangevuld met deelvragen)... Handleiding profielwerkstuk Bonnefanten College Maastricht 21

22 Bijlage 2a: Het Plan van Aanpak bij een natuurwetenschappelijk onderzoek Onderzoeksplan Hoofdvraag (event. bijstellen) Deelvragen (event. bijstellen) Hypothesen Verwachtingen Werkwijze Methode Informatiebron Hulpmiddelen Presentatievorm Taakverdeling Tijdplan Activiteit Informatie verzamelen uit de literatuur en inlezen van het onderwerp Onderzoeksopzet uitwerken en proefopstelling maken Proeven uitvoeren en gegevens (data) verzamelen Mei/ Juni Wanneer? Maand, week Sep. Okt. Nov. Dec. Jan. Feb. Mrt. Sep. Okt. Nov. Dec. Jan. Feb. Mrt. Sep. Okt. Nov. Dec. Jan. Feb. Mrt. Gegevens ordenen en verwerken Sep. Okt. Nov. Dec. Jan. Feb. Mrt. Schriftelijke presentatie en mondelinge toelichting Sep. Okt. Nov. Dec. Jan. Feb. Mrt. Handleiding profielwerkstuk Bonnefanten College Maastricht 22

23 Bijlage 2b: Het Plan van Aanpak bij een meer theoretisch onderzoek dat vooral beschrijvend van aard is Onderzoeksplan Hoofdvraag (event. bijstellen) Deelvragen (event. bijstellen) Hypothesen Verwachtingen Werkwijze Methode Informatiebron Hulpmiddelen Presentatievorm Taakverdeling Tijdplan Activiteit Informatie verzamelen uit de literatuur en inlezen van het onderwerp Onderzoeksopzet uitwerken en vaststellen welke gegevens en hulpmiddelen nodig zijn Mei/ Juni Wanneer? Maand, week Sep. Okt. Nov. Dec. Jan. Feb. Mrt. Sep. Okt. Nov. Dec. Jan. Feb. Mrt. Gegevens (data) verzamelen Sep. Okt. Nov. Dec. Jan. Feb. Mrt. Gegevens ordenen en verwerken Sep. Okt. Nov. Dec. Jan. Feb. Mrt. Schriftelijke presentatie en mondelinge toelichting Sep. Okt. Nov. Dec. Jan. Feb. Mrt. Handleiding profielwerkstuk Bonnefanten College Maastricht 23

24 Bijlage 3 Het Harvard-systeem van bronvermelding Als je in een werkstuk of andere opdracht gebruik maakt van teksten van een ander, dan moet je aangeven van wie die tekst is. Met andere woorden: je moet verwijzen naar de bron. Als dat een citaat is, dan zet je het betreffende zinsdeel tussen aanhalingstekens. Schrijf je iets op dat de strekking van een verhaal weergeeft, dan kun je die aanhalingstekens weglaten. In beide gevallen geef je tussen ronde haken aan van wie de uitspraak is, gevolgd door het jaartal van publicatie en tot slot (indien mogelijk) het paginanummer. Voorbeeld van een verwijzing in de tekst: Hoewel men in West-Europa de mond vol heeft van 'economische hulp' en 'integratie' met Oost-Europa "... houdt men de tariefmuren hoog opgetrokken en probeert men van de overschotten af te komen." (De Groot 199 1,p. 8). Notaties in de bronnenlijst a.d.h.v. bovenstaand voorbeeld: De bronnenlijst wordt helemaal achter in het document opgenomen. Er wordt alfabetisch gerangschikt op achternaam (zoals in het telefoonboek). In de literatuurlijst staan alle gebruikte verwijzingen. Niet worden opgenomen: Teksten die wel bestudeerd zijn, maar uiteindelijk niet gebruikt zijn in de tekst. Zeer algemene, voor iedereen toegankelijke bronnen, zoals woordenboeken, atlassen, tenzij deze onderwerp zijn van de studie. Bepaal eerst waar je "geleende" uitspraak vandaan komt. Zoek dan in de lijst hieronder de juiste categorie. Doe dan hetzelfde als in dit voorbeeld. Literatuur (boeken): Groot, S. de (1991), "Oekraïne in de klem", Groningen, Wolters-Noordhoff. Artikelen uit tijdschriften: Groot, S. de (1991), "Oekraïne in de klem", in: Geografie Educatief, Jaargang 5, vierde kwartaal, pp Artikelen uit verzamelde werken: Groot, S. de (1991), " Oekraïne in de klem", in: De Vries,"Oost-Europa in beweging", Groningen Wolters-Noordhoff pp Krantenartikelen: Groot, S. de (1991), "Oekraïne in de klem", in: NRC Handelsblad '91. Ongepubliceerd werk (dissertatie, nota, circulaire, etc.): Groot, S. de (1991), "Oekraïne in de klem", promotieonderzoek Regionale Geografie, Faculteit Ruimtelijke Wetenschappen, Universiteit Utrecht '91. Internet: Groot, S. de (1996), "Oekraïne in de klem" '96. Handleiding profielwerkstuk Bonnefanten College Maastricht 24

