PVK STUDIES1 NIET-FINANCIELE GEGEVENS PENSIOENFONDSEN STAND VAN ZAKEN PENSIOENMONITOR EIND 1994

Transcriptie

1 PVK STUDIES1 NIET-FINANCIELE GEGEVENS PENSIOENFONDSEN STAND VAN ZAKEN PENSIOENMONITOR EIND 1994

2

3 pvk studies Niet-financiële gegevens pensioenfondsen Stand van zaken Pensioenmonitor eind 1994 april

4 Hoewel bij deze uitgave de uiterste zorg is nagestreefd, kan voor de afwezigheid van eventuele (druk-)fouten en onvolledigheden niet worden ingestaan en aanvaarden auteur(s), redacteur(en) en Pensioen- & Verzekeringskamer deswege geen aansprakelijkheid. Met deze uitgave wordt beoogd een kennismatige bijdrage te leveren aan de kruispuntfunctie die de Pensioen- & Verzekeringskamer sinds haar verzelfstandiging ten doel heeft. Deze uitgave beoogt niet het bekendmaken van beleid of standpunten van de Pensioen- & Verzekeringskamer. De tekst geeft de persoonlijke opvattingen van de auteur weer, ook waar verwezen wordt naar beleid of standpunten van de Pensioen- & Verzekeringskamer. ISBN , Stichting Pensioen- & Verzekeringskamer, Apeldoorn Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de Pensioen- & Verzekeringskamer. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16b Auteurswet 1912 jo het Besluit van 20 juni 1974, Stb. 351, zoals gewijzigd bij het Besluit van 23 augustus 1985, Stb. 471, en artikel 17 Auteurswet 1912, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (postbus 882, 1180 AW Amstelveen). Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet 1912) dient men zich tot de Pensioen- & Verzekeringskamer te wenden. All rights reserved. No part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted in any form by any means, electronic, mechanical, photocopying, recording or otherwise, without the written permission of the Pensioen- & Verzekeringskamer.

5 Inhoud Lijst van opgenomen tabellen 5 1 Inleiding 7 2 De pensioenmonitor 8 Geschiedenis 8 Doel pensioenmonitor 9 Basis voor de gegevens 9 Reikwijdte 9 3 Gegevens Leeswijzer bij de tabellen Algemene gegevens Pensioenen Pensioenfondsen Pensioenregelingen Toezeggingen Bijdrageregelingen Bijdrage deelnemer Reserveringssystemen Herverzekering Capita selecta Franchise Het (65-x)-systeem 37 3

6 4

7 Lijst van opgenomen tabellen Pensioenfondsen verdeeld naar de verschillende categorieën Pensioenfondsen verdeeld naar type pensioenregeling Pensioenfondsen met type pensioenregeling verdeeld naar categorie Soorten pensioen Soorten pensioen per categorie pensioenfonds Hoogte van de toezegging op ouderdomspensioen per type pensioenregeling Hoogte van de toezegging op nabestaandenpensioen Hoogte van de toezegging op wezenpensioen Bijdrageregelingen Bijdrageregelingen per categorie pensioenfonds Type en hoogte van de deelnemersbijdragen Type deelnemersbijdrage per type pensioenregeling Reserveringssystemen Reserveringssystemen per categorie pensioenfonds Mate van herverzekering Mate van herverzekering per categorie pensioenfonds Soorten en hoogte van de franchise Soorten en hoogte van de franchise - eindloon Soorten en hoogte van de franchise - gematigd eindloon Soorten en hoogte van de franchise - levensjaren Soorten en hoogte van de franchise - middelloon Soorten en hoogte van de franchise - middelloon, streven naar eindloon Soorten en hoogte van de franchise - middelloon met indexatie Soorten en hoogte van de franchise - spaarsysteem Type pensioenregelingen bij (65-x)-fondsen Soorten pensioen bij pensioenfondsen met (65-x)-premie Type en hoogte van de deelnemersbijdragen bij fondsen met (65-x)-premie Percentage fondsen met waarde-overdracht per reserveringssysteem Nafinanciering bij ontslag bij fondsen met (65-x)-premie 5

8 6

9 1 Inleiding Als uitwerking van de aan de Pensioen- & Verzekeringskamer opgedragen taak inzake de Pensioenmonitor volgt hierover de eerste publicatie. In tabellen wordt in geaggregeerde vorm getalsmatige informatie verschaft over de niet-financiële gegevens van de pensioenfondsen in Nederland. De gegevens zijn ontleend aan een voor dit doel gerealiseerde database die opgebouwd is uit gegevens die de Pensioen- & Verzekeringskamer heeft betrokken uit de reglementen en andere informatie van pensioenfondsen, die zij voor haar toezichtsfuncties nodig heeft. De gegevens hebben betrekking op de situatie eind De Pensioen- & Verzekeringskamer zal over de Pensioenmonitor een jaarlijkse update met niet-financiële gegevens van de pensioensector publiceren in de PVK-studiereeks. De inhoud van deze publicatie is als volgt. In hoofdstuk 2 wordt kort ingegaan op de achtergrond, het doel, de gegevensbasis en de reikwijdte van de Pensioenmonitor.De jaarlijkse statistiek zal ieder jaar bestaan uit een algemeen deel en enkele capita selecta, die meer in detail ingaan op zaken die in de belangstelling staan. Deze statistiek is opgenomen in hoofdstuk 3. Paragraaf 3.1 geeft een leeswijzer bij de tabellen. In paragraaf 3.2 volgt het algemene deel met een globaal overzicht van de pensioensector. Opgenomen zijn statistieken over het type van pensioenregelingen, de aard van de toezeggingen, bijdrageregelingen, reservingssystemen en herverzekering.de capita selecta in paragraaf 3.2 hebben betrekking op de franchise en het (65-x)-systeem. 7

