Implementatie van totaal stikstof en organisch, anorganisch en totaal koolstof met de NC 2500 element analyzer.

Transcriptie

1 Implementatie van totaal stikstof en organisch, anorganisch en totaal koolstof met de NC 2500 element analyzer. RIZA Hoofdafdeling Informatie en Meettechnologie. Laboratorium voor algemene analyse. Laboratorium-hoofd : J.N.F. Maaskant. Werkdocument: X Door : L. Wij denes Lelystad, januari 1998.

2 C\Q5Z6 Rijkswaterstaat/RIZA Rijksinstituut voor Integraal Zoetwaterbeheer en Afvalwaterbehandeling Documentatie Postbus AA Lelystad Implementatie van totaal stikstof en organisch, anorgahisch en totaal koolstof met de NC 2500 element analyzer. Goedgekeurd : J.F.N Maaskant. Laboratoriumhoofd algemene analyse.

3 INHOUDSOPGAVE : 1. Inleiding Doei Algemeen. * 6 4. Werkwijze Opzet van het onderzoek Apparatuur en glaswerk Chemicalien Uitvoering Bepaling van de optimale instellingen Bepaling van de analysekarakteristieken Bepaling van de detectie, bepalings- en rapprtagegrens Bepaling van de reproduceerbaarheid en de juistheid/recovery Bepaling van de herhaalbaarheid Vergelijking van de NC 2500 met de NA 1500 elementanalyser Resultaten en discussie Bepaling van de optimale instellingen Bepaling van de analysekarakteristieken Bepaling van de detectie-, bepalings- en rapportagegrens Bepaling van de reproduceerbaarheid en de juistheid/recovery Bepaling van de herhaalbaarheid Vergelijking van de NC 2500 met NA 1500 elementanalyser Conclusie Literatuur. 15 Bijlagen. 16 3

4

5 1. INLEIDING Voor de bepaling van totaal stikstof (tn) en organisch (OC), anorganisch (AC) en totaal koolstof (tc) in sediment en zwevende stof is een nieuwe elementair analyser, de NC 2500 van Interscience aangeschaft. Tot de aanschaf van dit nieuwe apparaat is overgegaan omdat de bestaande oude element analyser, de Carlo Erba NA 1500 van Interscience aan vervanging toe is. In dit rapport wordt de implementatie van de NC 2500 element analyser beschreven. De NA 1500 element analyser wordt daartoe vergeleken met de NC 2500 element analyser. 4

6 2. DOEL Implementatie van een element analyser, de NC 2500 van Interscience. De parameters waarvoor de NC 2500 geimplementeerd wordt zijn: totaal stikstof, totaal koolstof, organisch koolstof en anorganisch koolstof. De methode is, volgens NEN 5756, van toepassing op alle soorten sediment, grond en zwevende stof. * 5

7 3. ALGEMEEN. Het koolstof en stikstof gehalte wordt bepaald door het meten van het gehalte aan kooldioxide en stikstof na katalytische verbranding van het monster. Het monster wordt afgewogen in een zilveren weegcupje en vervolgens in een tinnen cupje gedaan. Vervolgens wordt het monster zuurstofrijk milieu bij zeer hoge temperatuur verbrand. Het tin fungeert daarbij als katalysator en bewerkt een sterke exotherme reactie. De verbrandingsproducten passeren met behulp van het draaggas helium een kolom gevuld met chroom(iii)oxide en verzilverd cobaltoxide. Uit deze kolom komen, na volledige oxydatie, C0 2, N 2, N x O y en H 2 0. Deze gassen passeren een reductiekolom, die gevuld is met koper. De stikstofoxiden worden gereduceerd tot elementair stikstof. De N 2, C0 2 en H 2 0 worden vervolgens langs een absorptiefilter, bestaande uit magnesiumperchloraat, geleid. Dit filter absorbeert het water. Stikstof en kooldioxide worden hierna chromatografisch gescheiden en gedetecteerd. Het organisch koolstof gehalte wordt bepaald door, voorafgaande aan de analyse, het anorganisch koolstof gehalte te verwijderen met zoutzuur. Reactie vergelijking : CaCl HC1 -* CaCl 2 + C0 2 + H 2 0 Door op het totaal koolstof gehalte het organisch koolstof in mindering te brengen, kan het anorganisch koolstof gehalte worden berekend. Er wordt gewerkt met gedroogde grond, sediment of zwevende stof. Een monster wordt daarom bij binnenkomst eerst gewogen, ingevroren en vervolgens gedurende zeven dagen gevriesdroogd, waarna het drooggewicht wordt bepaald. Na vriesdrogen worden de monsters gemalen in een kogelmolen en voor analyse aangeboden. 6

