Stotteren op de basisschool. Annelies Mobach Logopedist-stottertherapeut

Transcriptie

1 Stotteren op de basisschool Annelies Mobach Logopedist-stottertherapeut

2 Inhoud presentatie Update stotteren: Klinische werkmodel Basisfeiten over stotteren & prognose Therapie Hulpvragen van kinderen die stotteren, hun ouders en de leerkrachten tijdens de basisschool Adviezen & tips aan ouders en kinderen Campagne Wereldstotterdag 2017

3 Klinische werkmodel - Ad Bertens Zwakke aanleg voor timing van het spraak-taalproces Toenemende spanning Factoren in omgeving en kind: Spanning Snelheid Belemmeringen Her her her herhalen Vvvvvvvverlengen + Interne vergelijking: ik wil niet stotteren Fight Flight Freeze temperament opvoeding tijdsdruk gebrekkige taalvaardigheid ziekte/ vermoeidheid

4 Stotteren & erfelijkheid Neurologische ontwikkelingsstoornis Genmutaties in families die stotteren aangetoond* Subtiele verschillen in de structuur en functie van de hersenen** Als één van beide ouders stottert, heeft hun kind 25% kans dat het ook gaat stotteren. Herstelpatroon van de familie, kans op herstel bij kind 65% Hoe minder stotteren voorkomt in de familie => grotere kans op herstel Bron: *Ned Tijdschr Geneeskd. 2011;155:A3514 **Research Updates in Neuroimaging Studie of children who stutter, Soo-Eun Chang

5 Basisfeiten over stotteren/prognose Start stotteren: tussen 2-5 jaar Prevalentie: 5% - 8,5 %* van alle kinderen stottert wel eens Het risico op blijvend stotteren neemt toe als het stotteren na 9-12 maanden geen duidelijk herstel is** Meisjes herstellen sneller/vaker dan jongens van stotteren 1% van de kinderen ontwikkelt chronisch stotteren => basisschool Meisjes - jongens 1 : 4 Bron: *Ned Tijdschr Geneeskd. 2011;155:A3514 ** artikel Marie-Christine, Volkskrant 15

6 Basisfeiten: stotteren op basisschool Mogelijke oorzaken van toename van stotteren op de basisschool: disbalans tussen demands en capacities van kind verwachtingen van ouders/kind ontwikkelen van metacognitief vermogen hogere motorische en cognitieve eisen doorlopende taalontwikkeling spreektempo wordt hoger in de puberteit Stotteren op latere leeftijd => 5 jaar Doorverwijzen naar logopedist-stottertherapeut na 3 maanden geen resultaat

7 Stotteren en therapie Mate van last en hulpvraag vaststellen DCM/Lidcombe/Mini Kids bij groep 1 en 2 Vanaf groep 3 richt de behandeling zich steeds meer op de vier componenten, gedachten, emotie, gedrag en omgeving. Ouders minimaal 50% aanwezig bij behandeling Risicofactoren stotteren uitvragen, o.a. vragen over pesten

8 hulpvraag cliëntje

9 Hulpvragen van kinderen en hun ouders tijdens de basisschool Niet willen vertellen in de kring => groep 1 & 2 Kinderen doen me na/plagen => groep 3 Stotteren is lastig bij hardop lezen, ik kan het AVI niveau niet halen => groep 4 Ik durf geen antwoorden te geven in de klas want ze lachen mij uit, => groep 6 Een spreekbeurt is eng dan horen ze mij stotteren => groep 6 Ik ben bang dat ze gaan pesten op de middelbare school => groep 8

10 Problemen van leerkrachten Groep 1 & 2: hoe betrek ik het kind in een kringgesprek Groep 3: hoe ga ik om met het lezen, hoe test ik het leesniveau Groep 4 8: hoeveel beurten geef ik een kind dat stottert? Wat doe ik met de spreekbeurt?

11 Stotteren en het kringgesprek Stel gesloten vragen: ja en nee Stel keuze vragen: kort antwoord Laat het kind een voorwerp meenemen om te laten zien en/of iets bij te vertellen Praat extra langzaam

12 Stotteren en lezen DMT en AVI leesteksten Groep 3, preventie Groep 4-8, trainen Tips zoals fluisteren, tijdsdruk achterwege laten DMT niet verplicht Alternatief: Cito Leestechniektoetsen Hardop lezen in de klas

13

14 Stotteren en spreekbeurt Extra spannend als je stottert Een spreekbeurt over stotteren Samen voorbereiden/uitvoeren: - Spreekbeurthulp Ad Bertens - Lesprogramma Stotteren Ilanda en Irma

15 Stotteren en pesten Kinderen die stotteren worden meer gepest Vragenlijst over plagen en pesten TBQ-CS afnemen volgens de richtlijn Gebruiken om open over pesten te praten Geef informatie over pesten Wat kun je doen om het te laten stoppen Voor jezelf opkomen

16

17 TBQ-CS* vragenlijst plagen - pesten Doelgroep: basisschoolkinderen Deel 1: plagen en pesten met stotteren op school Deel 2: plagen en pesten met andere dingen op school Bron: *Marylin Langevin, 201 ; vertaald door Kwaliteitskring 7 Erasmus Rotterdam. Lijst beschikbaar op

18 TBQ-CS vervolg Plagen en pesten met STOTTEREN, op school : 1. Ben je ooit op school geplaagd/gepest met je stotteren? nooit soms vaak heel vaak 2. Hoe vaak ben je de afgelopen 6 maanden op school geplaagd/gepest met je stotteren? minder dan 1 keer per week 1 of 2 keer per week op de meeste dagen iedere dag

19 Stotteren in groep 8 Van wie komt de hulpvraag Op weg naar de brugklasgroep Over stotteren durven praten Voor jezelf opkomen Ondersteunen van elkaar Voorlichtingsmateriaal

20 22 oktober Wereldstotterdag 2017 Nederlandse Federatie Stotteren Thema 2017: Tips voor ouders Transfer en nazorg Poster, flyer, folders, vlogs folder over lezen, pesten Filmpje Marinda en Tibor, tip 2 4-daags stotterkamp voor kinderen van 6-14 jaar, febr. Heerlen

21

22

23 Stotteren en nascholing Cursussen Hogescholen Cursussen georganiseerd door stottertherapeuten

24 Interessante links

25

26 Stotteren op de basisschool Vragen Waar lopen jullie tegenaan? Als je nog vragen hebt dan kun je me altijd mailen;