Geheugenklachten als bijwerking van Electroconvulsieve Therapie (ECT) Informatie voor patiënten en hun naaste(n)

Transcriptie

1 Geheugenklachten als bijwerking van Electroconvulsieve Therapie (ECT) Informatie voor patiënten en hun naaste(n)

2

3 Patiënten die een electroconvulsieve therapie (ECT) ondergaan, kunnen last krijgen van geheugenklachten als bijwerking. Bijwerkingen zijn onbedoelde gevolgen van een op zichzelf juiste behandeling. In deze informatiebrochure vindt u informatie over deze geheugenklachten en tips om hier mee om te gaan. Voor algemene informatie over ECT en andere bijwerkingen verwijzen wij u naar de informatiebrochure Electro Convulsie Therapie. Geheugenklachten tijdens de ECT Gedurende de ECT-behandeling geven mensen regelmatig aan last te hebben van geheugenklachten. Het gaat vooral om klachten op het gebied van het geheugen voor gebeurtenissen. De één heeft er meer last van dan de ander. Het kan zijn dat u zich niet meer geheel weet te herinneren wat er tijdens of vlak vóór de ECT gebeurd is, of dat u zich zaken van wat langer geleden minder goed kan herinneren. Meestal gaat het om meer recente herinneringen. U kunt door de ECT meer moeite hebben om nieuwe informatie op te slaan in het geheugen, zoals informatie uit een gesprek. Dit is het sterkst aanwezig in de eerste dagen na de ECT. Daarnaast geeft ECT een tijdelijk effect op het tempo van informatie verwerken; dit gaat trager. Hierdoor heeft u meer tijd nodig om bijvoorbeeld informatie op te nemen, te denken en om te spreken. Geheugenklachten na de ECT behandelperiode Na afronding van de ECT-behandeling verbetert bij de meeste patiënten het geheugen binnen een aantal weken vanzelf. Het herinneren van meer recente dingen en van gebeurtenissen uit de periode vóór de ECT keert dan weer terug tot het oude niveau. Ook het kunnen inprenten van nieuwe informatie herstelt zich weer. Een deel van de patiënten heeft een jaar na het stoppen van de ECT nog klachten over het geheugen. Deze geheugenklachten betreffen meestal de periode waarin de ECT werd gegeven (of kort daarvoor). Heel soms kan men zich ook gebeurtenissen uit een verder verleden minder goed herinneren. 1

4 Oorzaken Waarom geheugenklachten een bijwerking zijn van ECT is niet goed bekend. ECT veroorzaakt geen schade aan te hersenen. Door de ECT ontstaan er juist meer contacten tussen de verschillende hersencellen, wat de werking van de hersenen verbetert. De geheugenklachten kunnen ook deels te maken hebben met de depressieve klachten. Veel mensen met een depressie hebben klachten over hun geheugen. De geheugenklachten zijn als het ware een onderdeel van de depressie. Daarbij blijkt er een verschil te zijn in wat patiënten met een depressie aan geheugenklachten ervaren en wat bij testen gemeten wordt. De depressie maakt dat de geheugenproblemen door een donkere bril worden gezien en ervaren. De leeftijd en de ernst van de depressie blijken geen risicofactor te zijn voor het ontstaan van geheugenklachten als bijwerking van ECT. De aanwezigheid van cognitieve stoornissen tevoren, zoals dementie, is wel een risicofactor. Ook is bekend dat bilaterale (tweezijdige) ECT meer geheugenklachten geeft dan unilaterale (eenzijdige) ECT. Begeleiding bij de geheugenklachten door de verpleegkundige Vóór, tijdens en na de ECT zal de verpleegkundige testen en vragenlijsten bij u afnemen om eventuele geheugenklachten in kaart te brengen en te kunnen vervolgen. De testen worden drie maanden na het stoppen van de ECT herhaald. De uitslagen van de testen zullen worden bekeken door de klinisch neuropsycholoog. Ook zal de verpleegkundige u helpen door uitleg te geven, informatie te herhalen en u gelegenheid te geven om uw gevoelens te uiten. Enkele tips bij de omgang met geheugenklachten Accepteer dat u tijdelijk uw geheugen minder goed kunt gebruiken; u kunt hier weinig aan doen. Kom eerlijk uit voor geheugenproblemen. Als anderen weten dat u geheugenproblemen heeft dan kunnen ze er rekening mee houden en kunnen ze u helpen. Gebruik hulpmiddelen, zoals een (elektronische) agenda, memoblaadjes, boodschappenlijstjes, het alarm van de telefoon, een kalender of het geheu- 2

5 gen van een ander. Ook kunt u overwegen een dagboek bij te houden om later uw ervaringen in te kunnen teruglezen. Leg voorwerpen op een opvallende of vaste plaats. Zo voorkomt u dat u spullen kwijtraakt. U kunt het beste gesprekken voeren in een rustige ruimte waarin u niet afgeleid wordt en u geconcentreerd kunt luisteren. Voer niet verschillende taken gelijktijdig uit, maar zoveel mogelijk één voor één. Tips voor familieleden Vraag waarmee u kunt helpen en probeer te steunen. Realiseer u dat het een tijdelijke situatie is; probeer de klachten met een bepaalde mildheid tegemoet te treden. Wanneer u bezorgd bent over de geheugenklachten van uw naaste, raadpleeg gerust de behandelend arts of begeleidend verpleegkundige. De voortgang van de ECT-behandeling wordt regelmatig geëvalueerd. U bent welkom aan deze gesprekken deel te nemen. Contact Voor vragen of opmerkingen kunt terecht bij uw behandelend arts, bij de ECTverpleegkundige via telefoonnummer De informatie uit deze brochure is deels overgenomen uit de folder over geheugenklachten als bijwerking van ECT van het LUMC. 3

6 Noteer hier uw vragen

7

8 Adres Polikliniek Psychiatrie Ingang oost Reinier Postlaan 6, route 961 Nijmegen Postadres Radboudumc 961 Polikliniek Psychiatrie Postbus HB Nijmegen Contact Radboud universitair medisch centrum