8 4. WERKWIJZE Opzet van het onderzoek. Voor de implementatie van de NC 2500 element analyser wordt de volgende werkwijze gehanteerd : * Bepalen van de optimale instellingen voor de*nc 2500 element analyser. * Het bepalen van de analysekarakteristieken van de NC 2500 element analyser met behulp van gecertificeerde standaarden en ISEringonderzoekmonsters. * Vergelijkend onderzoek tussen de thans in gebruik zijnde NA 1500 element analyser en de NC 2500 element analyser. Dit wordt gedaan met behulp van praktijk monsters Apparatuur en glaswerk NC 2500 element analyser van Interscience ICW pentium computer Printer Analytische balans, nauwkeurigheid 0.01 mg tinnen en zilveren cupjes Kwarts kolommen Kwarts asvangbuis Vochtvanger Droogstoof Roestvrijstalen plaat met gaatjes Exsiccator Micropipet Divers laboratorium glaswerk. 7

9 4.3. Chemicalien. Tabel 1. Benodigde chemicalien. Stofnaam Leverancier Kwaliteit Catalogus nummer Zuurstof Contract c(o z ) = % - onafhankelijk Helium Contract onafhankelijk c(he) = % - Verzilverd cobaltoxide Interscience Chroomoxide Interscience Koper staafjes Interscience Kwartskorrels Interscience Kwartswol Interscience Magnesiumperchloraat Interscience Zoutzuur Baker Ultrex II ultrapure reagent Chloroform Baker pro analyse 7018 Aceton Baker pro analyse 8002 Aceetanilide Merck pro analyse 11 Calciumcarbonaat Baker analyzed reagent 0061 allylthioureum ICN Tryptophaan Merck Calciumchloride watervrij Baker grade 0070 Silicagel Baker grade

10 5. UITVOERING Voor de handelswijze is gebruik gemaakt van Instruction manual, NA 2500 series element analysers (8.4), Instruction manual, Eager 200 for windows (8.5), apparatuurvoorschrift W , versie 3 (8.7) en werkvoorschrift W , versie 4 (8.6) Bepaling van de optimale instellingen. De leverancier heeft het apparaat volledig gebruiksklaar met de juiste instellingen afgeleverd. Dit is uitgetest (direct na installatie door de leverancier) aan de hand een gecertificeerd CRM (Certified reference material, PACS-1, marine sediment) monster die is meegenomen voor totaal koolstof. Tevens is er zeven maal een eerste lijnscontrole monster (maasslib) bepaald. Cyclohexaan is meegenomen als acceptatietest van Interscience zelf Bepaling van de analysekarakteristieken. De analysekarakteristieken zijn bepaald volgens SA 8141, Validatie van een analysemethode, versie 4 en W , prestatiekenmerken ter validatie van een methode (8.3), versie 1 Zie bijlage 2 voor de gegevens Bepaling van de detectie-, bepalings- en rapportagegrens. De detectie-, bepalings- en rapportagegrens is bepaald door een sediment monster, met een concentratie van 1/3 maal de (verwachte) detectiegrens tot 2 maal de (verwachte) bepalingsgrens, in tienvoud te bepalen. Er is hierbij uitgegaan van de detectie- en bepalingsgrens van de analysekarakteristieken van de NA Het gebruikte sediment monster is een ISE (International Soil-analytical Exchange, ISE 97.2 Sample ) ringonderzoek monster. Deze ringonderzoek monsters van ISE zijn te vergelijken met gecertificeerd materiaal door de talrijke gegevens en de vele deelnemers Bepaling van de reproduceerbaarheid en de juistheid/recovery. De reproduceerbaarheid en de juistheid/recovery is bepaald door, een ISE en een gecertificeerd CRM sediment monster in vijfvoud in verschillende meetseries, te bepalen. De gehaltes in het sediment monster liggen boven 20 maal de detectiegrens van de analysekarakteristieken van de NA Het gebruikte ISE sediment monster is ISE 97.1 Sample Dit monster is gebruikt voor de karakteristieken van totaal stikstof, organisch koolstof en anorganisch koolstof. Voor totaal koolstof is het CRM PACS-1 Marine sediment monster gebruikt. 9