10 2 De pensioenmonitor Geschiedenis Pensioenen spelen in Nederland een steeds belangrijker rol. Vergrijzing is hiervoor één van de oorzaken. Ook in relatie tot de AOW laat de omvang van aanvullende pensioenuitkeringen jaarlijks een stijgende lijn zien. Het is daarom wenselijk dat de ontwikkelingen op pensioenterrein worden gevolgd. Nadat duidelijk werd dat de Pensioenkamer zou worden opgeheven, is de discussie op gang gekomen over de vervulling van de functie van de Pensioenmonitor, zoals deze onder andere in de Pensioennota van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van november 1990 werd voorgesteld. Eind juni 1993 is er door de Commissie Pensioenen van de Stichting van de Arbeid een tripartiete werkgroep ingesteld, bestaande uit de beide voorzitters van de Commissie Pensioenen, een vertegenwoordiger van voornoemd ministerie en een vertegenwoordiger van de Pensioen- & Verzekeringskamer, met als taakopdracht voorstellen te doen voor de uitoefening van de functie van de Pensioenmonitor. Het tripartiete overleg heeft geresulteerd in een uitvoeringsplan van de Pensioenmonitor op basis van een akkoord over concrete voorstellen over de toedeling van de monitortaken aan de Pensioen- & Verzekeringskamer, respectievelijk, aan een in te stellen (sub-)commissie van de Sociaal Economische Raad. De Pensioen- & Verzekeringskamer gaat fungeren als primaire onderzoeksinstelling voor het verzamelen en bewerken van gegevens over aanvullende pensioenregelingen (de zgn. koude registratie) en het rapporteren daarover. De SER-(sub-)commissie zou tot taak krijgen het inventariseren van de onderzoeksbehoefte, het coördineren van onderzoeksinitiatieven, het initiëren en begeleiden van onderzoek (mede) op basis van de Pensioenmonitor. In een nieuw artikel 25 van de Pensioen- en spaarfondsenwet (PSW) heeft de pensioenmonitorfunctie een wettelijke basis gekregen. In dit artikel zijn de taken van de Pensioen- & Verzekeringskamer inzake het registreren, bewerken en rapporteren beschreven. Tevens is een verplichting opgenomen voor pensioenuitvoerders om de door de Pensioen- & Verzekeringskamer verlangde inlichtingen te geven. De financiering van de Pensioenmonitor is enerzijds 8

11 geregeld via de kostenomslag (artikel 26 PSW), anderzijds door in een nieuw artikel 7 van de Wet Fonds Voorheffing Pensioenverzekering (FVP) te bepalen dat het FVP-bestuur bevoegd is middelen van het fonds aan te wenden ter financiering van aanvullend onderzoek op basis van de database van de Pensioenmonitor. In de Memorie van Toelichting is verder vermeld dat aanvullend onderzoek eventueel ook door de opdrachtgever zal worden bekostigd. Doel Pensioenmonitor De functie van de Pensioenmonitor is het systematisch en up-to-date volgen van de ontwikkelingen op het terrein van de aanvullende pensioenen in Nederland voor de beleidsvoorbereiding en -bepaling op centraal en decentraal niveau. De onderdelen van de monitorfunctie die zich richten op het verzamelen, bewerken en publiceren van de pensioengegevens worden vervuld door de PVK. Uiteraard biedt de databank aan pensioengegevens een goed fundament voor nader onderzoek naar pensioenen. Basis voor de gegevens Jaarlijks dienen de pensioenfondsen verslagstaten met financiële gegevens in bij de Pensioen- & Verzekeringskamer. Deze financiële gegevens worden vanaf het boekjaar 1992 in een geautomatiseerd databestand opgeslagen. Ook beschikt de Pensioen- & Verzekeringskamer over een aanzienlijke hoeveelheid niet-financiële gegevens over pensioenfondsen, zoals statuten, reglementen en actuariële en bedrijfstechnische nota s. Alle wijzigingen in deze gegevens worden aan de Pensioen- & Verzekeringskamer doorgegeven, zodat zij te allen tijde over een up-to-date databestand beschikt. Vanaf 1994 zijn ook de niet- financiële gegevens op geautomatiseerde wijze opgeslagen. Reikwijdte Aanvullende pensioenen zijn qua uitvoering te onderscheiden naar pensioenfondsen en rechtstreekse regelingen 1. Tezamen vormen zij dus de pensioensector, voorzover betrekking hebbend op de PSW. Deze publicatie geeft alleen een overzicht van de pensioenfondsen. Voor de rechtstreekse regelingen zal voor de komende jaren nog een basis bestand moeten worden opgebouwd. Vanaf volgend jaar zal de Pensioenmonitor gecompleteerd zijn met de rechtstreekse regelingen. 1 Rechtstreekse regeling: pensioenregeling als bedoeld in PSW artikel 2, lid 4, sub B die een werkgever zonder tussenkomst van een pensioenfonds rechtstreeks bij een verzekeraar onderbrengt. 9

12 3 Gegevens 3.1 Leeswijzer bij de tabellen De navolgende tabellen bevatten globaal twee soorten gegevens, te weten aantallen en bedragen. De bedragen zijn gegeven in miljoenen guldens in prijzen Hierbij zij er op gewezen dat de cijfers in de tabellen in deze publicatie kunnen afwijken van de cijfers in de publicatie van de Pensioen- & Verzekeringskamer Financiële gegevens pensioenfondsen Deze afwijking is toe te schrijven aan: 1. de balanstotalen van volledig herverzekerde fondsen zijn in de Financiële gegevens niet opgenomen en in deze publicatie wel; 2. de cijfers van de bij wet geregelde pensioenfondsen (Notarieel pensioenfonds en Spoorwegpensioenfonds) zijn in de Financiële gegevens niet opgenomen en in deze publicatie wel; 3. de gegevens over fondsen die ultimo 1994 in liquidatie waren, zijn in deze publicatie niet opgenomen. De gegevens over de meeste van deze fondsen zijn nog wel opgenomen in de Financiële gegevens. 3.2 Algemene gegevens Pensioenen De totale verplichtingen inzake pensioenen worden per 31 december 1993 geraamd op ƒ670,7 miljard. Deze verplichtingen zijn als volgt ondergebracht: pensioenfondsen: ƒ459,1 miljard; andere collectieve regelingen bij verzekeringsmaatschappijen: ƒ101,7 miljard; individueel getroffen regelingen: ƒ109,9 miljard. In deze publicatie zal uitsluitend nader worden ingegaan op de pensioenfondsen. 10

13 3.2.2 Pensioenfondsen Pensioenfondsen zijn nader te verdelen in de volgende categorieën: a. ondernemingspensioenfonds: een aan één of meerdere ondernemingen verbonden fonds, waarin de werknemers van die onderneming of ondernemingen deelnemen; b. verplichtgesteld bedrijfspensioenfonds: een in een bedrijfstak werkend fonds, waarin het deelnemen voor de werknemers in die bedrijfstak door de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid verplicht is gesteld; c. niet-verplichtgesteld bedrijfspensioenfonds: een in een bedrijfstak werkend fonds, waarin het deelnemen voor de werknemers in die bedrijfstak niet verplicht is gesteld; d. beroepspensioenfonds: een in een tak van beroep werkend fonds, waarin de desbetreffende beroepsgenoten deelnemen; e. ondernemingsspaarfonds: een aan een onderneming verbonden fonds met spaarkarakter, waarin de werknemers van die onderneming deelnemen; f. bij wet geregeld pensioenfonds: het betreft hier het Notarieel pensioenfonds en het Spoorwegpensioenfonds, het laatste zal in volgende publicaties opgenomen worden bij de verplichtgestelde bedrijfspensioenfondsen; g. ABP: het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds. In een pensioenfonds worden middelen bijeengebracht tot verzekering van pensioen. In een spaarfonds worden middelen bijeengespaard met het oog op een uitkering bij wijze van oudedagsverzorging. Tabel Pensioenfondsen verdeeld naar de verschillende categorieën actieve pensioen- Balansfondsen deelnemers slapers trekkers totaal Ondernemingspensioenfondsen Verplichte bedrijfspensioenfondsen Niet-verplichte bedrijfspensioenfondsen Beroepspensioenfondsen Ondernemingsspaarfondsen Bij wet geregelde pensioenfondsen ABP Totaal (absoluut)

