VOORSTEL OPSCHRIFT AANHEF MOTIVERING. Vergadering van 30 augustus Onderwerp: Nationaal Park Hollandse kust - Besluitvormend

Transcriptie

1 VOORSTEL OPSCHRIFT Vergadering van 30 augustus 2016 Besluit nummer: 2016_BW_00659 Onderwerp: Nationaal Park Hollandse kust - Besluitvormend Beknopte samenvatting: Het ministerie van Economische Zaken heeft de publieksverkiezing van het mooiste natuurgebied van Nederland gestart. Dunea heeft samen met enkele andere partijen het initiatief genomen om mee te doen aan deze verkiezing door het bidbook Een Nationaal Park langs de Hollandse Kust, op te stellen. Dunea en haar partners hebben de gemeenten uit de Duin- en Bollenstreek gevraagd om mede-initiatiefnemer te worden van of adhesie te betuigen aan het bidbook. Als mede-initiatiefnemer wordt medegefinancierd en meegewerkt. Met een adhesieverklaring wordt aangegeven dat het initiatief als positieve ontwikkeling wordt gezien. Het voorstel ligt nu aan u voor om het initiatief te ondersteunen door adhesie te betuigen. Bevoegd portefeuillehouder: Kees van Velzen Betrokken portefeuillehouder: Bas Brekelmans HET COLLEGE VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS AANHEF Bijgevoegde bijlage(n): Stand van zaken rond het Nationaal Park langs de Hollandse Kust Concept bidbook voor Nationaal Park langs de Hollandse kust MOTIVERING Aanleiding en context: Het ministerie van EZ heeft op 2 mei 2016 de inschrijving voor de publieksverkiezing van 'Het mooiste natuurgebied van Nederland' gestart. Initiatiefnemers kunnen tot 15 september een bidboook indienen van een natuurgebied dat kan uitgroeien tot Nationaal Park van (inter)nationale allure. In oktober 2016 mag het publiek zijn stem uitbrengen op de gebieden die door de vakjury zijn geselecteerd. De drie natuurgebieden met de meeste stemmen worden de komende jaren in binnen- en buitenland gepromoot als iconen van de Nederlandse natuur. Naast de drie gebieden die door het publiek worden gekozen, kan de vakjury nog een vierde gebied aanwijzen ( De geselecteerde natuurgebieden kunnen een bedrag van maximaal ,- gesubsidieerd krijgen ten behoeve van de uitvoering van hun plannen. p 1 van 29

2 Samen met (in eerste instantie) Staatsbosbeheer en Zuid-Hollands Landschap heeft Dunea de handschoen opgepakt en is aan de slag gegaan om een bidbook op te stellen(zie bijlage I & II) met als werktitel Nationaal Park Hollandse Kust. Het beoogde Park loopt in eerste instantie van Hoek van Holland naar Noordwijk en strekt zich uit van strand tot aan de landgoederen in het achterland, waarbij er geen sprake is van strakke begrenzing. Aan de gemeenten in de Duin- en Bollenstreek is gevraagd om adhesie te betuigen of mede-indiener te zijn van het bidbook, mede omdat deze gemeenten geheel of gedeeltelijk in het gebied liggen. In de Duin- en Bollenstreekgemeenten ligt dit nu ter besluitvorming voor.als mede-initiatiefnemer wordt medegefinancierd en meegewerkt. Met een adhesieverklaring wordt aangegeven dat het initiatief als positieve ontwikkeling wordt gezien. Beoogd resultaat: Vergroten van de (inter)nationale positionering van de Duin- en Bollenstreek op het gebied van natuur. Argumentatie: 1.1. Het initiatief sluit aan op het regionale groenbeleid. De doelstelling van het project Een natuurgebied dat kan uitgroeien tot nationaal Park van (inter) nationale allure, sluit aan bij het Gebiedsprogramma Groen B(l)oeiende Bollenstreek. In het gebiedsprogramma zijn een aantal parels benoemd met een regionale uitstraling. Binnen deze parels zijn diverse projecten benoemd welke door het realiseren van een Nationaal Park verstevigd worden. Met de vorming van een nationaal park ontstaat ook een een overkoepelend concept waarbinnen projecten meer samenhang krijgen Het initiatief sluit aan op het regionale economisch beleid. Het initiatief ondersteunt de Economische Agenda Duin- en Bollenstreek op het gebied van regiomarketing omdat het kan bijdragen aan de versterking van de (inter-) nationale positionering van de Duin- en Bollenstreek; 1.3. Het initiatief versterkt de toeristische positie van de streek Door het realiseren van een nationaal park wordt de streek aantrekkelijker voor toeristen. Dit past binnen het regionaal beleid om de streek het jaar rond aantrekkelijker te maken. Kanttekening: In de beeldvorming kan het begrip nationaal park belemmeringen op het gebied van ruimtelijke ordening opleveren. Het feit dat in de huidige nationale parken veelal sprake is van planologische bescherming heeft echter te maken met het feit dat de begrenzing hiervan meestal samenvalt met Natura2000 gebieden, de Ecologische Hoofdstructuur of het Natuurnetwerk Nederland. Dat zijn categorieën die op basis van bestaande natuurwetgeving beschermd worden. De aanduiding nationaal park voegt dus niets toe aan bestaande wet- en regelgeving; Ondersteuning van het bidbook heeft daadwerkelijk meerwaarde als dit door de gehele Duin- en Bollenstreek wordt gesteund. Positieve besluitvorming ten aanzien van dit voorstel in alle zes de Duin- en Bollenstreekgemeenten is daarom van belang. Aanpak / uitvoering: Na besluitvorming over adhesiebetuiging zal dit worden gecommuniceerd met de initiatiefnemers van het bidbook. Aan degenen die adhesie betuigen wordt ook een quote p 2 van 29

