Onderwerp: Gebiedsprogramma Groen; een B(l)oeiende Bollenstreek - Besluitvormend

Transcriptie

1 VOORSTEL OPSCHRIFT Vergadering van 6 juni 2016 Besluit nummer: 2016_BW_00469 Onderwerp: Gebiedsprogramma Groen; een B(l)oeiende Bollenstreek - Besluitvormend Beknopte samenvatting: In dit voorstel wordt uw college gevraagd het Gebiedsprogramma Groen voor de Bollenstreek vast te stellen. Het Gebiedsprogramma Groen is een regionaal ambitiedocument van de Bollen6 gemeenten (Noordwijkerhout, Noordwijk, Katwijk, Lisse, Hillegom en Teylingen) op het gebied van groen, waar groen wordt ingezet als middel om de streek aantrekkelijker te maken voor inwoners en bezoekers. Dit doel past zowel in de visie Groen, als in de visie op Recreatie en Toerisme van de gemeente Teylingen. Het gebiedsprogramma B(l)oeiende Bollenstreek sluit aan op het eerder door de 6 gemeenten vastgestelde Uitvoeringsprogramma Groen Kenmerkend in het programma is de versterking van de regionale ambitie op het gebied van samenhang tussen investering in groenprojecten als motor voor het aantrekken van inwoners en recreanten en toeristen. Noordwijkerhout is bestuurlijk trekker van het gebiedsprogramma Groen. Onder haar leiding en in samenwerking met de andere gemeenten en het maatschappelijk middenveld (onder meer ondernemers, Zuid Hollands Landschap, Staatsbosbeheer en anderen), is dit programma tot stand gekomen. In het programma wordt ingezet op drie doelen die gelden voor versterking van de gehele Bollenstreek: identiteit versterken; beleving vergroten; natuurwaarden versterken. Naast deze doelen zijn verspreid over het gebied tal van parels, - visitekaartjes van de streek -, benoemd in het document. Voor Teylingen komen daar onder meer de ruïne van Teylingen, de Kaag en Huys te Warmont in naar voren. In het gebiedsprogramma is een aantal projecten uitgewerkt dat de komende jaren uitgevoerd gaat worden om de bovenstaande doelen te realiseren. In deze projecten is een eerste prioritering aangebracht aan de hand van de volgende criteria: het netwerk is geactiveerd (lees ondernemers en andere belanghebbenden zijn betrokken en willen meewerken); het project is snel op te pakken; inzet van middelen (tijd en geld) wordt door meerdere partijen ingebracht op korte termijn; project heeft regionale aantrekkingskracht en trekt meer mensen de streek in. Het gaat dan om de volgende projecten en thema's: entrees, verbindingen, bloemrijke bermen en routenetwerken in de streek; p 1 van 6

2 verdere ontwikkeling Landgoed Leeuwenhorst; ontwikkeling streekmuseum en landgoed Veldzicht; ontwikkeling Landgoed en golfbaan Tespelduyn; Trekvaart: projecten aan deze vaart met een groen karakter hebben een aantrekkende werking op bezoekers (verbetering groene infrastructuur); strand en duin: het verbinden van activiteiten, routes, cultuur en natuur. Teylingen zet qua capaciteit en middelen vooral in op het eerste thema, passend binnen zowel dit regionale groenprogramma als binnen onze lokale beleidsplannen op het gebied van Groen en Recreatie en Toerisme. Zo is het de bedoeling om in de komende vier jaar te onderzoeken wat de mogelijkheden zijn voor eventuele kanoroutes vanaf de Kaag het Bollengebied in. In de kadernota is een bedrag van per jaar voor in totaal vier jaren opgenomen. Na vaststelling van de begroting eind 2016 wordt een raadsvoorstel voorbereid waarin gevraagd wordt om krediet beschikbaar te stellen aan de hand van een concreet uitgewerkt plan. De gemeente Noordwijkerhout is bestuurlijk trekker van het Groenprogramma. Door middel van dit voorstel wordt Noordwijkerhout gemandateerd om het gebiedsprogramma in te dienen voor cofinanciering bij onder andere de Provincie Zuid-Holland. Afhankelijk van welk bod de Provincie Zuid-Holland uiteindelijk uitbrengt op dit gebiedsprogramma, wordt een definitief voorstel voorbereid voor uitvoering, aanpak (inclusief governance) en financiën. Bevoegd portefeuillehouder: Kees van Velzen HET COLLEGE VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS AANHEF Bijgevoegde bijlage(n): Gebiedsprogramma Bollenstreek MOTIVERING Aanleiding en context: Op 18 november 2014 stelde uw college het Uitvoeringsprogramma Groen vast. Gelijktijdig werd de gemeente Noordwijkerhout aangewezen als bestuurlijk trekker van het uitvoeringsprogramma en toekomstig gebiedsprogramma Groen namens de 6 Bollengemeenten. Het gebiedsprogramma wordt gemaakt voor een uitvoeringsperiode van vier jaar en wordt om de twee jaar herzien. Vorig jaar (2015) is onder leiding van de gemeente Noordwijkerhout een start gemaakt met het opstellen van een herziene ambitie voor het gebiedsprogramma Groen in de Duin en Bollenstreek Op initiatief van de Provincie Zuid-Holland is gekozen voor het inrichten van diverse landschapstafels in de provincie. Zo is in 2015 de Landschapstafel Groen Duin- en Bollenstreek gestart onder aansturing van Noordwijkerhout. Het resultaat van deze Landschapstafel is het conceptgebiedsprogramma Groen dat nu voorligt ter p 2 van 6