14 3.2.3 Pensioenregelingen De typen regelingen hebben betrekking op het ouderdomspensioen, dat de deelnemer van het fonds na de pensioendatum verkrijgt. De volgende typen regelingen zijn te onderscheiden: a. eindloonregeling: het pensioen wordt vastgesteld als een percentage van de laatste pensioengrondslag, vermenigvuldigd met alle jaren van deelneming in die regeling; b. gematigd eindloon: een eindloonregeling waarbij òf de salarisstijgingen (de laatste jaren voor de pensioendatum) zijn gemaximeerd, òf de pensioengrondslag een gemiddelde is van een beperkt aantal jaren; ook regelingen waarbij tot een bepaald salaris sprake is van een eindloonregeling en vanaf die grens sprake is van een middelloonregeling; c. levensjaren: een eindloonregeling met een achterbalkon : verhogingen van de pensioengrondslag worden ook in aanmerking genomen over de periode tussen de 25-jarige leeftijd en de datum van toetreding tot de regeling; d. middelloonregeling (=opbouwregeling): elk jaar wordt een percentage van de pensioengrondslag van dat jaar opgebouwd; het totale pensioen bedraagt de som van alle opgebouwde pensioenen; e. middelloon met indexatie: een middelloonregeling, waarbij de opgebouwde aanspraken jaarlijks worden verhoogd; f. middelloon met streven naar eindloon: een middelloonregeling; indien de middelen aanwezig zijn, wordt de regeling opgetrokken tot eindloonregeling; g. beschikbare premie: jaarlijks wordt een bepaald bedrag beschikbaar gesteld, waarvoor een pensioen wordt ingekocht; h. vaste bedragen: het pensioen is voor elk jaar van deelneming een vast bedrag, zonder directe samenhang met het salaris; i. spaarsysteem: een regeling waarin gelden worden bijeengespaard met het oog op een uitkering bij wijze van oudedagsverzorging; j. anders: de regelingen die niet in bovenstaande typen zijn in te delen. 12

15 Tabel Pensioenfondsen verdeeld naar type pensioenregeling actieve pensioen- Balansfondsen deelnemers slapers trekkers totaal Eindloon Gematigd eindloon Levensjaren Middelloon Middelloon met indexatie Middelloon, streven naar eindloon Vaste bedragen Beschikbare premie Spaarsysteem Anders Totaal (absoluut) Tabel Pensioenfondsen met type pensioenregeling verdeeld naar categorie actieve pensioen- Balansfondsen deelnemers slapers trekkers totaal ONDERNEMINGSPENSIOENFONDSEN Eindloon Gematigd eindloon Levensjaren Middelloon Middelloon met indexatie Middelloon, streven naar eindloon Vaste bedragen Beschikbare premie Spaarsysteem Anders Totaal (absoluut) VERPLICHTE BEDRIJFSPENSIOENFONDSEN Eindloon Gematigd eindloon Levensjaren Middelloon Middelloon met indexatie Vaste bedragen Beschikbare premie Totaal (absoluut) NIET-VERPLICHTE BEDRIJFSPENSIOENFONDSEN Eindloon Gematigd eindloon Levensjaren Middelloon Middelloon met indexatie Beschikbare premie Totaal (absoluut)

16 Tabel vervolg actieve pensioen- Balansfondsen deelnemers slapers trekkers totaal BEROEPSPENSIOENFONDSEN beschikbare premie vaste bedragen totaal (absoluut) ONDERNEMINGSSPAARFONDSEN spaarsysteem totaal (absoluut) BIJ WET GEREGELDE PENSIOENFONDSEN gematigd eindloon vaste bedragen totaal (absoluut) ABP gematigd eindloon totaal (absoluut) GROOT TOTAAL Toezeggingen De volgende soorten pensioen worden onderscheiden: a. ouderdomspensioen; b. weduwen-/weduwnaarspensioen; c. partnerpensioen (t.b.v. de partner van de samenlevende deelnemer); d. wezenpensioen; e. invaliditeitspensioen; f. ongehuwdenpensioen (indien de gepensioneerde alleenstaand is); g. tijdelijk ouderdomspensioen (tussen pensioendatum en 65 jaar); h. tijdelijk nabestaandenpensioen (tot 65 jaar nabestaande); i. anders (niet in bovenstaande soorten in te delen). 14

17 Tabel Soorten pensioen actieve Balansfondsen deelnemers totaal Ouderdomspensioen Weduwen-/weduwnaarspensioen Partnerpensioen Wezenpensioen Invaliditeitspensioen Ongehuwdenpensioen Tijdelijk Ouderdomspensioen Tijdelijk Nabestaandenpensioen Andere pensioenaanspraken Totaal (absoluut) Tabel Soorten pensioen per categorie pensioenfonds actieve Balansfondsen deelnemers totaal ONDERNEMINGSPENSIOENFONDSEN Ouderdomspensioen Weduwen/weduwnaarspensioen Partnerpensioen Wezenpensioen Invaliditeitspensioen Ongehuwdenpensioen Tijdelijk ouderdomspensioen Tijdelijk nabestaandenpensioen Anders Totaal (absoluut) VERPLICHTE BEDRIJFSPENSIOENFONDSEN Ouderdomspensioen Weduwen/weduwnaarspensioen Partnerpensioen Wezenpensioen Invaliditeitspensioen Ongehuwdenpensioen Tijdelijk ouderdomspensioen Tijdelijk nabestaandenpensioen Anders Totaal (absoluut) NIET-VERPLICHTE BEDRIJFSPENSIOENFONDSEN Ouderdomspensioen Weduwen/weduwnaarspensioen Partnerpensioen Wezenpensioen Invaliditeitspensioen Ongehuwdenpensioen Tijdelijk ouderdomspensioen Tijdelijk nabestaandenpensioen Totaal (absoluut)

18 Tabel vervolg actieve Balansfondsen deelnemers totaal BEROEPSPENSIOENFONDSEN Ouderdomspensioen Weduwen/weduwnaarspensioen Partnerpensioen Wezenpensioen Invaliditeitspensioen Ongehuwdenpensioen Tijdelijk ouderdomspensioen Tijdelijk nabestaandenpensioen Anders Totaal (absoluut) ONDERNEMINGSSPAARFONDSEN Ouderdomspensioen Weduwen/weduwnaarspensioen Wezenpensioen Tijdelijk ouderdomspensioen Anders Totaal (absoluut) BIJ WET GEREGELDE PENSIOENFONDSEN Ouderdomspensioen Weduwen/weduwnaarspensioen Partnerpensioen Wezenpensioen Invaliditeitspensioen Totaal (absoluut) ABP Ouderdomspensioen Weduwen/weduwnaarspensioen Partnerpensioen Wezenpensioen Invaliditeitspensioen Totaal (absoluut) Hoogte van de toezeggingen op pensioen Hierbij is ervan uitgegaan dat het ouderdomspensioen met inachtneming van de in aanmerking genomen franchise een bepaald percentage van het salaris bedraagt; er is verondersteld dat de deelnemer hierbij het maximum aantal jaren in deze regeling heeft deelgenomen. 16

