Keenenburgweg 55, Postbus 1, 2636 ZC Schipluiden T , F

Transcriptie

1 GêmGGOtG Keenenburgweg 55, Postbus 1, 2636 ZC Schipluiden T , F E gemeente@middendelfland.nl, i de voorzitters van de Stadsregio Rotterdam en het Stadsgewest Haaglanden t.a.v. de heren ing. A. Aboutaleb en J.J. van Aartsen Postbus DJ DEN HAAG Ons kenmerk Z ^ ö 1? rz.k>o f~ Verzonden Uw brief van Uw kenmerk burgemeester/2012.aanbiedingzienswijze Bijlagen SEP 2012 Onderwerp Datum Reactie zienswijzedocument metropoolregio Rotterdam Den Haag 25 september 2012 Geachte heren Aboutaleb en Van Aartsen, Met deze brief geven wij u een gemeenschappelijke reactie op het zienswijzedocument Metropoolregio Rotterdam Den Haag. Urgentie en noodzaak De Zuidvleugel van de Randstad heeft een grote economische potentie. Deze economische potentie kan beter worden benut, wat mede in het licht van de huidige economische situatie gewenst is. De afzonderlijke gemeentelijke overheden kunnen dit gedeeltelijk beïnvloeden. Een slagvaardige, sterke en gelijkgestemde overheid draagt daar aan bij. Wij onderkennen dan ook de urgentie van de noodzaak tot bestuurlijke samenwerking. Door als overheden gezamenlijk op te trekken en oog te hebben voor eikaars regionale en lokale belangen, kunnen voor de andere partijen de juiste omstandigheden geschapen worden om optimaal te presteren. In de formulering van de urgentie van een regionale aanpak ligt de focus terecht op de economische situatie. De urgentie om binnen de metropool een voldoende kwalitatief groen landschap te behouden wordt onvoldoende benoemd. De gezamenlijke overheden kunnen en moeten hierin een belangrijke rol vervullen. Economie en groen zijn voor Midden-Delfland de belangrijkste pijlers voor de regionale samenwerking. Bij de discussie rondom de bestuurlijke samenwerking zijn tot op heden voornamelijk overheden betrokken. Ongeacht welke vorm en welke schaal van samenwerking tot stand komt, moeten naar onze mening op korte termijn andere partijen bij de samenwerking betrokken worden. Het betreft dan vooral bedrijfsleven, universiteiten, onderwijs en andere georganiseerde partijen. Juist door deze partijen inhoudelijk te betrekken bij de te maken keuzes wordt bekend wat zij van de overheid nodig hebben om optimaal te presteren. Gemeenschappelijke regeling Bij het zienswijzedocument is een concept van een gemeenschappelijke regeling gevoegd. Op dit moment kan nog niet worden vastgesteld of een gemeenschappelijke regeling noodzakelijk is. De noodzaak hiertoe komt pas aan de orde als de huidige Wet gemeenschappelijke regeling wordt gewijzigd en de juridische grondslag voor de stadsregio Rotterdam en het Stadsgewest Haaglanden vervalt. MIX \f «ei/ Papier van _ verantwoorde herkomst ZZUZ FSC* C022484

2 Een uitgebreide inhoudelijke reactie op het concept van de regeling is dan ook op dit moment niet opportuun. Wij verwachten dat voor een aantal beleidsterreinen een gewijzigd concept voor een gemeenschappelijke regeling wordt opgesteld. De adviezen rondom democratische legitimiteit kunnen hierbij betrokken worden. Op voorhand wordt vanuit Midden-Delfland het standpunt ingenomen dat bij een nieuwe gemeenschappelijke regeling alle gemeenten in de voorbereidend besluitvormende organen vertegenwoordigd moeten zijn. Wij vinden het belangrijker om vanuit de inhoud te redeneren welke maatregelen noodzakelijk zijn en op basis daarvan samenwerkingsafspraken te maken. In sommige situaties kan dit een gemeenschappelijke regeling of juridisch bindend contract zijn. In andere situaties kan ook gewerkt worden met concrete onderlinge afspraken, al dan niet vastgelegd in een convenant. Daar waar wij een gemeenschappelijke regeling noodzakelijk vinden zoals bij een vervoers- of groenautoriteit, is democratische legitimiteit en controle van belang. Wij beseffen dat een regeling juridisch alleen in de vorm van verlengd lokaal bestuur kan