3 gevraagd, met daarin het antwoord op de vraag waarom het belangrijk is dat het Nationaal Park Hollandse Kust er komt. Indien mogelijk wordt deze quote door de Duin- en Bollenstreekgemeenten gezamenlijk aangeleverd. Ook het Dagelijks Bestuur van Holland Rijnland zal begin september na besluitvorming over adhesiebetuiging in Duin- en Bollenstreekgemeenten, beslissen over adhesiebetuiging voor het initiatief. Als alle gemeenten in de Duin- en Bollenstreek adhesie betuigen zal de gemeente Noordwijkerhout (als clustervertegenwoordiger) daarnaast deze adhesie ook namens de landschapstafel Duin- en Bollenstreek bevestigen. Eventueel kan in een later stadium nog worden besloten door de gemeenten in de Duin- en Bollenstreek om aan te sluiten als mede-indiener. De voorwaarde is dan wel dat er bepaalde ambtelijke capaciteit en budget beschikbaar worden gesteld. Participatie: Het initiatief wordt opgepakt door meerdere partners naast Dunea en Staatsbosbeheer waaronder IVN, Zuid-Holland Landschap, Stichting Duinbehoud en enkele gemeenten. Daarnaast betuigen de 6 Duin- en Bollenstreekgemeenten gezamenlijk adhesie. Duurzaamheid: Het creëren van een nationaal park biedt op de lange termijn kansen en gaat versnippering van landschapsbeheer en natuur tegen. Beslist het volgende: VOORSTEL Besluitpunt 1: Het initiatief Bidbook 'Een Nationaal Park langs de Hollandse kust' te ondersteunen door het betuigen van adhesie. BIJKOMENDE INFO BIJ HET BESLUIT Ruimte Programma's & Projecten Financiële consequenties: Het betuigen van adhesie aan het initiatief, heeft geen invloed op de ambtelijke capaciteit, dan wel financiële consequenties. BIJLAGEN DIE INTEGRAAL DEEL UITMAKEN VAN HET BESLUIT Stand van zaken rond het Nationaal Park langs de Hollandse Kust Concept bidbook voor Nationaal Park langs de Hollandse kust p 3 van 29

4 Stand van zaken rond het Nationaal Park langs de Hollandse Kust Een Nationaal Park langs de Hollandse Kust Aanleiding Het ministerie van Economische Zaken heeft op 2 mei de inschrijving voor de publieksverkiezing van het Mooiste Natuurgebied van Nederland gestart. Initiatiefnemers kunnen tot 15 september 2016 een plan (zogenaamd bidbook) indienen voor een natuurgebied dat kan uitgroeien tot Nationaal Park van (inter)nationale allure. EZ wil hiermee nadrukkelijk het omringende cultuurlandschap betrekken en onderzoeken hoe grotere gebieden economische ontwikkeling kunnen aanjagen, net zoals dit in het buitenland gebeurt. Een vakjury onder leiding van prof. mr. Pieter van Vollenhoven bekijkt vervolgens welke inzendingen voldoen aan de criteria. Staatssecretaris Martijn van Dam legt de plannen daarna voor aan het Nederlandse publiek. In oktober 2016 mag het publiek zijn stem uitbrengen op de gebieden die door de vakjury zijn geselecteerd. De drie natuurgebieden met de meeste stemmen worden de komende jaren in binnen- en buitenland gepromoot als iconen van de Nederlandse natuur. Naast de drie gebieden die door het publiek worden gekozen, kan de vakjury nog een vierde gebied aanwijzen. Met de verkiezing wil het kabinet de Nederlandse natuur aantrekkelijker maken voor binnen- en buitenlandse bezoekers. Voor meer informatie hierover zie: Initiatiefnemer Dunea ziet kansen voor de regio. Kansen om verbindingen te leggen tussen overheden, beheerders, marketing en ondernemers. Kansen voor natuur, recreanten en toeristen. Dunea, drinkwaterbedrijf en terreinbeheerder van een groot deel van het duingebied in Zuid- Holland, heeft zich opgeworpen als initiatiefnemer van het proces om tot een succesvol bid te komen. Wat is er al gebeurd? 2 mei: start inschrijving publieksverkiezing Het Mooiste Natuurgebied van Nederland door EZ. 6 juli: Brainstormbijeenkomst Kansen voor een Nationaal Park langs de Hollandse Kust. Vertegenwoordigers van provincie, gemeenten, bedrijven, marketingbureaus, landgoedeigenaren en collegaterreinbeheerders over de mogelijke kansen die een Nationaal Park biedt. - Kees Lever (programmadirecteur van het ministerie van Economische Zaken) lichtte toe waarom er een nieuwe koers is gekozen voor nationale parken. - Georgette Leltz (manager Klant & Natuur van Dunea) ging vervolgens in op de bouwstenen die we in handen hebben om een voor iedereen aantrekkelijk Nationaal Park langs de Nederlandse kust te creëren. Het enthousiasme bij de 50 aanwezigen was zo groot dat er vervolgsessies zijn gepland om gezamenlijk input aan te leveren voor het plan van aanpak, het bidbook. 26 juli: vervolgwerksessies. Tijdens de werksessies zagen deelnemers een Nationaal Park voor zich van minimaal Hoek van Holland tot en met Noordwijk. Het gebied loopt van strand tot landgoederen met de Natura-2000 aangewezen duingebieden als groene ruggengraat. Alle partijen hebben de wens om de samenwerking rondom het Nationaal Park zoveel mogelijk bij bestaande uitvoeringspartners en in bestaande overlegstructuren te beleggen, zoals de landschapstafels Bollenstreek, Duin, Horst en Weide en Hof van Delfland. p 4 van 29