19 Tabel Hoogte van de toezeggingen op ouderdomspensioen per type pensioenregeling bij een maximum aantal deelnemersjaren actieve ouderdomsfondsen deelnemers slapers pensioenen EINDLOON Aanspraken minder dan 50% Aanspraken van 50% tot 70% Aanspraken gelijk aan 70% Aanspraken tussen 70% en 80% Aanspraken gelijk aan 80% Aanspraken groter dan 80% Totaal (absoluut) GEMATIGD EINDLOON Aanspraken minder dan 50% Aanspraken van 50% tot 70% Aanspraken gelijk aan 70% Aanspraken tussen 70% en 80% Aanspraken gelijk aan 80% Aanspraken groter dan 80% Totaal (absoluut) LEVENSJAREN Aanspraken minder dan 50% Aanspraken van 50% tot 70% Aanspraken gelijk aan 70% Aanspraken tussen 70% en 80% Aanspraken gelijk aan 80% Aanspraken groter dan 80% Totaal (absoluut) MIDDELLOON Aanspraken minder dan 50% Aanspraken van 50% tot 70% Aanspraken gelijk aan 70% Aanspraken tussen 70% en 80% Aanspraken gelijk aan 80% Aanspraken groter dan 80% Totaal (absoluut) MIDDELLOON MET INDEXATIE Aanspraken minder dan 50% Aanspraken van 50% tot 70% Aanspraken gelijk aan 70% Aanspraken tussen 70% en 80% Aanspraken gelijk aan 80% Aanspraken groter dan 80% Totaal (absoluut)

20 Tabel vervolg actieve ouderdomsfondsen deelnemers slapers pensioenen MIDDELLOON, STREVEN NAAR EINDLOON Aanspraken minder dan 50% Aanspraken van 50% tot 70% Aanspraken gelijk aan 70% Aanspraken tussen 70% en 80% Aanspraken gelijk aan 80% Aanspraken groter dan 80% Totaal (absoluut) VASTE BEDRAGEN Aanspraken minder dan 50% Aanspraken van 50% tot 70% Aanspraken gelijk aan 70% Aanspraken tussen 70% en 80% Aanspraken gelijk aan 80% Aanspraken groter dan 80% Totaal (absoluut) SPAARSYSTEEM Aanspraken minder dan 50% Aanspraken van 50% tot 70% Aanspraken gelijk aan 70% Aanspraken tussen 70% en 80% Aanspraken gelijk aan 80% Aanspraken groter dan 80% Totaal (absoluut) Tabel Hoogte van de toezeggingen op nabestaandenpensioen als percentage van het ouderdomspensioen na- actieve bestaandenfondsen deelnemers slapers pensioenen Aanspraken kleiner dan 60% Aanspraken van 60% tot 65% Aanspraken van 65% tot 70% Aanspraken gelijk aan 70% Aanspraken tussen 70% en 75% Aanspraken van 75% tot 80% Aanspraken gelijk aan 80% Aanspraken hoger dan 80% Totaal (absoluut)

21 Tabel Hoogte van de toezeggingen op wezenpensioen actieve fondsen deelnemers slapers WEZENPENSIOEN ALS % VAN NABESTAANDENPENSIOEN Aanspraken minder dan 20% Aanspraken gelijk aan 20% Aanspraken tussen 20% en 30% Aanspraken 30% of meer Subtotaal WEZENPENSIOEN ALS % VAN OUDERDOMSPENSIOEN Aanspraken minder dan 14% Aanspraken gelijk aan 14% Aanspraken tussen 14% en 15% Aanspraken van 15% tot 16% Aanspraken van 16% tot 17% Aanspraken van 17% tot 20% Aanspraken van 20% tot 25% Aanspraken 25% of meer Subtotaal TOTAAL GENERAAL (absoluut) Bijdrageregelingen De bijdrageregeling heeft betrekking op welke wijze de totaal aan het fonds af te dragen bijdrage wordt vastgesteld.hierbij zijn de volgende regelingen te onderscheiden: a. actuarieel benodigde gelijkblijvende (inhaal)premie: de bijdrage wordt zodanig vastgesteld dat de pensioenen tot de pensioendatum worden gefinancierd door een gelijkblijvende jaarpremie, waarbij verhogingen worden gefinancierd door een gelijkblijvende premie vanaf de verhogingsdatum tot de pensioendatum; b. actuarieel benodigde financieringskoopsom: de jaarlijkse bijdrage wordt zodanig vastgesteld dat de pensioenaanspraken over de verstreken jaren en de opbouw van dat jaar volledig d.m.v. een koopsom worden afgefinancierd; c. gelijkblijvende jaarpremie, aanvulling tekorten: de bijdrage wordt zodanig vastgesteld dat de pensioen tot de pensioendatum worden gefinancierd door een gelijkblijvende jaarpremie en de verhogingen over de verstreken jaren d.m.v. een koopsom worden afgefinancierd; 19

22 d. doorsneepremie: de bijdrage bedraagt een percentage van het salaris of de pensioengrondslag; e. (65-x)-premie: de bijdrage wordt zodanig vastgesteld dat in dat jaar een evenredig gedeelte van het verschil tussen de op de pensioendatum te bereiken pensioenen en de reeds ingekochte pensioenen kan worden ingekocht; f. dynamische premie: de bijdrage wordt vastgesteld o.b.v. de dynamische premiemethodiek; bij de methodiek wordt bij het vastsstellen van de premie uitgegaan van pensioenvermogen; het pensioenvermogen is het verschil tussen de activa en de crediteuren en is als passiefpost op de balans opgenomen; g. anders: de bijdrage wordt niet volgens één van de vorenstaande wijzen vastgesteld. Tabel Bijdrageregelingen actieve pensioen- Balansfondsen deelnemers slapers trekkers totaal Actuarieel gelijkblijvende (inhaal-)premie Actuarieel benodigde affinancieringskoopsom Gelijkblijvende premie, aanvulling tekorten Doorsneepremie (65-x)-premie Dynamische premie Andere premiesystemen Totaal (absoluut)