worden vastgelegd. Verlengd lokaal bestuur impliceert in onze optiek dat iedere gemeente bij een dergelijke regeling rechtstreeks vertegenwoordigd is. Schaal van de samenwerking Per aandachtsgebied zijn verschillende vormen van samenwerking mogelijk. Dit kan variëren van een vrijblijvende samenwerking met enkele gemeenten tot aan een gemeenschappelijke regeling met een groot aantal gemeenten. Bij een toekomstige vorm van samenwerking moet de flexibiliteit bestaan om voor verschillende onderwerpen een passende vorm van samenwerking vast te stellen. Dit kan zowel met gemeenten en andere partners binnen de regio, als buiten de regio zijn. Hierbij denken wij aan aangrenzende regio's, zoals Leiden en de Drechtsteden. Echter ook de samenwerking met voor Midden-Delfland vergelijkbare gemeenten binnen Cittaslow Nederland zijn voor onze gemeente nuttig en kan positieve effecten hebben voor de regio. Daarnaast vragen de huidige economische omstandigheden een nadrukkelijke profilering van de regio binnen het landelijke en Europese netwerk. De schaal van de Metropoolregio Rotterdam Den Haag kan in die situaties mogelijk niet groot genoeg zijn. Daar waar nodig en mogelijk is het wenselijk om de mogelijkheid tot het opplussen van de samenwerking tot bijvoorbeeld de schaal van de Zuidvleugel open te houden. Dit is in overeenstemming met de wens van het bedrijfsleven, verenigd in het VNO-NCW West. Op dit moment is een dergelijke groei naar onze inschatting nog niet haalbaar. Wij zijn van mening dat samenwerking organisch van onderaf moet ontstaan en groeien. Vanuit de ervaringen en een groei van vertrouwen kan daar waar noodzakelijk worden gewerkt aan een uitbreiding van de schaal van de samenwerking. Hierbij blijven wij van mening dat de vorm en regeling volgend moeten zijn aan de inhoud. Wij gaan er vanuit dat op deze wijze een netwerkorganisatie ontstaat die effectief en slagvaardig kan handelen bij de aanpak van de regionale vraagpunten. Ambitie Hoofdstuk 2 van het zienswijzedocument bevat de ambities van de metropoolregio. De missie is de samenvatting van de ambities. Ambities en missie worden door ons onderschreven. De vooruitgang in het vormingsproces vraagt wel een concretisering van de ambities. De metropoolregio moet naar onze mening op de met elkaar overeengekomen beleidsvelden voor meerjarige, beleidsplannen zorgen. Die plannen worden per beleidsveld uitgewerkt in jaarplannen. De totstandkoming van die plannen moet op interactieve wijze plaatsvinden. Hiervoor moeten binnen de regio bestuurlijke trekkers aanwezig zijn die actief met gemeenteraden, bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties de plannen vorm geven. Door vroegtijdig andere organisaties te 2

3 betrekken, kan in de plannen tot uitdrukking komen welke invulling vanuit bedrijfsleven en maatschappelijk middenveld gegeven wordt. Dit komt het draagvlak en effectiviteit van het beleid ten goede. In het zienswijzedocument komt de inhoudelijke rol van de provincie niet altijd volledig tot zijn recht. De provincie is een bejarigrijke samenwerkingspartner. Het betreft hier dan zowel de wettelijke taken, maar ook de daarvan afgeleide taken. De provincie Zuid-Holland heeft uitgesproken op een constructieve wijze met de metropoolregio te willen samenwerken. Bij de verdere uitwerking van de inhoudelijke agenda vinden wij het van belang de provincie hierbij betrokken te houden. Hierna geven wij de gemeentelijke reactie op de verschillende inhoudelijke onderwerpen van mogelijke samenwerking binnen de metropoolregio Rotterdam Den Haag. Economie Het beter benutten van de economische potentie van de Zuidvleugel van de Randstad is de aanleiding om de samenwerking binnen de metropoolregio Rotterdam Den Haag te intensiveren. Het gaat dan om maatwerk in de samenwerking. Gezien het grote areaal aan glastuinbouw maakt Midden-Delfland deel uit van de samenwerking in