25 Ongeschreven bronnen: - Interviews Groot, S. de (1991), interview over de knelpunten tussen de EU en Oekraïne, door Jansen, Eindhoven, TV/Radio Groot, S. de (reg.) (1991), radioproductie " Oekraïne in de klem", Hilversum. KRO, Auteurs: o Er is sprake van twee auteurs: Groot, S. de & J.P. de Vries (1991), " Oekraïne in de klem", Groningen. Wo1ters-Noordhoff o Er is sprake van meer dan twee auteurs: Groot, S. de et al (1991), " Oekraïne in de klem", Groningen: Wo1ters-Noordhoff o Auteur is onbekend: Anoniem (1991), " Oekraïne in de klem", in: NRC handelsblad '91. o Auteur is onbekend maar persbureau is wel bekend (krantenartikelen): REUTER (1991), " Oekraïne in de klem", in. NRC Handelsblad '91. o Auteur is onbekend maar instantie (publicist, uitgever, etc.) is wel bekend: Atlantische Commissie (1991), "Oekraïne in de klem", lesplan voor bovenbouw MO, Den Haag, Atlantische Commissie. o Redactie of samenstellers zijn bekend: Groot, S. de (red./samst.) (1991), " Oekraïne in de klem", Groningen, Wolters-Noordhoff. o Er is behalve een auteur sprake van een vertaler: Ross, C. P., vert.: S. de Groot (1991), " Oekraïne in de klem", Groningen, Wo1ters-Noordhoff. (De oorspronkelijke auteur wordt in de tekst verwezen, dus:... (Ross 1991, p.8)) Jaartal is onbekend: Groot, S. de (onbekend), " Oekraïne in de klem", Groningen, Wolters-Noordhoff. Meerdere publicaties van dezelfde auteur in hetzelfde jaar, o Op datum: Groot, S. de (1991 a), "Verre vrienden", NRC Handelsblad '91. Groot, S. de (1991 b), "De Nieuwe zijderoute," NRC Handelsblad Groot, S de (1991 c), " Oekraïne in de klem", NRC Handelsblad o Als dat niet kan, dan alfabetisch op titel: Groot, S. de (1991 a),"de Nieuwe zijderoute", Groningen, Wolters-Noordhoff. Groot, S. de (1991 b),"verre vrienden", Groningen, Wolters-Noordhoff. Handleiding profielwerkstuk Bonnefanten College Maastricht 25

26 Er is slechts een gedeelte van een boek bestudeerd: Groot, S. de (1991), " Oekraïne in de klem", hieruit: hoofdstuk 4, Tariefmuren, Groningen: Wolters-Noordhoff, pp.51-67, Gebruik dit systeem alleen voor belangrijke uitspraken, beweringen of passages. Naar algemene, voor iedereen bekende uitspraken hoeft niet verwezen worden. Voor extra toelichting kun je terecht bij je begeleider. Handleiding profielwerkstuk Bonnefanten College Maastricht 26

27 Bijlage 4 Uitwerkingsfase: Schriftelijk verslag 0 Titel / opschrift Laat hierin kort het onderwerp tot uiting komen waarop het experiment betrekking heeft. 1 Inhoudsopgave Verwijzing naar de onderdelen van het verslag met paginanummer. 2 Samenvatting Dit betreft een samenvatting vooraf waarin heel in het kort de doelstelling, methode, resultaten en conclusies van het experiment beschreven staan (hoogstens tien regels). Dit is bedoeld om iemand snel te informeren over de aard en de bruikbaarheid van het experiment voor verder onderzoek. 3 Inleiding 3.1 Theoretische inleiding Kort en zakelijke achtergrondinformatie over onderwerpen die betrekking hebben op het experiment (op inhoud, materiaal en werkwijze). Tevens motivatie van de onderwerpkeuze en informatie over eerder uitgevoerde nauwverwante experimenten. 3.2 Probleemstelling/vraagstelling, doel van de proef Het formuleren van de vraag waarop men met behulp van het experiment antwoord wil krijgen. 3.3 Uitgewerkte hypothese en voorspelling Voordat men aan een experiment begint heeft men een idee over de uitkomst. Werk de hypothese uit en onderbouw deze met argumenten (op basis van gegevens uit de literatuur). Uit de hypothese volgt een voorspelling (als., dan ). 4. Materiaal en methode De gebruikte materialen en apparatuur - de proefopstelling - de omstandigheden - de inwerktijd van reagentia - de recepten - de aard, frequentie en duur van de metingen - etc.: geef precies aan wat en hoe je het experiment uitgevoerd hebt. Handleiding profielwerkstuk Bonnefanten College Maastricht 27