5 Namens wie Dunea is initiatiefnemer maar wil en kan dit alleen samen met anderen doen. Tot nu zijn de volgende mede-indieners bekend: Staatsbosbeheer, Zuid-Hollands Landschap, IVN, Stichting Duinbehoud, gemeente Den Haag en de gemeente Westland. Andere partijen, zoals de gemeente Wassenaar, gemeente Katwijk en de gemeente Rotterdam zijn vanwege het reces nog in beraad over deelname. Met gemeenten in de Bollenstreek worden nog gesprekken gevoerd. Behalve mede-indieners zijn er ook veel partijen die adhesie betuigen; met een quote van deze betrokkenen willen we in het bidbook aantonen dat er een groot draagvlak is voor dit Nationaal Park. Meedoen? Partners zijn enorm belangrijk om ons bidbook kracht bij te zetten en van een breed draagvlak te voorzien. Ook uw steun kunnen wij goed gebruiken! Zou u via een quote uw adhesie willen betuigen voor dit initiatief? Wat gaan we nog doen? 15 augustus: Dunea verstuurt het concept bidbook naar alle (potentiële) mede-indieners en adhesiebetuigers. 29 augustus: deadline voor reacties op het concept bidbook (incl. naamkeuze voor het Nationaal Park). 14 september: om 16:00 uur organiseert Dunea een bestuurlijke bijeenkomst op kasteel Duivenvoorde, waar alle mede-indieners en adhesiebetuigers proosten op een prachtig gezamenlijk initiatief. Het bidbook wordt dan officieel aangeboden aan een vertegenwoordiger van het ministerie van Economische Zaken. 19 september: informatiebijeenkomst MKB. Alle indieners van het bid vinden het van groot belang dat ook de ondernemers in het gebied de kans krijgen te reageren op de plannen rond het tot stand komen van Nationaal Park. Daarom wordt op maandag 19 september een informatiebijeenkomst georganiseerd. Indien u interesse heeft om hierbij aanwezig te zijn, kunt u dit aan de projectleider aangeven; u bent van harte welkom! Wat is de bedoeling? De quote: 1. krijgt een plek in het bidbook; 2. is van de voor dit dossier verantwoordelijke contactpersoon binnen uw organisatie; 3. geeft antwoord op de volgende vraag: Vertel in één zin waarom het voor u en/of uw organisatie belangrijk dat dit Nationaal Park er komt? ; 4. is voorzien van naam en adres van de contactpersoon. Graag ontvangen we de quote, de naam van de contactpersoon en het adres vóór 29 augustus. Dan nemen we uw steun aan het Nationaal Park langs de Hollandse kust op in het bidbook. Contact Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Bart van Engeldorp Gastelaars, projectleider ontwikkeling Nationaal Park bij Dunea. b.engeldorp@dunea.nl telefoon: Plein van de Verenigde Naties 11, 2719 EG Zoetermeer Postbus 756, 2700 AT Zoetermeer Oktober 2016: bekendmaking geselecteerde natuurgebieden die meedingen naar de titel Nationaal Park. p 5 van 29

6 Concept bidbook voor Nationaal Park langs de Hollandse kust Concept bidbook NP langs de Hollandse Kust, versie 15 augustus Criterium 4.1 De inzending heeft betrekking op een samenhangend gebied waarbinnen natuurgebieden van (inter)nationale waarde zijn gelegen. Beschrijf welke activiteiten u onderneemt om te voldoen aan dit criterium. De inzending heeft betrekking op een samenhangend gebied waarbinnen natuurgebieden van (inter)nationale waarde zijn gelegen. De inzending beschrijft de landschapsecologische en/of landschappelijke samenhang van het gebied, waarbinnen één of meer internationaal waardevolle natuurkernen zijn gelegen in een ruimtelijk ensemble. Deze natuurkern(en), die de basis voor de inzending vormt/vormen, dient/dienen zich binnen Nederland én internationaal te onderscheiden in kwaliteit (diversiteit in ecosystemen, aangewezen als Natura 2000-gebied, voldoen aan de criteria genoemd in artikel 8.3, tweede lid, onderdelen a tot en met c, van de Wet Natuurbescherming (Stb 2016, 34)), aanwezigheid van natuurlijke processen en omvang. De inzending benoemt deze kwaliteiten in een bredere landschap ecologische/landschappelijke context en geeft aan hoe deze kunnen worden behouden, verbeterd en/of versterkt. Maximaal 300 woorden Nu 300 Het plangebied is een kustlandschap van strand, duingebied en groengebied in de meer landinwaarts liggende strandwallen. Het beoogde Nationaal Park is ongeveer 43 kilometer lang en tot 5,5 kilometer breed. Het Nationaal park omvat circa 4610 hectare aan Natura 2000 gebieden: Solleveld & Kapittelduinen, Westduinpark & Wapendal, Meijendel & Berkheide, Coepelduynen en gedeeltelijk Kennemerland-Zuid. Het idee bestaat om één park langs de gehele Nederlandse kust te realiseren. Dit vraagt echter meer tijd van de betrokken partijen. Het Nationaal Park omvat nu 22% van de Nederlandse vastelandsduinen en 5% van de jonge duinen in Europa. Deze opbouw maakt het een uniek geheel met grote diversiteit in ecosystemen. Zoals wij in Zuid-Holland nu al merken binnen de Landschapstafels sterkt samenwerking de kwaliteit en verbetering van de zelfstandige gebieden in brede landschappelijke context. Een bijzondere eigenschap van dit Nationaal Park is de ligging midden in de Randstad. De natuur is onderdeel van een breed sociaal, economisch en cultureel landschap. Door dit alles meer met elkaar in verbinding te brengen zonder daarbij de kern van de natuur uit het oog te verliezen zal het totale gebied meer interesse wekken dan als separate eenheden mogelijk was. Het kustlandschap is in de afgelopen millennia vanuit zee opgebouwd. Parallel lopende strandwallen en strandvlakten zijn de ruggengraat van Holland. De strandwallen zijn gedeeltelijk door jonge duinen overstoven. Soms is het duingebied 3 kilometer breed. In het zuidelijke deel is dit door kustafslag echter maar een paar honderd meter. De loop van de Oude Rijn en de Rijn hebben de ontwikkeling van de kuststrook sterk bepaald. Evenals het gebruik door de mens met visserij, bollenteelt, infrastructuren tussen dorpen en steden, waterwinning, landbouw en kassenbouw. De strandwallen en vlakten zijn samen met de jonge duinen oasen in de drukbebouwde Randstad. Het Nationaal Park vormt zo de groene longen van Zuid-Holland. 1 p 6 van 29