de greenport Westland-Oostland. Een dergelijke samenwerking is niet Voor iedere afzonderlijke gemeente in de regio van belang, maar wel noodzakelijk als ondersteuning aan één van de topsectoren van Nederland en zeker voor de regio Den Haag - Rotterdam. Op andere terreinen, zoals de bedrijfsterreinen en kantoren, is een regionale afstemming eveneens een vereiste. Binnen het Stadsgewest Haaglanden is afstemming mogelijk. Het bedrijfsleven beperkt zich echter niet tot deze regio en heeft afstemming binnen de metropoolregio, of groter, nodig. Tegelijkertijd blijft aandacht nodig voor lokale bedrijvigheid, zoals startende ondernemers en het midden- en kleinbedrijf. Voor de leefbaarheid van dorpen en stadscentra is de aanwezigheid van die categorie van bedrijven noodzakelijk. Binnen het gezamenlijk af te stemmen beleid, moet aandacht zijn voor beide grootheden van economische activiteit en hun invloed op de lokale en regionale samenleving en omgeving. Verkeer en vervoer De in het zienswijzedocument uitgesproken ambitie dat de belangrijkste locaties binnen de regio binnen 45 minuten bereikbaar zijn, ondersteunen wij. Dit mag evenwel niet ten koste mag gaan van de groene kerngebieden en de groene longen in het stedelijk gebied. Wij verwachten dat een regionale vervoersautoriteit op de schaal van de metropoolregio nog beter in staat is om te komen tot de noodzakelijke regionale afstemming. De aanleg van nieuwe fietsverbindingen binnen het gebied Midden-Delfland heeft een positief effect op woon-werkverbinding en recreatie. Hiermee draagt dit bij aan de ambitie om de bereikbaarheid in de regio te vergroten en draagt het tegelijkertijd bij aan de groene ambities. Een bedreiging van de leefbaarheid in Midden-Delfland is de hoeveelheid 'sluipverkeer' in de dorpen en op de polderwegen. Ondersteuning vanuit de vervoersautoriteit is noodzakelijk om deze problematiek te bestrijden. Het verhogen van de doorstroomsnelheid elders in de regio bestrijdt tegelijkertijd de problematiek van het 'sluipverkeer'. Daarnaast kan de vervoersautoriteit onderzoek doen naar de verbetering van het openbaar vervoer of collectief vervoer binnen de niet stedelijke regio's. In de huidige situatie is een groot aantal inwoners voor het woon-werkverkeer aangewezen op de eigen auto, wat de congestie vergroot. Alternatieven kunnen mogelijk gevonden worden in het verlengen van tramlijnen tot in de dorpen, uitbreiden frequentie busvervoer of een alternatief collectief vervoer. 3

4 De regio is voorzien van veel waterverbindingen. Uitbreiding van waterwegen is mogelijk. De waterwegen worden nu nog voornamelijk gebruikt voor het recreatieverkeer. Het gebruik van de waterwegen als alternatief voor het wegverkeer en openbaar vervoer behoort op termijn tot de. mogelijkheden. Een vervoersautoriteit heeft de middelen om de haalbaarheid hiervan op de middellange termijn te onderzoeken. Groen Het gebied Midden-Delfland is een cultuur-historisch agrarisch landschap. De bijzondere waarden van dit gebied dragen, samen met de andere groene gebieden binnen de metropoolregio, bij aan de leefbaarheid. Het gebied Midden-Delfland draagt binnen de regio bij aan een positief vestigingsklimaat voor bedrijven en hun werknemers. Het belang van het groene gebied is binnen de regio erkend. Binnen de Hof van Delfland is commitment over de noodzaak het landschap te beschermen en te versterken. Door alle betrokken partijen zijn de ruimtelijke kwaliteiten vastgelegd in een ruimtelijke visie waarvoor het agrarisch kerngebied het Landschapsontwikkellingsperspectief Midden-Delfland 2025 de basis is. De daadkracht bij de uitvoering van de maatregelen om het landschap te versterken moet worden vergroot. Hiervoor is het noodzakelijk dat structurele financiële middelen, waaronder Europese fondsen, voor een meerjarig uitvoeringsprogramma beschikbaar komen. In het zienswijzedocument is de