11 Bepaling van de herhaalbaarheid. De herhaalbaarheid is bepaald door in een meetserie in tienvoud, een ISE en een gecertificeerd CRM sediment monster, te bepalen. De gehaltes in het sediment monster liggen boven 20 maal de detectiegrens van de analysekarakteristieken van de NA Voor totaal stikstof, organisch en anorganisch koolstof is ISE 97.1 Sample gebruikt. Voor totaal koolstof is CRM PACS-1 Marine sediment gebruikt Vergelijking van de NC 2500 met de NA 1500 element analyser. Voor de vergelijking van de oude NA 1500 element analyser en de nieuwe NC 2500 element analyser zijn een aantal monsters op beide apparaten bepaald. 10

12 6. RESULTATEN EN DISCUSSIE Bepalen van de optimale instellingen. Het apparaat is gebruiksklaar afgeleverd met de juiste instellingen. De leverancier heeft deze instellingen gecontroleerd*aan de hand van een CRM (PACS-1 Marine sediment), cyclohexaan en maasslib. Er is voor de CRM alleen gecontroleerd op totaal koolstof, voor maasslib zowel voor totaal stikstof, als totaal koolstof. De gevonden waarden van totaal koolstof 3.83 en 3.82 % vallen niet binnen de eisen van het certificaat (TC 3.69 ±0.11 %), maar zijn voldoende acceptabel gevonden. Deze CRM gemeten op de NA 1500 gaf een grotere afwijking dan bij de NC 2500, daarnaast waren alle andere toetsen ruim binnen de ingestelde grenzen teruggevonden. Hierop is besloten om deze instellingen en het apparaat te accepteren. De optimale instellingen staan vermeld in bijlage 1, tabel 2, 3 en 4. De resultaten en meetgegevens staan vermeld in bijlage 1, tabel 5 De standaard stoffen die gebruikt zijn voor de calibratielijn staan vermeld in bijlage 1, tabel 6. Cyclohexaan wordt zowel voor totaal stikstof als totaal koolstof goed teruggevonden. Van de eerste lijnscontrole (maasslib), die in zevenvoud is meegenomen, vallen er voor totaal koolstof zes binnen de 2s-grenzen van de shewhartkaart, de zevende waarneming valt binnen de 3s-grens van de shewhartkaart. Voor totaal stikstof vallen alle gevonden waarden binnen de 2s- grenzen van de shewhartkaart Bepaling van de analysekarakteristieken. De analysekarakteristieken zijn bepaald volgens W versie 1, prestatiekenmerken ter validatie van een methode (8.3). Voor vergelijking is er gebruik gemaakt van de analysekarakteristieken van de NA 1500 in werkvoorschrift W , versie 1 (8.9). 11