7 Criterium 4.2 De inzending gaat in op (de ontwikkeling van) de unieke (potentiële) belevingsmogelijkheden, die passen bij de draagkracht van het gebied. Beschrijf welke activiteiten u onderneemt om te voldoen aan dit criterium. (300 woorden) De inzending gaat in op (de ontwikkeling van) de unieke (potentiële) belevingsmogelijkheden, die passen bij de draagkracht van het gebied. De inzending geeft aan hoe het gebied een uniek, kwalitatief hoogwaardig en qua belevingswaarde aantrekkelijk recreatief aanbod ontwikkelt, dat aansluit op de vraag van nationale en internationale bezoekers. De inzending geeft aan hoe daaraan binnen afzienbare termijn invulling wordt gegeven en hoe dit in de toekomst verder kan worden uitgebouwd. De inzending maakt aannemelijk dat dit aanbod, en het te verwachten bezoek aansluiten op de (ecologische en landschappelijke) draagkracht van het gebied en ook op lange termijn een evenwicht tussen ecologie, economie en beleving blijft behouden. Er dient in het gebied al sprake te zijn van een (basis) recreatief aanbod (voorzieningen, infrastructuur) en het gebied moet goed bereikbaar en toegankelijk zijn. De inzending dient aan te geven hoe de natuurlijke en landschappelijke belevingswaarden van het gebied kunnen worden verbonden met andere aantrekkelijke bestemmingen (bijv. culturele, cultuurhistorische, dorpen/steden etc.).de inzending geeft aan dat het gebied kenmerkende en aansprekende elementen van Nederland bezit, waarin (een deel van) het verhaal van Nederland tot uitdrukking komt. Maximaal 300 woorden Nu 299 Het gebied kent grote diversiteit aan recreatieve belevingsmogelijkheden. Alle deelnemers en adhesiebetuigers zijn betrokken bij een groot aanbod van activiteiten, in zowel natuur als cultuur. Waar is het contrast tussen natuur en stedelijke bebouwing groter dan in de Randstad? Toch is de bezoeker van het Nationaal Park altijd dichtbij natuur. Het is mogelijk om binnen 1 dag kunst, cultuur en natuur te beleven zonder dat het een overhaast bezoek wordt. Vanuit het Mauritshuis in hartje stad sta je binnen 30 minuten in een van de natuurgebieden en sluit je de dag af met een festival aan het strand. Niet in het minst door de goede infrastructuur en bereikbaarheid. Vanuit de grote steden Rotterdam, Den Haag en Leiden zijn alle entrees van het gebied goed bereikbaar met openbaar en eigen vervoer voor zowel bewoners als binnen- en buitenlandse toeristen. Het Nationaal Park heeft verhaallijnen die aansluiten op de Holland City campagne van het NBTC. Dit zijn onder meer Contrast, Hollandse Meesters en Landschappen. Het natuur- en cultuurlandschap verbindt zich bijna organisch met recreatieaanbod in de regio. Musea, landgoederen en overige recreatieaanbieders betuigen daarom breed steun aan dit initiatief. De kenmerkende elementen van de Nederlandse kust zoals waterwinning, kustverdediging en economische inzet van het landschap sluiten goed aan op de draagkracht van het gebied. De samenwerking biedt ook op lange termijn evenwicht tussen ecologie, economie en beleving. Samenwerking tussen duingebieden en niet-natura 2000 gebieden maakt een andere zonering mogelijk. De partners willen een detailkaart uitwerken volgens de Man And Biosphere systematiek: kernzones, bufferzones en transitiezones. De verschillende kernen bieden allen reeds bezoekerscentra en informatie aan de recreant. De inzet van een overkoepelende marketingstrategie en arrangementen kan dit alleen maar versterken en 2 p 7 van 29

8 meerwaarde en samenhang bieden voor bezoekers en ondernemers in de regio. Niet concurreren, maar samenwerken en versterken is het motto. 3 p 8 van 29