28 5. Resultaten Een objectieve weergave van de resultaten. Sommige experimentele resultaten kunnen alleen beschreven worden, andere kunnen exact gemeten worden en in tabel- of diagramvorm vastgelegd worden. Zorg in ieder geval voor een overzichtelijk, duidelijk en leesbaar geheel. Let wel: Ook resultaten die niet in overeenstemming zijn met de verwachting zijn resultaten en moeten derhalve opgenomen worden in het verslag. En conclusies horen niet in dit onderdeel thuis! 6. Discussie Dit onderdeel bevat de interpretatie van de gevonden resultaten 6.1 Conclusie Hier wordt weergegeven in hoeverre de gevonden uitkomsten in overeenstemming zijn met de verwachting (hypothese en voorspelling) die men had. Er volgt een bevestiging dan wel een verwerping van de hypothese. Er moet een bijgestelde dan wel nieuwe hypothese geformuleerd worden (zie ook 6.2). 6.2 Suggesties voor vervolgonderzoek Uit de gevonden resultaten en conclusies zijn allicht nieuwe vragen voortgekomen. Hierop moet worden ingegaan met suggesties voor verder onderzoek. 6.3 Wat ging er mis? Indien er iets is misgegaan worden de oorzaken hiervan opgespoord. Tevens kan worden aangegeven wat beter of anders gekund had. 7 Bronvermelding / literatuur Zie bijlage 3: Het Harvard-systeem van bronvermelding. 8 Evaluatie Oordeel en terugblik op de gehele profielwerkstukperiode. Handleiding profielwerkstuk Bonnefanten College Maastricht 28

29 Bijlage 5 Beoordelingslijst I Naam leerling: Beoordelingsaspecten (alleen vragen die van toepassing zijn invullen) 1. Wat is de informatieve kwaliteit van het logboek? no go /go O / V / G Geeft het logboek een duidelijk beeld van wat de leerling gedaan heeft? Zijn de gemaakte keuzes voldoende onderbouwd? Denk daarbij aan: - Gemaakte keuzes - Motivering van de keuzes - Overzichtelijkheid - Volledigheid 2. Komt in het onderwerp/ontwerp het gekozen vak(ken) uit no go /go O / V / G het profieldeel tot uitdrukking? Denk daarbij aan: - Herkenbaarheid van vakken - Past het in het profiel 3. Heeft het onderwerp/ontwerp no go /go O / V / G een vakinhoudelijk niveau dat past bij het schooltype 4. Heeft de onderzoeksvraag een vakinhoudelijk no go /go O / V / G niveau dat past bij het schooltype 5. Is er een duidelijk verband tussen de no go /go O / V / G onderzoeksvraag en het onderwerp? 6. Hoe origineel en/of creatief is het onderwerp/ontwerp? no go /go O / V / G 7. Is de voorlopige onderzoeksvraag no go /go O / V / G opgesplitst in relevante deelvragen? 8. Is het onderzoek uitvoerbaar en haalbaar? no go /go O / V / G 9. Is het onderwerp voldoende afgebakend? no go /go O / V / G 10. Zijn de deelvragen voldoende gerelateerd no go /go O / V / G aan de hoofdvragen? 11. Wordt / is de juiste terminologie gebruikt? no go /go O / V / G 12. Zijn bij de voorlopige onderzoeksvraag no go /go O / V / G passende hypothesen opgesteld? Denk daarbij aan overeenstemming met de theorie _ Handleiding profielwerkstuk Bonnefanten College Maastricht 29

30 13. Hoe is de relatie tussen de theorie en de hypothese? no go /go O / V / G 14. Is er voldoende diepgang? no go /go O / V / G _ 15. Is er een duidelijk en realistisch plan van aanpak gemaakt no go /go O / V / G qua uitvoerbaarheid en planning? 16. Geeft de opzet van de gekozen onderzoeksmethode no go /go O / V / G en/of voorgestelde proefopstelling antwoord op de (voorlopige) onderzoeksvraag en deelvragen? 17. Verzamelt de leerling de juiste (meet)gegevens? no go /go O /V / G 18. Heeft de leerling een goed overzicht van geschikte no go /go O / V / G en betrouwbare informatiebronnen? 19. In welke mate heeft de leerling zelfstandig gewerkt? no go /go O / V / G Denk daarbij aan: - Is met waardevolle ideeën gekomen 20. Indien van toepassing, wat is de bijdrage aan het no go /go O / V / G groepswerk geweest? Handleiding profielwerkstuk Bonnefanten College Maastricht 30