23 Tabel Bijdrageregelingen per categorie pensioenfonds actieve pensioen- Balansfondsen deelnemers slapers trekkers totaal ONDERNEMINGSPENSIOENFONDSEN Actuarieel gelijkblijvende (inhaal-)premie Actuarieel benodigde affinancieringskoopsom Gelijkblijvende premie, aanvulling tekorten Doorsneepremie (65-x)-premie Dynamische premie Andere premiesystemen Totaal (absoluut) VERPLICHTE BEDRIJFSPENSIOENFONDSEN Actuarieel gelijkblijvende (inhaal-)premie Actuarieel benodigde affinancieringskoopsom Gelijkblijvende premie, aanvulling tekorten Doorsneepremie (65-x)-premie Dynamische premie Andere premiesystemen Totaal (absoluut) NIET-VERPLICHTE BEDRIJFSPENSIOENFONDSEN Actuarieel gelijkblijvende (inhaal-)premie Actuarieel benodigde affinancieringskoopsom Doorsneepremie Dynamische premie Andere premiesystemen Totaal (absoluut) BEROEPSPENSIOENFONDSEN Actuarieel gelijkblijvende (inhaal-)premie Actuarieel benodigde affinancieringskoopsom Gelijkblijvende premie, aanvulling tekorten Andere premiesystemen Totaal (absoluut) ONDERNEMINGSSPAARFONDSEN Doorsneepremie Andere premiesystemen Totaal (absoluut) BIJ WET GEREGELDE PENSIOENFONDSEN Doorsneepremie Dynamische premie Totaal (absoluut) ABP Dynamische premie Totaal (absoluut)

24 3.2.6 Bijdrage deelnemer Tabel Type en hoogte van de deelnemersbijdragen fondsen actieve deelnemers GEEN DEELNEMERSBIJDRAGE BIJDRAGE ALS % VAN PENSIOENGRONDSLAG waarbij % lager dan 5% waarbij % van 5% tot 7% waarbij % van 7% tot 10% waarbij % gelijk aan 10% of hoger Totaal als % van totaal generaal BIJDRAGE ALS % VAN SALARIS waarbij % lager dan 5% waarbij % van 5% tot 10% waarbij % gelijk aan 10% of hoger Totaal als % van totaal generaal BIJDRAGE ALS % VAN TOTAALPREMIE waarbij % lager dan 30% waarbij % van 30% tot 40% waarbij % van 40% tot 50% waarbij % gelijk aan 50% of hoger (BRF) Totaal als % van totaal generaal BIJDRAGE ALS % VAN ANDERE GRONDSLAG BIJDRAGE VAST BEDRAG BIJDRAGE ANDERS TOTAAL GENERAAL (absoluut)

25 Tabel Type deelnemersbijdrage per type pensioenregeling fondsen actieve deelnemers EINDLOON Geen deelnemersbijdrage Bijdrage als % van pensioengrondslag Bijdrage als % van salaris Bijdrage als % van totaalpremie Bijdrage als % van andere grondslag Bijdrage vast bedrag Bijdrage anders Totaal (absoluut) GEMATIGD EINDLOON Geen deelnemersbijdrage Bijdrage als % van pensioengrondslag Bijdrage als % van salaris Bijdrage als % van totaalpremie Bijdrage als % van andere grondslag Bijdrage vast bedrag Bijdrage anders Totaal (absoluut) LEVENSJAREN Geen deelnemersbijdrage Bijdrage als % van pensioengrondslag Bijdrage als % van salaris Bijdrage als % van totaalpremie Bijdrage als % van andere grondslag Bijdrage vast bedrag Bijdrage anders Totaal (absoluut) MIDDELLOON Geen deelnemersbijdrage Bijdrage als % van pensioengrondslag Bijdrage als % van salaris Bijdrage als % van totaalpremie Bijdrage als % van andere grondslag Bijdrage vast bedrag Bijdrage anders Totaal (absoluut) MIDDELLOON MET INDEXATIE Geen deelnemersbijdrage Bijdrage als % van pensioengrondslag Bijdrage als % van salaris Bijdrage als % van totaalpremie Bijdrage als % van andere grondslag Bijdrage vast bedrag Bijdrage anders Totaal (absoluut)

26 Tabel vervolg fondsen actieve deelnemers MIDDELLOON, STREVEN NAAR EINDLOON Geen deelnemersbijdrage Bijdrage als % van pensioengrondslag Bijdrage als % van salaris Bijdrage als % van totaalpremie Bijdrage als % van andere grondslag Bijdrage vast bedrag Bijdrage anders Totaal (absoluut) VASTE BEDRAGEN Geen deelnemersbijdrage Bijdrage als % van pensioengrondslag Bijdrage als % van salaris Bijdrage als % van totaalpremie Bijdrage als % van andere grondslag Bijdrage vast bedrag Bijdrage anders Totaal (absoluut) BESCHIKBARE PREMIE Geen deelnemersbijdrage Bijdrage als % van pensioengrondslag Bijdrage als % van salaris Bijdrage als % van totaalpremie Bijdrage als % van andere grondslag Bijdrage vast bedrag Bijdrage anders Totaal (absoluut) SPAARSYSTEEM Geen deelnemersbijdrage Bijdrage als % van pensioengrondslag Bijdrage als % van salaris Bijdrage als % van totaalpremie Bijdrage als % van andere grondslag Bijdrage vast bedrag Bijdrage anders Totaal (absoluut) PENSIOENSYSTEEM ANDERS Geen deelnemersbijdrage Bijdrage als % van pensioengrondslag Bijdrage als % van salaris Bijdrage als % van totaalpremie Bijdrage als % van andere grondslag Bijdrage vast bedrag Bijdrage anders Totaal (absoluut)

27 3.2.7 Reserveringssystemen De volgende systemen inzake de vaststelling van de voorziening pensioenverplichtingen worden onderscheiden: a. lasten-minus-baten: op de waarde van de toekomstige uitkeringen (contante waarde lasten) zijn in mindering gebracht de in de toekomst te ontvangen premies (contante waarde baten); b. ontslagaanspraken: de voorziening pensioenverplichtingen is gelijk aan de contante waarde van de tot de balansdatum opgebouwde pensioenaanspraken; deze aanspraken zijn gelijk aan de aanspraken die bij ontslag worden meegegeven; c. (65-x)-methode: de voorziening pensioenverplichtingen is gelijk aan de contante waarde van de volgens de (65-x)-methode opgebouwde pensioenaanspraken; d. dynamische premiesysteem: bij de vaststelling van de dynamische premie gaat men uit van het pensioenvermogen; het pensioenvermogen is het verschil tussen de activa en de crediteuren en is als passiefpost op de balans opgenomen; e. gespaarde premies: de voorziening is gelijk aan de opgerente spaarpremies; f. anders: de voorziening wordt op een andere wijze dan bovenstaand vastgesteld. Opgemerkt moet worden dat het type reserveringssysteem alleen wordt opgenomen voor niet-herverzekerde fondsen. Tabel Reserveringssystemen actieve pensioen- Balansfondsen deelnemers slapers trekkers totaal Lasten-minus-baten Ontslagaanspraken (65-x)-methode Dynamische premiesysteem Gespaarde premies Andere reserveringssystemen Totaal (absoluut)