9 Criterium 4.3 Voor de inzending is draagvlak van, en de samenwerking tussen partijen geborgd, en er is zicht op haalbaarheid en uitvoering. Beschrijf welke activiteiten u onderneemt om te voldoen aan dit criterium. Voor de inzending is draagvlak van, en de samenwerking tussen partijen geborgd, en er is zicht op haalbaarheid en uitvoering. De inzending heeft aantoonbaar draagvlak, zoals draagvlak bij de betrokken grondeigenaren/beheerders, de betrokken gemeente(n) en provincie(s), en ondernemers en omwonenden die betrokken zijn bij het plan. De initiatiefnemer of indiener dient in staat te zijn om het plan te ontwikkelen, en heeft voldoende organiserend vermogen om middelen te genereren om de uitvoering van het plan te borgen. De inzending wint aan kracht naar mate meerdere essentiële partners in het gebied het plan ondersteunen. Maximaal 300 woorden Nu 288 Sinds Dunea het initiatief nam voor een Nationaal Park langs de Hollandse kust is er veel gedaan aan het creëren van draagvlak en een samenwerkingsvorm. Het proces waardoor deze inschrijving tot stand is gekomen is een voorbeeld van de integratie van uiteenlopende organisaties die gezamenlijk iets willen bereiken, namelijk het opzetten van een Nationaal Park dat de unieke kenmerken van de regio met elkaar verbindt. Dunea is penvoerder van de coalitie en is bereid dit te blijven. In juli vonden meerdere werksessies plaats waarbij een groot deel van de samenwerkende partijen aanwezig waren, ook al viel dit midden in het zomerreces. Het belang wordt overduidelijk breed gedragen. Ook het concept van het bidbook is verstuurd aan alle coalitiepartijen, de definitieve inschrijving is echt een verhaal van ons allemaal. De betrokkenheid is weergegeven in quotes van de partijen die de haalbaarheid onderschrijven. Het proces laat een groot organiserend vermogen zien van de projectorganisatie en de coalitie vertegenwoordigt de regio in de breedte: terreinbeheerders, gemeenten en andere overheden, maatschappelijke organisaties, marketingbureaus en een (nog) beperkt aantal ondernemers. Trots op de regio en enthousiasme zijn sleutelwoorden om de samenwerking tussen de coalitiepartijen te beschrijven. Gezien de relatief korte periode voor de deadline zijn omwonenden en ondernemers nog beperkt bij dit initiatief betrokken. Op 19 september organiseren wij een informatiebijeenkomst voor het MKB om ondernemers ook bij de activiteiten in het gebied te betrekken. De omwonenden zijn inwoners, waterklanten en/of donateurs van de mede-indieners. Deze groep beogen wij in oktober zo breed mogelijk te informeren over dit initiatief middels een publiekscampagne. Een specifieke campagne gericht op kinderen maakt deel uit van de plannen; zij zijn onze ambassadeurs van nu en de toekomst. Deze vervolgstappen zijn afhankelijk van de keuze van de vakjury. 4 p 9 van 29

10 Criterium 4.4 De inzending draagt bij aan de regionale sociaaleconomische ontwikkeling. Beschrijf welke activiteiten u onderneemt om te voldoen aan dit criterium. (300 woorden) IV. De inzending draagt bij aan de regionale sociaaleconomische ontwikkeling. De inzending dient uit te gaan van het actief betrekken van de eigenaren (en pachters en beheerders) van natuurterreinen, van regionale bewoners, organisaties en ondernemers zodat de regionale gemeenschap zich identificeert met het gebied en er trots op is. De inzending draagt zo bij aan de sociaaleconomische en sociaal-culturele ontwikkeling van de regio. Dit moet blijken uit concrete initiatieven in de vorm van een concreet ontwikkelings- c.q. businessplan, waarin de baten (mede) ten goede komen aan de dragers van de kosten voor instandhouding en beheer. De inzending bevat voorstellen voor (nieuwe) instrumenten die gericht zijn op een duurzame sociaaleconomische ontwikkeling van het gebied, zoals bijvoorbeeld aandeelhouderschap, adoptie van natuurgebieden, crowdfunding of (gebieds)fondsen. De inzending bevat een meerjarige investeringsagenda. Maximaal 300 woorden Nu 292 Al voor het samenvoegen van de kerngebieden tot een Nationaal Park dragen de gebieden en de coalitiepartners bij aan de sociaal economische ontwikkeling van de regio. Het ontwikkelen van een gezamenlijke strategie die we toevoegen aan de bestaande structuren zal dit alleen maar versterken. Het ontwikkelings- en businessplan/verdienmodel voor het Nationaal Park is in concept ontwikkeld en zal binnen het te vormen bestuur/governancemodel tot uitvoering worden gebracht. Fondsen zijn onder andere gebaseerd op de investeringsprogramma s van de landschapstafels, de reserveringen en beheerplannen van de terreinbeheerders en het Groenfonds Staatsbosbeheer. Binnen deze begrotingen verwachten wij besparingen te kunnen realiseren door meer efficiency in beheer en marketing door (gedeeltelijk) nieuwe en/of beter op elkaar afgestemde samenwerkingsverbanden. In de beantwoording van 4.3 beschreven wij hoe wij ondernemers en het publiek willen betrekken bij het Nationaal Park. Ondernemers kunnen een eigen rol spelen in het businessplan door het aanbieden van arrangementen en het bedenken van activiteiten in het Nationaal Park. Het publiek zal middels voorlichting en educatie bij het Nationaal Park worden betrokken. Educatie speelt een belangrijke rol in de kennis en bekendheid over het Nationaal Park. De coalitiepartners hebben nauwe banden met organisaties in de educatieketen zoals Naturalis en het Museon. Ook IVN, het instituut voor natuureducatie en duurzaamheid is een van de coalitiepartners. Wij vinden het belangrijk dat verdiensten aan een eventuele Nationaal Park Pas en deelnamegelden aan activiteiten ook weer terugstromen naar het Nationaal Park en het behoud en beheer van de natuur in het gebied. In de publiekscampagne die wij voor ogen hebben staat het uitdragen van de trots op het gebied en alles wat het Nationaal Park vormt voorop. Die trots zien we bij alle coalitiepartners en bij bezoekers van onze afzonderlijke natuurkernen. Die trots willen we graag vergroten en borgen. 5 p 10 van 29