3 vaststelling. Het betreft een uitvoeringsprogramma en is het resultaat van ambtelijke en bestuurlijke samenwerking op de gebieden Groen, Recreatie en Toerisme in de Bollen6 gemeenten. Deze samenwerking tussen Groen en Recreatie en Toerisme beoogt een vergroting van de belevingswaarde van groen en daarmee ook een uitnodiging om te recreëren en verblijven in de streek. In het Gebiedsprogramma Groen Bollenstreek zijn de ambities voor de komende jaren vastgelegd. Het programma behelst een ambitie, beoogde projecten, planning, financiering en een projectstructuur. Naast dit gebiedsprogramma wordt ook gewerkt aan regionale afspraken binnen de Bollenstreek voor Recreatie en Toerisme (breder dan Groen en andere projecten dan in dit programma opgenomen) en wordt de Economische Agenda gezamenlijk verder uitgewerkt. De samenhang tussen deze ontwikkelingen wordt goed in de gaten gehouden. De gemeente Teylingen valt binnen twee gebieden en daarmee twee landschapstafels: de Bollenstreek en de Leidse Ommelanden (LOL). Hetzelfde geldt voor de gemeente Katwijk. Het voorliggende Gebiedsprogramma betreft het programma voor de Bollenstreek. Het Gebiedsprogramma LOL is al eerder aan uw college voorgelegd en binnen de LOL worden negen grote projecten door Teylingen opgepakt. Voor Teylingen zijn de volgende projecten uit het gebiedsprogramma Bollenstreek met name van belang: entrees, verbindingen, bloemrijke bermen en routenetwerken (waaronder een onderzoek naar de mogelijkheid om kanoroutes vanaf de Kaag de Bollenstreek in te realiseren), in relatie tot onder meer onze parels Ruïne, Kaag en landgoederen. Omdat binnen de LOL al veel grote projecten zijn opgenomen die we tot uitvoering (gaan) brengen is er bewust voor gekozen om in dit gebiedsprogramma het aantal projecten voor Teylingen reeël in te schatten. Hetzelfde geldt voor de gemeente Katwijk. Uiteraard is daar in de aanvraag van financiële middelen ook rekening mee gehouden. Gemeenten met omvangrijkere projecten brengen ook meer middelen in. Beoogd resultaat: Een b(l)oeiende Bollenstreek, jaarrond, met een duidelijke eigen identiteit, waar het groen beleeft kan worden en de natuur versterkt is. Met het vaststellen van het Gebiedsprogramma Bollenstreek , wordt de Provincie Zuid-Holland verzocht om cofinanciering van geplande regionale groenprojecten om het buitengebied van de Bollenstreek bereikbaar, toegankelijk en aantrekkelijk te maken. Argumentatie: 1.1 Het Gebiedsprogramma Bollenstreek bouwt voort op het eerdere Groenprogramma Bollenstreek Het Gebiedsprogramma heeft een aanvullende ambitie ten opzichte van het eerder vastgestelde Groenprogramma In het programma werd de basis gelegd voor verdere samenwerking in het Groen. Projecten uit het vorige programma zijn meegenomen in de projectenlijst van dit programma. Met het nu voorliggende Gebiedsprogramma breiden we de ambitie uit door in te zetten op parels uit de Bollenstreek en de verbinding tussen deze parels. De groencomponent bij deze parels geldt ter ondersteuning van het aantrekkelijk maken van de streek om zo meer bezoekers en recreanten te trekken. Het versterken van de identiteit van de Bollenstreek door Groenprojecten in te zetten en het seizoen te verlengen, sluit ook aan bij de Economische Agenda Duin- en Bollenstreek. 1.2 Een vastgesteld Gebiedsprogramma Groen is noodzakelijk voor het aanvragen van confinanciering bij de Provincie Zuid- Holland en bij Holland Rijnland (Regionaal Investerings p 3 van 6