13

14 Bepaling van de detectie-, bepalings- en rapportagegrens. De detectiegrens (3 * de standaarafwijking s) van totaal stikstof, organisch, anaorganisch en totaal koolstof zijn respectievelijk : 0.05, 0.06, 0.09 en 0.08 %. De bepalingsgrens (10 * de standaardafwijking s) is respectievelijk : 0.16, 0.22, 0.30 en 0.27 %. De rapportagegrens wordt voor alle vier de parameters 0.1 %. Voor de parameters totaal en organisch koolstof komt de detectie- en bepalingsgrens overeen met de detectie- en bepalingsgrens van de NA 1500 elementanalyser. Voor totaal stikstof komt de detectie- en bepalingsgrens van de NC 2500 (c dg = 0.05 %, c bg = 0.16 % hoger uit vergeleken de NA 1500 elementanalyser (c dg = 0.01 %, c bg = 0.04 %). Doordat de voor routinematige bepalingen aangeboden monsters gehalten bevatten die vele malen hoger liggen dan de detectiegrens heeft dit verschil voor de bepaling verder geen vervelende consequenties. Voor anorganisch koolstof is dit niet te vergelijken daar er van de NA 1500 geen analysekarakteristieken zijn bepaald. De resultaten en meetgegevens staan vermeld in bijlage 2, tabel 7. In bijlage 2, tabel 8 staan de detectie en rapportagegrens van de NA 1500 element analyser Bepaling van de reproduceerbaarheid en de juistheid/recovery. De binnen-reproduceerbaarheid RSD r van totaal stikstof, totaal, organisch en anorganisch koolstof is respectievelijk 6.82, 2.01, 2.21 en %. De juistheid/recovery is respectievelijk , 96.4, en %. De maximale totale fout MTF R voldoet voor totaal stikstof, totaal en organisch koolstof. Deze fout is onacceptabel voor anorganisch koolstof Doordat anorganisch koolstof niet rechtstreeks bepaald wordt, maar een verschil meting (totaal koolstof - organisch koolstof) is, komen de analysekarakteristieken niet overeen met de criteria van W , versie 1 (8.3). Het gekozen referentiemateriaal voor totaal stikstof komt niet boven 20 maal de detectiegrens uit van de NC Dit criteria is een verreiste volgens W , versie 1. De reproduceerbaarheid en de juistheid van totaal stikstof komen goed uit volgens W , versie 1. Voor de overige twee parameters (totaal en organisch koolstof) voldoen de gevonden waarden aan de eisen van W , versie 1. De resultaten en meetgegevens staan vermeld in bijlage 2, tabel 9. 12

15 Bepaling van de herhaalbaarheid, Binnenlaboratorium reproduceerbaarheid en MTF. De herhaalbaarheid r is voor totaal stikstof, totaal, organisch en anorganisch koolstof respectievelijk 0.06, 0.14, 0.73 en 0.83 %. De relatieve standaarafwijking RSD r is respectievelijk 6.35, 1.34, 4.80 en %. De afronding is respectievelijk 0.01, 0.01, 0.1, en 0.1 %. De resultaten en meetgegevens staan vermeld in bijlage 2, tabel 10. Het gecertificeerde sediment monster dat voor de herhaalbaarheid (xgem r = 0.32 %) van totaal stikstof is gebruikt, komt niet boven 20 maal de detectiegrens (20*c dg = 0.94) uit. Er is uitgegaan van de detectiegrens van de NA 1500 element analyser. De binnen-labreproduceerbaarheid (RSD r ) is kleiner dan 10 % en de maximale totale fout (MTF r ) is acceptabel. Daar anorganisch koolstof niet rechtstreeks wordt bepaald, maar een verschilmeting (totaal koolstof - organisch koolstof) is, komen de binnenlabreproduceerbaarheid (RSD r ) en de maximaal totale fout (MTF r ) niet goed uit Vergelijking van de NC 2500 met de NA 1500 element analyser. Voor de vergelijking van de verschillende resultaten is gebruikt gemaakt van Statistiek voor de chemische praktijk van dr. J. Kragten (8.8). De resultaten en meetgegevens staan vermeld in bijlage 3, tabel 11, 12,13 en 14. We stellen dat er geen verschil is tussen de NC 2500 en de NA 1500 element analyser (nulhypotehese H 0 ). Indien er wel een verschil is tussen de NC 2500 en de NA 1500 element analyser, dan wordt er gesproken van een alternatieve hypothese (H,). De berekende t-waarde (t,^) is voor totaal stikstof, totaal, organisch en anorganisch koolstof kleiner dan de kritieke waarde t-verdeling bij tweezijdige overschrijding. De nulhypothese H 0 kan voor totaal stikstof, totaal, organisch en anorganisch koolstof verworpen worden. Dit wil zeggen dat er geen significant verschil is tussen de NC 2500 en de NA 1500 element analyser. 13