11 Criterium 5 De inzending voorziet in Adequate Governance. Beschrijf welke activiteiten u onderneemt om te voldoen aan dit criterium. De inzending voorziet in (het ontwikkelen van) een afspraak en structuur voor de governance van het gebied, waarin de verdeling van rollen en verantwoordelijkheden van publieke en private partijen wordt beschreven, passend binnen de geldende wet- en regelgeving. Eigenaren, dragers van kosten, ontvangers van opbrengsten en degenen met bestuurlijke verantwoordelijkheden in het gebied zijn in het governance-model met elkaar in verbinding. De inzending voorziet in (voorstellen voor) een efficiënte werkorganisatie, toegesneden op de realisatie van het plan en de kwaliteitsborging daarvan 300 woorden Nu 297 Indieners en adhesiebetuigers hebben samen dit bidbook opgesteld. Iedereen vindt de opzet van een passende structuur van het Nationaal Park belangrijk. Het gaat verder dan alleen het beheren van natuur. Ook de culturele en sociaal economische aspecten spelen een rol van belang, de kust is tenslotte van iedereen. Alle betrokkenen moeten de weg kunnen vinden naar het loket van het Nationaal Park. Na uitvoerig overleg besloten we een kleine, slagvaardige en transparante tijdelijke projectorganisatie te realiseren waarin publieke en private partijen zijn vertegenwoordigd. Deze projectorganisatie evolueert tot een definitieve vorm om de ambitie van een Nationaal Park van wereldklasse waar te maken. Wij gebruiken het onderzoek van Sporre (Governance Nationaal Park voor provincie Overijssel 2014) als basis voor een gedragen invulling van ambitie en scope. In bijlage beschrijven wij het organisatiemodel en de treden van ambitie voor een parkformule voor middellange en lange termijn. Het behoeft tijd om een door alle partijen gedragen voorstel te maken passend binnen geldende wet- en regelgeving. Het kostenmodel bespreken wij in criterium 4.7. Het plan van aanpak voor doorontwikkeling van het governancemodel biedt handvatten voor gebiedsuitbreiding en deelname van later aansluitende partijen. Het mandaat van de projectorganisatie omvat in ieder geval: ontwikkelen en bewaken van de marketingstrategie, de kwaliteit en daarmee samenhangende onderwerpen zoals beeldmerk, huisstijl en de informatievoorziening in het Nationaal Park. Het beheer en onderhoud van natuurkernen blijft bij de huidige beheerders. Vanzelfsprekend streven samenwerkingspartners naar meer efficiency en synergie. Zoals het ontstaan van specialisaties, zodat partijen ook voor anderen het beheer kunnen uitvoeren, conform het motto vraag niet wie hierover gaat, maar vraag wie hier goed in is. Voor een ultieme indeling en samenwerking in werkbare eenheden is besloten het model te enten op de indeling van de provinciale Landschapstafels. Dit borgt betrokkenheid en kennis van logische partners. 6 p 11 van 29

12 Criterium 4.6 De inzending levert een substantiële bijdrage aan de te ontwikkelen merkstrategie voor de Nederlandse Nationale Parken. Beschrijf welke activiteiten u onderneemt om te voldoen aan dit criterium. De inzending levert een substantiële bijdrage aan de te ontwikkelen merkstrategie voor de Nederlandse Nationale Parken. De inzending beschrijft op welke wijze het gebied als icoon van de Nederlandse Nationale Parken in de markt kan worden gezet. De inzenders zijn daarbij bereid om onderdeel te zijn van, en actief bij te dragen aan de branding en marketing van het merk Nationale Parken, zoals dat binnen dit programma op landelijk niveau wordt ontwikkeld. De inzending draagt zo bij aan het opbouwen en versterken van het landelijke merk Nationaal Park. Binnen deze overkoepelende marketing blijft ruimte voor partijen een eigen niche marketing te ontwikkelen. Maximaal 300 woorden Nu 287 Het Nationaal Park draagt bij uitstek bij aan het programma Naar Nationale Parken van Wereldklasse. Het doel van dit programma is om de Nederlandse natuurgebieden aantrekkelijker te maken en te ontsluiten voor het internationaal toerisme. De natuurgebieden kunnen een groene aanvulling vormen op bestaande bestemmingen en zorgen voor een grotere spreiding van toeristen over Nederland. Het park brengt het realiseren van deze doelstellingen dichterbij vanwege de nabijheid van zowel de kust als de steden. Het Nationaal Park sluit daardoor aan bij het populaire kusttoerisme en het bloeiende stedentoerisme in de regio. Het Nationaal Park vormt een extra aanleiding voor stedentrippers en badgasten om ons land te bezoeken, omdat de reuring van stad en kust gecombineerd kan worden met de rust, ruimte en de verhalen van het park. Toeristen die vooral op zoek zijn naar recreatie in natuurgebieden zullen dit park aan hun keuzelijst toevoegen. Het Nationaal Park heeft een autonome aantrekkingskracht op zowel inwoners van de regio als (inter)nationale bezoekers, vanwege de uitgebreide mogelijkheden om te wandelen en te fietsen in een beschermd natuurgebied met unieke flora en fauna. Het park geeft de bezoeker bovendien een beeld van de geografische en cultuurhistorische ontwikkeling van de Hollandse Delta en is het levende bewijs van hoe we in de Lage Landen de voeten droog houden. De verhaallijnen van het Nationaal Park sluiten goed aan op de marketing van Nederland in het buitenland. Zo kan de verhaallijn Hollandse Meesters rechtstreeks worden opgenomen op de metrokaart van Holland City. Het Nationaal Park draagt graag bij aan versterken van het merk Nationale Parken en sluit aan op de overkoepelende campagnes. Vanzelfsprekend zullen alle coalitiepartijen de trots op het eigen park een plaats geven in hun communicatie, echter gekoppeld aan het grote geheel. 7 p 12 van 29