28 Tabel Reserveringssystemen per categorie pensioenfonds actieve pensioen- Balansfondsen deelnemers slapers trekkers totaal ONDERNEMINGSPENSIOENFONDSEN Lasten-minus-baten Ontslagaanspraken (65-x)-methode Dynamische premiesysteem Gespaarde premies Andere reserveringssystemen Totaal (absoluut) VERPLICHTE BEDRIJFSPENSIOENFONDSEN Ontslagaanspraken (65-x)-methode Dynamische premiesysteem Totaal (absoluut) NIET-VERPLICHTE BEDRIJFSPENSIOENFONDSEN Lasten-minus-baten Ontslagaanspraken Dynamische premiesysteem Totaal (absoluut) BEROEPSPENSIOENFONDSEN Ontslagaanspraken Gespaarde premies Totaal (absoluut) ONDERNEMINGSSPAARFONDSEN Gespaarde premies Totaal (absoluut) BIJ WET GEREGELDE PENSIOENFONDSEN Ontslagaanspraken Dynamische premiesysteem Totaal (absoluut) ABP Lasten-minus-baten Totaal (absoluut) Herverzekering Een pensioenfonds kan de uit de aangegane verplichtingen voortvloeiende risico s zelfstandig dragen, gedeeltelijk aan een verzekeringsmaatschappij overdragen of geheel aan een verzekeringsmaatschappij overdragen; in het laatste geval is sprake van een volledig herverzekerd fonds. 26

29 Tabel Mate van herverzekering actieve pensioen- Balansfondsen deelnemers slapers trekkers totaal ALLE FONDSEN Niet of gedeeltelijk herverzekerd Volledig herverzekerd Totaal (absoluut) Tabel Mate van herverzekering per soort pensioenfonds actieve pensioen- Balansfondsen deelnemers slapers trekkers totaal ONDERNEMINGSPENSIOENFONDSEN Niet of gedeeltelijk herverzekerd Volledig herverzekerd Totaal (absoluut) VERPLICHTE BEDRIJFSPENSIOENFONDSEN Niet of gedeeltelijk herverzekerd Volledig herverzekerd Totaal (absoluut) NIET-VERPLICHTE BEDRIJFSPENSIOENFONDSEN Niet of gedeeltelijk herverzekerd Volledig herverzekerd Totaal (absoluut) BEROEPSPENSIOENFONDSEN Niet of gedeeltelijk herverzekerd Volledig herverzekerd Totaal (absoluut) ONDERNEMINGSSPAARFONDSEN Niet of gedeeltelijk herverzekerd Volledig herverzekerd Totaal (absoluut) BIJ WET GEREGELDE PENSIOENFONDSEN Niet of gedeeltelijk herverzekerd Volledig herverzekerd Totaal (absoluut) ABP Niet of gedeeltelijk herverzekerd Volledig herverzekerd Totaal (absoluut)

30 3.3 Capita selecta Franchise Een algemeen maatschappelijk aanvaarde norm voor de hoogte van het totale inkomen na pensionering is 70% van het laatstelijk voor de pensioendatum genoten salaris.het totale inkomen na pensionering bestaat uit de A.O.W.-uitkering en het ouderdomspensioen; voor de berekening van het ouderdomspensioen gaat men uit van de pensioengrondslag. De pensioengrondslag is gelijk aan het salaris verminderd met de franchise. Bij een pensioennorm van 70% van het laatstelijk voor de pensioendatum genoten salaris bedraagt de franchise 10/7 van de A.O.W.-uitkering.In formules luidt het bovenstaande als volgt:- pensioengrondslag (PG) = salaris - franchise;- franchise = 10/7 * de A.O.W.-uitkering;- ouderdomspensioen = 1,75% * aantal dienstjaren * laatste PG;- aantal dienstjaren: 40;- ouderdomspensioen = 1,75% * 40 * (salaris - 10/7 * de A.O.W.-uitkering) = 70% * salaris - 100% * de A.O.W.-uitkering. De franchise behelst dus dat deel van het salaris waar door de A.O.W.-uitkering in het inkomen na pensionering wordt voorzien. 28

31 Tabel Soorten en hoogte van de franchise fondsen actieve deelnemers GEEN FRANCHISE FRANCHISE GERELATEERD AAN AOW-GEHUWDEN Inbouwsysteem Franchise circa 16/ Franchise circa 20/ Franchise hoger Subtotaal (procentueel) FRANCHISE GERELATEERD AAN AOW-ONGEHUWDEN Inbouwsysteem Franchise circa 8/ Franchise circa 10/ Franchise hoger Subtotaal (procentueel) FRANCHISE GERELATEERD AAN MINIMUMLOON FRANCHISE VAST BEDRAG FRANCHISE VAST GEINDEXEERD BEDRAG FRANCHISE = ELDERS VERZEKERDE AANSPRAKEN FRANCHISE ANDERS TOTAAL (absoluut) Soort franchise per type pensioenregeling Bij de fondsen met als regeling de beschikbare premie (15 fondsen), vaste bedragen (45 fondsen) of andere pensioensystemen (21 fondsen) wordt door ruim 80% geen franchise in aanmerking genomen. 29

32 Tabel Soorten en hoogte van de franchise Eindloon fondsen actieve deelnemers GEEN FRANCHISE FRANCHISE GERELATEERD AAN AOW-GEHUWDEN Inbouwsysteem Franchise circa 16/ Franchise circa 20/ Franchise hoger Subtotaal (procentueel) FRANCHISE GERELATEERD AAN AOW-ONGEHUWDEN Inbouwsysteem Franchise circa 8/ Franchise circa 10/ Franchise hoger Subtotaal (procentueel) FRANCHISE GERELATEERD AAN MINIMUMLOON FRANCHISE VAST BEDRAG FRANCHISE VAST GEINDEXEERD BEDRAG FRANCHISE = ELDERS VERZEKERDE AANSPRAKEN FRANCHISE ANDERS TOTAAL (absoluut)

33 Tabel Soorten en hoogte van de franchise Gematigd eindloon fondsen actieve deelnemers GEEN FRANCHISE FRANCHISE GERELATEERD AAN AOW-GEHUWDEN Inbouwsysteem Franchise circa 16/ Franchise circa 20/ Franchise hoger Subtotaal (procentueel) FRANCHISE GERELATEERD AAN AOW-ONGEHUWDEN Inbouwsysteem Franchise circa 8/ Franchise circa 10/ Franchise hoger Subtotaal (procentueel) FRANCHISE GERELATEERD AAN MINIMUMLOON FRANCHISE VAST BEDRAG FRANCHISE VAST GEINDEXEERD BEDRAG FRANCHISE = ELDERS VERZEKERDE AANSPRAKEN FRANCHISE ANDERS TOTAAL (absoluut)