16 7. CONCLUSIE Voor totaal en organisch koolstof voldoen de gevonden waarden aan de eisen van W , versie 1. Uit vergelijkend onderzoek met praktijkmonsters blijkt dat er voor alle gevraagde parameters geen significant verschil is. Naar aanleiding van deze waarnemingen kan de NC 2500 element analyser in gebruik worden genomen. 14

17 8. LITERATUUR NEN 5756, T druk, april 1995 : "Bodem - Bepaling van organisch en totaal koolstofgehalte in grond na droge verassing ("elementair analyse")" SA 8141, Validatie van een analyse methode W , versie 1 : Prestatiekenmerken ter validatie van een analysemethode Instruction manual, NA 2500 series element analysers Instruction manual, Eager 200 for windows W , versie 4 : Sediment en zwevende stof - gaschromatografische bepaling van de gehaltes aan totaal, organisch en anorganisch koolstof en totaal stikstof d.m.v. elementair analyse W , versie 3 : Het gebruik van de NC 2500 element analyser Statistiek voor de chemische praktijk, door Dr. J. Kragten van de vakgroep Analytische scheikunde, Universiteit van Amsterdam, W , versie 1 : Sediment en zwevende stof - Analysekarakteristieken van de gaschromatografische bepaling van de gehaltes totaal, organisch en anorganisch koolstof en totaal stikstof door middel van elementair analyse. 15

18 BIJLAGEN Bijlage 1 : Bijlage 2 : Bijlage 3 : Het bepalen van de optimale instellingen. Bepaling van de analysekarakteristieken. De vergelijking van de NC 2500 met de NA 1500 element analyser. 16

19 Bijlage 1 : Het bepalen van de optimale instellingen. Tabel 2 : Detectie en integratie parameters. Time base sec. Analysis time 460 Integration habit 0 Peak width 5 Peak threshold 5 Minimum area 1000 Skim ratio 10 Next sample to acquire 1 Real time plot scale 8 Real time plot offset 0 Calculation en report parameters. Calibration method Linear fit Heat value calc. No Strip chart - Scale on 10 Strip chart - Offset -3 Strip chart - Initial time 0 Strip chart - Final time 60 Strip chart speed (cm/min) 1 Protein factor Off Peaks option On Report on Printer of Excell file Report format Custom Report publisher Yes (No als Excell file aanstaat) Generate stripchart on printer Yes (No als Excell file aanstaat) Calibration report On Append results - Append for summarize Element % Append results - Append for DBASE III No Strip chart type Full size Strip chart type - Strip chart option Peak baseline Component name Peak maxima Retention time Autoscalling Full analysis time 17

20 Tabel 4 : Analytical conditions. Operator ID Name Company name RIZA-IMLA Column type - Column length - Packing date Comment He flow Refer, (ml/min) 0 Flow purge (ml/min) 0 Oxygen pressure (KPa) 0 Oxygen Loop Vol. (cc) 0 Filament Temperature 0 Ehwtc 1402 P.C. position 0 Left Temperature ( C) 1000 Right Temperature ( C) 780 Oven Temperature ( C) 50 Cycle Time (sec) 240 Sample Delay Time (sec) 13 Sample End Time (sec) 40 Oxygen inj. End Time (sec) 60 He flow measure (ml/min) 120 Oxygen flow (ml/min) 0 > De gebruikte gassen zijn zo zuiver mogelijk. Zuurstof %, helium gaschromatografisch zuiver. 18

21 Tabel 5 : Resultaten bij aflevering door de leverancier. Stofnaam Totaal koolstof Totaal stikstof gehalte (%) gehalte (%) CRM PACS-1 Marine CRM PACS-1 Marine Maasslib Maasslib Maasslib Maasslib Maasslib Maasslib Maasslib Cyclohexaan Cyclohexaan Cyclohexaan Cyclohexaan Cyclohexaan CRM PACS-1 Marine sediment voldoet niet aan de eisen volgens het certificaat, 3.69 ± 0.11 %, maar is voldoende nauwkeurig om acceptabel te vinden. De gevonden waarden van het maasslib dienen binnen de 2s-grenzen van de oude shewartkaart te liggen. Voor totaal koolstof zijn de grenzen %, 1 waarde valt buiten deze grenzen. Voor totaal stikstof zijn de grenzen %, alle gevonden waarden vallen binnen de grenzen. Het theoretisch gehalte van cyclohexaan is voor totaal koolstof % en voor totaal stikstof %. De juistheid van totaal koolstof is %, die van totaal stikstof %. Deze criteria zijn voor Interscience acceptabel. Tabel 6 : Samenstelling calibratielijn. Standaard Afwegen (mg) C (gewichts %) N (gewichts %) Aceetanilide circa Calciumcarbonaat circa Aceetanilide circa Allylthioureum circa Aceetanilide circa