13 Criterium 4.7 Beschrijf welke kosten met de hierboven genoemde activiteiten samenhangen en specificeer die. De inzending specificeert de kosten voor uitvoering van het bidbook of plan. Maximaal 300 woorden Nu 198 Zoals in 4.4 al aangegeven gaan wij ervan uit dat investeringen voor een groot deel al vastliggen in de plannen van de bestaande organisaties. Vanzelfsprekend zijn er kosten gemoeid met de opzet van de projectorganisatie en de opzet en uitrol van een marketingcampagne. Deze kosten hebben wij getracht onderstaand in kaart te brengen. Hierbij willen wij aantekenen dat de projectorganisatie voor een groot deel gebruik zal maken van bestaande structuren waardoor er geen extra investeringen hoeven te worden gedaan en de organisatie zogezegd de eigen broek kan ophouden. Initiatiefnemer Dunea biedt aan om penvoerder te blijven van de organisatie. Dit betekent dat Dunea ook uren beschikbaar stelt om mee te werken aan de Community of Practice, het verder uitwerken van het governancemodel en het onderzoeken van de verdienmodellen en het businessplan. Wanneer het Nationaal Park wordt genomineerd, draagt Dunea de kosten voor de ontwikkeling van de publiekscampagne. Dunea investeert in de ontwikkeling van de campagne. Bij de uitrol wordt gebruik gemaakt van de communicatiekanalen van alle coalitiepartners. Overige media-uitgaven zullen in overleg met de coalitiepartners worden bepaald. Verwachte kosten: xxx Kosten inrichting projectorganisatie: bestuur/regiegroep (uren) huisvesting hosting website merkregistratie ontwikkelen beeldmerk en huisstijl xxx xxx xxx xxx xxx 8 p 13 van 29

14 5 Samenvatting Geef een samenvatting van uw inzending. Maximaal 750 woorden Nu 750 Het beoogde Nationaal Park is een kustlandschap van strand, duingebied en het groengebied in de meer landinwaarts liggende strandwallen. Het gebied omvat circa 4610 hectare aan Natura 2000 gebieden met ieder afzonderlijk bijzondere flora en fauna. Uniek is de ligging midden in de Randstad, onderdeel van de stedelijke cultuur en een breed sociaal, economisch en cultureel landschap. De strandwallen en vlakten vormen samen met de jonge duinen groene oasen in de drukbebouwde Randstad, de groene longen van Zuid-Holland. Het Nationaal Park kent grote diversiteit aan recreatieve belevingsmogelijkheden in zowel natuur als cultuurlandschap. Het grote contrast tussen bebouwing en natuur zorgt ervoor dat de bezoeker altijd dichtbij natuur is. Het is mogelijk om binnen 1 dag kunst, cultuur en natuur te beleven zonder dat het een overhaast bezoek wordt. De natuur verbindt zich bijna organisch met het culturele aanbod in de regio. Het natuurlijk en cultureel erfgoed versmelt op de vele landgoederen die het park rijk is. De vaak monumentale panden staan midden in de natuur en laten zien hoe het land in vroeger tijden werd bewerkt. Sinds het initiatief voor dit Nationaal Park langs de Hollandse kust ontstond is er veel gedaan aan het creëren van draagvlak en een samenwerkingsvorm om de unieke kenmerken van de regio te verbinden. Trots en enthousiasme zijn sleutelwoorden gebleken in de samenwerking tussen de coalitiepartijen. Een passend governancemodel vinden is belangrijk. Dit gaat verder dan alleen het beheren van natuur, ook de culturele en sociaal economische aspecten spelen een rol van belang. De kust is tenslotte van iedereen. Dit zal zich vertalen in een slagvaardige projectorganisatie en oog voor alle betrokkenen. Hoge betrokkenheid en weinig extra investeringen zorgen ervoor dat de organisatie zogezegd de eigen broek kan ophouden. De projectorganisatie stelt ook uren beschikbaar voor de Community of Practice, het verder uitwerken van het governancemodel en het businessplan. Het is belangrijk om over de grenzen van ons eigen park heen te kijken en gezamenlijk ervoor te zorgen dat de natuur de motor is voor de nationale economische ontwikkeling. Voorlichting en educatie spelen een belangrijke rol in het vergroten van betrokkenheid van het publiek. Een specifieke voorlichtingscampagne gericht op kinderen maakt ook deel uit van de plannen; zij zijn onze ambassadeurs van nu en de toekomst. Om dit op een voor kinderen geschikte manier te doen, schakelen wij de hulp van de Kindercorrespondent in. Al voor het samenvoegen van de kerngebieden tot een Nationaal Park dragen deze natuurgebieden bij aan de sociaal economische ontwikkeling van de regio. Het ontwikkelen van een gezamenlijke strategie zal dit alleen maar versterken. Fondsen zijn onder meer gebaseerd op de investeringsprogramma s van de Landschapstafels, de beheerplannen van de terreinbeheerders en het Groenfonds Staatsbosbeheer. Wij vinden het belangrijk dat verdiensten aan een eventuele Nationaal Park Pas en deelnamegelden aan activiteiten weer terugstromen naar het Nationaal Park en het behoud en beheer van de natuur in het gebied. De trots die we zien bij alle coalitiepartners en bij bezoekers van onze afzonderlijke natuurkernen willen we graag delen en borgen. Het Nationaal Park draagt bij uitstek bij aan het programma Naar Nationale Parken van Wereldklasse. 9 p 14 van 29