4 Fonds). De Provincie Zuid-Holland bepaalt in juni en juli van 2016 haar bod op alle groenprogramma's in de provincie, zo ook voor het Gebiedsprogramma Bollenstreek. 1.3 Het gebiedsprogramma is van alle Bollengemeenten De doelstelling van het gebiedsprogramma is om de Bollenstreek als een duidelijk herkenbare streek op de kaart te zetten, waar het goed toeven is. Of je nu van ver komt of in de streek woont. Deze doelstelling sluit goed aan op de geactualiseerde visie Recreatie en Toerisme van de gemeente Teylingen. Binnen het Gebiedsprogramma Groen wordt ingezet op de thema's: entrees en netwerken; natuur en Landschap. De projecten binnen deze thema's versterken de hele regio. Verder kent de Bollenstreek een aantal parels die benoemd zijn in het programma. Deze parels zijn de visitekaartjes van de streek. Daarvoor is het nodig dat ze op een goede manier ingepast zijn in de verschillende routenetwerken, zodat ze in de omgeving uitnodigend zijn. Voor een aantal parels zijn in dit programma concrete projecten opgenomen. Voor andere parels geldt dat gedurende de looptijd van dit programma, projecten kunnen worden ingebracht. De werkwijze is conform de werkwijze die wij kennen vanuit de Leidse Ommelanden. 1.4 Het programma wordt onderschreven door een groot aantal ondernemers en maatschappelijke partners uit de regio. Tijdens de totstandkoming van het Gebiedsprogramma Bollenstreek is een aantal thematafels voor de concreet uitgewerkte parels georganiseerd om te komen tot afstemming en het vinden van cofinanciering van projecten in de regio. De input vanuit deze thematafels is verwerkt in het gebiedsprogramma dat nu voorligt. 1.5 Kiezen is uitvoeren Om alle ambities gerealiseerd te krijgen is het, naast commitment van de 6 gemeenten over het gebiedsprogramma, ook nodig dat er overeenstemming is over de wijze van aanpak en uitvoering, om concreet tot uitvoering te komen. Nadat helder is welk bod de Provincie Zuid-Holland uitbrengt op deze gebiedsdeal, worden verdere afspraken gemaakt over aanpak en uitvoering. Alle gemeenten wordt gevraagd om hier capaciteit en middelen voor beschikbaar te stellen (zie financiele paragraaf). 2.1 Met mandaat is Noordwijkerhout gemachtigd om namens de Bollengemeenten een gebiedsprogramma voor cofinanciering in te dienen. Door de gemeente Noordwijkerhout als clustervertegenwoordiger te machtigen en een verzoek tot cofinanciering in te dienen namens de Bollengemeenten bij de Provincie Zuid-Holland, wordt een uniform plan aangedragen bij de Provincie Zuid- Holland. Mandaat is nodig om namens de 6 Bollengemeenten een verzoek tot cofinanciering in te dienen. Mandaat is ook nodig om de onderhandelingen met de Provincie Zuid-Holland te kunnen voeren en uiteindelijk de gebiedsdeal te kunnen sluiten. De input voor de onderhandelingen wordt vooraf besproken in een gecombineerd bestuurlijk overleg Groen, Recreatie en Toerisme begin juli Dan zal het bod van de provincie bekend zijn. Kanttekening: 1.1 Alle landschapstafels in de Provincie Zuid-Holland dienen op 1 juni 2016 hun gebiedsprogramma in te dienen bij de provincie. p 4 van 6