samenwerking voor het groen verdeeld over de ringen 1 en 2. Een slagvaardige overheid vereist op dit gebied een structurele vorm van samenwerking met bindende afspraken. Bescherming en verbetering van de groene gebieden kent een hoge urgentie. Wij pleiten er voor om voor het groen, analoog aan het vervoer, te kiezen voor een eigenstandige autoriteit. Deze groenautoriteit kan dan ondermeer bijdragen aan een goede balans tussen verkeerskundige en andere ruimtelijke plannen én hoogwaardige kwalitatieve landschappen binnen de metropoolregio. Ruimte en wonen Binnen de metropoolregio Rotterdam Den Haag worden afspraken gemaakt die van invloed zijn op de ruimte. Een regionaal structuurplan legt deze ruimtelijke afspraken vast. Gemeenten nemen die afspraken over in hun bestemmingsplannen. Een dergelijke werkwijze binnen de metropoolregio maakt het dan ook niet altijd noodzakelijk om te werken vanuit een gemeenschappelijke regeling. Van belang is dat afspraken worden vastgelegd. Binnen het groen zijn met die werkwijze in regionaal verband positieve ervaringen opgedaan met het Landschapsontwikkellingsperspectief Midden-Delfland s '2025. Hierbij zien wij de regionale samenwerking voor het groen als een wettelijk kader om ongewenste ontwikkelingen te voorkomen. Tegelijkertijd kan een regionaal structuurplan sturend zijn in de gezamenlijk gewenste ontwikkelingen. Op het terrein wonen is sprake van grote regionale verschillen. De problematiek van het stedelijk gebied is niet vergelijkbaar met die van de dorpen. Binnen Midden-Delfland bestaat al verschil tussen de 3 dorpen. Dit vraagt bij de bouw en woonruimteverdeling om maatwerk. Inhoudelijke samenwerking op de schaal van de metropoolregio is dan ook geen absolute noodzaak Op het terrein van de regelgeving geeft samenwerking aan woningzoekenden, corporaties en ontwikkelaars wel duidelijkheid. Hier kan de metropoolregio een meerwaarde bieden, onder de voorwaarde dat gemeenten maatwerk kunnen toepassen, als de lokale situatie dit noodzakelijk maakt. Binnen de regio kunnen hier dan afspraken over gemaakt worden. 4

5 Duurzaamheid Duurzaamheid is steeds meer een factor van ook economisch belang. In het bijzonder binnen de Europese agenda 2020 wordt dit zichtbaar. Duurzaamheid sluit volledig aan op waar Cittaslow Midden-Delfland voor staat. Duurzaamheid is een verbindende schakel tussen de diverse thema's in de metropoolregio. Aandacht voor thema's als voedselkwaliteit, voedselveiligheid en kortere voedselketens verbinden de thema's verkeer en vervoer, economie, kwaliteit van leven en het groene landschap. Vanuit het peri-urbane landschap kan direct voedsel geleverd worden aan de inwoners van de stedelijke gebieden. Het gebied Midden-Delfland, grenzend aan de TU Delft, biedt goede mogelijkheden om te experimenteren met duurzaamheid. Als gemeente werken wij ook mee aan ontwikkelingen, zoals diepe geothermie, duurzaam boer blijven en de bouw van het duurzaamste gemeentehuis. Wij hebben de ambitie om Midden-Delfland uit te laten groeien tot één van de meest duurzame gemeente in Nederland. Samenwerking met regionaal bestuurlijke en maatschappelijke partners is hierbij cruciaal. Midden-Delfland kan op dit terrein positief bijdragen aan de landelijke en internationale beeldvorming rondom de metropoolregio Rotterdam Den Haag en het vestigingsklimaat voor het bedrijfsleven. Welzijn en sociaal beleid Het brede beleidsterrein welzijn en sociale zaken is voor veel gemeenten een mogelijkheid eigen keuzes te maken en maatwerk aan te bieden aan haar inwoners. Een vergaande vorm van samenwerking is naar onze mening op dit terrein niet noodzakelijk en zeker op dit moment een stap te ver. Wel zien wij op dit terrein voordelen van een vrijwillige samenwerking. Door bestuurlijke en ambtelijke uitwisseling van kennis en voorbereiding van nieuw beleid, is verhoging van de efficiency mogelijk. Door een