15 De natuurgebieden vormen een groene aanvulling op bestaande bestemmingen en zorgen voor een grotere spreiding van toeristen over Nederland. Het park brengt het realiseren van deze doelstellingen dichterbij vanwege de nabijheid van zowel kust als steden. Het Nationale Park heeft een autonome aantrekkingskracht op zowel bewoners van de regio als (inter)nationale bezoekers, vanwege de uitgebreide mogelijkheden om te wandelen en te fietsen in een beschermd natuurgebied met unieke flora en fauna. Het park geeft de bezoeker bovendien een beeld van de geografische en cultuurhistorische ontwikkeling van de Hollandse Delta en is het levende bewijs van hoe we in de Lage Landen de voeten droog houden. De geschiedenis en de complexe relatie met het water is op vele plaatsen in het Nationaal Park te proeven, denk hierbij aan de Zandmotor, de kustverdediging en het kustwerk te Katwijk. Gezien de schaal en het aantal potentieel betrokken partijen is nu de stap naar één Nationaal Park Hollandse Kust van Hoek van Holland tot Den Helder te groot. De ervaringen van Zuid-Kennemerland en in Zuid-Holland leveren echter bouwstenen om in de komende drie jaar deze ambitie wel te gaan vormgeven. Het eindpunt daarbij is nog niet duidelijk (bijvoorbeeld een samenhangende keten van nationale parken, of één Nationaal Park met per regio een passend governancemodel). We spreken in beide bids de intentie uit om het proces te starten en in de komende drie jaar te onderzoeken hoe een passend governancemodel gerealiseerd kan worden. 10 p 15 van 29

16 Criterium 6.1 Bent u bereid opgedane kennis en ervaring te delen en beschikbaar te stellen aan alle Nationale Parken en andere inzenders en deel te nemen aan een te ontwikkelen Community of Practice? Bij de inzending wordt aangegeven dat opgedane kennis wordt gedeeld. De inzenders zijn bereid om de kennis en ervaringen die in het plangebied worden opgedaan beschikbaar te stellen voor alle Nationale Parken en andere inzenders. Zij nemen hiervoor deel aan een binnen het Programma Nationale Parken te ontwikkelen Community of Practice. 200 woorden Nu 199 Het uitgewerkte plan voor het bidbook is ontstaan in samenwerking met alle coalitiepartijen: de initiatiefnemer, de mede-indieners, de adhesiebetuigers en andere geïnteresseerden. Het gehele traject van brainstormsessies, moderatiebijeenkomsten en opstellen van de inschrijving is gedocumenteerd. Dit maakt onderdeel uit van the story of het Nationaal Park en vormt een leerproces op zichzelf. Dunea als initiatiefnemer en de coalitie in zijn geheel zijn vanzelfsprekend bereid om deze opgedane kennis en ervaring te delen. U zult zien in de kostenbegroting in de beantwoording van criterium 4.7 dat wij hiermee ook rekening houden in de urenbegroting van de projectorganisatie van het Nationaal Park. Wij ondersteunen de visie van het Ministerie van EZ en de commissie Nationale Parken van Wereldklasse dat de Nederlandse Nationale Parken met een meer eenduidige visie kunnen opereren. Wij werken daarom graag mee aan de ontwikkeling van zo n meer gezamenlijke visie binnen deze Community of Practice. Wij vinden het belangrijk om over de grenzen van ons eigen park heen te kijken en gezamenlijk ervoor te zorgen dat de natuur de motor is voor de nationale economische ontwikkeling. Natuur hoort midden in de samenleving thuis, een samenleving waarin delen steeds belangrijker wordt. Kennis delen is daarvan wellicht het voornaamste onderdeel. 11 p 16 van 29

17 Criterium 6.2 Is er over deze inzending contact geweest met de betrokken provincie(s)? 200 woorden Nu 197 Initiatiefnemer Dunea heeft veelvuldig contact met de Provincie Zuid-Holland. De provincie was ook aanwezig bij brainstormsessies van de coalitie. De provinciale landschapstafels vormen de basis voor het governancemodel van het Nationaal Park. Onderstaand een statement van de betrokken gedeputeerde van de provincie Zuid-Holland. Het Hollandse Duingebied is door de grote soortenrijkdom van planten en dieren belangrijk voor de biodiversiteit in Nederland. Het gebied heeft altijd een grote aantrekkingskracht op mensen gehad. De vele prachtige landgoederen zijn daar een mooi voorbeeld van. Een gewaardeerd gebied vergroot de kans op behoud van het gebied in de toekomst. Met het programma Nationale Parken van Wereldklasse ontstaan grotere nationale parken met meer aantrekkingskracht voor binnen- en buitenlandse toeristen die samen het verhaal van de Nederlandse natuur vertellen. Dunea is met een brede coalitie van natuurorganisaties gemeenten, maatschappelijke organisaties en ondernemers gestart om het Nationaal Park Hollandse Duinen (red: werktitel) uit te werken. In onze dichtbevolkte stedelijke omgeving biedt het Hollandse Duingebied inwoners en toeristen de mogelijkheid de rust en ruimte en de unieke natuur en cultuur te beleven. De provincie Zuid-Holland, verantwoordelijk voor de biodiversiteit, recreatie en erfgoed, steunt het initiatief van harte. Han Weber Gedeputeerde voor Energie, Natuur&Recreatie en Landbouw 12 p 17 van 29