5 De deadline voor aanlevering van het Gebiedsprogramma bij de Provincie Zuid-Holland is 1 juni Wegens afwezigheid van de verantwoordelijk wethouder wordt dit voorstel op 7 juni 2016 in Teylingen behandeld. Dit is afgestemd met de andere gemeenten en met de Provincie Zuid Holland en akkoord bevonden. 1.2 Governance en wijze van verdeling van financiering wordt nog verder uitgewerkt. Met dit programma, inclusief projecten en investeringslijst, ligt vast wat de gezamenlijke Bollengemeenten gaan doen op het gebied van Groen, ondersteunend aan Recreatie en Toerisme. De gemeenten dragen de verantwoordelijkheid voor de uitvoering van het programma. De Provincie Zuid-Holland wordt verzocht om 25 tot 50% cofinanciering (programmasubsidie). Verder wordt er zoveel mogelijk gekeken naar cofinanciering door derden (waaronder ondernemers, Dunea, Staatsbosbeheer, Zuid Hollands Landschap en dergelijke). Holland Rijnland kan binnen haar groenprogramma 25% van uitvoeringsgprojecten confinancieren. Wat betreft de Governance: dit onderdeel wordt nader uitgewerkt zodra helder is hoe hoog het bod van de provincie is en hoeveel projecten gerealiseerd kunnen worden. Bij de uitwerking wordt aansluiting gezocht bij bestaande structuren en andere programma's om samenhang te creeëren. Daarnaast komt Noordwijkerhout in juli 2016 met een voorstel om de voortgang te bewaken gedurende de overbruggingsperiode tussen de indiening van het gebiedsprogramma van de provincie, tot het moment dat de Governace geregeld en operationeel is. Aanpak / uitvoering: Afhankelijk van toekenning van gelden is het de bedoeling om een nadere prioritering aan te brengen. Het netwerk wordt door de gemeente Noordwijkerhout geïnformeerd over de vaststelling van het Gebiedsprogramma. Ook wordt het Gebiedsprogramma toegestuurd aan de Provincie Zuid-Holland en aan het samenwerkingsverband Holland Rijnland. Participatie: Het Gebiedsprogramma wordt onderschreven door een groot aantal ondernemers en maatschappelijke partners uit de regio. Tijdens de totstandkoming van het Gebiedsprogramma Bollenstreek, is een aantal thematafels voor de concreet uitgewerkte parels georganiseerd om te komen tot afstemming en het vinden van cofinanciering van projecten in de regio. De input vanuit deze thematafels is verwerkt in het Gebiedsprogramma dat nu voorligt. Borging van de opbouw en continuering van dit netwerk is essentieel gezien het draagvlak, haalbaarheid en het financiële commitment van de ondernemers en partners. Duurzaamheid: Focus ligt in dit programma op versterken (groene) natuurwaarde en (bloeiende) biodiversiteit. Bij de projecten houden we nadrukkelijk rekening met duurzaamheidsaspecten. Dit vertaalt zich in de concrete uitvoering en aanpak (onder meer materiaalgebruik). We stellen ons steeds de vraag hoe we aan kunnen sluiten op de behoeften van het heden, zonder het vermogen van de toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen. Beslist het volgende: p 5 van 6

6 BESLISSING Besluitpunt 1: het gebiedsprogramma Groen B(l)oeiende Bollenstreek vast te stellen. Besluitpunt 2: het college van de gemeente Noordwijkerhout te mandateren om de aanvraag voor cofinanciering in te dienen bij de Provincie Zuid Holland, daarover onderhandelingen te voeren bij monde van wethouder mr J.C.F. Knapp en een gebiedsdeal te sluiten. Besluitpunt 3: het gebiedsprogramma ter kennisname aan de gemeenteraad te sturen. BIJKOMENDE INFO BIJ HET BESLUIT Ruimte Programma's & Projecten Financiële consequenties: In de kadernota 2017 is een bedrag van ,- per jaar (in totaal vier jaar dus ,-) opgenomen. Op 23 juni 2016 behandelt de gemeenteraad de kadernota Na vaststelling van de gemeentebegroting 2017 in november 2016 komen we terug met een uitgewerkt inhoudelijk voorstel met het verzoek om krediet beschikbaar te stellen voor uitvoering van het gebiedsprogramma Groen. BIJLAGE DIE INTEGRAAL DEEL UITMAAKT VAN HET BESLUIT p 6 van 6