gezamenlijke voorbereiding van nieuw beleid en afstemming met regionale partners, is het mogelijk de bestuurlijke drukte te verminderen. Tegelijkertijd blijft voor gemeenten de mogelijkheid bestaan tot het toepassen van maatwerk. Binnen het RPA Haaglanden (regionaal platform arbeidsmarktgelegenheden) zijn hier positieve ervaringen mee opgedaan. Per beleidsonderdeel zal hier verschillend mee moeten worden omgegaan. Vooral binnen de terreinen sport en cultuur kan sprake zijn van betere uitwisseling. Regionale afstemming biedt voordelen, maar bedacht moet worden dat de grotendeels vrijwillige organisaties zorgen voor een lokaal aanbod van voorzieningen. Op het terrein van hulpverlening is zeker voordeel te behalen door een gezamenlijke afstemming. Veel maatschappelijke partners zijn regionaal georganiseerd en zijn gebaat bij een regionale afstemming. Hierbij lijkt samenwerking op de schaal van de metropoolregio niet efficiënt. Wel kan de bestuurlijke drukte voor met name de samenwerkingspartners verminderen, door een globale beleidsrichting met elkaar af te stemmen binnen de metropoolregio. Wij gaan er vanuit dat met de transitie van de jeugdzorg samenwerking een wettelijke verplichting wordt. Voor de zware vorm van jeugdzorg achten wij dit eveneens noodzakelijk. De overige aspecten van de jeugdzorg vragen in onze visie lokaal maatwerk, met een regionale afstemming. Financiën Gezien de financiële situatie van gemeenten is het hoofdstuk financiën belangrijk. Uitgangspunt is dat de netto kosten van de metropoolregio niet mogen stijgen ten opzichte van de huidige situatie. Om een inschatting te kunnen make n van toekomstige kosten is het noodzakelijk o m de uitvoering te concretiseren. Tegelijkertijd kunnen door samenwerking ook financiële en beleidsmatige voordelen behaald worden. Voor het afwegingskader bij definitieve besluitvorming is het nodig duidelijkheid te hebben over de voor- en nadelen. Door het groot aantal genoemde taken van de Metropoolregio, is het moeilijk een 5

6 concreet en helder beeld hiervan te krijgen. Wij kunnen ons voorstellen om, mede gezien de huidige politiek bestuurlijke situatie, uit te gaan van een geleidelijk proces van opbouw van een nieuwe samenwerkingsvorm. Hierbij kan dan prioriteit worden gegeven aan zaken die concreet zijn en waar een brede consensus over bestaat. Naar onze mening zijn dat het oprichten van een vervoers- en groenautoriteit. Tot slot Wij beschouwen onze gezamenlijke reactie op het zienswijzedocument als een volgende stap naar een nieuwe vorm van regionale samenwerking. Voordat deze inhoudelijk tot stand komt, moet nog een aantal stappen in het proces worden gezet. Wij zien mogelijkheden om met inbreng van de kracht van iedere gemeente te komen tot een sterke regio in het belang van de economie in het algemeen en (het woon- en leefklimaat van) de inwoners in het bijzonder. De positieve aspecten van dit proces zijn een meerwaarde voor onze gemeente, waarbij wij bereid zijn o m zowel bestuurlijk, als ambtelijk een actieve inbreng te leveren. Door gebruik te maken van eikaars deskundigheid en kennis bouwen wij graag mee aan een toekomst waarin overheid, bedrijven en maatschappelijke organisaties intensief samenwerken in het belang van de inwoners van de regio, waaronder die van onze gemeente. Wij geven u de suggestie mee o m bij het vervolg proces vanuit communicatief oogpunt te kiezen voor een andere werktitel dan de huidige Metropoolregio Rotterdam Den Haag. Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met Wim van Dalen van de afdeling Bestuurs- en Managementondersteuning, telefoonnummer (015) of adres wvandalen@middendelfland.nl. Met vriendelijke groet, De gemeenteraad, het college van burgemeester en wethouders, VOOR EENSLUIDEND AFSCHRIFT De griffier van de gemeeme^wdeli-delfland ys^t ^ AF86HRHFT De van M Arjan d e Vo: V o griffier Arnoud Rodenburg voorzitter 6