34 Tabel Soorten en hoogte van de franchise Levensjaren fondsen actieve deelnemers GEEN FRANCHISE FRANCHISE GERELATEERD AAN AOW-GEHUWDEN Inbouwsysteem Franchise circa 16/ Franchise circa 20/ Franchise hoger Subtotaal (procentueel) FRANCHISE GERELATEERD AAN AOW-ONGEHUWDEN Inbouwsysteem Franchise circa 8/ Franchise circa 10/ Franchise hoger Subtotaal (procentueel) FRANCHISE GERELATEERD AAN MINIMUMLOON FRANCHISE VAST BEDRAG FRANCHISE VAST GEINDEXEERD BEDRAG FRANCHISE = ELDERS VERZEKERDE AANSPRAKEN FRANCHISE ANDERS TOTAAL (absoluut)

35 Tabel Soorten en hoogte van de franchise Middelloon fondsen actieve deelnemers GEEN FRANCHISE FRANCHISE GERELATEERD AAN AOW-GEHUWDEN Inbouwsysteem Franchise circa 16/ Franchise circa 20/ Franchise hoger Subtotaal (procentueel) FRANCHISE GERELATEERD AAN AOW-ONGEHUWDEN Inbouwsysteem Franchise circa 8/ Franchise circa 10/ Franchise hoger Subtotaal (procentueel) FRANCHISE GERELATEERD AAN MINIMUMLOON FRANCHISE VAST BEDRAG FRANCHISE VAST GEINDEXEERD BEDRAG FRANCHISE = ELDERS VERZEKERDE AANSPRAKEN FRANCHISE ANDERS TOTAAL (absoluut)

36 Tabel Soorten en hoogte van de franchise Middelloon, streven naar eindloon fondsen actieve deelnemers GEEN FRANCHISE FRANCHISE GERELATEERD AAN AOW-GEHUWDEN Inbouwsysteem Franchise circa 16/ Franchise circa 20/ Franchise hoger Subtotaal (procentueel) FRANCHISE GERELATEERD AAN AOW-ONGEHUWDEN Inbouwsysteem Franchise circa 8/ Franchise circa 10/ Franchise hoger Subtotaal (procentueel) FRANCHISE GERELATEERD AAN MINIMUMLOON FRANCHISE VAST BEDRAG FRANCHISE VAST GEINDEXEERD BEDRAG FRANCHISE = ELDERS VERZEKERDE AANSPRAKEN FRANCHISE ANDERS TOTAAL (absoluut)

37 Tabel Soorten en hoogte van de franchise Middelloon met indexatie fondsen actieve deelnemers GEEN FRANCHISE FRANCHISE GERELATEERD AAN AOW-GEHUWDEN Inbouwsysteem Franchise circa 16/ Franchise circa 20/ Franchise hoger Subtotaal (procentueel) FRANCHISE GERELATEERD AAN MINIMUMLOON FRANCHISE VAST BEDRAG FRANCHISE VAST GEINDEXEERD BEDRAG TOTAAL (absoluut)

38 Tabel Soorten en hoogte van de franchise Spaarsysteem fondsen actieve deelnemers GEEN FRANCHISE FRANCHISE GERELATEERD AAN AOW-GEHUWDEN Inbouwsysteem Franchise circa 16/ Franchise circa 20/ Franchise hoger Subtotaal (procentueel) FRANCHISE GERELATEERD AAN AOW-ONGEHUWDEN Inbouwsysteem Franchise circa 8/ Franchise circa 10/ Franchise hoger Subtotaal (procentueel) FRANCHISE GERELATEERD AAN MINIMUMLOON FRANCHISE VAST BEDRAG FRANCHISE VAST GEINDEXEERD BEDRAG FRANCHISE = ELDERS VERZEKERDE AANSPRAKEN FRANCHISE ANDERS TOTAAL (absoluut)

39 3.3.2 Het (65-x)-systeem Aandeel van de (65-x)-methode in de verschillende fondsen Er zijn 8 verplicht gestelde bedrijfspensioenfondsen en 158 ondernemingspensioenfondsen waarbij de voorziening pensioenverplichtingen wordt vastgesteld op basis van de (65-x)-methode. Onder deze 8 bedrijfspensioenfondsen vallen 77% van de deelnemers en 90% van de slapers, op wie de (65-x)-methode van toepassing is, in de 158 ondernemingspensioenfondsen waarbij de voorziening pensioenverplichtingen wordt veastgesteld op basis van de (65-x)-methode bevindt zich 23% respectievelijk 10% van de deelnemers en slapers op wie deze methode van toepassing is. Bij de bedrijfspensioenfondsen is op 19% van het totaal aantal actieve deelnemers (in bedrijfspensioenfondsen) en 26% van het totaal aantal slapers (in bedrijfspensioenfondsen) de (65-x)-methode van toepassing; bij de ondernemingspensioenfondsen is dat 17% respectievelijk 23%. Om een nader inzicht te verkrijgen in verschillen en overeenkomsten tussen fondsen werkend met de (65-x)-methode en de overige pensioenfondsen kunnen de tabellen , en vergeleken worden met respectievelijk de tabellen , en Tabel Type pensioenregelingen bij (65-x)-fondsen actieve pensioen- Balansfondsen deelnemers slapers trekkers totaal (65-X)-FONDSEN Eindloon Gematigd eindloon Middelloon Middelloon, streven naar eindloon Vaste bedragen Levensjaren Andere pensioensystemen Totaal (absoluut)

40 Tabel Soorten pensioen bij pensioenfondsen met (65-x)-premie actieve Balansfondsen deelnemers slapers totaal Ouderdomspensioen Weduwen-/weduwnaarspensioen Partnerpensioen Wezenpensioen Invaliditeitspensioen Ongehuwdenpensioen Tijdelijk Ouderdomspensioen Tijdelijk nabestaandenpensioen Andere pensioenaanspraken Totaal (absoluut) Tabel Type en hoogte van de deelnemersbijdragen bij fondsen met (65-x)-premie fondsen actieve deelnemers GEEN DEELNEMERSBIJDRAGE BIJDRAGE ALS % VAN PENSIOENGRONDSLAG waarbij % lager dan 5% waarbij % van 5% tot 7% waarbij % van 7% tot 10% waarbij % gelijk aan 10% of hoger Totaal als % van totaal generaal BIJDRAGE ALS % VAN SALARIS waarbij % lager dan 5% waarbij % van 5% tot 10% waarbij % gelijk aan 10% of hoger Totaal als % van totaal generaal BIJDRAGE ALS % VAN TOTAALPREMIE waarbij % lager dan 30% waarbij % van 30% tot 40% waarbij % van 40% tot 50% waarbij % gelijk aan 50% of hoger Totaal als % van totaal generaal BIJDRAGE ALS % VAN ANDERE GRONDSLAG BIJDRAGE VAST BEDRAG BIJDRAGE ANDERS TOTAAL GENERAAL (absoluut)