22 Bijlage 2 : Bepaling van de analysekarakteristieken. Tabel 7 : De detectie, bepalings- en rapportagegrens. Stofnaam Totaal N (%) Totaal C (%) Organ. C (%) Anorgan. C (%) ISE 97.2 S ISE 97.2 S ISE 97.2 S ISE 97.2 S ISE 97.2 S ISE 97.2 S ISE 97.2 S ISE 97.2 S ISE 97.2 S ISE 97.2 S Totaal stikstof: Gemiddelde x, = %. Standaarddeviatie s r = %. Detectiegrens C d g = %. Bepalingsgrens C b g = %. Rapportagegrens C rg = 0.1 %. Totaal koolstof: Gemiddelde x, = %. Standaarddeviatie s r = %. Detectiegrens C d g = %. Bepalingsgrens C b g = %. Rapportagegrens C = 0.1 %. Organisch Koolstof: Gemiddelde x r = %. Standaarddeviatie s r = %. Detectiegrens C d g = % Bepalingsgrens C bg = %. Rapportagegrens C rg = 0.1 %. 20

23 Anorganisch Koolstof: Gemiddelde x, = %. Standaarddeviatie s r = %. Detectiegrens C d g = %. Bepalingsgrens C b g = %. Rapportagegrens C rg = 0.1 %. Tabel 8 : De detectie, bepalingsgrens van de NA Totaal N (%) Totaal C (%) Organ. C (%) Anorgan. C (%) Detectiegrens Bepalingsgrens

24 Tabel 9 : Reproduceerbaarheid en juistheid/recovery. Stofnaam Totaal N (%) Totaal C (%) Organ. C (%) Anorgan. C (%) ISE 97.1 S ISE 97.1 S ISE 97.1 S ISE 97.1 S ISE 97.1 S CRM PACS-1 Marine CRM PACS-1 Marine CRM PACS-1 Marine CRM PACS-1 Marine CRM PACS-1 Marine Totaal stikstof: Gemiddelde x, = %. Standaarddeviatie s = %. Relatieve standaardafwijking RSD r = 6.82 % 'ware' meetwaarde c CRM = 0.28 %. Standaardafwijking 'ware'meetwaarde s CRM = 0.016%. Juistheid %J R = %. Toetswaarde t R = Maximaal totale fout MTF R = 26.4 % => acceptabel. Totaal Koolstof: Gemiddelde x r = %. Standaarddeviatie s r = %. Relatieve standaardafwijking RSD r = 2.01 %. 'ware' meetwaarde c CRM = 3.69 %. Standaardafwijking 'ware'meetwaarde s CRM = 0.11 %. Juistheid %J R = 96.4 %. Toetswaarde t R = Maximaal totale fout MTF R = 7.6 % => uitstekend. 22

25 Organisch Koolstof: Anorganisch Koolstof: Gemiddelde x T = 5 A 42%. Standaardafwijking s r = %. Relatieve standaardafwijking RSD r = 2.21 %. 'ware'meetwaarde c CRM = 4.58 %. Standaardafwijking 'ware'meetwaarde s CRM = %. Juistheid %J R = 112.3%. y Toetswaarde t R = Maximaal totale fout MTF R = 16.7 % => uitstekend. Gemiddelde x,= 1.116%. Standaardafwijking s r = %. Relatieve standaardafwijking RSD r =18.51 %. 'ware'meetwaarde c CRM = %. Standaardafwijking 'ware'meetwaarde s r = %. Juistheid %J R = %. Toetswaarde t R = Maximaal totale fout MTF R = 71.6 % => onacceptabel. 23