31 Beoordelingslijst II Naam leerling: Beoordelingsaspecten (alleen vragen die van toepassing zijn invullen) 1. Wat is de informatieve kwaliteit van het logboek? no go /go O / V / G Geeft het logboek een duidelijk beeld van wat de leerling gedaan heeft? Zijn de gemaakte keuzes voldoende onderbouwd? Denk daarbij aan: - Gemaakte keuzes - Motivering van de keuzes - Overzichtelijkheid - Volledigheid 2. Blijkt er authenticiteit uit het logboek, het gesprek en de no go /go O / V / G verzamelde informatie? 3. Ligt de leerling op schema? no go /go O / V / G 4. Heeft de leerling geschikte informatiebronnen aangeboord no go /go O / V / G en/of experimenten juist uitgevoerd en, indien nodig, de onderzoeksvraag bijgesteld? 5. Hoe is het onderzoek vaktechnisch uitgevoerd? no go /go O / V / G 6. Heeft de leerling uit de informatiebronnen de relevante no go /go O / V / G informatie gehaald c.q. zijn voldoende waarnemingen verricht en (meet)gegevens verzameld? Vakspecifieke afspraken:. Heeft de leerling zich gehouden aan bovenstaande vakspecifieke afspraken? Heeft de leerling de informatie/meetresultaten geordend, no go /go O / V / G geschematiseerd en gestructureerd? 8. Geeft het concept-werkstuk vertrouwen in een goede no go /go O / V / G afronding? 9. Blijkt uit het gesprek en de verzamelde en bewerkte no go /go O / V / G Informatie dat de leerling de vakinhoudelijke problematiek en achtergrond begrepen heeft? 10. Is de conclusie gebaseerd op de verzamelde informatie / no go /go O / V / G resultaten/bevindingen van het onderzoek? 11. Is er een antwoord gegeven op de onderzoeksvraag? no go /go O / V / G 12. In welke mate heeft de leerling zelfstandig gewerkt? no go /go O / V / G 13.Indien van toepassing: wat is de bijdrage aan het groepswerk no go /go O / V / G geweest? Handleiding profielwerkstuk Bonnefanten College Maastricht 31

32 Beoordelingslijst III (schriftelijk verslag) Naam leerling: Beoordelingsaspecten (alleen vragen die van toepassing zijn invullen) 1. Hoe beoordeelt u de inleiding? O / V / G Denk daarbij aan: - Introductie van het onderwerp - formulering van de vraagstelling(en) 2. Hoe beoordeelt u de hoofdtekst? O / V / G Denk daarbij aan: - Ingaan op de hoofdvraag - Beschrijving van de onderzoeksopstelling en -uitvoering - Feiten worden niet als meningen gepresenteerd of omgekeerd - Leerling beperkt zich niet tot weergave van bronnencertificaten, maar geeft uiteenzettend, betogend, beschouwend antwoord op de vraagstelling - Waarheidsgehalte - Correcte en begrijpelijke weergave van bronnen en feitelijkheden - Adequate uitwerking van de onderzoeksresultaten 3. Hoe beoordeelt u het slot? O / V / G Denk daarbij aan: - Correcte samenvatting van de inhoud van het middenstuk - Antwoord op de hoofdvraag/deelvragen verkregen - Goed bij de vraagstelling aansluitende conclusie - Een eigen mening over het onderwerp 4. Is er voldaan aan de eisen die gesteld zijn in hoofdstuk 4 O / V / G van de handleiding? Denk daarbij aan: - Logische opbouw van de tekst - Overzicht informatiebronnen/literatuurverwijzing - Omvang volgens afspraak - Zorg besteed aan afwerking-illustraties-kantlijnen-lay-out - Juiste indeling van het natuurwetenschappelijk verslag (bijlage 4) 5. Ziet het verslag er verzorgd uit? O / V / G 6. Het taalgebruik is: O / V / G Denk daarbij aan: - Duidelijk/begrijpelijk (eigen woordgebruik) - Afgestemd op de doelgroep en de tekstsoort - De spelling en interpunctie zijn correct gebruikt Handleiding profielwerkstuk Bonnefanten College Maastricht 32