41 Waarde-overdracht bij fondsen met de (65-x)-methode Sinds de wijziging van de Pensioen- en spaarfondsenwet van 8 juli 1994 bestaat het recht op waarde-overdracht bij de verandering van dienstbetrekking. De wijze waarop de over te dragen waarde moet worden vastgesteld, ligt vast in het Ministerieel Besluit Reken- en procedureregels recht op waarde-overdracht.de overdrachtswaarde kan méér bedragen dan de op het moment van overdracht gefinancierde aanspraken. Dit speelt vooral als de pensioenopbouw plaatsvindt volgens het zogenaamde (65-x)-systeem. De vorige werkgever of het daaraan verbonden pensioenfonds moet dan alsnog die last opbrengen. In het laatste geval moet het fonds een aanvullende voorziening aanhouden om te voorkomen dat toekomstige uittredingsverliezen de achterblijvende pensioenaanspraken in gevaar brengen. Als een fonds rentestandskortingen op de overdrachtswaarde in mindering brengt treedt een winst op. Deze winsten kunnen (tijdelijk) compenserend werken.opgemerkt moet worden dat in tabel alleen gegevens zijn opgenomen over niet-herverzekerde fondsen. Tabel Percentage fondsen met waarde-overdracht per reserveringssysteem actieve Balansfondsen deelnemers slapers totaal Lasten-minus-baten Ontslagaanspraken (65-x)-methode Dynamische premiesysteem Gespaarde premies Andere reserveringssystemen Alle fondsen

42 Nafinanciering bij ontslag Bij ontslag moeten pensioenaanspraken worden toegekend. In de Pensioenen spaarfondsenwet zijn regels opgenomen op welke wijze deze pensioenaanspraken moeten worden vastgesteld. Het is echter mogelijk dat de bij ontslag toegekende pensioenaanspraken nog niet volledig zijn gefinancierd (bijvoorbeeld een eindloonregeling met financiering via het (65-x)-systeem); e.e.a. is echter wettelijk toegestaan, mits er nagefinancierd wordt. De volgende situaties worden onderscheiden: a. niet van toepassing/reeds afgefinancierd: in deze situatie zijn de bij ontslag toegekende pensioenaanspraken volledig afgefinancierd; b. uit reserves: in deze situatie zijn de bij ontslag toegekende pensioenaanspraken niet volledig afgefinancierd; de affinanciering geschiedt op de ontslagdatum ineens uit de daartoe gevormde reserve bij het fonds; c. door werkgever ineens: in deze situatie zijn de bij ontslag toegekende pensioenaanspraken niet volledig afgefinancierd; de affinanciering geschiedt op de ontslagdatum ineens door de werkgever; d. gedurende de periode tot de pensioendatum: in deze situatie zijn de bij ontslag toegekende pensioenaanspraken niet volledig afgefinancierd; de affinanciering geschiedt volgens een reglementair vastgelegd financieringssysteem in de periode tussen de ontslagdatum en de pensioendatum; e. anders: in deze situatie zijn de bij ontslag toegekende pensioenaanspraken niet volledig afgefinancierd; de affinanciering geschiedt volgens een andere methode dan de bovenstaande. Tabel Nafinanciering bij ontslag bij fondsen met (65-x)-premie actieve Balansfondsen deelnemers slapers totaal Niet van toepassing/reeds afgefinancierd Uit reserves Door werkgever ineens Gedurende de periode tot de pensioendatum Totaal (absoluut)

43

44 In de reeks pvk studies zijn verschenen: 1. Stand van zaken Pensioenmonitor eind 1994 ISBN Toezicht op natura-uitvaartverzekeraars. Een actuariële inleiding Drs. A.C. Eijgenraam ISBN De Pensioen- & Verzekeringskamer en de levensverzekering Mr. P.M. Tulfer ISBN Marktwerking en verplichtstelling in de pensioensector R.C.L. Bakker R. van Dam ISBN Toezicht op het gebruik van financiële derivaten door pensioenfondsen en verzekeraars J.J.O. Dolstra J.R. Pijpers ISBN Signalen van veranderend toezicht op herverzekering A.M.A.A. Bollen A.E. van Heerwaarden Th.F. Smeltink H.J.M. Teeuwen ISBN X 42

45 7 Rekenen op pensioen. Een prognosemodel voor de pensioenfondsensector A.E. van Heerwaarden W. Eikelboom D. den Heijer ISBN Toezicht op het beleggingsbeleid van pensioenfondsen en verzekeraars: de rol van de Pensioen- & Verzekeringskamer G.R. Boshuizen J.R. Pijpers ISBN Pensioenmonitor, stand van zaken eind Niet-financiële gegevens aanvullende collectieve pensioenen ISBN Rapport van de Werkgroep opvangregeling ISBN Het gebruik van financiële derivaten door Nederlandse pensioenfondsen M.A. Kiewiet J.R. Pijpers ISBN Pensioenmonitor, niet-financiële gegevens pensioenfondsen. Stand van zaken eind 1996 ISBN Insurance Company Ownership in the Netherlands: Implications for Corporate Governance and Competition Dr. A.J. Vermaat ISBN

46 14 Informatieverstrekking aan verzekeringnemers G.C.M. Siegelaer J.H. Klein Haneveld I.A. Homan D. Rispens ISBN Pensioenmonitor, niet-financiële gegevens pensioenfondsen. Stand van zaken eind 1997 ISBN Pensioenmonitor, niet-financiële gegevens pensioenfondsen. Stand van zaken 1 januari 1998 ISBN De Pensioenmeetwijzer. Een toelichting J.R. Pijpers B. Stroop ISBN De noodregeling Mr. P.M. Tulfer ISBN Pensioenmonitor, niet-financiële gegevens aanvullende collectieve pensioenen. Stand van zaken 1 januari 1999 ISBN Reinsurance and reinsurers: relevant issues for establishing general supervisory principles, standards and practices R.C.L. Bakker D.N. Davies, et al ISBN

47 21 Het gebruik van financiële derivaten door Nederlandse levensverzekeraars T. Bakker J. Hille M.R. Lavooi G.C.M. Siegelaer ISBN Toetsing van deskundigheid en betrouwbaarheid. Plaats en ontwikkeling van de toetsing van management van verzekeraars in Nederland en in internationaal verband P.J. van den Broeke ISBN Rapport van de Studiegroep Opvangregeling Schadeverzekeringen ISBN Technische voorzieningen bij ziektekostenverzekeringen. Ontwikkeling in historisch perspectief H.J.M. Teeuwen ISBN Pensioenmonitor, niet-financiële gegevens pensioenfondsen. Stand van zaken 1 januari 2000 ISBN

48 Deze uitgaven zijn te bestellen bij: Pensioen- & Verzekeringskamer Postbus BD Apeldoorn Toezichtslijn: (0900) ( 0,35 per gesprek) 46

49

50