26 Tabel 10: De herhaalbaarheid. Stofnaam Totaal N (%) Totaal C (%) Organ. C (%) Anorgan. C (%) ISE 97.1 S ISE 97.1 S ISE 97.1 S ISE 97.1 S ISE 97.1 S ISE 97.1 S ISE 97.1 S ISE 97.1 S ISE 97.1 S ISE 97.1 S CRM PACS-1 Marine CRM PACS-1 Marine CRM PACS-1 Marine CRM PACS-1 Marine CRM PACS-1 Marine CRM PACS-1 Marine CRM PACS-1 Marine CRM PACS-1 Marine CRM PACS-1 Marine CRM PACS-1 Marine

27

28 Totaal stikstof: Totaal koolstof: Organisch koolstof: Anorganisch koolstof: Gemiddelde x, = %. Standaardafwijking s r = %. Herhaalbaarheid r = %. Relatieve standaardafwijking RSD r = 6.35 %. Afronding = 0.01 %. Gemiddelde x,= 3.619%. Standaardafwijking s r = %.. Herhaalbaarheid r = %. Relatieve standaardafwijking RSD r = 1.34 %. Afronding = 0.01 %. Gemiddelde x, = 5.387%. Standaardafwijking s r = %. Herhaalbaarheid r = %. Relatieve standaardafwijking RSD r = 4.80 %. Afronding = 0.1 %. Gemiddelde x, = %. Standaardafwijking s r = %. Herhaalbaarheid r = %. Relatieve standaardafwijking RSD r = %. Afronding = 0.1 %. 25

29

30 Bijlage 3 : De vergelijking van de NC 2500 met de NA 1500 element analyser. Tabel 11 : Vergelijking totaal stikstof. Labinfos nummer Totaal N Totaal N Verschil Totaal N NC 2500 (%) NA 1500 (%) NC 2500-NA 1500 (%) Toetsing : t, oets = xgem - fx s Gemiddelde van het verschil x gem = %. Standaardafwijking van het verschil s = %. Meetverwachting LI = 0 %. Aantal waarnemingen n = 28 => vrijheidsgraden v = 27 => Kritieke waarde t-verdeling bij tweezijdige overschrijding = t, oets = => < => De nulhypothese Ho wordt niet verworpen, er is geen significant verschil. 26

31 Tabel 12 : Vergelijking totaal koolstof. Labinfos nummer Totaal C NC 2500 (%) Totaal C NA 1500 (%) Verschil Totaal C NC 2500-NA 1500 (%) Toetsing : = s Gemiddelde van het verschil x gem = %. Standaardafwijking van het verschil s = %. Meetverwachting LI = 0 %. Aantal waarnemingen n = 27 => vrijheidsgraden v = 26 => Kritieke waarde t-verdeling bij tweezijdige overschrijding = t, oets = => < => De nulhypothese H 0 wordt niet verworpen, er is geen significant verschil. 27

32 Tabel 13 : Vergelijking organisch koolstof. Labinfos nummer Organisch C NC 2500 (%) Organisch C NA 1500 (%) Verschil Organisch C NC 2500-NA 1500 (%) Toetsing : = xgem - fx Gemiddelde van het verschil x gem = %. Standaardafwijking van het verschil s = %. Meetverwachting u, = 0 %. Aantal waarnemingen n = 24 => vrijheidsgraden v = 23 => Kritieke waarde t-verdeling bij tweezijdige overschrijding = t toets => < => De nulhypothese H = 0 wordt niet verworpen, er is geen significant verschil. 28

33 Tabel 14 : Vergelijking anorganisch koolstof. Labinfos nummer Anorganisch C NC 2500 (%) Anorganisch C NA 1500 (%) Verschil Anogan. C NC 2500-NA 1500 (%) Toetsing : = xgem - fx s Gemiddelde van het verschil x gem = %. Standaardafwijking van het verschil s = %. Meetverwachting u, = 0 %. Aantal waarnemingen n = 23 => vrijheidsgraden v = 22 => Kritieke waarde t-verdeling bij tweezijdige overschrijding = ttoets => < => De nulhypothese H = 0 wordt niet verworpen, er is geen significant verschil. 29